FNV Bondgenoten diep in
de financiële problemen
Economie
conomische groei zet
jm op faillissementen
Telecomgigant Bell zint
op nieuwe grote overname
Financiële wereld europroof
onsument smeert en slikt
onder deskundig advies
Euro-handel in Sydney begint al voor zonsopgang
\NDAG 4 JANUARI 1999
EWiro drukt resultaat Zwolsche
o t twegein Verzekeraar Zwolsche Algemeene heeft door de in-
ring van de euro het resultaat zien dalen. Door een voorzie-
g van 12,5 miljoen gulden kwam het bedrijfsresultaat over
8 uit op 82 miljoen, tegen 85,9 miljoen een jaar eerder. An-
5 was het resultaat uiteraard belangrijk hoger uitgevallen. Dit
OP'ft algemeen directeur B. Degen van de Zwolsche, volle
hter van het Amerikaanse HT Corporation, vandaag be-
Q^-dgemaakt tijdens zijn nieuwjaarsrede.
o!o;
"breca: Illegale kroegen aanpakken
10 terdam De duizend illegale kroegen die Nederland rijk is,
0 4'eten worden aangepakt. Dat zegt Horeca Nederland. Het
j|tal clandestiene cafés blijft groeien en berokkent de horeca-
öiotor een voorzichtig geschatte schade van vijftig miljoen gul-
4>7l. De definitie illegale kroeg is ruim. Volgens voorzitter Paap
Koninklijke Horeca Nederland gaat het om drie categorie-
k3(het spookcafé, dat iedereen kent, maar nergens geregi-
2|' j^erd staat, de schuurfeesten en de uit de hand gelopen hob-
22iEen Hillegoms gemeenteraadslid kwam onlangs in opspraak
5.o<dat zijn zoon een illegaal cafe exploiteerde. Samen met on-
19 fineer het ministerie van economische zaken en volksge-
uloidheid en de gemeenten wil Horeca Nederland de illegale
86égen aanpakken.
5.9C
J wart meer passagiers bij Sabena
193ÉSELÏ De Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena gaat het
t.8<r de wind. Bijna 8,8 miljoen passagiers vlogen met Sabena,
li'20° 27 procent meer dan in 1997. De bezettingsgraad van de
7,'4$jtuigen, een belangrijke graadmeter, steeg met 2,5 procent
3 268,1 procent. Vooral het transatlantische verkeer groeide.
0 54 aantal passagiers steeg met 44,4 procent, maar de Sabena-
C9igtuigen zaten daarmee niet echt voller. De bezettingsgraad
^•^jroeg gemiddeld 71,4 procent tegen 71,7 procent in 1997. Dit
3;04 mikt Sabena op de magische grens van tien miljoen passa-
O!64S.
3 JSaking bij Smiths-zoutjes afgewend
p'^gTERDAMDe staking die dreigde bij zoutjesfabrikant Smiths
(uèroek op Langedijk is van de baan. Uitzendbureau Werknet
Q^ift de 27 uitzendkrachten, die nog geen contract hadden een
o'4£idsovereenkomst voor onbepaalde tijd aangeboden. Een
o.i^p van 23 Werknet-uitzendkrachten had al eerder een con-
i'g|t gekregen. De groep uitzendkrachten van Smiths kwam in
2]i3nieuws, omdat zij volgens FNV Bondgenoten modelslacht-
;rs zouden zijn van de Wet Flexibiliteit en Zekerheid die per
o'f^nuari van kracht is. FNV Bondgenoten noemde Smiths een
3!6arijnend voorbeeld'. ,,De nieuwe regels zouden de flexwerker
24® meer zekerheid geven."
CL45
?ifoei Britse economie 0,5 procent
V7-DENDe Britse economische groei vertraagt dit jaar sterk tot
4-9Sd de 0,5 procent. Renteverlagingen kunnen echter voorko-
j 5§i dat Groot-Brittannië in een diepe recessie terechtkomt. Dit
rijven de economische denktanks van de universiteiten van
?g!brd en Cambridge in hun halfjaarlijkse rapport, dat vandaag
"schijnt. Voor het laatste kwartaal van 1998 en de eerste drie
anden van dit jaar houden ze zelfs rekening met een krimp
22,22 de Britse economie.
871
17Apulariteit kaas over hoogtepunt heen
2.ogvENiNGENDe populariteit van kaas van eigen bodem is in
pierland over het hoogtepunt heen. Was de consumptie per
3^fd van de bevolking in 1970 nog 8,3 kilo, in 1995 was dat al
i.5Staag opgelopen tot 14,2 kilo. Dat steeg nog door naar 14,6 ki-
io'il11997, maar over 1998 komen we niet verder dan 14,4 kilo
197£. De voorzitter van het Productschap Zuivel, Van den Berg,
i9.9fck in zijn nieuwjaarsrede over een trendbreuk. De productie
5 kaas daalde in 1998 met zo'n negen procent, overigens
3!49ral als gevolg van een daling in de export met zo'n tien pro-
5.49t
94 1 a
i07]55' de economische groei
i08,22le het aantal faillissemen-
111 nn Nederland in 1998. Ruim
io7]oiuizend bedrijven gingen op
113 771 te8enover bijna vijfen-
131;0CJuizend in 1997, een daling
103,608,4 procent. In Noord-Bra-
groeide het aantal pechvo-
los^ohet meest. Vooral in de
ii4.2Cstverlening bleek het moei-
us.sa overleven
129,40 uverieveii.
130.85 de tweede helft van het
104.52 toen de financiële wereld
ioi]84r onder druk stond dan in
i03!57erste helft, hielden onder-
I30 4o|ngen zic^ Soed staande,
102^04^ aanbieder van zakelijke
1 i8.55lelsinformatie en incasso-
10129stv'er^ener ^un Brad-
102^21^ op basis van officiële cij-
ii3.25van de Nederlandse recht-
ioa36:en- Het aantal faillisse-
ïRsoten daalde in die periode
!j^8°twaalf procent. In de eerste
t toooTtaanden was dat 4,9 pro-
108!OO,
11115 ford-Brabant meldt iets
110701 bedrijven die het niet
67.50|en gered. Ruim vijftien
48!50fent van bet totaal komt uit
provincie. Ook in Gelder-
|\j Limburg en Friesland
Nieuwe vakbondsgigant door fusie 38 miljoen in de min
utrecht gpd
De fusie van vier voormalige FNV-bonden tot FNV
Bondgenoten (500.000 leden) heeft de organisatie in de
financiële problemen gebracht. Vorig jaar is een gat in
de begroting geslagen van 38 miljoen gulden, 22 miljoen
gulden meer dan de bestuurders hadden verwacht. Oor
zaken zijn de nieuwe huisvesting en een chaotisch per
soneelsbeleid.
samensmelting van de regio
kantoren niet soepel verloopt.
FNV Bondgenoten is namelijk
ontstaan uit de voormalige In
dustriebond, de Dienstenbond,
de Vervoersbond en de Voe
dingsbond. Die verschillende
bonden hadden allemaal hun
eigen regiokantoren. Na de fu
sie had Bondgenoten in de
meeste gemeenten dus plots
vier kantoren. Dat aantal moet
nu terug naar één per regio.
Maar daar moet iedereen een
werkplek in kunnen hebben.
„Dat duurt langer dan ver-
Dat de fusie veel zou kosten,
was al langer duidelijk. Begin
vorig jaar hielden de bestuur
ders er rekening mee dat de be
groting voor zestien miljoen
gulden in de min zou duiken.
Het gat is nu echter ruim twee
keer zo groot. De tegenvaller is
vooral veroorzaakt door proble
men met de huisvesting van de
bondskantoren.
Nieuwe gebouwen worden
minder snel opgeleverd dan
verwacht. Dat komt doordat de
wacht", zegt woordvoerder Van
Dijk.
Ook het vinden van een plek
voor het hoofdkantoor liep aan
vankelijk spaak. Eerst zou de
bond naar Het Gooi verhuizen,
maar de eigenaar van het be
oogde gebouw had het kantoor
plots aan een ander bedrijf ge
geven. Uiteindelijk heeft de
bond in Woerden een plek ge
vonden om een kantoor te bou
wen. Maar de werknemers kun
nen daar op zijn vroegst over
drie jaar in.
De financiële tekorten zijn
ook ontstaan door oplopende
personeelskosten. „De loonkos
ten zijn opgelopen omdat we
onverwacht extra mensen
moesten aannemen", zegt Van
Dijk. „De afdeling automatise
ring is bijvoorbeeld gegroeid
omdat we extra mankracht no
dig hadden om de computer
systemen van de vier bonden
op elkaar aan te sluiten", vertelt
Van Dijk.
Het bondsbestuur heeft be
stuurder De Wildt aangewezen
om de financiën weer op orde
te brengen. Rond april moet hij
het noodplan af hebben. Het
mag maximaal vijf jaar duren
voordat de boel weer op poten
is.
In de begroting voor dit jaar
is al behoorlijk gesnoeid. Voor
zitter Krul: „Met pijn in het hart
hebben we voor tien miljoen
gulden aan plannen ge
schrapt." Bondgenoten zal
vooral minder geld uitgeven
aan vernieuwingsplannen. Bo
vendien is de tv-dramaserie
over vakbondswerk van het ac
tiviteitenlijstje verdwenen. Am
per een paar weken geleden
kondigde het bestuur dat pro
gramma nog vol trots aan.
Airtouch-aanwinst is al een ak
koord bereikt met GTE.
Volgens analisten zal het sa
mengaan tussen Bell en Air-
Touch een 'Baby Bell' creëren,
die de grootste wordt in de Ver
enigde Staten op het gebied van
mobiele telefonie. De telecom-
bedrijven hebben gezamenlijk
meer dan dertien miljoen Ame
rikaanse mobiele abonnees.
In de VS dingen vele teleco-
mondernemingen, waaronder
de gigant AT&T, naar de gun
sten van de draadloze beller. De
eerste wist vele klanten voor
zich te winnen door het aanbie
den van grote kortingen. Jaar
lijks dalen de prijzen in de VS
voor mobiele telefonie met vijf
tien a twintig procent.
Bell en AirTouch zijn ook op
de internationale markt actief.
Zo biedt de laatste onder meer
draadloze telefoonverbindin
gen aan in Italië, Japan, Polen
en Zuid-Korea. Bell boekte in
1997 een winst van ruim 4,5
miljard met een omzet 57 mil
jard. AirTouch zette in hetzelf
de jaar 6,6 miljard om en had
een winst van 850 miljoen gul
den.
NEW YORK KRF-DPA-ANP
De Amerikaanse telecomgigant
Bell Atlantic wil zijn branchege
noot AirTouch Communica
tions kopen, die vooral groot is
in de mobiele telefonie. Met de
overneming zou bijna 85 mil
jard gulden zijn gemoeid. Dat
meldden de Amerikaanse tv-
zender CNBC en de Internetsite
van de Amerikaanse krant New
York Times. Bell Atlantic en Air-
touch willen geen commentaar
geven.
Een samensmelting tussen de
twee telecombedrijven zou een
van de tien grootste fusies ter
wereld zijn. Eind juli vorig jaar
nam Bell Atlantic de Ameri
kaanse telecomonderneming
GTE over. Deze koop vond
plaats door een aandelenruil ter
waarde van bijna 100 miljard
gulden.
Volgens CNBC en New York
Times wordt de overneming
van AirTouch nog deze week
aangekondigd. Bell wil de koop
rondmaken voordat de Ameri
kaanse kartelautoriteiten heb
ben beslist of de fusie met GTE
door de beugel kan. Over de
LONDEN-FRANKFURT Rtr-AFP-KRF-ANP
Voor de grootste financiële cen
tra in Europa, Londen en
Frankfurt, is dit weekeinde de
omschakeling op de euro soe
pel verlopen. Ruim voor het
opengaan van de effectenmark-
ten vanmorgen is de koers van
de nieuwe munteenheid inge
voerd in alle computerbestan
den van de Europese financiële
instellingen.
Ook de overige Europese fi
nanciële markten ondervonden
geen moeilijkheden om onder
meer de staatsobligaties en
aandelenfondsen om te reke
nen in die ene Europese munt,
die vorige week donderdag op
2,20371 gulden is gewaardeerd.
Alle centrale banken van de elf
eurolanden zeiden gisteren dat
de operatie was geslaagd. Ook
de Zwitserse banken gingen
probleemloos over op de euro.
De Europese Centrale Bank
(ECB), die vanaf 1 januari het
stokje heeft overgenomen van
de nationale centrale banken,
sprak gisteren van een succes
volle omschakeling op de nieu
we munt. Volgens de centrale
bank in Frankfurt zijn er geen
incidenten gemeld die het in
ternationale financiële systeem
vandaag hadden kunnen ver
storen.
Daarvoor moest een mam
moetoperatie worden opgezet.
Alleen al in de City, het financi
ële hart van Londen, werkten
30.000 werknemers dit week
einde over om de euro een
plaatsje te geven in de compu
ters. De meeste grote Europese
banken konden zaterdag al be
kendmaken dat ze de klus, vaak
met militaire precisie voorbe
reid, hadden geklaard.
Vice-president Noyer van de
ECB zei zaterdag niet bang te
zijn voor een te sterke euro. Is
er toch een snelle grote vraag
naar de nieuwe munt, dan is de
ECB voorbereid om actie te on
dernemen, aldus het Franse lid
van de zeskoppige ECB-direc-
FRANKFURT AFP-DPA
nam het aantal faillissementen
licht toe. Noord- en Zuid-Hol
land deden het iets beter dan in
1997. Gemiddeld per maand
daalde Noord-Holland van 61
naar 54 faillissementen en
Zuid-Holland van 87 naar 70
per maand.
In de dienstverlening gingen
meer bedrijven onderuit dan
voorheen. Daarentegen liepen
de zaken wat beter in de groot-
en detailhandel. Het grootste
deel (19,7 procent) van alle fail
lissementen werd overigens wel
in de groothandel uitgespro
ken.
Het aantal privépersonen dat
failliet ging, is gelijkgebleven.
Besloten vennootschappen
(BV's) doen het nog steeds het
slechtst; 55 procent van de fail
lissementen betreft een bv, 35
procent een eenmanszaak.
Voor de rest gaat het om ven
nootschappen en filialen van
buitenlandse hoofdzaken. Dun
Bradstreet verwacht dat het
cijfer van de eenmanszaken
gaat dalen, omdat zij vallen on
der een schuldsafteringsrege-
ling, die op 1 december 1998 is
ingegaan.
Eerste euro's op aan champagne
de elf lidstaten van de Europese
monetaire unie zullen tot mid
den 2002 zowel betalingen in
de bestaande munteenheden
als euro's accepteren. Daarna
komen euromunten en -briefjes
in omloop en kan alleen daar
mee worden betaald. De Franse
posterijen hebben vrijdag de
eerste europostzegel uitgege
ven. Deze is vanaf vandaag te
koop.
De eerste eurotransactie ter we
reld heeft vrijdagnacht enkele
seconden na de jaarwisseling
plaatsgevonden in een hotel in
het Duitse Frankfurt. Direct na
de lancering van de Europese
munt betaalde een medewerker
van creditcardmaatschappij Vi
sa daar met zijn betaalkaart
voor een fles champagne. Ho
tels, winkels en restaurants in
Omzetting van banksaldo's gelukt
Amsterdam gpd komt. „Hij is helemaal klaar, de
motor draait. Maar of hij echt
rijdt, kun je alleen proefonder
vindelijk vaststellen."
Alle partijen op de beurs heb
ben het beursbestuur inmid
dels laten weten dat zij klaar
zijn voor de nieuwe munt. Met
ingang van vandaag worden de
koersen in Amsterdam alleen
nog in euro's aangegeven.
Bij Interpay, de instantie die
het betalingsverkeer voor de
banken afhandelt, zijn sinds de
jaarwisseling een half miljoen
euro-transacties binnengeko
men. De eerste kwam uit Bel
gië, waar een klant direct na de
jaarwisseling zijn creditcard ge
bruikte.
Alle financiële instellingen in
Nederland zijn klaar voor de
euro. De conversie, het omzet
ten van computerbestanden, is
de afgelopen dagen goed verlo
pen. De laatste bank rondde de
werkzaamheden gistermiddag
af. Toch durft niemand te ga
randeren dat er geen proble
men zlillen ontstaan als van
daag de financiële markten in
Europa open gaan.
Op een persbijeenkomst in
Amsterdam vergeleek directeur
Blocks van de Nederlandse Ver
eniging van Banken (NVB) de
situatie van gisteren met een
auto die van de lopende band
De grote financiële centra in Europa hebben afgelopen weekeinde heel wat extra uurtjes gemaakt. In het
computercentrum van ABN Amro stonden zaterdag en zondag stretchers klaar voor de medewerkers, die niet
konden worden gemist en af en toe een hazeslaapje wilden doen.
foto gpd harmen de jong
1.900H
1,157'
5.462i
1,1831
37,063
33,595)
0.58q|haag gpd
22,7l
2,709®jbleempje met de stoel-
11.38lig, een naar kuchje of last
165-4j slapeloosheid. Nederlan-
le^ik niet een kwaaltje rennen
i.Ó996ds vaker naar de winkel
L324S een piijetje of smeerseltje
028i(k°pen. Tegelijkertijd wor-
22,54 ze steeds eigenwijzer; ze
136.6!gen steeds minder vaak
s jkundig advies. Dat schrijft
1S \trifoodhet onafhankelijk
j^wsblad voor supermark-
forig jaar hebben alle Ne-
00P^landers gezamenlijk 120
I joen gulden uitgegeven
i vitaminepillen en voe-
igssupplementen. De dro-
t blijft verreweg de favoriete
vorige be)kel voor de kwakkelende
ïsument, maar hij gaf toch
>uw m twaalf miljoen gulden uit
1 pillen en zalfjes in de su-
- 17:markt. In 1997 was dat nog
helft minder.
Onderzoeksbureau ACNiel-
sen verwacht dat de super
markten in het jaar 2000 min
stens 25 miljoen gulden op
strijken aan verkoop van vita
minepillen. Dat zal ten koste
gaan van de omzetten van de
drogisterijen.
Die ontwikkeling heeft te
maken met de groeiende ei
genwijsheid van de consu
ment. Hij denkt zelf precies te
weten wat zijn lichaam nodig
heeft en wil steeds minder
vaak advies van een verkoper,
blijkt uit onderzoek van het
Nipo. De klant eist dan wel
dat de verpakkingen van de
producten duidelijk zijn. Er
moet precies op staan wat er
in zit en waar het voor is.
Daarom gaan steeds meer fa
brikanten van vitaminen- en
mineralenpillen over op ver
pakkingen waar zoveel infor
matie op staat dat ze geschikt
zijn voor zelfbediening.
De internationale handel in eu
ro's begon vanmorgen in het fi
nanciële centrum van Sydney al
voor zonsopgang. De beurs
opende twee uur vroeger dan
normaal, omdat de beurs in
Nieuw Zeeland eigenlijk om die
tijd zou openen, maar daar
werd nog een dag langer vakan
tie gevierd.
Na twee uur handel noteerde
de kersverse munteenheid in
Sydney een koers van 1,1745
dollar. Op oudejaarsdag werd
de Europese munt nog op iets
minder dan 1,17 dollar gewaar
deerd.
Volgens woordvoerder Peny
vande Commonwealth Bank
van Australië was de handel in
euro's de eerste minuten voor
zichtig. Er werden maar kleine
hoeveelheden van 'een paar
miljoen' euro's verhandeld.
Beursmedewerkers meldden
dat Aziatische instellingen eu
ro's kochten en Europese in
stellingen ze verkochten.
Verkoopmedewerker Sinniah
van Citibank Ltd. zei dat hij ken meldden dat hun compu-
meer telefoontjes dan normaal ters na het lange weekend
had ontvangen van investeer- waarin ze waren aangepast,
ders die vroegen hoe de handel goed functioneerden,
verliep. Veel Australische ban- In de Aziatische kranten werd
ongerustheid veroorzaakt over
het door de dollar gedomineer
de financiële systeem, zijn de
ogen van de wereld op de euro
gericht, die een kans heeft om
met de Amerikaanse dollar te
concurreren", schreef de Ja
panse krant Mainichi in een
voorpagina-artikel.
De Chinese krant China Daily
schreef gisteren dat Chinese be
drijven waarschijnlijk gemakke
lijker in Europa geld kunnen
verdienen. Maar de krant zei
ook dat de euro hoofdpijn kan
bezorgen, omdat de risico's
voor de wisselkoers zijn toege
nomen bij het aanpassen van
de internationale markt aan de
euro.
Verwacht wordt dat de han
del in euro's na een langzame
start in Azië vandaag later op de
dag meer op gang zal komen,
illustratie gpd wanneer de Europese markten
openen. Maar het kan ook we-
gisteren druk gespeculeerd over ken duren voordat grote inves-
wat de euro zal doen in het teerders zeker genoeg zijn om
door economische rampspoed in de nieuwe munteenheid te
getroffen gebied. „Nu de finan- investeren,
ciële crisis in Azië en Rusland
Delfts bureau:
Maak olie twee
keer zo duur
delft jan ottens
De recordlage olieprijs is niet
goed voor het broeikaseffect.
Daarom pleit het Delftse onder-
zoeks- en adviesbureau Cen
trum voor Energiebesparing en
Schone Technologie (CE) voor
een heffing die de olie twee
keer zo duur maakt.
Vorig jaar is de olieprijs lang
zaam maar zeker onder de tien
dollar gezakt, minder dan de
helft van de prijs daarvoor. Het
zachte winterweer in Europa en
de economische crisis in Azië
leidden tot vermindering van
de vraag, en anders dan in het
verleden zijn de olie-exporte
rende landen van de OPEC niet
meer in staat om de prijs van de
olie te dicteren. Bovendien is
Indonesië meer gaan produce
ren.
Voor de economie kan een
verdubbeling van de huidige,
recordlage prijs geen bezwaar
zijn, zegt CE. Dat was het im
mers ook niet toen de aardolie
nog ruim twee keer zo duur
was. Intussen is een hogere
prijs nog net zo nodig als voor
heen, namelijk om het gebruik
van aardolie te verminderen.
Dit met name omdat sinds
1972 een ander verschijnsel is
opgetreden waarmee volgens
de CE-medewerkers Wit en Da
vidson niet aan hogere prijzen
valt te ontkomen. Dat is het
(versterkte) broeikaseffect,
waarbij door middel van ver
branding van fossiele brand
stoffen zoveel extra C02 (kool
dioxide) in de atmosfeer te
rechtkomt dat het klimaat
dreigt te veranderen. En wel zo
ingrijpend dat er rampen kun
nen gebeuren, menen beide
mannen.
Voor Wit en Davidson is het
broeikasprobleem belangrijker
dan de eindigheid van de voor
raden, die pas op veel langere
termijn zou spelen. En omdat
het marktmechanisme het
broeikaseffect zeker niet zal op
lossen, zal het moeten gebeu
ren met overheidsmaatregelen,
menen de twee CE-voorlieden.
Het CE, een onderzoeks- en
adviesbureau in de vorm van
een stichting die zowel voor
Shell als voor Greenpeace zegt
te werken, meent dat het voor
Nederland geen zin heeft om
op de solotoer te gaan. Mondi
aal is het mooist, maar Euro
pees een stuk realistischer, in
elk geval effectiever dan bij na
tionaal beleid. Wit: „Een Euro
pese C02-heffing is al eens af
geketst op politieke onwil, met
name van de Zuid-Europese
lidstaten. Maar toen was er nog
geen internationale klimaat
doelstelling."
Forse verlaging
van rente in
Zwitserland
ZÜRICH AFP
Zwitserland heeft vandaag zijn
rente fors verlaagd. De Zwitser
se centrale bank heeft laten we
ten dat het Lombardtarief van
4,25 naar 3 procent gaat. Het
Lombardtarief is het tarief voor
leningen met effecten als on
derpand.
Het betreft een forse verla
ging. Daarmee komt het tarief
te liggen op het renteniveau
van de elf EU-landen die de eu
ro hanteren. De centrale bank
van het alpenland heeft met de
verlaging ongetwijfeld een sig
naal willen afgeven aan de col
lega's van de Europese Centrale
Bank in Frankfurt.
