Hang naar het onverwachte
1
Hond leidt baasje op
\T
ZATERDAG 2 JANUAR11998
Annette van Trigt: 'Het hoeft niet per se sport te zijn
Ze heeft zich bij 'Studio Sport' ontwikkeld tot een vast gezicht.
Maar Annette van Trigt bewoont allerminst een specialistisch
\kje. Bovendien is er nog een oude liefde voor de radio. „Er komt
een moment dat ik denk: het is goed geweest, ik moet weer
veranderen.
portjournaliste Annette van Trigt
(Haarlem, moeder van twee kinde
ren) is een vrouw in een mannen-
leld. ^Studio Sport' heeft tenslotte nog
Ids een hoog masculien gehalte. Geen
fide gedachte? „Nee hoor. Dan ga ik weer
Ifie voor je halen, gaan we gewoon een
e gezellig zitten doen. Vrouw in een man-
fewereld? Wat moet ik daar nou voor zin-
s over zeggen?! Ik doe mijn werk en ik heb
naar mijn zin."
s toon is gezet. Later, veel later in het ge-
Jek toch nog een poging: zou Van Trigt ooit
I commentaar bij een voetbalwedstrijd wil-
Idoen?
■Nee, néé. Dat kan ik niet en wil ik niet.
J is een vak waarin je gewoon je eigen weg
let vinden. Ik ben er ongeschikt voor."
len andere vrouw dan als voetbalcom-
Jntator, zou dat kunnen?
■Indertijd bij Veronica was Lex Harding al-
1 bezig een nieuwe vrouwelijke dj te ont
ken. Een moeilijke zaak. Alleen Tineke de
Joy had toen iets swingends. Nou, naar een
■uwelijke commentator kun je ook gaan
fiken. Maar er één vinden? Ik denk het niet.
mannen hebben een stem die ze kun-
verheffen. Als vrouwen dat doen, zijn ze
ijk een viswijf. Dat klinkt niet. Bovendien:
Ji vrouw die een voetbalwedstrijd doet... Ik
let je ook eerlijk zeggen dat ik denk dat het
Jbliek daar nog niet aan toe is, maar mis-
lien overdrijf ik nu wel."
Overstap
hette van Trigt studeerde aan de pedago-
phe academie en stond als invalster een
r voor een schoolklas voordat ze in 1*978
iRadio Veronica terecht kwam. „In het on-
pvijs had je destijds nauwelijks kans op
vaste baan. Radio was mijn hobby, dus
ik het net zo goed kansloos bij de om-
Ip gaan proberen."
Lex Harding, baas van wat toen nog de
■zender Radio Veronica was, zag wel iets in
Trigt. „Ik praatte Haarlems en plat, er
lest dus nog wel wat aan me gebeuren,
lar ik had iets eigens, vond Harding, een
len geluid."
Bijna tien jaar bleef ze bij Veronica. Ze
fed 'ongeveer alles wat los en vast zat, be-
■ve het presenteren van de Top-40', stapte
pr naar de VARA-radio, verblijdde de luis-
jaar drie jaar met 'Bal op het dak', kwam in
htact met de toenmalige chef van 'Studio
Jart', Kees Jansma, kreeg een aanbod en
■de wel.
pinette van Trigt, aanvankelijk alleen pre
sentatrice, later ook verslaggeefster, be
kwaamde zich zo zeer dat het publiek haar
nu als een vaste waarde beschouwt. Een
goeie op televisie dus. Het gekke is dan toch
dat het in een gesprek met haar ongemerkt
heel veel over radio gaat.
„Ik heb er nog steeds warmte voor. Ik houd
van radio, vind het een schitterend medium.
Terugdenkend aan die bijna tien jaar bij Ve
ronica is er overigens eerder een soort nostal
gie. Ik heb er ontslag genomen. Het ging ge
woon niet meer omdat de commerciële be
langen zo groot werden. Bij de VARA ontvin
gen ze me met open armen. Bovendien kreeg
ik daar wel weer de vrijheid die ze me bij Ve
ronica niet meer gaven. Ik kon met 'Bal op
het dak' het, denk ik, leukste programma van
mijn leven maken."
Om haastig daarop te laten volgen: „Al die
jaren 'Kletskop' bij Veronica waren natuurlijk
ook prachtig. Die woensdagmorgen, met
eerst twee uur 'Muziek terwijl u werkt' en
dan ik een uurtje met 'Kletskop', iedere week
met een andere gast. Het was toen een pro
grammering waarmee we als inmiddels C-
omroep Veronica het populaire stramien van
Hilversum 3 doorbraken. Er werd in die tijd
enorm gegoocheld met de radiocijfers, er
werd veel gelogen en bedrogen, maar twee
miljoen luisteraars hadden we. Absoluut."
Een brede glimlach vervolgens: „En, ach ja,
'De stemband' samen met Kees Schilperoort,
dat was toch ook heel speciaal. Gewoon gaan
zitten met een stapel platen, geweldig, heer
lijk, uniek. Dus, nu terugkijkend: het is een
.goeie tijd geweest. We hadden erg veel lol
met elkaar. Een klein clubje mensen, we wa
ren allemaal gedreven. Ja, zo maak je het niet
vaak meer mee."
Grondig
Haar gemijmer proeft naar heel lang geleden.
„Nou, lang hè?! Ik schrik er zelf ook van. Om
dat ik altijd nog het idee heb dat ik er vol wil
invliegen, of het m'n eerste uitzending is bij
wijze van spreken. Dat blijf ik houden. Mis
schien ben ik wel te serieus, te grondig hoe ik
dingen aanpak, maar dat is nu eenmaal mijn
stijl. Ik kan niet zonder een zekere, vaste ba
sis. Als ik op mijn bek ga, dan wil ik één ding:
dat het niet aan mijn voorbereiding heeft ge
legen."
Annette van Trigt en de sport. Ook dat ver
haal heeft bij haar de kern van 'de dingen
gaan ze als ze gaan'. „Ik zat nog bij Veronica.
Ik was de eerste vrouw die geaccrediteerd
werd voor de Tour de France. Het ging - ik
begin nu een soort ouwe bok te worden! -
Annette van Trigt: „Ik weet datje dingen niet kunt plannen in je leven. Heb ik ook nooit gedaan, maar ik weet dat het toch vanzelf wel weer komt
als ik me kwaad maak, zal ik maar zeggen." foto gpd harry verkuylen
met de televisieverslaggeving nog allemaal
anders. Nu is alles in beeld, toen was het al
leen de finishreportage. Ze waren de streep
over en het licht ging uit. Wij konden dan 's
ochtends op de radio juist eens de dingen
brengen die je nooit hoorde, de echte rand
verschijnselen. Zo ben ik in de Tour gegroeid,
ik ben drie jaar lang drie weken mee geweest.
In '87 waren het ook de hoogtijdagen van
Ajax. Europa Cup en zo. Er was gewoon geld
bij Veronica, dus je kon op locatie. Zo gingen
we naar Athene voor de finale. Ik maakte in
terviews met Cruijff, met spelers, liet ze 'Mu
ziek terwijl u werkt' aan- en afkondigen. Het
was eigenlijk een hele radiodag als voorberei
ding op die wedstrijd. Op die manier kreeg ik
mijn contacten. Uiteindelijk dus ook met
Jansma."
Ergens in een tussendoortje laat Van Trigt
de uitdrukking 'lekker keten' vallen. Het gaat
dan over improviseren op de radio, over on
voorziene omstandigheden, om van een plot
seling niets toch nog iets te kunnen maken.
'Studio Sport' lijkt dan veel meer een keurs-
lijf.
„Als je het 'Sportjournaal' presenteert, is
dat inderdaad zo. Maar in het veld kunnen
gekke dingen gebeuren. Het interview met
een voetballer is op zichzelf niet moeilijk,
maar het gevecht om dat interview te krijgen,
om bij die voetballer te komen, daar moet je
wel verdraaid handig en slim in zijn. Bij die
Champions League nu ook. De hele organisa
tie is uit handen gegeven aan een team. Dat
team pleegt steeds een soort overval. Het he
le stadion wordt verbouwd, verhangen. Alle
maal voor de sponsors. Bij Kaiserslautem
maakte ik het mee, en nu onlangs weer bij
Barcelona: allemaal mannen in pakken die
uit hoeken en gaten springen en je almaar
willen vertellen wat je niet mag. Waanzin is
het. Je kunt alles wel willen regelen, maar
sport is tenslotte emotie. Verliest PSV op een
onterechte manier van Kaiserslautem. Kun
nen die mannen van tevoren met je afge
sproken hebben dat je trainer Bobby Robson
alleen daar, precies op dié plek mag intervie
wen. Maar die Robson is dus kwaad, loopt
weg. Ik ga hem achterna, godzijdank deed ik
dat, want je denkt toch niet dat iemand die
man nog staande had kunnen houden op het
streepje dat daarvoor getrokken was!?"
Maar als het allemaal lukt, is het toch nog
leuk?
„Nee, ik vind dat te ver gaan. Het is ge
woon een vervelend gevecht. Dat ik denk:
laat ons nou gewoon ons werk doen. Want je
bent dan bijna in staat om zo'n regelende
man een knal te verkopen."
Verschil
„Ik heb het WK-hockey gedaan dit jaar. Dat
vond ik een verademing. Dat hockey, en alles
wat je er omheen aantreft, ja, daar voel ik me
wel heel erg in thuis. Toen ze wereldkam
pioen waren geworden en ik 's avonds na af
loop van de finale nog even in de Galgen
waard terugkwam, zag ik Bram Lomans. Hij
was nog op z'n blote voeten, met de zwach
tels er om, in z'n oranje outfit, hangend tus
sen twee vrienden in, zo dronken als een tor.
Gewéldig. Die spelers staan dan gewoon tus
sen het publiek, iedereen kan ze aanspreken.
Dat is dan toch wel waar de sport om begon
nen is. Met mekaar gezellig, zo hoort het.
Prachtig om mee te maken. Dat betekent niet
dat ik een hekel heb aan voetbal, maar het is
veel zakelijker, anders en harder. En daar
door is er dus ook in wezen meer werk aan
de winkel."
Bij de Van Trigt van de sport is nu toch ook
de radio weer langsgekomen. Sinds enige tijd
maakt ze deel uit van het vaste presentatie
team van 'Met het oog op morgen'. „Het
Oog! Natuurlijk, mooier is er niet! Een droom!
Heerlijk dat ik er voor gevraagd ben, ik ervaar
het als een soort bekroning. Want als je Het
Oog mag doen, zitje in een soort Nederlands
elftal van presentatoren. Dat doe je gratis bij
wijze van spreken, dat is geweldig, ja, zo voelt
dat. En het is ook prima in te passen in mijn
leven van nu. Kijk, vroeger, met 'Bal op het
dak', was ik drie dagen volop bezig om dat
programma in elkaar te steken, en bij Veroni
ca was het net zo. Altijd weer op nul begin
nen, welke gast, welke invalshoek, boeken le
zen, of naar een voorstelling toe. Dat leven
kan ik nu iets minder leiden. Tijd ontbreekt.
Ik heb twee kinderen. Een van zeven en een
van vier. Ik ben volop moeder, ben dag en
nacht in bedrijf. Dat is heel enerverend, maar
het vraagt ook veel van je tijd. En ik wil het
goed doen. Op allebei de fronten. En dat lukt
ook redelijk."
Uitdaging
Een vraag naar haar ambitie leidt onder meer
tot: „Onverwachte dingen, waar je op in
moet haken. Ik denk dat daar ook mijn
kracht ligt. Dat heb ik mijn hele leven ge
daan, bij mijn radioprogramma's ook. Ik kan
wel iemand heel braaf interviewen en dan
klinkt het allemaal goed en netjes, maar dat
is voor zo'n luisteraar ook niet spannend. En
dus ben ik altijd op zoek. Dat komt nu in
mijn televisiewerk natuurlijk iets minder tot
uiting, maar toch: ik blijf zoeken naar wat het
spannend kan maken. Er moet wat gebeuren,
anders zou ik me erg gauw gaan vervelen.
Ik weet dat je dingen niet kunt plannen in
je leven. Heb ik ook nooit gedaan, maar ik
weet dat het toch vanzelf wel weer komt als
ik me kwaad maak, zal ik maar zeggen. Dan
ik denk het is goed geweest, ik moet weer
veranderen. Per se in de sport hoeft niet. Vol
gens mij ben ik ook niet zo gestigmatiseerd,
en anders wennen ze er maar weer aan."
FRANS HAPPEL
ooruit! Hoog! Ga zit! Floooss-
mi sie! Zo is-ie braaf!' Het is even
wennen voor de managers die
woonlijk de hele dag praten over marke-
igstrategieën, win-winsituaties en outsour-
igsmodellen. Het pak met stropdas is inge-,
jld voor coltrui met spijkerbroek en het be-
laglijke kantoor is verlaten voor ijselijke kou
i een snijdende oostenwind. Maar binnen
i kortste keren rennen en hossen de verze-
Jringsagent, de marketingdirecteur en de
ganisatieadviseur fanatiek mee met de bor-
:r collies, labradors en flatcoated retrievers.
Loopbaanbegeleiders Peter Breed en
win Magermans uit Hengelo hebben zelfs
rterlijk een nieuwe betekenis gegeven aan
in professie. Want vandaag staan ze voor
opdracht de honden over een hindernis-
lan te leiden. Precies daar waar je het beest
lit krijgen en zonder dat hij bezwijkt voor
Ie verlokkingen en zijstraatjes onderweg.
Hond en mens hebben het reuze naar hun
n tijdens de workshop voor effectief com-
uniceren, die de titel 'Walk your talk Talk
mr dogwalk' draagt. De dag in en rond het
eldense Aparthotel is een introductietrai-
ng voor een bijzondere cursus die door
fee adviesbureaus is opgezet. Honden leren
tar de deelnemers hoe ze met hun perso-
iel moeten omgaan, het vertrouwen van
anten kunnen winnen en lastige werkne-
ers kunnen behandelen. De deelnemers
'peten de hond zover krijgen dat hij precies
oefeningen doet doe de baas hem op-
aagt. De ultieme uitdaging voor manager
1 hond vormt de 'dogwalk', een akelig smal-
evenwichtsbalk.
;Zijn managers de gekte voorbij en kunnen
niet beter gewoon aan het werk gaan? Max
Mooij sr. van 'The Human Factor Consul-
nts' uit Borne vindt echter niets vreemds
in de cursus. „Managers hebben al tussen
dolfijnen gezwommen en paarden moe-
n mennen, maar zoiets simpels als het trai-
ïn van honden is bij mijn weten nog nooit
idaan, terwijl je daarmee toch veel meer pa-
jllellen naar de werksituatie kunt trekken",
ïrtelt de geestelijk vader van misschien wel
komende 'hype' in cursusland.
In de workshop wordt gewerkt met goed
Nieuwe hype in cursusland
De moderne manager heeft al over
hete kolen gelopen, heeft de Ardennen
overleefd en in zweethutten
overnacht. Nu is het de beurt aan
honden om de leidinggevende het
licht te laten zien. In een bijzondere
tiaining leren de viervoeters hun
tijdelijke baasjes wat motiveren en
leidinggeven is. Organisator Max de
Mooij: ,,De hond is een perfecte
metafoor voor een medewerker,
afdeling of organisatie.
afgerichte honden, die gewend zijn hordes te
nemen, door buizen te kruipen en door ban
den te springen. Ze verstaan allemaal com
mando's als 'hoog', 'door' en 'lie down'. Maar
net als bij mensen heb je honden en honden.
Het teefje Gladys bijvoorbeeld is aanhanke
lijk, betrouwbaar, relatiegericht, maar heeft
steun nodig, zo luidt de karakterschets die de
deelnemers vooraf in handen krijgen. Gladys
heeft een collega, die luistert naar de naam
Floss. Maar dan moet je de nauwgezette,
doch bedachtzame hond wel vriendelijk toe
spreken, want Floss moet absoluut niets heb
ben van bazige baasjes, zoals dê grompot uit
de reclamespot van Commit Arbo.
Alle deelnemers krijgen allereerst een 'hon-
denkeuzematrix' voorgeschoteld. Daarop kan
een cursist aankruisen welke eigenschappen
de hond die hij onder zijn hoede krijgt, moet
hebben. De chef die wel eens wil leren hoe
hij met lastige ondergeschikten moet om
gaan, kruist dus vooral de eigenschappen 'ei
genwijs' en 'norm betwijfelend' aan. De ver
koper die een nieuwe, argwanende klant
De rollen even omgekeerd. De hond aan het hoofd van een opleiding!
foto gpd werner rauwerdink
moet ompraten, kiest voor een hond die
hoog scoort op de punten 'bedachtzaam' en
'eenkennig'. Aldus puntentellend komt iede
re deelnemer uit op de hond die het meest
geschikt is voor het trainingsdoel.
Alle deelnemers, hondenkenner of niet,
krijgen een bereidwillige hond, die in princi
pe iedere tijdelijk baas boven zich duldt. „Ja,
het zijn de ideale flexwerkers", beaamt De
Mooij.
Dan mogen de cursisten naar buiten: eerst
lekker dollen met hun hond, hem brokjes ge
ven, het beest over zijn bolletje aaien en met
touwen ravotten. Vertrouwen opbouwen,
heet dat. Dan volgen eenvoudige oefeningen,
waarbij de hond over drie hekjes dient te
springen. Direct blijkt al dat dit toch niet zo
simpel gaat. Een enkele viervoeter raast veel
te ver door, een andere keert al na de eerste
horde kwispelend naar zijn nieuwe baas te
rug die hem hopelijk op brokken trakteert.
„Je lichaamstaal is heel belangrijk", doceert
Peter Fekkes de beginnelingen. „Alles wat jij
doet, wordt door de hond uitvergroot. Dus
als je zelf blijft rennen, zal de hond ook door
gaan. Communicatie is voor driekwart non
verbaal. Alles speelt een rol: je houding, je ge
baren, de intonatie en het volume van je
stem. De inhoud van wat je zegt, vinden hon
den meestal niet zo interessant."
Na verloop van tijd krijgt de cursist het
trucje door en denkt hij dat hij al een hele
Martin Gaus is. Maar dan mag hij ineens niet
meer meelopen en moet hij het dier op af
stand commanderen. Dan blijkt de hond
toch niet dat te doen wat hem wordt toege
schreeuwd. Een van de deelnemers, marke
tingman Dries Daalderop uit Breda, ver
woordt zijn teleurstelling: „Eerst kon Chippie
alles en dus liet jk veel aan hemzelf over. Ik
beperkte mijn commando's tot het noodza
kelijke. Maar ineens lukte het niet meer.
Toen werd ik ongeduldig en ging ik mijn
stem steeds meer verheffen. Dat had alleen
maar een averechts effect."
Max de Mooij kan Daalderop uitleggen hoe
dat komt. „Wanneer een hond - maar je kunt
hier ook lezen een mens - een bepaalde taak
zelfstandig kan doen, betekent dat nog niet
dat hij andere taken even automatisch zon
der aansturing aankan. Dat mag je logischer
wijs niet verwachten. Neem dus niet te snel
aan dat hij iets al doorheeft. En als het dan
niet goed gaat, heeft bestraffen weinig zin. Jij
hebt hem zelf te weinig gestuurd. Als je hem
dan kwaad toespreekt, wordt hij alleen maar
onzekerder. What you give is what you get."
Deelnemer Wieger van Dalen uit Harden-
berg, adviseur in ethische bedrijfskwestiès:
„Je merkt ook heel goed dat taakgerichte in
structies pas werken als je eerst een vertrou
wensrelatie hebt opgebouwd.
De Mooij en Fekkes tonen met hun trai
ning perfect aan waarom honden willen
presteren. Soms is dat omdat ze hun baasje
graag behagen, soms omdat ze gek zijn op
het spelletje en soms alleen maar omdat aan
het eind van de hindemisbaan een beloning
wacht. Deze drie prikkels hebben hun beper
kingen, weet De Mooij. „Wie het alleen voor
de beloning doet, kan zijn taken met omwe
gen, dus minder effectief uitvoeren en aan
het eind toch zijn brokken krijgen. Wie erg op
de baas is gericht, zal slecht functioneren als
die baas er niet is of het zelf niet meer weet.
En wie alleen het werk zelf hartstikke leuk
vindt, draaft snel door in hobbyisme, hetgeen
ook niet effectief is in een bedrijf."
Het mag duidelijk zijn: honden zijn net
werknemers en net klanten. „Je moet dat niet
overdrijven, want er zijn natuurlijk wel ver
schillen, maar veel basisprincipes zijn goed te
vertalen naar werksituaties. Het gaat erom
dat de deelnemers gaan nadenken over hun
functioneren, zich afvragen waarom ze soms
veel moeite hebben met communiceren en
leidinggeven."
Dat komt er in deze korte versie van de
cursus vaak wel uit. In het cursuszaaltje blij
ken veel deelnemers er dagelijkse problemen
en misverstanden in te herkennen. De Mooij
weet hoe dat komt: „Communiceren is soms
te weinig 'walk your talk', oftewel lopen zoals
je praat. Deze term is afkomstig van de
Sioux-indianen, zoals ze die in de film 'Dan
ces with Wolves' gebruiken voor het gedrag
van John Dunbar, de soldaat die zijn li
chaamstaal inzet om te praten met wolven
en indianen."
Na afloop zijn sommige cursisten zo moe
als een hond, maar allemaal hebben ze een
fantastisch en leerzaam dagje uit gehad. Wel
denken ze verschillend over het praktische
nut ervan. „Die honden zijn heel primair in
hun gedrag, maar je krijgt geen feedback van
ze", mompelt Peter Breed.
„Het moet eerst bezinken, dan krijg je mis
schien door wat het nut ervan is", filosofeert
Daalderop. In elk geval zijn alle cursisten er
na een dagje ravotten in de wei wel achter
gekomen dat grommen en afblaffen een ge
drag is dat echt niet werkt. Maar ook te gretig
vriendjes willen worden met je hond. kan een
taakgerichte aanpak tegenwerken. En verder
moet je je opdrachten aanpassen aan het
competentieniveau van je hond. „Een hond
die voortdurend te makkelijke opdrachten
krijgt, wordt minder enthousiast, een hond
voor wie de lat steeds te hoog ligt, wordt on
zeker", doceert de Bomse adviseur.
Me zich via deze cursus wil bekwamen,
moet rekenen op een uitgave van ongeveer
duizend gulden per dag. „Voor het grootste
deel aftrekbare kosten en een heel gebruike-
lijk tarief voor trainingen", relativeert De
Mooij.
De organisatie-adviseur gaat nu samen j
met het echtpaar Fekkes het land in met hun 1
reizende hondencircus om het bedrijfsleven
te laten kennismaken met het nieuwste feno
meen in managersland. Dat wordt dus heel
veel pootjes geven.
JANRUESINK
