ROCKY'S
Sporen in de ruige
Toerisme
Bregenz kan niet zonder
Festspiele
WERELDWIJDWEG
RE 15 13 E iHC H TEM"
kettingen
ZATERDAG 2 JANUAR11999
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELS
ROB ONDERWATER
In een heli naar de bergtoppen. Rond
Invermere, ruim 200 kilometer van de
olympische stad Calgarv. hebben de
heren van RK Heliski drieduizend
vierkante kilometer tot hun beschik
king. Heliski is populair in Canada. Al
was het alleen maar om de pracht en
praal van de Rocky's te inhaleren.
Goedkoop is anders. Een dagje kost
700 gulden. Maar de herinnering aan
heliski gaat nooit meer verloren.
De forse vraagprijs heeft geen enkele
invloed op de belangstelling. Driedui
zend skiërs worden jaarlijks op de
ruim tweehonderd afleverplekken in
de bergen gedropt. Poedersneeuw zo
goed als verzekerd. De heli vertrekt
niet voordat eerst een uitvoerige uitleg
over de veiligheid van de deelnemer is
gegeven. Niemand betreedt de be
sneeuwde toppen zonder een 'lawijie-
zender' of 'peeper' zoals ze in Europa
worden genoemd. Door het apparaat
kunnen mensen worden opgespoord,
die onverhoopt worden getroffen door
een lawine. Maar de kans dat zoiets ge
beurt. is klein. Onze gids heeft de zender
nog nooit gebruikt. Zegt hij. We geloven
hem. Al was het alleen maar voor onze ge
moedsrust.
Vanwege een wolkendek kan de helikopter
deze dag de toppen niet bereiken. Dat
scheelt een aantal hoogtemeters. Aangezien
de organisatie de klant negenduizend voet
per dag garandeert, worden we niet drie.
maar vier keer naar boven gevlogen. Wat
een geluk.
Inderdaad, geluk, waar eerst twijfels beston
den. Want de grote vraag was: 'komt de
huis-tuin-en-keuken skiër' zonder brokken
naar beneden? Antwoord: 'Ja! Zeker op fats
ki, een bredere uitgave van de normale ski'.
Op de fatski blijf je langer op de poeder
'drijven'. Wie zonder problemen van een
'rode' piste afglijdt, komt ook naar beneden
in de poedersneeuw. Gaat het mis, dan is
de val in de zachte sneeuw niet pijnlijk. Eer
der lachwekkend. Vooral als het een ander
overkomt.
Heliski is een combinatie van avontuur en
Poedersneeuw, duizenden
kilometers verse poedersneeuw. De
Canadese Rocky Mountains dragen
's winters een deken om van te
likkebaarden. In Europa kan er
uiteraard óók buiten geprepareerde
pistes worden geskied. Maar in het
oneindig grotere Canada is veel
meer ruimte voor avontuur. Dat kan
door simpel met de lift naar boven te
gaan, maar het kan ook met de
snowcat. Of met de helikopter. Die
brengt de skiër op adembenemende
plekjes in de ruige Rocky's. Vanwaar
je op (brede) lange latten naar
beneden kan suizen. Whaaauuwww.
Gaat het mis, dan is een val in de diepe sneeuw niet
pijnlijk. FOTO ROB ONDERWATER
fan. Het gaat niet om snelheid, maar om
het vrije gevoel in de natuur. Het maken
van je eigen sporen, het maken van een
bochtje om de bomen. En bomen zijn tal
rijk in de Rocky's. De gids is de baas en zet
de route uit, de rest volgt. Verplicht, want
de regels zijn streng. Our guide is mild voor
de klas met middelmatigen. De plekken
waarop de heli de groep weer komt opha
len, worden simpel bereikt. Nou ja, simpel.
Hier en daar vliegt er iemand over de kop.
Lachen, gieren, brullen.
Snowcat
Goedkoper (350 gulden) is een dagje met de
snowcat. In Fernie, drie en een half uur rij
den van Calgary, worden de toppen van de
Rocky's bereikt met een bombardier, een
trekker die de pistes prepareert. In een spe
ciaal gebouwde cabine kunnen veertien
mensen naar boven. Uiteraard met twee
gidsen, want de Canadezen wensen niets
aan het toeval over te laten. Ook de reis met
de snowcat begint niet zonder een lawine
zender.
We boffen. Er is de nacht ervoor ruim dertig
centimeter sneeuw gevallen. Het geeft -
eenmaal aangekomen op de top - de
Rocky's een betoverende uitstraling. Het ge
bergte is ruig en mooi, wulps bijna. De met
sneeuw bedekte bomen schilderen het
landschap op een magnifieke manier. Bijna
zonde om sporen te maken in de maagde
lijke sneeuw. Maar de wetten op de berg
zijn onverbiddellijk. Je moet naar beneden.
Carven in de poeder gaat een stuk moeilij
ker dan glijden op de brede fatski's. We ko
men beneden, maar het kost meer moeite.
Het klinkt decadent, maar je kunt in Cana
da ook gewoon op geprepareerde pistes ski-
en. De sneeuw is volgens de kenners matig.
Door invloed van El Ninjo is er sinds 25 jaar
nog niet zo weinig gevallen. Niettemin lig
gen de pistes er over het goed bij. Niet in de
laatste plaats door het aanbrengen van
kunstsneeuw. Elk gebied in Canada be
schikt over een goed werkende kunst
sneeuw-installatie. We komen zegge en
schrijve een matige piste tegen, in Panora
ma, Invermere. Die afdaling is pas twee jaar
oud en kan nog niet beschikken over een
kunstsneeuwinstallatie.
Brandweer
Die is in Canada onder normale omstandig
heden niet nodig. Echte sneeuw is in de
omgeving van Calgary droog, omdat er nau
welijks invloeden zijn van omliggende wa
teren. Op de geprepareerde poeder is
het makkelijk carven. Inderdaad,
carven. Skiën is uit, carven in. De
liefhebber kan op de Canadese pistes
gaan als de brandweer, want hij
wordt onderweg nauwelijks gehin
derd door tegenliggers. Femie ver
welkomt in één weekeinde 3500
mensen. Maar wachttijden bij de lif
ten zijn er niet. Hooguit een paar mi
nuten.
Fernie is het gebied waar de meeste
sneeuw valt van Canada. Daartegen
over staan betrekkelijk weinig zonni
ge dagen. Aan de voet van de berg
worden chalets aan de lopende band
uit de grond gestampt. Dit seizoen
wordt het gebied met nog een extra
berg uitgebreid. Het gebied verveelt
zelfs na een paar dagen niet. Dit in tegen-
stalling tot Nakiska, het olympische gebied
waar/Uberto Tomba in '88 zijn gouden plak
won.
Lake Louise is, op dat van Whistier/Black-
comb na, het grootste skigebied van Cana
da. Het ligt midden in een National Park.
Voor wie in Canada gaat skiën, is Lake Loui
se een must. Het gebied telt 105 afdalingen,
waaronder pikzwarte en hele eenvoudige.
Het aardige is dat samen met een vrijwilli
ger (kost niks), het gebied snel kan worden
verkend. En dat betekent skiën tussen de
bomen, door de poedersneeuw en tussen
stenen, over de zogenaamde Rock Garden.
Heftig!
De sfeer op de pistes is relaxed en absoluut
niet te vergelijken met die in bijvoorbeeld
Oostenrijk. De prijzen in restaurants onder
weg zijn mild. Ongeveer 17 gulden voor een
warm en koud buffet, waar onbeperkt kan
worden opgeschept Wat skiën in Canada
vooral aantrekkelijk maakt, is de combina
tie van relaxed, avontuurlijk skiën in een
adembenemende omgeving. Daarbij zijnde
prijzen normaal.
Jawel, wie zich in de sfeervolle hotels van
Canadian Pacific wil laten verwennen, dient
daarvoor 340 gulden per kamer te betalen.
Maar dan zit je wel in een hotel waar men
sen als Alfred Hitchcock en Clint Eastwood
hebben gelogeerd, 's Avonds kan er worden
gedineerd in het aanpalende Post Hotel,
opgezet door twee Zwitsers. Betaalbare prij
zen. Wat ook geldt voor de zogenoemde
condominiums (appartementen).
Heliski: een combinatie van avontuur en fun.
RIEN VAN DEN ANKER
Bregenz, ligt aan de Bodensee,
of - zoals velen op school leer
den - aan het Meer van Kon-
stanz. Een sfeervolle stek, al was
het maar omdat het lijkt alsof
iedereen - bezoeker en bewoner
- vrij uitzicht heeft op het meer
en de bergen. Een panorama
met een hoog ansichtkaartge
halte. Wie Bregenz zegt, zegt
ook Festspiele die daar tussen
half juli en half augustus wor
den gehouden. De stad is dan
een mekka voor muziekliefheb
bers. Tenminste voor wie toe
gangsbewijzen heeft kunnen
krijgen. Voor de meeste voor
stellingen namelijk, zijn de
kaartjes al lang van tevoren uit
verkocht.
Toch is er in de openluchtzaal
aan de oevers van de Bodensee
elke avond plaats voor zeven
duizend bezoekers en het in het
water gebouwde - vroeger mo
biele - podium staat inmiddels
zo vast als een huis. Nog steeds
immers blijft de belangstelling
groeien. Zoals wel bleek tijdens
het afgelopen jaar toen
Gershwins 'Porgy and Bess'
avond aan avond uitverkocht
was. Ook voor volgend jaar zijn
er al avonden dat 'Bregenz' vol
ledig is volgeboekt en wie nu
belt teneinde een plaatsbewijs
voor 2001 te bemachtigen, zal
echt niet worden uitgelachen.
Maar wat is Bregenz de rest van
het jaar? Een soort provincie
stad met zo'n 30.000 inwoners.
Een stad ook die vanuit Duits
land niet eens echt makkelijk te
bereiken valt. De snelweg naar
Ulm is namelijk nog steeds niet
af; halverwege 'vait er een gat'
van tientallen kilometers pro
vinciale weg. Vroeger was Bre
genz een regionaal knooppunt
voor winkelend publiek. Die
taak echter is overgenomen
door het zuidelijker gelegen
Dombirn, een voormalige
slaapstad die (omdat Bregenz
aan één zijde begrensd door het
meer niet verder kon groeien)
de winkelcentra onweerstaan
baar naar zich toe trok.
Dus blijven alleen nog maar wat
krenten over voor mensen die
ergens in Vorarlberg verblijven
en ook nog graag een dagje wil
len 'stadten'. Die kunnen naar
het prachtige Kunsthaus, dat al
leen al qua architectuur een be
zoek waard is. Of naar de 18de
eeuwse Nepomuk-kapelle, die
dank zij particulier initiatief kon
worden behouden. En dan is er
het oude centrum, waar de hüi-
zen rond de Martins klokken
toren zo prachtig zijn opge
knapt. Even verderop zijn er
ook nog de intieme straatjes vol
terrassen met vooral heel veel
Italiaanse restaurants.
Meer informatie: Duits Reis- en In
formatiebureau. telefoon 020 -
6978066.
Internet is een bijna onuitputtelijke bron van informatie, ook voor
reizigers. De komende weken komt in deze rubriek een stad aan
bod die voor toeristen interessant is.
Istanbul, Constantinopel, Byzantium, stad aan de Bosporus,
poort naar Azië. Een miljoenenstad met een zeer rijke geschiedenis,
niet te missen voor de toerist die op zijn verre bestemmingen ook
een reis terug in de tijd wil maken. De Romeinen namen de stad al
voor het begin van de christelijke jaartelling in, en lang na de na de
val van het Romeinse Rijk bleef Byzantium nog in al haar
grootsheid overeind, tot de bezetting door de Turken in 1453. Geen
wonder dat de stad vol zit met monumenten uit de oudheid en de
middeleeuwen: paleizen, stadswallen, kerken en moskeeën. In de
winter is de temperatuur soms wat aan de lage kant, maar vervelen
doe je je nooit in Istanbul; je kunt weken in deze prachtige stad
ronddwalen.
De beste website voor de toerist is de Istanbul Guide, met enorm
veel actuele informatie. Er is een rubriek nieuws, een agenda met
interessante activiteiten, en ook wordt een weeroverzicht gegeven.
Wie een hotel of een restaurant zoekt komt enorme lijsten tegen: de
keus is overweldigend. Ook een overzicht van het uitgaansleven
ontbreekt niet. Het enige dat aan deze site ontbreekt is een culture
le achtergrond. Die is echter weer te vinden bij Turizm Net, een site
die vrijwel geheel is gewijd aan de rijke cultuur van de stad. Wie
een combinatie wil van deze zaken is het beste af met de website
van Excite.
www.istanbul.com
dest-excite.previewtravel.com
www.turizm.net
Topcampings
Val
OP
scu
Op de Vakantiebeurs die van 13 tot en met 17 januari aan- ziel
staande in de Jaarbeurshallen te Utrecht wordt gehouden, kui
presenteert de ANWB onder de naam 'Eurotopcampings' eenvro
nieuwe gids. In het boekje dat exlusief voor leden voor 14,50hui
gulden verkrijgbaar is, staan de gegevens van in Nederland, ger
Italië, Spanje, Frankrijk, Denemarken, Duitsland, Luxemburgorr
en Oostenrijk gelegen campings die door ANWB-inspecteurscei
het cijfer 8 of meer kregen toebedeeld. De uitverkoren kam
peerterreinen zullen in de toekomst elk jaar worden bezocht -r»
om te zien of ze nog steeds aan de kwaliteitseisen voldoen.
Strijthagen
Es.
De Kasteeltuinen van Arcen krijgen zo goed als zeker een fili-v0
aal. De verwachting is dat reeds in april kan worden begonneito<
met de aanleg van het nieuwe complex. De attractie verschijrvo
rondom het reeds geheel gerenoveerde kasteel Strijthagen in
Landgraaf (zuid-Limburg) en zal - als alles goed gaat - wordero
geopend in het voorjaar van 2001'Tuinen uit de hele wereld
vormen de voornaamste bezienswaardigheid, maar ook is er
veel aandacht voor wooncultuur en ambachtelijke kunst. De
begroting van 'Strijthagen' is gebaseerd op ruim 300.000 be
zoekers per jaar. Ze moeten een toegangsprijs betalen van 25
gulden per persoon.
Les Arcs
In Les Arcs wordt van 23 tot en met 30 januari een Neder
landse feestweek gehouden. Dit naar aanleiding van het der
tig-jarig bestaan van het Franse wintersportstation. Geduren
de de week zullen diverse Nederlandse bands live-optredens
verzorgen. Ook hebben de gasten gratis toegang tot, en t
leiding bij, allerlei faciliteiten. Zo kunnen die hards een afda
ling maken op de 'Kilomètre Lance', de vermaarde hogesnel-
heids-piste waarop de Amerikaan Jeffrey Hamilton een we
reldrecord vestigde door met een gemiddelde snelheid van
242.915 kilometer per uur naar beneden te suizen.
Informatie: Frankrijk Huis te Haarlem, telefoon 023 - 5512295.
Snertvaartochten
Gedurende de winterperiode worden vanuit het Bezoekersceh
trum aan de Baanhoekweg 53 in Dordrecht elke zondag
noemde 'snertvaartochten' georganiseerd door de Hollandse
Biesbosch. De rondvaart duurt minimaal twee uur en er zal
vooral worden uitgekeken naar watervogels die in het gebied
de winter doorbrengen. Daaronder veel kol- en brandganzen,
dodaarzen en zaagbekken. Ook worden er dikwijls roofvogels
I. Aan boord zijn verrekijkers beschikbaar.
Maison de la France
Onderwww.fransverkeersbureau.nl heeft Maison de la Franco
in Amsterdam, op 1 januari een nieuwe internetsite geopend."
De site telt 200 pagina's en verschaft de bezoeker informatie
over de gekozen vakantie-regio. Verder bestaat onder meer de
mogelijkheid brochures aan te vragen en is er een overzicht I
met het reisaanbod naar Frankrijk van de Nederlandse tour
operators. Het laatste nieuws wordt verstrekt in een nieuws
brief.
M
De kerstdagen brachten we door in Engelberg. Dat ligt in Zwil
seriand, aan het einde van een lange slingerweg naar boven, l
Soms is die besneeuwd. Maar dat maakt me weinig uit. Het
leggen van kettingen kent voor mij geen geheimen. I
Dat is heel bijzonder. Nog nooit namelijk, slaagde ik erin een
spijker rechtstandig het hout in te drijven. Mijn moeder zei /irj
ooit haarscherp: Wat zijn ogen zien, maken z'n handen kapo\
Dat ik zo handig ben in een klusje waartegen de meeste andei\
wintersporters opzien, heefteen oorzaak. Een jaar of dertig gel
den was ik met een Volkswagen-kever al bijna een afgrond mi
slipt toen ik eindelijk besloot de kettingen te voorschijn te hale
Ik was niet de enige.
Het bekende schouwspel. Sakkerende huisvaders die een ijkskl
de ketting om een beijzeld modderwiel probeerden te wringen
warm ingeduffelde dames, die voor de zoveelste keer vaststeld
'dat die van mij nog geen punaise in het behang kan drukken
zonder zich levensgevaarlijk te verwonden'. Iets wat ze door n
del van een trefzekere, door de jaren heen geperfectioneerde n\
miek lieten blijken.
Enfin.
Ik wenste voortaan van die taferelen verschoond te blijven en
legde op een warme augustus-dag bij afwezigheid van vrouw
kinderen een trainingskamp bij mij thuis. Binnen een uur ha
het foefje onder de knie.
Ik kan nog zo de plek aanwijzen waar ik m'n in de zomer ver
worven vaardigheden aan het totaal verblufte gezin toonde. L
Gasteiner Klamm in Oostenrijk.
Binnen vijf minuten zaten ze er
om. Het aureool waarmee ik vei
volgens achter het stuur plaats
nam, schoot echter dwars door I
dak toen ik wilde wegrijden. Ik i
de kettingen - zoals ik dat bij m
oude kever gewoon was - om de
achterwielen gelegd. Dat hielp
slecht. Mijn nieutue Fiat heeft vi
wielaandrijving.