Brazilië bedreigt wereldeconomie
f 460 -
eindejaars-
voordeel bij
Libertel.
uchtverkeersleiding heeft
;rote computerproblemen
Economie
Japanse werkloosheid
bereikt recordhoogte
Jeltsin looft Primakov over
aanpak economische crisis
Britse supermarktketen open op eerste kerstdag
Limburgse oliebol opmerkelijk succesvol
Drukte op telefoonnet
hindert aanbieder A2000
Instituten: Minder groei in Duitsland
hamburg Toonaangevende Duitse economische onderzoeksin
stituten voorzien voor volgend jaar een vertraging van de eco
nomische groei. De minder florissante vooruitzichten zijn het
gevolg van de fors lagere ontwikkeling van de Duitse export.
Voorzitter Oppenlander van het Ifo-instituut in München
spreekt van een dramatisch slappere uitvoer. Ifo rekent, met
nog drie instituten, op een economische ontwikkeling tussen
1,7 en 2,3 procent. Meest pessimistisch is DIW uit Berlijn met
een prognose van 1,4 procent.
Hogere cijfers Daimler-Chrysler
stuttgart Daimler en Chrysler zijn hun fusie goed van start ge
gaan. De nieuwe combinatie heeft over dit jaar duidelijk hogere
resultaten gepresenteerd dan de twee afzonderlijke bedrijven
vorig jaar hebben neergezet. Voor volgend jaar mikt de op twee
na grootste autoproducent ter wereld op een verdere groei.
Daimler-Chrysler noteert over 1998 een omzet van rond 260
miljard mark (291 miljard gulden), wat een verbetering van der
tien procent is tegenover 1997. De winst zal eveneens aanmer
kelijk hoger uitkomen, zo liet het transatlantische concern giste
ren weten zonder cijfers te noemen.
Ford verkoopt belang in KIA
ietroit Ford heeft zijn minderheidsbelang in het noodlijdende
Zuid-Koreaanse autoconcern Kia afgebouwd tot acht procent.
Het gaat om de verkoop van negen procent van de aandelen.
Dit heeft Ford, de op een na grootste autofabrikant ter wereld,
bekendgemaakt. Het autoconcern wil niets zeggen over de ver
koopprijs. „Er is een bod gedaan en dat hebben we geaccep
teerd", zo meldde een woordvoerder. Tot oktober was Ford nog
in de race voor overneming van Kia. Het Zuid-Koreaanse con-
•cern was in de verkoop gezet nadat zijn schuldenlast onoverko
melijk bleek. Via een veiling kreeg de Zuid-Koreaanse autofabri
kant Hyundai de voorkeur boven Ford, Daewoo en Samsung.
Industrie groeit in '99 minder hard
ituswuKDe Nederlandse industrie groeit volgend jaar iets min-
der hard dan in 1998. De omzet is het afgelopen jaar met 4,5
7 procent gestegen. In 1999 zal dat 4,25 procent zijn, zo verwacht
het Economisch Instituut voor het Midden- en Weinbedrijf
(EIM). Ook de export van de industrie blijft volgend jaar sterk
groeien: 5,75 procent. Door de moeilijke situatie in de pluim
vee- en varkenssector daalt alleen de werkgelegenheid in de
voedings- en genotmiddelenindustrie. In 1998 gaat het om een
teruggang van 1,75 procent. Volgend jaar is dat een procent.
3ok de afzet in die sector blijft achter bij de rest van de indu-
AASTRICHT ANP
6 et Europese luchtverkeerslei-
ngscentrum Eurocontrol
i impt met computerproble
em Daardoor dreigt het cen-
um vanaf 2000 de groei van
•X vliegverkeer niet te kunnen
jbenen. Het centrum heeft
roblemen met apparatuur uit
jaren tachtig, omdat daar
'en onderdelen meer voor zijn
krijgen. Ook kan een nieuw
'rkeersleidingscentrum niet
i in het werk, doordat de leve-
3 ig van computerprogram
a's vertraging heeft opgelo-
in.
De benodigde software had
al eind vorig jaar moeten
jn. maar komt nu pas eind
i0. Eurocontrol investeerde
ikele tientallen miljoenen in
t nieuwe centrum.
Voor volgend jaar heeft Euro-
introl nog voldoende werk-
1 ekken. Voor de periode daar-
is er wel voldoende perso-
:el, maar niet voldoende ap-
j tratuur. „Eigenlijk zouden we
eer verkeer aankunnen, maar
de een of andere manier
oeten we op zoek naar nieu-
Een jaar lang 60 gratis Voordeelminuten
per maand plus f 100.- retour.
Libertel heeft goed nieuws voor ondernemers die graag hun eigen
1 beurs in de gaten houden. Want het voordeligste zakelijke abonnement
Nederland is t.ideli|k nog voordeliger
Als u nog dit jaar een Libertel Professional abonnement neemt, krijgt
■n jaar lang 60 gratis Yoordcelminuten per maand. Oftewel iedere
anj„ maand 1 uur gratis bellen. Bovendien ontvangt u 1 100,- retour op uw fac
tuur. Tenminste, als u kiest voor een Libertel Professional abonnement in
natie met een van de volgende toestellen: Nokia 5110 en 6110,
ns SL10 en SLIOe, Ericsson GH 688 en SH 888, Motorola CD 920
n CD 930. Zo kan u
oplopen tot wel f460,-. Bel
rden gratis Libertel Klantense
LIBERTEL
ledereen bereikbaar, bereikbaar voor iedereen.
Overheidstekort moet drastisch worden teruggedrongen
Het gevaar voor een wereldwijde recessie sluimert met
name in Brazilië. Sinds de crises in Azië en Rusland zit
dit enorme land in de gevarenzone. Met name interna
tionale organisaties als het IMF en de OESO zijn daar be
zorgd over. „Wil de storm op de financiële markten
voorbijtrekken, dan is het cruciaal dat de Braziliaanse
economie niet in elkaar stort", aldus economen van de
Rabobank.
DEN HAAG GPD
De verschillende denktanks to
nen zich inmiddels redelijk ge
rustgesteld over de uitwerking
van de crises in Azië en Rus
land. „We zien dat sinds okto
ber van dit jaar de financiële
markten zijn gekalmeerd", al
dus economisch directeur Mus-
sa van het Internationaal Mo
netair Fonds (IMF) vorige week.
Het IMF verlaagde bij die gele
genheid zijn groeivoorspelling
voor de wereldeconomie over
1999 van 2,5 naar 2,2 procent,
maar zit voor dit jaar met 2,2
procent juist weer 0,2 hoger
dan eerder gedacht.
Mussa wijst er daarbij tevens
op dat in Azië de eerste voor
zichtige tekenen van herstel
zich aandienen, zij het dat Ja
pan, dat dit werelddeel op
sleeptouw moet nemen, langer
blijft voortmodderen dan ieder
een had gevreesd of gedacht.
De zwakste plek in de wereld
economie bevindt zich op dit
moment in Zuid-Amerika.
Vooral in Brazilië dat ongeveer
veertig procent van de Latijns-
Amerikaanse economie voor
zijn rekening neemt.
Voor 1999 voorziet het IMF
een krimp van de Braziliaanse
economie van een procent.
Daarbij is al rekening gehouden
met de saneringen die het
fonds met de regering van de
dit jaar herkozen president Car
doso heeft afgesproken. Hier is
tevens een IMF-pakket noodle-
ningen ter waarde van 41,5 mil
jard dollar bij inbegrepen,
waarvan inmiddels een eerste
kredietlijn van 9,3 miljard is
aangesproken.
Ook de Organisatie voor Eco
nomische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) zet voor
herstel in Zuid-Amerika de
schijnwerper op Brazilië. „Om
een crisis te voorkomen moe
ten de belastingen omhoog en
moet het overheidstekort dras
tisch worden teruggedrongen."
Ferme bezuinigingen zijn hard
nodig om het vertrouwen van
investeerders terug te winnen,
die momenteel een zeer hoge
rentevergoeding eisen.
De Braziliaanse overheid be
taalt nu tussen de 29 en 35 pro
cent rente op de staatsschuld.
„In verhouding niet drama
tisch", aldus Mussa, die een
verdere daling verwacht. Een
reden voor grotere zorg is dat
de financiering van de staats
schuld voor een steeds groter
deel in kortlopende dollars ge
beurt. Dat maakt rente en aflos
sing met een geleidelijk dalende
Braziliaanse munt real namelijk
steeds duurder.
Mussa is bezorgd over de
Braziliaanse volksvertegen
woordiging, die een omvangrijk
pakket bezuinigingen en lasten
verzwaringen dwarsboomde,
waarmee president Cardoso
aan de wensen van onder meer
het IMF tegemoet wilde komen.
Als er niet snel alsnog maatre
gelen komen, vreest het IMF
ernstiger economische krimp in
het enorme land dan deze
maand voorspeld.
IMF, OESO en Rabobank
houden Brazilië nauwlettend in
de gaten houden. De afgelopen
weken zijn de vooruitzichten
voor de wereldeconomie al wat
minder zonnig geworden. Als
Brazilië niet tijdig op orde
wordt gebracht, dan wacht
vooral de Verenigde Staten een
nieuwe dreun. Europa, inclusief
Nederland, zullen daar onver
mijdelijk een tik van meekrij
gen.
we apparatuur", zo verklaarde
zaterdag een woordvoerder te
genover RTL Nieuws.
Echte problemen ontstaan
pas als het nieuwe centrum niet
op tijd open kan, weet supervi
sor Germans van Eurocontrol.
Hij heeft goede hoop dat de
streefdatum 2001 wordt ge
haald. Grote vertragingen zul
len volgens de supervisor niet
zo heel snel ontstaan. „Het gaat
om enkele minuten. En daar
voor hebben we een geavan
ceerd systeem in Brussel", zegt
Germans.
Als Eurocontrol niet voldoen
de ruimte heeft voor een vlucht,
kan het vliegtuig via een andere
route vliegen. Vaak maakt het
dan wel een omweg, wat even
eens tot enige vertraging leidt
en bovendien tot hogere kosten
voor de luchtvaartmaatschappij
door .hoger kerosineverbruik.
Eurocontrol is gevestigd in
Maastricht. Het regelt het vlieg
verkeer boven een hoogte van
7,5 kilometer. Dit jaar regi
streerde het systeem begin de
cember al de miljoenste vlieg
beweging in het gecontroleerde
DEN BOSCH
Als eerbetoon
aan de over
leden prinses
Diana heeft
de Britse
truckchauf
feur Roy Gill
haar beeltenis
meerdere ma
len op zijn
voertuig laten
zetten. De
truck is een
van de vele
op de beurs
Truck 2000
Eindejaars-
markt in de
Brabanthallen
in Den Bosch.
De markt in
Den Bosch is
bedoeld voor
mensen in de
transport- en
grondverzets-
wereld en
voor liefheb
bers van
trucks en ma
chines.
FOTO ANP
TOUSSAINT
KLUITERS
Bedrag aan oninbare leningen groter
heid van 4,4 procent. In Europa
is Groot-Brittannië de belang
rijkste economische macht met
een nagenoeg even grote werk
loosheid. Daarentegen ligt de
werkloosheid in Duitsland,
Frankrijk, Spanje en Italië bo
ven de grens van tien procent.
Japan worstelt al enige tijd
met een economische recessie.
Een snel herstel is niet in zicht.
Vooral middelgrote bedrijven
zijn de afgelopen tijd zwaar ge
troffen. In vergelijking met no
vember vorig jaar krompen die
bedrijven hun personeel met
1,4 procent in. Veel bedrijven
zien zich gedwongen te reorga
niseren om de ondergang af te
wenden. Het ministerie van ar
beid zei dat er op de honderd
werkzoekenden gemiddeld
maar 47 banen worden aange
boden.
De regering kwam vrijdag
met het begrotingsvoorstel voor
1999 dat er op is gericht de eco
nomie aan te zwengelen. In de
begroting is alleen al 160 mil
jard gulden voorzien voor
openbare werken, terwijl voor
zo'n 150 miljard aan belasting
verlichting is uitgetrokken. De
begroting omvat totale over
heidsuitgaven van 1,32 biljoen
gulden. Het verwachte tekort
van 500 miljard gulden wil de
regering dekken met nieuwe le
ningen.
TOKYO AP-KRF-Rtr-AFP
De werkloosheid in Japan heeft
in november de recordhoogte
van 4,4 procent bereikt. In to
taal zaten 2,91 miljoen Japan
ners zonder werk, zo maakte de
statistische dienst van de over
heid afgelopen vrijdag bekend.
Tegelijkertijd meldde het Bu
reau voor Financieel Toezicht
dat het bedrag aan oninbare le
ningen in Japan groter is dan
werd gedacht: 49,5 biljoen yen
(1,52 miljard gulden) aan het
eind van het vorige begrotings
jaar dat in maart afliep. Dat is
twaalf procent meer dan de
banken zelf hadden geschat.
Het aantal oninbare leningen
is explosief gestegen als gevolg
van de economische malaise in
Japan. Het probleem heeft al
tot het bankroet van enkele gro
te banken geleid.
In november hadden 64,81
miljoen Japanners een baan,
480.000 minder dan een jaar
geleden. De afgelopen tien
maanden is de werkloosheid
steeds gestegen en het vorige
record stond op 4,3 procent.
Hoewel de werkloosheid van
Japan op recordhoogte ligt, is
het cijfer internationaal gezien
niet zo beroerd. Ook de Ver
enigde Staten, die momenteel
een economische bloeiperiode
beleven, kennen een werkloos-
MOSKOU KRF-Rtr-AFP-DPA
De Russische president Jeltsin
heeft zijn regeringsleider Pri
makov alle lof toegezwaaid. Het
staatshoofd roemde vooral de
manier waarop de premier de
economische problemen heeft
aangepakt. Daarmee verwees
Jeltsin zaterdag in een tv-inter-
view duidelijk naar de begro
ting die Primakov door het par
lement wist te loodsen.
Dat succes heeft Primakov
evenwel forse inspanningen ge
kost. Eerst moest hij met aftre
den dreigen om de Doema, de
Tweede Kamer, te winnen voor
de ontwerpbegroting. Daarna
moest hij in de slag om de
steun van de Federatieraad,
waarin de gouverneurs van de
89 regio's zitten, binnen te ha
len. Dat lukte hem uiteindelijk,
door hen 50,5 procent van de
staatsinkomsten te beloven.
Juist vanwege deze vaardig
heden kreeg Primakov een
pluim van Jeltsin. Deze stelde
dat de premier juist door zijn
diplomatieke ervaring goed in
staat is tot het sluiten van com
promissen. Omdat Primakov
kan rekenen op de steun van de
president, het parlement en de
regionale gouverneurs, is hij de
sterkste en meest betrouwbare
premier die het land ooit heeft
gehad, aldus Jeltsin.
Met de aanvaarding van de
begroting in eerste lezing hoopt
Primakov weer kredieten van
het Internationaal Monetair
Fonds te ontvangen. Zonder die
middelen dreigt het land danig
in de problemen te komen met
de aflossingen van zijn buiten
landse schuld.
Op eerste kerstdag heeft de
Britse supermarktgroep J.
Sainsbury de deuren van twee
vestigingen geopend. Daarmee
trok het bedrijf niet alleen meer
dan tweeduizend klanten, maar
ook demonstranten die protes
teerden tegen de openstelling
op de christelijke feestdag. Dat
is not done', vinden de de
monstranten.
„Een schande dat familiele
den en vrienden niet bij elkaar
kunnen zijn op de dag dat we
het waarschijnlijk bekendste
gezin uit de geschiedenis her
denken". aldus predikant Kent
zaterdag tegenover het Britse
dagblad The Times. 'Geen ver
koop tijdens Kerstmis', 'Houdt
het heilig' en 'Laat de commer
cie kerstmis niet vernietigen',
luidden de leuzen van tien de
monstranten, zo meldde een
andere Britse krant Daily Mail
Het bezoekersaantal overtrof
evenwel de verwachtingen van
het winkelbedrijf, dat ertoe ge
neigd zal zijn volgend jaar meer
filialen tijdens kerst open te
houden, aldus Daily Mail. De
christelijke feestdag is voor J.
Sainsbury geen reden gesloten
te blijven, zo gaf een woord
voerster aan. „Groot-Brittannië
is een multiculturele samenle
ving. Voor veel mensen bete
kent kerst niets."
Klanten krijgen gratis KPN-abonnement
AMSTERDAM ANP
A2000 heeft zulke grote proble
men door drukte op het tele
foonnet dat een aantal klanten
tijdelijk een KPN-abonnement
krijgt, op kosten van de kabel
exploitant. Dit terwijl de voor
malige PTT volgens het Amster
damse telecombedrijf de pro
blemen veroorzaakt.
Zeker 1.200 van de 18.000
abonnees hebben problemen
gehad met drukte op het tele
foonnet, weet een woordvoer
der van A2000. Het gaat om
(langdurige) ingesprektonen of
meldingen dat de verbinding
niet tot stand kan komen. Ruim
veertig klanten van. Nedpoint,
de telecomafdeling van de Am
sterdamse kabelaar, hebben
aangetoond dat ze daar last van
hadden.
Zij krijgen naast hun kabelte
lefoonaansluiting een extra
KPN-lijntje. Het betreft alleen
belletjes van A2000 naar KPN-
abonnees en andersom, niet
om telefoontjes tussen A2000-
klanten. „Het heeft voorname
lijk te maken met een capaci
teitsprobleem bij KPN", legt
A2000 de klanten uit in een
brief. KPN moet concurrenten
toegang geven tot zijn telefoon
net, maar door de snelle groei
van het aantal aanbieders kan
het bedrijf niet iedereen altijd
de gevraagde capaciteit leveren.
Het telecombedrijf geeft zijn
abonnees een aantal tips om de
problemen te omzeilen: ge
woon enkele minuten wachten
of vanaf 18.00 uur bellen tegen
het dalurentarief, maar niet na
20.00 uur. De woordvoerder
zegt niet bang te zijn dat nu alle
klanten om een extra KPN-lijn
gaan vragen. „Zij weten dat
niet."
De concurrenten van KPN
zeggen door de schaarste al
honderden klanten te hebben
verloren. Soms verstrekt 'de
voormalige monopolist maar 25
procent van de aangevraagde
capaciteit, zo blijkt uit betrouw
bare bron. De OPTA onder
zoekt momenteel of KPN de ca
paciteit wel eerlijk verdeelt. De
resultaten worden echter pas in
het voorjaar van 1999 bekend.
Woensdag nog vroeg telecom
bedrijf Versatel de toezichthou
der op de telecommarkt om
een spoedzitting.
De Limburgse oliebol van bak
kerij Steevens uit Stein boekt al
drie jaar lang opmerkelijk veel
succes. Naar aanleiding van de
gunstige testresultaten die vori
ge week in het Algemeen Dag
blad zijn gepubliceerd, ont
vangt directeur Chris Steevens
uit het hele land vragen waar
zijn oliebollen zijn af te halen.
'Oliebollenkoning 1998'.
Steevens is zelf eigenlijk nog het
meest verbaasd over het succes.
„Oliebollen zijn bepaald geen
Limburgs product. Wij waren
altijd gespecialiseerd in nonne-
votten (een Limburgse speciali
teit in de vorm van strikken) en
berlinerbollen. Pas drie jaar ge
leden zijn we oliebollen gaan
bakken, omdat we niet tevre
den waren óver onze Amster
damse leverancier."
In de 25 Zuid-Limburgse win
kels van Steevens zijn de be
kroonde oliebollen niet meer
aan te slepen. Dat komt vooral
door mond-op-mondreclame,
want met een oplage van 7.200
kranten op 1,1 miljoen inwo
ners is Limburg voor het AD
een van de slechts verkopende
regio's.
Veel exemplaren van de voor
hem zo belangrijke krant heeft
de directeur dan ook niet weten
te bemachtigen. „Ik maak wel
wat kopietjes die ik in de winkel
leg." Verder sijpelen de testre
sultaten de komende dagen via
de regionale media door naar
de Limburgse burgers, weet
Steevens.
Pas op oudejaarsdag zelf ver
wacht de bakker de belangrijk
ste verkooppiek. Tijdens de
kerstdagen zullen de machines,
met een capaciteit van zesdui
zend stuks per uur 24 uur per
dag draaien.
Over het geheim van zijn suc
ces wil Steevens niet veel kwijt.
Vader Mtel (rechts) en zoon Chris
Steevens (midden) maken al drie
jaar lang de beste oliebollen van
Nederland. Beiden stonden op
tweede kerstdag zelf aan de bak
oven om aan de grote vraag te
voldoen.
FOTO ANP BAS RUTTEN
De bollen zijn in ieder geval
niet vet, aldus de directeur die
zelf ook graag zijn tanden in
zijn product zet. De bakkerij zal
begin volgend jaar op een
nieuw in te richten 'oliebollen-
website' een tipje van de re
ceptsluier oplichten.
In heel Nederland gaan dit jaar
naar schatting 45 miljoen olie
bollen over de toonbank.
Dordrecht heeft oliebollenkoerier
DORDRECHT ANP
Dordrecht kent sinds kort een
oliebollenkoerier. De 22-jarige
Ed van Dijk bakt samen met
zijn evenoude vriend Feike
Waalboer de oudejaarslekker-
nij en Ed's broer Leander van
17 bezorgt met de brommer.
Tot 31 december 17.00 uur
kan oliebollenminnend Dor
drecht via telefoon, fax en e-
mail 'Bel 'n Bol' bereiken. De
twee mannen gaan er van uit
dat ze de eerste oliebollenkoe
rier van Nederland zijn.
Het geheim van de jongens
is gebaseerd op een oud fami
lierecept, dat Ed's moeder hen
per stoomcursus heeft ge
leerd. Per uur bakken de twee
120 oliebollen, die zij koud bij
de klant afleveren. Ze streven
naar een productie van dui
zend bollen per dag.
Dordtse oliebollenkramen
zullen volgens Van Dijk weinig
hinder ondervinden van de
nieuwe service. „Ik heb het
idee dat de markten redelijk
gescheiden zijn. Bezorgen aan
huis is iets heel anders."
jb» sSftnMüVk t Hjèïi
