Paus wil de doodstraf
wereldwijd uitbannen
'Kerstverhaal bevat geen dogma's'
Zuidlaren verwacht 7000 aankomende zendelingen
Kerk Samenleving
Patriarch Aleksej:
miljoenen Russen
vinden weg naar God
Leidsch Dagblad
MAANDAG 28 DECEMBER 1998
redactie dick van der plas, 071-5356481
Priester op Sardinië vermoord
nuoroOp het Italiaanse eiland Sardinië is afgelopen donder
dag een priester doodgeschoten. De dader wachtte Don Grazia-
no Muntoni (57) op in een dorp bij Nuoro in het oosten van Sar
dinië. De moord in de ochtend voor de kerstnachtmis schokte
de dorpsgemeenschap. De bisschop van Nuoro sprak van een
grote tragedie. „Don Graziaho was een heilige, nu is hij een mar
telaar.'' De zus van de vermoorde priester reageerde eveneens
ontsteld. Er is geen enkele reden voor zo n daad, zei ze. Op Sar
dinië zijn sinds het begin van dit jaar 33 mensen om het leven
gebracht. Bendes op het eiland zijn gespecialiseerd in ontvoerin
gen. Don Graziano gold als pleitbezorger van de bewoners van
het eiland.
Affaire Walser 'bevrijdend'
hamburg/münchen Het debat in Duitsland rond omstreden uit
spraken van de schrijver Martin Walser over de holocaust, heeft
bevrijdend gewerkt, vinden joodse woordvoerders. Daardoor is
de houding van de Duitsers ten opzichte van het besmette verle
den aan de oppervlakte geko
men. Walser zei enkele
maanden geleden in een rede
dat hij er grote moeite mee
heeft voortdurend met de
schande van het nazi-verle
den om de oren te worden
geslagen. Voorzitter Ignatz
Bubis van de Centrale Raad
van de Joden reageerde furi
eus en noemde Walser een
'geestelijke brandstichter'.
Die aantijging nam hij later
echter terug. De ophefrond
de uitspraken van Walser
heeft ook een positief gevolg,
zei Bubis in de Süddeutsche
Zeitung. „Mensen spreken
nu openlijk uit wat ze eerst
dachten alleen met de hand
voor de mond te kunnen zeg
gen. Dat vind ik best. Dan
weet ik wat de mensen wer
kelijk denken." Uit een en
quête in opdracht van de
krant Die Woche bleek dat
een op de vijf Duitsers 'latent
antisemitisch' is. Oudere Duitsers staan meer bevooroordeeld
tegenover joden dan jongeren. Bijna tweederde van de onder
vraagden (63 procent) wil dat er een einde komt aan het debat
in Duitsland over de jodenvervolging tijdens de Tweede Wereld
oorlog, 31 procent voelt daar niets voor.
Voorzitter Ignatz Bubis van de
Centrale Raad van de Joden.
FOTO ARCHIEF
Kardinaal voor vervolging Pinochet
londen De Britse kardinaal Basil Hume heeft zich indirect uit
gesproken voor strafvervolging van Pinochet. Hij zei in een ra
dio-interview dat het bij de juridische discussie over het al dan
niet vervolgen van de Chileense ex-dictator om 'zeer, zeer be-
langijke morele beginselen' gaat. Pinochet zit in Groot-Brittanië
vast op verdenking van misdaden tegen de menselijkheid. De
Spaanse justitie heeft de Britse regering om uitlevering ge
vraagd. „Marteling en volkerenmoord zijn zo verwerpelijk, dat
iemand die zulke misdaden begaat of toestaat, niet onschend
baar verklaard mag worden", vindt de kardinaal. De discussie
over Pinochets onschendbaarheid is nog gaande. Het hoogste
rechtcollege in Groot-Brittanië, de Law Lords van het Hogerhuis,
besliste in november dat het 83-jarige oud-staatshoofd geen di
plomatieke onschendbaarheid geniet. De Law Lords gaan die
uitspraak herzien omdat een van hen bevooroordeeld zou zijn
geweest.
Hindoes vallen kerken aan
new delhi Rechtse hindoes hebben met Kerstmis enkele kerken
en een zendingsschool in de Indiase deelstaat Gurajat aangeval
len. Dit heeft de minister van Binnenlandse Zaken van de deel
staat, K. Nityanandum, gisteren bevestigd. Enkele honderden
lieden gooiden in de stad stenen door de ramen van twee kerken
en drie scholen. Volgens de minister is er sprake van lichte scha
de. Hij zei geen idee te hebben welke groepering achter het
straatgeweld zit. Cedric Prakash van het Verenigde christelijke
front voor de mensenrechten zei dat rechtse hindoes verant
woordelijk voor het geweld zijn. Zij zouden ook enkele vrouwe
lijke religieuzen hebben bedreigd. Niemand raakte gewond. Be
gin deze maanden demonstreerden miljoenen christenen in In
dia tegen het geweld waarvan hun gemeenschap het slachtoffer
is. Volgens het forum zijn er dit jaar ruim zestig incidenten ge
weest, variërend van het verbranden van bijbels tot verkrach
ting. De meeste voorvallen hadden plaats in de deelstaat Gura
jat, waar de nationalistische hindoepartij BJP aan de macht is.
Ongeveer 80 procent van de 960 miljoen inwoners van India zijn
hindoe. Het aantal christenen bedraagt naar schatting 3 procent
van de bevolking. Ruim elf miljoen Indiërs die tot een lage kaste
behoorden, zijn naar het christendom overgegaan.
Kerkleider bezorgd over de situatie in Midden-Oosten
vaticaanstad rtr7afp/anp
Paus Johannes Paulus II heeft
tijdens zijn traditionele kerst
toespraak een oproep gedaan
om de doodstraf wereldwijd uit
te bannen. Geweld en schen
ding van de waardigheid van
de mens bezoedelen voor ve
len de vreugde van het kerst
feest, zei hij.
De paus kwam met zijn op
roep na een internationale de
monstratie die vrijdag in Rome
tegen de doodstraf werd ge
houden. De kerkleider uitte
verder zijn bezorgdheid over
de situatie in het Midden-Oos
ten en hij hekelde diegenen die
verantwoordelijk zijn voor oor
logsmisdaden en genocide.
De 78-jarige kerkleider deed
zijn uitlatingen vanaf het bal
kon van de basiliek van Sint
Pieter in Vaticaanstad voor
zestigduizend mensen. Vervol
gens sprak de paus in 58 talen
de kerstwens en de zegen Urbi
et Orbi (voor de stad Rome en
de hele wereld) uit.
Net als de afgelopen twee
jaar was de paus niet aanwezig
bij de ochtendmis, maar wel
bij de kerstnachtmis. In zijn
toespraak tijdens de dienst
week de paus af van de oor
spronkelijke tekst. De paus, die
met zijn gezondheid tobt, gaf
aan niet zeker te weten of hij
als kerkleider de kerk het vol
gend millennium in kan lei
den.
Voor het komend jaar staan
bezoeken aan Mexico en de
Verenigde Staten gepland.
Paus Johannes Paulus, geflankeerd door de Amerikaanse kardinaal James Francis Stafford, gaf tijdens
Kerstmis aan niet zeker te weten of hij als kerkleider de kerk het volgende millennium in kan leiden.
FOTO EPA
Theoloog Den Heyer poneert stelling tijdens kerstnachtdienst Studentenekklesia
leiden «anp
„Wie het kerstverhaal met een hoofd vol
traditionele christelijke zekerheden leest,
vindt weinig van zijn gading. De evangelist
Lucas formuleert geen dogma's. Wie het
kind in de kribbe bijvoorbeeld ziet als de
Heiland die de mens van zijn zonden ver
lost, vindt bij Lucas weinig steun."
De onorthodoxe gereformeerde theoloog
prof. dr. C.J. den Heyer poneerde tijdens de
kerstnachtdienst in de Leidse Studentenek
klesia opnieuw de stelling dat kerkelijke
dogma's niet rechtstreeks uit het Nieuwe
Testament zijn af te leiden. De Kamper
hoogleraar veroorzaakte vorig jaar grote be
roering met zijn boek over verzoening.
Daarin stelt hij dat de klassieke verzoe
ningsleer niet zonder meer in het Nieuwe
Testament voorkomt.
Alleen Lucas rept in zijn kerstverhaal van
de kribbe in de stal waar Jezus geboren zou
zijn. De evangelist vertolkte met zijn niet
romantisch bedoelde geschiedenis de hoop
van het door de Romeinen onderdrukte
volk, aldus Den Heyer. „Dat kind van vluch
telingen, geboren in een voederbak, zal car
rière maken en hij zal de leider worden van
een opstandige beweging die de Romeinse
bezetters zal bestrijden en zal overwinnen."
Lucas had volgens Den Heyer niet het la
tere dogma over Jezus als redder van de
zonde in zijn hoofd. „Sommigen zullen met
ongeloof kennisnemen van het gegeven dat
Lucas op dit punt geen al te duidelijke uit
spraken doet. Over zonde spreekt hij piet Theoloog prof. dr. CJ. den Heyer stelde tijdens de kerstnachtdienst in de Leidse Studentenekkle-
vaak. Een maatschappelijk probleem zit sia opnieuw vast dat kerkelijke dogma's niet rechtstreeks uit het Nieuwe Testament zijn af te lei-
FOTO ARCHIEF
hamburg» anp
hem hoog: de tegenstelling tussen arm t
rijk."
Lucas' boodschap is vooral voor de rijken
bestemd, zei Den Heyer tijdens de door de
IKON-televisie uitgezonden dienst. Het ver
haal over de geboorte van de 'kansarme' Je
zus - „een voederbak als wieg en cowboys
op kraambezoek" - moet rijken bevrijden
van hun verslaving aan bezit, macht en
overvolle agenda's, aldus de nieuwtesta-
menticus uit Kampen.
Temidden van frustraties en
van een economische, politie
ke en sociale crisis vinden mil
joenen Russen de weg naar
God. In de bitterste armoede
geven zij hun laatste kopeke
voor de bouw of de restauratie
van een kerk. Is dat niet de ba
sis voor hoop op een betere
toekomst, vraagt patriarch
Aleksej LI zich af in een inter
view met het Duitse blad Welt
am Sonntag.
Aleksej, sinds 1990 hoofd
van de Russisch-Orthodoxe
Kerk, is ervan overtuigd dat de
orthodoxie zal blijven bestaan
en tot in eeuwigheid de mys
tieke steunpilaar van het Rus
sische volk zal zijn. Dgt zijn
kerk de zeventig jaar van de
ergste vervolging onder het
communisme heeft overleefd,
is volgens hem alleen te ver
klaren door de wonderbare en
almachtige hulp van God.
Natuurlijk vormen zeven
decennia totalitair atheïsme
geen te verwaarlozen periode.
In die tijd zijn drie generaties
voorbijgegaan. Daardoor is er
een breuk gekomen in de con
tinuïteit van de religieuze op
voeding in de meeste gezin
nen. Men kan volgens Aleksej
echter niet zeggen dat de kerk
tijdens de dictatuur geheel
heeft gezwegen. Veel priesters
en leken heoben het geloofs
goed doorgegeven, ondanks
de dreiging van represailles.
Enkele jaren eerder begon al
de 'heropleving' van de Rus
sisch-Orthodoxe Kerk en van
de andere traditionele gods
diensten in Rusland. Elke zon
dag lieten zich honderden
mensen in de kerken dopen.
Bij lezingen van orthodoxe
priesters kwamen grote scha
ren luisteren. Het massale is er
inmiddels wat van af; nu is er
meer sprake van verdieping.
Er komen steeds meer ortho
doxe leerhuizen, kerkelijke pu
blicaties en radio- en tv-uit-
zendingen. Ook op Internet is
de Russisch-Orthodoxe Kerk
volop aanwezig.
De grootste zorg maakt
Aleksej zich nu over het groei
end materialisme in zijn land.
Afgelopen woensdag hekelde I
hij het geweld en het egoïsme
in de Russische samenleving, i
Totalitaire sekten, occultisme I
en astrologie vormen een be- f
dreiging voor het orthodoxe I
erfgoed, voegde hij eraan toe.
zuidlaren anp
Zevenduizend jongeren uit heel Euro
pa vieren de komende jaarwisseling
samen in Zuidlaren. Onder het motto
You are a chosen generation' (Gij zijt
een uitverkoren geslacht) wonen zij er
de zendingsconferentie 'Mission '99'
bij. De driejaarlijkse conferentie, die
vanavond begint en tot 2 januari
duurt, is de achtste in successie. De
eerste drie hadden plaats in Zwitser
land, maar om grotere aantallen aspi
rant-zendelingen te kunnen ontvan
gen, week de conferentie daarna uit
naar de Jaarbeurs in Utrecht. Zuidla
ren ontvangt dit jaar voor het eerst de
schare evangelische jongeren.
Doel van het congres is jongeren te
motiveren voor een actieve rol in de
zending, dichtbij of ver van huis. Daar
toe dienen niet alleen de plenaire bij
belstudies (elke ochtend), avondsa
menkomsten en studiebijeenkomsten
maar ook de bijna 150 stands op de
zendingsbeurs, waar missionaire orga
nisaties en - opleidingsinstituten zich
presenteren.
De organisatie is in handen van TE-
MA (The European Missionary Associ
ation), ooit opgericht door bijbel-
schoolstudenten. TEMA wil de deelne
mers ervan doordringen dat ieder
kerklid zelf verantwoordelijkheid
draagt voor het uitvoeren van de zen
dingsopdracht van de kerk.
Volgens de organisatie hebben de
vorige conferenties heel veel nieuwe
zendelingen opgeleverd. Bijbelscholen
kregen telkens na zo'n evenement
meer inschrijvingen te verwerken. Ook
raakten veel jongeren in hun eigen ge
meenten betrokken bij evangelisatie-
activiteiten. In totaal nemen zo'n vier
honderd Nederlanders aan de confe
rentie deel, iets minder dan de organi
satoren hadden gehoopt. Voor de
doorgaans onbemiddelde Oost-Euro
peanen is een sponsoractie gehouden.
Directeur ds. D. Looyen van de Her
vormde bond voor Inwendige Zending
(IZB) beschouwt Mission '99 als „een
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidsch Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
ANN01898
ANN01973
Woensdag 28 December
NOORDWIJKERHOUT Vóór dat de Kerstvacantie
intreedt, bereidt mevrouw douairière Gevers van Ket-
hel en Spaland den leerlingen harer naai- en
breischool alhier geregeld een verrassing. Zoo ook
weer dit jaar.
Terwijl de leerlingen werden onthaald op chocola
de, schonk mevrouw aan elk meisje een naaidoos of
iets dergelijks en daarenboven een boek, een toepas
selijke plaat en een geheel toegerust Kerstboompje,
waaraan letterlijk niets ontbrak.
Het laatste vooral voerde de opgetogenheid der kin
deren ten top en kan het anders dan dat zij mevrouw
zoowel voor het nuttige als het aangename oprecht
dankbaarzijn!
LEI DEN Leiden is van de eerste tot de tweede
Rijksuniversiteit van Nederland gedaald. Triomfante
lijk wijst het ,,Utr. Dbl." erop, dat Utrecht thans het
grootste getal studenten heeft, nl. 953, tegen Leiden
908 en Groningen 465.
AMSTERDAM Een verschrikkelijk ongeluk is voor
gevallen in de fabriek van glaswerk van den heer Hifa-
bei n, Weesperzijde te Amsterdam.
Een los werkman was voor een slijpsteen, gedreven
dooreen motor van 22 paardenkrachten, geplaatst,
om een stuk koper te polijsten. Op onverklaarbare wij
ze sprong plotseling de slijpsteen uiteen, met het
noodlottig gevolg, dat het hoofd van den werkman in
tweeën werd gespleten en bijna van den romp werd
gescheiden. De dood volgde onmiddellijk.
Vrijdag 28 december
LEIDEN De vierde (kerstuit
gave van het door Lugdunum
georga n i seerde j e ugd -za a I voet-
baltoernooi is weer een door
slaand succes geworden. Niet
minder dan 3000 toeschouwers
zagen een kleine 500 "sterre-
tjes-in-de-dop" (Cen D-ju-
niortjes) met wel bijzonder veel
enthousiasme in actie komen.
Phil Verstraaten, voorzitter van
de jeugdcommissie van
Lugdunum, kon na afloop dan
ook tevreden de balans opma
ken-. ,,We mogen nu zonder
meer stellen dat we alle vereni
gingen uit Leiden èn de regio
hier in de Groenoordhal hebben
kunnen laten spelen".
"Nieuweling" Noordwijkwas
tijdens dit toernooi verreweg de
meest succesvolle vereniging.
Niet alleen wonnen de jeugdige
rood-witten - dit jaar voor het
eerst uitgenodigd - bij de C-ju-
nioren de eerste prijs en be
haalden de D-juniortjes een
knappe derde plaats, maar ook
mocht de enthousiaste Noord-
De zo succesvolle Noordwijk-delegatie, na afloop van het geslaagde Lugdunum jeugd-zaalvoetbaltoernooi.
De in het midcfen van de groep zittende Gijs Oranje had inmiddels de Leidsch Dagblad Wissel beker veroverd.
FOTO ARCHIEF LEIDSCH DAGBLAD
wijk-delegatie de Leidsch Dag
blad Wisselbeker (het totaalre
sultaat van de Noordwijker spe
lertjes was het best) mee naar
huis nemen. Voor een eerste
optreden dus beslist niet onaar-
dig....
In de eindstrijd bij de D's won
Roodenburgvan LFC. Aanvoer
der Hennie Koet werd hier
matchwinner". Ook werden er
na de enerverende sportdag nog
twee extra-prijzen uitgereikt. De
prijs voor het sportiefste team,
door de scheidsrechters geko
zen en door de Contact-com
missieleden zelf beschikbaar
gesteld, belandde bij LDWS.
Tenslotte maakten de spelers
van Lugdunum 8 de dag voor de
aanvoerder van VTL helemaal
tot een onvergetelijke: Peter
Gijsman kreeg het predikaat
beste speler van het toernooi".
unieke gelegenheid onze grenzen t<
vergeten en ons gezamenlijk hard t<
maken voor wereldzending". Congres
directeur Kees van der Wilden, in he
dagelijks leven directeur van de Evan
gelische Zendings Alliantie, vat het be
grip zending ruim op. Zendeling ziji
betekent niet per definitie het vertrel
naar Afrika of Azië. Ook in Nederlani
heeft iedere gelovige een taak. „In ie
der geval je familie of buren vertellëi
dat Christus een levende hoop is in de
ze gebroken wereld."
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12 00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F. Blok, chef eindredactie algemeen
W. van Wanrooy, chef a. i. red.
Duinen Bollenstr.
W. Spierdijk, chef sportredactie
T. Brouwer de Koning, chef Rijn- en Veenstr.
E. Straatsma, chef red. Regio Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071-5323 50!
Familieberichten: 023-5317 33i
023-5320 211
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071-5315921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 171
071-5356 23!
RUBRIEKSADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 171
071-5143 54!
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro) 34,7
per kwartaal (acceptgiro) f 97,9
per half jaar (acceptgiro) 193,9
per jaar (acceptgiro) 376,9
Abonnees die ons een machtiging verstrekken
het automatisch afschrijven van het abonnements
geld, ontvangen 1,- korting per betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (binnenland)
worden verzonden geldt een toeslag van 0,80
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETTEBAND
Voor mensen die moeilijk lezen, slechte ogen
hebben of blind zijn (of een andere lébshandical
hebben), is een samenvatting van het regionale
nieuws uit het Leidsch Dagblad op geluidscassette
beschikbaar. Voor informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur, Grave).
ZIEKENHUIZE
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd feestdagen)
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u per dag
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
