Tien miljoen keer opa
en oma op de post
TV
WEER
Zestig kilo kalkof-
voor Cees Prien
De kroonprins en het IOC
Alexander en Emily op kerstkaart
Geld in wensbron
Efteling levert vier
waterputten op
Zuidpoolexpeditie
heeft nu wind mee
ar
Puntzak
WOENSDAG 16 DECEMBER 1998
COMMENTAAR
..Iedereen weet toch welke mensen in het IOC zitten en hoe het
wordt geleid. Daar kan een kroonprins uit een land als het onze
zich toch niet mee associëren." Het waren niet mis te verstane
woorden die de toenmalige NOC-voorzitter Huibregtsen gebruikte
toen de bovenbazen van het Internationaal Olympisch Comité in
februari de voorkeur gaven aan kroonprins Willem-Alexander als
nieuw IOC-lid. Konden de uitlatingen van Huibregtsen met de no
dige goede wil nog worden afgedaan als een wild om zich heen
slaan uit pure frustratie, dat geldt in elk geval niet voor de ontboe
zemingen van de Zwitserse IOC-oudgediende Mare Hodler afgelo
pen weekeinde. Hij bevestigde wat Huibregtsen nog net niet zei:
een aanzienlijk aantal IOC-bestuurders is corrupt en verkoopt zijn
stem aan de hoogstbiedende.
Natuurlijk probeert de baas der bazen Samaranch de geest weer
in de fles te krijgen door een zuivering van zijn organisatie aan te
kondigen. En ongetwijfeld zal een aantal al te opzichtig corrupte
IOC'ers het veld moeten ruimen. Maar ook Samaranch zal niet de
illusie hebben dat daarmee het IOC ook maar iets van aanzien zal
herwinnen. Daarvoor is er de afgelopen jaren teveel bekend ge
worden over de manier waarop het comité werkt. Maar het gaat
Samaranch ook niet om aanzien, maar om macht. Als hij kans ziet
om die te behouden, zal hij ongetwijfeld tevreden zijn.
Voor Nederland roept de hele kwestie opnieuw de vraag op of
kroonprins Willem-Alexander zitting moet nemen in het IOC. In
februari waren er al de nodige twijfels of het IOC de prins niet mis
bruikt om de eigen organisatie een schijn van eerbiedwaardigheid
te geven.
Het argument van het kabinet om in te stemmen met het IOC-
lidmaatschap van de kroonprins was dat het goed is voor de toe
komstige koning om ervaring op te doen in een grote internationa
le organisatie. Dat is zonder meer een goede gedachte. Maar er
zijn ongetwijfeld meer grote internationale organisaties met een
heel wat betere reputatie die graag de Nederlandse kroonprins in
hun midden verwelkomen en waar hij de nodige ervaring bij kan
opdoen.
De Olympische Spelen van tweeduizendzoveel kan Nederland dan
natuurlijk wel vergeten. Maar wel geeft Nederland dan een ondub
belzinnig signaal af dat het echt anders moet bij het IOC. Of dat
veel uithaalt, valt te betwijfelen. Maar in elk geval laden de kroon
prins en het kabinet dan niet de verdenking op zich dat ze zich als
een stelletje naievelingen wensen te laten gebruiken door Sama
ranch en de zijnen.
Ongebluste kalk
Ik was het even vergeten, maar nu weet ik het weer: Nederland barst
bijkans uitz'n voegen van de zanikers, de zeurders en de zuignap
pen. De pietlutten, de peurders en de predikanten. Na een vakantie
van een maand of wat - dikverdiend, want ik geef het je te doen om
week na week te luisteren naar het gezever van al die klagers - was
hij gisteravond weer terug op televisie: Frans Bromet. Om meteen
maar weer een fraaie aflevering aan zijn toch al imposante stoet ru
ziënde buren toe te voegen. Zo eentje waar een mens gewelddadige
fantasieën van krijgt.
Dit keer bezocht hij zo'n zeurvrouwtje in Groningen. Vertelt u
maar eens, wat is er aan de hand?", bromde Frans hypnotiserend in
de microfoon, op zijn bekende slome, maar oh zo listige, uitnodi
gende wijze. En dat was wat hoor, wat het mensje op haar lever
had: de winkelier naast haar was van plan een pinautomaat te
plaatsen. En nu was ze bang dat ze in gevaarlijke situaties terecht
zou komen als ze de deur zou uitstappen. Want stel je voor dat er
juist op dat moment iemand werd beroofd bij de pinautomaat.
En daar was ze niet voor niets zo bang voor, want ze had liefst twee
krantenartikelen uitgeknipt over een dergelijke beroving. Twee
stukjes! „Een pinautomaat trekt louche types aan", zei het reuteltje
tegen Frans. ,Als u naast een automaat een louche type zag staan,
zou u dan pinnen?" „Nee, dan loop ik een stukje door", antiuoordde
Frans slim. De rode lap op een stier. Olie op het vuur.
„Heeft u nooit de neiging uw buurman aan te vliegen?", wilde
Frans nog weten. Nou nee, dat had ze niet. Ze was namelijk bang
voor de buurman. Onbegrijpelijk, want dat bleek juist een reuze
aardige vent. Eentje die zich niet gek liet maken. „Uw buurvrouw
fantaseert.„Meneer, u probeert mij woorden in de mond te leg
gen. Eindelijk eens een buurman die de streken van Frans in de ga
ten had!
Veel baat had hij daar niet bij. Want wat bleek? Het minkukeltje
had vier maanden later, na het nodige geprocedeer, haar zin gekre
gen. De pinautomaat kwam niet naast haar voordeur, maar meters
verder. Waardoor de winkel van de buurman flink moest worden
verbouwd. Ondanks de aansporingen van Frans bleef de buurman
echter rustig. ,Ach, ik gun het haar wel", zei die en haalde zijn
schouders op. En wat kakelde het kipje?: „Ik zou het publiek het
volgende mee willen geven: maak meer stennis. Dat kan succes heb
ben.
Ik dacht meteen aan een ton met ongebluste kalk en twee spartelen
de beentjes.
Nieuw neerslagrecord
Negenhonderd, duizend, elfhonderd....gisteravond is er in De Bilt op
nieuw een magische grens overschreden. Er viel daar namelijk 12 mm
en dat betekende een overschrijding van de grens van twaalfhonderd
millimeter neerslag dit jaar. Het record werd overigens aan het einde
van november al bereikt. Dat stond op 1152 mm in 1965. Een hoe
veelheid van 1200 mm betekent 50 procent meer neerslag dan nor
maal. Gewoonlijk,valt er in een jaartijd ongeveer800 mm.
In onze regio zijn de jaartotalen nu opgelopen tot 1051 mm op de
vliegbasis Valkenburgen 1158 mm op Schiphol. De regens van giste
ren, op Schiphol viel 20, in Bloemendaal en Santpoort-Noord zelfs 30
mm, werden veroorzaakt door een koufront waarlangs een storing in
stelling werd gebracht. Tijdens de afgelopen nacht heeft het front onze
streken verlaten en klaarde het flink op.
Vandaag en ook morgen blijft het droog dankzij een gebied van hoge
barometerstanden boven het midden van Europa. Onder invloed van
het luchtdrukmaximum warmen de hogere delen van de atmosfeer
sterk op maar nabij het aardoppervlak, op leefniveau dus, moeten we
juist enkele graden inleveren. Dat komt omdat er met een zuid tot
zuidwestenwind afgekoelde lucht uit Frankrijk wordt aangevoerd.
De komende nacht zakt de temperatuur naar omstreeks 3 graden,
morgenmiddag wordt het maximaal 6-7 graden. Tussen vanavond en
morgenochtend trekken er wel enkele gebieden met laaghangende be
wolking en mist over. Daarna, vooral morgenmiddag, komt de zon nu
en dan tevoorschijn. Vanaf vrijdag kenmerkt het weerbeeld zich op
nieuw door wisselvalligheid. Dat komt omdat een omvangrijke depres
sie, onderweg van IJsland naar Scandinavië, het voor het zeggen krijgt.
Vooral op zaterdag komt er ook veel wind. Een naar de Noordzee
trekkende randstoring is debet aan deze ontwikkeling. De aangevoerde
lucht wordt evenwel kouder. Begin volgende week is er kans op winter
se neerslag bij temperaturen die in de nacht en ochtend tot aan het
vriespunt kunnen dalen. Met de kerstdagen gaat de temperatuur
hoogstwaarschijnlijk weer wat omhoog.
'Gewone mensen' ontwerpen decemberzegel van 1999
Tien miljoen keer oma en opa op postzegelfor
maat. Er zijn Nederlanders die dit als hét de-
cembergevoel zien. Tenminste als mag worden
afgegaan op de inzendingen voor de ontwerp
wedstrijd voor de decemberzegel van 1999.
„De laatste postzegel van deze eeuw moet een
bijzondere worden", zegt Bart Takkenkamp
van PTT Post. „Daarom laten we die voor het
eerst in de geschiedenis ontwerpen door gewo
ne mensen.
Ruim vijfhonderd inzendingen
heeft Bart Takkenkamp al bin
nen en hij venvacht er tien keer
zo veel. Uiteindelijk wordt het
decembergevoel van twintig
Nederlanders tot een postzegel
verwerkt. „Dit is de eerste keer
dat particulieren zoveel invloed
op het ontwerp hebben", aldus
Takkenkamp.
Al twaalf jaar verschijnen de de-
cemberzegels, waarmee kerst-
post met korting verzonden kan
worden. Net als voor de gewo
ne postzegels werden daar tot
nu toe steeds professionele ont
werpers voor aangezocht. Tak
kenkamp: „Eigenlijk is de enige
uitzondering tot nog toe het de-
cembervelletje van vorig jaar,
waarvoor we studenten van de
Rietveld-academie de opdracht
hadden gegeven."
Om het publiek meer invloed
op het uiterlijk van de postze
gels te geven, mocht een panel
van veertig Nederlanders over
de decemberzegels van dit jaar
beslissen. Takkenkamp: „Maar
de laatste postzegel van de
eeuw moet echt speciaal wor
den. Daarom vinden we dat ie
dere Nederlander nu de kans
moet hebben aan het ontwerp
bij te dragen."
Echte postzegels hoeven de
deelnemers niet te ontwerpen.
De vermelding van 'Nederland',
het jaartal en het bedrag mogen
achterwege blijven. Een kartel
rand hoeft er niet aan. „Het
gaat om een beeld. Om datgene
dat voor iemand nou het echte
decembergevoel is. We selecte
ren ook de beelden, niet de ze
gel. Met de twintig winnende
beelden gaat uiteindelijk een
professioneel ontwerper aan de
slag om er een eenheid van te
maken en ze aan te passen voor
een postzegel."
Kindertekeningen, foto's, com
putertekeningen en zelfs com
plete schilderijen komen bij de
PTT binnen sinds de ontwerp
wedstrijd op de achterkant van
de decemberzegels is aange
kondigd. Selectie is vooralsnog
niet aan de orde. Alles wordt
verzameld, waarna eind januari
een voorselectie van zo'n vijf
honderd ontwerpen wordt ge
maakt. Hieruit maakt een pro
fessionele jury dan een keuze.
Hoewel een echte postzegel aan
allerlei strenge voorwaarden
moet voldoen, hoeft de niet-
professionele ontwerper maar
met een paar dingen rekening
te houden. Takkenkamp: „Het
ontwerp mag niet te donker
zijn, dat geeft problemen met
frankeren. Bovendien moet het
te vertalen zijn naar het formaat
van de postzegel en moet het
niet te veel details bevatten.
Maar verder mag alles." Een
andere voorwaarde is dat het
formaat maximaal de grootte
heeft van een A4. „Dat kan nog
•goed naar postzegelformaat
worden vertaald", aldus Tak
kenkamp.
Takkenkamp is degene die alle
inzendingen onder ogen krijgt.
Op canvas en in olieverf,
schrijfblokpapier, fotopapier of
kladblaadje, de inzendingen
komen in allerlei vorm binnen.
Zo is er de foto van een zestig
jarig bruidspaar, dat zichzelf
wel op een kerstzegel ziet. Ook
zijn er legio trotse grootouders
die hun kleinkinderen wel op
de kerstpost geplakt zouden
willen zien. Iievelingshuisdie-
Enkele van de inzendingen die PTT Post tot nu toe ontving voord*
ontwerpwedstrijd voor de decemberzegel van 1999.
FOTO CPD BUK het p
ren duiken eveneens met de re
gelmaat van de klok op. Wat
overheerst zijn echter de kerst
bomen, de kerststerren en de
religieus getinte beelden. Tak
kenkamp: „Het belangrijkste is
dat we een goed beeld van het
decembergevoel krijgen. Zodat
we een postzegel maken, die
heel Nederland waardeert."
Hoewel de winnende ontwer
pers al in februari te horen krij
gen dat ze zijn geselecteerd en
de zegels al in juli worden ge-
drukt, wordt de decemberz likt
pas in november gepresen
teerd. „Zo doen we dat a
aldus Takkenkamp. En bo\
dien moeten de ontwerper
stevig aan de slag met de ui
kozen beelden. Het moetw nDe
een eenheid worden.had
Betaald krijgen de winnaan inan
niet. Takkenkamp: „Maarl
nilitt
honderd miljoen kerstzege! een s
dat idee alleen is toch al
üg?"
WANDA VERVEST
Zeker 2000 mensen
hebben, ongetwij
feld tot hun verba
zing, deze week een
kerstkaart gekregen
met daarop een vro
lijk schilderij van
prins Willem-
Alexander en zijn
als bruid geklede ex
Emily Bremers. De
kaarten zijn ver
stuurd door de Wil
lem-Alexander en
Emily Vereniging
van Eindhovenaar
Johan Vlemmix.
„We zijn vier jaar
bezig geweest om
Emily te promoten.
Nu schijnt er iets te
zijn misgegaan,
maar als ze deze
prent zien, waarop
ze zo verliefd staan,
dan komen ze vast
weer bij elkaar", al
dus Vlemmix. De
voorzitter van de
Alexander-en-Emi-
lyclub bestempelt
de kaart wel als de
laatste poging om
het tweetal dat deze
zomer uit elkaar
ging, te herenigen.
Als dit nu niet lukt,
heffen we de vereni
ging maar op."
Vlemmix zegt de
kaart te hebben ge
stuurd naar onder
meer het koninklijk
huis en de regering.
„Dan kunnen ze in
elk geval zien wat
voor prachtige ko
ningin ze gaan mis
sen."
Het schilderij voor
de kerstkaart is ver
vaardigd door Frank
de Brouwer.
de Willem Alexandi
en Emily verenig:
-f
De wensbron in de Efteling heeft dit jaar ruim 16.500
gulden opgeleverd. De vele duizenden stuivers, dub
beltjes, kwartjes en guldens zijn goed voor vier water
putten in het Afrikaanse land Burkina Faso.
Bij de bron doen veel bezoekers van het park een
wens. Om die kracht bij te zetten gooien zij vaak tege
lijkertijd een muntje in de put.
Ieder jaar haalt het park uit de wensput duizenden
guldens gehaald die het weer schenkt aan de organisa
tie 'Save the Childeren'. Dat is ook dit keer het geval.
De waterputten komen bij dorpsscholen, zodat leerlin
gen en onderwijzers veilig drinkwater hebben.
De Zuidpoolexpeditie van Ronald Naar en Coen Hof
stede heeft bijna duizend van de totale afstand van
3850 kilometer afgelegd. Voor het eerst sinds het ver
trek 38 dagen geleden werd gisteren op één dag meer
dan 100 kilometer afgelegd.
De expeditie heeft daarmee, na diverse tegenslagen,
eindelijk de wind mee. In temperaturen die variëren
van achttien tot 34 graden onder nul, laten de twee
poolreizigers zich middels vliegers voorttrekken door
de wind. Begin deze week waren de omstandigheden
anders. Door het gebrek aan wind werd per dag soms
niet meer dan tien kilometer afgelegd.
Volgens expeditieleider Naar ligt de Trans Antarctica
Expeditie 98/99 wel achter op schema. Hij verwacht
niet dat dit voor de kerst is ingehaald maar maakt zich
geen zorgen. „Het tijdsbestek waarin we de reis moe
ten maken is zo groot, dat een paar dagen dat niet echt
in gevaar brengt", meldt hij vanaf de Zuidpool.
Voor de overtocht is 80 tot 85 dagen uitgetrokken. De
expeditie vertrok al dagen later dan bedoeld omdat het
vervoer naar de Zuidpool vertraging opliep. Verder viel
expeditielid Ekon Hartog af nadat hij zich had verwond
en zijn de speciaal ontworpen sledes kapot gegaan. Vo
rige week werden met een vliegtuig twee vervangende
sledes bij de expeditie gedropt.
MENSELIJK
Veilighuis Sotheby's in New |LVER
York heeft gisteren een brief TT
vei Id die MARILYN MONRO
16-jarige leeftijd schreef aa luro
haar voogd Grace Mc Keen G iaaj.
dard. Na een telefonisch ba
verwisselde de brief vooreei jeue
slordige 85.000 gulden van
genaar. Het schrijfsel besta
uit vijf pagina's en is gedate
16 februari 1943, toen defv
re seksbom nog gewoon
ma Jean Baker door het lev*
stapte. In de brief beschrijft
meisje haar voorgevoelenso
de aanstaande ontmoetingi )orj
haar echte vader, die zij voo
eerste keer zou zien. „Mijn
ik hoop alleen maar dat hij
wil zien. Sinds ik van zijn b inorr
staan weet, ben ik bijna eer erric|
nieuw mens", zo schreef def
blonde tiener aan Goddard.
ES»
>rwe
letb;
Japanners hadden gisteren
ideale mogelijkheid om al ft J
frustratie en agressie overc
armzalige economische siti
af te koelen: in Tokyo werdi
jaarlijkse schreeuw-wedstrij
gehouden. Tientallen Japar
namen deel aan de wedstrij
maar een regel kent: schree jTERD.
zo luid als je kan. De Japar. -anp
premier KEIZO OBUCHI w
doelwit van de meeste serefsone
des: ,,Hee Obuchi, luisterj blen
Schaf de BTW af, nou goed elijk
schalde de 64-jarige barito iv;
KINSHIRO TOYAMA de sta irtaa
Veel deelnemers waren zo: v
thousiast dat ze vermoedel n n
geluidswet hebben overtref |tns<
In Tokyo is het maximaal tc
stane geluidsniveau 85 des Am
De winnaars doorbraken dn
grens met gemak. Winnaai
de 24-jarige Mamiko Kobaj [ezej
hi. Haar oproep tot de Taiw ijk 1
se president Lee Teng-Hui
wat op te vrolijken scoorde
111,6 decibel. Ze kreeg
100.000 yen (ruim 1.500
den).
kaj
)beh
Even onvermijdelijk als Sinterklaas,
Kerstmis of Oud en Nieuw zijn de
vermaningen die met al dat feestge
druis gepaard gaan. Ze zijn even
voorspelbaar als de ondenverpen in
het tv-journaal van acht uur. Zo
sluiten actievoerders de rijen rond de
kerstkalkoen. Het dierenbevrijdings
front start zijn guerrilla tegen, de
poelier. De dokter waarschuwt voor
de cholesterol in ons lijf als aanden
ken van onze vraatzucht op het feest
s van het Kindeke in de Kribbe.
(C-, y Het Leger des Heils maakt met
zijn kerstpotten op de hoek
van de straat ons schuld
gevoel te gelde. We zingen
van vrede op aarde en
stille nacht bij de piano
die hoognodig moet wor
den gestemd.
Het opgeheven vingertje
zit letterlijk dit jaar met
J een aantal andere vinger-
j tjes in een patatzak. 'Pas
->'■ Ê&ÊS£0p met illegaal vuurwerk
uit België' staat er naast
het bloederige stilleven. Je
weet dan weer hoe laat het
is. Het is tijd voor de aanval
op rotje en voetzoeker. Een
wanhoopsoffensief overi
gens, want elk jaar gaat er
HAN MULDER
meer aan zevenklappers en gillende
keukenmeiden oude en nieuwe stijl
de lucht in. Maar rituelen zijn er om
gekoesterd te worden. Dus weer
klinkt telkens opnieuw wanneer een
jaar op zijn einde loopt het bekende
kreupelrijm: je bent een rund als je
met vuurwerk stunt. Een mondvol
cynisme kun je het versje niet ontzeg
gen. Het rund wordt opgevoerd als
ultiem voorbeeld van domheid. Uit
gerekend een rund. Uitgerekend een
beest dat zijn einde vindt in een met
touw bijeengehouden kerstrollade en
nooit het geknal van oudejaar zal
horen, krijgt postuum nog een trap
na. Kan Hanja May-W'eggen als de
n ieu we super-diere) i beschermster
niet wat doen tegen dit heel bijzon
dere geval van mishandeling?
Dan heeft ze in elk geval de patat
bakkers mee. Die zijn heel boos over
die posters met al die lange vingers
in een puntzak. Ze hebben groot ge
lijk. Patatcultuur is niet zomaar iets.
Die bestaat. Daarom staat patatcul
tuur in het nieuwe groene boekje met
de woordenlijst van de Nederlandse
taal. Bij die cultuur horen frituur en
mayonaise, het schorre geluid wan
neer de slanke lichtgele verrukking
wordt opgeschud in de pan met sis
send vet. Alleen al het
wachten op de lekkernij in de punt
zak is een aangename kwelling. Men
moet niet lichtvaardig omgaan met
een symbool als de puntzak, waarin
je tot de diepste diepen fiivool geheel
doorbakken gruis aantreft. Zo'n
puntzak aan je mond zetten voor de
laatste donkerbruine patatscherf is
al een beetje de hemel waarin wij als
mensen van welbehagen allemaal
zulle)) terechtkomen. Misbruik ma
ken van zo'n geheiligde verpakking
is dus heel erg.
De anti-vuurwerklobby teert onbe
schaamd op de gevulde puntzak, die
trouwe bron van calorieën in voor-
en tegenspoed. Dat is klinkklare ka
raktermoord en het dan ook nog over
vuurwerk hebben 'uit België', uit het
land dat de frituur in haar meest
verheven vorm aan de Europese cul
tuur heeft bijgedragen. Een kraam,
niet 'Frituur' erop ergens in de
Vlaamse regen maakt in één klap
van die kale vlakte daar een stralend
landschap. Dames en heren van het
anti-vuurwerk, slechte smaak is tot
daaraan toe, maar misbruik van de
puntzak is heel erg. Maak van die los
gerukte vingers op uw poster voort
aan liever een rollade. Met een stevig
touw erom.
Zestig kilo zwaar en toch kon
het dier in de oven. „Natuur
lijk", zegt slager Piet van Veen
uit Monster. Hij leverde de 'ge
vleugelde reus' gisteren af bij
TVM-ploegleider Cees Priem,
sinds enkele weken terug in
Wemeldinge na een gedwongen
verblijf in Frankrijk.
Priem kreeg het dier gevuld en
gebraden, ofwel 'a real Ameri
can stuffed turkey', zoals Van
Veen hem noemt. „Hij is bij de
bakker in de oven gegaan. In
een normale keukenoven kan
hij niet. Ooit heb ik er eentje
van veertig kilo in gehad. Dat
ging goed, alleen kon het deur
tje niet dicht."
Van Veen heeft in zijn woon
plaats een slagerij, annex een
zogeheten 'kalkoen drive-in'
waar mensen al rijdend hun be
stelde kalkoen van tafel kunnen
grijpen. In de maand december
gaan op die manier zevendui
zend turkey's voor op de kerst
tafel over de.toonbank.
Dat een actiegroep zich mo
menteel verzet tegen de slacht
van kalkoenen en mensen op
roept om met de kerst kalkoe
nen te adopteren, deert Van
Veen niet: „Wij verkopen ze ook
Ooi
L He
%oi