Kerken verwachten impulsen van Harar
Leidsch Dagblad j
Kerk Samenleving
i
Bijbelse bollen binden christelijke pelgrims aan het Heilige Land-
Zimbabwe: van voorbeeld voor anderen tot ongekende crisis
DONDERDAG 3 DECEMBER 1998
979
Foto uit de archieven
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque
(geen overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 in zwart wit) op te stu
ren naar het Leidsch Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante
betaling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
WÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊ
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -5128 030
DIRECTIE
B.M.Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F Klein Schiphorst (adjunct)
Redactie:
Hoofdredactie: 07*"**
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot J suz^
RUBRIEKSADVERTENTIE
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot teb i
07ÏI ui
ABONNEMENTEN or L
bijvooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging verf
het automatisch afschrijven van het ab
geld, ontvangen 1.- korting per betaL..
VERZENDING PER POST ^**4
7'
qc
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd fet Jj
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord geen ongevallendienst
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071 -5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen: te Nagele (SoW): mw. T. Volgenant-Beima te Wieringermeer.
Bedankt: voor 's-Gravenzande: A. Groeneveld te Lunteren-, voor Maartens
dijk, Tj. de Jong te Staphorst.
Onder het motto 'Doe als de Nederlanders
doen' heeft ook Israël besloten de bloembol-
lenmarkt voor commerciële doeleinden te
exploiteren. Vanaf volgend voorjaar kunnen
toeristen bij souvenierstands op het vliegveld
zakjes ornithogalum umbellatumbollen be
machtigen, een lelie-achtige die in het Ne
derlands bekend staat als 'Vogelmelk'. De verko
pers vestigen hun hoop vooral op de miljoenen
pelgrims die vanaf Pasen 1999 een bezoek zullen
brengen aan het Heilige Land. Ze brengen de
bollen, die deze maand 'proefdraaien' in kib
boets Kfar Charoev, onder haar Engelse naam
'Star of Bethlehem' op de markt.
Veel christelijke groepen die de leefgemeen
schap aandoen, zijn enorm enthousiast over de
bloembollen. De gemiddelde bezoeker verlaat
Kfar Charoev met drie zakjes van vijf bollen in de
bagage, zegt bloemenmanager Joël Sheinfeld. De
souvenierwinkel heeft in korte tijd de volledige
voorraad van de bollen verkocht.
Gestimuleerd door dit succes hebben de bol-
lentelers besloten ook andere bijbelse bloemen
voor de pelgrimsmarkt te kweken. Maar veel
concurrentie zal de Nederlandse tulpenindustrie
voorlopig nog niet van Israël hebben te duchi^
„Het is niet de bloem die we verkopen, nl
een souvenier uit het Heilige Land. Wat hierl
kweekt is, heeft een link met de bijbel", alL
Sheinfeld. De wereldmarkt zal er volgens 1
niet warm voor lopen. „Maar de paar hondi
duizend bollen die wij per jaar verwachte^
verkopen, zijn voldoende om de Israëlis
bloembollenkwekers erg gelukkig te maken."
ANNO 1898
ANN01973
Zaterdag 3 December
LEIDEN Het ei van Columbus doet weer dienst;
maar het is er thans een van nikkel en dus niet be
stemd om opgegeten te worden, wel om het koken van
heuschelijke eieren te controleeren. Het is evenals het
columbus-ei aan een der uiteinden gedeukt, waardoor
het kan staan op een nikkelen bordje. Aan het andere
einde bevindt zich een wijzerplaatje, dat niet meer dan
vijf minuten aangeeft en in verbinding staat met een
radarwerkje, dat in het ei is besloten.
Nu heeft men slechts den wijzer op zacht, halfzacht
of hard te zetten; te gelijk als men de eieren in kokend
water heeft gedaan en als het aantal aangeduide minu
ten dan verloopen is, valt het ei om, wat natuurlijk op
het nikkelen bordje beweging maakt, waardoor - hetzij
men intusschen zit te lezen of staat te praten of zich
met iets anders in de nabijheid onledig houdt - de aan
dacht wordt getrokken en men tot de wetenschap
komt, dat de eieren dien vasteren toestand hebben
aangenomen, welke gewenscht werd.
Jammer, dat er nog niet een belletje aan is, dat gaat
luiden, als ze klaar zijn. Deze nieuwe vinding is ver
krijgbaar bij den heer F. Wessel, alhier, Haarlemmer
straat recht over de Donkersteeg. Een Sint-Nicolaas-
geschenk voor huisvrouwen of voor heeren, die zelf hun
eieren koken?
ADVERTENTIE De ondergeteekende betuigt zijn
hartelijken dank voor de vele bewijzen van erkentelijk
heid en vriendschap, bij het verlaten van Rijpwetering,
tevens voor het keurig geschenk. H. Waarle, oud-Hoofd
d.Sch. te Rijpwetering.
Maandag 3 december
KATWIJK Een unieke gebeur
tenis had zaterdag plaats, in de
Molenwijk in Katwijk aan den
Rijn. Om half twee arriveerde
St. Nicolaas met enkele knech
ten in het Prot. Militair tehuis
om de officiële opening van de
peuterspeelzaal "Open Speel
hof" te verrichten.
Voorheen werden de kleuters
ondergebracht in een zaaltje van
het "Open Hof" aan de Rijn
straat. De accommodatie aldaar
was van dien aard dat er uitge
keken moest worden naar een
andere gelegenheid. De werk
groep heeft toen haar oog laten
vallen op het P.M.T. Deze be
schikt over een ruimere zaal en
een grote tuin, waar de kleintjes
van de buitenlucht kunnen ge
nieten.
St. Nicolaas opende het ver
blijf met het omdraaien van een
bord, waarop de,naam van de
peuterspeelzaal stond vermeld.
Er was veel belangstellingen
ook vele kleuters waren aanwe-
Sinterklaas 1973. Met pakjes voor Sinterklaasavond op weg naar huis, langs de kerst-etalages. De fotograaf schoot
dit plaatje in de Leidse binnenstad. foto archief leidsch dagblad
zig om de Sint te begroeten. Zij
kregen allen een aardigheidje en
moesten de Sint met lede ogen
zien vertrekken.
PAPIER Gooi geen Sinter
klaas-pakpapieren kartonnen
dozen weg. Dit in verband met
degrondstoffenschaarste. Een
verzoek hiertoe is gedaan door
de Vereniging van Nederlandse
Papierfabrikanten. Zij stelt voor
de dozen met het gebruikte pa
pier aan schoolkinderen mee te
geven voor inzamelingen. Oud
papier, dat op het ogenblik 7 tot
9 cent per kilo opbrengt, vormt
een belangrijke grondstof, voor
de fabricage van nieuw papier.
Holocaustarchief niet volledig geopend
Washington Het Vaticaan weigert zijn archieven over de holo
caust volledig vrij te geven voor onderzoek. Daardoor neemt de
verdenking toe dat het Vaticaan iets te verbergen heeft over zijn
samenwerking met de nazi's. Dat heeft de voorzitter van de
Holocaust Education Trust, Lord Janner, gisteren gezegd op een
internationale conferentie over de jodenvervolging door de na
zi's in de Tweede Wereldoorlog. Janner zei dat hij ondanks her
haalde verzoeken om opening van de archieven geen antwoord
uit Rome heeft gekregen. „Als het Vaticaan niets te verbergen
heeft, zou het de archieven moeten openen", zei hij. Janner wil
de waarheid achterhalen van wat er zich tijdens de oorlog in het
Vaticaan heeft afgespeeld. Dat onderzoek is volgens hem be
langrijk voor de betaling van schadevergoeding aan slachtoffers
van de holocaust. Het Vaticaan meent dat de Rooms-Katholieke
Kerk als instituut niet medeplichtig is aan de holocaust. Wel
heeft de Kerk zich door de eeuwen heen aan anti-joods denken
schuldig gemaakt, zo bleek eerder dit jaar uit een document van
het Vaticaan. De RK Kerk vroeg daarin vergiffenis voor het ge
drag van gelovigen die actief bij de jodenvervolging betrokken
waren of te weinig voor de slachtoffers hebben gedaan.
Conflict om bisschop verscherpt zich
wenen Het conflict rond de aartsconservatieve Oostenrijkse bis
schop Kurt Krenn verscherpt zich. De vicaris-generaal van We
nen, Helmut Schüller, heeft het Vaticaan gevraagd om in de
kwestie-Krenn een besluit te nemen. „De mensen koken", zei
Schüller gisteren in een interview met het dagblad Kurier. Schül
ler is de rechterhand van kardinaal Schönborn van Wenen.
Krenn is in tegenstelling tot de Oostenrijkse bisschoppenconfe
rentie tegen een debat over binnenkerkelijke hervormingen.
Schönborn beschuldigde Krenn er kortgeleden van te hebben
gelogen. De bisschop had in het openbaar beweerd dat hij van
tevoren geen kennis had kunnen nemen van een pleidooi voor
hervormingen in de kerk. Dat pleidooi was opgesteld op basis
van een bijeenkomst Dialoog voor Oostenrijk, die de bisschop
pen in oktober hielden. Schönborn heeft aangekondigd dat
Krenn kan rekenen op nader vast te stellen tuchtmaatregelen.
Een extra vergadering van de bisschoppenconferentie op 9 de
cember moet daarover beslissen.
hl
e
In de tijd van de dekolonisaüe was Zimbabwe
onder leiding van president Mugabe een voor
beeld voor andere landen. Bijna negentien jaar
na het verkrijgen van de onafhankelijkheid be
vindt het land, nog steeds onder dezelfde Muga1
be, zich in een diepe crisis. De vraag is of de in
ternationale belangstelling voor de Wereldraad-
vergadering Mugabe wel zo goed uitkomt.
De meerheid van de bevolking heeft het slech
ter dan ooit. Dat leidt tot rellen en plunderingen,
verschijnselen die zich tot een jaar geleden in het
ooit zo vreedzame Zimbabwe niet voordeden.
Begin november verhoogde de regering-Mugabe
de benzineprijs met bijna 70 procent. Ondanks
gewelddadig protest en algemene stakingen wei
gert de regering de prijsverhoging in te trekken.
Verder heerst er grote woede onder de bevol
king over het meevechten van niet minder dan
6000 Zimbabwaanse militairen in de burgeroor
log in Congo. Op last van Mugabe verleent in
middels een zesde van zijn troepen steun aan
president Kabila in diens strijd tegen de rebellen.
De kosten voor Zimbabwe van deze operatie zijn
volgens schattingen omgerekend twee miljoen
gulden per dag.
De inflatie bedraagt ongeveer 30 procent, ter
wijl de munteenheid van Zimbabwe sinds het be
gin van dit jaar 60 procent aan waarde heeft ver
loren. Daardoor dalen de lonen voortdurend. Om
de gaten in de begroting te stoppen verhoogt de
regering keer op keer de toch al hoge belastingta
rieven. Weliswaar worden de laagste tarieven
ontzien, maar de 55 koppen tellende regering
keurde kortgeleden een loonsverhoging voor
zichzelf van 20 procent goed.
Het ooit zo ambitieuze project van de landher
vorming dreigt vast te lopen. Werkloze oud-strij
ders uit de bevrijdingsoorlog en bedelaars uit de
steden bezetten het land van superboerderijen
van blanke boeren ten oosten van Harare. Dat
heeft al tot talloze doden geleid. Inmiddeank
Mugabe de onmiddellijke onteigening Vjk
blanke landbouwbedrijven aangekondigd.; n
Tweederde van het land is nog steeds
den van ongeveer 4500 voornamelijk blanjar
ren. Het streven om miljoenen zwarten aimei
te helpen, is mislukt. Tot dusver hebben^ j
60.000 zwarten een stuk land gekregen. gen
ndel
De corruptie wiert telig onder Mugajatri.'
grootste schandaal is dat de pensioenenWe
oud-strijders van de bevrijdingsoorlog I]ecj(
uitbetaald aan hoge partij- en regerings^ 0p
narissen. 'a.
Jo L
Kerk beschadigd bij aardbeving
Sulawesi Een Indonesische vrouw inspecteert de schade die een
aardbeving op 29 november aanrichtte aan een kerkgebouw op
het eiland Mangole, oostelijk van Sulawesi. Ais gevolg van de be
ving, met een kracht van 7,6 op de schaal van Richter, kwamen
34 mensen om het leven en raakten 89 mensen gewond.
foto reuters
De Nederlandse kerken
verwachten van de
komende algemene
vergadering van de
Wereldraad van Kerken
impulsen voor de eigen
situatie. Ongeveer duizend
gedelegeerden van de 330
lidkerken nemen vanaf
vandaag tot en met 14
december deel aan de
zevenjaarlijkse
vergadering in Harare
(Zimbabwe).
AMERSFOORT DIRK VISSER
ANP
Het zou volgens ds. Ineke Bakker, se
cretaris van de Raad van Kerken, be
langrijk zijn als de Wereldraad een hel
dere lijn voor de toekomst van de oe
cumenische beweging uitzet. De Ne
derlandse raad maakt een vergelijk
baar proces van heroriëntatie door als
de Wereldraad.
Tijdens een persconferentie in
Amersfoort sprak zij de hoop uit dat in
Harare het streven naar de eenheid der
kerken niet wordt uitgespeeld tegen de
maatschappelijke dienstverlening van
de kerken. Bij de voorbereiding van
het document over een gezamenlijke
visie op de oecumenische toekomst
(Common Understanding and Vision
CÜV) dreigde de profetische rol van de
Wereldraad uit beeld te raken. Pas in
derde instantie werd vorig jaar die fout
hersteld.
Behalve genoemd document komen
in Harare de armoedige situatie in
Afrika, de positie van vrouwen in de
kerken, mensenrechten en een verkla
ring over Jeruzalem aan de orde. Tij
dens een vrouwenfestival voorafgaan
de aan de assemblee, en op de alge
mene vergadering zelf wordt het einde
herdacht van het tienjarig oecume
nisch programma van kerkelijke soli
dariteit met vrouwen. Dat heeft vooral
tot het inzicht geleid dat geweld tegen
vrouwen ook in kerken geen uitzonde
ring is.
Naar aanleiding van het 50-jarig be
staan van de Universele verklaring van
de rechten van de mens zal de Wereld
raad een document uitgeven. Wellicht
wordt daarin ook aandacht gevraagd
voor de hachelijke positie van de ho
moseksuelen in Zimbabwe, waar liefde
van man en man of van vrouw en
vrouw bij de wet verboden is. Om for
mele redenen werd GALZ, het Zimba
bwaanse COC, niet toegelaten tot de
Padare, een nevenprogramma van de
assemblee.
De ontwerptekst over Jeruzalem is
nog niet bekend. Verwacht mag wor
den dat de weinig hartelijke banden
tussen de Wereldraad en de joodse ge
meenschap er niet door versterkt zal
worden. Op de vorige assemblee, tij
dens de Golfoorlog in 1991, werd de
'verregaande' onverschilligheid van de
Wereldraad voor Israël gehekeld.
Van de vijftig tot zestig Nederlanders
die na&r Harare zijn vertrokken, onder
wie deskundigen en bezpekers, is een
handvol betrokken bij werkgroepen op
de Padare. Zij nemen deel aan pro
gramma's over de ervaringen van de
Nederlandse kerken met de aanvaar
ding van homoseksualiteit, het broei
kaseffect, de kwijtschelding van de
schulden van de Derde-Wereldlanden,
de mondialisering van de economie,
een andere financiële verhouding met
de Derde Wereld en de strijd tegen
aids.
Naar alle waarschijnlijkheid worden
de secretaris-generaal van de Neder
landse Hervormde Kerk, dr. B. Plaisier,
en de gereformeerde predikante L.J.
Houweling uit Amsterdam gekozen tot
de Nederlandse bestuursleden van de
Wereldraad. Zij volgen dr. K. Blei en
ds. A. Westra op.
De assemblee zal in lijn met de be
sluiten van de voorafgaande jaren kie-
zen voor een kleinere staf in Genève.
Dit is grotendeels het gevolg van de
moeilijke financiële situatie. Di
ste geldschieter, de Evangelisch
in Duitsland, die 40 procent vo
rekening neemt, heeft te kamp
tegenvallende inkomsten, ondt
door de massale werkloosheid
land.
De Wereldraad zal mindei
programma's beginnen en meel
van bemiddelaar spelen. De
raad moet naar de mening van!
nieuwe dingen signaleren en di
kerken op tafel leggen. De kerkr p
nen niet zonder de impulsen S
Wereldraad.
Gedelegeerd
de 330 lidkei A
de hele werefi
ten zich giste
Harare inschi
voor de confi
ro1