Economische groei zwakt af
Economie
Meeste spaarloon blijft
nog op de bank staan
Megaveiling in Moerdijk
[inisterie steunt varkensboeren
Scheepswerf Verolme in grote problemen
eduwen in de Kou woedend over controles op samenwonen
Volvo zet mes in personeel,
maar spaart Nedcar
SDAG 18 NOVEMBER 1998
zine in VS 49,3 cent per liter
rvroNDe prijs van ongelode benzine in de VS is voor het
n bijna vijf jaar goedkoper dan een dollar per gallon (3.785
ïij de huidige koers komt dat omgerekend neer op 49,3
er liter. Het ministerie van energie becijferde de gemiddel-
s in het laatste kwartaal op 1,02 dollar per gallon. Die ge
lde prijs, aangepast voor inflatie, is de laagste ooit geregi-
1, De prijsdaling heeft alles te maken met de lage noterin-
de oliemarkt. Gisteren zakte in Londen de termijnnote-
de Noordzee-olie Brent naar 11,78 dollar, het laagste
oktober 1988. In ons land wordt benzine morgen een
De prijs van een iter euro ongelood komt uit op
Super met loodvervanger gaat 2,18 gulden en super
ngelood 2,12 gulden kosten.
ish Steel schrapt 1.600 banen
British Steel schrapt het komende halfjaar nog eens
ïhonderd arbeidsplaatsen bovenop de veertienhonderd
idie al zijn verdwenen. Het overgrote deel betreft banen in
vestigingen. Eind maart had het concern nog vijftigdui-
nensen in dienst. De personeelsreducties zijn een uitvloei-
i de dalende staalprijzen, waardoor de resultaten van het
fonder druk staan. In het eerste halfjaar van het 1 april be-
m boekjaar daalde de brutowinst met een kwart naar 108
mpond (340 miljoen gulden). British Steel lijdt net als
onder de prijsdruk die voorvloeit uit goedkope staal-
vanuit crisislanden in Azië.
allen wegens softwarepiraterij
Op drie plaatsen in Nederland hebben gerechts-
samen met de stichting Business Software Allian-
deze week invallen gedaan op zoek naar illegale softwa-
bureaus voor industrieel ontwerp en design, die ervan
;n verdacht computerprogramma's te gebruiken zonder
le licenties te beschikken, is beslag gelegd op programma's
ministratie. Uit recent NIPO-onderzoek bleek dat bijna één
zes Nederlanders kopiëren van software niet strafbaar
Als dat voor zakelijke doeleinden gebeurt, wijst 84 procent
el af. De invallen vormen volgens de BSA het begin van een
landelijke actie bij vormgevers, reclamebureaus, studio's
ifïsche servicebureaus, architecten en ingenieursbureaus.
jge Huys verhoogt hypotheekrente
Nadat banken en geldinstellingen de hypotheekren-
verlaagden, komt Hooge Huys Verzekeringen
en verhoging. Vandaag gingen sommige tarieven met en-
van procenten omhoog. De verzekeraar biedt de
aan namens partners, zoals pensioenfondsen. Voor
die partners had Hooge Huys tijdelijke 'actietarieven',
tie sloeg aan en het geld dat ervoor bestemd was, was al
in leningen omgezet. Nu het potje op is, gaan de tarie-
leer naar het normale niveau, aldus het Hooge Huys. Zo
ten hypotheek met een rentevaste periode van vijf jaar van
iar4,8 procent.
[fieoogst in Brazilië naar record
ianeiro De Braziliaanse verbouwers van koffiebonen vie-
eer hoogtijdagen. Najaren van tegenvallende oogsten door
en droogte verwacht de Brazilaanse vereniging voor koffie-
ABECafe voor dit seizoen een recordopbrengst. In
1998-1999, dat in mei is begonnen, zullen onge-
miljoen balen van zestig kilo met koffiebonen worden
Dit is ruim vijftig procent meer dan de 22 miljoen die in
seizoen op de plantages werd geoogst. Volgens de ex-
urs is het record vooral te danken aan het klimaatfeno-
El Nino. De temperatuur in Brazilië is door deze warme
gestegen. Daardoor hebben de Braziliaanse koffie-
minder last van vorstperiodes in het voorjaar, die in
:rleden hele koffieoogsten vernietigden.
ate order voor Wijsmuller in Oman
)en« Sleepvaartbedrijf Wijsmuller heeft in Oman een order
ijftig miljoen dollar (94 miljoen gulden) in de wacht ge-
t. Samen met een lokale partner gaat het IJmuidense be-
h het eerste kwartaal van 2000 drie sleepboten en een mo-
it leveren. Verder gaat Wijsmuller de komende vijftien jaar
nieuwe Qalhat-terminal tankers aan- en afmeren. Eerder
ar sleepte Wijsmuller al soortgelijke contracten binnen in
dad, Brunei en Quatar.
ig en Alusuisse praten over fusie
Het Duitse conglomeraat Viag en het Zwitserse con-
Alusuisse Lonza voeren samenwerkingsoverleg dat kan lei-
een fusie. Beide bedrijven zijn werkzaam in de sectoren
linium, verpakkingen en chemie. Volgens de Britse krant Fi
rn Times is een fusieakkoord nabij. Het Duitse bedrijf is
weg de grootste van de twee. Viag heeft ruim honderddui-
Iwerknemers en boekte vorig jaar een omzet van bijna 56
ird gulden. Alusuisse kwam met 28.000 werknemers uit op
lf miljard gulden. Viag heeft ook grote belangen in de elek-
eitsproductie via dochterbedrijf Bayernwerk.
amsterdam anp
Nederland staat geen koopgolf
te wachten als volgend jaar fe
bruari de eerste geblokkeerde
spaargelden vrijkomen uit de
populaire spaarloon- en pre
mieregeling. De meeste spaar
ders (63,7 procent) laten het
geld op hun rekening staan.
Ruimt 55 procent van de
huishoudens heeft volgens een
onderzoek van FNV Magazine
een bedrijfsspaarregeling.
Ruim 44 procent van de on
dervraagde personen heeft
geen spaarregeling. Van deze
groep overweegt dertien pro
cent er alsnog een te nemen.
Eenvijfde heeft het tegoed
tussentijds opgenomen; 39
procent besteedde het aan de
koop van een huis, 30 procent
kocht een
lijfrente/levensverzekering en
bijna drie procent gebruikte
het voor de pensioenvoorzie
ning. Onbekend is wat de rest
met het geld deed.
Bijna 37 procent van de
spaarders weet nog niet wat ze
te zijner tijd met het vrijgeko
men spaargeld gaat doen,
ruim 14 procent gebruikt het
voor de pensioenvoorziening,
negen procent voor de koop
van een huis, hetzelfde per
centage voor studie, 4,8 pro
cent voor een grote aankoop,
4,5 procent voor vakantie,
ruim 3,5 procent voor de aan
schaf van luxe artikelen en het
zelfde percentage voor directe
aankopen.
De spaarloonregelingen zijn
in 1994 ingevoerd om een kli
maat van gematigde loonstij
gingen mogelijk te maken,
maar staan binnen de politiek
al enige tijd ter discussie. Eind
vorig jaar waren er in totaal 3,7
miljoen van die fiscaal aan
trekkelijke regelingen. In totaal
is daarmee een bedrag van
11,7 miljard gulden gemoeid.
moerduk Kopers uit alle werelddelen lopen al dagenlang rond op een bedrijventerrein in Moerdijk waar het
Canadese veilinghuis Ritchie Brothers vandaag een openbare veiling houdt. De koopwaar omvat ruim drie
duizend machines, zoals shovels, bulldozers, graaf- en wegenbouwmachines, die bij opbod worden verkocht.
De belangstelling komt onder meer uit Japan, China, Canada en de VS. foto anp wim van vossen
OESO verwacht dat werkloosheid, rente en inflatie laag blijven
De economische groei in Nederland en de rest van Euro
pa is over zijn hoogtepunt heen. Toch blijven de vooruit
zichten voor de komende jaren gunstig. Werkloosheid,
rente en inflatie blijven laag of dalen verder. Dit jaar
groeit de Nederlandse economie 3,8 procent, de komen
de twee jaar respectievelijk 2,7 en 2,5 procent.
den haag-parus-washington gpd
Dat verwacht de Organisatie
voor Economische Samenwer
king en Ontwikkeling (OESO),
de in Parijs gevestigde club van
27 geïndustrialiseerde landen.
De OESO waarschuwt dat een
tekort aan geschikt personeel in
Nederland tot loon- en prijsstij
gingen kan leiden. Het aan het
werk helpen van met name ou
dere werklozen en arbeidsonge:
schikten moet deze druk tem
peren. De overheid dient de
Rabo stopt met
kerstkaart: 170
bomen gespaard
utrecht anp
De Rabobank verstuurt geen
kerstkaarten meer. De bank
geeft milieubehoud en kosten
besparing als reden voor deze
stap.
Het gaat om zeshonderddui
zend kaarten die de bank, in
clusief de dochters Interpolis,
Rabobank International, De
Lage Landen en Rabo Securi
ties verzendt. Volgens de Rabo
spaart de actie 24 ton papier
uit, wat overeenkomt met 170
bomen; een productiebos van
12 hectare groot. In geld be
spaart de bank er ongeveer één
miljoen gulden mee.
De bank zal haar kerst- en
nieuwjaarsboodschap nu via
de advertentiecampagnes,
bankafschriften en internet-si
tes overbrengen.
huidige economische voor
spoed aan te grijpen om haar fi
nanciën verder te saneren en de
staatsschuld en het financie
ringstekort verder terug te drin
gen.
Ook het Centraal Plan Bureau
voorziet een tragere groei. Die
komt volgens het CPB nu uit op
2,5 procent, een half procent
minder dan aanvankelijk was
verwacht. De neerwaartse bij
stelling werkt ook door in de be
groting. Een lagere groei bete
kent lagere belastinginkomsten.
Daar staan aan de uitgavenkant
een lagere rente en een lager
prijsniveau tegenover.
De OESO voorspelt verder dat
de Nederlandse regering het fi
nancieringstekort onvoldoende
terugdringt door hogere belas
tingen en duurdere sociale ze
kerheid, samen met de geraam
de extra uitgaven voor wegen,
spoorlijnen, onderwijs en ge
zondheidszorg. In het jaar 2000
wordt een tekort voorzien van
1,4 procent van wat Nederlan
ders met zijn allen verdienen,
een heel stuk boven de één pro
cent waarnaar de eurolanden
worden geacht te streven.
Volgens de OESO is de econo
mie de afgelopen jaren boven
gemiddeld gegroeid. De sterk
opgelopen huizenprijzen en
aandelenkoersen hebben daarin
een belangrijke rol gespeeld,
een effect dat de komende tijd
flink afneemt.
De ergste 'turbulentie' is vol
gens de OESO-economen in
middels voorbij, maar er zijn
nog steeds risico's. Hoofd-
econoom Ignazio Visco somde
gisteren drie mogelijke gevaren
op voor de wereldeconomie:
een verder afnemen van het
vertrouwen van de consument
in Japan, een bruuske daling
van de dollar ten opzichte van
de euro, en een crisis in Brazilië.
Elk van die ontwikkelingen, zo
zei hij, zou een recessie op we
reldschaal kunnen ontketenen.
De OESO wijst erop dat de
meeste landen in de wereldeco
nomie inmiddels zulke nauwe
banden met elkaar hebben dat
een tegenvaller in Brazilië verre
gaande gevolgen elders op de
aardbol kan krijgen. Ook Azië
blijft het risico van nieuwe
schokken in zich dragen. Met
name Hong Kong en China zijn
de dans nog niet definitief ont
sprongen, zo waarschuwt de
OESO.
„Maar de kans op een reces
sie is de afgelopen maanden
een stuk kleiner geworden", al
dus Visco. De crises in Azië en
Rusland en de crisisdreiging in
Zuid-Amerika hebben wel tot
gevolg dat de economische
groei in de 27 belangrijkste in
dustrielanden dit jaar (2,2 pro
cent) en volgend jaar (1,7 pro
cent) afneemt, om in het jaar
2000 weer aan te trekken tot 2,3
procent. Voor de Europese Unie
is een terugval voorzien van 2,8
procent in 1998 tot 2,2 in 1999
en herstel tot 2,5 procent het
jaar erna.
ag-brussel anp
gen van de vakgroep varkens
houderij van LTO-Nederland is
redelijk tevreden over de voor
stellen. „Dit zal het maken van
keuzes door de varkenshouders
vergemakkelijken", aldus de
varkensvoorman.
Uit Brussel kwam gisteren
nog een positief bericht. De Eu
ropese Commissie verhoogt de
exportsubsidies van varkens
vlees. Door de steun te verho
gen wordt het voor exporteurs
makkelijker naar landen buiten
de Europese Unie te exporteren.
Ook in oktober werd de export
steun al verhoogd. De Produkt-
schappen Vee, Vlees en Eieren
(PVE) zeggen zeer verheugd te
zijn met het besluit.
[er Apotheker van land-
trekt 218 miljoen gulden
br de in nood verkerende
bsector. Met het geld wil
Ier andere een opkoopre-
voor varkensrechten en
eëindigingsregeling voor
linstellen.
theker benadrukt in een
an de Tweede Kamer dat
ede kortingsronde van de
isrechten die voor 2000
ld staat, gewoon door-
Je miljoenen komen uit
bestaand saneringpotje
5 miljoen.
-ns de minister verkeren
«nsboeren door de dra
matisch lage varkensprijzen en
de inkrimping van de varkens
stapel met twintig procent in
grote problemen. Door die on
zekerheid wachten boeren met
het uitvoeren van toekomst
plannen of met het nemen van
het besluit om te stoppen. Er is
sprake van een patstelling,
meent Apotheker.
Tijdens een debat gisteravond
deed Apotheker een beroep op
de banken het pakket maatre
gelen serieus te nemen en wat
soepeler te zijn bij kredietverle
ning aan boeren. Directeur Van
de Kerk van Rabobank Neder
land zei na afloop de maatrege
len absoluut onvoldoende te
vinden. Voorzitter Van Gisber-
Op de Verolmewerf in Heusden wordt op dit ogenblik de grootste baggerboot ter wereld gebouwd voor Boskalis. De opdracht betekent voor de
werf een miljoenenverlies. foto anp ton borsboom
den bosch anp
Scheepswerf Verolme uit Heus
den heeft gisteren uitstel van
betaling gekregen. De werf,
waar zo'n vierhonderd mensen
werken, is in ernstige financiële
problemen geraakt. Het bedrijf
is onderdeel van de Wilton
groep (Wilton-Fijenoord Schie
dam, Verolme Botlek, Verolme
Heusden en Vervako).
De werf heeft grote verliezen
geleden op de bouw van drie
baggerschepen. Die orders han
gen al langer als een molen
steen om de nek van Verolme.
Verder is de algemene markt
voor scheepsbouw slecht. Het
laatste baggerschip wordt in de
cember te water gelaten. De or
derportefeuille is leeg.
De rechtbank in Den Bosch
heeft drie bewindvoerders aan
gewezen. Bestuurder Dijkhui
zen van FNV Bondgenoten wijst
op de slechte situatie in de
scheepsbouw, onder meer door
goedkope Aziatische concurren
ten. „In de markt voor gewone
zeeschepen zit alles tegen. Mo
gelijk moeten ze zich richten op
kleinere zeeschepen, of op grote
binnenvaartschepen", aldus
Dijkhuizen.
Moederbedrijf Wilton-Fijen
oord is sinds begin mei onder
deel van RDM Holding, het be
drijf van de industrieel Joep van
den Nieuwenhuyzen. De RDM
pompte bij de overname veertig
miljoen gulden in de werven-
combinatie, en vooral in Verol
me Heusden. De overige bedrij
ven draaien wel goed. FNV
Bondgenoten overlegde van
daag met de leden.
Slecht weer
drukt resultaat
van Arcadis
arnhem gpd
Arcadis (de vroegere Heidemij)
gaat reorganiseren. In Duitsland
en de VS worden bedrijven die
grond reinigen en sportvoorzie-
ningen aanleggen verkocht en
bij Arcadis Heidemij Realisatie
(onder meer groenvoorzienin
gen) in Nederland verdwijnen
vijftig tot zestig arbeidsplaatsen.
Bij het ingenieursbureau lopen
de winsten terug en het ziet er
niet naar uit dat op korte ter
mijn betere tijden aanbreken.
De slechte weersomstandig
heden droegen er toe bij dat het
bedrijfsresultaat met bijna een
kwart daalde tot dertien miljoen
gulden. Bovendien besloten
sommige opdrachtgevers om
werkzaamheden naar het vol
gend jaar over te hevelen. Daar
naast presteerde een aantal be
drijfsonderdelen zwak en er is al
lange tijd sprake van een hevige
concurrentie bij grondreini-
gingsprojecten waardoor de
prijzen onder druk staan.
Arcadis sluit gedwongen ont
slagen niet uit. Ook wordt mo
gelijk het aantal regiokantoren
verkleind. Voor het hele jaar
heeft Arcadis de winstverwach
ting inmiddels naar beneden
bijgesteld. Heette het tot augus
tus nog dat er een winst tussen
de zeven en twaalf procent mo
gelijk was, gisteren sprak Arca
dis over een winststijging van
vier tot en zeven procent.
Enertel doet
het super in
andere handen
den haag gpd
Enertel, het voormalige tele
foonbedrijf van tien energiebe
drijven en NS, heeft in het der
de kwartaal 'de verwachtingen
overtroffen' van het Amerikaan
se Worldport, dat Enertel in juni
kocht. In de drie maanden tot
en met september tilde Enertel
zijn beginnende Amerikaanse
moeder naar een omzet van 22
miljoen gulden. De groei kwam
vooral door het explosief geste
gen Internetgebruik in Neder
land. De (aanloop-) verliezen
van Worldport stegen naar 45
miljoen.
Worldport kocht het stuurloos
dobberende Enertel nadat kan
didaat-koper France Telecom
haakte. Voor het in Atlanta-Ge
orgia gevestigde Worldport, dat
pas in 1996 met het opzetten
van een internationaal netwerk
is begonnen, is Enertel zijn eer
ste fijnmazige glasvezelnet. Via
een contract zijn de Enertel-
hoofdkabels aangesloten op de
tv-aansluitingen van de tien
oorspronkelijke aandeelhou
ders/kabelbedrijven.
De Amerikanen hebben Ener
tel omgevormd van all round
telecombedrijf tot 'carriers car
rier', dat netwerkcapaciteit en
aanvullende diensten levert aan
andere telecombedrijven. De
'Bel 1600'-activiteiten voor con
sumenten en kleine bedrijven
zijn voor 80 procent verkocht
aan United Telekabcl van
Nuon, met kabelnetwerken in
oost- en noord Nederland, en
A2000 (in groot Amsterdam en
Hilversum).
Werkloosheid
op laagste niveau
voorburg opd
In de voorbije achttien jaar is de
werkloosheid niet zo laag meer
geweest als op het ogenblik. In
augustus, september en oktober
stonden bij de arbeidsbureaus
gemiddeld zo'n 265.000 mensen
als werkloze geregistreerd. Het
CBS moet in zijn statistieken te
rug tot november 1980 om een
nog geringere werkloosheid te
vinden.
Het aantal geregistreerde
werklozen lag bij de laatste me
ting zo'n 86.000 onder het getal
dat vorig jaar op hetzelfde tijd
stip werd gevonden.
ale Verzekeringsbank wacht hausse aan rechtszaken over nabestaandenwet
ffengpd
ciale Verzekeringsbank staat een
in rechtszaken te wachten, aan-
inen door weduwen. Die zijn
nd over de manier waarop de
e Algemene Nabestaandenwet
I uitvoert. Weduwen die samen-
moeten (een deel van) hun uit-
inleveren. Maar velen zeggen
fht als samenwonend te zijn be-
E'd. Ook zouden controleurs on
to huizen binnenvallen en kas-
fntrekken om bewijsmateriaal te
1 De SVB erkent dat er proble-
|jn met de uitvoering van de wet.
iddels is de eerste rechtszitting
de mg, maar de bestuursrechter
m heeft nog geen uitspraak ge-
Vanaf half januari worden zo'n
vijftien zittingen gehouden, ondermeer
in Amsterdam en Den Haag. „Daar zal
heel wat leed naar boven komen",
voorspelt SVB-woordvoerderThoen.
De wet is twee jaar geleden drastisch
veranderd. Vroeger kregen alle wedu
wen een AWW-uitkering (nu ANW-uit-
kering). De overheid beloofde dat zé
dat geld tot hun 65ste zouden krijgen.
Het kabinet heeft die belofte gebroken.
In juli 1996 werd een inkomenstoets
ingevoerd. Weduwen die samenwo
nen, worden gekort op hun uitkering
als hun partner ook inkomsten heeft.
De SVB voert die wet uit en contro
leert of weduwen niet stiekem samen
wonen. Inmiddels zijn van de 149.993
weduwen van vóór 1 juli 1996, 18.768
mensen als samenwonend bestem
peld. Een deel zegt helemaal niet te
hokken en zit dus onterecht zonder in
komsten. „Niemand weet precies hoe
veel het er zijn, maar ik schat honder
den", zegt Ali Pieneman, voorzitter van
de stichting Weduwen in de Kou. Het
regent bij haar klachten van gedupeer
den.
Samenwonen is een ruim begrip bij
de SVB. „We kijken eerst, of iemand
een gezamenlijke huishouding met een
ander voert, dus of de financiën door
elkaar lopen. Daarna onderzoeken we
of mensen de zorg voor elkaar dragen,
dus als de één hulpbehoevend is en de
ander haar helpt. Dat zijn redenen om
de uitkering te korten of te stoppen",
zegt woordvoerder Thoen.
Dat leidt in de praktijk tot bizarre si
tuaties. In Lemmer kwam een weduwe
bijna om van de honger omdat ze een
kostganger in huis nam. In Apeldoorn
moet een vrouw al sinds begin dit jaar
rondkomen van een halve uitkering
(569 gulden). Ze had een kamer ge
huurd bij haar huisbaas en een televi
siekabeltje van hem afgetakt. Ook leent
ze wel eens een pan van hem. De SVB
vindt dat er dan sprake is van een ge
zamenlijke huishouding.
Weduwen klagen ook over de 'beest
achtige manier' waarop de controleurs
hen behandelen. „Ze komen onver
wacht binnenvallen, stellen zich niet
voor en willen de slaapkamer zien.
Daarna steken ze hun neus in de kle
dingkasten", aldus een weduwe uit
Bilthoven. Pieneman noemt het shoc
kerend. „Soms onderzoeken ze zelfs of
er foto's van andere mannen in huis
slingeren."
Thoen geeft toe dat er problemen
zijn. „De wet is heel moeilijk uit te voe
ren. Wij moeten vaststellen wanneer
iemand samenwoont, maar elke situa
tie is uniek." Toch heeft de SVB een
standaard 'checklist' waaraan alle we
duwen worden onderworpen. Daarop
wordt onder andere de vraag gesteld of
weduwen samen met iemand anders
boodschappen doen of kerstkaarten
versturen.
Thoen beschouwt de rechtszittingen
als 'proefprocessen'. „Die worden uit
gevochten tot aan de Hoge Raad. Dan
gaan wij en de weduwen met de uit
spraken naar de politiek." Op 3 decem
ber heeft de SVB 'geheim' overleg met
ambtenaren van Sociale Zaken.
gothenburg anp-dpa
Volvo gaat snijden in zijn per
soneelssterkte. President-di
recteur Johansson acht ba
nenreductie onvermijdelijk
als de Zweedse autofabrikant
zijn winstdoelstellingen wil
bereiken. Volgens Nedcar in
Born blijft de Nederlandse
vestiging buiten schot.
Het Zweedse concern werkt
aan een uitgebreide operatie
die de kosten moet terugdrin
gen. Binnen enkele weken
rondt Volvo de studie af. De
Zweedse zakenkrant Dagens
Industri meldde gisteren dat
de reductie vijftien procent
van het hoger personeel treft.
Dat zou neerkomen op bijna
4.300 op een totaal aantal
werknemers van 79.600. Het
dagblad baseert zich op bron
nen binnen de concernlei-
ding.
Voorzitter Touwen van vak
bond De Unie; „Het is
Vreemd dat de maatregel
komt op een moment dat de-
verkoop van nieuwe model
len goed loopt. Het zou mij
niet verbazen als Volvo zich
voorbereidt op een fusie."
Teuwen sluit intensivering
van de samenwerking tussen
de Zweedse en de Japanse au
tofabrikanten niet uit.
