Italië zal Öcalan niet uitleveren
Linkse oppositie sleept
Wye-akkoord door Knesset
Britse tradities onder modernistisch vuur
Buitenland
SDAC 18 NOVEMBER 1998
irk. Amerikaanse archeologen hebben in Argentinië dui-
in fossiele dinosauruseieren gevonden. Op de afbeelding is
ihoe een dino-embryo er in werkelijkheid uitzag.
foto ap mick ellison
Idam wilde siliconen en liposuctie'
j. Saddam Hussein vroeg de Verenigde Naties niet om
iel en medicijnen voor de Iraakse bevolking maar om sili-
mplantaten voor borstvergrotingen, om een liposuctie-ap-
t(om vet af te zuigen) en om een lasermachine die tanden
maakt. Dat heeft het Britse ministerie van buitenlandse
gisteren laten weten in een brief aan het parlement. De
•ken werden gedaan in het kader van het olie-voor-voed-
igramma dat Irak in staat stelt olie te exporteren in ruil
voedsel of medicijnen voor de bevolking. De regering-Blair
sinds het begin van de crisis met Irak gezegd dat Bagdad
Itelijk zelf zorgt voor voedsel- en medicijnentekorten, om
vervolgens de VN-sancties als schuldige voor aan te wijzen.
iton feliciteert Gore met speech
hgton-kuala lumpur De Amerikaanse president Clinton
vice-president Gore gisteren gefeliciteerd met zijn pro-de-
atische optreden in Maleisië. Gore schaarde zich maandag
i toespraak achter de hervormingsgezinde Maleisische op-
ie. Zijn speech wekte enorme ergernis in het gastland van
i teren begonnen APEC-top. Volgens Witte Huis-woord-
Ier Joe Lockhart weerspiegelt de uitgesproken mening van
i het Amerikaanse politieke standpunt. De meeste Aziati-
landen schaarden zich achter het standpunt van Maleisië
i iet gedrag van Gore onverantwoordelijk en ongepast was.
itle-concern blijft doelwit afpersers
hjrt. Het voedingsmiddelenconcern Nestle blijft het doel-
n afpersers. De politie in Frankfurt maakte gisteren be-
lat onbekenden hebben gedreigd levensmiddelen van de
in Nestle, Alete, Maggi en Thomy te vergiftigen in Grosso-
narkten in Beieren en Baden-Württemberg. De politie be
lde eerder de aanhouding van een vermoedelijke afperser
!t levensmiddelenconcern Thomy: de 43-jarige, oorspron-
uit Roemenie afkomstige Alexandru Nemeth. Naar zeggen
e politie bestaat er tussen beide zaken geen verband. In de
te afpersingszaak wordt volgens de politie een bedrag ge-
ïssen de één en tien miljoen mark. In Grosso-supermark-
ihet zuiden van Duitsland werden 29 producten uit de
en gehaald waar mogelijk mee was geknoeid.
J irlogsmisdadenkalender' in Kroatië
b. De jongerenafdeling van de Kroatisch Democratische
de regerende partij in Kroatië, is van plan een kalender op
I Met te brengen waarin steun wordt betuigd aan de van oor-
iel tisdaden verdachte Bosnische Krpaten die in Den Haag
ten op berechting door het Joegoslavietribunaal. Op het ti-
u ad wordt het rood-wit geblokte wapen van Kroatië afge-
,met de tekst 'Wij staan achter jullie, Den Haag 1999'. De
et ider bevat portretten van twaalf Bosnische Kroaten - als
h üsche ridders uitgedost - die door het Joegoslavietribunaal
i( u bedreigt sluiting Tsjernobyl
De vroeg intredende winter heeft het recente besluit van
j ekraïense regering om de enige nog werkende reactor van
lal nstreden kerncentrale in Tsjernobyl op 1 december wegens
0 |ende onderhouds- en reparatiewerkzaamheden stil te leg-
3, ip losse schroeven gezet. Eerste vice-premier Anatolij
ebtsjenko zei gisteren dat de extra vraag naar energie in de
irmaanden de regering alsnog kan dwingen de sluiting van
actor uit te stellen tot het voorjaar. Oekraine heeft beloofd
sc ntrale rond de eeuwwisseling volledig buiten bedrijf te stel
len van de reactors werd bij de explosie van 1986 verwoest,
weede werd na een brand in 1991 buiten bedrijf gesteld en
irde werd twee jaar geleden gesloten.
;u Samphan is niet dood
1 q& ph om penh. In Cambodja wordt ernstig getwijfeld aan
tklaring dat de leider van de Rode Khmer, Khieu Samphan,
lis. Eerder meldde het Japanse persbureau Kyodo, op basis
itrouwbare bronnen', dat Khieu Samphan vorige week in
woud in het grensgebied tussen Cambodja en Thailand is
ren. De Thaise regering ontkent de dood van Khieu Samp-
liWij hebben de informatie nagetrokken en kunnen bevesti
gt deze fout is", aldus een woordvoerster van het Thaise
fcterie van buitenlandse zaken. Zij weersprak bovendien dat
n zich op Thais grondgebied bevindt.
lykië denkt aan afscheiding
President Kirsan Iljoemzjinov van de kleine Zuid-Rus-
Irepubliek Kalmykië is klaar om zich onafhankelijk te ver-
fcvan Moskou. Iljoemzjinov is teleurgesteld over de federa-
psen die de regio's vanuit Moskou krijgen. De kleurrijke
(miljonair die ook voorzitter is van de wereldschaakbond
Izei voor de Russische televisie dat hij geen breuk met Mos-
jil, maar dat zijn kleine, traditioneel boeddhistische regio
driehonderdduizend inwoners door de economische crisis
skou aan zijn lot is overgelaten. „Kalmykië bevindt zich
oor feitelijk buiten de Russische Federatie", aldus Iljoem-
p- Kalmykië ligt dichtbij Tsjetsjenië dat tussen 1994 en 1996
dige onafhankelijkheidsoorlog uitvocht met Rusland.
SB Bank al gebeld voor een
spraak om uw geld sneller te
'aten groeien? 0800-8182.
VSB BANK
VSB. Daar kom je verder
Amerika hoort
eindelijk stem
van Monica
washington «john wanders
correspondent
Het heeft tien maanden ge
duurd, maar gisteren kon Ame
rika dan toch eindelijk kennis
maken met een onbekende kant
van Monica Lewinsky: haar
stemgeluid, 's Werelds bekend
ste stagiaire werd al veelvuldig
en uitvoerig in beeld gebracht,
onder meer in een sensuele fo
toreportage voor het blad Vani
ty Fair. Hoe ze klonk, was tot
gisteren evenwel een raadsel.
Het antwoord luidt: Monica
klinkt als een jonge vrouw die
met een onmogelijke liefde
worstelde.
Het Huis van Afgevaardigden
gaf gisteren de roemruchte ge
luidsbanden vrij die Lewinsky's
'vriendin' Linda Tripp in het ge
niep maakte van hun onderlin
ge telefoongesprekken. De in
houd van die telefoongesprek
ken was grotendeels al bekend
uit het onderzoeksrapport van
aanklager Kenneth Starr.
De afzettingsprocedure die
het Huis vorige maand tegen
president Clinton begon - als
uitvloeisel van de Lewinsky-
zaak - bereikt morgen een voor
lopig hoogtepunt met het ver
hoor van aanklager Starr. Voor
Clintons Democratische partij
genoten in de justitiecommissie
van het Huis biedt dit verhoor
de kans Starr door te zagen en
mogelijk te portretteren als ie
mand die werd gedreven door
haat jegens de Clintons en door
een obsessie voor buitenechte
lijke seks.
Le Pen mag niet
op kieslijst voor
europarlement
parus cees van zweden
correspondent
Jean-Marie Le Pen, de leider
van het ultrarechtse Front Na
tionaal in Frankrijk, heeft giste
ren zijn beroepszaak verloren
tegen een eerdere veroordeling
wegens het molesteren van een
socialistische politica. Le Pen
zag zijn straf, twee jaar uitslui
ting van ieder politiek ambt, in
hoger beroep gehalveerd. Maar
de uitspraak maakt deelneming
aan de Europese verkiezingen
volgend voorjaar uiterst moei
lijk.
De vraag voor Le Pen is of zijn
naam op de kieslijst zal figure
ren. Hoewel de beroepsrechter
hem voor een jaar de politieke
wildernis heeft ingestuurd, kan
hij nog in cassatie gaan tegen
de uitspraak. Die procedure
vergt gewoonlijk meer dan een
jaar, wat het hem mogelijk zou
maken toch kandidaat te staan
in de Europese verkiezingen.
Mocht hij niet meedoen, dan
dringt zich de vraag op wie de
lijst van het Front Nationaal bij
die verkiezingen moet aanvoe
ren. Le Pen heeft gezegd dat hij
zijn vrouw Jany naar voren wil
schuiven, als hij zelf niet mee
doet. Maar zijn tweede man en
'kroonprins', Bruno Mégret,
acht zichzelf een betere lijst
trekker.
Ogenschijnlijk kan Le Pen de
tweespalt binnen zijn partij
voorkomen door in cassatie te
gaan, maar voor hem persoon
lijk is dat ook een riskant scena
rio. Als die procedure enkele ja
ren vergt, en als hij hem voorts
verliest, loopt hij het risico te
worden uitgesloten van de pre
sidentsverkiezingen in 2002.
VN veroordeelt
dwarsliggend
Joegoslavië
washington john wanders
correspondent
De Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties heeft gisteravond
een veroordeling uitgesproken
over de aanhoudende weigering
van Joegoslavië (Servië en Mon
tenegro) om mee te werken met
het Joegoslavië-tribunaal in
Den Haag. In haar resolutie
draagt de Veiligheidsraad de
Joegoslavische regering van Slo
bodan Milosevic op 'onmiddel
lijk en onvoorwaardelijk' uit
voering te geven aan de opspo
ring, arrestatie en uitlevering
van Servische onderdanen die
door de aanklagers van het tri
bunaal worden verdacht van
oorlogsmisdaden in het voor
malige Joegoslavië.
Onlangs duidde de president
van het Joegoslavië-tribunaal,
Gabrielle Kirk McDonald, Milo
sevic's Joegoslavië tijdens een
persconferentie aan als een
'schurkenstaat'. Kirk McDonald
beklaagde zich onder meer over
het feit dat Milosevic blijft wei
geren onderzoekers van het tri
bunaal toe te laten tot de pro
vincie Kosovo. De Veiligheids
raad liet eerder al in een resolu
tie vastleggen dat Joegoslavië,
net als elk ander land, gehou
den is mee te werken met het
tribunaal.
Nederlandse schatzoeker
staakt graafwerk in Chili
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
Met de steun van de linkse op
positie is de Israëlische regering
er afgelopen nacht in geslaagd
de goedkeuring van het Israëli
sche parlement, de Knesset, te
krijgen voor het met de Palestij-
nen gesloten Wye-akkoord. Ne
gentien leden van Benjamin
Netanyahu's coalitieregering
stemden tegen en negen ont
hielden zich van stemming. De
oppositie zorgde ervoor dat het
regeringsvoorstel met 75 stem
men vóór toch een ruime meer
derheid kreeg.
Het Israëlische kabinet zou
vandaag zijn goedkeuring geven
aan de uitvoering van de eerste
fase van Wye, maar de zitting is
uitgesteld tot morgen omdat de
Palestijnen volgens Netanyahu
nog niet aan alle voorwaarden
hebben voldaan.
Gisteren ontving de premier
van de Palestijnse president
Yasser Arafat een toelichting op
diens uitspraken, het afgelopen
weekeinde, over het eenzijdig
uitroepen van een Palestijnse
staat en nieuwe Palestijnse op
stand als het vredesproces op
niets uit loopt. Arafat zei giste
ren zich aan het gesloten ak
koord te willen houden en een
oplossing over de onderhande
lingstafel te zoeken.
Netanyahu heeft daarmee ge
noegen genomen, maar zegt dat
de Palestijnen nog aan een aan
tal voorwaarden moeten vol
doen voor hij de goedkeuring
van zijn kabinet kan vragen
voor het uitvoeren van de eerste
terugtrekkingsoperatie, op twee
procent van de Westelijke Jor-
daanoever.
Het is bijvooorbeeld onduide
lijk of de Palestijnen zoals be
loofd tien van de dertig ver
dachten hebben aangehouden
die Israël uitgeleverd had willen
zien. In Wye is overeengeko
men dat de dertig in drie groe
pen zullen worden gearresteerd
en berecht door een Palestijnse
rechtbank.
Netanyahu wil ook duidelijk
heid over een Palestijnse belofte
dat opruiing hard zal worden
aangepakt. Het Palestijnse be
stuur moet daarover een spe
ciale order uitvaardigen. Er
moet ook zo'n order komen
over het verzamelen van illegale
wapens.
Als het kabinet morgen zijn
goedkeuring geeft kan de eerste
fase van Wye vrijdag worden
uitgevoerd. Er zullen dan ook
250 Palestijnse gevangenen in
vrijheid worden gesteld.
Als er al een enorme piraten-
schat begraven ligt op het
Chileense eiland Juan Fer
nandez is deze erg goed ver
stopt. Na vijf dagen graven
aan de voet van de Schor
pioenrots heeft de Neder
lands-Amerikaanse schatzoe
ker Bernard Keiser zijn werk
voorlopig moeten staken we
gens gebrek aan resultaat.
Volgens zijn theorie, geba
seerd op vier jaar speurwerk
in oude scheepsarchieven,
zou de schat op zes meter
diepte moeten liggen. Op an
derhalve meter diepte stuitte
hij echter op de rotsbodem,
en het lijkt onmogelijk dat de
piraten hun buit hieronder
hebben begraven. De Chi
leense autoriteiten gaven Kei
ser geen toestemming om
door de rotsen te hakken. Het
eiland is Chifeens nationaal
monument, omdat het een
unieke natuur heeft, vergelijk
baar met die van de Galapa-
goseilanden.
Keiser blijft er echter van
overtuigd dat hij de juiste
plek heeft gevonden. Houts-
koolresten wijzen er volgens
hem op dat de plek honder
den jaren geleden door men
sen werd gebruikt. Een stapel
gele stenen op een halve me
ter diepte diende volgens Kei
ser als herkenningspunt voor
de Engelse piraat Lord Anson,
die de schat er in 1716 zou
hebben begraven.
Keisers graafwerkzaamhe
den werden bemoeilijkt door
zware stormen en een ex
treem onrustige zee. Het ei
land is boos, meenden enke
len van de ruim zeshonderd
eilandbewoners. „Het wil zijn
schatten niet prijsgeven."
londen harm harkema
correspondent
Lord Irvine of Lairg, de eerbiedwaardige
Lord High Chancellor van Groot Brittan-
nië, geniet van zijn ambt, waarin hij als
minister verantwoordelijk is voor het
wetgevingsproces en waarin hij tevens
baas is van de rechterlijke macht en
voorzitter van het Hogerhuis.
Minder gelukkig was Lord Irvine met de
17de-eeuwse kledij die hij uit hoofde van
die laatste functie verplicht is te dragen.
Die bestaat uit een pofbroek die tot aan
de knieën raakt, kniekousen, schoenen
met grote gespen, een wijde zwarte
mantel met goudkleurige stiksels, een
kanten halsdoek die nog het meest weg
heeft van een slabbetje en de bekende
lange witte pruik met flaporen tot hal
verwege de borst.
Lord Irvine wilde niets liever dragen dan
een normaal pak met stropdas, maar be
sefte dat dat niet haalbaar zou zijn. Want
wie in het Hogerhuis, een van de laatste
bolwerken van Brits conservatisme zo ri
goureus een einde wil maken aan een
bijna vier eeuwen oude traditie, moet
welhaast over bovenmenselijke politieke
gaven beschikken.
Zodoende werd een compromis geboren
waarmee het Hogerhuis maandagavond
met 145 stemmen voor en 115 tegen,
nog net kon leven. Tijdens de dagelijkse
werkzaamheden mag Lord Irvine voort
aan de pofbroek, de kousen en de schoe
nen met gespen verruilen voor een nor
male zwarte pantalon en dito schoenen.
Met de tabberd, het slabbetje en de
pruik zal Lord Irvine echter vriendschap
moeten sluiten. Slechts in een beperkt
aantal omstandigheden mag hij ook die
afwerpen.
Een aantal Conservatieven in het Hoger
huis ging ook het compromis al te ver.
Barones Young bitste: „Toegeven aan
een lagere kledingsfandaard komt ook
de waardigheid van het ambt niet ten
goede. Als het zo moet, kunnen we hier
net zo goed in t-shirt en spijkerbroek
gaan zitten." En Lord Waddington hui
verde: „Dit is nog maar het begin. Er ko
men steeds meer verzoeken om te mo
derniseren."
Daarin heeft Lord Waddington gelijk.
Toen Labour vorig jaar na een achttien
jarig conservatief bewind aan de macht
kwam, beloofde Tony Blair het land te
moderniseren en van een hoop spinrag
te ontdoen.
In feite is de pofbroek van Lord Irvine
een kleinigheid vergeleken bij de verjon
gingskuur waaraan het Britse konings
huis zich onderwerpt, onder druk van
door het kabinet opgelegde bezuinigin
gen en als gevolg van de heftige kritiek
op zijn afstandelijkheid, vorig jaar na de
dood van Diana. Het moet de ware Con
servatief een gruwel zijn, maar koningin
Elizabeth heeft dit jaar zelfs een McDo
nalds-restaurant en een ordinaire pub
bezocht, en haar zoon Charles liet zich
omhelzen door Spice Girls.
Volgende week houdt de koningin haar
jaarlijkse troonrede in het parlement, en
zelfs dit eewenoude kleurrijk ge
kostumeerde ritueel ontkomt niet geheel
aan de vernieuwingsdrift. De koningin
heeft de kam door haar uitgebreide ge
volg gehaald. Maar liefst veertien bege
leiders zijn geschrapt onder wie de Op
perstalmeester van de Kroon, en de
dienstdoende Zilveren Staf.
Gebleven zijn wel de Yeomen of The Gu
ardwier geschiedenis teruggaat tot 1485
en die in hun rode rokken de oudste ko
ninklijke lijfwacht vormen. Gebleven is
ook Black Rod, een dienaar van het Ho
gerhuis met een kostuum dat doet den
ken aan dat van Rowan Atkinson in de
tv-serie Blackadder. Black Rod bonst vol
gende week als immer met zijn staf op
de deur van het Lagerhuis om parlemen
tariërs te melden dat de koningin op
haar troon in het Hogerhuis op hen
wacht. En al even traditiegetrouw doen
de parlementariërs dan de deur even
open om hem vervolgens met een smak
weer dicht te slaan voor Black Rods
neus. Dit om hun onafhankelijkheid je
gens de koning te benadrukken.
Vervolgens lopen de parlementariërs als
nog naar het Hogerhuis, maar zij deden
dat altijd traag. Omdat de koningin dan
altijd heel lang moest wachten, wordt dit
jaar voor het eerst meer vaart gezet ach
ter dit onderdeel van het programma.
Een andere verstoring van het ritueel is
op het laatste nippertje afgewend. De
stoet die de vorstin naar haar troon be
geleidt en uit respect altijd achteruitlo
pend aan haar voorafgaat, kreeg dit jaar
permissie om gewoon vooruit te lopen.
Lord Irvine voelde daar wel voor, omdat
hij naar verluidt bang is om te struikelen,
maar de rest van de stoet besloot in
meerderheid de achterwaartse wande
ling te handhaven.
Koerden demonstreren massaal voor hun leider
heologen vinden dino-eieren
Italië zal de Koerdische leider Abdullah Öcalan waarschijnlijk niet uitleveren aan Tur-
kije. De Italiaanse premier d 'Alema besteedde gisteren tijdens een parlementair
spoeddebatje veel aandacht aan een maandag door öcalan aan hem verstuurde brief.
D'Alema sprak over een 'belangrijk document', omdat de Koerdenleider daarin het ter
rorisme veroordeelt en zegt een politieke regeling voor de Koerdische kwestie te willen
nastreven.
rome «hans geleunse
jessica lutz correspondenten
Uidevering leek al uitgesloten
omdat Italië niét uitlevert aan
landen met de doodstraf, een
straf die Turkije nog alrijd han
teert. Turkije wü nu de
doodstraf afschaffen om öcalan
uitgeleverd te krijgen, maar het
Turkse kabinet is er gisteren
niet in geslaagd overeenstem
ming te bereiken over dit punt.
De voorzitter van de Kamer
van Koophandel van Istanbul
riep gisteren op tot een boycot
van Italiaanse goederen. Italië
exporteert jaarlijks voor negen
miljard gulden naar Turkije. Na
Duitsland en de Verenigde Sta
ten is het de derde exporteur
naar Turkije.
De stroom Koerdische de
monstranten in Rome was gis
teravond aangegroeid tot meer
dan tienduizend. Een Koerdi
sche vrouw blies zichzelf giste
ren op in een dorp ten oosten
van de stad Van, aan de Iraanse
grens. Een militair en een 12-ja-
rige jongen raakten gewond.
Ook in Den Haag gaan de
Koerdische demonstraties door.
De ongeveer tweehonderd
Koerden bij het Vredespaleis
toonden zich gisteren nog
steeds solidair met hun leider.
Woordvoerder A. Serhat ver
wacht niet dat Italië 'zo dom' is
om öcalan aan Turkije uit te le
veren. „We zijn met veertig mil
joen Koerden over de hele we
reld verspreid. Als onze leider in
gevaar komt dan wordt iedere
Koerd een wandelende bom."
Volgens C. Garzan van het
Koerdisch Informatie Centrum
(KIC) zijn tussen de vijftienhon
derd en tweeduizend Koerden
vanuit Nederland naar Italië
vertrokkert om daar mee te
doen aan de demonstratie. De
demonstratie voor het Vredes
paleis gaat door tot donderdag.
Een Koerdische vrouw demonstreert in Rome met een portret van KPP-leider Abdullah Öcalan. Overal mobiliseren Koerden zich om steun te betuigen aan hun leider, die afgelopen
weekeinde in Italië werd aangehouden. foto •Rtr paolo cocco