Museumfestival
verrassende hit
Focus valt door ruzie uit elkaar: tournee afgelast
rque du Soleil keert
fug naar Nederland
ai*
Cultuur Kunst
Muurgedicht Pablo Neruda
Herman Finkers vijf avonden in Leiden: droger humor bestaat niet
'William Byrd'
zeldzaam volmaakt
lardenberg De Jong stoppen
iDAMHet cabaretduo Waardenberg De Jong houdt het
ipig voor gezien. De plannen voor een nieuw programma
nde ijskast gezet. „In het maken van een nieuwe theater-
ïziet het duo geen artistieke uitdaging", zo laat een woord-
der weten. In de afgelopen 12,5 jaar maakten Martin van
arp [denberg en Wilfried de Jong in totaal zes theaterprogram -
2 'm Of de cabaretiers in de toekomst nog samen op pad gaan
{duidelijk
iarten 't Hart signeert bij Kooyker
Maarten 't Hart signeert aanstaande zaterdag zijn nieu-
unan 'De vlieger' in boekhandel Kooyker Ginsberg aan de
straat 93 in Leiden, 't Hart is aanwezig van 14.00 tot 15.00
mes komende zomer weer in Europa
MCELESDe Rolling Stones doen komende zomer Europa
tlV8 net hun nieuwe show 'No Security Tour'. De groep heeft di-
rdlt loptredens gepland voor juni in Engeland. Het is volgens
iotors in Los Angeles de bedoeling dat de Stones ook het
pese vasteland aandoen, maar details zijn nog niet bekend,
iecurity Tour' is genoemd naar het jongste en zevende live-
in van de Rolling Stones.
stolen kunstwerk weer boven water
hidam» Het boek 'Listen, The telephone Book' van Agata
Ver( rzynska dat afgelopen week werd ontvreemd tijdens de
Z, ling van de tentoonstelling van de winnaars van de Prix de
elai eTekenen en Grafiek is terecht. Een tipgever die anoniem
it te blijven heeft het terugbezorgd bij de Rijksacademie
cen! Jende Kunst te Amsterdam. De tipgever zegt het grafisch
als cadeautje te hebben gekregen.
«lomuseum in Amsterdam
ide
ziet «dam Er komt volgend jaar een nieuw, particulier fotomu-
ïaan de Keizersgracht in Amsterdam. Het zal tentoonstel-
eelli in organiseren van fotografie uit heden en verleden. Het ini-
>fen het geld komen van de familie De Pont uit Tilburg, be-
Ivan de import van auto's. Er is ook een Kunstcentrum De
in Tilburg. Directeur van het nieuwe fotomuseum wordt E.
nts, oud-conservator fotografie van het Stedelijk Museum in
terdam. De fotoafdeling van het Stedelijk zal ook gaan sa-
werken met het nieuwe museum, zegt Barents' opvolgster
ïni1 sser. Zij is opgetogen over de komst van het fotomuseum.
legoms jongerenkoor wint prijs
,e gM; Het Hillegomse jongerenkoor The Young Ones heeft
ngerenkorenfestival in Poeldijk de tweede prijs gewonnen.
Leid ;oor is al vaker in de prijzen gevallen. In 1994 won het de
e prijs, een jaar later de tweede en vorig jaar weer de eerste
iSE
iling brieven Annie M.G. Schmidt
Het betreft 23 brieven aan journalist/publicist Frits Brom-
Met hem voerde Annie M.G. tussen 1971 en 1975 een uit-
ige correspondentie. De briefwisseling begon toen Brom-
5 i'i een manuscript voor een kinderboek aan de schrijfster
egde. Gaandeweg werden de met veel humor doorspekte
ren steeds persoonlijker van toon. Volgens het veilinghuis
en er zelden brieven van Annie M.G. Schmidt op de markt.
aali ieven zijn ongeveer 10.000 gulden waard.
Miljoen voor schilderij Picasso
,im ork» Het schilderij 'Naakte vrouw' van de Spaanse schil-
ablo Picasso heeft op een veiling bij Sotheby's in New York
iljoen gulden opgebracht. Het doek, waarvoor Picasso's
[esse Fernande Olivier model stond, dateert uit 1909.
ipe.se tournee 'Quidam' in Amsterdam
digJ DAM GPD
rque du Soleil komt terug
Nederland. Na eerdere
ssen met 'Saltimbanco' en
i', beleeft op 4 maart in
kafrdam de productie
i' zijn Europese premiè-
tent, waarin ook nu weer
engeling is te zien van cir-
i puur theater, komt te
nabij het Olympisch Sta-
na gaat de 'Quidam' op
lor Europa, om op 30 juni
Et jaar 2000 te openen in
dam. Hoe lang de voor
laar is te zien, staat nog
ast. De tournee eindigt
ïo-i 1002 in Brussel. Het is
ee de langste tournee die
rque du Soleil tot nu toe
ecM [emaakt. Op dit moment
show al drie jaar door
•Amerika waar al 2,2 mil-
"5tn lensen zijn komen kijken,
telwoord bij het Cirque
leil is vernieuwing. Dat
nt dat elke nieuwe pro-
totaal anders moet zijn
vorige. In 'Quidam' bij-
eld hebben de artiesten
iskers laten vallen. De
show wil menselijker
passen bij de nieuwe
waarin iedereen meer
fit zijn eigen weg zal pro-
le vinden.
66 l0ITngev'ing van 'Quidam',
Drdt gespeeld door een
van 52 artiesten en acro-
uit negen landen, is dan
CHEF JAN RIJSDAM, 071-5356444, PLV. CHEF ANNET VAN AARSEN 071 -5356443
Doeschka Meijsing sluit zondagmiddagenreeks af
Bij schrijver Abdelkader Benali waren alle honderd stoe
len in het Rijksmuseum voor Volkenkunde vol. Boude-
wijn Büch in Museum Boerhaave: idem dito. Voor de
rondleidingen van Jan Wolkers in het Rijksmuseum van
Oudheden stonden de mensen tot op de brug over het
Rapenburg een uur vantevoren in de rij.
leiden wim koevoet
over Renaissancepenningen
van Geerten Meijsing in Het Ko-
Het bordje 'vol' moest er ook ninklijk Penningkabinet. En bij
aan te pas komen tijdens de Armando's optreden in De La-
toch zeer specialistische lezing kenhal moest een videoscherm
uitkomst bie
den.
Het Leids Mu
seumfestival
1998, dat aan
staande zon
dagmiddag
wordt afgeslo
ten met Doe
schka Meijsing
in Naturalis, is
een enorme hit.
Meijsings ver
wondering over
bijzondere on
derwaterbees
ten is het on
derwerp van
haar optreden.
Het kan bijna
niet anders of
ook bij dit audi
torium bvertreft
het aantal be
zoekers het
aantal stoelen.
Bij Promotiebu
reau Leiden
Museumstad
staan ze er zelf
van te kijken.
Het mixen van verschillende
kunstdisciplines, zo concludeert
Nelle Kooien van het bureau,
verlaagt de drempels. En de
schrijvers genieten zelf ook met
volle teugen, heeft ze de afgelo
pen vijf zondagmiddagen met
eigen ogen en oren waargeno
men. „Jan Wolkers knoopte na
dat hij drie rondleidingen had
gegeven nog wat voorleesbeur
ten vast aan zijn optreden om
zo min mogelijk mensen te
hoeven teleurstellen. En Abdel
kader Benali had speciaal voor
de gelegenheid een verhaal ge
schreven."
Volgens Kooien is het de be
doeling om voor het Museum
festival 1999 dezelfde formule te
hanteren. „Er is veel mogelijk.
We krijgen ook dikwijls het ver
zoek om meer met muziek te
doen in musea. Eigenlijk zou je
kunstdisciplines vaker moeten
mengen."
Tegenstander van die opvat
ting is 'purist' Boudewijn Büch.
Die pleitte op zondagmiddag 1
november in Boerhaave juist
voor hoogdrempelige, elitaire
musea. Of dat ironie was of juist
een hartekreet, weet Kooien
niet zeker. „Maar wat hij be
toogde, stond op gespannen
voet met zijn eigen optreden.
Vele mensen die aan zijn lippen
hingen zouden als hij er met
was geweest nooit bij Boer
haave naar binnen zijn ge
gaan."
Doeschka Meijsing in Museum
Naturalis, zondag-22 novem
ber, aanvang: 14.00 uur, 15.00
uur en 16.00 uur.
Doeschka Meijsing spreekt over haar verwondering over bijzondere onderwaterbeesten in Museum Naturalis.
FOTO JORIS-JAN BOS
den haag mike belinfante
De droom van Thijs van Leer, om na jaren stilte
zijn succesformatie nieuw leven in te blazen, is
als een luchtbel uiteengespat. Nog voordat hij
met basgitarist Bert Ruiter, drummer Hans Cleu-
ver en leadgitarist Menno Gootjes op tournee zou
gaan, is de groep alweer uiteengevallen. Oorzaak
is een ruzie tussen bandleider/ tekstschrijver Van
Leer en producer/ basgitarist Bert Ruiter. Daar
naast wordt manager/ producent Maurice Her
mans laksheid verweten.
„We hadden nu al lang en breed op de planken
gestaan als Thijs en Bert zich als volwassen men
sen hadden gedragen zegt Hans Cleuver, oud
Focus-drummer, die in de jaren zeventig ook en
kele jaren als manager van de groep optrad. „Er
wordt met rechtszaken en claims gedreigd. Ik
hoop dat het nog goed komt, maar vrees dat Fo
cus nooit meer het levenslicht ziet."
Maurice Hermans: „Er wordt met modder naar
mij gegooid, terwijl twee muzikanten gewoon
niet met elkaar door de bocht kunnen. Ik heb
150.000 gulden in de wederopstanding van Focus
gestoken. Als Thijs van Leer en Bert Ruiter met
snel met elkaar gaan praten en die luie sodemie
ters niet eens eindelijk muziek gaan schrijven,
moet ik de zaak uit handen geven. Ik hoop dat
eèn rechtszaak kan worden vermeden, maar
vrees het ergste."
De groep beleefde met zangerfluitist Thijs van
Leer, gitarist Jan Akkerman, slagwerker Hans Cle
uver en Martijn Dresden (basgitaar) gouden tij
den met wereldhits als 'Hocus pocus', 'House of
the king' en 'Sylvia'. Na een botsing tussen de
twee individualisten Thijs van Leer en Jan Akker
man vipl de band eind jaren zeventig uiteen.
Thijs van Leer heeft nadien vele malen gepro
beerd de groep nieuw leven in te blazen. De
breuk tussen Akkerman en Van Leer was niet
meer te lijmen.
Hoewel de band daarna nog wel enkele keren
optrad, werd Focus nooit meer wat het was. Toen
Thijs van Leer vorig jaar in de jonge gitarist Men
no Gootjes de 'ideale plaatsvervanger voor Jan
Akkerman' had gevonden en Hermans tal van
theaters had weten te interesseren, leek Focus
weer de hitlijsten te kunnen beklimmen.
„Op 30 augustus zouden we ons eerste concert
geven", zegt Thijs van Leer. „Helaas heeft het niet
zo mogen zijn. We hebben inderdaad wat on
enigheid gehad. Maar dat hoeft niet het einde
van Focus te betekenen. Ik denk dat we met wat
personele wijzigingen best verder kunnen". Of
wel: Van Leer moet op zoek naar een andere bas
gitarist en waarschijnlijk ook naar een nieuwe
drummer omdat Cleuver de kant van Bert Ruiter
heeft gekozen.
Maar dan zijn de problemen met Maurice Her
mans nog niet uitgesproken. Hermans: „Ik had
alles in kannen en kruiken. De theaters waren ge
reserveerd. Er zou een cd worden gemaakt. Toen
ik de heren in mei vroeg hoe de zaken ervoor
stonden, hadden ze pas twee nummers klaar. La
ter wilden Thijs en Bert niet meer met elkaar pra
ten. En nu ben ik de gebeten hond. Zes theaterdi
recteuren dreigen met claims. Als er niet snel iets
gebeurt, krijgen ze een advocaat op hun dak".
ook gebaseerd op de gedachte
dat de mens tegenwoordig
steeds anoniemer wordt, dat
niemand elkaar op straat nog
kent. Daarom komt Nederland
straks vol te hangen met affi
ches waarop een man is afge
beeld zonder hoofd.
Nieuw is ook de componist,
en het ontbreken van de alles
bepalende vrouwelijke stem in
de muziek. In plaats daarvan
wordt de stem van een veertien
jarig meisje gekoppeld aan die
van een volwassen man. Een
cd-single verschijn in januari,
wat later volgt een complete cd.
Van de eerdere productie 'Ale-
gria' is een film gemaakt, die
binnenkort wordt uitgebracht.
De eerst productie die Neder
land aandeed stond op het Am
sterdamse Museumplein, maar
dat is nu met meer beschikbaar.
Volgens de organisatie is het
terrein bij het Olympisch Sta
dion, dat ook de vorige keer
werd gebruikt, goed bereikbaar
voor automobilisten. Met de
Nederlandse Spoorwegen wordt
samengewerkt op het gebied
van gecombineerde entree- en
treinkaartjes.
De afgelopen maand ging in
Las Vegas de jongste productie
'O' in première. Komende
maand opent in Orlando 'La
Naouba' een show in een nieuw
theater, speciaal ontwikkeld als
onderdeel van het Disney-pret-
park aldaar.
leiden Burgemeester Cees Goekoop heeft gistermiddag de Chileense
ambassadeur L. Rodrigues (uiterst links) een omvangrijk gedicht van
de Chileense dichter Pablo Neruda aangeboden. Het vers is door Jan
Willem Bruins en Ben Walenkamp aangebracht op een blinde muur in
de Pieterskerkchoorsteeg. De muur maakt deel uit van de de lingerie
zaak Hunkemöller aan de Leidse Breestraat. In de tekst is de tekst
'Cees bedankt' verwerkt. Goekoop kwam tot het plan om dit vers ca
deau te doen aan de Chileense ambassadeur na een symposium over
Pablo Neruda in Leiden. „Eigenlijk moet ik de Stichting Tegenbeeld
bedanken", zei hij na de presentatie. „Dankzij die stichting breidt de
poëzie zich als een inktvlek uit over Leiden."
FOTO TACO VAN DER EB
theater
recensie wunand zeilstra
Kam aan en rap een beetje', pro-
Herman Finkers Teksten en ideeën
Wilfried Finkers. Gezien. 17/11,
<*g Leiden Aldaar nog te zien: t/m
21/11.
I programma's is zo langzamer-
ïl bekend wat men van Fihkers
iwachten. Een negende pro-
l Zo staat het in de program-
it- En eigenlijk is daarmee alles
n zijn humor getypeerd.
Finkers neemt iedere c
spraak op de korrel en geeft daaraan,
dankzij de kronkels in zijn gedachten-
patroon, een onverwachte draaj.
Meestal is dat een absurde wending
die hij in talloze varianten weet aan te
brengen. Zo geeft hij bijvoorbeeld op
de vraag: 'Heb jij suiker in je urine?' als
antwoord: 'Neen, dank je, een scheutje
melk graag.' Droge humor dus.
Avond aan avond staat hij met dit
soort grappen en grollen voor moeite
loos uitverkochte zalen. Reclame hoeft
hij al lang met meer voor zichzelf te
maken. Zou hij dat wel moeten doen,
dan kon hij met recht beweren: droger
humor bestaat niet.
Zelf is Finkers nu een beetje over-'
werkt geraakt van al die lolmakerij. Dat
beweert hij althans aan het begin van
zijn show, waarin we hem aantreffen
op het hoogste punt van Nederland,
het drielandenpunt in rustgevend Lim
burg. In een pracht van een vindingrijk
decor zien we hem op en aan de voet
van de 'berg'.
Aldus sluit hij aan bij hedendaagse
trends rond onthaasting en de thera-
pien in dat kader. Heel in de verte kun
je misschien iets van een boodschap
ontdekken: kritiek op ons jachtige be
staan en op het flauwekul-gehalte van
allerlei ratelbandachtige therapien.
Programma's van Herman Finkers
lijken sterk op elkaar. Zijn stijl heeft
een geheel eigen karakter gekregen.
Toch kun je hem nauwelijks op con
crete herhalingen betrappen, ook al is
zeer herkenbaar wat hij zegt en doet.
Steeds opnieuw weten hij en broer
Wilfried enkele verrassingen in het
programma in te bouwen. Elke keer
opnieuw is het weer leuk om te zien
hoe de beide broers met extra to-
neelassistentie de zaak goed voor el
kaar hebben.
Een Almeloër in Limburg. Het bord
je Vaals hangt scheef. Ieder normaal
mens zqu het bordje recht zetten. Niet
Finkers, die hangt alleen de letters
recht. Voor het consequent en onafge
broken bedenken van zulk soort grap
pen moet je een fenomeen zijn. En dat
is Finkers.
muziek
recensie lidy van der spek
Orgelfeestweek: Leids Vocaal Ensemble
o.l.v. Theo Goedhart en het William By
rd Vocaal Ensemble o.l.v. Nico van der
Meel. m.m.v. het Lully Ensemble Inter
mezzi door Peter van Dijk, orgel Ge
hoord 17/11, Pieterskerk, Leiden
De renaissancistische motet-
stijl is abstracter, minder per
soonlijk, gebruikt zelden di
recte expressie, is vooral ge
richt op de klankschoonheid
van het pure lijnenspel'. Hoe
wel Theo Goedhart van het
Leids Vocaal Ensemble deze
woorden in het programma
schrijft, is dit citaat volledig
van toepassing op de zang
kunst van Nico van der Meels
'William Byrd'. Zelden heb ik
dit ensemble zo ingetogen, zo
volmaakt transparant in een
engelachtige homogeniteit ho
ren zingen.
Nu zijn de madrigalen van
Comelis Schuyt (1557-1616),
gezongen door William Byrd,
ook ouder dan de protestantse
kerkmuziek van Heinrich
Schütz (1585-1672) en valt er
door het Leids Vocaal Ensem
ble bij Schütz al meer te
woordschilderen, emoties de
'vrije' loop te laten. De tenoren
heeft Van der Meel naar voren
gehaald, om de klankkleur iets
te verhelderen. In het tweede--'
lige madrigaal 'O I.eyda gratio-
sa' grenst de ijlheid aan het
onaardse. Alsof de illustere
stad Leiden inderdaad de wo
ning van zonnegod Phoebus
is.
De Psalmen Davids zijn de
eerste gfote koorwerken van
Heinrich Schütz in de Duitse
taal, getoonzet voor 2, 3 of 4
koren met instrumenten,
waarbij allerlei combinaties
mogelijk zijn. Schütz, en Theo
Goedhart met hem, maakt
duidelijk onderscheid tussen
de 'cori favoriti' met 4 beste
zangers en de "rappella', de
gewone koren met verscheide
ne zangers voor één partij.
Zoals Schütz het voorschrijft,
is het tempo niet te snel geno
men om de inhoud van de
woorden geheel tot hun recht
te laten komen. Door koor en
ensemble uitgebeeld in dyna
mische verschillen en spran
kelende muzikale stijlfiguren.
Prachtig is de heldere expres
sie van de favoriti en de medi
tatieve impressie van de cap-
pella. Psalm 100 is een en al
uitbundigheid: komt voor zijn
aangezicht met gejubel.
Organist-musicoloog Peter
van Dijk voegt zich naadloos
tussen de madrigalen en poly
fonie uit de Leidse koorboe
ken. De klank van het orgel fel,
hel, direct, nergens plomp,
komt in het open, exacte spel
van Van Dijk op z'n voorde
ligst uit. Zijn registratie is
klein, maar contrastrijk. In het
Ricercare uit de verzamelbun
del van onze 16e-eeuwer J.P.
Sweelinck laat Van Dijk tot slot
alle schitterende orgelpijpen,
die zoveel donateurs met lief
de (en vooral geld) geadop
teerd hebben, zingen, zuchten
en dreunen. Het Van Hager-
beer is geenszins voor een
kleintje vervaard.