Unscom weg uit Bagdad
Leger Indonesië schiet op studenten
Vlaamse premier
blijft weg uit leper
Schroder dreunt
braaf zijn lesje op
Buitenland
99
0900-8350
CANAL+
'De brandstof is op, er is geen verwarming, we bevriezeny
EDAG11 NOVEMBER 1998
Vertrek maakt Amerikaans militair ingrijpen mogelijk
De Unscom-wapeninspecteurs van de Verenigde Naties verlaten de Iraakse hoofdstad
Bagdad. Unscom-hoofd Richard Butler heeft daartoe opdracht gegeven na overleg met
Amerikaanse officials. Met het vertrek van de inspecteurs en een deel van het VN-per
soneel wordt de weg vrijgemaakt voor een eventueel militair ingrijpen door Washing
ton.
rtr-afp-anp
Meer dan honderd wapenin
specteurs en ondersteunend
personeel zijn vertrokken om
dat 'de veiligheid van het perso
neel onze hoogste prioriteit
heeft', verklaarde de woord
voerder. De VN trekken ook het
overige niet-essentiële perso
neel terug uit Bagdad.
De Amerikaanse minister van
defensie Cohen waarschuwde
Irak snel de samenwerking met
Unscom - die Bagdad op 31 ok
tober opzegde - te hervatten.
,,De tijd dringt. Dit kan niet zo
doorgaan", aldus Cohen na
overleg met president Clinton,
zijn collega van buitenlandse
zaken Albright en hoge militai
ren. Cohen zei dat hij het vlieg-
dekschip Enterprise, dat al op
Europa verlicht last Midden-Amerika
den haag-parus-londen-managua
anp-afp-rtr-ap
Frankrijk en Groot-Brittannië
hebben gisteren maatregelen
genomen om de schuldenlast
van de door de orkaan Mitch
verwoeste landen in Midden-
Amerika te verlichten. Frankrijk
wil alle schulden van Nicaragua
en Honduras eenzijdig kwijt
schelden. Parijs en Londen stel
den voor een fonds in het leven
roepen, zodat de getroffen lan
den hun schulden niet terug
hoeven te betalen aan het Inter-
weg is naar de Perzische Golf
om de Eisenhower af te lossen,
opdracht had gegeven vaart te
maken. Het vaartuig zal nu op
23 november in de Golf aanko
men, drie dagen eerder dan ge
pland.
De New York Times meldde
maandag dat Clinton zijn tien
daagse reis naar Azië mogelijk
inkort of opschort om in geval
van actie tegen Irak in Washing
ton te kunnen zijn. Clinton ver
trekt volgens de planning zater-
dag.
Het jongste conflict is de der
de escalatie van de moeizame
relatie tussen de wapeninspec
teurs en Bagdad. Telkens vindt
Bagdad dat het inspectiewerk
erop zit omdat er geen massa
vernietigingswapens meer zijn
en dat Unscom alleen blijft dra
len om zo de economische
sancties tegen Irak in stand te
kunnen houden. Eerder wisten
de huidige Russische premier
Primakov en VN-secretaris-ge-
neraal Kofi Annan op het laatste
moment militair ingrijpen door
de VS te voorkomen.
nationaal Monetair Fonds
(IMF).
De Wereldbank besloot giste
ren 370 miljoen gulden ter be
schikking te stellen voor hulp.
Het geld was aanvankelijk be
stemd voor projecten in Mid
den-Amerika, maar komt nu
eerder beschikbaar voor de
hulp. Minister Herfkens van
ontwikkelingssamenwerking
schrapte maandag de schuld
die Honduras dit jaar bij Neder
land heeft uitstaan.
WAANZINNIG
AANBOD
NU BELLEN IS MORGEN KIJKEN
ZIEN MOET JE VOELEN
Olie, kolen en voedsel bereiken Ruslands noorden niet meer
moskou hans hoocenduk
correspondent
De Russische winter wordt dit jaar extreem
streng, voorspellen de meteorologen. Van een
extra koude winter zullen de meeste Russen
echter niet wakker liggen. Veel ernstiger is dat
door de economische crisis het noorden dit jaar
buitengewoon slecht bevoorraad is.
De jaarlijkse operatie Noordelijke Levering, waar
bij tientallen miljoenen tonnen olie, steenkool en
voedsel naar de afgelegen Arctische gebieden
worden vervoerd, is door geldgebrek grotendeels
de mist ingegaan.
Boris Misnik, voorzitter van de parlementscom
missie voor Siberië, noemde de toestand 'grim
mig'. Hoe ernstig de situatie is, bleek bijvoorbeeld
uit een telegram dat de inwoners van het dorpje
Leningradski aan de Doema, het parlement,
stuurden. „We hebben geen wintervoorraden
ontvangen. De brandstof is op, er is geen verwar
ming. We bevriezenschreven ze.
Evacuaties op grote schaal lijken onvermijdelijk.
maar niemand weet of er genoeg brandstof en
transportmiddelen zullen zijn. In de noordelijke
gebieden, die tweederde van Rusland beslaan, le
ven zo'n twaalf miljoen mensen. Voor voedsel en
brandstof zijn ze aangewezen op de rest van het
land. Volgens Misnik heeft tot nu toe nauwelijks
de helft van de noodzakelijke hoeveelheden de
gebieden bereikt.
Een aantal districten meldde aan de Doema nog
alarmerender cijfers. Het autonome district
Tsjoekotsky zegt slechts 12,5 procent van de toe
gezegde levensmiddelen te hebben gekregen.
Amoerski, aan de grens met China, heeft volgens
eigen opgaven maar vijftien procent van de
brandstof ontvangen.
Enkele weken nadat Jevgeni Primakov werd be
noemd tot premier, beloofde hij Siberië niet te
zullen vergeten. Maar er gebeurde niets. Intussen
zijn veel Siberische rivieren en meren bevroren.
Aanvoer per schip is niet meer mogelijk. De voor
raden door de lucht aanvoeren, is vrijwel onuit
voerbaar en onbetaalbaar.
Behalve met voedseltekorten, kampen de bewo
ners van deze ontoegankelijke gebieden nu al
met de kou. De traditionele bewoners zullen zich
wel weten te redden, maar buitengewoon hard
wordt het voor de stadsmensen. Overal waar olie,
kolen of gas te vinden waren, werden in de Sov-
jettijd complete steden neergepoot, die voor hun
verzorging totaal afhankelijk zijn van de rest van
het land. Hoewel het er al behoorlijk vriest, wer
ken veel verwarmingsinstallaties niet: geen
brandstof. Ook de stroom zal vrijwel zeker wor
den gerantsoeneerd, melden de elektriciteits
maatschappijen. In de winkels is veelal uitslui
tend oud, ingeblikt voedsel te koop. Uit Moskou
is niets te verwachten.
Afgelopen jaren voerde Rusland voor zo'n 26 mil
jard gulden levensmiddelen in. In de meeste ste
den bestand de helft van het voedselpakket uit
importproducten. Maar na de crisis van augustus
is dat voorbij en de binnenlandse productie is bij
lange na niet in staat de gaten te vullen.
Bij de vorige crisis, in 1991, toen delen van het
volk werkelijk hongerden, is het grootste deel van
de veestapel geslacht om nog erger te voorko
men. Jong vee is daarna nauwelijks gefokt. In de
grote slachterijen werd tot de crisis toesloeg,
hoofdzakelijk geïmporteerd vlees verwerkt. De
meeste bedrijven liggen nu stil. „Het zal vele ja
ren duren voordat we weer een eigen vleesindus
trie hebben opgebouwd zegt een woordvoerder
van het Centrum voor Economische Analyse. Ook
op het gebied van groente en fruit zijn de vooruit
zichten niet florissant. De graanopbrengst is de
laagste in 45 jaar, de aardappeloogst is volstrekt
mislukt en de meeste groenten komen van de
datsja of werden tot voor kort ingevoerd.
Primakov zei onlangs dat de Russen weer net als
vroeger op hun volkstuintjes zullen zijn aangewe
zen. Maar in Siberië doen de aardappels en
groenten het niet best in de vrijwel permanent
bevroren taiga. Het Internationale Rode Kruis
(IRK) sloeg vorige week voor de tweede keer in
korte tijd alarm. Voedselhulp voor de afgelegen
gebieden zal hard nodig zijn, meldde het IRK.
Het Westen zal ongetwijfeld met hulp over de
brug moeten komen. De Noren hebben al maat
regelen getroffen, mochten hongerende Russen
de grens overkomen, de Zweden willen in Karelië
helpen. Ook de Amerikanen bereiden zich voor.
Een Canadese oud-soldaat loopt langs graven van Ierse soldaten uit de
Eerste Wereldoorlog. Ierland herdenkt vandaag voor het eerst zijn
slachtoffers die tussen 1914 en 1918 onder Britse vlag vochten en
sneuvelden. foto rtr Patrick holderbeke
Medewerkers van Van den
Brande wilden niet zeggen of
het aanvankelijk uitblijven van
de invitatie te maken had met
zijn recente uitspraken over het
naderende einde van België in
de Britse krant The Guardian.
Behalve de herdenking in le
per, waar zwaar gevochten is tij
dens de Eerste Wereldoorlog,
wordt vandaag in het nabijgele
gen Mesen een Iers vredespark
geopend. De Ierse president
McAleese is daarbij, net als de
Britse vorstin. Voor het eerst
herdenkt republikeins Ierland
officieel de soldaten die tijdens
de Eerste Wereldoorlog sneu
velden onder de Union Jack.
Groot-Brittannië streed aan de
zijde van de geallieerden en Ier
land was toen nog deel van het
Verenigd Koninkrijk. Het is te
vens de eerste publieke ont
moeting tussen McAleese en
koningin Elizabeth, wat wordt
gezien als een positief signaal
voor het moeizame vredespro
ces in Noord-Ierland.
brussel anp-belga-anp
De Vlaamse minister-president
Van den Brande blijft ondanks
een uitnodiging op de valreep
weg uit leper. In dit West-
Vlaamse stadje is vandaag de
officiële Belgische viering van
het einde van de Eerste Wereld
oorlog, precies tachtig jaar gele
den. Koning Albert en de Britse
koningin Elizabeth zijn de be
langrijkste gasten.
Gisteren ontstond een poli
tiek relletje toen bleek dat Van
den Brande niet tot de genodig
den hoorde. De premier luchtte
daarover zijn hart in het Vlaam
se parlement. Hij stelde dat de
Vlaamse instellingen moeten
worden gerespecteerd. Dat zou
nu niet zijn gebeurd.
Later heette de burgemeester
van leper, na overleg met de
Britse ambassade in Brussel en
met instemming van de Belgi
sche premier Dehaene, de
Vlaamse minister-president als
nog welkom.
Regeringsverklaring matte vertoning
berlijn peter van nuusenburg
correspondent
Het was dé gelegenheid geweest
om het groeiende leger sceptici
lik op stuk te geven. Met een
pakkende regeringsverklaring
had Gerhard Schroder het ant
woord kunnen gegeven op de
provocerende vraag die het
weekblad Der Spiegel deze week
op zijn omslag had gezet. „Waar
is Schroder?"
De eerste sociaal-democrati
sche kanselier in het post-Kohl-
tijdperk heeft zijn kans niet ge
grepen. Schroder is geen boei
end spreker. Hij dreunt meestal
zijn lesje op. Gisteren bleek dit
weer het geval.
Zijn rede was een opsom
ming van het regeerakkoord
van zijn SPD met de Groene-co-
alitiepartner, gelardeerd met
frases uit de campagne voor de
Bondsdagverkiezingen van 27
september over het 'nieuwe
midden' en 'innovatie en ge
rechtigheid'.
De bestrijding van de werk
loosheid heeft de absolute prio
riteit. Een 'ecologische' belas
tinghervorming (verhoging van
de belasting op benzine, elektri
citeit, aardgas en huisbrandolie
om de loonkosten te verlagen)
moet daartoe een stevige im
puls geven. Ook zal de regering
de hervormingen van de verzor
gingsstaat van haar voorganger
terugdraaien en de kinderbij
slag verhogen.
Zelden zullen prominente
partijgenoten een regeerak
koord zo vernietigend beoor
deeld hebben. De erfenis van de
regering-Kohl biedt weinig
ruimte voor 'leuke dingen voor
de mensen'.
Het was prijs schieten voor de
oppositie, die zo kon verbergen
dat ze na 16 jaar regeren het
huis tamelijk uitgewoond achter
had gelaten. 'Teleurstellend', zei
de nieuwe CDU-leider
Wolfgang Schauble eufemis
tisch en hij schoot de voorne
mens vein Schroder stuk voor
stuk aan flarden.
Indonesische jongeren gaan elkaar op straat te lijf. Voor- en tegenstanders van president Haibibi protesteerden gisteren bij het parlementsgebouw
waar het volkscongres vergadert over hervormingen in Indonesië. foto Atp buro mbinc
Militairen hebben vandaag in
het centrum van de Indonesi
sche hoofdstad Jakarta het vuur
geopend op betogende studen
ten. Enkele duizenden studen
ten hadden zich 's ochtends in
het stadscentrum verzameld
om vervolgens gezamenlijk naar
het parlementsgebouw op te
trekken. Militairen willen dit
voorkomen.
In het gebouw vergadert het
hoogste wetgevende orgaan van
het land, de Raadgevende
Volksvergadering (MPR), over
politieke hervormingen en het
houden van vrije parlements
verkiezingen. Gisteren protes
teerden ook duizenden studen
ten bij het parlementsgebouw.
De betogers en aanhangers van
president Habibie gooiden ste
nen naar elkaar, maar grote rel
len bleven uit.
In het parlementsgebouw
leek de voorzitter van de MPR,
het hoogste wetgevende orgaan
van Indonesië, tegemoet te ko
men aan de eisen van de stu
denten. Hij bekritiseerde het
verleden van de raad en riep op
tot hervormingen die ervoor
moeten zorgen dat de MPR niet
langer alleen de president na
praat.
De MPR bestaat uit vijfhon
derd leden van het zittende par
lement en uit vijfhonderd bur
gers en militairen die door de
president zijn aangesteld. Door
gaans komt de raad slechts eens
in de vijf jaar bijeen om de pre
sident en de vice-president aan
te wijzen.
ROLLING STONES LIVE
SCREAM
101 DALMATIERS
b morgen i
CANAL+
JERRY MAGUIRE
DAYLIGHT
AJAX-PSV LIVE
ONE FINE DAY
pORDEL VAN SMARAGD
s x tenen Kennedy verwisseld na dood
en
KaL::
{va
;ton« Artsen, die na de aanslag op president John F. Ken-
lijkschouwing uitvoerden, hebben mogelijk met opzet
ien onderzocht die van iemand anders waren. Dat blijkt
j maandag verschenen rapport. Het rapport maakt deel uit
onderzoek door een speciale onafhankelijke commissie,
ipdracht van het Congres moest nagaan wat er waar is
jchten dat er na de aanslag gegevens verdoezeld zijn.
an het ziekenhuis in Dallas, waar Kennedy was binnen-
jht, verklaarden indertijd dat de president aan de voorzij-
|het hoofd was getroffen en niet van achteren, zoals de
A-commissie van onderzoek later meedeelde. De vraag
Ike zijde Kennedy werd getroffen is steeds van belang ge-
vegens speculatie dat de moord op een complot berustte.
itmacht Colombia vervoert cocaïne
inERDALEEen vrachtvliegtuig van de Colombiaanse
acht met 743 kilo cocaïne aan boord is in Florida onder
door de Amerikaanse grenspolitie. Volgens een douane-
te heeft de drugs een straatwaarde van in totaal 23,7 mil-
dden. De commandant van de Colombiaanse lucht-
vJ Jose Manuel Sandoval, nam direct de verantwoordelijk-
tor het drugstransport op zich en bood zijn ontslag aan,
ir president Andres Pastrana is aanvaard. Sandoval bena-
op een persconferentie dat de Colombiaanse luchtmacht
j itematisch betrokken is bij drugssmokkel.
I
and wil import alcohol verbieden
De Russische regering wil de import van pure alcohol
fn minste drie jaar opschorten. Op die manier hoopt de
lid meer accijnzen te incasseren. De minister van handel
momenteel een wet voor die de import van ethyl-alcohol
luari 2002 verbiedt. Volgens Vladimir Jarmosj, die aan
ifd staat van de Vereniging van Alcoholproducenten
im, hebben de Russische distilleerderijen genoeg capaci-
de pure alcohol zelf te produceren.
j-d-Ierse gevangenis gaat dicht
De beruchte Maze gevangenis bij Belfast in Noord-Ier-
Kat dicht in het jaar 2000. Vierhonderd gevangenen, die
papende extremistische groepen behoren, zullen naar ver-
pg vóór die tijd zijn vrijgelaten. Dat is een gevolg van de
akkoorden die de Noord-Ierse partijen, de Ierse republiek
jhot-Brittannië in april hebben gesloten. De Maze gevange-
lerucht geworden door het falen van het regime. Vooral de
op een unionistische extremist Billy Wright in de gevan-
li december 1997 en de onstnapping van een vooraan-
|lRA-lid stelden de instelling in een kwaad daglicht.
kweekt olifantencel
•lis Wetenschappers zijn erin geslaagd een muis zover
|en dat hij een olifanteneicel kweekt. Mogelijk zal de ge-
techniek helpen bij het in leven houden van bedreigde
irten. Muizen kunnen volgens de onderzoekers gebruikt
als fabrieken om eicellen van andere diersoorten te pro-
i; die eitjes kunnen dan worden bevrucht en gebruikt om
reigde diersoort te bezwangeren. Wetenschappers noem-
onderzoek een belangrijke stap, maar benadrukten dat
lang zal duren voor deze methode daadwerkelijk een
irschap oplevert. Grootte van de eicel was voor de mui-
in probleem: de eicelletjes van de olifant zijn net zo mi-
lisch als die van de muis.
(se partij steunt premier niet meer
De Turkse Republikeinse Volkspartij CHP, die de min-
i dsregering van premier Mesut Yilmaz tot nu toe in het
lent heeft gesteund, heeft gisteren het aftreden van het
'i t geëist. Baykal, de leider van de CHP, uitte zijn eis na be-
igingen dat de regering corrupt is. De 55 CHP-leden in het
lent zorgen ervoor dat Yilmaz' conservatieve minder-
ialitie het afgelopen jaar bij een aantal stemmingen ge-
Yilmaz en Baykal hebben de afspraak dat de
:r eind dit jaar opstapt om plaats te maken voor een inte
rring, die aanblijft tot algemene verkiezingen op 18 april
is echter onder druk komen te staan.
Jinet Israël behandelt Wye-akkoord
Het Israëlische kabinet heeft vandaag de behandeling
Ivan het vorige maand gesloten Wye-akkoord over de ver-
ftvvikkeling van het vredesproces. Premier Netanyahu be
fte ministerraad weer bijeen te roepen na een telefonisch
Ik met de Amerikaanse president Clinton. Naar verluidt
pe Clinton hem dat het moeilijk zou zijn Arabische landen
■luchtaanvallen op Irak te krijgen zolang Israël blijft weige-
it Wye-akkoord uit te voeren. Het overleg over het akkoord
ftrige week vrijdag voor onbepaalde tijd opgeschort, na de
lie van een autobom in Jeruzalem. Netanyahu zei dat hij
linetsbijeenkomst pas zou hervatten als de Palestijnen
lijk maakten dat ze terreur bestrijden en de Palestijnse Na-
Raad (PNC) officieel laten stemmen over wijzigingen in
P-Handvest. Dat laatste is niet gebeurd.
Israëliërs gewond na beschieting
j» Twee Israëliërs zijn gisteravond gewond geraakt toen
een passerende auto het vuur op hen werd geopend. Vol-
e Israëlische radio zijn de daders vermoedelijk Palestij-
e beschieting vond plaats in de buurt van de joodse ne-
'ngOtniel op de Westelijke Jordaanoever. De achterdeu-
n ruit van de auto waarin de Israëliërs reden werden
i met kogels. De auto droeg een militair kenteken,
t is onbekend of de slachtoffers, 21 en 23 jaar oud, sol
zijn. Een van hen is in de borst geschoten en is er slecht
De ander had snijwonden door rondvliegend glas.
1-8350