'Euro én gulden, dat wordt te ingewikkeld'
Statenvertaling waarschijnlijk niet te overtref!
Meningen
Veel schade door column
Rob van den Dobbelsteen
In clubblad ARC stond
over overstap Onderwi
Nederland moet leren c
gaan met koloniale verl
Kamagurka en Seele verv
REDACTIE «PAUL DE VLI
De pagina 'Meningen' staat open voor alle lezers. Bij uw brief gaarne vermelding van onderwerp en publicatiedatum van het artikel waarop u reageert. De redactie kan brieven bewerken, bekorten of weigeren. Allee
met een volledige adressering komen voor plaatsing in aanmerking. Bijdragen sturen naar: Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden, of faxen naar: 071 - 5321921, of e-mailen naan redactie.ld'S damiate.hc
Een team vertalers is bezig met een
nieuwe vertaling van de bijbel. Zij
worden bijgestaan door begeleiders,
supervisoren, een Vlaams lezerspanel
en literatoren. Van
hun noeste arbeid
verscheen onlangs /IDfAffC
een voorproef. On- UrlNIt
der de titel Werk in
Uitvoering werden
wij verrast met een vertaling van de
bijbelboeken Ester, Prediker, lona, Ju-
dit en Handelingen. De eerste druk
van deze voorproef vloog de winkel
Blijkbaar kijkt heel Nederland
ademloos toe wat dit zorgvuldig bege
leide team ervan terecht brengt.
De eerste vraag is: was er wel be
hoefte aan een nieuwe vertaling? We
beschikken onder andere al over de
Statenvertaling, de Nieuwe Vertaling
uit 1951, de katholieke Willibrordver-
Maarten 't Hart is schrijver en
bijbelkenner. Op verzoek van
deze krant schreef hij een
opinie over de nieuwe
bijbelvertaling.
taling en de Groot Nieuws bijbel. Wat
mij betreft: ik heb daar genoeg aan, dit
temeer daar de tekstgetrouwheid van
de Statenvertaling onovertroffen is. Ik
heb er echter begrip
voor dat voor velen
die daarmee niet zijn
opgegroeid die oude
Statenvertaling on
toegankelijk werd. Zij
grijpen massaal naar de Groot Nieuws
bijbel.
Gaat het om de beoordeling van de
ze Nieuwe Vertaling dan moet in feite
de vraag beantwoord worden: is deze
vertaling beter dan die Groot Nieuws
bijbel? Voor wat betreft die eerste vijf
bijbelboeken uit Werk in Uitvoering is
het antwoord daarop volmondig ja.
De Groot Nieuws bijbel week, in een
behaagzieke poging om de moderne
mens te bereiken, soms griezelig ver af
van de grondtekst.
Ook werden rustig uitleggerige pas
sages ingevoegd. Zo begint het boek
Jona met de tekst: 'Eens richtte de Heer
zich tot Jona, de zoon van Amittai:
'Maak je gereed en ga naar Nineve, die
grote stad om haar aan te klagen,
want het kwaad dat ze daar doen is
ten hemel schreiend'. En Jona maakte
zich gereed, maar vluchtte naar Tarsis,
weg van de Heer.In de Groot Nieuws
bijbel is van die laatste zin gemaakt:
'Maar om aan de opdracht van de
Heer te ontkomen, besloot Jona naar
Tarsis te vluchten'. Dat is uitleg! Om
aan de opdracht van de Heer te ont
komen - wat krijgen we nou, dat staat
er helemaal niet!
Dat soort betweterige uitleg vind je
door die hele Groot Nieuws bijbel
heen, en daarom is dat een wanpro
duct. Goddank ontbreken in die eerste
vijf bijbelboeken van Werk in Uitvoe
ring zulke staaltjes uitleg, en daarom
kon ik hierboven met een gerust hart
de eerste zinnen uit het boek Jona in
die vertaling citeren.
Toch schort ik, hoe blij ik ook ben
met de grote sprong voorwaarts ten
opzichte van die afschuwelijke Groot
Nieuws bijbel, mijn definitieve oor
deel over deze Nieuwe Vertaling op
tot we de bijbel compleet hebben.
Laten we één passage nemen om de
meest gebruikte vertalingen te verge
lijken. Een zin uit het boek Jona. In de
onvolprezen roman Moby Dick van
Herman Melville vinden we daar een
Met belangstelling heb ik - in
het Leidsch Dagblad van dins
dag 27 oktober - de column van
Rob van den Dobbelsteen gele
zen, waarin hij te kennen geeft
geen orgaan-donor te worden,
omdat zijn vriend-cardioloog
dat ook niet doet. Hij spreekt
niet over de kennis die men zou
moeten bezitten, om er over te
kunnen oordelen, hoe het is om
op een donororgaan te moeten
wachten.
Toevalligerwijze heb ik daar
min of meer mee te maken,
omdat mijn echtgenote, na een
aantal jaren ziek zijn, over niet
meer voor honderd procent
werkende nieren bleek te be
schikken. Inmiddels dialyseert
zij nu drie jaar en heb flc in die
tijd meer ellende meegemaakt
op de dialyse-afdeling, dan ik
ooit voor mogelijk had gehou
den.
Het houdt namelijk niet op
met alleen drie maal in de week
het spoelen van het bloed door
een kunstnier. De nierpatiënt
verkeert op de lange duur in
een dermate slechte staat van
gezondheid, dat een kleinigheid
fatale gevolgen kan hebben.
Slechte aderen, waardoor een
bypassoperatie noodzakelijk is.
Bij een nierpatiënt een risico
volle ingreep en een jaar lang
revalideren. Het vervangen van
aderen die niet meer voldoende
functioneren en veel pijn ver
oorzaken. Het stollen van bloed
in de shunt. Een samengaan
van ader en slagader. Mensen
die overlijden omdat de donor
nier niet komt. En zo kan ik nog
wel een tijdje doorgaan.
Geestelijk wordt het moeilijk
als de tijd daar is, dat men op
de transplantatielijst wordt ge
plaatst en je onwillekeurig elke
dag weer wacht op hét telefoon
tje. En dat kan nog heel lang
duren, omdat mensen zoals
Rob van den Dobbelsteen de
moed niet kunnen opbrengen
om orgaandonor te worden.
Maar de reden van de vriend
cardioloog om geen donor te
worden heeft mij nog het meest
verbaasd. Die vindt het zonde
van het geld. Want daar kunnen
ze volgens hem betere dingen
mee doen. Ik ben natuurlijk een
leek, maar rekenen kan ik ook.
Een dialyse van vier uur kost
namelijk 700,- per keer, per
week is dat dus 2.100,- en dat
is per jaar 109.200,-. Let wel:
alleen de dialyse! Daar komen
dan de medicijnen bij en denk
erom, dat is geen klein beetje.
Plus bezoeken aan chirurgie, in
terne geneeskunde, neurologen,
therapeutische behandelingen,
opnamen voor longontsteking,
operaties enzovoort, enzovoort.
Dus kan er op jaarbasis nog wel
een 25.000,- bijgeteld worden.
Met een wachtlijst van 1200 pa
tiënten is dit op jaarbasis
ƒ161.000.000,-.
Als Van den Dobbelsteens
vriend-cardioloog dan toch wil
bezuinigen, dan ligt hier een
mooie taak. Maar dat laat hij
natuurlijk aan de politiek over.
Beste meneer Rob van den
Dobbelsteen, beseft u wel wat
een ongelooflijke schade u met
uw stukje aanricht? En beseft u
wel dat u de hoop van vele ern
stig zieke mensen hiermee ern
stig heeft aangetast?
D.H. van den Berg,
Leiderdorp.
Rijmpje bij fabriek was iets anders
In het stuk in het Leidsch Dag
blad van zaterdag 31 oktober,
over het Leidse industriële erf
goed viel mij iets op. Zelf heb ik
ook op de fabriek van de Ge
broeders Van Wijk gewerkt en
volgens mij was het door de
heer Gijsman aangehaalde rijm
pje, dat altijd werd gezongen als
we naar de fabriek gingen, een
klein beetje anders. Als je het
echt wil laten rijmen, klonk het
zo: 'Meiden, ga mee naar de fa
briek. De fluit heb al geflooien
en de klok heb al gelooien'.
Onder de titel Werk in Uitvoering werden wij onlangs verrast met een vertaling van de bijbelboeken Ester, Prediker, Jc
Handelingen.
preek over. Die preek begint als volgt:
'Scheepsmakkers, dit boek, slechts
vier hoofdstukken bevattend, is één
van de kleinste strengen in de machti
ge kabel van de Heilige Schrift. En
toch, wat een diepte, wat is dat gebed
vanuit de buik van de walvis aangrij
pend'. In dat gebed zegt Jona (Staten
vertaling): 'De wateren hadden mij
omgeven tot de ziel toe; de afgrond
omving mij; het wier was aan mijn
hoofd gebonden'. In de vertaling uit
1951 staat: 'Met zeewier was mijn
hoofd omwonden'. De katholieken
hebben ervan gemaakt: 'Het zeewier
omkranste mijn hoofd meteen blijven
de tooi'. In de Groot Nieuws bijbel le
zen we: 'Zeewier hing in slierten om
mijn hoofd'. En in Werk in Uitvoering
luidt de zin: 'Zeewier om mijn hoofd
verstikt mij'.
Het is op zichzelf al verbazingwek
kend dat zo'n zeewierzinnetje zo ver
schillend vertaald kan worden. Twee
vertalingen vallen dadelijk af. 'De blij
vende tooi' van de Katholieke verta
ling is een toevoeging die niet in het
oorspronkelijk te vinden is. Ook de
slierten uit de Groot Nieuws bijbel zijn
misplaatst. Je ziet pas slierten als ie
mand uit het water oprijst, maar daar
is hier geen sprake van. Zeewier om
mijn hoofd verstikt mij - wat daarvan
te zeggen? Mijn vrouw, die Hebreeuws
heeft gehad op het gymnasium, en ik
hebben de grondtekst eens goed be
keken. Verstikken? Is dat niet net te
zwaar? Bovendien: hoe zou zeewier
dat om je hoofd heen zit je kunnen
verstikken? Dat impliceert dat het je
mond en neusgaten bedekt, maar dat
staat er in de grondtekst niet. Ons
dunkt dat de tekst: 'Zeewi
mijn hoofd gebonden', to<
spronkelijk het dichtst nade
Kijk, de bijbel is een
boek. Ook de grondtekst is
wets Hebreeuws en Griel
ven. Wie zo'n eeuwenoui
modern Nederlands overbr
zig met een aanpassing. In
de Statenvertaling, omdat
leen reuze tekstgetrouw is,
voluit 'ouderwets' een ve
beeld van de grondtekst d<
taling die gemaakt wordt v
dendaagse Nederlander.
Vooralsnog houd ik het e
blijken dat de Statenvertal
overtreffen is.
MAARTEN T HART.
In een vraaggesprek in het
Leidsch Dagblad van vrijdag 23
oktober meent Bart-Jan Onder-
waater van Alphense Boys een
steek onder water te moeten
uitdelen aan ARC, de club waar
bij hij in zijn jeugdjaren voet
balde. Na zijn overgang van
ARC naar 'de Boys' verschenen
er in het clubblad van ARC vlak
na zijn vertrek een paar lelijke
stukjes, zo tekent verslaggever
Loman Leefmans op uit de
mond van de jeugdige Alphe-
naar. „Het was een schande
voor mij en van Alphense
Boys", zegt Bart-Jan die daar
snerend aan toevoegt: „Ook dat
is ARC."
Als bestuurslid van ARC, ver-
antwoordeljk voor!
ARC-K1 anken, kan
verzekeren: dat is d
Want in de clubbla
verschenen na hel
Bart-Jan is alleen a
tistische rubriek 1
ties' gemeld dat
overschrijving heefi
lid. Verder geen letti
En waarom ook?i
vol jeugdlid vertra
concurrentie', daar
bestuur beslist nii
maar om daarover
clubblad heisa te ga
best
Alphen t
Nederland is nog lang niet klaar
met zijn koloniale geschiedenis,
is de afgelopen week gebleken.
Momenteel roepen vooral de
politionele acties nog veel emo
ties op: waar de één geld inza
melt voor een monument voor
de gevallen Indië-soldaat, expo
seert een ander nooit gepubli
ceerde foto's van de schermut
selingen en verhoren in de we
tenschap dat hij daarmee de co
de doorbreekt van stilzwijgen.
Dat laatste toont aan dat pra
ten over en analyseren van onze
koloniale sporen in de geschie
denis ons moeilijk afgaat. Ai
gauw verwordt een gesprek
hierover tot het koesteren van
oude vijandbeelden. In onze
collectieve herinnering staan
onze Hollandse jongens nog
steeds tegenover de Indonesi
sche communistische oproer
kraaiers. Terwijl de werkelijk
heid heel wat genuanceerder is
geweest.
Want waren de 'opstandige
rebellen' niet ook voorvechters
van een vrij Indonesië? Het is
maar net vanuit welk perspec
tief je het bekijkt. Net zo min is
drie eeuwen koloniale overheer
sing alleen maar
weest voor het huil
sië. Daarentegen 1
land ook simpelw
verdiend aan de ha
exploitatie van Indü
Ik gun iedereen
herdenking: van g
tairen tijdens de p(
ties, van burgersla
de politionele actie
taire slachtoffers va
bezetting, van bu
fers van de Japans
van alle slachtoffei
van het Nederland
bewind.
Maar het wordt
Nederland leert op
nuchter om te g
gen verleden. Zodtf
denisboeken in h<
niet alleen uitgebrt
besteden aan de sf
Amerikaanse pla
ook aan de achteij
de ethische politie!
de opvang van hon
den Indische Nedi
1945.
Regelmatig lees ik de tv-recen- Seele 'de kleine
sies van Wil Buys op pagina 2 (Bob)'. Dat klopt
van de krant. In het stuk over heeft ze verwissel
Kamagurka en Herr Seele, in de zuimde hij te vermf
krant van vrijdag 30 oktober, magurka een be
heeft de recensent een foutje toonistis.
gemaakt.
Volgens Buys is Kamagurka
'de lange kale (George)' en Herr
bang kiest, vind ik niet veront
rustend. Nederland is wel vaker
de grote uitzondering."
A Kemper, bedrijfsleider van
de Hema in Leiden: „De visie
van grootbedrijven is dat ze lie
ver in één dag naar de euro om
schakelen. Een speling van zo'n
vier weken is veel te groot, want
apparaten moet worden aange
past, we moeten dan met dub
bele kassa's werken. Ik begrijp
wel dat het moeilijk is om alles
in één dag door te voeren, maar
alles waar je langer over doet,
kost geld. Bovendien zitje met
het aspect veiligheid, want we
moeten dan voor een tijdje twee
keer zo veel geld in de winkel
hebben: én een voorraad euro's
én een voorraad guldens. Ik
vind niet dat we de extra kosten
die een geleidelijke invoering
met zich mee brengt op de con
sument moeten verhalen. Dat
zou niet eerlijk zijn."
C. Verplancke, voorzitter van
de Centrale Vereniging voor de
ambulante handel, afdeling
Leiden: „Ik ben voor de big
bang. Dat is het meest prakti
sche voor de detailhandel.
Marktkraampjes hebben dezelf
de logistiek als winkels, dus we
krijgen de zelfde problemen als
winkeliers, zoals twee kassa's
enzovoort. Ik snap wel dat de
big bang problemen met zich
meebrengt, maar de invoering
uitsmeren over een paar weken,
hoeft toch niet. Er wordt al zo
veel geld aan gespendeerd, dan
mogen ze bij de Nederlandsche
Bank hier ook wel hun best voor
doen."
C. Vergeer, fractievoorzitter
van de SP in Leiden legt uit
waarom zijn partij in de Twee
de Kamer als enige tegen de in
voering op één dag is: „Ik denk
dat als je de euro in een dag in
voert, het een ontzettend grote
chaos wordt. Zeg dat het op een
maandag wordt ingevoerd: je
gaat boodschappen doen bij de
groenteboer en je hebt er niet
aan gedacht dat je alleen nog
maar met euro's kan betalen.
Dat zullen er best veel zijn. Dan
zegt zo'n groenteboer: „Sorry
maar we nemen geen guldens
meer aan, wissel het maar om
bij de bank.' Dan wordt het zo
druk bij de bank, misschien
krijg je dan wel toestanden als
bij de crash in 1929."
WIM KOEVOET EN SHARON NILES
De invoering van de euro
in 2002 moet in één dag
zijn afgehandeld, meent
de middenstand en het
midden- en kleinbedrijf.
Maar zo'n big bang is
onmogelijk, heeft N.
Wellink, president van De
Nederlandsche Bank al
laten weten. Zes miljoen
bankbiljetten en drie
miljard munten kunnen
niet binnen een etmaal
zijn ingeruild. Een
overgangsfase van een
week of vier is
onvermijdelijk.
Gedurende die periode
zijn zowel euro's als
guldens wettig toegestane
betaalmiddelen. Met alle
problemen vandien.
A.E. de Kluyver van de gelijk
namige foeragehandel aan de
Rijnsburgse Brouwerstraat: „In
één keer, dat red je niet. Haas
tige spoed is zelden goed. Het is
beter om voor dit soort dingen
de tijd te nemen. Aan een extra
kassa voor de periode dat er
guldens en euro's in omloop
zijn, begin ik niet. Sterker nog,
ik heb helemaal geen kassa;
mijn man en ik werken al jaren
met een winkellade. Dit is een
kleine, ouderwetse winkel. Wij
adverteren niet en er rijden ook
geen grote wagens rond met
onze naam erop. We moeten
het hebben van mond-tot-
mond-reclame. We zijn nu alle
bei 68 jaar. De komst van de eu
ro in 2002 is voor ons een prima
moment om ermee te stoppen."
J. Goudsmit, hoofd van de sec
tor stadstoezicht in Leiden,
waaronder het bureau par-
keercontrole valt: ,Als Neder
land in één dag op de euro
overschakelt, scheelt dat de ge
meente veel geld, al was het al
leen maar omdat de computers
dan maar één keer geprogram
meerd hoeven te worden. Het
zou wel eens goedkoper kunnen
zijn om het betaald parkeren
een paar weken achterwege te
laten dan al de parkeermeters
én andere apparatuur voor
maar een paar weken geschikt
te maken voor én euro's én gul-
'De invoering van de euro is een mooi moment voor een actie om het elektronisch betalen te stimuleren. Want daar I
van dit probleem'.
dens. Het is aan de gemeente
raad om zo'n kostenafweging te
maken. De invoering van de eu
ro is trouwens een mooi mo
ment voor een actie om het
elektronisch betalen te stimule
ren. Want daar ligt natuurlijk
een deel van de oplossing van
dit probleem."
D. Immenga, eigenaar Plaza-
bar pool/dart Alphen aan den
Rijn: De euro in één keer in
voeren zou natuurlijk het beste
zijn, vanwege al die omwis-
selaspecten en dubbele kassa's
en zo. En als de distributie van
al die biljetten en munten zo'n
probleem is, kunnen ze de eu
ro's toch gewoon wat eerder
brengen. Dan houden we ze wel
even vast tot we ze kunnen ge
bruiken. Ik heb toch een hele
grote kluis, dus ik vind het niet
erg om zoveel geld in voorraad
te hebben. Wat de pooltafels en
andere automaten betreft waar
geld in gegooid wordt, dat is de
zorg van de exploitant. Die
moet er voor zorgen dat de ma
chines op tijd zijn aangepast."
Betty, toiletjuffrouw bij Vroom
Dreesmann in Leiden: „Ik
ben slechts vervangster. In de
euro-problematiek heb ik me
nog niet zo verdiept. Als er in
2002 een paar weken met euro's
en guldens kan worden betaald,
moeten er misschien twee
schoteltjes komen. Verder moet
u het maar vragen aan m'n col
lega als ze terug is van vakan
tie."
A. van Beek, groente- en fruit
handel Leiden: „Natuurlijk
moet het in één dag gebeuren.
Anders moet ik alles aanpassen
en mijn kassa's ombouwen. Dat
zijn allemaal extra kosten voor
de winkeliers, die moeten de
banken anders maar op zich
nemen. Ik moet ook het perso
neel omscholen, want stel je
nou voor dat er een mevrouw
wil afrekenen en ze heeft nog
maar twee euro's en ze moet
twee euro vijftig betalen. As ze
dan de rest van het bedrag in
guldens wil betalen, raakt het
personeel helemaal in de war.
Dat wordt toch allemaal veel te
ingewikkeld. Dat ze zeggen dat
er niet genoeg vrachtwagens
zijn om alles in een dag te ver
spreiden, dat is hun probleem.
Zij willen het toch invoeren.
Voor mijn part sluiten we de
laar ligt een deel van de oplossing
ARCHIEFFOTO HIELCO KUIPERS
boel een dag extra, dat ze het in
twee dagen verspreiden.
T. Prins, van Intertoys Speel
goed aan de Katwijkse Prince-
straat, tevens voorzitter van de
ondernemersvereniging PAC:
„Bij ons in de winkel zou de in
voering in één dag zonder pro
blemen verlopen. Ook voor de
klant zou de bigbanghet duide
lijkst en dus het beste zijn. Ik
moet eerlijk zeggen dat ik me
nog niet heb verdiept in de pro
blemen die de president van de
Nederlandsche Bank heeft aan
gekaart. Ik hoop wel dat als er
een periode komt gedurende
welke met én euro's én guldens
kan worden betaald dat niet
vlak voor sinterklaas of kerstmis
is. Dat Nederland het enige 'eu
roland' zou zijn dat voor een big
