Steun voor Betuwelijn brokkelt af Parlement wil Bosniërs terugsturen itevigste dijken worden met de hand bekleed Binnenland v CDA wil geen HSL tussen Rotterdam en Amsterdam Speekseltest speurt drugs op in verkeer Hoge Raad: verkrachting tijdens slaap toch strafbaar Warm pleitbezorger van onderdrukte medemens JSDAG 4 NOVEMBER 1998 n Nederlands Persbureau GPD Geassocie< ^spraak in zaak overval Otterlo l5_« De 48-jarige man uit Sittard, die werd verdacht van de [Idadige overval 20 oktober vorig jaar op een winkel in tmwartikelen in Otterlo, is weer vrij man. Het Arnhemse (tshof, waar zijn zaak in hoger beroep diende, liet hem gis- Idag wegens gebrek aan voldoende bewijs gaan. Het hof l zijn vervroegd uitgesproken vonnis niet de wettelijk ver- zekerheid te hebben dat de verdachte degene moet zijn ge- "Njdie de 21-jarige winkelbediende dusdanig verwondde dat (r hele leven invalide blijft. In mei van dit jaar achtte de inse rechtbank de schuld van de man uit Sittard wél aan- Ijd. De verdachte werd toen veroordeeld tot een gevange- Jlf van acht jaar. Tijdens het hoger beroep vroeg procureur- 2fjal J. Wiarda deze week het gerechtshof dat vonnis te be- vincies willen snel Noordtak De provincies Gelderland en Overijssel, de regio Twen- legentien gemeentebesturen in beide provincies willen ^snelde aanleg van de noordelijke aftakking van de Betu- I Minister Netelenbos (verkeer en waterstaat) kondigde reken geleden aan de aanleg van de Noordtak juist te wil vellen vanwege geldgebrek. De iagere overheden sturen bi een brief aan Netelenbos en haar collega Pronk waarin ^tel van de Noordtak onacceptabel noemen. De regering ünds 1993 vele malen schriftelijk en mondeling beloofd verbinding zo snel mogelijk na voltooiing van de Betuwe- °h feit zou zijn. Voorzitter Blankert van de werkgeversorga- i VNO-NCW bekritiseerde gisteren eveneens hetzelfde be- Iwlet Duitsland is hierover in 1992 een overeenkomst ge- Onze buren zijn zelfs al begonnen met investeren in de erjjn die op de Noordtak moet aansluiten." name straatroof in Amsterdam _pAM« In Amsterdam is in de eerste negen maanden van Iff het aantal aangiften van straatroof, diefstal uit auto's en d van brommers en motoren gestegen ten opzichte van aar, met respectievelijk 9 procent, 17 procent en 12 pro- let aantal inbraken inwoningen en bedrijven neemt af 'procent. Hoewel het totaal aantal geweldsdelicten af- stijgt het aantal zwaardere gevallen van geweld. Dat Hit gisteren gepresenteerde cijfers van de politie. In verge et 1997 is het totaal aantal aangiften van criminaliteit lee procent gedaald. In voorgaande jaren daalde de crimi- t forser in Amsterdam. Tegenover de stijgingen op bepaal - jieden, staan dalingen van het aantal aangiften van onder 'oninginbraken met 27 procent en van overvallen met 18 rknemers naar huis na bommelding iam» De werknemers van Unilever Research in Vlaardin- iben onverwacht genoten van een vrije maandagmiddag |hele dinsdag. De directie besloot maandag het gebouw te nen nadat er een bommelding was binnengekomen. De uizend werknemers moesten het pand voor zes uur verla- /ipben. De medewerkers kregen ook gisteren nog vrijaf, Inog steeds niet duidelijk was wat er aan de hand was. De ig, waarvan het bedrijf niet wil zeggen hoe die is gedaan, maandagmiddag bij het concern binnen. Volgens de mel- )u de bom "s nachts om twaalf uur of op een later tijdstip De directie besloot daarop direct tot de Ontruiming van mpuwen. De politie vond echter niets. aderegeling bij 75 millimeter 1g» De voorwaarde om in het noordoosten van het land Wet tegemoetkoming schade in aanmerking te komen, Ir in 24 uur 75 millimeter of meer regen is gevallen. Dat let ministerie van binnenlandse zaken gisteren bekend ge- EBlAan de hand van dit criterium hoopt het ministerie eind 'eek de begrenzing van het gebied met te vergoeden wa lde vast te stellen. Het ministerie van landbouw zal tevens t^eek de oogstschaderegeling verder uitwerken, na •lzoekers niet bij boeren Limburg icht» Limburgse land- en tuinbouwers lopen niet warm et plan van de provincie om asielzoekers op te vangen, termiddag hebben slechts drie agrariërs gereageerd op de d| die de provincie afgelopen vrijdag heeft gedaan. Eén van jtifn boer uit Beesel, bood daadwerkelijk ruimte aan. Maar latptraal Orgaan opvang Asielzoekers heeft dit afgewezen 'de locatie te geïsoleerd lag. De Limburgse Land- en Tuin- Irganisatie staat sceptisch tegenover het plan van de pro- Volgens woordvoerder J. de la Court staat de organisatie 'Qaar positief tegenover het uitgangspunt om nieuwe mo eden te zoeken voor de opvang van asielzoekers, maar int weinig in het plan om dat bij boeren te doen omdat er anlijks geschikte locaties zijn. BELANGRIJKE MEDEDELING OVER iBY TUSSENDOORTJE VAN BOLLETJE. ihaalt Baby Tussendoortje voor baby's vanaf 6 maanden terug uit n lel en stopt lijdelijk met de productie ervan. Baby Tussendoortje )tifut en/of te hard zijn voor baby's vanaf 6 maanden, mjdke twijfel aan de geschiktheid van Baby Tussendoortje voor jnii'te sluiten zal Bolletje de biscuit minder vast en/of hard maken. L,er reden voor zorg over de al geconsumeerde Baby Tussendoortjes, n het bezit is van Bab> Tussendoortje kan het aankoopbedrag (jgn. Daarvoor stuurt u de streepjescode op de verpakking in een 36l ronder postzegel naar Bolletje, met vermelding van uw naam en I jironummer. [adres: Bolletje BV woordnummer 106 DVB ALMELO Ken is er een gratis telefoonnummer geopend: 0800 023 43 20. _|tn onze verontschuldigingen aan voor het ongemak. Cohen beschermt statushouders den haag hans jacobs haags redacteur Vergeet de aanleg van de hoge snelheidslijn tussen Rotterdam en Amsterdam en laat de Betu welijn voorlopig ophouden bij Kijfhoek. Dan is er tijd om te kijken naar goedkope alterna tieven en kan de financiering door particuliere ondernemin gen echt worden geregeld. Bo vendien komt er geld vrij voor urgentere projecten, zoals de aanleg van wegen in Limburg en Noord-Brabant. Dit voorstel lanceert CDA-fractieleider De Hoop Scheffer in een vraagge sprek met het opinieblad van zijn partij, CDActueel. Volgens De Hoop Scheffer staat de verdeling van gelden voor de infrastructuur nog niet vast. De Kamer kan nog sleute len aan de voorstellen die mi nister Netelenbos twee weken geleden op tafel legde. D66- fractievoorzitter De Graaf gaf deze week al aan dat wat hem betreft de A73 in Limburg en de Nil bij Alphen aan den Rijn op het prioriteitenlijstje van de mi nister komen. Netelenbos wilde gisteren te gen de Tweede Kamer niet be vestigen dat ambtenaren van Financiën anderhalf miljard gulden extra hebben 'gevonden' door haar 'meerjarenprogram ma infrastructuur en transport' nog eens door te lichten. Voorzitter Blankert van de werkgeversorganisatie VNO- NCW wil dat de Betuwelijn er gewoon komt. ,,De spoorlijn staat voor het Nederlandse be drijfsleven niet ter discussie. De totale investering bedraagt ne gen miljard gulden, 1,3 miljard daarvan is al uitgegeven en er is reeds voor drie miljard aan op drachten verstrekt. Het is daar om onzinnig om het project af te blazen", aldus Blankert. den haag gpd De Tweede Kamer en het kabi net zijn het er over eens dat het bedrijfsleven veel meer moet worden betrokken bij de aanleg van wegen, spoorwegen en tun nels. Maar hoe dat precies moet gebeuren, staat hen nog niet echt duidelijk voor ogen, zo bleek gisteren toen de Tweede Kamer het onderwerp voor het eerst besprak met de drie ver antwoordelijke ministers: Jorri- tsma (economische zaken), Zalm (financiën) en Netelenbos (verkeer en waterstaat) Jorritsma, Zalm en Netelen bos konden geen van drie wer kelijk geslaagde voorbeelden van private financiering uit de praktijk noemen. De Tweede Kamer en de regering zijn er echter wel van overtuigd dat er zeer veel mogelijkheden zijn, vooral bij de grote projecten die nu op stapel staan. Het is overigens nog niet dui delijk welke rol de Tweede Ka mer zal kunnen spelen bij een samenwerkingsproject tussen de rijksoverheid en het bedrijfs leven. Als bedrijven in een vroeg stadium bij een project worden betrokken, zoals de Tweede Ka mer wil, dan ligt een deel van de afspraken al vast als het parle ment erover spreekt. .Als je geen risico wilt lopen, moet je de financiering geheel via de overheid laten lopen", waarschuwde Jorritsma. Ook Zalm gaf de consequenties aan: „Als je een contract sluit met bedrijven, dan ben je ook ver plicht je daaraan te houden. Dan kun je niet, zoals nu wel gebeurt, een zandbedding voor een weg zo'n twintig jaar laten liggen". SGP'er Van der Vlies den haag cees van der laan Staatssecretaris Cohen van asielzaken moet volgens de Ka mer opnieuw kijken naar de verblijfsvergunning van Bosni sche vluchtelingen. Dit kan be tekenen dat ook vluchtelingen die een zogenaamde A-status hebben, terug moet naar de Bosnische federatie. Ongeveer 17.000 van de circa 25.000 Bosniërs in Nederland beschikken over A-status. Die status, die in praktijk neerkomt op een definitieve verblijfsver gunning, kregen zij vanwege de burgeroorlog die van 1992 tot 1995 in hun moederland woed de. Formeel kan iemand een A- status worden ontnomen, maar in de praktijk gebeurt dat nooit. D66, WD en CDA vinden dat Cohen moet overwegen om de ze mensen toch terug te sturen. De staatssecretaris wil alleen WTV'ers terugsturen, dat zijn mensen met een voorlopige vergunning. En dan nog alleen als deze mensen afkomstig zijn uit een 'meerderheidsgebied'. Dat is een gebied waar een be paalde etnische groep de meer derheid vormt. Duitsland heeft inmiddels dl 150.000 vluchtelin gen naar meerderheidsgebie- den in Bosnië teruggestuurd. De Kamer vindt het onrecht vaardig dat Bosniërs met een voorlopige verblijfsvergunning wél teruggestuurd kunnen wor den en mensen met een A-sta tus niet. Verder wijzen D66, WD en CDA er op dat het merkwaardig is dat Duitsland wel vluchtelingen terugstuurt en Nederland niet. Cohen verzette zich gisteren tegen de zienswijze van de drie partijen met als argument dat de VN-vluchtelingenorganisatie Twijfel over geld bedrijven De politieke steun voor de bouw van de Betuwelijn brok kelt steeds meer af. Het is de vraag of er nog wel een Ka mermeerderheid voor is, nu de PvdA van mening blijkt dat de uitvoering van projecten, waarbij het bedrijfsleven rechtstreeks baat heeft zoals de Betuwelijn, moet afhan gen van geldelijke steun van dat bedrijfsleven. Het PvdA- Kamerlid Bos verwoordde die opvatting gisteren in het Kamerdebat over de manier waarop het bedrijfsleven moet worden betrokken bij de bouw van wegen, spoorlij nen en tunnels. Ook WD, D66 en CDA plaatsen steeds grotere vraagtekens bij het plan voor de goederenspoor lijn door de Betuwe. constateerde daarop dat het bij een aantal projecten dan voor de Tweede Kamer 'slikken of stikken' kan worden. De drie ministers spraken dit niet tegen. De PvdA vindt dat bedrijven veel meer moeten worden ge prikkeld om te investeren in grote projecten. Woordvoerder Bos stelde zelfs voor dat de aan leg van projecten die vooral ten goede komen aan het bedrijfsle ven, afhankelijk moeten worden gesteld van de financiering door ondernemers. Zo zouden onder meer de Betuwelijn en het on dergronds buissysteem tussen de bloemenveiling Aalsmeer en Schiphol niet mogen worden aangelegd als het bedrijfsleven niet wil meebetalen. Bos is het dan ook niet eens met het recente besluit van het kabinet om de verwachte inves tering van het bedrijfsleven in de hogesnelheidslijn en de Be tuwelijn voorlopig te schrappen. Al het benodigde geld wordt nu eerst op de begroting van ver keer en waterstaat gezet, in de hoop dat bedrijven daarna als nog aan de projecten zullen meebetalen. Volgens Bos 'komt het erop neer dat je dan alsnog met een collectezak langs het bedrijfsleven moet'. Groen- Links-woordvoerder Vendrik: „Het is een signaal aan bedrij ven dat de overheid tóch wel geld heeft". Minister Zalm meent echter dat bedrijven heus wel zullen investeren, ook al zet de rijks overheid eerst zelf al het geld apart. „Bedrijven doen niet aan liefdadigheid. Die gaan pas in vesteren als zij het een interes sante deal vinden." Het debat gaat over twee weken verder. den haag Mi nister Netelen bos van verkeer en waterstaat poseert in Den Haag met een zeer goed ver lichte fiets. Zij geeft daarmee het startsein voorde cam pagne Val op, fiets verlicht! Doel van de ac tie is fietsers te overtuigen van het belang van goede verlich ting. Op dit moment rijden fietsers vaak zonder licht rond. Netelen bos wil voorts eisen gaan stel len aan koplam pen van fietsen. Ook meent zij dat alle fietsen een voorreflec tor moeten krij gen. foto gpd c££5 zorn UNHCR Bosnië nog niet geheel tot veilig gebied heeft verklaard. Maar WD, D66 en CDA vinden dit geen bezwaar, omdat WT V'ers blijkbaar wel terug kun nen. PvdA en GroenLinks steu nen de staatssecretaris. WD'er Kamp vindt dat er in Bosnië voldoende alternatieven voor vluchtelingen zijn om zich daar te hervestigen. „Ik denk dat de situatie in Sierra Leone een stuk slechter is dan in Bos nië. En daar sturen wij ook mensen naar terug", meende Kamp. rotterdam gpd Pillen slikkende, cocaïne snui vende, cannabis rokende of spuitende autobestuurders zijn gewaarschuwd: de speek seltest om drugsgebruik te ontdekken wordt geperfectio neerd. De Britse uitvinding is waarschijnlijk in januari zo ver om door de politie te wor den uitgeprobeerd. Nu kan in Nederland een automobilist die onder invloed van drugs is alleen op de bon worden ge slingerd na een door de politie geconstateerde verkeersover- treding. Bij de speekseltest wordt met een wattenstaafje onder de tong heen en weer gerold. Het staafje wordt dan in een testcassette gestopt, waar ana lysevloeistof aan wordt toege voegd. Vervolgens geeft een ander apparaat de uitslag aan. Volgens de Rotterdamse po litiewoordvoerder Anne Geelof is het tot nog toe lastig om iemand te betrappen op het rijden onder invloed van drugs. ,Als het weggedrag op zich geen aanleiding geeft tot ingrijpen en bij een controle de bestuurder zelf niet zicht baar onder invloed verkeert, is drugsgebruik voor politie mensen moeilijk hard te ma ken. Uitzonderingen natuur lijk daargelaten, bijvoorbeeld als de auto blauw staat van de hasj walmen." den haag anp Een verkrachting die begint wanneer het slachtoffer zich daarvan niet bewust is bij voorbeeld als ze slaaptis strafbaar. Voorwaarde is wel dat het slachtoffer op een gegeven moment in de gaten heeft ge kregen wat er gebeurt en zich daartegen heeft verzet. Dat heeft de Hoge Raad gisteren be paald. De zaak betrof een man uit Oude Pekela die naar het huis van zijn ex-vrouw ging en daar met haar begon te vrijen terwijl zij nog sliep. Gediirende de daad werd de vrouw wakker en verzette zich tegen de geslachts gemeenschap. De rechtbank in Groningen sprak de man vrij van verkrachting omdat in de wet staat dat van verkrachting sprake is wanneer de dader het lichaam van het slachtoffer met geweld binnendringt. In dit geval was dat niet zo. omdat de vrouw ten tijde van het binnendringen nog sliep en de man dus geen geweld hoefde toe te passen. Het hof in Leeuwarden achtte de man des ondanks strafbaar en veroor deelde hem tot een jaar celstraf. De Hoge Raad laat dat oordeel in stand. Volgens de raad doelt de wet met de frase 'seksueel binnen dringen' niet alleen op de aan vang van de geslachtsgemeen schap, maar ook op de voortdu ring daarvan. „Iemand kan dus voor verkrachting worden ver oordeeld wanneer de geslachts gemeenschap zonder dwang is begonnen doch het slachtoffer in de loop daarvan tot voortzet ting wordt gedwongen." Eerder dit jaar oordeelde de Hoge Raad dat voor verkrach ting nodig is dat het slachtoffer tegen haar wil seks heeft gehad. De raad stelde dat naar aanlei ding van een vrouw uit het Frie se Workum die gedurende de hele verkrachting niet doorhad dat de man niet haar vriend was. Daarom verzette ze zich ook niet tegen het vrijen. Ook in de Workumse zaak begon te verkrachting toen de vrouw nog sliep. De raad liet de vrijspraak van deze verdachte in stand omdat de vrouw geen verzet had geboden en er zodoende ook geen sprake was van dwang. DR. W.F. WERTHEIM (1907-1998) Professor dr. W.F. Wertheim is maandagnacht op 90-jarige leeftijd in zijn woonplaats Wa- geningen overleden. Wertheim was hoogleraar in de sociologie van Zuid- en Zuidoost-Azië aan de Universiteit van Amsterdam. Hij schreef talloze boeken, waaronder Evolutie en revolu tie, Elite en massa en Third world: whence and wither. Wertheim is altijd pleitbezorger geweest van onderdrukten in wat later de Derde Wereld is gaan heten. Emancipatie was een sleutel woord in zijn werk en revoluties trad hij met begrip tegemoet. Dat begrip probeerde hij ook over te brengen op zijn studen ten. In de roerige periode aan het eind van de jaren zestig had hij dan ook zeer veel aanhang onder hen en zagen veel van zijn collega-professoren hem liever gaan dan komen. De hoogleraar kreeg veel kritiek wegens zijn onvoorwaardelijke steun aan het regime van de Chinese leider Mao. Tot het eind van zijn dagen nam hij het op voor de 'Grote Roerganger' die decennialang met harde hand zijn revolutie aan het Chi nese volk oplegde. Wertheim, geboren in 1907 in Sint-Petersburg, was als jonge tje van tien ooggetuige van de Russische Revolutie. In 1918 vluchtte de familie naar Neder land. Hij studeerde rechten aan de universiteit van Leiden en vertrok daarna naar Neder- lands-Indië. Daar werd hij in 1936, als jongste ooit, benoemd tot hoogleraar aan de Rechtsho geschool in Batavia. Wertheim kwam daar tot het inzicht dat er veel aan het koloniale systeem schortte. Hij stond daarin toen betrekkelijk alleen omdat ande re Nederlanders niet inzagen hoezeer het Indonesische onaf hankelijkheidsstreven voor hen een bedreiging was. In 1948 begon Wertheim als hoogleraar in Amsterdam, op de politiek-sociologische faculteit. In zijn laatste boek Third world: whence and wither voorspelde hij de val van de Aziatische eco nomieën. maaike oppier de Haringsluizen bij een hoop it zijn wij", had Aart Mourik )e gure novemberwind fluit Huid-Hollandse Haringvliet, lagune, waar de enige steen wereld worden opgeleid zit, teen knappe bries. Zeven jonge kstaan voorover gebogen op ver te door hen zelf aangelegde 'dij- toncentreerd zoeken ze op het ("elke steen de volgende zal zijn lijk wordt gezet. Van onder ;n en van links naar rechts. Ste llissen de tien en honderdvijftig verstaan. Steenzetten is geen •r watjes. „De stevigheid en de 1 van de dijk, die maakt de ter", zegt Mourik. «tructeur van de school uit het kgen Stellendam. Tot 1985, toen fe opleiding deed, had hij ook tefvan het vak steenzetten. „Ik 'el eens op staan vissen, maar ik tt machines dat deden." Mourik at alleen beton machinaal kan gezet. En dan alleen maar op de jukken; bochten moeten met de et als natuursteen, basalt, het duurzaamste van alle stenen. „Daarvan is niet één hetzelfde. Dat kan niet machi naal worden gezet." Ook al doet TNO pogingen zo'n machine te ontwikkelen. De school is in 1955 opgericht, na de wa tersnoodramp van 1953. Toen was er een tekort aan steenzetters en degenen die er waren, konden gigantische bedra gen vragen. Een vak dat van vader op zoon ging. Rijkswaterstaat en aannemers namen het initiatief voor de opleiding. Tot 1985 kwamen er mensen uit de branche om het vak te leren. Sindsdien zijn het vooral werkloze jongeren die via het arbeidsbureau op het beroep worden gewezen. Een zwaar vak, maar wel het best betaalde uit de sector. Bovendien een exclusief vak, er zijn er maar hon- derdtwinig van in Nederland. „Elk jaar leveren wij zes steenzetters af." De vraag naar steenzetters zal onder het toenemende wassende water alleen maar groeien, verwacht Mourik. „Een met basalt gezette dijk is de beste die er bestaat, maar vaak ook de duurste.Veel dijken worden dan ook machinaal be kleed met beton of basaltton. Vanwege de snelheid en de kosten. „Maar een be tonblok is gevoelig voor slijtage. Niet dat het onveiliger is, maar het soortelijk ge wicht van basalt is verschrikkelijk zwaar en het neemt nagenoeg geen vocht op." De juiste steen op de juiste plaats zonder tillen. Daar komt de zes maanden oplei ding plus zes maanden praktijkervaring opdoen, heel in het kort op neer. De ste nen gaan steeds beter 'vallen'. Wie dat kan, zal volgens Mourik ook 'normaal de vut halen'. „Het WAO-verzuim is niet groter dan in de andere bouwtakken. Toch heeft Aart Mourik zelf tijdens zijn opleiding ook wel eens gedacht: dit is niets voor mij. „De eerste drie jaar val je 's avonds op de bank in slaap", lacht hij. Daarna gaat het wennen. „Iemand die net van school is, zet tien vierkante me ter per dag. En dan ben je echt goed. Een ervaren steenzetter zet gemiddeld twin tig vierkante meter. Bij betonblokken die je met de hand zet, is het gemiddeld twee keer zoveel, want dat past makkelij ker. Die hebben dezelfde afmeting". Mourik weet de unieke kunst van het vak over te brengen. De jongens die de oplei ding afmaken gemiddeld de helft haakt tussentijds af zijn volgens hem ook heel gemotiveerd. „Ze weten ook dat ze er veel geld mee kunnen verdienen. Een ander voordeel is dat je altijd buiten bent. Hoewel, als je de hele dag met je gezicht in windkracht acht staat, is dat heel vermoeiend. Je werkt in een rustige omgeving, nagenoeg zonder machines en herrie om je heen. We hebben nu ook een jongen in opleiding die van het vwo komt en zelf voor het vak heeft gekozen. Hij doet de opleiding niet, zoals de ande ren, met behoud van uitkering. Zijn vriendin heeft inkomsten, daarom kan hij zich dit permitteren." De kosten van de opleiding die wor den betaald door de aannemers en Rijks waterstaat zijn hoog: dertig- tot veer tigduizend gulden per man per jaar. De stichting die de school beheert, is daar om bezig de opleiding breder te maken. Naar verwachting zal de opleiding nieu we stijl eind volgend jaar beginnen. „Steenzetten doe je van april tot novem ber. Wegens stormgevaar is werken in die andere maanden niet mogelijk en zit je thuis. Omdat de werkgever in de toe komst zelfde WW-uitkering moet gaan betalen, willen ze de jongens breder op leiden zodat ze in de wintermaanden er gens anders inzetbaar zijn zegt Mourik. Het is de vraag of de opleiding dan in Stellendam blijft. Een wegenbouwmachine doet het zwaarste werk bij het onderhoud aan de Hondbossche zeewering bij Cam perduin. Ze halen de vijftig jaar oude palen onder de zeewering weg. De steenzetters herstellen vervolgens de dijk door de stenen op hun plekje te leggen. foto gpd martin mood

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1998 | | pagina 5