Branchevervaging nekt speciaalzaak
rouw in topbaan moet zich vaak als 'n kerel gedragen
Economie
volop eten en drinken
Suikerbieten aan de kleine kant
Emancipatie nog steeds 'niet af
instra verwacht nog geen herstel
Belgische bioscoopgigant naar Nederland
j>A<
,C 31 OKTOBER 1998
lendaler hoogste baas KPMG Ook ill tllillCeiltra ÏS er
Bloemendaler B. van der Veer (47) is per 1 januari
^noemd tot voorzitter van de raad van bestuur van ac-
ints- en adviesorganisatie KPMG. Van der Veer werkt
(976 bij KPMG. Hij trad op 1 januari 1987 toe tot de maat-
Van 1995 tot 1996 was hij voorzitter van het manage-
'am accountancy van KPMG. Hij maakt sinds 1 januari
tel uit van de raad van bestuur. Van der Meer volgt R.
k op, die na een dienstverband van veertig jaar terug-
uit de organisatie.
gelijk acties van Franse boeren
jieer» De verladersorganisatie EVO waarschuwt expor-
fri transporteurs voor acties van ontevreden Franse boe-
je voelen zich gekrenkt door de voortdurende daling van
rijzen. In Bretagne hebben zij de afgelopen week belas-
ptoren dichtgemetseld bij slachterijen vlees uit het buiten-
tietigd. Nu zijn de vrachtwagens uit het buitenland aan
De Franse boerenvakbond FNSEA heeft komende vrij-
jeroepen tot grote actiedag. D. Andela van de EVO vreest
„Het zijn vooral Nederlanders die vlees in Frankrijk
en. In het verleden waren de acties ook gericht op Ne-
lers", zegt Andela. Nederland exporteert per jaar voor
111 miljard gulden aan vlees naar Frankrijk.
0 Unie in zee met Manpower
j> Arbo Unie Noord-Holland en uitzendorganisatie Man
gaan samenwerken bij het bemiddelen van arbeidsonge-
werknemers. Voor mensen die door ziekte niet meer op
trkplek kunnen blijven zitten, zoekt Manpower een nieu-
tn. Arbo Unie Noord-Holland verwacht in het eerste jaar
jan 130 mensen via Manpower te herplaatsen. Slaagt het
j. dan wordt het uitgebreid naar andere regio's. Aan de sa
cking kleven volgens de Arbo Unie tal van voordelen,
kt voor arbeidsongeschikten snel een nieuwe arbeids-
D krordt gezocht, scheelt dat in de kosten. Tegenwoordig
p werkgevers het eerste ziektejaar zelf betalen. Ook moe-
jbazen meebetalen aan de eerste vijf jaar WAO.
latiseren Crédit Lvonnais in 1999
1 De verkoop van de Franse staatsbank Crédit Lyonnais
jvolgend jaar. Er komt een kern van aandeelhouders die
knen in een kapitaalvergroting van 2,6 miljard gulden en
i deel van het staatsbelang kopen. Hun belang zal de 33
a it, die een vetorecht geeft, niet te boven gaan. Als de
net toelaat, komt een deel van het overheidsbelang ook
kbaar voor particuleren. In elk geval is tien procent van
hdelenkapitaal voorbehouden aan het personeel, zo
t de Franse minister Strauss-Kahn, gisteren bekend. De
jieratie duurt zeker een half jaar. De overheid houdt tien
a |t van de bank in handen.
ZOETERMEER ANP
De Nederlander kan op steeds
meer plaatsen eten en drinken.
Het gaat om benzinestations,
musea, bioscopen, warenhui
zen, supermarkten en tuincen
tra. De omzet van dit SOOKl lm
recavoorzieningen bedraagt al
33 procent van die in lun
chrooms en cafetaria's. Binnen
drie jaar zal dat 50 procent zijn.
Dal hfflkl un onderzoek van
het bedrijfschap Horeca en Ca
tering. Het noemt de uitkomst
verrassend. „Uiteraard was be
kend dat steeds meer branches
aan horeca doen, maar we zijn
verbaasd over de sterke groei."
Al in zo'n 1.890 benzinestations
kan men iets eten of drinken.
De exploitanten zien hun hore-
ca-activiteit vooral als een extra
service aan hun klanten.
Deze ontwikkeling betekent
meer concurrentie voor de re
guliere cafés en restaurants.
..Maar de uitbreiding van het
aantal horecaplaatsen is een
goede zaak. Er ontstaan kansen
voor zowel ondernemers als
werknemers stelt het bedrijf
schap. Cafetaria's, wegrestau
rants en eetcafés beantwoorden
de nieuwe vormen van concur
rentie met onder meer speciale
arrangementen en feesten.
Van de benzinestations, tuin
centra en dergelijke met hore
ca-activiteiten heeft 93 procent
die in eigen beheer. Bij 34 pro
cent van die bedrijven zijn alco
holhoudende dranken te ver
krijgen. Omdat deze bedrijven
hun horecavoorziening willen
uitbreiden, is er behoefte aan
professionalisering. Het bedrijf
schap denkt dat ervaren hore
cabedrijven deze activiteiten
gaan overnemen.
CXNTELOORDDoor het natte weer van de afgelopen weken is de aanvoer van suikerbleten bij
het Noord-Brabantse Dlnteloord onder de maat. De bleten zijn dit jaar sowieso aan de kleine
ten wat minder suiker dan normaal.
de Suikerunie in
kant en bevat-
W/A< '■'■IN
Kojfiebekertjes
in versnipperaar
UTRECHT anp
De koffieautomaat in kantoor
en kantine krijgt binnenkort ge
zelschap; de bekerversnippe
raar. Het nieuwe apparaat gaat
de concurrentiestrijd aun met
de huidige beketbakken.
Retour, het Utrechtse bedrijf
dat plustic l)ekers inzamelt en
hergebruikt, wil de nieuwste
troef op het gebied van recy
cling een halfjaar uittesten IX*
nieuwe prullenbak voor koffie
en theekopjes moet de beker-
bak ooi al irn te verslaan op
volume Versnipperd plastic
neemt minder ruimte in
De bekerversnipperuar, een
rechthoekige bak met messen,
'eet' een beker in ongeveer tien
seconden op. Van het versnip
perde materiaal worden onder
meer kantoor artikelen gemaakt
Retour haalde vorig jaar I too
ton wegwerp bekertjes op bij
5.000 bedrijven.
Winkelraad: Supermarkten halen krenten uit de pap
Supermarkten, pompstations en drogisterijen halen de krenten uit de pap van de spe
ciaalzaken. zoals populaire boeken en cd's. Volgens de Nationale Winkelraad leidt deze
branchevervaging tot het verdwijnen van de speciaalzaken. Deze zaken hebben het po
pulaire werk juist om het bedrijf winstgevend te houden. Alleen dan kunnen ze ook het
minder courante werk aanbieden.
Volgens W. van Teeseling van
winkelraad, onderdeel van het
Midden en Klein Bedrijf, leidt
de branchevervaging tot verar
ming en verschraling van het
assortiment bij de speciaalza
ken. Directeur N. Holzenbosch
van de Collectieve Promotie Ge
luidsdragers PG) is het met
hem eens. „Op den duur houd
je minder nedaliSteD OVH "I
deze winkeliers gaan zich steeds
meer toeleggen op andere seg
menten om hun bedrijfswinst
hoog te houden. Toppers heb je
dus nodig om het speciale werk
ook in de bakken te houden."
Drogisterijen als het Kruidvat
leggen de cd's tussen de toilet
artikelen en cosmetica als 'heb
bedingetje'. Kruidvat-directeur
D. Siebrand: ..IX' verbruiksfre
quentie van cosmetica is vrij
laag. Als vrouwen dan cosmeti
ca willen kopen, proberen we ze
naar ons toe te trekken. Daarom
bieden we elke veertien dagen
een wisselpakket aan. De ene
keer zijn net id's, de andere
keer panty's of dekbedovertrek
ken. Het is al jaar en dag een
vast onderdeel van onze formu
In principe gebeurt hetzelfde
met het popuiuire boek. al geldt
daar wel een vaste prijs voor.
Hel populaire leesvoer is vrijwel
overal verkriigbaaiwaurdoor
de echte boekhandelaar steeds
meer genoodzaakt is ook kan
tooranikelen te verkopen. Van
Teeseling: „De kans bestaat dat
er straks alleen nog maar sne
ciaalzaken in de grote steden
zijn De consument wordt hier
uiteindelijk de dupe van. Maar
juridisch gezien gebeurt er niets
verkeerds. Het is de markt zelf
die dit in tuinen leidt."
Volgens hem gaat het ook om
verse producten als het bloeme
tje. „Willen de hloemcnzuken
zich onderscheiden vim de
grootwinkelbedrijven, dan moet
os blown 1st vod tijd (tol on In
het opfleuren van een simpel
bosje rozen dat ook al bij Albert
i idjn tehoop
ECONOMIEWUZER
SYLVIA MARMELSTEIN
Als een topmanager
voor half zes zegt dat
een belangrijke verga-
ïoet, waar gaat hij dan
r toe? Nee, meestal niet
vergadering, maar
:rèche. Liesbeth Pruijs
verhaal vaak als ze be-
lezoekt. „Veel mannen
r niet voor uit te ko-
ze hun kind moeten af
legt de directeur van de
Opportunity in Bedrijf,
ïisatie is een initiatief
ïinisteries van sociale
economische zaken
eert bedrijven hoe ze
ïidspotentieel (lees:
i) beter kunnen benut-
ït vrouwen stromen in
ld zelden door naar de
gste banen, bijvoor
raden van bestuur.*
ier procent van de top-
wordt bezet door een
n de functies daar net
dat twaalf procent.
Pruijs het voorbeeld
an de mannelijke
„Wie iets wil doen
oorstroming van vrou-
et bij de arbeidsvoor
van de mannen begin-
ïet ze. „In veel bedrij-
t nog steeds niet geac-
dat een man ook zorg-
eft. Als een manager
e minder wil werken,
bijvoorbeeld niet van
ileem wordt vervolgens
teld op hun partner, de
ts. „Die gaat automa-
gaten opvullen, waar-
ir baan in de verdruk-
itzegt Sybilla Dekker,
r van Opportunity. Uit
ek van het ministerie
de zaken blijkt pas echt
it dit probleem is. Bij
lieners blijft de helft
rouwen na de geboorte
lerste kind werken. Een
n hen stopt echter na
maanden omdat de
werktijden niet kan
en. „Die vrouwen ne-
nlange werkervaring
mee. Voor bedrijven i»
pgantische kapitaalver-
nity in Bedrijf adviseert
i het roer om te gooien,
is daarvoor vanaf van-
nieuwe toverwoord,
afkorting van 'Privé in
ing met arbeid'. „Werk-
oeten niet alleen reke-
iden met de agenda
>edrijf, ze moeten zich
en aan het privé-leven
van hun weTknemers", verdui
delijkt Pruijs.
In de eerste plaats moeten ze af
van het vooroordeel dat men
sen die vier dagen werken niet
loyaal zijn aan het bedrijf. „Dat
is pertinente nonsens", zegt
Dekker „luist als de baas reke
ning houdt met het privé-leven
van zijn personeel, haalt hij
daar voordeel uit. Een chef die
het niet erg vindt dat meneer
lansen niet overwerkt omdat hij
naar de crèche moet, zadelt
lansen niet steeds op met het
gevoel dat hij tekortschiet, Jan
sen krijgt minder last van stress,
heeft meer plezier in zijn werk,
meldt zich minder snel ziek en
is bereid meer voor de zaak te
doen."
„Een goede werkgever neemt
niet simpelweg een nieuwe
werknemer aan, maar haalt ook
een beetje zijn gezin in huis",
vult Pruijs aan. „Werkgevers die
daar geen rekening mee hou
den snijden straks in hun eigen
vlees. Zij kunnen simpelweg
geen werknemers meer vinden.
Moderne werknemers willen al
leen bij een baas werken die re
kening met hen houdt. Anders
zoeken ze een andere. De liefde
moet van twee kanten komen."
Steeds meer bedrijven krijgen
dat door en sluiten zich aan bij
Opportunity in Bedrijf. In twee
jaar tijd is het aantal deelne
mers verdubbeld tot 100. Vooral
kleine of juist hele grote bedrij
ven zoals Shell, Unilever, ABN
Amro en Philips doen mee. „De
middelgrote bedrijven met tus
sen de 500 en 1000 werknemers
hebben er wellicht nog geen
aandacht voor."
Die krijgen over vijf jaar te kam
pen met een enorm probleem,
voorspelt Dekker. De zittende
managers gaan dan massaal
Directeur Liesbeth Pruijs (links) van de stichting Opportunity in Bedrijf met naast haar voorzitter Sybilla Dekker
werk niet voor uit te komen dat ze hun kind moeten afhalen, zegt Pruijs.
met pensioen. „Er zijn niet ge
noeg mannen met de juiste er
varing om die plekken op te vul
len. Als bedrijven niet voorko
men dat hun vrouwen uitstro
men, vallen er gaten in de be
sturen van de bedrijven."
Vrouwen klimmen vanzelf wel
naar de top. dat kun je DkN fti
ceren. is een veelgehoorde op
merking. „Dat is gedeeltelijk
waar", zegt Dekker. Uit onder
zoek van Opportunity blijkt dat
als bedrijven geen extra inspan
ningen verrichten, er over 35
jaar net zoveel vrouwen als
mannen aan de top staan. Dat
is al een verbetering ten opzich
te van vorig jaar. Toen bleek dat
het nog een halve eeuw zou du
ren
HAARLEM» THEO VAN DEWKAAU
Vrouwenorganisaties vinden dal de
emancipatie nog steeds niet af is. De Pro
vinciale Vrouwenraad Noord-Holland
viert binnenkort het 25-jarig bestaan en
stelt dat er geen enkele aanleiding is met
het werk te stoppen. „De komende eeuw
blijft er werk aan de winkel om vrouwen
bewust te maken van hun positie en voor
al van hun mogelijkhedenzegt voorzit
ter M. Pfeiffer van de Provinciale Vrou
wenraad.
Pfeiffer is tevens vice-voorzitter van de
Nederlandse Vrouwenraad. De Noord-
Hollandse raad is een koepel van vrou
wenorganisaties. uiteenlopend van de
Nederlandse Vereniging van Huisvrou
wen tot de Vereniging van Vrouwen met
een ademlei he>pieiding.
Met name laatstgenoemde afdeling krijgt
de aandacht bij de viering van het zilve
ren jubileum op 4 november in het Pro
vinciehuis te Haarlem, waarbij tijdens een
symposium 'het glazen plafond' wordt
belicht. Dat is de onzichtbare barrière
waar vrouwen in hun loopbaan op stuiten
en waar ze niet of met de grootste moeite
voorbij komen Er is uitzicht op een top
baan. maar die blijft om allerlei redenen
onbereikbaar.
De raad wil de komende jaren meer vrou
wen aan openbare bestuursfuncties hel
pen in bijvoorbeeld waterschappen, wo
ningbouwcorporaties en sportverenigin
gen De provincie werkt hieraan mee door
een bestand te maken van vrouwen die
voor dat soon functies beschikbaar zijn.
Op het symposium spreken onder ande
ren hoogleraar vrouwenstudies H. Iets
waan en dijkgraaf T. de Roos-van Rood-
Bedrijven die vrouwen binnen
hun poon willen houden, moe
ten ook zorgen voor een goede
werksfeer. Onderzoeken tonen
aan dat vrouwen een prettige
werksfeer belangrijker vinden
dan geld „Ze moeten zichzelf
kunnen zijn. In sommige be
drijven kan dat niet. Als een
vrouw ambitie heeft om naar de
top tc klimmen, moet ze zich
gedragen als een kerel", zegt
Pruijs.
„Hoe vervelend mannen het
ook vinden, vrouwen zijn echt
anders", zegt Dekker. ,,7jt bena
deren zaken vanuit een andere
invalshoek. Als er spanningen
zijn tijdens een vergadering,
doen ze meer moeite om de
spanning te doorbreken. Van
nature zijn ze zorgzamer en dus
geven ze op een andere manier
leiding. Bedrijven moeten daar
voordeel uit halen. Met vrou
wen erbij wordt het veel leu
ker."
tresident Cor Boonstra
t over de toekomst van
tronicabranche In een
prek met de Wall Street
zegt hij geen herstel te
"^ten voor de tweede
2000. Volgens Boon-
iq *hilips vergeleken met
currenten beter opge-
J egen de moeilijkheden
Vro^en somber is
Boonstra over Latijns-Amerika,
terwijl in een aantal Zuid-Dost
Aziatische landen het ergste
leed geleden lijkt. In China no
teert Philips nog steeds groeicij
fers van meer dan tien procent,
terwijl ook in India de zaken
px-d gaan
Verder ziet Boonstra in een
aantal sectoren in de Verenigde
Staten een teruggang. Welke dat
zijn. vertelt hij niet. Hij noemt
alleen consumentenelektronica
zoals tv's etc. nadrukkelijk ais
gunstige uitzondering.
Volgens Boonstra kan Philips
de crisis lifter tc lijf omdat het
Amsterdams/Eindhovense be
drijf 'een betere productmix'
zou bieden dan andere elektro
nicaconcerns. Beleggers nemen
die woorden met een stevige
korrel zout. Het aandeel Philips
heeft de laatste dagen in Am
sterdam vele procenten ingele
verd.
Dordrecht «ceois toch een drama.Kincpolls exploiteert thans in
Europa tien bioscoopcomplexen, acht in BHgu
een in Frankrijk (Metz) en een in Madrid De
grootte varieert van veertien zalen in Metz tol 25
in Brussel. De Antwerpse vestiging. Metropoli*,
heeft 24 zalen. Jaarlijks komen er 2,8 miljoen
mensen naar films kijken, waaronder zevennon -
derdduizend Nederlanders
Volgens Muis zal dc IXirdtse megabiost oop
niet zo groot worden als die in Antwerpen. „We
moeten natuurlijk kijken naar dc schaal van het
gebied Hoeveel zalen het zullen worden, durf ik
nu nog niet te zeggen", verklaart Muts
Het Belgische bioscoopbedrijf Kinepolis heeft se
rieuze plannen om zien op dc Nederlandse markt
te storten Het bedrijf hrrft zijn oog al op
Dordrecht en Vlissingen laten vallen Maar ook in
andere gemeenten moeten grote bioscoopcom
plexen komen. Kinepolis is al in onderhandeling
met de gemeente Dordrecht over een geschiktr
plek. Volgens directeur B Muts VAD
wordt het tijd dat de Drechtsteden een megabio
scoop krijgen. „Er wonen driehonderdduizend
mensen en er zijn geloof tk twee bioscopen. Dat
Zwangerschap
'U leest het goed; hier legt de
Nederlandse overheid de uit
spraken van drie rechters
naast zich neer'. Zo eindigde
mijn vorige stukje, dat over de
Zelfstandigenaftrek ging Na
een week belde een belasting
adviseur op. „U slaat de plank
helaas mis", biomde hij „lk
heb bier een uitspraak vnn de
Hoge Raad die zegt dat ie
mand zijn Zelfstandigenaftrek
verliest zodra hij de urennorm
niet haalt. En nl dat komt door
een keelontsteking of door
lymfldierkanken daar heeft de
rechter maling aan."
Het was alweer iemand die
met de fiscus overhoop lag
over dc Zelfstandigenaftrek
I iet ging om een klant van
hem, die rij
schoolhouder
was. Ter behan
deling van een
ziekte moest die
wekelijks van
Groningen naar
Utrecht. Daar
door haalde hij in
één jaar de uren-
norm niet. De fis
cus had gewap
perd met de uit -
spraak van dc
I loge Raad en ge
zegd u maak i Pul
niet genoeg uren
en daarom hebt u geen recht
opZrifctanrilgHiaftn i i-
krijgt de indruk dat van )ost
tot West die uitspraak van de
Hoge Raad benut wordt om op
ondernemend Nederland een
paar miljoen gulden aftrek te
Mniliilyn
Ik schreef al dat twee onafhan
kelijke rechters In soortgelijke
gevallen een uitspraak hebben
gedaan. Het eerste geval betrof
een vrouw die een kapsalon
dreef en in 1983 door een ziek
te zeven weken niet had kun
nen werken. Het tweede geval
was de eigenaar van een Ie
vensmiddelen winkel I >eze
man had lymfldierkanker Hij
was blijvend arbcldsongc
schikt geworden en ontving
daarvoor een uitkering. In bel
de gevallen vond de fiscus dal
er geen recht op Zelfstandi
genaftrek was. Beiden stapten
naar dc rechter. Twee reenters
bogen zich over dc twee za
ken. IX* vrouw kreeg gelijk. De
man kreeg ongelijk.
Allebei de rechters vonden dat
er een verschil was tussen
ziekte en arbeidsongeschikt -
held. Iemand die een keertje
ziek is en daardoor de uren
norm niet haalt, verliest niet
het recht op Zelfstandlgenaf
trek, stelden ze Maar iemand
die langdurig arbeidsongc
schikt is en een uitkering oni
vangt, die is in de praktijk niet
zelfstandig meer en heeft geen
recht meer op Zelfstandigen
aftrek. IX ar1>eidsorigcscniktr
rnan ging tegen deze uitspraak
in beroep en daaruit kwam
toen het beruchte arrest van
de Hoge Raad voort, dat de fis
cus met zo veel enthousiasme
gebruikt om links en rechts dc
aftrek te beperken.
Volgens de belastingadviseur
die me belde in dal dus te
PAULINE VAN DER VEN
econome en
recht. Hij zei: De Hoge Raad
heeft gesproken over ziekte in
het algemeen Er is geen vet
schil gemaakt tussen kcclont
steking of |>er manente ar
hcidsongeschiktheid I n dat
betekent, meende hij, dat de
Hoge Haad het I lol heeft te
ru«gefloten en dat het recht op
Zelfstandigenaftrek uutoiua
lisch vervalt zodra iemand un
der dc urennorm zakt
Maai dAl dol hij vetfceerd
Want 'ziekte' en 'blijvende at
heidsongesi hiklheid' zijn ver
schillende dingen I en onder
nemer met keelontsteking is
nog altijd ondernemer. Maar
iemand die leeft van een uit
kering wegens arbeidsongc
si hikt held, is dat niet.
Zoals gezegd, dc
r rYè man die in he
roep ging, was
blijvend arlM'ids
ongeschikt.
I )aaroj) heeft de
uitspraak van de
Hoge Raadbc
trekking I i staat
een verwijzing In
naar dat spei uit
geval Letterlijk
luidt de oit
spraak 'De tekst
noch de strek
,c,lw king van de wet.
noen de wetsge
schicdcni* geeft aanleiding
voor een tocjrassing oj> de
door belanghebbende voor gi
st ane wijze Er ts geen verdere
motivering, maar die is ook
niet nodig I Iet ging er hier om
of de 'helangtiehhende' zijn
ziekte-uren mocht aftrekken
van de urennorm, en of hij
zich als uitkeringsgerechtigde
nog steeds ondernemer mocht
noemen. En aanspruuk kon
maken op dc Zclfsfandigcnaf
U.3 itel mot in dut niet
In de praktijk gebruikt de fis
CUS deze uitspraak om de Zelf
standigenaftrek ook hl) in< i
dentele, kortstondige ziekte te
weigeren I )e eerste drie Jaren
daaropvolgend wordt zo Ie
mand startende ondernemer'
Als de urennorm gehaald
word! Mjfihij<>i wadi
waar een kleine extra aftrek,
maar bij elkaar is dat door
gaans minder dan het verlies
van die ene hele aftrek. El) het
spreekt vanzelf dat het wegval
len van de totale aftrek hoogst
ongelegen komt. namelijk als
iemand toch al inkomen ver
loor omdat hij ziek was. Het
effect is dus altijd ongunstig.
Een andere reactie ojx-nde mi-
de ogen voor dc bizarre gevol
gen iemand schreef namelijk
dat de fiscus haar dor hier, die
©en kantoor voor grafisch ont
werpen had hu w hl op ZeM
standigenaftrek wil ontzeggen
wegens zwangerschapsver
zuirn. Dit is in strijd met arti
kei 1 van de Grondwet. Vrou
wen zouden dan systematisch
worden benadeeld omdat zij
kinderen haren en ouderen
omdat zij vaker ziek zijn. En
alle zelfstandigen worden ach
tergesteld bij werknemers in
loondienst Dat kan natuurlijk
niet. En zo heeft de I loge Raad
het dus ook niet bedoeld.