1 Jaar lang
geen
gesprekskosten
en de
beste service.
Milosevic koerst
weer aan op uitstel
Verkiezingen in Israël lijken onvermijdelijk
Buitenland
Abortus-arts VS door activist 'geëxecuteerd'
Basken bekrachtigen
vrede via de stembus
Amerikaanse scheidsrechters krijgen het zwaar
-4AG 26 OKTOBER 1998
i keurt coalitie met Groenen goed
De sociaal-democratische SPD heeft gisteren tijdens een
Ingres ingestemd met de coalitie met de Groenen. Daar-
lat vast dat de Bondsdag Gerhard Schroder morgen tot
pnselier kiest. Slechts één afgevaardigde stemde tegen
pord, drie anderen onthielden zich van stemming. Zater-
mden de Groenen al in met de coalitie. Schroder wordt
je sociaal-democratische bondskanselier sinds de Twee-
Jjldoorlog. Schroder kondigde 'een nieuw begin' aan. na-
ïristen-democraten en liberalen Duitsland zestien jaar
line stroomt in Rijn na botsing
>ar» Door een botsing tussen een Duitse en Nederlandse
a s gistermorgen ongeveer 170 ton benzine de Rijn inge-
Het ongeluk deed zich voor bij Bad Salzig in de deel-
jnland-Palts. Volgens de politie te water was het roer van
;e tanker defect. Toen het schip wilde wegvaren, boorde
rlandse boot zich in de zijkant. Daardoor ontstond zes
meter onder het wateroppervlak in het Duitse schip een
an ongeveer vier meter. De benzine is door de wind
wateroppervlak verspreid.
Tsjetsjeniër omgekomen
Het hoofd van de anti-ontvoeringseenheid van de
ense politie, Shaid Bargisjev, is gisteren bij een aanslag
leven gekomen. De auto waarin het slachtoffer zat. ont-
abij het bureau van zijn eenheid. Twee lijfwachten raak-
ond. De politie sprak van een 'terroristische daad', maar
niet zeggen of de bom was verstopt in de auto, of dat er
losief op de weg was geplaatst. Tsjetsjenië kampt met
cs ontvoeringen.
wil onvruchtbare mannen klonen
Een Italiaanse arts heeft het plan opgevat om menselij-
;n te maken. Hij wil daarmee onvruchtbare mannen in
■llen kinderen te hebben. Professor Antinori, de man die
een 62-jarige vrouw in staat stelde een kind te krijgen, is
e deskundige op het terrein van de menselijke vrucht-
d die aankondigt een mens te willen klonen. Antinori wil
technieken gebruiken waarmee het schaap Dolly werd
t. Dolly is het eerste zoogdier dat gekloond werd.
saai protest van rechts in Rome
Ongeveer 300.000 Italianen hebben zaterdag in Rome ge-
streerd tegen de nieuwe centrum-linkse regering van
r d'Alema, een ex-communist. De betoging was georgani-
oor de rechtse oppositie. De organisatie maakte melding
miljoen deelnemers. Vooral uit het door werkloosheid
in Zuid-Italië was de opkomst groot.
isische politie verjaagt betogers
impur Met grof geweld hebben honderden Maleisische
nensen zaterdag in de hoofdstad Kuala Lumpur een ein-
aakt aan een demonstratie van circa tweeduizend aan-
i van de ontslagen en gevangen gezette voormalig vïce-
r en minister van financiën Anwar Ibrahim De politie
•rtig voertuigen, vier waterkanonnen en helikopters in.
is eind september opgepakt, nadat hij een demonstratie
vaarin premier Mahathir Mohamad werd opgeroepen af
den zoekt naar seropositieve man
lm» De Zweedse politie maakt jacht op een seropositie-
die met meer dan honderd vrouwen seksueel contact
had. Van één van de vrouwen is bekend dat zij aan aids
dusver hebben 125 vrouwen gezegd dat zij seksueel
met de man hebben gehad. Hij woont in Zweden onder
James Kimball, een overleden Amerikaan wiens pas-
heeft gestolen. Maar vermoedelijk gaat het om een 25-
aniër, die in de Verenigde Staten voor fraude en heling
zocht. Hij is naar Zweden geëmigreerd, omdat hij een
vriendin had.
jmans vrouw: geld voor boeken
Het bedrag van 500.000 gulden dat de afgelopen jaren
ningen van de echtgenote van de Kroatische president
ludjman is gestort, is afkomstig van honoraria voor boe-
het staatshoofd heeft geschreven. Dat zegt Ankica Tudj-
terdag in een interview in de Kroatische regeringsgezinde
'cernji List. De stortingen op de rekeningen van Ankica
n kwamen in de openbaarheid door een 50-jarige mede-
r van de Zagrebacka Banka, de grootste Kroatische bank.
washington john wanders
correspondent
Een Amerikaanse abortus-arts,
die al vele jaren met de dood
werd bedreigd, is afgelopen
weekeinde door een sluipschut
ter vermoord. De 51-jarige Bar-
nett Slepian werd getroffen in
de keuken van zijn woning. Hij
woonde in een voorstadje van
Buffalo in de staat New York.
niet ver van de Canadese grens.
De kogel werd door een onbe
kende afgevuurd vanuit de ach
tertuin.
De moord past in een reeks
Verkiezing in
Iran zege voor
conservatieven
TEHERAN AFP-Rtr
De conservatieven blijven de
dienst uitmaken in de Raad van
Experts in Iran. Dat blijkt uit de
definitieve uitslag van de ver
kiezingen van vrijdag. De raad,
die geheel uit geestelijken be
staat, kiest de hoogste leider
van Iran, de 'Rechtvaardige
Rechtsgeleerde' of Wali al-Fa-
qih. Ayatollah Khamenei vervult
die functie nu.
Van de 86 zetels in de raad
komen er 42 in handen van de
Vereniging van Militante Gees
telijken, een groep die zich ver
zet tegen het hervormingsge
zinde beleid van president Kha
tami.
Veel aanhangers van Khatami
hadden de Iraniërs opgeroepen
niet te gaan stemmen uit pro
test tegen het geringe aantal
hervormingsgezinde kandida
ten. Maar alleen in Teheran,
een bolwerk van aanhangers
van de president, hebben de
kiezers het laten afweten.
Tjaar lang elke maand 30 of 60 gratis Voordeelminuten.
Libcrtcl heeft de voordeligste abonnementen
Nederland. Die u nog voordeliger kunt maken
Libcrtcl Yoordeclminutcn. Vooraf ingekocht,
veel scherper geprijsd. Heel aantrekkelijk.
En nu helemaal. Want als u vóór 16 november
een Libcrtcl Personal of Libertel Professional
inement afsluit krijgt u respectievelijk 30 of 60
rdeelminuten gratis. Iedere maand opnieuw.
Een jaar lang. U belt dan wel op het beste
netwerk van ons land (getest door KEMA). Met
de beste gcsprekskwaliteit (1009? EFR). De beste
landelijke dekking (bereik van 989?En de beste
Klantenservice (permanent bereikbaar, onlangs
nog bekroond met een Grand prix).
Kortom, Libcrtcl is de beste keus. Bel voor
meer informatie, acticvoorwaardcn of de dichtst
bijzijnde verkooppunten Libcrtcl Klantenservice
gratis 0800 05 60.
van aanslagen tegen abortuskli
nieken en -artsen in de VS en
Canada. Slepian is het zevende
dodelijke slachtoffer in de VS
sinds 1993. Zijn gewelddadige
dood, die alle trekken heeft van
een executie, veroorzaakte een
schokgolf in de VS en Canada.
President Clinton sprak zater
dag zijn woede en ontzetting
uit: „Ongeacht onze verschillen
van inzicht over abortus moe
ten alle Amerikanen eensgezind
zijn in hun veroordeling van de
ze daad". Gouverneur Pataki
van New York zei dat de dader
'niets minder verdient dan de
doodstraf.
De plaatselijke autoriteiten en
de FBI waarschuwden de laatste
weken al voor aanslagen. Sle
pian is de vijfde arts die sinds
1994 in eigen huis onder vuur
werd genomen. De aanslagen
vonden steeds plaats tussen
eind oktober en half november.
Op 11 november gedenken de
VS hun oorlogsveteranen, ter
wijl de dag in Canada bekend
staat als Wapenstilstandsdag.
Volgens de Nationale Abortus
Federatie in Washington leggen
vooral Canadese anti-abortus
activisten de elfde november uit
als de jaarlijkse 'herdenkingsdag
voor de ongeboren kinderen'.
De autoriteiten houden er reke
ning mee dat de moordenaar
van Slepian ook verantwoorde
lijk is voor de eerdere aansla
gen.
Dominee Flip Benham, leider
van de anti-abortusorganisatie
Operation Rescue
(Reddingsoperatie), zei in een
reactie op de aanslag dat Sle
pian 'duizenden en duizenden
onschuldige kinderen heeft ver
moord'. Hij voegde er aan toe
dat zijn organisatie daarmee de
moord niet wil goedpraten.
Winst voor politieke vleugel ETA
NA VO-ultimatum verstrijkt morgen
Carlos Itargaiz (midden), de plaatselijke leider van de Partldo Popular,
wordt omhelsd door aanhangers na zijn grote winst bij de Baskische
verkiezingen. foto ap» ion dimis
Barcelona henk van den boom matigde nationalistische PNV
correspondent de verkiezingen gewonnen. Zij
haalde met een licht verlies 21
van de 75 parlementszetels bin
nen. Grote winnaar is de landt'
De Joegoslavische president Milosevic lijkt aan te koer
sen op nieuw uitstel van het ultimatum dat de NAVO
hem eerder stelde om Kosovo te ontruimen. Dat ultima
tum verstrijkt morgen. De NAVO-raad komt vandaag in
Brussel bijeen om te praten over de vorderingen die
Milosevic heeft gemaakt bij het terugtrekken van zijn
eenheden uit de opstandige Servische provincie.
BELGRADO-NEW YORK
RTR-ANP-GPD
Waarnemers ter plekke consta
teerden de afgelopen dagen
geen vermindering van het aan
tal agenten van de speciale Ser
vische politie-eenheden. Eerder
lijken zowel Servische eenheden
als Albanese opstandelingen in
Kosovo zich in te graven voor
nieuwe gevechten.
Volgens een westerse diplo
maat in Pristina, die niet met
name genoemd wilde worden,
krijgen de Serviërs de verkeerde
signalen. „Al ons ambassade
personeel is inmiddels weer te
rug. Binnenkort komen daar
nog eens 2.000 waarnemers bij.
Dat moedigt de Serviërs niet
aan om te denken dat we ze
gaan bombarderen.
Afgelopen weekeinde voerden
NAVO-opperbevelhebber We
sley Clark en zijn adjudant ge
neraal Klaus Naumann urenlan
ge gesprekken met de Joegosla
vische leiders. Ze probeerden
hen er alsnog van te overtuigen
hun troepen vóór het verstrij
ken van het ultimatum terug te
trekken. Joegoslavië moet van
het bondgenootschap uiterlijk
morgen al zijn troepen en spe
ciale politie uit Kosovo hebben
teruggetrokken.
In Luxemburg praten van
daag ook de ministers van bui
tenlandse zaken van de landen
van de Europese Unie over de
crisis in Kosovo. Daarbij gaat
het over de eventuele humani
taire hulp aan de ongeveer
50.000 vluchtelingen in het ge
bied. Tevens bespreken de mi
nisters hoe de waarnemings
missie van de OVSE kan worden
ondersteund.
De Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties stemde zater
dag in met het plan waarne
mers naar Kosovo te sturen. Zij
moeten er op toezien dat in de
ze door etnische Albanezen be
woonde Servische provincie
geen gevechten plaatsvinden.
De Basken hebben gisteren dui
delijk gemaakt dat ze een poli
tieke oplossing van het Spaans
Baskische conflict willen, door
massaal naar de stembus te
gaan. De grote opkomst kan
worden uitgelegd als een op
roep aan de ETA de wapens de
finitief in te leveren. Ondanks
de regen trokken hele families
gezamenlijk naar de stemloka
len. De bijna twee miljoen
stemgerechtigde Basken kozen
een nieuwe deelstaatregering
en een Baskisch parlement van
75 leden.
De opkomst lag ruim hoven
de 70 procent, de op één na
hoogste score sinds het herstel
van de Spaanse democratie in
1975. De verkiezingen stonden
geheel in het teken van het be
stand dat de ETA op 16 septem
ber afleondigde. Zaterdag her
nieuwde de afscheidingsbewe
ging bij monde van twee on
herkenbare leden op de BBC-te-
levisiehaar belofte dat het
om een 'echte wapenstilstand'
gut
Net als in 1994 heeft de ge
lijke conservatieve Volkspartij
(PP) van premier Aznar, die van
11 zetels naar 15 klom.
Maar ook haar tegenpool, de
radicaal-nationalistische I ierri
Batasuna (HB). krees de gumt
van de kiezer. De politieke vleu
gel i.in de i i steeg van U
naar 14 zetels. De landelijke so
cialisten van de PSOE boekten 2
zetels winst, en komen ook op
14. Verliezers zijn Verenigd
Links (1U, van 6 naar 2 zetels),
en de nationalistische EA (van 8
naar 6).
De vorige regering bestond
uit PNV, PSOE en EA. De uitslag
van gisteren maakt in theorie
een Baskisch front' mogelijk,
zonder landelijke partijen. Maar
lijsttrekker Otegi van HB zei gis
teravond geen behoefte te heb
ben deel te nemen aan een Bas
kische regering met de PNV
Lijsttrekker Ibarretxe van deze
partij heeft al eerder gezegd
voorstander te zijn van een ka
binet waarin ook landelijke par
tijen zitten.
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Het eerste dat de Israëlische
premier Netanyahu gisteren bij
terugkeer uit Washington deed,
was flink uithalen naar zijn te
genstanders. Hij bezwoer de ex
treem-rechtse critici in zijn re
gering dat het 'Wye Memoran
dum' naar omstandigheden de
best mogelijke overeenkomst is.
Ook de Arbeiderspartij kreeg er
stevig van langs. Als links aan de
macht was geweest, zei hij, zou
den de Palestijnen 95 procent
van de Westoever in handen
hebben gekregen.
De uitval leek nog het meest
op een verkiezingstoespraak, en
dat was geen toeval. Het heeft
er alles van weg dat Israël ver
vroegd naar de stembus zal
moeten. Volgens de jongste opi
niepeilingen staat driekwart van
de Israëlische bevolking welis
waar achter de overeenkomst,
maar kan Netanyahu in zijn ka
binet moeilijkheden verwach
ten.
Een vrij grote minderheid
overweegt tegen te stemmen als
'Wye' later deze week in discus
sie komt. De ministers van de
Nationaal Religieuze Partij
(NRP), spreekbuis van de kolo
nisten. en de rechtse Tsomet
hebben al aangekondigd dat ze
zich zullen verzetten. Ook mi
nister Yuli Edelstein, van de im
migrantenpartij Israel b'Aliya
zei gisteren dat hij neigt naar te
genstemmen.
In de Knesset, het parlement,
heeft Netanyahu wat zijn vre
despolitiek betreft niets te vre
zen. De linkse oppositie heeft
Er was bij aankomst in Tel Aviv niet alleen harde kritiek voor Netanyahu. Een groep medestanders bereidde hem een
thon-onderhandelingen in de VS.
een vangnet' aangekondigd, spreid als de begroting voor overleg gaande tussen de NRI
welkom n
wat wil zeggen dat ze de over- 1999 ter discussie komt, en als
eenkomst tot het eind van de een al ingediend voorstel voor
uitvoering zal steunen. Maar de vervroegde verkiezingen ter
partij heeft ook gezegd dat het stemming wordt aangeboden,
vangnet niet zal worden uitge- Wat dat laatste betreft is er al
•n links. De NRP wil de rege
ring-Netanyahu per se ten val
brengen, om nieuwe verkiezin
gen als een soort referendum
over 'Wye' af té dwingen. Met
haar negen zetels kan de partij
Netanyahu maken en breken
Daarom lijken vervroegde ver
kiezingen onafwendbaar.
tel aviv ad bloemendaal
ledereen bereikbaar, bereikbaar voor iedereen
CORRESPONDENT
De reacties op het 'Wye-Memorandum'
in Israël en de Palestijnse gebieden wa
ren het afgelopen weekeinde voorspel
baar gemengd, maar over één ding is ie
dereen het eens: het uitvoeren ervan zal
niet meevallen. De optimisten hopen dat
de dynamiek van de topconferentie en
de intensieve bemoeienis van de Vere
nigde Staten de partijen zal aanmoedi
gen zich strikt aan hun beloften te hou
den. De pessimisten menen dat er niets
is veranderd aan het diepe wederzijdse
wantrouwen tussen Israëli's en Palestij
nen.
Het akkoord is voornamelijk het resul
taat van Amerikaanse druk, zeggen ze,
en de scheidsrechtersrol die het akkoord
toekent aan de CIA zal de afwikkeling
van 'Wye' misschien alleen maar inge
wikkelder maken. Bovendien zijn ze er
niet gerust op dat de Israëlische premier
Netanyahu in de komende maanden het
hoofd koel zal houden, en niet alsnog zal
toegeven aan de druk van extreem
rechts. Wie per se dwars wil gaan liggen,
vindt in de tekst van het akkoord vol
doende excuses.
Het Wye Memorandum gaat vergezeld
van enkele vertrouwelijke documenten.
waarin nadere bijzonderheden staan
over het tijdschema en de veiligheidspa
ragraaf. Het kan zijn dat die meer uit
sluitsel geven over conflictoplossing,
maar waarschijnlijk is dat niet. Afgaande
op de tekst zullen de CIA-vertegenwoor-
digers hun handen vol hebben aan het
begeleiden van het uitvoeringsproces.
De dienst heeft al toegegeven dat het
moeilijk gaat worden. Ze is immers inge
steld om te spioneren en spionnen te
vangen, en niet om na te gaan of Pales
tijnse gevangenen inderdaad achter slot
en grendel zitten.
De belangrijkste onbeantwoorde vraag is
wie er beslist in het geval van onenig
heid. Wat gebeurt er als de CIA vindt dat
het Palestijnse bestuur serieus werk
maakt van bijvoorbeeld het aanpakken
van de 'terroristische infrastructuur',
maar de Israëli's daar anders over den
ken? Netanyahu zal ongetwijfeld ant
woorden dat Israël wat veiligheidszaken
betreft het laatste woord houdt, maar
dergelijke conflicten kunnen zorgen voor
gevaarlijke spanningen. En zullen de Pa
lestijnen niet in de verleiding komen
voor ieder wissewasje CIA-directeur Ge
orge Tenet te bellen?
De inkt van het memorandum was nog
niet opgedroogd, of Israëli's en Palestij
nen gaven al verschillende antwoorden
op de vraag of de bijna 700 leden tellen
de Palestijnse Nationale Raad (PNC"), het
hoogste orgaan van de PLO, de wijzigin
gen in het Palestijnse handvest zou moe
ten goedkeuren. „Dat moet zonder
meer", zeiden de Israëli's. „Zo staat het
er niet", verklaarden echter de Palestij
nen.
De PNC is een bijna pre historisch insti
tuut. maar om zijn achterban te gerieven
heeft Netanyahu zich vastgebeten in een
stiptheidsclausule. Tijdens het overleg
op Wye Plantation bleek de kwestie het
moeilijkst oplosbare probleem. Volgens
haar eigen regels kan alleen de PNC het
handvest wijzigen, en zo moet het vol
gens Netanyahu dan ook gebeuren. Hij
weet hoe moeilijk het voor Arafat al is
om een quorum van de raad naar Gaza
te halen.
Arafat vindt het vernederend de PNC bij
een te moeten roepen op bevel van
Netanyahu. Een andere factor is dat de
vorige Israëlische regering en de Ameri
kanen zich destijds voldaan hebben ge
toond over een bijeenkomst van de PNC,
vier jaar geleden, waarin een commissie
opdracht kreeg het handvest te herzien.
In een brief aan president Clinton, in ja
nuari van dit jaar. heeft Arafat bevestigd
dat de anti-Israëlische clausules uit het
handvest zijn geschrapt.
Het Wye Memorandum zegt over deze
kwestie dat de Uitvoerende Raad van de
PNC en de Palestijnse Centrale Raad
(twee kleinere bestuurslichamen) die
brief van Arafat aan Clinton nu zullen
'herbevestigen'. De paragraaf gaat ver
der: 'PLO-voorzitter Arafat, de voorzitter
van van de PNC en de voorzitter van de
Palestijnse Raad zullen de leden van de
PNC, de Centrale Raad, de Raad en de
Palestijnse ministers uitnodigen voor
een bijeenkomst, die zal worden toege
sproken door president Clinton en die
haar steun zal herbevestigen voor het
vredesproces en de eerder genoemde
besluiten van de Uitvoerende Raad en de
Centrale Raad.'
Is een officieel quorum van de PNC! ver
eist? Niemand die het kan zeggen. Zelfs
Netanyahu, die in zijn persconferentie
van gisteren zei dat de tekst 'absoluut
duidelijk' is, hield het wat dat betreft
vaag. Het lijkt erop dat ook op dit punt
de Amerikanen uiteindelijk het ant
woord zullen moeten geven. Die totale
Amerikaanse bemoeienis is miss< hien
wel het grootste verschil tussen het Oslo-
proces van nu en dat onder de vorige Is
raëlische regering. Aan het opstellen van
de oorspronkelijke Oslo-akkoorden is
geen Amerikaan te pas gekomen.
