V erpleeghuizen:
Ook eigen CAO
'Misschien komt er nooit gerechtigheid'
J
Binnenland
Wallenmanager maakt
het criminelen lastig
an Kemenade snijdt in
ina mensenrechten aan
Ton voor gouden tip
moorden Hilvarenbeek
Kamper kogge op weg
ERDAG 10 OKTOBER 1998
ANP Algemeen Nederlands Persbur
'lan ernstig gewond na steekpartij
uhaag Afgelopen nacht werd een 30-jarige Utrechter in Den
[agvijfkeer in zijn linkerbeen gestoken. Omstanders waar-
luwden de politie dat er een man in een plas bloed lag. De
Rechter had een slagaderlijke bloeding en moest met spoed in
)t ziekenhuis worden geopereerd. Het slachtoffer had met een
Ppstituee ruzie gekregen over de afgesproken prijs, waarna hij
spr vier mannen uit haar pand werd gezet en gestoken. Drie
jgenaars (25, 27 en 30 jaar) en een Vlaardinger (38) zijn gear-
iteerd.
^Onderwijstelefoon wordt bekender
Ruim duizend scholieren hebben in het eerste half jaar
problemen aan de Onderwijstelefoon (0800-1608) voorge-
Dat betekent dat de Onderwijstelefoon, die sinds 1995 be-
langzamerhand bekender wordt. Een op de vijf scholieren
ïgt over geweld op school. Een op de vier geeft aan last te
iben van school- en leerproblemen. Ruzie met een leraar is
k aanleiding om te bellen. Het merendeel van de scholieren
bellen, vindt dat er op school niet naar hen wordt geluisterd.
Voelen zich onbegrepen. De Onderwijstelefoon is in januari
campagne gestart om meer bekendheid onder scholieren te
-erven.
^'Gemeente moet weer de baas worden
üerdam saskia gaster
llijkt zo op het oog een
lügewoon, bewoond grach-
jand in de Amsterdamse
buurt. Een pand waar nu
5 geen seksbedrijf is geves-
Maar Wallenmanager
IkPapineau Salm heeft eens
Iter de gevel' gekeken en wat
ft? Het is op één dag drie
tvan eigenaar verwisseld en
ton in waarde gestegen. De
drachten werden alle drie
[etzelfde notariskantoor be-
iken. Dat riekt naar witwas-
En hoe zit het eigenlijk met
jeroepsethiek van notaris-
lenmanager Salm werd in
nber 1996 aangesteld naar
jeiding van de publicatie
het IRT-rapport, waarin de
knologen Fijnaut en Boven-
stelden dat de gemeente de
op de hoofdstedelijke rosse
rt kwijt was. Zestien crimi-
jnetwerken zouden het ge-
domineren.
pn tweede halfjaarrapport,
deze week door een ge-
[nteraadscommissie werd
ndeld, kondigt de Wallen-
lager aan te willen kijken
(de beroepsethiek van no
pen, makelaars en advoca-
j„Want ik kom steeds de-
ïe namen tegen." Het is
hts een van de vele kwesties
JrSalm bijna dagelijks op
tbij zijn onderzoek naar de
ergrond van 9000 adressen
e Amsterdamse Wallen,
lenmale vraagt hij zich af of
(•niet iets structureels aan te
nis.
Ittendeerde hij de fiscus op
(roei van heihuizen. Die bie-
:egen een laag tarief ge-
eken naar het buitenland
maar hadden meer weg
itwasbedrijfjes. Hij initi-
samen met de Jeugd- en
inpolitie een gemeentelijk
'irzoek naar escortbureaus
lar de aanwezigheid van
lerjarige en illegale prosti-
!)s.
Iviseerde tevens burge-
iter Patijn de groei van
'tshops (waar ecodrugs
a en verhandeld) aan ban-
te leggen, toen hem bleek
r er het laatste halfjaar drie
ier per maand bijkwamen.
;le eigenaren bleken ante-
nten te hebben op grond
van ze nog niet eens een
kvergunning zouden krij-
i rug gesteund door de me-
irkingvan alle controleren-
imeentelijke diensten, poli-
ïstitie en sinds deze zomer
>cus en de Kamer van
ihandel, ging Salm aan de
„Gewoon deur voor deur
lellen en controleren of aan
voorwaarden voor vergun-
en en gemeentelijke nor
men was voldaan. Kunnen we
de criminelen niet wegjagen,
dan kunnen we het ze in elk ge
val moeilijk maken."
Het zijn soms kleine steekjes,
maar ze prikken wel. Neem nou
dat grachtenpand vol met stu
denten die circa 600 gulden be
taalden voor een kamertje. De
nieuwe eigenaar wilde het ei
genhandig ontruimen en er een
kantoor voor zijn seksimperium
vestigen. De studenten kregen
door tussenkomst van Salm ver
vangende woonruimte. De eige
naar kreeg echter geen toestem
ming er een kantoor van te ma
ken, omdat dat strijdig was met
het bestemmingsplan.
Hoe lastig het Wallenproject
voor de ondernemers is, blijkt
uit de wijze waarop Salm op de
Wallen wordt begroet. „Durf jij
hier nog wel te komen? Er zijn
mensen die wel trek hebben in
een broodje rauwe salm", zegt
een medewerkefvan een seks-
theater in onvervalst Amster
dams.
Tot echte bedreigingen aan het
adres van de Wallenmanager is
het vooralsnog niet gekomen.
Dat kan volgens Salm twee din
gen betekenen: öf hij is geen
echte bedreiging voor de grote
jongens, öf hij is een te bekend
figuur op de Wallen, wat bete
kent dat ze niet durven. Hij is
toch bijna alle zestien door Fijn
aut en Bovenkerk genoemde
criminele netwerken tegenge
komen. Soms zoeken grote uit
baters zelf contact om te horen
waar de Wallenmanager mee
bezig is en wat hij van ze wil.
Door de steegjes achter het Ou
de Kerksplein zet Salm opeens
koers richting het enige over
dekte 'raampaleis' in de stad.
Het is er benauwd binnen.
Mannen verdringen zich in de
smalle gangen langs de ramen.
Niet lang na zijn aanstelling
ontdekte de Wallenmanager tot
zijn ontsteltenis dat de gemeen
te een bordeelvergunning had
verleend aan de toen al gedeti
neerde eigenaar van het pand.
De man bleek een handlanger
van drugsbaron Etiënne Urka te
zijn. Op dit moment werkt de
gemeente aan voorstellen die
het, net als bij de drank- en ho-
recawet, mogelijk moeten ma
ken exploitanten met specifieke
antecedenten te weren.
Een paar grote jongens zitten
vast, maar de Wallenmanager
heeft niet de illusie dat hij alle
criminele netwerken uit de stad
kan werken. Wel hoopt hij aan
het eind van hét project, over
een jaar, een draaiboek te pre
senteren waarmee de gemeente
het werk kan voortzetten. „Als
de gemeentelijke diensten, poli
tie, justitie en de fiscus goed sa
menwerken, kunnen we ervoor
zorgen dat de gemeente weer
baas in eigen stad wordt."
Noord-Hollandse commis-
s van de koningin J. van
iienade heeft gisteren in
na voorzichtige kritiek ge-
fltd op de mensenrechtensi-
>ie in dat land. Hij roerde
gevoelige onderwerp aan
e laatste dag van zijn ver
in China ten overstaan
secretaris-generaal Wu
enlandse zaken) van de
ncie Shandong, waar 89
sn mensen wonen,
waardeerde het dat de
ünissaris, die met een han-
.jflelegatie in China was, het
Ijervverp mensenrechten
feneed. Hij zei zich te reali-
•n dat China op dat terrein
I een lange weg heeft te
1- Over het algemeen zwij-
i Chinese leiders wanneer
inlanders het onderwerp
Kemenade stelde „dat er
Reactie op uitstappen van ziekenhuizen
Eén CAO voor de hele zorgsector is verder weg dan ooit.
Nadat eerder deze week de ziekenhuizen aankondigden
dat ze geheel op eigen houtje een CAO willen afsluiten,
heeft gisteren ook de vereniging van verpleeghuizen ge
zegd dat ze uit de werkgeverssamenwerking binnen de
Nederlandse Zorgfederatie (NZf) willen stappen.
den haag anp
Momenteel vallen de verpleeg
huizen onder de CAO-Zieken-
huiswezen, samen met de zie
kenhuizen, de psychiatrie en de
gehandicaptenzorg. De zieken
huizen vormen binnen de sa
menwerking in de NZf de be
langrijkste partij. De bedoeling
van de NZf was om deze CAO
juist uit te breiden tot één grote
zorg-CAO. Op die manier zou
den de werkgevers in de zorg
een grotere vuist kunnen ma
ken tegen de overheid.
Binnen die CAO zouden de
verschillende zorgsectoren nog
wel een beperkte ruimte krij
gen. Over het streven naar zo'n
gezamenlijke CAO werd twee
jaar geleden al overeenstem
ming bereikt, maar de afgelo
pen tijd gaven met name de zie
kenhuizen al signalen af dat ze
er niet zo veel meer voor voel
den. Ze vonden dat ze er bij de
verdeling van het zorgbudget te
bekaaid afkwamen.
Maandag barstte de bom met
de aankondiging van de zieken
huizen dat ze een geheel eigen
CAO willen afsluiten. Nu ook de
verpleeghuizen het voor gezien
willen houden, lijkt de weg naar
een raam-CAO voor de zorgsec
tor afgesloten.
Voor het personeel heeft het
gekissebis van de werkgevers
verenigingen overigens voorlo
pig geen gevolgen. De huidige
CAO loopt immers tot 1 april
volgend jaar. Wel kan er na die
periode een verschil in beloning
ontstaan tussen de verschillen
de zorgsectoren.
Met het dreigende vertrek van
de ziekenhuizen en de ver
pleeghuizen is het ook de vraag
of er nog een toekomst is voor
de Nederlandse Zorgfederatie.
De ziekenhuizen hebben voor
gesteld er een meer vrijblijvend
overlegplatform van te maken.
Dordrecht geeft
burger straks
digitale inspraak
dordrecht anp
Dordrecht wil beginnen met in
spraak voor burgers via de com
puter. Er moet een computer
netwerk komen, waarop men
sen aan de hand van thema's
kunnen reageren. Deelnemers
kunnen tijdens het brainstor
men op een scherm suggesties
van anderen lezen en daarop
voortborduren. Zo wil de ge
meente een kettingreactie van
opinies laten ontstaan. Die
ideeën zouden als uitgangspunt
moeten dienen voor lokaal be
leid.
De beoogde werkwijze,
GroupVision genaamd, moet
meer en sneller ideeën en sug
gesties losmaken dan bij de
nogal tijdrovende inspraakpro
cedures. Volgens woordvoerder
J. Lagendijk, directeur van het
Dordtse Stadsbestuurscentrum,
is het grote voordeel van het
systeem dat reacties anoniem
zijn. „GroupVision verlaagt de
drempel om mee te praten."
Ook wie bang is voor het spre
ken in het openbaar, kan dus
meedoen.
Maanden onderzoek levert niets op
tilburg anp
De politie van Tilburg looft
een beloning van een ton uit
voor tips die kunnen leiden
tot de oplossing van de vier
voudige moord in Hilvaren
beek in juli van dit jaar. De
zaak deed veel stof opwaaien
omdat twee van de slachtof
fers leden waren van de be
kende zakenfamilie Tamini-
au.
Hun lichamen werden ge
vonden op een bospad nabij
recreatiepark de Beekse Ber
gen. Ze woonden daar in een
nabijgelegen villa. De politie
ging er vanuit dat de broers,
Polle en Frank, getuige waren
geweest van een afrekening in
het criminele milieu. Een
eindje verderop lagen de stof
felijke overschotten van de
andere twee slachtoffers, van
45 en 39 jaar uit Maastricht,
beiden bekenden van de Lim
burgse politie. Een van hen
was eerder veroordeeld voor
de productie van XTC.
Noch een uitgebreid buurt
onderzoek, noch het benade
ren van toeristen op de Beek-
se Bergen leverde voldoende
aanknopingspunten op voor
de oplossing van het misdrijf.
Met de beloning van een ton
hoopt de politie dichterbij de
ontknoping te komen.
De beloning is aanzienlijk
hoger dan gebruikelijk. De
laatste jaren loofden justitie
of politie gemiddeld 25.000
gulden uit als beloning voor
gouden tips in moordzaken.
Justitie in Den Haag was in
april 1997 ook bereid om een
ton te betalen aan degene die
informatie kon geven over de
dader van de brand in de
Frans Halsstraat. Daarbij
kwamen een Turkse moeder
en vijf van haai' kinderen om
het leven.
Tips over delicten tegen de
Staat kunnen nog meer ople
veren. In juli 1993 loofde de
Haagse hoofdofficier van jus
titie twee ton uit aan degene
die de beslissende tip gaf over
de RaRa-aanslag op het mi
nisterie van Sociale Zaken.
akmpen Een Kamper Kogge, nauwkeurig nagebouwd aan de hand van een wrak uit de
dertiende eeuw, is uit de haven van Kampen vertrokken naar Amsterdam. In zijn tijd was
het schip revolutionair omdat het internationale handel mogelijk maakte. De Kogge
komt tijdelijk bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam te liggen, waar vandaag een
expositie wordt geopend over de Oostzee-handel onder de titel 'Goud uit graan'.
FOTO ANP RAYMOND RUTTING
Hoofddotpse Mieke Kaaskoper opnieuw naar Turkse rechtbank
bij alle kritiek die er in het
Westen is op de mensenrech
ten in China, en u weet dat die
er is en het zou niet eerlijk zijn
daarover als vriend te zwijgen,
dat bij die kritiek niet uit het
oog mag worden verloren dat
de meeste essentiële rechten
van de mens die rechten zijn
op een menswaardig bestaan,
dat wil zeggen op werk, op in
komen, op gezondheid, op on
derwijs en op huisvesting".
Na afloop van het afscheids
diner in de Chinese havenstad
Qingdao zei Van Kemenade:
„Het zou niet eerlijk zijn ge
weest er niet over te spreken.
Als minister zou ik dit niet zo
gauw hebben gedaan, maar als
commissaris heb ik toch een
andere rol. Ik houd er ook niet
van alleen maar rituele formu
les uit te spreken." Van Ke
menade vertrok vanmorgen
met zijn delegatie naar Japan.
haarlem pauline van der mue
Mieke Kaaskooper uit Hoofd
dorp reist vandaag naar Alanya
in Turkije om het derde bedrijf
van een rechtszaak mee te ma
ken. Ze hoopt dat eindelijk ie
mand wordt veroordeeld voor
dood van haar vriend Marcel
Moes. Hij overleed in juni vorig
jaar tijdens een duikexpeditie.
De instructeur die hem bege
leidde, deed niets om hem te
redden. „Ik weet niet wat er
maandag in de rechtszaal ge
beurt", zegt Mieke. „Misschien
doet de rechtbank ineens uit
spraak. Misschien komen er
nog tien zittingen. Maar het kan
ook zijn dat het nooit lukt om
gerechtigheid te krijgen." Daar
denkt ze liever niet aan. „Ik ge
loof niet dat ik dat zou kunnen
verwerken."
Marcel en Mieke woonden
ruim vijf jaar samen toen ze vo
rig jaar op vakantie gingen naar
Alanya. Marcel wilde zich
meteen overgeven aan zijn fa
voriete bezigheid, duiken. Ze
zochten een duikschool op.
„Niet voor lessen, hij was een
ervaren duiker. Maar alleen dui
ken is te gevaarlijk. En in dat
onbekende water had hij een
gids nodig."
Maandag 16 juni bracht Mar
cel de hele ochtend onder water
door. „Daarna lunchten we sa
men. Hij raakte niet uitgepraat
over wat hij gezien had. Visje
zus, inktvis zo, hij ratelde maar
door. Ik weet zeker dat hij niet
van plan is geweest een grot in
te gaan. Dat zou hij zéker ver
teld hebben tijdens die lunch."
Toch werd Marcel de volgende
dag achterin een labyrint van
grotten gevonden.
Mieke wachtte aan boord ter
wijl Marcel, de instructeur en
nog een duiker het water in gin-
Mieke Kaaskoper op de bank met een foto van haar overleden vriend Marcèl.
UNITED.PHOTOS DE BOER ROB HENDRIKS
gen. Tot haar verbazing kwam
die tweede duiker alleen terug.
Maar ze schrok pas echt toen
tien minuten later de instruc
teur boven water kwam. Zonder
Marcel. Ze kreeg geen antwoord
op de vraag waar hij was. Haar
pogingen om de instructeur te
rug te laten gaan, mislukten.
„Het kon niet, hij had teveel
stikstof in zijn bloed zei hij. On
zin, want ik weet nu dat Marcel
maar op vier meter "diepte lag.
Je kunt wel duizend keer naar
die diepte zonder problemen te
krijgen. Ik heb op mijn knieën
gelegen en gesmeekt, ik heb ge
schreeuwd, maar er gebeurde
gewoon helemaal niets."
De radio en de telefoon aan
boord werkten niet. Mieke kon
alleen maar wachten tot de
boot terug in de haven was.
Daar rende ze naar een andere
duikschool om hulp te halen. Er
voer direct een boot uit, maar
de duikers konden Marcel niet
vinden. Mieke bleef verbijsterd
op de kade achter. „Een Neder
lands meisje dat daar werkte,
ving me op. Zij zei een paar uur
later dat Marcel dood moest
zijn."
Enkele uren later is een ber
gingsduiker het water ingegaan.
Het water was echter te troebel.
Hij kon pas de volgende dag bij
Marcel komen. Die bleek in de
achterste grot te liggen, tegen
het plafond aan. „Hij had pre
cies gedaan wat hij moest doen
om zo lang mogelijk in leven te
blijven", zegt Mieke. „Waar
schijnlijk heeft hij rustig ge
wacht en gedacht: Mieke zorgt
wel voor hulp".
De duikschool verklaarde te
genover de pers dat Marcel zelf
ondanks waarschuwingen de
grot in was gegaan, dat het zijn
eigen schuld was. „Daar is geen
sprake van", zeggt Mieke.
„Marcel was een ontzettend ge
disciplineerde duiker, die deed
geen gekke dingen." Mieke be
sloot de duikschool en de in
structeur aan te klagen. De offi
cier van justitie liet meteen al
blijken dat hij daar niets voor
voelde. Maar de Hoofddorpse
heeft met steun van de ANWB
doorgezet.
Ze heeft lange tijd het gevoel
gehad dat de zaak in de doofpot
werd gestopt. Niemand leek
haar te willen helpen en raad
selachtige gebeurtenissen volg
den elkaar op. „Marcel had zijn
duikbril op toen hij dook, maar
niet toen hij gevonden werd. Na
een paar dagen is die bril ge
vonden op de boot van de duik
school. Hoe kwam hij daar?"
Enkele maanden later bleken
getuigenverklaringen van Mieke
en van Marcels vaste duikleraar
ineens niet meer in het dossier
van de rechtbank te zitten. „Ik
ben op stel en sprong naar Tur-
kijke gereisd om het dossier aan
te vullen. Nu is een rapport van
de kustwacht weer spoorloos
verdwenen. Daar stonden ui
terst belastende verklaringen
Alles wat mis kon gaan, is het
eerste jaar misgegaan. Maar in
juni, een jaar na Marcels dood,
is toch besloten dat de instruc
teur strafrechtelijk wordt ver
volgd. „Eindelijk gebeurt er iets.
Dat heeft me weer een beetje
vertouwen gegeven."
De instructeur kwam in juni
niet op de zitting. Mieke gelooft
niet meer dat ze ooit zal weten
wat er precies gebeurd is onder
water. „Daar kun je alleen over
speculeren. Ik wil me concen
treren op wat bóven water is ge
beurd. Die instructeur heeft
Marcel gewoon aan zijn lot
overgelaten. Hij had niet eens
een diploma. Dat heeft hij pas
na Marcels dood gehaald."
Daarom gaat ze opnieuw met
lood in de schoenen naar Ala
nya. De confrontatie met die
voor haar zo rampzalige plaats
valt zwaar, maar niets doen is
nog veel erger. Mieke heeft zo
moeten knokken, dat ze aan het
verwerken van Marcels dood
nog helemaal niet is toegeko
men. AS en toe gooi ik een glas
tegen de muur", bekent ze.
Maar ze houdt zich het grootste
deel van de tijd sterk. „Dat moet
wel. Als ik de druk niet op de
ketel houd, gebeurt er niets."
Genderkliniek
overweegt
schadeclaim
utrecht anp
Het juridische steekspel om de
omstreden genderkliniek in
Utrecht is nog niet voorbij. De
Inspectie voor de Gezondheids
zorg bepaalt volgende week of
zij het openbaar ministerie in
schakelt. De directeur van de
kliniek overweegt intussen een
schadeclaim van een paar ton
in te dienen bij het ministerie
van VWS.
De kliniek voor geslachtsbe
paling moest van minister Borst
van volksgezondheid dicht. De
minister had ethische bezwaren
tegen geslachtbepaling om niet-
medische redenen.
Deze week de inspectie de kli
niek bezocht en een 'open ge
sprek' gevoerd met directeur
Van Delen. Die heeft nog eens
uitgelegd dat de kliniek niet
meer bestaat en dat hij zich dus
heeft gehouden aan het bevel
van minister Borst. De kliniek is
omgedoopt tot voorlichtings
centrum, waar algemene infor
matie is te verkrijgen over ge
slachtsbepaling van een kind.
Ook zijn er, los daarvan, labo
ratoria waar mannelijke en
vrouwelijke zaadjes in het sper
ma worden gescheiden. Volgens
Van Delen is dat geen medische
handeling die onder het verbod
valt. Het 'voorkeurszaad' kan el
ders worden geïnsemineerd.
Volgens Borst is ook deze
spermaselectie verboden. Waar
de onderdelen van de behande
ling plaatsvinden, vindt zij daar
bij van geen belang.
DNA-test voor
rhesusfactor
ongeboren kind
amsterdam anp
Een nieuwe DNA-test maakt het
mogelijk de rhesusfactor te be
palen in het bloed van een on
geboren kind. Dat gebeurt via
het plasma van de moeder.
De vinding, die is gedaan
door B. Faas in het Centraal La
boratorium van de Bloedtrans
fusiedienst (CLB) in Amster
dam, is van belang voor zwan
gere vrouwen die een bloed
groep hebben met een rhesus D
negatieve factor. In Nederland
zijn dat er ongeveer 30.000 per
jaar.
Nu kan eenvoudiger dan
voorheen al tijdens de zwanger
schap bepaald worden of vrou
wen een afweerreactie
(immunisatie) kunnen ontwik
kelen tegen de rode bloedcellen.
Dat kan gebeuren als hun baby
rhesus D positief is, in ruim
20.000 gevallen.
Sinds 1969 kregen alle rhesus
D negatieve moeders binnen 48
uur na de bevalling een anti
stofpreparaat toegediend, als
bleek dat hun baby de andere
rhesusfactor had. Meestal treedt
de afweerreactie vlak na de ge
boorte op. Als de antistoffen
niet bestreden worden, kan dat
schadelijk zijn voor een volgen
de baby, die kans loopt op
bloedarmoede, hersenbeschad i -
ging en in extreme gevallen
overlijden.
Sinds juli van dit jaar krijgen
in Nederland alle rhesusnega-
tieve vrouwen het preparaat al
tijdens hun zwangerschap toe
gediend. Voor de ongeveer
10.000 vrouwen met een rhesus
negatieve baby, is die behande
ling met het dure, schaarse en
niet ongevaarlijke preparaat
echter overbodig.