Aalsmeerder
werf De Vries
bestaat
75 jaar
133
ZATERDAG 10 OKTOBER 1998
ijken der aarde varen op
\Uandse schepen. Jachten
l vijftig, zestig meter, met
1 vakmanschap gemaakt
li voorzien van alle luxe.
jet leeuwendeel daarvan
mt van de scheepswerven
■Trés in Aalsmeer en Van
(if/if op Kaag-eiland die
br de naam 'Feadship' al
jen nau w samen werken.
?mddv Heineken, Malcolm
niet onze ambachtelijkheid. Italianen
maken wel heel mooie dingen, maar la
ten het er bij zitten in de uitvoering.
Duitsers kunnen het wel, maar zijn weer
minder soepel. Ons uitgangspunt is dat
onze mensen eventuele problemen zelf
op de werkvloer oplossen. Ik ben er in de
loop der jaren achtergekomen dat het ar
beidsethos hier één van de sleutels is van
ons succes."
Dat succes blijkt uit de orderportefeuil
le. De werf kan per jaar twee schepen
bouwen. Gewoonlijk zijn er vijf, zes op
drachten in portefeuille. „Bij een voorbe
reidingstijd van anderhalf jaar krijgt, wie
nu bestelt, zijn schip in 2001. Dat is nog
net acceptabel voor opdrachtgevers."
Henk de Vries, opgeleid als bedrijfs
kundige en zelf vooral bezig met de ver
koop, onderhoudt nauwe contacten met
die opdrachtgevers. Over hun identiteit is
hij de discretie zelve. „Het zijn de tien
duizend rijkste mensen op aarde. Van
mij zul je alleen iets horen over mensen
die er zelf geen geheim van maken dat ze
een Feadship hebben. Iedereen weet dat
de Prince de Lignac, Abraham van Leeu
wen, een schip van ons heeft, dat zal ik
dus niet ontkennen. Freddy Heineken
heeft er ook al jaren één. Vooral om de
koningin te ontvangen, Af en toe spreek
ik hem en dan komt wel eens ter sprake
of het niet tijd is voor iets nieuws. Dan
klopt hij op m'n knie, kijkt me eens aan
en zegt hoofdschuddend dat dèt toch
veel te veel geld kost."
Toch heeft De Vries ook klanten die
wèl regelmatig een nieuw schip laten
bouwen. „De uitgeverij van het zaken
blad Forbes, heeft nu zijn derde. De
Amerikaanse Toyota-importeur heeft in
middels zijn zevende. Die bestelt steeds
een groter schip. Hij gebruikt zijn jacht
onder meer om dealers die goed preste
ren een beloning te bieden."
Puur emotie
Maar de meeste klanten kopen een schip
vooral om zichzelf een plezier te doen.
„Het aanschaffen van een jacht is puur
emotie. Ik onderhandel bijna nooit met
een financieel directeur, maar meestal
met de gebruikers zelf. Die willen ook zelf
zien hoe het met hun jacht gaat. Als ze in
Europa zijn, maken opdrachtgevers vaak
een tussenlanding op Schiphol om bij
ons een kijkje te nemen. Dat kan makke
lijk ze hebben meestal een eigen jet. Vaak
kennen ze onze mensen bij naam. Ze we
ten wie aan hun schip heeft gewerkt.
Juist de'topmensen, die zelf een groot be
drijf hebben opgebouwd, hebben enor
me waardering voor de ambachtelijke
ijtes, de Prince de Lignac,
M Allen van Microsoft en
Ijlen Henry Ford II horen
itde bekendste eigenaren
van Feadships. De Vries
taatdeze maand 75 jaar.
Ileiding voor een gesprek
et Henk de Vries (40), één
7 van de vier directeuren.
\dereen vraagt hier altijd
par naar gouden kranen.
Dat is voor ons helemaal
niet bijzonder.
Een van de jachten van De Vries op volle zee.
manier waarop hier wordt gewerkt."
Daarmee typeert De Vries ook zijn
doelgroep. „Het zijn meestal onderne
mers. De groep wordt nu wat jonger.
Vaak zijn het veertigers, vijftigers met ge
zinnen. Die blijven niet in de haven van
Saint Tropez liggen, maar trekken er op
uit. Soms maken ze complete ontdek
kingsreizen. Oliesheiks komen hier wel,
maar dat zijn uitzonderingen. Die kopen
liever een bestaand schip, dan zien ze di
rect wat ze krijgen. De tweedehands-
markt is onze grootste concurrent."
Elk schip dat de werf verlaat is uniek.
Elke opdrachtgever heeft andere wensen.
De buitenwereld vergaapt zich aan de ui
terlijke schijn: de gouden badkranen. De
Vries reageert daarop als door een wesp
gestoken. „Dat is dus helemaal niet inte
ressant. Verguldsel op kranen is op deze
schepen niet bijzonder, net zomin als in
dure huizen. Voor ons zijn de James
Bond-achtige dingen, de gadgets, veel
aardiger om te maken." Hij somt op: een
jacht met een deur in de wand om een
auto uit te rijden, een speciaal kraantje
om de Harley Davidson op de kade te
zetten, een schip met een bioscoopzaal
met surround-systeem, een jacht met
een complete geluidsstudio.
Henk de Vries is zich ervan bewust dat
de sfeer rond dit soort miljoenen kosten
de luxe producten in Nederland met zijn
doe- maar- gewoon- dan- doe - je- al-
gek- genoeg- mentaliteit nog wel eens
beladen is. „Ja, er is afgunst, maar dat is
ook alleen in Nederland zo. De mensen
zouden er ook iets anders tegenaan kun
nen kijken. We maken hier heel mooie
dingen, waar ook nog eens veel families
van leven. Doordat wij die dingen kun
nen maken, houden we ambachten in
stand die anders misschien gedoemd
zouden zijn te verdwijnen."
Al voor de oorlog bouwde De Vries luxe jachten, zij het
van bescheidener afmetingen. Dit is de ruim tien meter
metende Stem uit 1934. foto pr
in de verkoop. Onze klanten kopen in de
eerste plaats een 'Feadship'. Dat is we
reldwijd een begrip, veel meer dan de na
men De Vries of Van Lent. Toch zijn we
nog steeds aparte familiebedrijven, elk
met een eigen sfeer. Van Lent is van oor
sprong katholiek, dat merk je in allerlei
kleine dingen. Misschien zijn zij wat uit
bundiger. Wij zijn van oorsprong gerefor
meerd, net even wat steiler en ernstiger.
Maar die grenzen vervagen. Eén van mijn
neven is onlangs bij Van Lent begon
nen."
Hecht verbond
rots stapt Henk de Vries door
het schip in aanbouw op de
werf in Aalsmeer. Hij wijst op
de aluminium opbouw en romp van de
49 meter lange 'Sussurro' (Italiaans voor
'Fluistering'). Maar hij geeft ook alle aan
dacht aan de glanzende lampjes - een
soort patrijspoortjes - naast de traptre
den. Dan laat hij de wanden zien van
lichtgewicht honingraatmateriaal - dat
ook in de vliegtuigbouw wordt gebruikt.
Ook de loopplank van koolstofvezel ont
snapt niet aan zijn aandacht.
Henk de Vries: „Dit is de formule I in
de scheepsbouw, met zestienduizend pk,
waarvan negenduizend afkomstig van
turbines. Dit schip kan straks tachtig ki
lometer per uur varen, maar blijft vyend-
baar. Het is voor het eerst dat we zo'n
schip bouwen. Nu al zie je dat andere
klanten vragen of we niet ook zoiets voor
hun kunnen maken. Zo werkt dat dus."
Nieuwe werf
De SussuRro is een voorbeeld van de
trend in de luxe jachtbouw: 'steeds mooh
er, steeds duurder.' Opdrachtgevers vra
gen ook om steeds grotere schepen. „We
bouwen nu schepen die tussen de dertig
en zestig meter lang zijn. Dat is het maxi
mum wat we hier aan kunnen. Daarom
zijn we samen met Van Lent op zoek
naar een locatie in Nederland waar we
schepen van tachtig tot honderd meter
kunnen bouwen. We denken daarbij on
der meer aan de regio Rotterdam. Daar
zijn veel werven verdwenen. We willen
een volwaardige werf opzetten. Naast de
huidige bedrijven in Aalsmeer en op De
Kaag."
De Vries sluit niet uit dat met de komst
van zo'n nieuwe werf de samenwerking
met van Lent verder wordt gëintensi-
veerd en misschien wel tot een fusie
leidt. „We werken al jaren nauw samen
Wie nu het glanzende kleurendrukwerk
van Feadship ziet met plaatjes van jach
ten in exotische oorden en van de hyper
moderne werf in Aalsmeer kan zich nau
welijks voorstellen dat de overgrootvader
van Henk de Vries III - zoals op zijn visi
tekaartje staat - begin deze eeuw nog
Aalsmeerder pramen bouwde.
Flet waren zijn zoons Henk en Johan
die op de huidige plek aan de Ringvaart
in oktober 1923 voor zichzelf begonnen
onder de naam 'Scheepswerf De Vlijt'. Zij
bouwden van meet af aan recreatiesche
pen. „Opa had visie. Hij voorzag dat het
wel wat zou worden met de plezier-
vaart." Dat begon met kleine scheepjes,
veelal zeilboten. Twaalfvoetsjollen, pam-
pussen en regenbogen kwamen aanvan
kelijk van de op een typisch Aalsmeerse,
lange smalle, akker begonnen werf.
Het ging De Vlijt voor de wind. Al in
1930 kwam de eerste buitenlandse op
dracht en nog voor de oorlog werd het
eerste jacht van dertig meter gebouwd. In
1940 werkten er zestig mensen. Maar tij
dens de oorlog kon De Vries met onder-
houds- en reparatiewerk het hoofd nau
welijks boven water houden. Het duurde
tot ver in de jaren zestig tot er weer zestig
mensen in dienst waren. Nu telt de werf
zo'n tweehonderd eigen werknemers
plus zo'n zestig a zeventig medewerkers
van onderaannemers.
Typerend voor de aanpak van De Vries
is het grote vakmanschap en het grote
aantal disciplines onder één dak. Natuur
lijk heeft de werf mensen die staal en alu
minium kunnen lassen en weten ze er
hoe een scheepsmotor moet worden in
gebouwd. Eigen elektriciens trekken de
bekabeling in de schepen. Maar ook de
natuursteen voor badkamers wordt in
groeves in Italië zelf uitgezocht en door
eigen terrazzowerkers bewerkt. Eigen
schilders zorgen voor perfect lakwerk en
in de timmerwerkplaats worden alle lam-
brizeringen en meubilair gemaakt. De
meeste mensen zijn door De Vries zelf
opgeleid.
Henk de Vries: „We zijn permanent op
zoek naar mensen die een vak willen le
ren. Toch weten we ze op één of andere
manier ook wel te vinden. We bieden
mts'ers stageplaatsen, hebben nauw con
tact met opleidingsinstituten. En de
mensen die hier komen blijven lang. Na
het faillissement zijn hier ook mensen
van Fokker gekomen. Dat bevalt goed.
Die mensen hebben onze mentaliteit. Ze
zijn nauwkeurig en raffelen niets af."
Flexibiliteit
Vakmanschap, maar ook flexibiliteit is
volgens Henk de Vries het geheim van
het succes van de twee Nederlandse wer
ven. „Amerikanen hebben eenvoudigweg
Feadship ontstond in 1949. De jacht
bouw moest na de oorlog helemaal op
nieuw beginnen. Er was schaarste aan
materialen, maar Nederland had ook een
grote behoefte aan buitenlandse devie
zen. Zeven werven en scheepsarchitect
De Voogt uit Aerdenhout sloegen de han
den ineen in de 'First Export Association
of Dutch Shipbuilders'. De groep presen
teerde zich in de Verenigde Staten als
'de' Nederlandse jachtbouw. Zo trokken
ze de aandacht op de New York Boat-
show van 1951. Niet alleen omdat ze
complete jachten hadden verscheept,
maar ook omdat die jachten vrijwel hele
maal uit staal waren opgetrokken. Dat
was toen een nieuwigheid. Fusies, sane
ringen en reorganisaties zorgden ervoor
dat in de loop van de jaren de ene werf
na de andere uit het samenwerkingsver
band viel. Wat bleef was een hecht ver
bond tussen De Vries, Van Lent en
scheepsarchitect De Voogt.
Henk de Vries: „Opa had visie. Hij voorzag dat het wel wat zou worden
met de pleziervaart." foto united photos de boer rick nederstict
