Cultuur Kunst
'Ik kan alleen maar mezelf zijn'
end tempo Timdelerclub
Oogjes dicht en snaveltjes toe
Leids Barok
Ensemble
als vanouds
Vruchtbare creativiteit binnen bestaande kaders
vidre
Veiling voor
restauratie
Haarzuilens
JiG 10 OKTOBER 1998
eopsHffel: het kan nog
dj^Je inzendingstermijn voor de jaarlijkse schrijfwedstrijd
,|enj>idsch Dagblad Griffel is verlengd tot dinsdag. De slui-
lonanijn loopt nu gelijk op met de Kinderboekenweek in
icj v,ier de wedstrijd ook wordt gehouden. Een jury buigt
5'totpSens over inzendingen. De beste tien inzenders
Bn een prijs. Kinderen tussen de 8 en 12 jaar kunnen
|cht, rijmpje of rapnummer van maximaal 300 woorden
lagook) insturen naar: Schrijfwedstrijd Leidsch Dag-
ïtbus 54, 2300 AB LEIDEN
onderscheiding Kees Verkade
Jen r Kunstenaar Kees Verkade is gistermiddag, voor de
iet ifS van ziJn t»eeld van Louis Couperus in Den Haag, be
ver F "^der in de Orde van de Nederlandse Leeuw. In tra-
z^e beeldend kunstenaar zich de bijbehorende speld uit
tor burgemeester Deetman. Volgens Deetman verdient
de onderscheiding voor zijn grote verdiensten als inter-
kunstenaar. Een interview met Verkade staat in de za-
jlage van deze krant.
Ilse Delcmge op de planken van het Leids Vrijetijdscentrum
Vizier-Ring Villa Felderhof
nnieL-
den TeleVizier-Ring
het populairste pro-
jan het afgelopen jaar
jen door Villa Felder-
a/dl NCRV- Staatssecreta-
ants Pl°eB van cultuur
°t I JPrÜs gisteren uit. De
jerden waren dit jaar
riJ jlla Felderhof, Laat de
VARA) en Unit 13
5sel-finnaar Villa Felderhof
look vorig jaar tot de
genomineerden.
Verder waren er nog prijzen
voor presentatrice Aldith Hunk-
ar van het Jeugdjournaal, pro
grammamaker Rik Felderhof en
televisiemaker Willem Wever.
Deze week ontstond nog enige
commotie toen donderdag voor
de repetitie van de uitzending
de Televizier-ring verdwenen
bleek. Maar de AVRO slaagde er
op het nippertje in nog voor de
uitreiking een nieuw exemplaar
te fabriceren.
Ilse DeLange is het sprankelende talent uit Almelo met
een Amerikaans platencontract, wier debuut 'World of
hurt' binnen afzienbare tijd in goud veranderde. Hoewel
ze in Nashville wordt gezien als een veelbelovende, nieu
we country-ster houdt Ilse er niet van in een hokje te
worden gestopt. ,,Voor mij is het allemaal gewoon mu
ziek, want er zitten ook pop, blues en soul-invloeden in
mijn werk. Het mooie en interessante is juist, dat al die
verschillende stromingen zich zo lekker laten combine
ren."
weest de afgelopen dagen. We
hebben net vier optredens en
twee repetities achter de rug en
daarin ben ik echt voluit ge
gaan. Ik moet nog leren om mij
tijdens repetities in te houden.
Maar ja, als ik begin te zingen,
dan neemt mijn hart het over
en ben ik weg. En dat is zonder
publiek erbij niet zo verstan-
almelo hans piet
ie wunand zeilstra
Nest' door De Timde-
-xP j Ronald van Brandwijk. Ge-
zanjjO, schouwburg Leiden
dalletje dat het moet hebben
van pittig spel met vaart. En ge
lukkig speelt het gehele ensem
ble in een goed tempo dat geen
inzinkingen kent. Er is ruim
schoots aandacht besteed aan
het samenspel, waardoor de ac
teurs merkbaar alert op elkaar
reageren. Voor het sfeerbeeld is
een fraai ogend realistisch decor
een belangrijk gegeven. Niet al
tijd komt men daar door finan
ciële beperkingen aan toe. Het
toneelbeeld van dit hotel met
vreemde gasten ziet er echter
verzorgd uit.
Maar liefst acht spelers ko
men in dit stuk aan bod - zon
der echt verschil te maken tus-
séri hoofd- en bijrollen. Een ide
aal gegeven voor een amateur
vereniging dat door het gehele
ensemble goed wordt benut. Zo
ontstaat een productie waaraan
de Timdelerclub met genoegen
kan terugdenken.
zijnL
figuur in de nieuwste
van de Timdelerclub
5 herhaaldelijk probeert
Ijk te maken dat hij
j» heeft; niet vanwege
paar de ze.., ze..., ze-
|p een gegeven mo-
lert hij weer eens, en
jschouwers vullen het
n vjiuwen' vanuit de zaal
00rj aan. Als zoiets ge-
iet ft je dat het stuk aan-
op't Veilig Nest'is
eb ig ouderwets stuk dat
gelijkenis van een
l(ij op een gevaarlijke
hdelerclub koos dit-
g/oor een vlot niemen-
De gouden plaat die Ilse DeLan
ge vorige week kreeg voor (in
middels) 77.000 verkochte
exemplaren van haar debuut
'World of hurt', staat noncha
lant tegen een van de muren
van de woonkamer. ,,Hij moet
op mijn slaapkamer komen te
hangen", zegt de muzikante
met een ontwapenende glim
lach in onvervalst Twents.
,,Maar, er moet eerst nieuw be
hang tegen de muur. Dus daar
wacht ik even op."
Waar Ilse (21) dat enorme
succes aan te danken heeft,
weet ze niet precies. „Anderen
zeggen, dat het komt omdat ik
zo mezelf ben. Maar, ik kan niet
anders", klinkt het bijna veront
schuldigend. ,,En de muziek is
voor veel Nederlandse oren ver
nieuwend. Natuurlijk is er een
grote groep mensen, die geïnte
resseerd is in Amerikaanse
rootsmuziek, maar voor een
meerderheid is het nieuw. Ik
merk het tijdens concerten. Er
staan meiden van achttien voor
het podium, die er echt voor het
eerst mee kennis maken. Dat
vind ik overigens helemaal te
gek, want het is juist mijn be
doeling die muziek bij mensen
van mijn leeftijd te brengen.
Van: het is niet truttig, hoor".
„Ik heb trouwens helemaal
niet te klagen over mijn publiek.
Dat is echt heel breed. Van jon
ge meiden van veertien tot
opa's en oma's. En ook allerlei
soorten mensen. Ik ben dus niet
vast te pinnen op een bepaalde
- en daar is dat verschrikkelijke
woord weer - doelgroep", voegt
ze er met een hese stem aan
toe. „Dat ik zo klink, komt om
dat ik veel te uitbundig ben ge-
Ilse DeLange - midden in
haar eerste Nederlandse con
certserie, waarvan het LVC in
Leiden deel uitmaakt - is net te
rug uit Nashville. „Ik was er niet
om 'World of hurt' onder de
aandacht te brengen. Hoewel ik
een Amerikaans contract heb,
komt mijn plaat er pas eind vol
gend jaar uit. Tenminste dat is
het plan. Voorlopig is mijn pla
tenmaatschappij daar alleen be
zig een zekere nieuwsgierigheid
bij iedereen te wekken. Onder
tussen richt ik mijn volle aan
dacht op Europa. Wat niet weg
neemt dat het voor mij belang
rijk is me in Amerika op feestjes
te vertonen en kennis te maken
met allerlei mensen. Zo was ik
bij de uitreiking van de Country
Music Awards."
„Ik heb mij daar helemaal ka
pot gelachen om alle types die
er rondliepen. De een had het
haar nog hoger dan de ander.
En maar pronken. Echt heel ko
misch. Hoewel ik er voor mijn
plezier was, ben ik aan veel
mensen voorgesteld. Na dat
feestje was ik de meeste namen
alweer vergeten. Ik ben heel
slecht in het onthouden ervan,
wat je behoorlijk in verlegen
heid kan brengen. Zo gaf ik op
een gegeven moment iemand
een hand en bleek dat ik even
ervoor al aan hem was voorge
steld", zegt ze lachend.
■communiques, pers
lies, een open of inge-
rief, mobiliseren, in-
fckken, een nota
Jcommentaar leveren,
ilist 'off the record'
hem terugbellen of
•nrect zijn vragen be-
ijen. Het is een kleine
ijle mogelijkheden die
én directeur van het
Beeldende Kunst of
iedelijk Museum De
jheeft om invloed uit
b. Maar al dondert het
laar heen in elkaar,
in Driel zwijgt. Pas als
I', wethouder Alexan-
Vpld (D66) de ruïne in
pw heeft genomen,
|rt ook zij dat het CBK
is wat het is geweest.
es,ieen commentaar.
SJJpn ze Jetteke Bolten
w^vervolle depotruimte
Jigen Lakenhal, ze
Vjonzen en roepen als
^Jfeet dat haar hulpkre-
forden opgevangen
ijjakelige persmusiet.
ietft ze een paar dagen
c Jgrottende doeken van
js i Leyden, dan dat ze in
3U|ertelt wat haai- is over-
Nel f
n J er om al die fantasti-
^gponstellingen aan te
jen het eerste CBK-
>istf bejubelen. Voor de
jjjet lastposten, potten-
^jlet de wispelturige
hefneentepolitiek, die in
n Jverkiezingsprogram-
uJiet hardst schreeuwt
teicenhal groter moet en
|de gang naar de stem-
pvoord meer vuil
n een extra vleugel
feme kunst, is de vij-
i de krant die daarvan
pet, die zaagt de poten
Bolten en Van Driel zijn al creatief geweest met henna in het haar en op de polsen.
ARCHIEFFOTO'S MARK LAMERS (LINKS) EN HENK BOUWMAN
onder je stoel vandaan.
Dat het CBK eerst wordt opge
richt, vervolgens met sluiting
bedreigd, toch weer wordt
opengehouden en nu een La
kenhal-afdelingvoor moderne
en hedendaagse kunst dreigt te
worden, is een zaak tussen Van
Driel en Pechtold, vindt Van
Driel. Debatteren over essentië
le zaken doen de dames van de
beeldende kunst hooguit achter
gesloten deuren met hem.
Maar zelfs dat doen ze mond
jesmaat. Pechtold heeft al enke
le koevoeten versleten om het
spraakorgaan van de dames
open te breken, maar het ge
sprek wil maar niet op gang ko
men. De subtiele aanpak bleef
ook al zonder resultaat. Spel
denprikken kwamen aan als
wattenpropjes bij olifanten.
Pechtold liet in zowel het colle
geakkoord als in de aanbie
dingsnota bij de gemeentebe
groting 1999 noteren dat CBK
en Lakenhal moeten samen
gaan en dat door 'uitplaatsing'
van nieuwe kunst de Lakenhal
alsnog wat extra ruimte kr ijgt.
Het bleef stil. De wethouder
werd hier zo wanhopig van dat
hij zijn toevlucht nam tot de
krant en in niet mis te verstane
bewoordingen zijn fusieplan
nen uit de doeken deed. De
knuppel in het hoenderhok en
de wereld op zijn kop.
Maar nog altijd houden Van
Driel en Bolten de oogjes dicht
en snaveltjes toe. Is die absurde
zwijgzaamheid nu incompeten
tie of toch gewoon een kunst
uiting? Zoals van de in 'prothe-
se-make up' gespecialiseerde
mode-ontwerper Walter van
Beirendonck die zijn modellen
in huidstrakke T-shirts rpet
zuignappen op tepelhoogte laat
rondlopen en met siliconenim-
plantaten bij de slapen. Zo zijn
Bolten en Van Driel al creatief
geweest met henna in het haar
en op de polsen. Het geheel lijkt
thans afgewerkt met dichtge
naaide mondjes.
Over de directeuren wordt in
middels des te meer gezegd.
Door beeldend kunstenaars,
politici, belangengroeperingen
en andere bemoeials.
Als uiteindelijk de soep niet zo
heet wordt gegeten als ze is op
gediend, komen die zelfgenoeg
zame glimlachjes weer tevoor
schijn. Hun gezichten spreken
ineens boekdelen „Zie je nu
wel, al dat gediscussieer en al
die artikelen zijn niet nodig, wij
regelen het zelf wel."
Intussen staan ze gigantisch in
het krijt bij de beeldend kunste
naars die wél hebben gelobbied,
het museum hebben bezet, de
pers te woord gestaan, brieven
hebben verzonden en het voor
Van Driel en Bolten hebben op
genomen. Want als De Laken
hal en het CBK de zoveelste
aanval van de Leidse cultuur
barbaren overleven, is dat on
danks de directeuren.
wim koevoet»
„Maar, wat ik heel erg leuk
vond, was mijn lunch met Beth
Nielsen Chapman de volgende
dag. Ze is verantwoordelijk voor
twee van mijn favoriete num
mers op 'World of hurt', het ti
telnummer en 'Old tears'. Ik
had haar wel een paar keer ge
sproken, maar nog nooit ont
moet. Terwijl we een rauwkost-
salade aten, heb ik haar zitten
uithoren, gevraagd naar haar
ervaringen en of ze nog tips
voor mij had."
„Ze is iemand die ik enorm
bewonder. Het is een te gek
mens, ook wat haar teksten be
treft. Tijdens die ontmoeting
heb ik gesuggereerd om in de
toekomst samen iets te schrij
ven. Bovendien heb ik haar ver
teld dat ik voor mijn Ameri
kaanse album nog wat liedjes
kan gebruiken. Het wordt deels
een andere plaat dan de Eu
ropese versie. Dus ik zeg, als je
nog meer 'Worlds of hurt' heb,
hou ik mij aanbevolen... Mis
schien spreekt dat nummer me
zo aan omdat er een vleugje r&b
inzit. Het heeft een echte
groove. Op het podium doen we
nog een nummer van haar,
'Happy girl'. Het staat niet op
de plaat. Maar, het is ook te
gek."
„Overigens heb ik op het al
bum aan vier liedjes meege
schreven. Het is de bedoeling
mij in de toekomst wat meer
toe te leggen op dat schrijven.
Wat ik alleen helemaal niet
weet, is of ik een betere tekst
schrijfster zal worden dan ik nu
ben. Misschien komt er na deze
vier liedjes helemaal niets zin
nigs meer uit. Toch wil ik de uit
daging om met verschillende
mensen te schrijven niet laten
passeren. De ambitie en de
hartstocht zijn er."*ï*
Ilse DeLange staat zaterdag 17
oktober op de Crossing Border
Stage (PWA-zaal, aanvang
00.30 uur) en zaterdag 24 ok
tober in het LVC (21.00 uur).
muziek
recensie lidy van der spek
Jubileumconcert van het Leids Barok En
semble, concertmeester, Roelof Balk,
m.m.v. Peter de Groot, countertenor, Ge
hoord: 9/10, Groene Kerkje, Oegstgeest
Het Leids Barok Ensemble is 10
jaar oud en dat wordt gevierd
zoals het behoort: op darmsna
ren met authentieke stokvoe-
ring, vingerzetting, articulatie
en frasering. Tenminste, zover
men dat kan nagaan in de oude
geschriften van Joachim Quantz
en Carl.Ph. E. Bach.
De concertmeester Roelof
Balk zet gewoontegetrouw de
toon met grappige introducties.
Maar hij kan heel wat meer dan
de conferencier uithangen. On
der zijn leiding speelt het orkest
(ook gewoontegetrouw) de ster
ren van de hemel.
De twee Fantasieën (6 en 10)
van Purcell hebben een veel be-
schouwender karakter dan de
rest van zijn
(gelegenheids) composities.
Lange tragische lijnen lopen
dwars door elkaar heen, onder
bouwd door de donkere grond-
melodie van de grote strijkers.
Bij Carl Philip Emanuel Bachs
Sinfonie in G krijgt het Leids
Barok Ensemble weer die dyna
miek waar dit orkest octrooi op
heeft: een prachtige, stoere sa
menklank in de fortissimi, een
zwevend coloriet in de zachte
gedeelten. Opvallend mooi
wordt hier gefraseerd, en steeds
blijft het clavecimbel rinkelend
hoorbaar. Haarfijn weerklinken
de echo's van een enkel motief
je
Ook in de Sinfonia van Al-
binoni spat de geestdrift en ge
drevenheid ervan af. De dyna
miek zwelt aan en vervaagt in
prachtige golvende bewegin
gen. Volgens de concertmeester
lekkere, frisse barok.
Peter de Groots 'Cessate,
omai cessate' van Vivaldi is ex
pressief en genuanceerd. Schil
derachtig is het aandeel van het
orkest; helder in continuopartij,
overrompelend in preludes en
omspelingen.
Het Leids Barok Ensemble is
weer als vanouds, Io Vivat!
recensie ken vos
Concert: Dirk Balthaus Sextet. Gezien:
8/10, De Burcht, Leiden.
Op het eerste gehoor lijkt het
sextet van de Duits-Nederland
se pianist Dirk Balthaus een
meer dan competente post-bop
jazzgroep die voor de zoveelste
keer een marginaal eigen draai
geeft aan de jazz van de jaren
zestig. De composities en arran
gementen van Balthaus en
trompettist-bugelspeler Bert
Lochs hebben echter zo veel ei
gens binnen de geijkte jazzstij-
len dat het vakmanschap op
zich een plezier wordt om naar
te luisteren zonder dat alleen
het technisch kunnen als crite
rium hoeft te dienen.
Met een frontlijn van twee
rietblazers, Volker Winck en
Mare Mommaas, beiden
meestal op de tenorsax te ho
ren, en trompettist/bugelspeler
Bert Lochs heeft Balthaus een
tweesnijdend zwaard in han
den. Lochs is de romanticus en
de melodische improvisator te
genover de aardse, af en toe
agressieve uitwijdingen van de
beide saxofonisten. Interessante
trompettisten zijn binnen de
jazz toch al dun gezaaid, maar
Lochs die bijna onopgemerkt al
jaren in een kwartet met de pia
nist op de Nederlandse podia
een alternatief in de main-
streamjazz biedt, is nu op een
punt gekomen dat geconsta
teerd kan worden dat aan zijn
fraaie toonvorming nog maar
weinig valt te verbeteren.
Als improvisator met gevoel
voor melodische nuances
maakte hij als solist zeker de
meeste indruk. Balthaus' har
monisch overtuigende 'The
Healing', dat aan het eind van
de eerste set werd gespeeld,
geeft Lochs als solist alle gele
genheid zijn muzikale kunnen
te etaleren.
In de eerste set kon het sextet
in de akoestisch tegendraadse
omgeving van het grand café
nauwelijks overtuigen. Subtili
teiten in de arrangementen gin
gen verloren in te ingetogen in
terpretaties waarin het aan dy
namiek ontbrak. De gedegen
ritmische kwaliteiten van con
trabassist Sven Schuster en
drummer Steve Altenberg kwa
men na de pauze beter tot hun
recht. Balthaus, als instrumen
talist even veelzijdig als arran
geur, koos voor dit programma
onderdeel voor makkelijk her
kenbare muzikale referenties,
zoals een shuffle met een stevi
ge New Orleans backbeat, een
gospeltraditional en Les
McCann-achtige soul-jazz ritme
waaraan telkens weer een origi
nele draai werd gegeven. Balt
haus' gevoel voor de jazztraditie
werd nog eens benadrukt met
een prachtige versie van Elling
tons 'Fleur Africaine'. Balthaus
laat met zijn sextet horen dat
creativiteit binnen de toch al
ruime kaders van de heden
daagse mainstream minstens zo
vruchtbaar kan zijn als het zoe
ken naar nieuwe vormen.
Spiegelwanden
Spiegels op maat
Spiegels met lijst
Glazen meubelen
Vitrines
Tafels volgens model
Motiefstralen
i deuren
I Alles uit eigen atelier
VORMGEVER VAN
GLAS EN SPIEGEL
Volmolengracht 4
2312 PH Leiden (NL)
Telefoon 071-5218055
haarzuilens» Schilderijen, meube
len, zilver, Europees porselein,
boeken, oosterse kunstvoorwer
pen en koffers uit de collectie van
Thierry Baron van Zuylen van Nij-
evelt van de Haar komen aan
staande dinsdag onder de hamer.
De opbrengst, gehoopt wordt op
één miljoen, is bestemd voordrin
gend noodzakelijke conserve-
ringswerken aan het kasteel. Voor
de uitvoering van een volledig
restauratieplan in de komende
tien jaar zal overigens zo'n vijftig
miljoen gulden op tafel moeten
komen. Het vijfhoekige kasteel
staat uit het lood, het is te zwaar
gebleken voor de 15de eeuwse
funderingen en restanten waarop
de architect Cuypers het honderd
jaar geleden bouwde.
FOTO MARC VAN DER KORT
