Seks over een
andere boeg
TV
WEER
Doris D. slaat brug tussen sportschool en filosofie
Het Gesprek van de Dag
Mooi nieuws uit Teheran
Familiewapens in databank
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1998
C O
E N T A A R
Het mooiste nieuws van de week kwam afgelopen donderdag uit
Teheran. Daar nam de regering het verstandige besluit de zoge
noemde fatwa op te heffen die de vroegere Iraanse leider Chomei-
ny negen jaar geleden uitsprak over Salman Rushdie. Deze Britse
schrijver publiceerde eind jaren tachtig 'De duivelsverzen' een ro
man die in fundamentalistische kring is opgevat als een belediging
aan het adres van de profeet Mohammed. Op Rushdie's hoofd
kwam een prijs van twee miljoen dollar te staan.
Tegen deze ongekende vorm van staatsterrorisme is destijds fel ge
protesteerd. maar het aanvankelijke front van de Europese Unie
brokkelde al snel af. Groot-Brittannië was uiteindelijk het enige
land dat de diplomatieke betrekkingen met Iran verbroken hield.
Sterker nog: Duitse en Franse bedrijven is door hun regeringen
niets in de weg gelegd om in het gat te springen dat de Britten ach
terlieten.
De zaak-Rushdie heeft meer blootgelegd dan alleen het moordda
dige karakter van het toenmalige Iraanse regime. De bescherming
van het leven van een Europese staatsburger is ondanks alle prach
tige handvesten, kennelijk ondergeschikt aan economische belan
gen. Dat mag onder realisten misschien geen verbazing wekken,
maar het verraadt wel een opportunisme waarop de Europese Unie
zich niet graag laat voorstaan.
Een groep bevriende schrijvers, onder wie Adriaan van Dis, is de
politiek en het bedrijfsleven blijven lastigvallen met de zaak-Rush-
die. Die lobby leek vruchten af te werpen toen vorig jaar zomer het
gematigde bewind van president Khatami aan de macht kwam.
Voeg daar een aantal acutuele regionaal-politieke factoren bij en
het klimaat was rijp voor Britse/Iraanse onderhandelingen over het
herstel van de diplomatieke relaties.
Rushdie zelfheeft inmiddels een periode achter de rug waarin hij
24 uur per dag moest worden bewaakt, met de regelmaat van de
klok moest verhuizen en alleen de laatste jaren af en toe in het
openbaar durfde te verschijnen. Helemaal gerustgesteld kan hij
nog steeds niet zijn, want er hoeft maar een gek te zijn voor wie het
woord van Chomeiny zwaarder weegt dan dat van de huidige
Iraanse leiders en de schrijver kan de hele affaire alsnog met zijn le
ven bekopen.
Oeverloos gezwam
Voorlopig gaat de televisie niet aan in huize Buijs. Uit protest. We
gaan spelletjes doen. Ezeltje prik. Blindemannetje. Gezellig spij-
kerpoepen. En met wat kussenslopen kunnen we misschien wel
een zaklooprace houden. Alles liever dan kijken naar de televisie.
Want tsjongejonge, wat was dat gering wat de omroepen ons deze
week voorschotelden. Dus de buis blijft uit.
Vanwege dat oeverloze gezwam over Bill en Monica. Feestdagen
voor de omroepen, die de twee tortelduifjes tot op het bot lieten
analyseren, maar dagen vol treurnis in het gezin Buijs. We zagen
hoe niets tot iets werd gebombardeerd. We schreeuwden van on
genoegen, maar niemand die wilde luisteren.
Misschien dat we wat gaan schuiven met Halma-pionnetjes. Of
met Mens-erger-je-niet-poppetjes. Misschien gooien we dobbelste
nen over ons oude ganzenbord. Maar de televisie blijft uit.
Vanwege dat oeverloze gezwam over de beurs en de aandelen. De
termen 'bloedige maandag'en 'bloedbad' van onbenullige ver
slaggevers. Hoe wij ook tuurden, we konden geen zwaargewonde
of ontzielde beurshandelaartjes ontdekken. Met stuivergrote ko
gelgaten, liggend in een plas bloed. Al die yuppies waren hooguit
een tikkeltje nerveus. We zagen weer hoe niets tot iets werd ge
bombardeerd. We schreeuwden van ongenoegen, maar niemand
die wilde luisteren.
Misschien gaan we wel gewoon een kaartje leggen. Klaverjassen.
Eenentwintigen. Of kwartetten. Met de buren, net als vroeger. We
kunnen ook bij vrienden op bezoek gaan, zonder dat ze jarig zijn.
Of naar de bioscoop, een filmpje pikken. En daarna een biertje
pakken in de kroeg. Oude vakantiefoto's bekijken. Oude plaatsjes
draaien. Een goed boek lezen. Met elkaar praten. Vroeg onder de
wol kruipen. De kleurenbak blijft in elk geval uit.
En dan maar hopen dat de dienst kijk- en luisteronderzoek mor
gen belt. Opdat er eindelijk iemand luistert naar onze schreeuw
van ongenoegen. „Nee, we hebben niet gekeken. Denkt u soms dat
we gek zijn."
Op weg naar de nieuwe kuisheid?
Het bovenstukje is weer in, jongeren veroordelen vreemdgaan en seks op
tv kan rekenen op steeds meer weerstand uit onverwachte hoek. Open
bare uitingen van seksualiteit zijn volop onderwerp van discussie. Hoe
lang pikken we het ongevraagde bloot voor onze ogen nog? Brengt de
eeuwwisseling wellicht een Nieuwe Kuisheid met zich mee, het resultaat
van een seksuele contrarevolutie?
De platvoerse uitstalling van seks-en genotsartikelen doet afbreuk aan
de seksualiteit, aldus directeur Hans Hartog van een sekswinkelketen.
„Het spannende gaat ervan af." Foto cpd
Man vrijt met hond. Zap. Reclame voor
ondergoed: in de trein graait een man
nenhand in het broekje van een vrouw.
Zap. Erotische thriller. Zap. Het nieuws
met de laatste details over 'ongepaste'
seksuele handelingen van de president
van de VS.
Het lijkt vrijwel onmogelijk om in de na
zomer van 1998 als argeloze tv-zapper
seks op de beeldbuis te ontlopen. Let
wel: ongevraagde seks. Het is geen kunst
om Menno Buch op te zoeken met zijn
programma. Maar bloot, seks en erotiek
larderen ook andere, als fatsoenlijk be
kend staande programma's.
Buiten Hilversum is het niet anders. Op
Internet verschijnen ongevraagd vrijwel
ontklede lichamen. Maar ook op straat
lijken vlees en lust in reclame-uitingen
tot het standaardmeubilair te behoren.
Het is niet alleen orthodox-christelijk
Nederland opgevallen. Ook de intelli
gentsia begint zich op te winden over
het onbeschaamd maar vooral onge
vraagd tonen van menselijk bloot. De
sociaal-psycholoog Hans Boutelier heeft
soms heimwee naar het functionele
bloot van Phil Bloom, schreef hij in dag
blad Trouw, de vrouw die in de jaren
zestig voor het eerst naakt voor de
VPRO-tv te zien was. De schok was groot
en dat was precies de bedoeling.
Nu is de huiskamer dankzij de vrijge
vochten seksuele moraal 'een klein por-
nobioscoopje geworden', aldus Boute
lier. ,,De consumptie van visuele seks is
niet langer een keuze", vervolgt hij, „een
wilsdaad die je ten opzichte van jezelf of
ten opzichte van anderen moet motive
ren. Het omgekeerde is het geval: de
wilsdaad bestaat uit het afzien van por
nografische consumptie.
Columniste en docente vrouwenstudie
Dorien Pessers, zelf een kind van de vrij
gevochten jaren zestig, vraagt zich af of
we niet te ver zijn doorgeschoten. De uit
de heimelijkheid gehaalde pornografie
heeft niet geleid tot meer wijheid, maar
tot afstomping van de massa. Seks moet
terug naar waar het hoort: de slaapka
mer. Anderen vallen haar bij. De verloe
dering van de vrije seks wordt als oor
zaak gezien voor vrouwenhandel, kin
derporno en groezelige Veronica-seks.
Het zijn woorden die goed vallen bij
WD-ideoloog Gerry van der List. Hij
maakte zich kwaad over het exhibitio
nisme van homoseksuelen tijdens de
Gay Games. Moet dat nu?, vroeg hij zich
af. Hij legde een verband tussen kinder
porno en het oprukken van een „deca
dente, hedonistische cultuur waarin het
schaamteloos achterna lopen van je ge
slachtsorgaan het hoogste goed is." Zon
der pardon vroeg hij de homo's het pu
blieke domein te verlaten en weer terug
te gaan naar hun 'darkrooms', waar ze
wat hem betreft mogen doen wat ze wil
len. „De mensen zijn het zat dat alles
moet kunnen," zegt Van der List.
Uit niet verdachte hoek krijgt Van der
List bijval. Directeur Hans Hartog van de
sekswinkelketen 'Christine le Due' vindt
alle openbaar uitgevente seks maar
niets. „Je moet mensen niet nodeloos
shockeren. Je moet ze de vrijheid geven
een winkel binnen te stappen die pikan
te zaken verkoopt. Als ze dan geshoc
keerd raken is dat hun eigen schuld." De
van 'Christine le Due' zijn daar
om van een ongekende kuisheid.
Hartog ergert zich mateloos aan colle
ga's die alles publiekelijk showen. Die
platvloerse uitstalling van seks en genot
doet afbreuk aan de seksualiteit, zegt hij.
„Het spannende gaat ervan af. Mooi dat
het taboe van seks af is, maar het moet
wel iets aparts blijven. Iets dat prikkelt,
dat nieuwsgierig maakt." Hartog besloot
om die reden na drie uitzendingen te
stoppen met de sponsoring van 'Sex
voor de Buch'. „Het was grof en plat. De
kijkdichtheid mocht dan groot zijn, het
spannende van seks ging er af."
Hoofdredacteur John Luteijs van De
Nieuwe Sekstant, volgens de ondertitel
Lijfblad voor Seks Relaties, voorspelt
zelfs een seksuele contrarevolutie, „uit
oprechte bezorgdheid voor uitwassen."
De Nieuwe Sekstant is een uitgave van
de Nederlandse Vereniging voor Seksue
le Hervorming (NVSH), de club die als
eerste pleitte voor vrije verstrekking van
condooms en meer seksuele vrijheden.
Vice-voorzitteï Arthur Brink van die ver
eniging is iets terughoudender. Hij vindt
dat het wel meevalt met de bedreiging
van de verworvenheden waar de NVSH
voor heeft (mede)gestreden. „Het is een
slingerbeweging. Als de ene generatie
zeer progressief is, heb je een behoorlij
ke kans dat de kinderen ervan rechtse
balletjes worden. Zo'n reactie zie je nu
ook op het gebied van seksualiteit."
Ook de Rutgers Stichting, specialist in
seksuele voorlichting, weet niet of
preutsheid een trend is. „Wat we wel
constateren, is dat steeds meer jongeren
bewust beslissen wanneer ze voor het
eerst seksueel contact hebben", zegt
woordvoerder Regien van Adrichem. „Je
mag wat dat betreft misschien wel spre
ken van een nieuwe maagdelijkheid."
Jany Rademakers van het Nederlands
Instituut voor Sociaal Sexuologisch On
derzoek (NISSO) vermoedt dat de roep
om een meer ingetogen beleving vooral
een salondiscussie is. „Ik vraag me af of
die tendens er ook werkelijk is. Ik be
speur veel meer een houding waarbij
mensen hun eigen normen en waarden
op het gebied van seks ontwikkelen en
die niet zo nodig aan anderen hoeven
op te leggen."
Sociologe Iteke Weeda gelooft evenmin
dat verregaande publieke uitingen van
seks de moraal van hele generaties kun
nen verpesten.„De heftige discussies
over de vraag of alle seksuele vrijheden
te ver zijn doorgeschoten zie ik wel als
een begin van vernieuwing. De stand
punten verharden aan beide kanten, wat
leidt tot een botsing. Daaruit komt uit
eindelijk weer een nieuw evenwicht
voort."
Sociaal-psycholoog Boutelier verwacht
niet dat de Nieuwe Kuisheid, als die al
doorzet, een nieuwe norm kan worden.
„Ma^r ik zou het wel toejuichen als er
een maatschappelijk debat ontstaat over
de kwestie of we niette ver zijn doorge
schoten. Door het openlijk aan de orde
te stellen, ontstaat er wellicht een vorm
van zelfregulering. Het zou goed zijn als
politici zich in de discussie zouden men
gen en niet alleen die van de kleine
christelijke partijen. Wie weet wat er dan
allemaal nog verandert."
MARTIN RUESINK EN WILFRED SCHOLTEN
Een man die probeerde
van ELVIS PRESLEY vo<
200.000 gulden te verk
door de politie van Dalla
val gelokt en gearresteei
politie verdenkt hem erv
leren jack te hebben ges
De man doet nu de 'jailh
rock', zei de politie onde
zing naar een bekend nu
van wijlen de rock&roll z
De 40-jarige man zou
ari het zwarte motorjack
namaak-bontkraag hebb
stolen uit het Elvis Auto
aan de overkant van het
land-huis van de King in
phis, Tennessee. Na een
vond een particuliere de'
de verdachte en schakel
politie van Dallas in. Die
ze het jack wilde kopen t
teerde de verdachte.
BERT KOOPS (69) uit 0
erland heeft zijn broer A<
teruggevonden, die hij al
niet meer heeft gezien.
puur toeval kreeg de Ouc
lander onlangs het telefc
mer van de drie jaar oud(
aan in Nieuw-Zeeland in
den. Koops greep meteei
lefoon en gaat binnenkor
zoek bij zijn broer.
Na de scheiding van zijn
werd de in Baarn geborei
Koops op 4-jarige leeftijc
pleeggezin in Apeldoorn
gebracht. „Toen ik zever
werd me ineens verteld d
een broer had: Adriaan."
al die tijd een straat verd
woond bij een ander plee
Vlak voor de Tweede Wen
log werd Adriaan naareei
dertehuis gestuurd en vei
naar een boer in Zutphen
daar is hij op een gegevei
ment weggelopen. Daarn
hem nooit meer gezien."
had Bert Koops tot hun o
den contact met twee am
broers die hij ook nog ble
hebben, zoals hij van zijn
vader vernam toen hij troi
Met Adriaan ging het co'n
verloren en zoekpogingen
den niets op.
Dankzij een verre kennisi
renlang in Nieuw-Zeelanc
gewoond, kwam hij ten sl
toch achter het nummer e
adres van zijn broer. Bert
gaat hem nu in Nieuw-Zei
bezoeken. „Want de tijd 1
een beetje te dringen."
Liefhebbers van familiewapens
en wapenboeken kunnen vanaf
1 oktober terecht bij een speciale
databank. Het Centraal Bureau
voor Genealogie in Den Haag
neemt die dag de Heraldische
Databank in gebruik. Het pu
bliek kan de bronnen raadplegen
in de studiezalen van het CBG.
De Heraldische Databank bevat
vooralsnog gegevens met betrek
king tot ongeveer 4000 wapens.
Het bestand omvat beschrijvin
gen van familiewapens die zijn
opgenomen uit vaak eeuwen
oude wapenboeken. De be
schrijvingen worden gecomple
teerd met een kleurenafbeel
ding van het wapen.
De selectie van 4000 is overi
gens nog maar een klein deel
van het totale aantal wapens in
ons land. Voor de uitbreiding
van het bestand krijgt het CBG
de komende jaren financiële
steun uit diverse bronnen.
Onrustiger
In het noorden van Europa is het aanmerkelijk afgekoeld. In Lapland
viel gistermiddag plaatselijk natte sneeuw. Onder regie van een
krachtig hogedrukgebied, op weg van de IJszee naar Scandinavië,
blijft het volgende week koud in het hoge noorden. Bij ons koelt het
geleidelijk af tot 15-16 graden begin oktober.
Het weerbeeld hier wordt echter niet door hogedruk maar door lage-
druk bestierd. Aan de voorzijde van een koufront wordt vandaag nog
tamelijk warme lucht aangevoerd. De maximumtemperaturen komen
uit op ongeveer 20, 21 graden. Onder invloed van een overtrekkend
warmtefront is het tijdens de ochtend meestentijds bewolkt en plaat
selijk kan er een buitje vallen. Vanmiddag is het droog en waarschijn
lijk komt de zon er enige tijd aan te pas: vandaar dat het kwik op
waarden rond 20 graden uitkomt. De wind waait uit het zuidoosten en
neemt aan de kust toe tot vrij krachtig.
Vanavond nemen de buienkansen toe. Onweer is daarbij niet uitgeslo
ten. Morgen beweegt een complex lagedrukgebied zich van Biskaje
naar de Britse eilanden en onze omgeving. Daardoor is er opnieuw
kans op neerslag, wellicht met onweer. Het wordt nog wel een graad
of 20. Na het weekeinde verplaatst de depressie zich naar Denemar
ken maar een volgende sterk uitdiepende depressie (vermoedelijk een
oude orkaan) bereikt Bretagne. Daardoor is het veelal bewolkt met
van tijd tot tijd regen of buien.
Gisterochtend veroorzaakte een zwakke storing wolkenvelden en ook
een paar buitjes. Vervolgens weer om door een ringetje te halen. Bij
flink wat zon steeg de temperatuur tot boven de 20 graden. Op cam
ping De Lakens in Bloemendaal aan Zee werd 22,5 graad gemeten.
JAN VISSER
Af en toe wordt ze nog wel eens her
kend. 'Is dat niet die ene van..', ziet ze
de mensen zich dan afvragen. Ja die
dus, die ene van Doris D. the Pins.
De naamgeefster van de Nederlandse
meidengroep die begin jaren '80 gro
te successen boekte in binnen- en
buitenland. Wekenlang stond de
single 'Shine on' bovenaan de vader
landse hitparades. Debbie Jenner (39)
glimlacht als ze terugdenkt aan die
turbulente, stressvolle tijd. „Soms zie
ik nog video's van optredens uit die
periode. Ik kan me daar niets meer
van herinneren. Het lijkt wel alsof er
gaten in mijn geheugen zitten."
Tegenwoordig houdt de in Amster
dam woonachtige ex-Doris D. zich
bezig met heel andere dingen. De
glamour-outfit is ingewisseld voor
een flitsend gympakje, het podium is
ingeruild voor een aerobics-zaal. De
omgang met managers heeft plaats
gemaakt voor 'innerlijke bewustwor
ding' en fitness.
Na het uiteen spatten van Doris D.
the Pins is Jenner zich geheel op haar
hobby gaan toeleggen. De Engelse
van oorsprong heeft bepaald niet stil
gezeten. Nadat zij aerobics in Neder
land had geïntroduceerd, haalde zij
diploma's aan de American Associa
tion of America - 's werelds grootste
fitnessorganisaties. Ook was zij twee
jaar lang presentator van het radio
programma NOS sportief. Af en toe
gaat Jenner naar vrienden in Amerika
om zich persoonlijk op de hoogte te
stellen van de laatste ontwikkelingen
op aerobics- en fitnessgebied.
Menssana in corpore sano (een ge
zonde geest in een gezond lichaam) is
een aloude wijsheid. Maar hoe
Nederlanders hebben schroot
een sportschool binnen te staf
om daar tussen bruinverbrand
body-builders aan rekstokken
hangen? „Die vrees is er nog sl
weet Jenner. „Vooral bij degen
niet per se een afgetraind licht
willen hebben of zo nodig mot
slanken."
Hoe kan iemand dan de brood
ontspanning krijgen, wanneer
een-twee-drie een bos voorhai
Een cursusje yoga is volgens d
gelse niet de oplossing. Voor v1
mensen is yoga te vaag, of te o
kend, aldus Jenner. Zij denkt
oplossing voor gevonden te he
met beweging en een paar rel; i
ningen. 'Relaxercise' is het tov i
woord waarmee zij een brug \i i
tussen sportschool en Oosters
fieën. 11
Ze doceert zelf, tijdens works!
bijeenkomsten. Jenner: „Mem
ren hoe zij beter met hun licht
moeten omgaan en hoe zij zid
mentaal kunnen opladen. Daa g
ik dan grotendeels uit mijn eig
varingen. Als aerobics-deskun n
maar ook uit de tijd dat ik noge
was als zangeres. In die tijd he I
ook met spanning leren omga -
tactieken pas ik ook toe bij de
ningen. Daarbij heb ik echten -
elementen uit de yoga of tai cl
genomen, die volgens mij het
toepasbaar zijn op het dagelijl
ven. Want het moet wel aÏÏem
down to earth blijven."
PIETER VAN HOVE
schrijven is waarschijnlijk niet het sterkste
punt van Kees. Nou ja. we kennen allemaal
wel een Kees van der Linden. Op iedere ver
jaardag is er een te vinden. Zet de cassettere
corder aan na de vierde borrel en de stukjes
van Kees schrijven zichzelfIk zal hem verder
niet lastig vallen.
Laat ik het eens over de krant hebben die zo'n
stukje afdrukt. Ik was daar nogal nijdig over
en belde de redactie. Men verbond mij door
met een adjunct-hoofdredacteur, de heer Van
Brussel. Ik zal u wat citaten geven, dan kunt
u de rest zelf bedenken: „Ik kan mij uw ver
ontwaardiging indenken, meneer Prinsen...
De diversiteit van onze columnisten, beschou
wendestukken naast rabiate meningen... Na
tuurlijk kunt u in uw column uw mening
hierover geven...
Sussende hoofdredacteur spreekt boze colum
nist toe. Ik verdiende natuurlijk niet beter. Als
redacteur van het tv-programma 'Klokhuis'
heb ik mezelf jarenlang dit soort teksten tegen
schrijvers horen zeggen. Het koest houden
van verontwaardigde medewerkers rech t-
vaarcligt nou eenmaal de helft van het salaris
van de bazen. Ik zal Van Brussel dus verder
niet lastigvallen.
Hoe staat het eigenlijk met mezelf? Ik was
kwaad en wilde een daadstellen. Niet mijn
sterkste punt, ik geef het toe. Ik heb dat jun
kie-stuk niet geschreven en niet afgedrukt:
maar het staat wel op mijn pagina. Ik ben lid
van de club. En dus voel ik me op een of an
dere manier verantwoordelijk. Ben ik mijn
broeders hoeder, zoiets. Als ik voor een andere
pagina in deze krant had geschreven, was ik
u
n
ai
's
bi
dan ook zo nijdig geweest? Ik weet hen j1
En wat moet ik eraan doen u
Moet ik een ingezonden stuk schrijven
abonnement opzeggen?De redacteur ti
ze pagina een briefje sturen: Geachte! c
zolang de heer Van der Linden aan uit)00
na meewerkt, zal ik dat niet doen.Ki
Het is allemaal niet mijn stijl. Misschu 11
ik er ook te belazerd voor. Maar ik zitt te
wel de hele week mee in mijn maag. Ik a
niet wat ik doen moet. Vandaar dat ik e
probleem maar even op uw bordje leg.
kunt u er in het weekend op kauwenfl Vl
Van der Linden zal ik het niet meer hel i'ei
Hij is mijn probleem ook niet. Ik ben n 'a
probleem. ini
ee
Probleem
Ik zit sinds maandag met een
probleem. Die dag stond op
deze plek een stukje van Kees
van der Linden onder de kop:
Stinkvervelende junkies. Ik zal
u een paar citaten geven dan
kunt u de rest zelf bedenken:
„Mijn buren en ik konden dat
ondergescheten zooitje nog wel
verdragen... Dat zooitje fietsen
dieven krijgt gratis harddrugs...
de families Van Geenwerken
Van Geenhoop..."
De machteloze middenstander in
een stijl die tegenwoordig geloof ik
'kort door de bocht' heet. Her hele
stukje wacht je op de knipoog die
niet komt. Maar tussen de regels
JOOST PRINSEN
Debbie Jenner geeft morgen gratis workshops
bij de vestigingen van Aarts Sports in Haarlem,
Hillegom, Lisse en Sassenheim. De bijeen
komst in Haarlem is aan de Frieslandlaan 10 en
begint om 10.00 uur. Om 11.30 uur is zij op
bezoek in Hillegom aan de Abellalaan 82. De
sessie in Lisse aan de Vennestraat 1 begint om
13.00 uur. Om 14.15 uur geeft ze dan nog
een workshop aan de Menneweg 107 in Sas
senheim. Voor inlichtingen: 0252- 518280
allemaal 'down to earth' blijven."
foto united photos de boer
Debbie Jenner: „Het moet wel
