wLA
HPy
CSU houdt
absolute
meerderheid
Buitenland
!ntoor premier Albanië
1(!lwit van woeste menigte
Jeltsin is op zoek naai' veilige aftocht
Bosniërs gaan rustig naar de stembus
Clinton lijkt weg te komen met berisping
Monica-sigaar
jpAG 14 SEPTEMBER 1998
odief steelt slapende kinderen
i. Een dief heeft zaterdag in Berlijn een auto met daarin
anderen gestolen. De kinderen van acht en twee jaar oud
5! te slapen terwijl hun moeder boodschappen uitlaadde. De
rhad het portier open en de sleuteltjes in het contactslot
n. De dief merkte de kinderen pas na enige tijd op en liet
11 n in een buitenwijk uitstappen. De oudste riep de hulp in
>n buurtbewoonster, die de moeder van de kinderen belde.
derde Indonesiërs lijdt honger
ei Ongeveer eenderde van de Indonesische bevolking lijdt
rö |r. Minister van voedselzaken Saefiiddin zegt vandaag in
jit The Jakarta Post dat 68 miljoen Indonesiërs onvoldoen-
eien hebben. Volgens Saefiiddin zijn de provincies Mid-
n en Oost-lava het zwaarst getroffen. Daar moet zestig pro-
ran de gezinnen het doen met één maaltijd per dag. In Me-
ïoord-Sumatra) kwam het vanochtend tot rellen. Duizen-
iensen eisten lagere voedselprijzen.
51 de Baskenland iets dichterbij
oNA' De drie nationalistische partijen in Spaans Basken-
ey lebben zaterdag een overeenkomst getekend, waarin zich
- ste contouren van vrede aftekenen. Het is voor het eerst
erri Batasuna (HB), de politieke vleugel van de afschei-
jeweging ETA, heeft verklaard de ETA te willen vragen om
weid te staken. De ondertekenaars vinden dat vredesbe-
ngen moeten beginnen zonder voorwaarden vooraf. Pas
al van de ETA worden geëist de wapens in te leveren. De
ig in Madrid daarentegen wil pas praten nadat de ETA de
heeft ingeleverd.
|tte' partij België in opspraak
Paul Marchal, de vader van het door Mare Dutroux ver-
Belgische meisje An, ontkent dat zijn Partij voor Nieuwe
•k(PNP) is geïnfiltreerd door extreem-rechts. Beschuldi-
daarover dit weekeinde in de Belgische media wijst Mar-
'pure leugens' van de hand. De PNP werd in januari op-
als politieke tak van de 'witte beweging', die de misstan-
q Ij justitie en politie in België aan de kaak stelt.
jidstaven gevonden in tuin van Gelli
L De Italiaanse politie heeft goudstaven met een totaal
Ft van 170 kilo gevonden in plantenbakken in de tuin van
fcelli, de voormalige leider van de beruchte Italiaanse vrij-
paarsloge P2. Gelli werd vorige week donderdag in zuid
tijk opgepakt en zaterdag overgebracht naar een gevange-
marseUle. Daar wacht hij op vertrek naar Italië, dat om
Levering heeft gevraagd.
Ijssair-recorder in goede staat
i. De voice recorder van het op 2 september verongelukte
iir-toestel blijkt in goede conditie. Duikers visten deze
edoos' vrijdag uit de Atlantische Oceaan voor de Canade-
Zaterdag werd bekendgemaakt dat er 30 minuten met
t-gesprekken op de band staan die, zo wordt gehoopt,
luidelijkheid zullen kunnen verschaffen over de oorzaak
t ongeluk, dat aan alle 229 inzittenden het leven.kostte.
sitieleider valt door moordenaarshand
landers van de Albanese
J hebben gisteren in Ti
lt kantoor van premier
fcstormd en in de brand
F. Dat was een reactie
ioord op oppositieleider
Hajdari en diens lijf-
zaterdagavond. Bij de
li Tirana kwam gisteren
'n betoger om.
(35) werd zaterdag
Ichoten toen hij het ge
il de oppositionele De-
ïsche Partij uit liep. De
schreeuwende me-
tweeduizend man
[volgens eerst naar het
jie van binnenlandse za-
stak daar auto's in
tervolgens liepen de be-
Eoor naar het kantoor
ROLOGIE: GEORGE WALLACE
Bekeerling
Wallace, de voormali-
•rneur van de Ameri-
ho.fctaat Alabama, is giste
l-jarige leeftijd overle-
ijn woonplaats Mont-
Hij leed aan de ziekte
inson en arthritis. Wal-
aanvankelijk een uitge-
racist, maar kwam later
irertuiging dat blank en
izelfde rechten moeten
Jère van Wallace was een
gilleest dramatische in de
lanse politiek. Hij was
'aar lang gouverneur
Jama en vier maal kan
toor het presidentschap,
jaanslag op zijn leven in
's Wallace de belicha-
ïde strijd voor rassen-
g- -Segregatie nu, se-
inorgen, segregatie al-
P hij in januari 1963,
nadat hij tot gouver
neur won in zijn eer-
ambtstermijnen niet
smmen door zijn racis-
nkbeelden. Behalve te-
«fcrten keerde Wallace
tegen de rijken en be
lten. Hij probeerde
n Alabama ertoe te be-
'eine spaarders meer
r geven dan grote reke-
iders. Waarden als law
'v er, gezin en werk waren
'v ihg- Met zijn afkeer van
pttige federale bureau-
Washington was hij het
tma van de latere presi-
tgan ver voor.
deed Wallace mee aan
dentsverkiezingen als
lelijke kandidaat. Hij
'stemmen, ook onder
blanken in de noorde-
üstriesteden. Tijdens
'e verkiezingscampagne
'ergaarde hij bijna
ïïj|iÉ'
van premier Fatos Nano en eis
ten zijn aftreden. Ze gooiden
met stenen de ruiten in. De po
litie schoot voornamelijk in de
lucht om de menigte uiteen te
drijven. Pas aan het einde van
de dag keerde de rust terug in
Tirana.
Oud-president Sali Berisha
legde de verantwoordelijkheid
voor de moord op Hajdari bij
premier Nano. Diens Socialisti
sche Partij won vorig jaar de
verkiezingen, waardoor Berisha
en zijn Democratische Partij het
veld moesten ruimen.
Westerse waarnemers vrezen
dat het geweld in Albanië naar
een nieuw hoogtepunt gaat. Vo
rig jaar kostte de burgeroorlog
in het land aan zeker 2.000
het leven.
BERLUN PETER VAN NUIJSENBURG
CORRESPONDENT
De grootste oppositiepartij, de
SPD, slaagde er niet haar resul
taat van vier jaar geleden te ver
beteren. De sociaal-democraten
moesten zelfs een licht verlies
incasseren: 29 procent ofwel
een procent minder dan in
1994. De Groenen handhaafden
zich op het nippertje als derde
partij in het parlement in "Mün-
chen. De milieupartij kwam
met 5,7 procent (min 0,4) moei
zaam over de kiesdrempel van 5
procent. De 15 andere partijen,
waaronder de liberale FDP, wa
ren kansloos.
De verkiezingen in Beieren
waren meer dan een krachtme
ting in een deelstaat. Ze golden
vooral als het voorspel voor de
Bondsdagverkiezingen. De CDU
hoopt van het succes van de
Beierse zusterpartij te profiteren
en de achterstand goed te ma
ken die ze volgens de peilingen
op de SPD heeft. De SPD wilde
de verkiezingen in Beieren als
springplank benutten voor een
overwinning in Bonn.
MOSKOU HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
Het tijdperk Boris Jeltsin is nu definitief
in zijn laatste stadium. De 67-jarige pre
sident volgens hardnekkige geruchten
ernstig ziek en weer zwaar aan de drank
lijkt nog maar één doel te hebben: een
veilige aftocht voor zichzelf en zijn fami
lie, met behoud van vergaarde rijkdom
men. Pas als dat in kannen en kniiken is,
zal hij de sleutels van de Kremlinpoort
uit handen geven.
Jeltsin kwam er waarschijnlijk pas een
maand geleden achter dat hij een verloren
wedstrijd speelde. De louche zakenlieden
die met hun geld en mediaconcerns zijn
terugkeer in het Kremlin hadden geregeld,
hebben hem afgeschreven. En het volk dat
hem bij zijn strijd tegen de communisten
onvoorwaardelijk had gesteund, kan nu
zijn bloed wel drinken.
Misschien dat de president eerst niet hele
maal begreep wat er aan de hand was,
maar zijn omgeving, bestaande uit de ge
haaide kapitalisten, had het haarscherp
door. Jeltsin mag dan geen schaduw meer
zijn van de oude vechtjas die hij eens was,
zo lang hij op de troon zit hebben zij wei
nig te vrezen. Jeltsin heeft immers een
grondwet laten maken die hem vrijwel on
aantastbaar maakt.
Stapt de gehavende president echter op,
dan zal het deksel van de beerput gaan.
Dan worden alle criminele affaires open
baar die door Jeltsin of in zijn naam zijn
begaan. Bijltjesdag dreigt. De hoop van de
kringen rond Jeltsin was gevestigd op Vik
tor Tsjemomvrdin, die bijna net zoveel bp-
ter op zijn hoofd heeft als zij. Met Tsjemo
mvrdin als premier en mogelijke opvolger
van Jeltsin zouden de geldwolven in veilig
heid zijn.
Maar die vlieger ging niet op. De commu
nisten roken hun kans en stemden Tsjer-
nomyrdin weg. Primakov werd de nieuwe
premier en dat is een bittere nederlaag
voor de tycoons.
De vraag is nu wat de nieuwe regering kan
doen voor Jeltsin en diens familie Van de
loyaliteit van de defensietop heeft hij zich
al verzekerd. Niet voor niets promoveerde
hij minister van defensie Sergejev tot
maarschalk. De traditie wil dat een maar
schalk liever sterft dan zijn opperbevelheb
ber verraadt. Van Binnenlandse Zaken, een
ministerie dat over een paar honderddui
zenden gewapende (para)militairen be
schikt, heeft Jeltsin weinig te vrezen. Daar
is een vertrouweling van hem de baas. En
de geheime dienst FSB (vroeger KGB) is
sinds kort in handen van Jeltsins vroegere
vice-stafchef Poetin.
Nu hij Primakov, groot geworden in de di
verse geheime diensten, als premier heeft,
is alles klaar voor een tactische terugtocht.
Het gaat alleen nog om de afwikkeling.
Want het is duidelijk dat Jeltsin eindelijk
heeft begrepen dat het tijd is om op te
stappen. Zijn gezondheidstoestand zou
een mooi excuus zijn.
Duidelijk is ook dat geen van de troonpre
tendenten een rivaal voor het president
schap wilde dulden als premier Van Pri
makov op die post hebben de rivalen Le-
bed, Loezjkov, Zjoeganov en Tsjemomvr
din weinig te vrezen. Algemeen wordt im
mers aangenomen dat Primakov zelf geen
ambities heeft om zijn intrek in het Krem
lin te nemen.
Bij de presidentsverkiezingen komt zeer
waarschijnlijk een autoritaire heerser uit
de bus. De beste papieren hebben oud-ge
neraal Lebed en Moskou s burgemeester
Loezjkov, met als outsider de communist
Zjoeganov. Het resultaat zal een nationa
listisch, weinig democratisch bestuur zijn.
Rest nog de vraag wat er met Boris Jeltsin
moet gebeuren. Worden hij en zijn getrou
wen vrijgesteld van strafvervolging? Mogen
ze hun bezittingen houden? Waar moeten
ze wonen?
De eerste twee problemen kunnen waar
schijnlijk wel met een herenakkoord wor
den geregeld. Het derde probleem
Jeltsins toekomstige woonplaats is lasti
ger. In Moskou circuleren geruchten dat
hij zich met zijn gezin wil terugtrekken in
de Beierse Alpen. Volgens weer andere ver
halen heeft zijn dochter Tatjana daar een
aardig optrekje gekocht.
Maar is hij daar of elders ook veilig?
De 'gewone' Russen zullen hem niets
doen. Maar er zijn ook nog honderddui
zenden Tsjetsjenen die hem nooit zullen
vergeven dat hij hun land heeft laten ver
woesten en tienduizenden burgers om
brengen. Zij hebben bloedwraak gezworen
en voor hun wrekende hand is niemand
veilig.
Winnaar Edmund Stoiber. foto reuters michael dalder
Opsteker voor kanselier Kohl
De christen-democratische CSU heeft gisteren, twee we
ken voor de Duitse Bondsdagverkiezingen, bij de deel
staatverkiezingen in Beieren de absolute meerderheid
behouden. De zusterpartij van kanselier Kohls CDU haal
de gisteren 52,8 procent van de stemmen, evenveel als
vier jaar geleden. Daarmee is het doel van haar lijsttrek
ker, minister-president Edmund Stoiber, bereikt.
SARAJEVO AFP-Rtr-DPA
De presidents- en parlements
verkiezingen in Bosnië zijn zon
der incidenten verlopen. Zater
dag moesten meer dan honderd
stemlokalen het enige tijd zon
der kieslijsten stellen, maar gis
teren liep alles op rolletjes. Dit
liet de Organisatie voor Veilig
heid en Samenwerking in Euro
pa (OVSE) gistermiddag weten
nadat de stemlokalen waren ge
sloten. De OVSE hield toezicht
op de stemming.
Bijna 2,7 miljoen Bosniërs in
binnen- en buitenland moesten
drie leden van het collectieve
presidentschap en een nieuw
parlement kiezen. De OVSE
gaat uit van een opkomstper
centage van 70 <t 80. Zaterdag
stemde al 40 procent van de
kiezers.
Bij enkele tientallen kiesloka-
len kwamen de kieslijsten zater
dag te laat of waren er geen
stembiljetten. Volgens de CDA-
Europarlementariër Arie Oost-
lander, die als waarnemer in
Banja Luka is, gebeurde dat uit
gerekend bij stemlokalen waar
vluchtelingen zouden stemmen:
gevluchte Serviërs uit Bihac en
Dvar die terug zouden willen.
„Het zou politiek een nare zaak
zijn als de vertragingen die
mensen zouden frusteren waar
door ze kunnen afhaken", aldus
Oostl ander.
In de twee 'entiteiten' waaruit
Bosnië is opgebouwd de
moslim-Kroatische federatie en
de Republika Srpska (RS)
komt ook een nieuwe volksver
tegenwoordiging. De Servische
deelrepubliek RS koos ook een
nieuwe president. Voorts brach
ten de mensen hun stem uit
voor de veertien gemeentera
den. Het was de derde stembus
gang sinds het vredesakkoord
van Dayton uit 1995.
De eerste voorlopige uitsla
gen worden morgen verwacht.
De uitslag werd dan ook door
CSU-leider Stoiber uitgelegd als
een 'duidelijke nederlaag' voor
SPD-kanselierskandidaat Schro
der. De overwinning betekent
ook dat de 'vooruitzichten voor
de CDU/SCU bij de Bondsdag
verkiezingen aanzienlijk zijn
verbeterd', aldus Stoiber. Ook
Kohl zei dat de stemming zich
ten gunste van zijn partij heeft
gekeerd. Vanochtend sloot de
kanselier na de landelijke ver
kiezingen een grote coalitie met
de SPD uit.
De overwinning van de CSU
is vooral een persoonlijke triomf
voor de Beierse minister-presi
dent Stoiber. Hij heeft zijn posi
tie binnen de combinatie
CDU/CSU versterkt en wordt
nu ook beschouwd als een toe
komstige opvolger van Kohl.
Bij de SPD probeerde men de
betekenis van het teleurstellen
de resultaat voor de Bondsdag
verkiezingen te relativeren.
Schroder zei dat hij 'op meer
had gehoopt, maar dit had ver
wacht'. De stemming in het
SPD-hoofdkwartier in Bonn was
niettemin bedrukt.
Op weg naar een stemlokaal bij Brcko, 35 kilometer ten noorden van Tuzla, passeert een Bosnische vrouw een NAVO-controlepost. NAVO-troe-
pen zien in Bosnië toe op de naleving van het vredesakkoord. foto »ap» amel emric
Deze opname van George Walla
ce werd op 11 juli bij hem thuis
gemaakt. Achter het bed een por
tret van de heer des huizes in be
tere tijden. foto ap
evenveel stemmen als de libera
le senator McGovern, die uit
eindelijk kandidaat voor het
Witte Huis zou worden. Wallace
werd uitgeschakeld door een
kogel die hem gedeeltelijk ver
lamde. Behalve het gevoel in
zijn onderlijf verdwenen langza
merhand ook zijn racistische
gevoelens.
Tien jaar na de aanslag vroeg hij
voor zijn laatste verkiezing tot
gouverneur ook de stemmen
van de zwarten en hij kreeg
ze. Hij bood in het openbaar
zijn excuses aan voor zijn racis
tische verleden. In 1987 stapte
hij uit de politiek. De bekeerde
racist koos voor zijn afscheid de
gedenkdag van dominee Martin
Luther King, de vermoorde strij
der voor gelijke rechten voor
blank en zwart.
MONGOMERY AP-ANP-AFP
Meerderheid Amerikanen vindt dat president mag aanblijven
WASHINGTON «JOHN WANDERS
CORRESPONDENT
Volgens de Amerikaanse tv-zen-
der CNN en de Britse BBC over
weegt het Amerikaanse Congres
te onderzoeken of president
Clinton moet worden afgezet.
Daarbij zouden ook andere affai
res dan de Lewinksy-zaak moe
ten worden meegewogen. Toch
lijkt het erop dat de president
met de schrik vrij komt.
„Laat uw partijpolitieke motieven
varen." Die dringende oproep
kregen de Republikeinse en De
mocratische politici vrijdag mee
van hun fractieleiders in het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardig
den. Het Huis zou zichzelf te
schande maken als het 'in dit his
torische uur' niet 'objectief zou
oordelen over de misdragingen
van president Clinton, luidde de
boodschap. Maar toen het rapport
van aanklager Kenneth Starr een
maal openbaar was gemaakt,
zocht iedereen in het weekeinde
toch weer de eigen partijpolitieke
loopgraven op.
Bewijst het rapport van Starr dat
Clinton niet kan aanblijven als
president? „Ik acht het zeer waar
schijnlijk dat dit schokkende rap
port zal leiden tot de formele start
van een afzettingsprocedure",
oordeelde het Republikeinse Con
greslid Bill McCollum, lid van de
commissie voor justitie in het
Huis van Afgevaardigden. „Clin
ton heeft het morele gezag verlo
ren om dit land te leiden. Hij moet
weg", vond zijn partijgenoot Tom
DeLay.
Vanuit Democratische hoek klonk
een ander geluid. „Dit rapport be
vestigt ons vermoeden dat Kenne
th Starr werd gedreven door par
tijpolitieke motieven", verklaarde
John Conyers, afgevaardigde voor
Michigan en in de pikorde van het
Huis de voornaamste Democraat
in de commissie voor justitie. Zijn
partijgenoot en collega David Bo-
nior riep voor de NBC-camera op
tot verzoening en vergiffenis.
Starr had de talrijke seksuele de
tails van de relatie tussen Clinton
en Lewinsky wellicht beter kun
nen vastleggen in de vooralsnog
vertrouwelijke bijlagen bij het rap
port. In het Democratische kamp
klonk gisteren niet ten onrechte
het verwijt dat het rapport nu over
weinig anders gaat dan seks, seks
en nog eens seks.
Zeker, het langverwachte verslag
van Starr werd met rode oortjes
gelezen. Maar voor de ware 'Clin
ton-haters' moet het toch
enigszins een anti-climax zijn. Het
leeuwendeel van de inhoud was al
uitgelekt, wat veel zegt over de
partijdigheid van Starrs in naam
onafhankelijke team. Tot opluch
ting van de Democraten maakt
Starr geen melding van nieuwe,
schokkende feiten.
Het imago van de president is na
tuurlijk onherstelbaar beschadigd.
Clintons geloofwaardigheid en
aanzien waren al aan diggelen. Nu
alle seksuele details op straat lig
gen, staat hij helemaal voor gek.
Starr bouwt in zijn rapport een
betoog op dat uitmondt in zware
beschuldigingen. Maar in de kern
draait alles om het laakbare ge
drag van een man die uit alle
macht een buitenechtelijke affaire
verborgen tracht te houden. Het
maakt 'Watergate' en 'Monicaga-
te' tot twee verschillende groothe
den. Hoe afkeurenswaardig ook,
Clintons misdragingen zijn onver
gelijkbaar met de zonden van Ri
chard Nixon.
Gezien de opstelling van de De
mocraten lijkt het erop dat Clin
ton zijn tweede termijn als presi
dent mag uitdienen. Congreslid
Bonior vermoedt dat het Congres
Clinton wel zal berispen. „Dat het
Congres geen enkele sanctie uit
vaardigt tegen de president, acht
ik uitgeslotenzei hij. Zo'n beris
ping is pijnlijk, maar heeft staats
rechtelijk geen enkel effect.
Of het voor Clinton werkelijk met
een sisser afloopt, hangt onder
meer af van de houding van het
Amerikaanse volk. Het Congres
luistert zorgvuldig naar wat opi
niepeilingen aangeven. Tweeder
de van de bevolking vindt ook
vandaag nog dat Clinton niet
hoeft af te treden. Clintons eigen
houding is medebepalend voor
zijn politieke overlevingskansen.
Zijn roekeloze avontuur met Le
winsky was een grote fout. De
lang volgehouden ontkenning van
die relatie was een tweede fout.
Zijn halfslachtige schuldbekente
nis van 17 augustus een derde.
Pas afgelopen vrijdag toonde hij
het gezicht van de berouwvolle
zondaar. In het weekeinde kon hij
al de vruchten plukken van die
publieke boetedoening.
De tactiek van de halve ontken
ning „Strikt juridisch gespro
ken was er geen sprake van een
seksuele relatie" is een hopelo
ze. Clintons advocaten houden
die tactiek nog altijd vol, omdat ze
niet willen toegeven dat de presi
dent meineed heeft gepleegd.
Maar Clinton kan niet verder zon
der de politieke steun van zijn
partijgenoten. En die zullen zich
van hem afkeren als hij blijft be
weren dat Lewinsky seks met hem
had, maar hij niet met haar. „Wie
die kromme redenering volhoudt,
zal ondergaan", zei de Democrati
sche senator Robbert Kerrey.
„Omdat ze een belediging is van
onze intelligentie.
Geruchten over andere
liefjes van Clinton
WASHINGTON ANP
Matt Drudge heeft weer wat. Volgens de Amerikaanse
internet-columnist heeft president Clinton met nog
een andere vrouw dan Monica Lewinsky 'iets' gehad in
het Witte Huis. Drudge was de man die de Lewinsky-
affaire in januari aan het rollen bracht.
Drudge's jongste onthulling gaat over een jaar of vijf
geleden. Nadat hij met een groepje mensen was wezen
joggen, zou Clinton zich met een jonge vrouw uit hel
gezelschap, mogelijk een stagiaire, hebben terugge
trokken in dezelfde ruimte waar hij later met Lewinsky
orale seks had.
Drudge komt met zijn melding terwijl de geruchten
steeds hardnekkiger worden dat nog eens drie ex-min
naressen van Clinton op het punt staan hun relatie met
de president wereldkundig te maken Twee van hen
zijn net als Lewinsky ex-stagiaires bij het Witte Huis,
schrijft het Britse boulevardblad Sunday Mirror. De
derde is volgens de krant een verpleegster uit Califor-
MIAMI-WASHINGTON EFE-Rtr
Sigarenfabrikant Traditional Cigar Co. in de Ameri
kaanse stad Miami (Florida) komt met een Monica-si
gaar, genoemd naar Monica Lewinsky. Dit heeft het
bedrijf in het weekeinde bekend gemaakt.
Er waren al weken geruchten dat president Clinton
en Monica Lewinsky bij hun seksuele contacten van
sigaren gebruik hadden gemaakt. Het rapport van
speciaal aanklager Starr zegt daarover: „Op een gege
ven moment stak de president een sigaar in mevrouw
Lewinsky's vagina, waarna hij de sigaar in zijn mond
stak en zei: 'Het smaakt goed'." De passage is geba
seerd op de getuigenis van Lewinsky.
