Doema steunt Primakov op sleutelposten
tinton en Lewinksy:
een geslachtsverkeer
4
Buitenland
Communisten terug
Palestijnen protesteren
fitte Huis spreekt rapport tegen
Internet helemaal verstopt
Sperma, dassen en een kikker
Peilingen: burgers tegen aftreden
"DAG 12 SEPTEMBER 1998
len bij herdenking coup Pinochet
soslnde Chileense hoofdstad Santiago kwam het giste-
t straatgevechten tijdens de herdenking van de staatsgreep
«neraal Pinochet tegen president Allende, 25 jaar geleden,
■v jitie zette traangas en waterkanonnen in tegen betogers
et stenen en molotovcocktails gooiden. De politie heeft ze-
Harrestaties verricht.
itende matroos doodgeschoten
J-iu Russische veiligheidstroepen hebben vannacht een
spichtige matroos op een atoomonderzeeër doodgescho-
ie eerder op de dag negen van zijn collega's had gedood,
-atroos dreigde de duikboot op te blazen. Het vaartuig ligt
marinehaven van Skalitski, even ten noorden van Moer-
i.
—slims willen geen Diana-postzegels
Islamitische geestelijken in Bangladesh hebben gisteren
ufr|igenoegen geuit over de uitgifte van drie Diana-postze-
[e noemden de vorig jaar omgekomen Britse prinses Diana
»eciverspelige'. Het Nederlandse ministerie van buitenlandse
kwam gisteren overigens met een zogeheten 'negatief rei-
voor Bangladesh. Door overstromingen staat tweederde
onder water,
ctcj
itairen waakzaam in Jakarta
A. In het centrum van de Indonesische hoofdstad Jakarta
steren duizenden soldaten en politiemensen gestatio-
,Ze bewaken diverse strategische gebouwen, waaronder
irlementsgebouw. De stafchef van de strijdkrachten, gene-
iiranto, heeft gezegd dat tegen betogingen hard zal worden
/[eden. De ontevredenheid over het bewind van president
|e groeit met de dag. De stijgende voedselprijzen en het
rijst hebben de afgelopen weken geleid tot rellen en
4) Gelli doet zelfmoordpoging
gj Licio Gelli, de leider van de beruchte Italiaanse vrijmetse-
3r)ge P2, heeft gisteren in een ziekenhuis in de Franse stad
D Wacht zichzelf van het leven te beroven. Hij was donder
een gezamenlijke actie van de Italiaanse en Franse politie
aangehouden. De 79-jarige Gelli wist in mei te vluch-
-Dg voordat hij aan zijn celstraf van twaalf jaar was begon-
X®j is veroordeeld wegens verduistering en samenzwering
3ffle staat.
iiieuw arrestaties in Myanmar
Het militaire bewind in Myanmar (Burma) heeft nog
[87 oppositieleden opgepakt. Dat heeft de partij van No-
jwinnares Aung San Suu Kyi gisteren bekendgemaakt.
pS de Nationale Liga voor Democratie (NLD) zijn sinds mei
'Sen van de partij opgepakt, van wie meer dan de helft
zondag.
tten laten N.-Ierse terroristen vrij
R|
Ji» Aan historische momenten geen gebrek in Noord-Ier-
j_Na een tot voor kort ondenkbaar gesprek tussen de Unio-
g .ie eerste minister David Trimble en de republikeinse Sinn-
,Jder Gerry Adams, was het gisteren alweer raak. Op grond
op Goede Vrijdag gesloten vredesakkoord werden de
Jzes terroristen van de ruim vierhonderd die in de beruch-
je-gevangenis vastzitten door de Britse regering vrijgelaten
Jjkelijk verdeeld over het republikeinse en het unionis-
Jkamp.
ban jagen op Afghaanse sji'iten
In midden-Afghanistan worden volgens Amnesty In-
mal tienduizenden sji'itische moslims bedreigd door de
tiende radicaal-islamitische Taliban. De Verenigde Naties
igden gisteren dat de Taliban-milities onlangs na de ver-
'jvan de stad Mazar-i-Sharif duizenden burgers hebben
)rd. De Taliban hebben gemeld dat elf Iraniërs die in Af-
werden vermist, dood zijn. Iran is woedend en heeft
senden militairen samengetrokken bij de grens met Af-
Nieuwe Russische premier streeft naar brede regeringscoalitie
moskou hans hoogenduk
Met een zeer royale meerderheid van 317 tegen 63 stem
men is het Russische parlement, de Doema, gisteravond
akkoord gegaan met de benoeming van Jevgeni Primak
ov tot premier van Rusland. Alleen de fractie van ultra
nationalist Zjirinovski stemde tegen. In het verleden was
Primakov (68) minister van buitenlandse zaken en spio
nagechef.
moskou hans hoogendukklaarde dat gouverneurs en lei-
correspondent ders van deelstaten die de
grondwet overtreden ter verant
woording worden geroepen.
Daarnaast zei hij dat hij de
hervormingen niet wil terug
draaien. Zonder hervormingen
geen uitweg uit deze buitenge
woon diepe crisis", aldus Pri
makov. Gezien de ernst van de
Opvallend was dat Primakov
zijn aan de stemming vooraf
gaande toespraak tot het parle
ment begon met een waarschu
wing: het gevaar dreigt dat de
Russische Federatie uiteen valt.
Veel regionale leiders trekken
zich niets meer aan van het ge
zag in Moskou. Primakov ver
situatie is het volgens hem zin
loos om van zijn regering snel
positieve resultaten te verwach
ten. Om te slagen, zo zei hij,
heeft de regering 'vastbesloten
steun' van de Doema nodig.
Zijn regering, waarin op een
economische sleutelpost al de
gematigde communist Joeri
Masljoekov is benoemd, wil Pri
makov samenstellen uit 'profes
sionele kandidaten uit alle par
tijen, die niet aan partijlijnen
zijn gebonden'. ,,Dat kunnen
zelfs mensen uit uw partij zijn,
meneer Zjirinovski", hield hij de
rechtsbuiten van de Doema
voor. Primakov deed een be
roep op de liberalen, die hem
wel steunden maar niet in de
regering willen, om nog eens na
te denken over hun standpunt.
Uitgangspunt van Primakovs
buitenlandse beleid zal zijn, dat
Rusland zijn nationale belangen
consequent en met overtuiging
moet verdedigen. ,,We hoeven
niet terug te keren naar de Kou
de Oorlog en dat zullen we ook
niet", zei hij. De nieuwe minis
ter van buitenlandse zaken
wordt de man die tot nu toe Pri
makovs plaatsvervanger was op
dat departement, Igor Ivanov.
Primakov onderstreepte op
nieuw dat hij niet had staan jui
chen toen president Jeltsin hem
vroeg als premier. ,,Nog geen
dag nadat ik 'ja' heb gezegd,
kunt u van mij dan ook geen
volledige programma verwach
ten", zei hij. Maar dat scheen de
afgevaardigden niet te deren.
correspondent
De communisten zijn in Mos
kou terug van weggeweest. Op
de economische sleutelposities
in de nieuwe Russische regering
zijn twee communisten be
noemd. Joeri Masljoekov wordt
als eerste vice-premier belast
met financiën en economie, ter
wijl Viktor Gerasjenko de lei
ding krijgt van de centrale bank.
Maar het huidige Rusland her
bergt communisten in soorten.
Er zijn ouderwetse stalinisten,
maar ook pragmatici. Tot die
laatste groep behoren Masljoek
ov en Gerasjenko.
Masljoekov
Joeri Masljoekov behoort tot de
genen die carrière maakten on
der het oude Sovjet-regime. Hij
had een paar jaar nodig om zich
aan de nieuwe omstandigheden
aan te passen en is nu terug aan
de top.
In Sovjet-tijden leidde hij Gos-
plan, het centrale planningsor
gaan dat het land uiteindelijk
naar de afgrond leidde. In de
dagen van Gorbatsjovs perestro
jka was de nu 60-jarige
Masljoekov ook lid van het Po
litbureau en vice-premier tot de
Sovjet-Unie in 1991 uiteen viel.
Hij verbleef enige jaren in de
politieke luwte tot hij in juli dit
jaar verrassend werd benoemd
tot minister van handel en in
dustrie in het kabinet-Kirijenko.
Door toe te treden tot dat kabi
net, raakte Masljoekov bij de
communisten uit de gratie.
Maar dat veranderde toen
Masljoekov meedeelde dat hij
ook het militair-industriële
complex en delen van de bui
tenlandse handel tot zijn gebied
rekende. De communistische
kritiek verstomde, want staats
controle over vitale sectoren is
nu eenmaal hun wens.
Maar vóór Masljoekov zijn
plannen kon uitvoeren, was het
kabinet-Kirijenko al weer ver
dwenen. Dat de partijtop hem
zijn 'verraad' had vergeven,
werd duidelijk toen zijn naam
Hebron Palestijnse jongeren in Ramallah (Westelijke Jordaanoever) proberen een kameraad in veiligheid te brengen die is geraakt door een Israë
lische rubberkogel. Op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook betoogden gisteren honderden sympathisanten van Harnas naar aanleiding
van de dood van twee kopstukken van deze militante islamitische beweging. De twee werden donderdag door Israëlische soldaten doodgeschoten.
Israël verdenkt één van de twee van diverse bomaanslagen. foto ap Gerasjenko.
foto reuters
Masljoekov. foto itar-tass
opdook als alternatief voor
Tsjernomyrdin, de kandidaat
die president Jeltsin tweemaal
tevergeefs voor het premier
schap naar voren schoof.
Masljoekov is al tijden een wat
liberaal buitenbeentje in de par
tij. In het verleden slaagde hij er
geregeld in delen van de fractie
over te halen tot voorzichtige
contacten met radicale hervor
mers als Tsjoebais. Toch wordt
verwacht dat de hervormingen
onder zijn leiding vertraging
zullen oplopen.
Gerasjenko
Hetzelfde verhaal gaat in grote
lijnen op voor Viktor Gerasjen
ko. Westerse economen wan
trouwen hem vanwege zijn ver
leden. In eigen land wordt hij
gerespecteerd, zelfs door de li
beralen. De 61-jarige Gerasjen
ko is nu nog president-directeur
van de Mezjdoenarodnije Bank
Moskou, een internationale
handelsbank.
Maar hij bestierde al eerder de
centrale bank, in de Sovjet-tijds
namelijk en opnieuw toen pre
sident leltsin hem in 1992 op
die post benoemde. Nog dat
zelfde jaar werd hij ontslagen,
namelijk na Zwarte Dinsdag, de
dag waarop de roebel dertig
procent in waarde daalde.
Daarna vond hij een baan in de
commerciële bankwereld. Van
Gerasjenko wordt gezegd dat hij
overtuigd is van de noodzaak
van hei-vormingen, maar geen
blind vertrouwen heeft in de
zelfregulerende krachten van de
vrije markt. Met andere woor
den: wel hervormingen, maar
geleidelijk, en onder controle
van de overheid.
In het Westen en in sommige fi
nanciële kringen in Moskou be
staat wel de vrees dat Gerasjen
ko te snel geneigd zal zijn de
geldpersen te laten draaien, met
als gevolg dat de inflatie (prijs
stijging) wordt aangewakkerd.
De communisten eisen immers
de uitgifte van meer geld om al
le achterstallige lonen te beta
len.
jt Clinton als Monica
hebben alletwee on
verklaard dat ze geen
sgemeenschap hebben
Clinton erkende op 17
i voor de grand jury dat
epaste intieme contac-
gehad met Lewinsky.
;p hem was deze erken-
fit in strijd met zijn eer-
tuigenis in de Paula Jo
lt. Toen zei hij dat er
rake is geweest van een
relatie.
ns Clinton kwamen de
ste intieme contacten'
vinsky voort uit vriend
lij zei zich te herinneren
eerste serieuze gesprek
stagiaire plaatshad in
>er 1995 en dat de 'onge-
pntacten' later plaats
in 1996 en 1997. Le-
getuigde overigens dat
seks was, en pas daarna
chap. Volgens haar vond
rste seksuele contact
p woensdag 15 novem-
•resident zei voor de
ury dat er geen seksuele
kan zijn zonder ge-
emeenschap, ongeacht
>r andere seksuele han-
i er zijn verricht. Hij zei
meeste Amerikanen die
delen.
Onder seksuele contacten zei
Clinton intense aanraking te
verstaan, direct of indirect, van
onder meer de geslachtsorga
nen, voortkomend uit een
seksueel verlangen. Volgens de
president valt orale seks niet
onder 'contacten': als Lewinsky
orale seks pleegde bij de presi
dent, dan is zij betrokken in een
seksuele relatie, niet hij. Clinton
President
leunde meestal
tegen deur
van badkamer
weigerde voor de grand jury te
zeggen of dit is gebeurd.
Clinton bevestigde dat zijn te
lefoongesprekken met Lewinsky
soms 'over ongepaste seksuele
zaken' gingen.
Lewinsky's getuigenis voor de
grand jury spreekt de president
op een cruciaal onderdeel te
gen, constateert onderzoeker
Starr. Volgens haar betastte de
president wel degelijk haar vagi
na en borsten, waardoor hun
relatie past binnen Clintons de
finitie van een seksuele relatie.
Lewinsky verklaarde dat zij en
de president tien maal seksueel
contact hadden, acht keer toen
ze in het Witte huis werkte en
twee keer daarna. Die ontmoe
tingen hadden plaats in of bij
het privékantoor van de presi
dent, meestal in de hal naast
het kantoorgedeelte. Die hal
heeft geen ramen. De meeste
keren stond de president ge
leund tegen de badkamerdeur.
Lewinsky verklaarde dat haar
relatie met de president orale
seks omvatte, maar geen ge
slachtsgemeenschap. Volgens
haar was zij altijd degene die de
handelingen verrichtte en niet
de president. Aanvankelijk liet
Clinton niet toe dat ze hem op
die manier tot een hoogtepunt
voerde. Volgens Lewinsky had
dat te maken met Clintons op
vatting over 'vertrouwen in el
kaar en elkaar goed kennen'.
Maar tijdens de laatste twee
seksuele contacten, beide op
zaterdag 29 maart 1997, ejacu
leerde de president wel.
Lewinsky zei negen maal ora
le seks bij de president te heb
ben toegepast op negen ver
schillende momenten. De presi
dent streelde en kuste haar
borsten, raakte haar vagina aan
en bezorgde haar zo tweemaal
een orgasme. Een keer bracht
de president een sigaar in haar
vagina. Een andere keer raakte
het geslachtsorgaan van de pre
sident het hare vluchtig.
AFP-Rtr
advocatenteam heeft gisteravond een
jina's tellende 'voorlopig antwoord' gege-
F het rapport van aanklager Starr. Het do-
»t ontkent dat Clinton zich zou hebben
gemaakt aan meineed en andere straf-
Het Starr-rapport zou worden ge-
door 'een totaal gebrek aan enig ge
loofwaardig bewijs dat tot een afzettingsproce
dure zou kunnen leiden'.
Het antwoord van het Witte Huis kwam nog
voordat het Starr-rapport zelf openbaar was ge
maakt. Het was gisteravond onduidelijk of het
Witte Huis toch vooraf inzage heeft gehad, of
dat Clintons advocaten hebben geraden naar de
inhoud.
washington dpa-anp
Storm liep het gisteravond op de Internet-sites van het Ameri
kaanse Congres zodra het Starr-rapport met de details van de af
faire Clinton-Lewinsky daar beschikbaar was. Kranten, omroe
pen en Internet-providers die hadden toegezegd de tekst van het
rapport te brengen, konden hun belofte daardoor niet gestand
doen. Verslaggevers van Amerikaanse tv-stations zagen zich ge
dwongen de tekst van het Starr-rapport voor de camera voor te
lezen.
Deskundigen vermoeden dat pas halverwege het weekeinde
toegang tot het rapport in ruimere mate mogelijk is.
Het Starr-rapport is te raadplegen op de volgende Internet
adressen:
http: thomas.loc.gov/ icreport
•http://www.access.gpo.gov/congress/icreport
http: www.house.gov/judiciary
http: 1www.house.gov/icreport
Brokstukken uit het Starr-rapport
WASHINGTON
Wat gisteren werd vrijgegeven
was de samenvatting van het
Starr-rapport. Daarnaast zijn er
nog stapels ongepubliceerde
bijlagen. Onderstaand enkele
brokstulcken uit de 445 pagina's
tellende samenvatting.
Fysiek bewijs
Volgens het rapport is er een fy
siek bewijs van de relatie tussen
Clinton en Lewinsky. Een DNA-
test met behuip van een
bloedmonster dat Clinton begin
augustus afstond wijst uit dat
de spermavlek op de blauwe
jurk die Monica Lewinsky op 28
juli aan de onderzoekers gaf in
derdaad van Clinton afkomstig
is. Lewinsky droeg de jurk tij
dens een samenzijn met de pre
sident op 28 februari.
T elefoongesprekken
Lewinsky's verklaringen over
haar contacten met de presi
dent beslaan elf pagina's. Daar
in staat een chronologische op
somming (sinds oktober 1995)
van de ontmoetingen en tele
foongesprekken met Clinton
(ongeveer vijftig), de briefjes die
ze schreven alsmede een lijst
van de cadeautjes die ze elkaar
gaven.
De telefoongesprekken gin
gen bijna altijd van Clinton uit,
omdat Lewinsky hem niet
rechtstreeks kon bellen. Door
gaans gingen de telefoontjes
over koetjes en kalfjes (Lewins
ky: „We praatten over alles on
der de zon"), een enkele keer
maakten ze ruzie (over het feit
dat ze was overgeplaatst van het
Witte Huis naar het ministerie
van defensie) en tien tot vijftien
keer draaide het uit op telefoon-
seks. Na een van laatstgenoem
de sessies, 's avonds laat, viel
Clinton volgens Lewinsky met
de hoorn in de hand in slaap.
Cadeautjes
Lewinsky en Clinton gaven el
kaar tal van cadeautjes. Volgens
haar schatting gaf ze hem er
dertig (waaronder zes stropdas
sen en een beeldje van een kik
ker, Clintons lievelingsbeest) en
kreeg zij van hem achttien pre
sentjes: onder meer een mar
meren beertje, twee broches en
een deken. Wat de stropdassen
betreft had Lewinsky vaak ge
zegd: „Ik vind het leuk als je ze
draagt, want dan weet ik dat ik
je na aan het hart lig.". De presi
dent vroeg haar enkele malen:
„Heb je gezien dat ik er eentje
droeg?"
Intiem
Starr noemt het in zijn rapport
gerechtvaardigd dat hij alle in
tieme details over de relatie tus
sen Clinton en Lewinsky open
baart. In zijn getuigenis voor de
grand jury hield Clinton vast
aan een zeer nauwe interpreta
tie van de t£rm 'seksuele rela
tie'. „Hij hield vol dat zijn ge
drag niet onder deze interpreta
tie viel en weigerde daarnaast
vragen te beantwoorden over de
aard van zijn fysieke contacten
met Lewinsky", aldus Starr. De
jury moest Clinton daardoor
maar op zijn woord geloven.
„Deze strategie rechtvaardigt
dat dit rapport bewijsmateriaal
openbaart dat anders weggela
ten zou worden", schrijft de
aanklager.
Hij noemt de getuigenis van
Lewinsky 'om twee redenen on
ontbeerlijk'. „In de eerste plaats
versterken de details en conse
quentheid van haar verslagen
de geloofwaardigheid van juf
frouw Lewinsky. Ten tweede, en
dit is bijzonder belangrijk,
spreekt juffrouw Lewinsky de
president op een cruciaal punt
tegen. Volgens juffrouw Lewins
ky heeft de president haar
borsten en geslachtsdelen aan
geraakt wat betekent dat zijn
gedragingen overeenstemmen
met zelfs zfjn uitleg van de term
'seksuele relatie'. Wat betreft
deze zaken, kan het bewijs van
de meineed van de president
niet worden voorgelegd zonder
specifieke, expliciete en moge
lijk kwetsende beschrijvingen
van seksuele ontmoetingen."
Clinton met sigaar. Blijkens hun getuigenissen beleefden de president
en Monica Lewinsky ook anderszins plezier van Clintons rookwaar.
foto mark wilson
washington afp
Een meerderheid van de Amerikanen wil niet
dat president Clinton wegens de affaire-Lewins
ky wordt afgezet. Dit is althans de uitkomst van
opiniepeilingen die gisteren werden gepubli
ceerd voordat het Starr-rapport openbaar was.
Wel vindt 58 procent dat het Congres Clinton
om zijn gedrag op enigerlei wijze moet 'bestraf
fen'.
Van de ondervraagden meent 63 procent dat de
president niet moet worden afgezet en 61 pro
cent vindt dat hij evenmin uit zichzelf hoeft af te
treden, aangezien hij al heeft erkend dat hij
heeft gelogen. Dit blijkt uit een peiling van USA
Today, CNN en Gallup.
Een peiling van CBS News wijst in dezelfde rich
ting: 69 procent van de Amerikanen wil niet dat
Clinton ontslag neemt en 58 procent wil dat het
Congres ophoudt de kwestie te onderzoeken.
Verder blijven zes op de tien Amerikanen posi
tief oordelen over de (politieke en bestuurlijke)
prestaties van de president.