Denksport
OAG 12 SEPTEMBER 1998
)GE
wereldkampioenschappen in Lille heb-
Nederlanders niet groots gescoord,
li firiiddeld waren de prestaties best goed.
.jjjl deden niet minder dan 80 paren en 11
uit Nederland mee. Uitstekend was de 5-
ts bij de Open Paren van Ramer-Paulis-
de 14-de plaats van de Boer-Muller was
pok de 5-de plaats van Vriends-Arnolds
ames, de 8-ste plaats van Maas-Vriends
iiixed pairs, de 3-de plaats van Lagas-
ardt bij de junioren en de 16-de plaats
>sser-Kreyns bij de senioren mochten er
et heeft een groot aantal prachtige spel-
releverd. Dat komt in de volgende we
icompetities zijn weer begonnen. In de
jjd worden overal de finales van de zo-
inddrives georganiseerd. Ook het beken-
is de Vries viertallentoernooi van Bloe-
al is geëindigd en in de A-lijn gewonnen
et team van Connie van Moorst met Rus,
jd ieyer, Drijver en Oskam. In de B-lijn
;t team van V.D. Velden met Straathof
ides da Costa eerste. Ook hier waren
moeilijke spellen te noteren,
rste spel is een startprobleem. Soms
e speler, die uit moet komen goede aan-
en uit het bieden. Maar vaker moet de
tefan eigen weg vinden.
zo'n groot probleem voor Zuid: sch
10 8 7 5 3 2; ru V B 9 2; kl 8 4. Het bieden
ra perend voor het hedendaagse bridgen:
/as de gever en OW waren kwetsbaar,
pende met de Gewijzigde Muiderberg 2
mefak met vijfkaart Schoppen plus een vier-
n een lagere kleur en 6-10 punten);
pas; Oost 2 SA (forcing, vraagt de tweede
Zuid pas; West 4 kl (lange klaverens,
iste vijf en 8-10 punten); Noord pas;
sch. Zuid en West pasten en Noord dou-
Waarmee moet Zuid uitkomen? Noord
ne»en renonce klaveren hebben. Noord zal
leven tegen zitten. Moet Zuid met rui-
uw slagen in ruiten ontwikkelen of maar
irtenaas een slag voor de partner zien te
Het maakte een wereld van'verschil:
A V 8 4 3
HB94
start met ruitenvrouw blijft de leider al-
as in troef. Noord kan twee klaverens
maar meer dan troef aas kan hij daar-
niet maken. Na de uitkomst met hcüte-
Noord altijd baas in troef. Als.Oost een
oef speelt, gaat hij zelfs twee down en
altijd een. Een verschil tussen +790 en -
V, 4-
btiras de gever en allen waren kwetsbaar,
woeden was heel eenvoudig: Oost 1 SA;
SA; Oost 3 SA. Waar moet Zuid mee
Is er geen enkele aanwijzing? In de
iboekjes staat altijd: Starten met de lang-
ïr. Maar toch zal Zuid het bieden nog
oeten analyseren. Oost is maximaal (17
West heeft alleen interesse in de lage
d n (heeft geen Stayman geboden). In dit
rloop is de uitkomst met een hoge kleur
g< tl het beste. Schoppen komt niet in aan-
,c-
want vaak geeft een uitkomst met A x
slag weg. Harten moet het dus zijn. Aan
lir ere tafel werd klaveren, de langste kleur
s het spel: A v 8
AVB108
982
642
B643 M +H1095
953
*953 T H 4
H B 7 3 w t 0 A V 4
H10 Z +AB75
A72
762
1065
V983
lig was harten een schot in de roos. Oost
de eerste slag wel nemen en kon het spel
jeer maken. Na de klaverenstart had Oost
w imakkelijk. Omdat schoppenvrouw bij
zat, had de leider.door tweemaal in
te snijden een gemakkelijke route
1 slagen.
atste spel was een tegenspeelprobleem:
West=blinde Oost
vas de gever en NZ waren kwetsbaar,
/pende met 2 ha (zwak, zeskaart); West
oord 2 SA (vraagbod); Oost 3 sch; Zuid 4
;st 4 sch. Dat contract werd door Noord
bleerd. Oost kwam uit met de singleton
Die liep via de 8 van Noord naar de heer
d >st. Oost begon met een kleine troef. Hoe
-uid tegenspelen en waar moeten de sla-
tndaan komen? Misschien kunnen NZ
twee hartenslagen maken, een klaveren-
li natuurlijk troef aas. Hopelijk kan Zuid
^•jen aftroever maken in ruiten. Maar mis-
is dat niet nodig als Noord VB109 van
heeft. Aan tafel speelde Zuid in slag 2 het
oen kon het contract al niet meer down,
n(j >ij Noord verscheen de heer! Welke kleur
Zuid in slag 3 aanvallen? Een beetje in
speelde Zuid harten in om toch de af
in ruiten nog te krijgen. Hoe dat verder
iet U aan het hele spel:
w 4-
10852
loor de leider maar twee slagen! Het bod
;^sch door Oost was geïnspireerd op de
"c baarheid en op het 2 SA-bod van Noord,
artensteun suggereert. Met een paar
pens bij West kunnen de hartens van
getroefd worden enheeft Oost alleen
twee verliezers in de lage kleuren en in
Dat het zo uit zou pakken had Peter Rus
Oostplaats niet durven hopen. Aan de
i tafel bood Noord na 2 ha eerst 3 ru (for-
jjeen hartensteun); Oost paste uiteraard.
nt3SA (dekking in schoppen en klaveren);
5 kl. Dat was het alleszins aanvaardbare
ikbare manchecontract voor NZ. Dat le-
PUZZEL
Kruiswoordraadsel
nummer37
Horizontaal:
1. Meubelstuk; 8. hesp; 9. bedrag; 10. kostuum; 12.
deel van een huis; 13. loshangende draad; 15. be
staan; 16. einder; 18. vol scheuren; 20. lusthof; 21.
vleessoort; 22. geliefde van Zeus; 24. ontkenning;
26. heilige; 28. zangvogel; 30. kleine wig; 33.
wicht; 34. op zekere plaats; 35. bevaren matroos; 36
achter; 37. een weinig; 39. materie; 40. familielid;
42. hoeveelheid; 45. bloedvat; 48. pop; 49. ge
schenk; 51. boekverhaal; 53. kostuum; 54. weer
zond; 55. nummer; 56. mal; 57. onderricht; 58.
aardkluit; 60. gehoororgaan; 61. autotype.
Verticaal:
I. Bij elkaar; 2. slotwoord; 3. rund; 4. nieuweling; 5.
afstandsmaat; 6. naaldboom; 7. dis; 8. graansoort;
II. keukengerei; 12. paardje; 14. deelgenoot; 15.
schrijftafel; 16. gelegenheid; 17. vruchtenpulp; 19.
animator; 23. appelsoort; 25. strijkinstrument; 27.
brandgang; 28. maand; 29. Europeaan; 31. inzet; 32.
grond om een boerderij; 33. waterkering; 38. halt;
39. teug; 41. uitspansel; 43. tropische houtsoort; 44.
vloeistof; 46. hondensoort; 47. klepper; 49. drukte;
50. blad; 52. Indonesisch gerecht; 54. peulvrucht;
58. nachtspiegel; 59. briefaanhef.
Welke twee woorden worden gevormd door de let
ters in de volgende vakjes:
Oplossing
nummer 36
De twee woorden van de c
ve van vorige week waren:
PARLEMENT
en STAATSHOOFD
Winnaars
De winnaars van een luxe
dominospel zijn:
W. Lambrechts, Rijn- en
Schiekade 100, Leiden
(cryptogram).
E. Wijsman, Virulystraat 27,
Woubrugge (kruiswoord).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 37
Horizontaal:
4. Wordt als hoffelijk ervaren (7); 7. De kwaadheid
van een knaagdier? (12); 9. Die herrie gaat een ander
niets aan (5,5); 10. Harde muziek (ook voor een ope
ra) (4); 11. Krokodil zonder echtgenoot aan de wal
(4); 12. Vroegere plaats? (9); 13. Moeder volgt een
jongen op als bestuurder (7); 14. Ameublement in
de gevangenis (7); 15. Zo is beton bepaald niet
weerloos (8); 16. Boom met een merkteken, zo te
horen (3) 17. Onzin uitkramen over paddestoelen
(7); 19. Hierin kan men de boodschappen stapelen
(6).
Verticaal:
1. Aankomende geleerde? (15); 2. Ziekenhuis? (17);
3. Dieven en klanten (8); 5. Informeren met behulp
van koplampen (11); 6. Violist uit het hoge noorden?
(8); 8. Poëzie in een gesloten boek (9); 14. Paal die
verstuurd wordt (8); 18. Een draaikolk gaat niet op
(4).
Oplossing
nummer 36
Horizontaal:
5. Boze tongen; 6. stormbaan; 8.
Milaan; 9. rebus; 11. motgaatje;
12. spoed; 14. beurzen; 15.
moorkop; 18. jeugd; 19. land
tong; 21. beweegreden; 22.
keurtroepen.
Verticaal
1. Voetgangersgebied; 2. per-
ronwagen; 3. robbertje; 4. neon-
buis; 7. kilometer; 10. bezorgen;
13. wonderwel; 16. roofdier; 17.
nabeurt; 20. zwart.
DAMMEN
Omdat de tweekamp Tsjizjov-
Schwarzman in meerdere op
zichten geruisloos is verlopen
en de clubcompetitie over een
week begint, beperk ik mij van
daag tot wat bij elkaar geraapte
fragmenten. Eerst echter de op
lossing van de opgave uit de ru
briek van vorig week waarvan
de cijferstand luidde: wit 27,31,
34, 37, 38, 39, 41, 43, 44, 45, 48,
50; zwart 3, 5, 8,9, 10, 13, 14, 16,
20, 23, 26 en 29. De oplossing is
sierlijk: 1. 27-21 16x47 2. 34-30!
47x33 3. 39x19 13x35 4. 37-31
26x37 5. 48-42 37x39 6. 44x2.
Zwart kan weliswaar de dam
vangen door 2-8 7. 2x10 5x14
maar zwart verliest dan toch
door 8. 50-44 (en niet 45-40 we
gens een voor wit valse opposi
tie!) 14-19 9. 44-39 19-24 10. 39-
34 35-40 1134-30 met winst.
We blijven nog even bij de pro
blematiek. Heel fraai is de af
wikkeling in de volgende stand
die ik onlangs aantrof in het al
wat oudere boekje 'Vuurwerk'
van Harry de Waard (zie dia
gram 1). Cijferstand: wit 15, 24,
28, 29, 32, 33, 36, 37, 38. 39, 40,
44,45; zwart 1,4,6,8, 10, 11, 12,
13, 19, 21, 25, 27 en 35. Deze
stand is gebaseerd op het zoge
heten Canalejas-motief. Wit
speelt en wint na 1. 28-23 19x30
2. 39-34 30x19 3. 44-39 35x31 4.
43-39 32x43 5. 36x9 4x13 6. 15x4
19-24 7. 4x49 24x44 8. 49x2 met
winnend eindspel.
m
9
O
9
9
O
9
9
O
O
O
Q:
H
3i
3
3
31
3
O
m
9
m
O
O
O
0
O
O
ö,1
3
M
3
3
3
3
O
3;
ól
b
3
m
m
9
0
0
0
0
3j
P
3
3
3
P
Diagram 1
Uit het enkele maanden gele
den gehouden kampioenschap
(eerste liga) van Wit-Rusland
komt het volgende partijfrag
ment (zie diagram 2). Cijfer
stand: wit 26, 27, 29, 30, 31, 33,
34, 35, 38, 39, 41, 42, 43, 44, 45,
47, 48; zwart 6, 7, 8, 9, 10, 12, 13,
14, 15, 16, 17, 18, 19, 22, 25, 28
en 36. Een bizarre stelling uit de
partij Swizinski-Markowski. Wit
heeft een dubieuze stand maar
de problemist Swizinski weet
zich op inventieve wijze naar
winst te combineren: 20. 27-21
16x27? Zwart kan beter 36x27
slaan. 21. 29-23! 18x49 22. 42-37
25x34 23. 39x30 28x39 24. 43x34
49x32 25. 37x28 22x33 26. 31x2
19-23 27. 30-24 (na 2-16 volgt
23-29, 6-11, 13x22 met gelijk
spel) 14-19 28. 2-7! 19x39 29.
7x43 15-20 30. 43-49 en zwart
gaf het op.
In de hoogste liga, die in de eer-
Diagram 2
ste helft van april gespeeld
werd, ging Alexander Baljakin
met de eer strijken. Ook uit de
ze klasse een aardig fragment
met de volgende cijferstand: wit
26, 27, 28, 34, 35, 37, 40, 43, 44,
45; zwart 8, 9, 11, 12, 13, 15, 16,
19, 20, 25. Uit de partij Voro-
nitsj-Boelatov: na 40. 11-17
vreesde wit 37-32 12-18 43-39
18-22 27x18 13x33 39x28 19-24
en speelde daarom maar 41. 27-
22? waarop zwart liet volgen 41
19-23! 42. 28x19 17x28! 43. 19-
14 20-24 44. 14x3 24-29 45.
34x32 12-17 46. 3x21 16x49 en
wit gaf het op.
Tot slot een staaltje correspon-
dentiedammen van Nederland
se bodem uit het nationaal
kampioenschap 1996 (zie dia
gram 3). Cijferstand: wit 26, 28,
32, 33, 34. 35, 37. 39. 40. 43, 45,
48; zwart 6, 7. 8. 9. 14, 15.17. 18.
19, 23, 24, 25. In deze stelling
Diagram 3
speelde wit (Arie de Graaf) 48-
42 en Jan Schippers antwoord
de met 8-13 waarna de partij la
ter remise zou worden. In de
diagramstand echter hoopte
Schippers op 43-38 18-22 48-43
waarbij zwart ogenschijnlijk
verloren staat. Maar de surprise
die zwart dan achter de hand
had gehad was zelfs het pro
gramma TRUUS niet opgeval
len: 24-29 33x11 22x31 26x37
14-20 11x22 23-29 34x23 25-30
35x24 en 20x49! met winst.
Hieruit blijkt maar weer eens te
meer dat de damcomputer het
nog steeds moet afleggen tegen
het menselijk brein. Wat mij be
treft mag dat voorlopig zo blij
ven. Naar ik aanneem zullen
vooral de beoefenaars van het
correspondentiedammen het
op dit punt met mij eens zijn!
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Loek van Wely is ongetwijfeld
de grootste optimist onder de
Nederlandse grootmeesters.
Toen het hem bij het FIDE-we-
reldkampioenschap in decem
ber 1997 voor de wind ging
droomde hij al voorzichtig over
de uiteindelijke finale tegen
Karpov en voor de eerder dit
jaar gespeelde match tegen Jan
Timman gaf Van Wely een in
terview met Vrij Nederland
waarin hij stelde dat Timman
geen kans zou maken op een
goed eindresultaat. Het resul
taat is inmiddels bekend; tij
dens het WK werd Van Wely
nipt geklopt in de kwartfinale
door Michael Adams en Jan
Timman bleek nog lang niet
versleten en Van Wely mocht
blij zijn dat het bij 5-5 bleef.
Ook de opmerkelijke zegereeks
van Erik van den Doel uit Lei
den kon bij Van Wely niet al te
veel bekoring opwekken. Bin
nen een jaar drie grootmeester
resultaten bij elkaar spelen is
weinigen gegeven en als een
jeugdspeler dat voor elkaar
krijgt lijkt de internationale
schaaktop binnen bereik te lig
gen. Voorlopig zag Van Wely
echter nog geen bedreiging voor
de positie van de top drie (Tim
man, Piket en Van Wely) van
Nederland. In Antwerpen be
wees Erik van den Doel echter
dat Van Wely zich op zijn minst
lichte zorgen mag gaan maken.
In de achtste ronde won Van
den Doel van Joel Lautier en be-*
wees daarmee dat ook top-
grootmeesters niet veilig voor
hem zijn. In de laatste ronde
van het Lost Boys-toernooi te
Antwerpen stond de partij Van
den Doel - Van Wely op het pro
A
11!
A
n
PI
i
V
A
I
A
If!
lï
1
IR
K
li
III
'F
'li!
iÜi
A
1'
1
A
mm
A,
PI
ill
1
IR
BI
lil
PU
lil
<s?
a
Êa
lil
a
gramma. Met inventief spel had
de Leidenaar de balans in even
wicht weten te houden en een
remisestelling was het resultaat.
Van Wely kon zich daar niet
mee verenigen en probeerde
ijzer met handen te breken. Dat
gaf Van den Doel een gouden
kans.
Van den Doel - Van Wely
Siciliaans
l.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4
4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Le3 e5
7.Pb3 Le6 8.Dd2 Pbd7 9.f3 Le7
10.g4 h6 11.0-0-0 b5 12.Kbl
Pb6 13.Df2 Pfd7 14.h4 Dc7
15.Pxd5 Lxd5 16.exd5 Pc4
17.Lcl Db6 18.Del a5 19.Lxc4
bxc4 20.Pd2 Tc8 21.Pe4 h5
22.g5 0-0 23.Ld2 Tb8 24.Lc3
Db7 25.f4 exf4 26.Df2 f5
27.Dd4 Pe5 28.Pc5 Da7 29.Pe6
Dxd4 30.Txd4 Tfc8 31.Pxf4 g6
32.Td2 Kf7 33.Te2 a4 34.a3 Tb5
35.Tdl I.d8 36.Kcl La5 37.Lxa5
Txa5 38.C3 Tb5 39.Td4 Tcb8
40.Tdl T5b7 41.Kbl Te8
42.Tdel Tbe7 43.Tdl Pf3
Zwart ziet dat hij met gewone
middelen niet verder komt en
besluit de knuppel in het hoen
derhok te gooien. Dat dit niet
zonder risico is zal later blijken.
44.Pe6 Txe6
44...Pxh4 45.Tfl Txe6 komt on
geveer op hetzelfde neer.
45.dxe6 Txe6 46.Tf2 Tel
47.Txel Pxel 48.b4!
Zorgt voor ook een vrijpion.
48...axb3 e.p. 49.a4 Pd3 50.Te2
f4 51.a5 f3 52.Te3 Pe5 (Zie dia
gram 1) 53.Te4?
Waarschijnlijk onder druk van
de klok mist wit hier 53.Txf3!.
Na 53...Pxl3 (wat anders?) 54.a6
is de a-pion niet meer te stop
pen. Zwart krijgt nog wel wat
materiaal, maar na 54...Pxh4
55.a7 Pf3 56.a8D Pxg5 57.Dd5+
is de winst een kwestie van
techniek. Na de tekstzet wordt
het optimisme van Van Wely
beloond.
53...Ke6 54.a6 KfB 55.Td4 Pd3
56.Txd6 Kg4 57.Tf6 Pf4 58.Td6
12
Zwart gaat nu terecht de remise
middels 58...Pd3 uit de weg.
59.Tdl Pd5
Het paard is nu op tijd om de a-
pion tegen te houden. De zwar
te f-pion houdt de toren in be
dwang en de rest is niet echt
moeilijk meer.
60.Kcl Kxh4 61.Kd2 Kg3 62.a7
Pc7 63.Ke2 h4 64.Tfl b2
65.11)1 h3 66.Th 1 h2 67.Tfl
Pa8 68.Ke3 hlD 69.Txhl Kg2
0-1
Het Lost Boys toernooi werd ge
wonnen door H. Stefansson uit
IJsland met 7,5 uit 9, voor Piket,
Azmaiparshvili en Leitao met 7
punten. Lange lijd had Jeroen
Piket goede vooruitzichten op
de toernooizege, maar een on
voorzichtige opening tegen
Stefansson in de achtste ronde
zette een streep door de reke
ning.
Stefansson - Piket
Siciliaans
l.e4 c5 2.P13 Pc6 3.d4 exd4
4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 d6 6.Lg5 e6
7.Dd2 a6 8.0-0-0 h6 9.Le3 l.e7
10.13 Pxd4 Il.Lxd4 1)5 12.KI» I
Da5 13.a3 Tb8 14.f4 (Zie dia
gram 2) b4?
Zwart opereert agressief tegen
de witte koningsstelling. Zijn ei
gen ontwikkeling is echter nog
niet voltooid en na de tekstzet
kan wit daarvan profiteren.
Eerst 14...Lb7 was beter.
15.Lxf6Lxf6?
Stort zichzelf in het zwaard. Te
verkiezen was 15...gxf6, hoewel
dit ook geen pretje zou zijn na
16.Pa2 Lb7 17.Pxb4 Ue4
18.Pxa6 Dxd2 19.Txd2 en wit
staat een gezonde pion voor.
16.Dxd6Tb6 17.axb4 Dxb4?
Een laatste fout die het einde
versnelt.
18.Lb5+! 1-0
Het is mat in vijf na 18...Txb5
19.DC6+ Ke7 20.Dc7+ Ld7
21.Txd7+ Kf8 22.Td8+ Lxd8
23.Dxd8.
FILATELIE
Met de euro aan de horizon
heeft Italië op 8 juli nog een be
gin gemaakt met een nieuwe
permanente serie zegels in lires.
Heel merkwaardig: drie en een
half jaar (1 januari 2002) voor
de invoering van de euro op
postzegels. Maar nog merk
waardiger als men bedenkt dat
in Italië al op 1 januari 1999 de
waarden zowel in lires als in eu
ro's worden aangegeven.
De nieuwe serie, die de actuele
serie 'burchten en kastelen' (se
dert 1980) gaat vervangen
draagt als titel 'La Donna
nell'arte', vrouwenbeelden in de
kunst uit de voorromeinse tijd
(Feniciërs, Grieken) tot in de 18-
de eeuw. De motieven zijn/wor
den ontleend aan munten,
schilderijen en beelden.
De eerste set telt vijf zegels:
100 lire, jong meisje, Etrustische
kunst (7-de - 1-ste eeuw voor
Chr.); 4501., Dans van Salomé,
geschilderd door Filippo Lippi
(1457-1504); 6501., profiel van
een vrouw, geschilderd door
Antonio Pollaiolo (1430-1498);
8001., vrouw met eenhoorn,
schilderij van Raffaelo Sanzio
(1507) en 10001., buste van
Constanza Buonarelli, een werk
van Gian Lorenzo Berninis
(1598-1680).
Of er voor 1 januari nog een
tweede set komt is (mij) nog
niet bekend. Het is niet onmo
gelijk. De komst van deze nieu
we permanente serie was ten
slotte ook niet aangekondigd.
Hoe het zij, het is niet onaardig
(vooral voor filatelisten die een
euro-verzameling met voorlo
pers willen aanleggen) deze eer
ste en volgende sets aan te
schaffen. Vooral niet als, en dat
mag toch wel worden verwacht,
de serie enige tijd blijft lopen.
Na enkele jaren heeft u dan
vrouwenzegels in lires, in lires
en euro's en in euro's.
De vrouwenserie gaat dus de
burchten/kastelen-serie vervan
gen. Van de laatste bestaan - af
gezien van de afwijkingen (tan
ding, enz.) 47 stuks. In volgorde
van uitgifte: 22 september 1980,
5, 10, 20, 40. 50 (Aquila), 60. 90.
100 (Ischia), 120 (Ferrera), 150,
170 (Ostia), 180, 200 (Caserta),
250, 300, 350, 400, 450, 500, 600.
700, 800, 900 en 1000; op dezelf
de dag volgden nog drie stuks:
30 (Rome), 120 (Enna) en 170
(Alba); 20 augustus 1981, 30
(Aquila), 70 en 80; 30 september
1981, 200 (Lucera) en 300; 25 ju
ni 1983, 400; 9 juli 1983, 1400;
14 februari 1984, 550; 25 juli
1985, twee rolzegels van 50
(Scilla) en 450; 15 maart 1986,
650 (Montecchio); 5 februari
1987, 380; 1 maart 1988, 100
(Rome), 500, 650 (Alba) en 750
(Campobasso); 20 september
1990, 750 (IJrbisaglia); 20 febru
ari 1991, 600 en 800 en 7 maart
1992, 850 ljre.
Achteraf hebben toch nog heel
wat landen zegels gewijd aan
het internationale VN-jaar van
de Oceaan. Faroer. dat merk
waardig genoeg dit jaar niet
participeerde in de Norden-
emissies, kwam 18 mei met vier
zegels waarop dolfijnen en
haaien (4,00, 4,50, 7,50 en
9,00 kr.). Verder verschenen die
dag twee Europa-zegels (natio
nale feesten/festivals) in waar
den van 4.50 en 7,50 kr. alsme
de een 7,50 kr.-zegel ter gele
genheid van 50 jaar int. Rechten
van de Mens.
Frankrijk heeft 8 juni een
pracht van een zegel gewijd aan
het beroemde, voor de Bretonse
kust gelegen Le Mont-Saint-Mi-
chel. Een vierkante 3,00 fr.
(Franse) erfgoedzegel.
De Franse Europa-zegel
(3,00 fr.), die 15 juni verscheen,
staat in het teken van het Feest
van de muziek (21 juni) dat se
dert 1982 in tal van dorpen en
plaatsjes wordt gehouden. Mo
tief: de god Pan die nimfen bet
overt met zijn panfluit.
De toeristische reeks werd 29
juni uitgebreid met een 3,00 fr -
zegel met de Baie de Somme en
op 6 juli met eveneens een zegel
van 3,00 fr. waarop de ruïnes
van het kasteel van Crussol (Ar-
dèche) prijken.
Het eerste deel van hel uitgifte
programma 1998 werd 15 juli
afgerond met een luchtpostze
gel van 30,00 franc. Over de ze
gel zien we de dubbeldekker
Potez 25 over het Andesgeberg-
te vliegen (1930).
Het jaar 1848 staat in enkele Eu
ropese landen (o.a. Frankrijk,
Duitsland en Oostenrijk) te
boek als het jaar van de revolu
tie. Ook aan Liechtenstein is
deze woelige tijd niet voorbijge
gaan. De onrust van 1848 wordt
7 september met een 1,80 fr.-
zegel herdacht waarop een pro
testmars is te zien.
Oude ambachten is de titel van
een andere emissie die 7 sep
tember wordt uitgegeven. Op
drie zegels aandacht voor de
kuiper (90 rappen, een ton), de
klompenmaker (2,20 fr., een
klomp) en de wagenmaker
(3,50 fr.,een wiel).