Ruilhandel met Rusland
leeft door crisis weer op
Herstart Fokker nog steeds met geheimzinnigheid omhi
Economie
Boonstra blijft nog 'enkele
jaren' topman bij Philips
Oplage van dagbla
stijgt tot 4,5 miljoe
Pearle mag doorgaa
met parodie fiscus-s
Japanse rente bijna op
Oud-directeur Schiphol Smits
volgend jaar topman bij Rabo
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1998
958
Nieuwe CAO brood- en banketbakkers
utrecht Na driejaar moeizaam onderhandelen hebben bon
den en werkgevers besloten de CAO's voor broodbakkers en
banketbakkers samen te voegen. Iedereen krijgt er in ruim twee
jaar zeven procent bij. De integratie levert volgens FNV Bondge
noten voordeel op voor werknemers bij banketbakkerijen. Zij
krijgen betere toeslagregelingen, bedrijfskleding en hoger loon
in de weekenden en op feestdagen. De CAO krijgt een looptijd
van 27 maanden en gaat 1 oktober in. Die dag gaat het loon met
twee procent omhoog. Op 1 juli volgend jaar komt daar nog 2,3
procent bij, waarna in 2000 nog twee keer een verhoging (1,3
procent en 1,4 procent) volgt. Banketbakkers krijgen er tot 2003
jaarlijks 0,4 procent extra bij.
Ziektes deren aardappeloogst niet
den haag De aardappeloogst komt in 1998 uit op 5,4 miljard ki
lo, een groei met vier procent. De stijging is volgens het CBS het
gevolg van een uitbreiding van het areaal met vijf procent. De
productie van uien zal naar verwachting zo'n vijftien procent
hoger uitkomen op 660 miljoen kilo. De schimmelziekte phy-
tophtora en de bruinrot hebben maar beperkte schade aange
richt, zo blijkt uit de cijfers. Vooral de frites- en chipsindustrie
zorgt voor een grotere vraag naar aardappels.
Directeur Northwest Airlines stapt op
Minneapolis» De financieel directeur van Northwest Airlines, Jim
Lawrence, is met onmiddellijke ingang opgestapt. Of zijn vertrek
te maken heeft met de pilotenstaking bij het bedrijf is onduide
lijk. Officieel worden 'persoonlijke overwegingen' genoemd. Hij
wordt opgevolgd door Mickey Foret, die in het verleden al direc
teur financiële zaken was. Bij Northwest Airlines duurt de sta
king van de 6200 verkeersvliegers inmiddels dertien dagen. Alle
vliegtuigen van de KLM-partner blijven daardoor aan de grond.
Meer omzet aannemers in buitenland
zoetermeer Nederlandse aannemers verdienen meer geld in het
buitenland. Mede door samenwerking met bouwers over de
grens zetten zij vorig jaar 5,5 miljard gulden meer om dan in
1996. De in het buitenland gerealiseerde omzet kwam in 1997
uit op 13,7 miljard, zo meldt NABU, de Vereniging van Neder
landse aannemers met belangen in het buitenland. Voor 13,2
miljard werden nieuwe orders binnengehaald. De groei is vooral
het gevolg van overnames in Engeland en Duitsland. Voor dit
jaar verwacht NABU een buitenlandse omzet van 14,2 miljard.
Cognacproducenten boos op Hennessy
parus» De Franse cognacproducenten zijn boos op hun collega
Hennessy, omdat die onder eigen naam een whisky op de markt
wil brengen in Japan. Het verbond van Franse cognacstokers,
het BNIC, wil het concern Moët Hennessy Luis Vuitton voor de
rechter dagen als het zijn plannen uitvoert. Hennessy is vooral
bekend om zijn cognac. Als er onder die naam een whisky op de
markt komt, is dat 'een aanval op de reputatie van de cognac',
aldus een woordvoerder van BNIC. Het verbond meent juridisch
sterk te staan door de appellation controlée, een wettelijke regel
die een kwaliteitstandaard vormt voor veel landbouwproducten.
Belgische havens bundelen krachten
brussel» De havens van Antwerpen en Zeebrugge bundelen hun
krachten om de buitenlandse concurrentie uit onder andere
Rotterdam het hoofd te bieden. In eerste instantie gaat het om
het containerverkeer. De twee rivalen zullen elkaar geen op
drachten meer afsnoepen, maar juist toespelen. De havenwet
houder van Antwerpen en zijn collega uit Zeebrugge onderte
kenden gisteren een voorlopig akkoord. Potentiële klanten zul
len zoveel mogelijk samen worden benaderd. Het gaat ook om
schepen die zo snel mogelijk veel voertuigen kunnen in- en uit
laden, het zogeheten ro-ro-verkeer. De havens van Gent en Oos
tende kunnen zich aansluiten.
Geld bestelde WK-kaarten terug
utrecht» De kaartverkoopbureaus Incentive Holland Business
Events (IHBE) en Traveldesk moeten het geld voor niet gelever
de kaarten voor het WK-voetbal terugbetalen aan Libertel en
Weekblad Pers. Dat heeft de rechtbank in Utrecht bepaald. Het
ging om kaartjes voor Oranje tegen België en Mexico. Door de
chaos rond de kaartverkoop konden de bureaus de toegangsbe
wijzen niet leveren. Weekblad Pers krijgt van Traveldesk bijna
40.000 gulden. Libertel heeft nog ongeveer 125.000 gulden van
IHBE tegoed. De rechtbank oordeelde dat Incentive ook nog
dertig mille moet betalen voor immateriële schade.
Procter Gamble wijzigt structuur
new york Het Amerikaanse concern Procter Gamble, aarts
concurrent van Unilever, gaat zijn interne organisatie drastisch
wijzigen. Het concern heeft nu nog vier bedrijfsdivisies geba
seerd op een geografische verdeling, maar dat worden er zeven
die zijn ingericht naar productsoorten. Er is een groot verschil
tussen het verkopen van producten in 140 landen en het plan
nen en beheren op wereldschaal, aldus de terugtredende top
man John Pepper. Door zich te richten op productsoorten,
denkt Procter Gamble in de loop van de tijd miljarden meer te
kunnen omzetten. Procter Gamble produceert onder meer
Ariel, Always, Pampers en Oil of Olay.
amsterdam anp
Cor Boonstra blijft nog enkele
jaren topman van Philips. Dit is
in de raad van commissarissen
besloten. De stap betekent dat
de gedoodverfde opvolger Roel
Pieper nog enige tijd in de cou
lissen moet blijven staan. Het
concern maakte het besluit be
kend om de steeds terugkeren
de geruchten tegen te spreken
dat Boonstra op korte termijn
zou vertrekken.
Van Pieper is bekend dat zijn
ambities hoger liggen dan een
normale plek in de raad van be
stuur „Nummer twee is geen
slechte positie, maar liever ben
ik nummer één", zei hij al voor
zijn komst naar Philips.
Boonstra staat een kleine
twee jaar aan het roer van het
elektronicaconcern. Bij zijn
komst naar Philips verklaarde
hij niet lang te zullen blijven.
Boonstra wordt overigens
door collega-directeuren beti
teld als meest gewaardeerde
maar ook minst bewonderde
zakenman. Dat blijkt uit een en
quête die het zakenblad Mana
gement Team liet uitvoeren
door bureau Inter/View.
Op de positieve hitlijst wordt
Boonstra op de voet gevolgd
door Microsoft-topman Bill Ga
tes en Ahold-topman Cees van
der Hoeven. Boonstra's voor
ganger Jan Timmer prijkt bij de
minst gewaardeerde onderne
mers op een tweede plek, voor
Franz Hetzenauer (ex-Tulip) en
softwareproducent Jan Baan.
De goederenoverslag in de ha
ven van Amsterdam is de eerste
zes maanden van dit jaar met
vijf procent gedaald. De terug
gang zit vooral in de container
sector waar twee grote klanten
wegliepen bij het stuwadoors-
bedrijf Ceres.
De eerste helft van 1998 werd
27,4 miljoen ton goederen over
geslagen. Het aantal containers
daalde van 38.000 nar 16.000.
Het Amsterdamse havenbedrijf
verwacht de rest van het jaar de
achterstand weer in te lopen.
Dat zal vooral van de steenkool-
haarlem rudolf kleun
Een olifantendracht gevolgd
door een toch nog onverwach
te bevalling: zo kan de weder
geboorte van Fokker, in de
vorm van Rekkof Aircraft,
worden omschreven. Na zes
tien maanden van schimmige
voorbereidingen, waarbij
deadlines steeds weer werden
opgeschoven, maakte zaken
man Jaap Rosen Jacobson
maandag toch nog bij verras
sing bekend dat hij klaar is om
vliegtuigen te gaan bouwen.
Hij hoeft alleen nog maar een
paar 'onbetekenende hordes' te
nemen om op 24 september
definitief de knoop door te
kunnen hakken. Die hordes be
staan vooral uit een onderzoek
naar de 'turbulentie' op de we
reldmarkten.
Rosen Jacobson heeft Rekkof
(Fokker achterstevoren) van
meet af aan in een waas van
geheimzinnigheid gehuld. De
discussie met secptici over zijn
plannen is hij nooit aangegaan
en ook contacten met de be
windvoerders van Fokker en
met toeleveranciers beperkte
hij tot het hoogst noodzakelij
ke. De zakenman mijdt overi
gens al jaren iedere publiciteit.
Dat deed hij ook als belegger en
'bedrijvendokter' met zijn Wol-
ters Schaberg Groep die uiteen
lopende bedrijven beheerde als
Jamin en het Luzac College.
De presentatie van Rekkof op
de luchtshow van Farnborough
past helemaal in die stijl. Een
persconferentie die, zo leek het,
vooral was bedoeld om de pers
niet te halen. Geen klaroenge
schal of inspelen op het oranje
gevoel dat altijd gepaard was
aan Fokker, maar een optreden
voor een publiek van drie Ne
derlandse journalisten en een
handvol buitenlanders. Een re
cept dat er inderdaad toe leidde
dat de publiciteit rond Rekkof
beperkt bleef. Dat Rosen Ja
cobson naar buiten trad zou
volgens een aantal Nederlandse
betrokkenen vooral een signaal
zijn aan de belangrijkste toele
veranciers. „Hij moest zo lang
zaamaan wel wat laten zien,
anders is er straks geen capaci
teit meer vrij", zegt één van
hen.
Eén van die toeleveranciers is
Stork, het concern dat na het
faillissement van Fokker de ge
zonde delen van de vliegtuigfa
briek overnam. De Fokkerbe-
drijven binnen Stork zijn eige
naar van de ontwerpen van de
Fokker 70 en 100, verzorgen het
onderhoud van de nog vliegen
de toestellen, maken onderde
len en elektronica en bezitten
een deel van de gereedschap-
maakt."
Volgens ingewijde]
laatste in de opzet
Jacobson goed mo
kenman wil vanaf'
met weinig mense:
70 en 100 per jaar i
perkt aantal uitvoe
wen. „Hij heeft de
klip waar anderen
al omzeild. Hij hoe
jarden te steken in
tuigontwerp, maar
van een toestel dat
bewezen, waar eer
is en dat nog jaren
houden is", merkt
voerder van Stork
Of het plan ook uit
steekt niet alleen o
Rosen Jacobson 40
liefst ervaren oud-I
zo gek krijgt het avi
Rekkof aan te gaan
man Hans Quist, ei
Fokker-directeur, c
luchtig over. „Ik he
men." Een andere I
vindt dat zelfs ond<
aan alle andere pro
nog moeten worde
„Het is veel moeilij
leveranciers bij elk;
en te zorgen dat al
in de pas lopen me
blage. Als er éen tai
ontbreekt, loopt he
werk vast."
Meer dan honderd gestrande chauffeurs wachten op lading
numegen gpd
In 83 van de honderd Neder
landse huishoudens wordt da
gelijks ten minste één dagblad
gelezen. Bijna twintig procent
van die huishoudens, rond
900.000, leest de krant samen
met buren of familie. De geza
menlijke dagelijkse oplage van
de krantenuitgevers steeg vorig
jaar met 8309 tot ruim 4,5 mil
joen. Dat blijkt uit cijfers die het
Centrale Bureau Courantenpu
bliciteit (Cebuco) gisteren be
kend maakte.
Dagelijks vallen 4.012.590
kranten in de brievenbussen.
Nog eens gemiddeld 466.327
dagbladen vinden in de losse
verkoop hun weg naar de lezer.
Bij elkaar een dagelijkse oplage
van 4.522.953 exemplaren..
Het Financieele Dagblad is
verhoudingsgewijs de grootste
groeier. De oplage steeg in 1997
met ruim tien procent tot
50.126 exemplaren. Het Parool
steeg met zeven procent naar
een oplage van 90.040. Veruit de
grootste krant bleef De Tele
graaf: 802.500. Het Algemeen
Dagblad is tweede met 396.910
abonnees, De Vol
(350.850) en NRC
vierde (269.667). F
blad, Leidsch Dagl
der Courant he
abonnees.
De tellingen zi
volgens een nieu
Vooral de advertes
bezwaren tegen i
thode, omdat die
voor manipulatie,
tietarieven word
door de oplage v<
Veel kranten v
abonneebestand -
ven - kunstmatig
september, de ra
het Cebuco telde,
ties op te zetten
aantallen proefab
werden uitgezet. I
zo hun oplagen.
De 'lucht' in de
vorig jaar zo'n 2
plaren. Volgens de
de bedroeg de dag
vorig jaar 4.752.81!
volgens de nieu\
Voortaan telt hel
abonnees aan de
cijfers per week en
oplagen elk halfjaa
utrecht anp
Russische vrachtwagenchauffeurs wachten bij de grenspost Bergh op vracht en koken op straat hun potje.
zoetermeer anp/gpd
Groente voor hout en koek voor meubels. Het Neder
lands Centrum voor Handelsbevordering (NCH) en de
verladersorganisatie EVO herstellen de oude ruilhandel
in ere. Bedrijven die door de crisis in Rusland in de pro
blemen zijn geraakt, kunnen zich melden om producten
uit te wisselen.
dingsmiddelen. Een deal tussen
een groente-exporteur van ei
gen bodem en een Russische
houtexporteur is al bijna rond.
Ook de gestrande Oost-Eu-
ropese vrachtwagenchauffeurs
in Nederland hebben volgens
de EVO baat bij de actie. In to
taal zou het inmiddels om meer
dan honderd vrachtauto's gaan,
Russen, Wit-Russen, Letten, Li
touwers, Oekraïeners, Oezbe-
ken en Kirgiezen, maar ook een
verdwaalde Pool. Truckers die
niet verder kunnen omdat hun
bazen door de economische cri
sis in Rusland en de volstrekt
waardeloze roebel geen lading
kunnen kopen om terug naar
„De export naar Rusland ligt op
dit moment nagenoeg stil. Er is
weliswaar een enorme behoefte
aan buitenlandse goederen,
maar het gebrek aan deviezen
blokkeert de internationale
handel", zo laten NCH en EVO
weten. Om Nederlandse en
Russische bedrijven bij elkaar te
brengen, hebben de organisa
ties twee actie-telefoonnum
mers ingesteld.
EVO verwacht met de actie
enkele honderden bedrijven te
kunnen helpen. Het gaat dan
vooral om Nederlandse impor
teurs en exporteurs van voe-
huis te rijden. Zo'n zestig staan
er in Rotterdam. De rest bivak
keert in grensplaatsjes tussen
Oldenzaal en Venlo. De Evange
lische gemeente 'Woord en
Daad' uit Apeldoorn voert in
middels actie om de chauffeurs
voedselhulp te verstrekken.
Ook in de Rotterdamse haven
is de Russische crisis merkbaar.
Twee schepen met fruit uit
Zuid-Amerika en Zuid-Afrika
voor Rusland wijzigden hun
eindbestemming van Sint Pe
tersburg in Rotterdam. Ze kun
nen hun lading in Rusland niet
kwijt. Mogelijk komt er nog een
derde fruitschip naar Rotter
dam. In totaal gaat het om
10.000 ton. De exporteurs zien
volgens het havenbedrijf in
West-Europa goede afzetmoge
lijkheden.
Omdat het vervoersaanbod
gering is, hebben twee contai-
nerbedrijven hun diensten op
Rusland al samengevoegd. Via
foto gpd hans broekhuizen
de Rotterdamse haven gaat
jaarlijks anderhalf miljoen ton
goederen naar Rusland. Aan
Russische producten (vooral
aardolie) slaat de haven elf mil
joen ton per jaar over. Dat volu
me loopt op omdat de Russen
proberen meer te verdienen aan
export. Of dat lukt is twijfelach
tig want de olieprijzen zijn zeer
laag.
Nederlandse transporteurs
die op Rusland rijden, zijn in
toenemende mate gedupeerd
door de crisis in Rusland.
Transport en Logistiek Neder
land (TLN) schat de tot nu toe
opgelopen schade op enkele
tonnen. In totaal rijden er 160
Nederlandse firma's op Rus
land. Samen maken ze van en
naar dat land jaarlijks tiendui
zend ritten. Tien grotere trans
portondernemingen zijn voo
de helft van hun omzet afhan
kelijk van het vervoer op Rus
land.
Opticiënketen Pearle hoeft haar reclamecampagne, e
de Postbus 51-spotjes van de Belastingdienst, nietl
heeft de rechtbank in Utrecht gisteren bepaald. De Bi
had een kort geding aangespannen tegen Pearle en
stopt zou worden met de spotjes.
Rechter Van Schendel oordeelde dat het duidelijk
die gaat. „Van gevaar voor verwarring bij de kijker is
Volgens Van Schendel wordt het publiek ook niet mis!
Het spotje Belastingvrije weken bij Pearle vertoont
nis met dat van de Belastingdienst, die de campagnf
zes jaar gebruikt om bekendheid te geven aan onderi
tronisch doen van aangifte. Dat gebeurt onder het n
kunnen we het niet maken, wel makkelijker".
Pearle maakt gebruik van een soortgelijke slogan:
nen we het niet maken, wel goedkoper". Verder kon
blauwe envelop in beeld. Ook de acteurs lijken veel
Belastingdienst.
tokyo krf/afp/anp
Minder goederen via Amsterdam
Amsterdam ANPen ertsoverslag moeten komen.
Zeven rederijen, verenigd in
twee consortia, besloten vorig
jaar hun containers voortaan
via Rotterdam en Zeebrugge te
verschepen. Daardoor verloor
Ceres in één klap 55.000 contai
ners op een jaaromzet van
90.000 stuks.
Andere verliespost was de
overslag aan veevoeders die
verminderde door de verklei
ning van de veestapel. De over
slag aan steenkool steeg het eer
ste halfjaar ruim 15 procent,
vooral door de toegenomen
vraag van Hoogovens.
utrecht» anp/gpd
Hans Smits, voormalig presi
dent-directeur van Schiphol,
wordt de nieuwe topman van
de Rabobank. Hij treedt op 15
maart 1999 in de voetsporen
van Herman Wijffels, die naar
de Sociaal-economische Raad
gaat. Smits (48) is sinds 1 mei
lid en plaatsvervangend voorzit
ter van de hoofddirectie van de
coöperatieve bank.
Smits studeerde bijna 25 jaar
geleden af op het
'afschuifdraagvermogen van be
tonconstructies'. Toen hij eind
april van dit jaar overstapte
naar de Rabobank heette het
dat zijn kennis over het Neder
landse bankwezen 'niet veel
verder ging dan de flappentap'.
Ooit was hij lid van de WD.
Van 1975 tot 1986 was Smits
werkzaam in verschillende lei
dinggevende functies bij Rijks
waterstaat. Via Economische
zaken stapte hij over naar Ver
keer en Waterstaat, waar hij in
1989 secretaris-generaal werd.
Hans Smits staat te boek als
drijvende kracht achter de uit
breiding van de luchthaven tot
één van de belangrijkste vier
luchtknooppunten in Europa.
Zijn lobby in Den Haag en bij
de milieubeweging bezorgden
Smits zijn reputatie als 'The
Great Communicator'. Dit ta
lent zal hem moeten helpen de
honderden zelfstandige kernen
binnen de Rabo-familie op één
lijn te houden.
Mede uit zijn koker kwam het
plan voor een vliegeiland in de
Noordzee inclusief een finan
cieringsplan ter grootte van 35 a
40 miljard gulden. „De Engelse
bank National Westminster on
derzoekt voor ons de mogelijk
heden van private financie-
De centrale bank van Japan
heeft gisteren onder druk van
de economische malaise beslo
ten het al historisch lage rente
peil tot bijna nul te laten dalen.
Dat moet ertoe bijdragen dat
bedrijfsinvesteringen en consu
mentenbestedingen aantrek
ken.
De bank maakte bekend de
rente voor eendaagse leningen
tussen commerciële banken te
verlagen van iets minder dan
0,5 procent naar ongeveer 0,25
procent. De vorige verlaging
van 1,0 naar 0,5 procent dateert
van september 19»
De bank namii
om te voorkomefiL
maken krijgt f
(dalende prijzen)]
met de rentestapl
groeiende buiter
vooral van de VS,
nomie uit het slo:
zo ook de crisislf
Verre Oosten te stiJS
De Japanse
krachtig had hers?
de dollar, kreeg L
een flinke tik dooj,
laging. De dollark^
korte tijd omhoo;e
yen naar 137,35 yfj^
Kinderjury kiest beste spe]
amsterdam anp
foto anppaul vreeker
ring", aldus Smit die graag aan
het hoofd zou staan van het
bankenconsortium dat de
beursgang van Schiphol bege
leidt. De nieuwe Rabo-topman
is gediplomeerd bergbeklimmer
en een fanatiek marathonloper.
Technisch speelgoed kan kinderen bekoren, maarif
blokkendoos is nog in beeld. Hoezeer volwassenen^
doen speelgoed tot 'het beste' te bestempelen, kindei*'
eindelijk zelf wat ze het leukst vinden.
Een vakjury en een kinderjury kozen gisteren het!®1
het Jaar. De kinderjury verkoos een radiografisch bel®
die tijdens het rijden van vorm kan veranderen, als vf1
Gouden Tol. De vakjury, allemaal volwassenen, ko?
tijds- en productcategorieën voor onder meer een w?®1
doch fantasierijk bordspel, maar ook voor een moder161
Die bestaat uit bouwstenen en een cd-rom. rs'
„Kinderen groeien op met computers en zullen sl®c
beeldschermen communiceren. Dat zie je ook terugl?^
zegt voorzitter Fischer van de vakjury en van de 8.
Speelgoed. „Maar de gewone blokkendoos doet hetoi
REKKOF
De Fokker 70 en 100 zoals ze
maandag door Rosen Jacobson in
het Britse Farnborough werden
gepresenteerd. foto pr
pen van Fokker. Stork is ook
een aantal keren geconfron
teerd met verschuivende dead
lines, maai- zegt nog steeds be
reid te zijn met Rekkof in zee te
gaan. „En niet alleen omdat we
het initiatief aardig vinden,
maar gewoon omdat we er aan
kunnen verdienen", zegt een
woordvoerder.
Alles duidt er niettemin op dat
het nu echt er op of er onder is
voor Rekkof. De belangrijkste
toeleveranciers zijn nu voor het
eerst openlijk genoemd. Rolls
Royce voor de motoren, het
Britse Hamble voor de vleugels,
Eurocopter voor rompdelen,
Urenco voor airconditioning.
Bovendien zijn er afspraken ge
maakt met Stork over het intel
lectueel eigendom van de ont
werpen en zijn er namen ge
noemd van klanten.
Hoe Rosen Jacobson zijn zaken
aanpakt, is nog steeds in raad
selen gehuld. Dat hij gedreven
is, bevestigen vriend en vijand.
„Je houdt niet voor niets al an
derhalfjaar 25 mensen aan het
werk voor zo'n project." Maar
wie zijn partners zijn in het
project is nog steeds niet dui
delijk. Verder dan de verklaring
dat het gaat om private part
ners, verenigd in een Trust in
Zwitserland wil de zakenman
niet gaan. Over zijn motivatie is
hij wel duidelijk. „Ik ben geen
vliegtuigbouwer, ik wil een on
derneming opzetten die winst
