Herfkens:
doen niets
EU-lidstaten
voor Kosovo
Doofpot-zaak politie bedreigt hele rechtsorde
Binnenland
Dwars over de rotonde
n El Al-lading nog 20 ton zoek
Stapvoets9 is 15 kilometer per uur
De jeugd van nu: vet
coolwreed of spice
Stichting eist Witrussisch
meisje terug van gastmoeder
Coalitie kissebist over
zetel in Veiligheidsraad
ERDAG 10 SEPTEMBER 1998
illianen massaal naar Nederland
Antillianen komen massaal naar Nederland. In de
ielft van vorig jaar kwamen 150.000 Antillianen en Aru-
/naar Nederland, in de eerste helft van dit jaar 230.000.
rVitraal Bureau voor de Statistiek vermoedt dat de econo-
crisis op de Antillen en Aruba de belangrijkste oorzaak is.
ital niet-Nederlandse immigranten steeg daarentegen
at te danken is aan de aanscherping van het immigratie-
vanaf 1993. In het eerste halfjaar van 1998 dienden 18.500
n een asielverzoek in. Ten opzichte van de overeenkom-
»riode van 1997 is dit een stijging van veertig procent.
moedje cocaïne in de maag
bri'AM een °Peratie in ^et Rotterdamse Dijkzigtzieken-
n4l5 gram cocaïne aangetroffen in de maag van een pa-
^^eze verrassende vangst is in beslag genomen door de po-
h ml Persoon kwestie meldde zich dinsdagavond bij het
v^huis met zeer ernstige maagklachten. De maag bevatte 52
q »s met cocaïne. De politie kan de man niet vervolgen om-
1 ziekenhuis de naam van de patiënt niet geeft. Dat is een
Jisgeheim. De cocaïne is vernietigd.
'nop
'°°'f onderwijzers-in-de-dop
ijkefiEERDe campagne om meer mensen te interesseren
opost basisonderwijs, lijkt succesvol te zijn geweest. Het aan-
ieelfaanmeldingen voor de onderwijzersopleidingen is dit
enjst een kwart gestegen. Tot de campagne werd vorig jaar
dein omdat er op termijn een tekort dreigt aan leerkrachten
torijasisonderwijs door klassenverkleining, arbeidsduurver-
een stijgend aantal geboorten. De campagne bestaat
;rsimeer uit een aantal affiches en advertenties met kinderfo-
ip sip bekende Nederlanders en een tekst als bijvoorbeeld
Wiferde Wim Duisenberg rekenen?'
^.opiërs willen liever blijven
Onder uitgeprocedeerde asielzoekers uit Ethiopië en
wêst-Somalië (Somaliland) bestaat nog weinig animo
^speciale terugkeerarrangementen. Tot nu toe hebben al-
jee Ethiopiërs gebruikgemaakt van de regelingen die on-
.ye|vorige kabinet tot stand zijn gekomen. De regeling voor-
eBen toelage van ruim vijf mille bij bij aankomst in het ei-
voor Ethiopiërs en van ruim negenhonderd gulden
tH%i terugkerende Somaliër. Daarnaast kunnen ze enkele
guldens krijgen om ter plaatse een bedrijfje op te zet-
nerT)-Kamerlid Kamp ziet meer in gedwongen terugkeer. Hij
r^jde gisteren aan staatssecret
in de tand te zullen voelen.
^jde gisteren aan staatssecretaris Cohen van justitie hier-
d
ryke toename aantal dwangopnamen
rapJAMIn Amsterdam is het aantal dwangopnamen van
cesp met psychische problemen van zeven jaar tijd verdrie-
hofd. Daarmee komt de hoofdstad uit ver boven de gemid-
gejtijging van dwangopnamen in Nederland die op 50 pro-
est{t- Dat blijkt uit een rapport van het Trimbos Instituut dat
bP is gepresenteerd. In 1991 werden in Amsterdam 164
(P gedwongen opgenomen, in 1997 waren dat er 532. In de
stijgen dwangbehandelingen van mensen die al vrij-
ineijn opgenomen het snelst. Er worden meer mensen opge-
alsl wegens gevaar voor zichzelf dan wegens gevaar voor an-
liji
Verzoek naar hasj als geneesmiddel
hisic. Drie Nederlandse instellingen gaan onderzoek doen
mi geneeskundige werking van marihuana. De Karper heeft
geschaard achter het onderzoek, dat moet uit-
j)f met name mensen met aids, kanker of multiple sclero-
baat hebben bij marihuana. Geneesmiddelenproducent
iaH krijgt binnenkort toestemming marihuana te importe
er onderzoek bij aids- en kankerpatiënten. Het Acade-
m(Ziekenhuis Groningen en de Vrije Universiteit richten
iaaIMS-patiënten.
Iedereen verschuilt zich achter Brusssel'
De lidstaten van de Europese Unie schieten schromelijk
tekort als het gaat om financiële hulp aan de honderd
duizenden vluchtelingen in Kosovo. Minister Herfkens
van ontwikkelingssamenwerking noemde het gisteren in
de Tweede Kamer 'schandelijk dat de Europese partners
het volstrekt laten afweten'.
teel nauwelijks nog financiële
armslag heeft voor noodhulp.
„Het potje voor Joegoslavië is
den haag anp
Herfkens ging tot de aanval over
na vragen vanuit de Kamer of
zij meer geld kon uittrekken
voor de Kosovaarse vluchtelin
gen. Zij moest, net als vorige
week, erkennen dat zij momen-
De bewindsvrouw reageerde
direct op onthutste reacties van
verschillende fracties door toe
te zeggen dat ze ergens anders
extra geld zal weten te vinden.
Dat gaat dan wel ten koste van
noodhulp die gereserveerd is
voor onder andere Bosnië, Con
go, Afghanistan en Bangladesh.
Den Haag heeft dit jaar al 2,1
miljoen voor Kosovo uitgetrok
ken.
Wat Herfkens vooral stoort is
dat veel EU-lidstaten zich ver
schuilen achter de Europese
Commissie in Brussel, die ruim
twintig miljoen voor de vluchte
lingen heeft vrijgemaakt. De Eu
ropese landen voegen daar nau
welijks iets aan toe, aldus de
minister, en 'laten Nederland de
kar trekken'. Zij kondigde aan
de EU-partners op deze hou
ding flink aan te spreken.
Sinds het uitbreken van de
gevechten in Kosovo dit voor
jaar hebben zo'n 240.000 men
sen huis en haard moeten verla
ten. Daarvan bevinden er zich
170.000 in Kosovo zelf die voor
een aanzienlijk deel door de
bossen en bergen zwerven. Te
rugkeer naar hun dorpen is
moeilijk aangezien de Serviërs
de woningen hebben verwoest.
lei
ïntig ton vracht van de
die in 1992 in de
neerstortte, is nog
en informatie bekend,
minister Netelenbos
geschreven in ant-
vragen van een werk-
Tweede Kamerleden
lerramp onderzoekt,
ter Meijer (CDA) van
jroep verwacht dat hij
de Kamer vandaag kan
n over de noodzaak van
lementaire enquête om
bekende informatie over
boven tafel te krijgen,
zijn SP en Groen-
verklaard voorstander
parlementaire enquête.
De PvdA pleit voor een parle
mentair onderzoek, de VVD is
tegen, D66 houdt de mogelijk
heid open.
In juli concludeerde een on
derzoekscommissie dat nog 34
ton vracht (eenderde van het
totaal) van de Boeing zoek was.
De afgelopen maanden heeft El
Al opheldering gegeven over
veertien ton daarvan. Over de
resterende twintig ton bestaat
geen duidelijkheid. Netelenbos
meldde verder dat het toestel
niet was overbeladen. Onduide
lijk bjijft hoeveel militair mate
rieel er aan boord was.
Voorts is gebleken dat er in de
staart van de Boeing minder
verarmd uranium als contra
gewichtzat, dan tot nu toe
werd aangenomen: 282 in
plaats van 380 kilo. 'Daarvan is
152 kilo niet teruggevonden.
Waarschijnlijk is dit met het
puin en schroot afgevoerd. Of
de verbranding van het urnani-
um schadelijk is geweest voor
de volksgezondheid wordt nog
onderzocht. De Cockpit Voice
Recorder is waarschijnlijk op de
schroothoop beland.
Over de 'geheimzinnige man
nen in witte pakken', die kort na
de ramp zijn gesignaleerd, heeft
de minister geen nieuwe infor
matie. Eerder luidde de conclu
sie dat het medewerkers van het
Rode Kruis waren. Volgens Ne
telenbos is het onderzoek naar
de ramp door niemand belem
merd.
ïSTEVENHAGEN
dordrecht folkert van der krol
Op een woonerf mogen auto's
niet sneller dan stapvoets.
Maar wat houdt die term ei
genlijk in? De snelheid van een
wandelaar, hardloper, fietser
of misschien de tred van een
paard? Niemand die het ant
woord dus wist. Tot gisteren,
want de kantonrechter in
Dordrecht bracht tijdens een
proefproces licht in de duister
nis. Hij bepaalde dat stapvoets
voortaan staat voor een snel
heid van maximaal vijftien ki
lometer per uur.
En daarmee bestaat er nu
eindelijk duidelijkheid over de
snelheid waarmee auto's op
een woonerf mogen rijden, 22
jaar nadat de termen 'woon
erf en stapvoets' in de wet
werden geïntroduceerd. De
rechter stelt dat ervaren agen
ten met het blote oog mogen
beoordelen of een automobi
list op een woonerf te snel
rijdt, omdat het plaatsen van
radarapparatuur op een
woonerf op allerlei bezwaren
stuit. Voor een radarcontrole is
een tamelijk lang, recht stuk
weg nodig en bovendien ver
toont de apparatuur onnauw
keurigheden bij snelheden la
ger dan dertig kilometer per
uur.
De uitspraak paste in het
straatje van het openbaar mi
nisterie in Dordrecht, dat het
proces in scène zette. Parket
secretaris Punt reed in januari
van dit jaar opzettelijk te hard
op een woonerf in de Dordtse
wijk Stadspolders, waarna hij
volgens plan een bekeuring
kreeg. Daarna volgde het be
roep tegen de boete van 120
gulden die de officier van jus
titie hem had opgelegd.
Punt stelde in zijn verweer
dat hij de situatie onder con
trole had en een 'veilige snel
heid' had aangehouden. Bo
vendien vroeg hij zich af hoe
de bekeurende agent zo zeker
wist dat hij harder dan stap
voets had gereden. Er volgt
overigens nog een cassatie
zaak bij de Hoge Raad, het
hoogste rechtscollege van ons
land, omdat het openbaar mi
nisterie een definitieve uit
spraak wil forceren.
Bovendien zijn nog niet alle
vraagtekens uit de wereld.
Kantonrechter Snelders infor
meerde namelijk nadrukkelijk
hoe ervaren de agent was die
Punt wegens te hard rijden op
het woonerf op de bon had ge
slingerd. Snelders achtte uit
eindelijk de agent 'voldoende
ervaren', maar onduidelijk
bleef daarbij wanneer een
agent zich voldoende ervaren
mag noemen. „Om daar een
antwoord op te krijgen, moe
ten we misschien nog wel een
proefproces voeren," sprak
een woordvoerder van het
openbaar ministerie. „Bijvoor
beeld door een net afgestu
deerde agent een bekeuring
voor te snel rijden op een
woonerf te laten geven.
Stapvoets rijden blijft de ge
moederen dus nog een poosje
bezighouden.
ANP Algemeen Nederlands Persburc
kaatsheuvel* gpd
De helft van de jongeren tus
sen twaalf en achttien jaar
heeft een televisie op de kamer
en kijkt dagelijks gemiddeld
3,5 uur naar soaps, muziek
programma's en actiefilms.
Daarnaast luisteren ze vooral
naar radio 538 en een vijfde
van de jongeren surft geregeld
op internet. Wat hun kleding
betreft, waar ze veel geld aan
uitgeven, is het merk Nike zeer
populair (tachtig procent
draagt dit bij voorkeur) en ver
der Adidasbroeken met druk
knopen, Australians en Levi's.
Hun favoriete eten is simpel:
het hoogst scoren patat,
pizza's en boterhammen met
chocopasta.
Het Nederlandse bedrijfsle
ven kreeg de afgelopen dagen
in Kaatsheuvel de stand van
zaken voorgeschoteld. En dat
kan lucratief zijn, stellen de
onderzoekers Paul Sikkema
van bureau Inter/View Inter
national en Dorien Sterren
burg van Carat Nederland,
want de jeugd heeft jaarlijks
vijf miljard gulden te besteden.
De onderzoekers presenteer
den een stortvloed van gege
vens. Zo'n tachtig procent van
de jongeren rekent zichzelf
niet tot een subcultuur. School
is vreselijk saai, iets wat leuk is
noemen ze 'vet', 'cool', 'strak',
'wreed', 'scot', 'spice' of 'jojo'
en iets wat niet leuk is heet 'co-
no', 'bout', 'gaar' of'josef. Laag
opgeleide jongeren zien de toe
komst vrij zorgelijk in omdat
ze voelen dat ze de greep op
het leven (computers en inter
net) kwijt raken. Voor jonge
ren zijn de belangrijkste pro
blemen racisme, de kwaliteit
van het onderwijs, de rechten
voor dieren, milieuvervuiling
en drugsverslaving.
leeuwarden anp
van het meisje naar Wit-Rus
land. Als Elena niet snel terug
komt, dreigt de stichting haat-
vergunning kwijt te raken en
kunnen er helemaal geen Russi
sche kinderen meer naar Ne
derland komen. De familie De
Boer probeert intussen de voog
dij over het meisje te krijgen.
Een psycholoog die Elena
heeft onderzocht, zegt dat het
meisje wanhopig is en niet te
rug wil naai" het internaat. Hij
noemt het werk van de stichting
goed en belangrijk, maar zegt
dat de periode die de kinderen
in Nederland verblijven veel te
lang is. In twee maanden ont
staat er een hechte emotionele
band en dan kun je zo'n kind
nauwelijks met goed fatsoen te
rugsturen, aldus de psycholoog.
De stichting Rusland Kinder
hulp heeft voor de rechtbank in
Leeuwarden geëist dat gast
moeder De Boer de 14-jarige
Elena Podolskaja morgenoch
tend om zes uur op de bus zet
richting Wit-Rusland. Het meis
je was twee maanden op vakan
tie bij familie De Boer in Nieu-
wehorne. Vorige week vrijdag
moest ze terug naar haar inter
naat in de buurt van Minsk,
maar het Friese gezin hield haar
hier. Het wil het meisje in Ne
derland een betere toekomst
bieden.
De stichting heeft geen enkele
waardering voor de actie van de
gastmoeder. De stichting is ver
antwoordelijk voor de terugkeer
den haag gpd
vianen Op het industrieterrein De Limiet in Vianen wordt de laatste hand gelegd aan een bijzonder verkeersplein. Speciaal voor bijzondere trans
porten zijn twee rijstroken dwars over rotonde aangelegd. Dat is gebeurd op verzoek van bedrijven, die vrezen dat de zwaarste opleggers de bocht
niet kunnen nemen. Chauffeurs van uitzonderlijk zware opleggers mogen de nieuwe rotonde rechtdoor oversteken. Om te voorkomen dat ook de
gewone weggebruiker recht oversteekt, sluit Rijkswaterstaat de speciale stroken af met een slagboom. Truckchauffeurs die rechtdoor willen, moe
ten volgens Rijkswaterstaat waarschijnlijk uit de auto stappen om de hefboom open te zetten. „Helemaal duidelijk is dat nog niet. Misschien wordt
het een systeem met een pasje", aldus een woordvoerder. foto gpd Michelle van hal
De WD'er verklaarde onlangs
dat zijn voorganger Van Mierlo
de afgelopen zes maanden te
laks is geweest in de campagne
om Nederland in de Veilig
heidsraad te krijgen. Dat was te
gen het zere been van Van
Mierlo's partij D66. Democraat
Hoekema sloeg terug door de
onlangs teruggetreden WD-lei-
der Bolkestein, die graag naar
New York wil, 'te oud' te noe
men. PvdA'er Koenders toonde
zich gisteren in de Kamer uiter
mate geïrriteerd over de uit
spraken van Hoekema. Hij kwa
lificeerde ze als 'beneden de
maat', 'gezeur van de eerste or
de' en 'slecht voor onze onder
handelingspositie'.
Van Aartsen nam niets terug
van zijn eerdere uitspraken over
de inzet van Van Mierlo maar
herhaalde ze ook niet. „Ik moet
nu in een maand een klus zien
te klaren", zei hij zuinig. „Het is
logisch dat je in de laatste zes
weken harder werkt dan in de
zes maanden ervoor vond mi
nister van ontwikkelingssamen
werking Herfkens met een knip
oog naar de inzet van Van Mier
lo.
Van Aartsen gaat nu samen
met Herfkens de komende we
ken een intensieve campagne
voeren om de zetel in de wacht
te slepen. Herfkens zal de ont
wikkelingslanden bewerken en
Van Aartsen zijn collega's in het
buitenland. Volgende maand
volgt de stemming. Van Aartsen
is voorzichtig met de kansen
van Nederland. „De vlag hangt
er redelijk voor."
Nog zes weken heeft Nederland
de tijd om VN-lidstaten te be
werken de felbegeerde zetel in
de Veiligheidsraad binnen te
halen ten koste van Grieken
land. Maar de campagne is ver
zand in 'gekissebis en gezeur',
vindt PvdA-Kamerlid Koenders.
Nederland is met Griekenland
en Canada kandidaat voor twee
zetels in de prestigieuze Veilig
heidsraad. De VS, Groot-Brit-
tannië, Frankrijk, China en Rus
land hebben een vaste zetel en
de overige tien leden worden
om de twee jaar gekozen. Cana
da is vrijwel zeker van de ene
vrijkomende zetel. Griekenland
staat niet goed bekend vanwege
de eeuwige ruzie met Turkije.
Nederland daarentegen is een
voorbeeldige en belangrijke do
nor van VN-instellingen, doet
actief mee aan vredesoperaties
en geeft miljarden aan ontwik
kelingshulp.
Griekenland geeft zich echter
niet zo maar gewonnen. Deze
zomer liet het Zuid-Europese
land een flink aantal VN-verte-
genwoordigers overvliegen die
men verwende op een cruise
schip in de Egeïsche zee. Daar
had Nederland niet van terug
en de twijfel sloeg toe. „Met een
dagje op een palingschip red je
het niet", verklaarde minister
Van Aartsen van buitenlandse
zaken gisteren, „we zullen een
forse eindspurt moeten inzet-
Het is altijd flink schrikken wanneer be
kend wordt dat politiemensen mogelijk
valse processen-verbaal opmaken of
meineed plegen. Een opsporingsambte
naar wordt doorgaans op zijn woord ge
loofd door de rechter en een op ambts
eed opgemaakt proces-verbaal geldt als
afdoende bewijsmiddel om een ontken
nende verdachte veroordeeld te krijgen.
Daarom is misbruik van de ambtseed
een ambtelijke doodzonde. Eind vorig
jaar werd een beruchte drugsbende in
hoger beroep door het Amsterdamse ge
rechtshof vrijgesproken omdat opspo
ringsambtenaren waarschijnlijk niet de
(hele) waarheid over het onderzoek had
den verteld. Het hof sprak van een 'be
schamende vertoning'.
Als de politie liegt, staat niet alleen haar
eigen onkreukbaarheid op) het spel, maar
de integriteit van de hele rechtsgang. Te
gen deze achtergrond is het begrijpelijk
dat Justitie in Amsterdam overweegt de
rijksrecherche een onderzoek in te laten
stellen naar mogelijke meineed door
twee politiemensen.
Een demonstrant tijdens de Europtop in
juni 1997 is wegens opruiing en beledi
ging van de politie veroordeeld tot twee
honderd gulden boete. Later bleek zijn
arrestatie door een omstander op video
te zijn vastgelegd. Wat daarop te zien
was, klopte van geen kant met wat de
twee politiemensen die de arrestatie ver
richtten in hun proces-verbaal schreven
en evenmin met de getui
genverklaring van een van
hen tijdens de rechtszaak.
De Amsterdamse lokale te
levisiezender AT5 zegt te
beschikken over een intern
document van de politie
waaruit niet alleen blijkt dat
de rechter is voorgelogen,
maar ook dal de politie ver
volgens heeft geprobeerd
dit in de doofpot te stop
pen.
Aan de veroordeelde man
werd tweeduizend gulden
beloofd als hij een door
hem ingesteld hoger beroep zou intrek
ken en ervoor zou zorgen dat noch de
pers noch de rechter iets van de zaak te
weten zouden komen. Het is hoogst on
gebruikelijk dat de politie met een ver
oordeelde onderhandelt over afzien van
een hoger beroep. Met name het feit dat
buiten het Openbaar Ministerie om af
spraken over een rechtszaak worden ge
maakt, wekt verbazing.
Opnieuw is het de gang van zaken tij
dens de Europtop in juni 1997 die de
Amsterdamse politie in opspraak brengt.
GUSSCHREUDERS
juridisch
medewerker
Demonstranten werden toen massaal
opgepakt, maar vrijwel alle ongeveer 650
aanhoudingen waren onrechtmatig. De
verdenking van deelneming
aan een criminele organisa
tie, op grond waarvan 371
demonstranten werden op
gesloten, was uit de lucht ge
grepen. Ook de gewelddadige
bejegening van de arrestan
ten kon de toets van de kri
tiek niet doorstaan, evenmin
als het gebruik van blinddoe
ken, verboden plastic hand
boeien, weigering van voed
sel, betasting van vrouwelijke
arrestanten door mannelijke
agenten en het onthouden
van juridische bijstand.
De arrestaties zijn indertijd voor het
overgrote deel aan het oordeel van de
rechter onttrokken. Alleen tegen enkele
stenengooiers of opruiers werd een straf
vervolging ingesteld. Tot die uitzonde
ringen behoorde Frank Buis, die de poli
tie voor fascisten zou hebben uitgeschol
den. Zijn stellige ontkenning kon hem
voor de rechter niet baten: de verbali
santen van de politie hadden immers,
zoals de wet het uitdrukt, 'redenen van
wetenschap'.
Inmiddels hebben zij hun excuus aan
Buis aangeboden. Zij hadden zich ver
gist, heette het toen er bij toeval een vi
deo-opname van de arrestatie bleek te
bestaan. Deze 'vergissing' gaat de rijksre
cherche nu hopelijk onderzoeken. Maar
de mogelijke meineed van twee indivi
duele politiemensen is misschien niet
eens zo zorgwekkend als de panische
poging van hogerhand om de affaire bui
ten de publiciteit te houden en Buis on
der druk te zetten of af te kopen om be
handeling in hoger beroep te voorko
men.
De Amsterdamse hoofdcommissaris
Kuiper verklaarde dinsdag dal de klacht
van Buis menselijk is behandeld en
netjes opgelost. Het gaat hier echter niet
om een privé-kwestie tussen Buis en de
politie. Wat is erger: meineed van twee
dienders of een poging van de politietop
om in zo'n kwestie publiciteit en rech
terlijke toetsing te ontlopen? In het eer
ste geval kan men zeggen dat er mogelijk
rotte appels in de mand zitten, in het
tweede geval is de hele appelmand rot.
Een onderzoek van de rijksrecherche zou
zich daarom niet mogen beperken tol
mogelijke meineed, ook de doofpot-af
faire moet in het onderzoek worden be
trokken.
