'Niet berusten in verdeeld
Leidsch Dagblad i.HCI
Kerk Samenleving
Wie visie Johannes niet deelde, was geen echte christen
DONDERDAG 10 SEPTEMBER 1998
979
leusden De gereformeerde predikant dr. K.E. Bras te Hilversum
is benoemd tot universiteitspastor en docent spiritualiteit aan de
Theologische Universiteit van de Gereformeerde Kerken te
Kampen. De deeltijdsbenoeming geldt voor vier jaar. Binnen de
universitaire gemeenschap is er toenemende aandacht voor de
spirituele dimensie van de theologiebeoefening. Daarbij gaat het
niet alleen om de studenten, maar ook om de docenten van de
predikantsopleiding. Bras (49) - destijds ook als predikant ver
bonden aan de Gereformeerde Kerk in Sassenheim - is inge
voerd in de mystieke literatuur, hij heeft ervaring in lezingen en
werkgroepen over dit thema en is vertrouwd met rooms-katho-
lieke en protestantse vormen van spiritualiteit. Enkele maanden
geleden benoemde de Nederlandse Hervormde Kerk de predi
kant dr. P. van den Heuvel uit Vlaardingen tot academiepastor.
Hij zal het pastoraat verzorgen aan studenten en docenten van
de hervormde predikantsopleiding. Verder werd hij benoemd
tot docent kerkrecht aan de Universiteit Utrecht.
Ronald McDonald bij Moker
leiden Het Ronald McDonald-huis staat op 12 september cen
traal in de radio-uitzending van Moker, het media-overleg tus
sen kerken in Rijnland en de Bollenstreek. Ds. E.J. de Wijer uit
Zoeterwoude verzorgt de rubriek Raakvlak. Moker zendt op za
terdagmorgen uit van 9.00 tot 10.00 uur via de frequenties FM
105.7 en FM 88.1 (Holland Centraal).
Wereldraad herdenkt coup Allende
geneve De Wereldraad van Kerken heeft in een brief aan de ker
ken en de joodse gemeenschap in Chili de militaire coup her
dacht die 25 jaar geleden de regering van de democratisch geko
zen president Salvador Allende omverwierp. ,,Een kwart eeuw is
gepasseerd sinds die donkere dag van de elfde september 1973
die zoveel terreur in Chili zaaide en waardoor de hele wereld
was geschokt. Wij hebben die dag niet vergeten", schrijft secre
taris-generaal dr. Konrad Raiser van de Wereldraad. Hij wijst er
op dat de Wereldraad op de komende algemene vergadering in
december in Harare (Zimbabwe) het 50-jarig bestaan van de
Universele Verklaring vanc de Rechten van de Mens zal vieren.
Daarbij zal aandacht worden geschonken aan allen die voor de
menselijke waardigheid hebben gestreden en vooral aan diege
nen die in die strijd hun leven hebben gegeven. Goddank is de
democratie in Chili hersteld. Maar de gevolgen van de dictatuur
laten zich nog steeds voelen. De solidariteit die de Wereldraad
25 jaar geleden aan het Chileens volk betuigde, geldt nog steeds,
nu in de strijd voor gerechtigheid, waarheid en verzoening, al
dus Raiser.
Gewijzigde tijd hoogmis Hartebrug
leiden De KRO maakt komende zondag radio-opnamen van de
hoogmis in de Leidse Hartebrugkerk. De mis begint daarom niet
om de gebruikelijke tijd van 10.30 uur, maar om 11.00 uur. Aan
de hoogmis wordt meegewerkt door het-Hartebrugkoor en cele
brant is pater Van Schie.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE
KERK
Benoemd: als bijstand in het pas
toraat te Ellewoutsdijk en te Yer-
seke: H. van Oostende (a.s. eme
ritus predikant) te Maurik, die de
ze benoemingen heeft aangeno
men.
Beroepen: te Drieldrs. M.J. op
den Brouw, kandidaat te Utrecht.
Aangenomen: het beroep (van de
Generale Synode) als predikant
voor buitengewone werkzaamhe
den (academiepastor en toege
voegd docent kerkrecht), P. van
den Heuvel te Vlaardingen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Gouda (als zen
dingspredikant voor Benin):
J.P.C. Simpelaar te Bodegraven-
Woerden.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te Middelburg-Zuid:
M.J. van Gelder te Ridderkerk-
Slikkerveer.
Op de meeste landkaarten
is het dorp niet eens te
vinden. Toch komen
wekelijks zo'n vijfduizend
jongeren van allerlei
gezindten naarTaizé. Bij de
daar gelegen
kloostergemeenschap
komen ze samen om te
bidden, te mediteren,
activiteiten te ondernemen
en om plezier te maken.
Praylene Eleanor Dickson
was er dit jaar voor het
eerst bij. Voor pastor André
van Aarle was het alweer de
elfde keer.
leonie van der plas
In het dagelijks leven is hij pastor van
de Parochie van de Heilige Willibrord
in Oegstgeest. Van Taizé kan hij maar
geen genoeg krijgen. De sfeer, de
massaliteit van zo veel jongeren van
verschillende nationaliteiten en
stromingen die allemaal hetzelfde I
willen. Van Aarle: „Wat in Nederland
niet kan, gebeurt daar wel. Je vormt
één grote gemeenschap."
Met elf deelnemers reisden ze dit jaar
naar het dorp in Bourgondië. Hoewel
je het volgens Van Aarle nauwelijks eer
dorp kunt noemen. „Taizé heeft maar
iets van twintig inwoners. Toch is er in
het dorp zelf maar weinig veranderd
door de aanwezigheid van de
kloostergemeenschap. Je vindt er
bijvoorbeeld nog altijd geen
toeristenwinkeltjes."
Bij het klooster is een groot
kampeerterrein waar de deelnemers
bivakkeren. Overdag zijn de jongeren
actief binnen hun eigen gespreksgroep
of werkgroep, 's Avonds is de bar open
en komt iedereen bij elkaar. „Vooral de
Spanjaarden en de Italianen kunnen er
een behoorlijk feest van maken. Ze
pakken dan hun gitaar en er wordt
gedanst en gezongen. Dan merkje
ineens dat al die Nederlanders best stijf
zijn."
Drie keer per dag gaan de broeders van
het klooster in gebed. Vrijwel alle
bezoekers doen daaraan mee. De
liederen die daarbij horen zijn
eenvoudig, zodat iedereen kan
meezingen. Een overweldigende
ervaring moet het zijn. Dickson: „Dat
zingen en die stilte met zo veel
mensen, dat is iets watje zelden
meemaakt."
Net als de bezoekers, zijn de broeders
van de kloostercommuniteit afkomstig
van verschillende kerken. Van Aarle:
De jongerengroep uit Oegstgeest die de reis naar Taizé maakte.
priest
gehad, f
oorlog
vluchte:
uit her
Frac(
Hieraf
hij de 12
dieiti
vijft^
uitgrtjj
ontmo^
voor elf
jonger r
Roger,c
nogstS
prior,
gemet
e
1
„Dat is in feite al uniek. Ze komen ook
van alle continenten. Zo heb je er ook
Chinese en Afrikaanse broeders."
De broeders blijven niet het hele jaar
door in het klooster. Ze gaan de wereld
over om bijvoorbeeld her en der
ontmoetingen voor jongeren te
organiseren. Dickson, die Zuid-
Afrikaanse is en tijdelijk als au pair in
Oegstgeest werkt, kwam zo in
Johannesburg voor het eerst in
aanraking met Taizé. „Maar daar
kwamen destijds voornamelijk
katholieke jongeren op afvertelt ze.
In Taizé was de pluriformiteit heel wat
groter dan in Zuid-Afrika. „Het verraste
me dat mensen met zo veel
verschillende achtergronden in alles
kunnen delen. Het is mooi om te zien
dat het er helemaal niet toe doet waar
je vandaan komt en van welke kerkje
bent."
Van Aarle: „In Taizé halen ze uit alle
tradities het waardevolle. Voor de
rooms-katholieken is dat de
eucharistie. Maar je ziet er
bijvoorbeeld ook Russisch-orthodoxen
knielen voor iconen. Die zijn in de
orthodoxe kerken heel belangrijk.
Tegelijkertijd zie je protestantse
gelovigen voor wie juist de Bijbel weer
een hele centrale rol speelt.
Behoudende gelovigen zullen zich in
Taizé helemaal niet thuisvoelen. Het is
een 'lichte' beweging. Er komen ook
jongeren op af die nauwelijks gelovig
zijn."
Dickson: „Ik ontmoette zelfs een
Duitse jongen die zei: 'ik geloof niet in
God'. Hij vertelde dat hij kwam voor de
sfeer. Toen ik hem later nog eens
tegenkwam zei hij, helemaal
enthousiast: 'ik kan geloven dat er een
geest is die van iets goeds komt, die al
deze mensen bij elkaar brengt'." Ze
noemt Taizé een eye-opener. „In Zuid-
Afrika zeggen de mensen dat je echt bij
een specifieke kerk aangesloten moet
zijn om Jezus te leren kennen.
Daardoor werd ik nogal heen en weet
geslingerd, want in iedere kerk zag ik
wel iets dat me aansprak. Ik was er
altijd van overtuigd dat iedereen in
dezelfde God geloofde, maar ik liet me
in de war brengen door de mensen die
zeiden dat ik me bij mijn eigen geloof
moest houden. In Taizé heb ik gezien
dat het ook anders kan. Je kunt wel
degelijk met verschillende geloven bij
elkaar gaan zitten en samen iets
doen."
Van Aarle: „Toch zeggen ze in Taizé
dat je je eigen kerk wel nodig hebt om
je geloof concreet te maken. Al die
broeders blijven ook gewoon lid van
hun eigen kerk. Geloof is een gevoel en
dat moet worden ingekaderd, anders
schiet het alle kanten op. Door je
ergens bij aan te sluiten blijven je
gevoelens toetsbaar. Geloven in je
eentje is ook nauwelijks vol te houden.
Geloof is altijd iets
gemeenschappelijks, al sta je daar weer
persoonlijk in. Dat botst in onze
cultuur, het gemeenschappelijke en
het persoonlijke. Maar je kunt alleen
iets opbouwen als je beseft dat je deel
uitmaakt van een groter geheel.
Daarom is het ook zo mor£
Taizé te zijn."
Dickson: „Ik wil deze ervaSj
voor mezelf houden. Ikvvi,
mensen dit ook kunnen bv
Misschien dat ik er binne^,
kerk in Zuid-Afrika iets ras'
Daar zijn de kerken altijd
elkaar gescheiden geweest
basis van huidskleur. Pas\J<
beginnen mensen naar el),
te gaan. Taizé heeft me ec:6
gevoel gegeven. Niet alleej
geloof, trouwens. Het geeF
leven in het algemeen eerL
positieve invalshoek.
Van Aarle: „Iedere keer daf(
naartoe ga is weer een ops
me. Zoals de prior ook zeg
zijn boeken: 'berust nooitgj
verdeeldheid van de chrisi
Taizé zie je een eenheid it
verscheidenheid. Dat is eèr
geest om te ervaren. Iede&f
geïnteresseerd is zou eige(ar
moeten gaan kijken.
uit de
Foto uit de archieven
ANN01898
Zaterdag 10 September
LEIDEN Nog mocht alhier een bewoner der Waard-
gracht ondervinden hoe de meening zijner Oranje-ge
zinde buurtbewoners is over het met willen ontsteken
der vlag op deze nationale feestdagen. Hedenmorgen
kwam hij nl., toen hij zich naar de katoenweverij wilde
begeven, tot de ontdekking dat men de deur zijner wo
ning geheel oranje geverfd had.
Om kwart voor zevenen kwam een deputatie fruit-
kooplui naar de Oranjedeur" zien, maar deze was toen
al met petroleum en zeep weer schoon gemaakt. Met
een driewerf „Oranje boven!" vertrokken ze weer.
LEIDEN Met de buitengewone warmte is het heerlijk
zich te kunnen verfrisschen met ons duinwater, het zou
ons ook niet verwonderen, dat hiervan druk gebruik ge
maakt wordt, doch wij zouden het betreuren indien het
duinwater misbruikt werd, door nuttelooze verspilling.
Bij andere steden vergeleken is de drukking hier uitste
kend, en het zou te bejammeren zijn als door die nutte
looze verspilling de drukking teveel verminderde. Laat
dus een ieder een gepast gebruik maken van het duin
water, en verspilling zoveel mogelijk tegengaan.
LEIDEN In de gistermiddag alhier gehouden Raads
zitting, na afloop waarvan een geheime zitting werd ge
houden, was nog ingekomen een adres van besturen
van vereenigingen voor drankbestrijding, om bij de in
huldigingsfeesten op de drukstbezochte plaatsen koste
loos drinkwater beschikbaar te stellen. Overeenkomstig
de wenschen van de heeren A.J. Van Hoeken en Druc-
kerwerd besloten, om met uitbreiding van de thans be
staande gelegenheden tot kostelooze waterverstrekking,
zoveel mogelijk adressanten ter wille te zijn.
ANNO 1973
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde bank- of
girocheque ter waarde van vijf gulden (vooreen exemplaar van 13 bij 18 centimeter in zwart wit) op te sturen
naar het Leidsch Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante be
taling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
maandag 10 september
LEIDEN Prins Bernhard was
vanmiddag in Leiden en het Le
germuseum werd koninklijk.
Twee hoogtepunten bij de vie
ring van het zestigjarig bestaan,
dat op de museumkalender was
geschreven door het bestuur van
de stichting Het Nederlands Le
ger- en Wapenmuseum "Gene
raal Hoefer", dat 'etablissemen
ten' heeft in Leiden en Delft.
De prins, ontvangen met trom
petgeschal, was in gezelschap
van de commissaris der koningin
in Zuid-Holland, mr. M. Vrolijk,
die voorlezing deed van het be
sluit, waarbij aan het Legermu
seum het predikaat "koninklijk"
is verleend,
De voorzitter van het stich
tingsbestuur, brigade-generaal
b.d. W.A. Feitsma, wees op het
groeiend bezoekersaantal on
danks het negativisme en de te-
gen-propaganda tegen het Le
germuseum. De brigade-genraal
.memoreede de grote verdiensten
van de stichter van het museum,
generaal Hoefer. Deze was reeds
in 1870 als jong artillerieofficier
begonnen met het aanleggen
van een verzameling van voor
Prins Bernhard in de tuin van het Legermuseum. Naast hem secretaris-generaal Peynenburg van defensie.
werpen die betrekking hadden
op de artillerie. Hieruit groeide
tenslotte het museum zoals het
nu is.
De bijeenkomst vond plaats in
de zon op de sfeervolle binnen
hof van het museum. Tot de
aanwezigen behoorden ook luite
nant ter zee Borsje, die namens
het Helders marinemuseum een
reproduktie aanbood van een
schilderij van de Nederlandse
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18,00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128030
DIRECTIE
B.M.Essenberg,
W.MJ. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T van Brussel (ad/unc()
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J. Preenen chef red. Groot Leiden
A.J.B.M. Brandenburg, chef eindred. regio
F, Blok, chef eindredactie algemeen
W F. Wegman, chef red Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
T. Brouwer de Koning, chef Rijn- enVeenstr.
E. Straatsma, chef red. Regio Leiden
ABONNEf
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een macht (J.
het automatisch afschrijven!
geld, ontvangen 1,-kortir; T
VERZENDING^)
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD Oi
Voor mensen die moeilijk
hebben of blind zijn (offt'
hebben), is een samenvatte
is uit het Leidsch Dagb
beschikbaar Voor informal*
(Centrum voor Gesproken tl
Auteursrechtenvccffin
FOTO ARCHIEF LEIDSCH DAGBLAD
vloot in 1904 en Erik Hazelhoff
Roelfzema, de schrijver van
Soldaat van Oranje". Ook klein- -
en achterkleinkinderen van de
stichter van het museum luister
den het zestigjarig bestaan op..
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezohtl
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u per dag.
ans
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. orr
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN ing:
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Bf,
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
Bras universiteitspastor in Kampen
Jongerengroep uit Oegstgeest enthousiast terug uit Taizé
Met Jezus zijn volgens de evangelist Johannes
het Laatste Oordeel en de nieuwe tijd aangebro
ken. Wie die visie niet deelde, was geen echte
christen. Johannes beschouwde ze als 'joden'.
Daarin verschilde Johannes van de drie andere
evangelisten Mattheus, Marcus en Lucas.
Dit stelt dr. B. de Ruyter in het proefschrift De
gemeente van de evangelist Johannes: haar pole
miek en haar geschiedenis. Hij promoveerde gis
teren tot doctor in de theologie aan de Rijksuni
versiteit Leiden. Promotor was de Leidse nieuw-
testamenticus, prof. dr. H.J. de Jonge.
Het specifiek johanneïsche element in de
christologie van het evangelie volgens Johannes
is zijn visie op Jezus als één met God. Een derge
lijke visie kan volgens de auteur slechts ontwik
keld zijn in discussie met andere christenen. Het
is onnodig aan te nemen dat de evangelist ook
met joden heeft gepolemiseerd.
Het werkelijke geschil in deze polemiek ging
over de vraag of met het optreden van Jezus defi
nitief het heil voor zijn volgelingen en het onheil
voor degenen die hem afwezen, was ingetreden.
Johannes en zijn gemeente zeiden hierop: ja. Ve
le andere christenen, zoals de andere evangelis
ten: nee nog niet, het oordeel moetn
Johannes heeft het Oordeel en het eii
wereld vanuit de toekomst naar het ve,
plaatst.
Christenen die volgens Johannes l
opvattingen hadden, noemde hij gedi?
Die term slaat dus doorgaans op chri*
visie hem niet beviel en van wie hij?
meente zich hadden afgescheiden.