'Kracht putten uit helpen!
'Simpele dingen gingen mis'
'Laat Diana nu
in vrede rasten'
Het Gesprek van de Dag
WEER
Piano voor linkshandigen
MAANDAG 31 AUGUSTUS 1998 152
Directeur Simavi neerut afscheid zonder weg te gaan
Sierk Keuning: 'Mensen leren dat gratis niet bestaat'.
foto united photos de boer rob hendriks
stedenaar. In eerste ins.tantie
door de kennismaking met an
dere culturen, maar ook vanwe
ge het leed dat hij zag.
,,In hef ziekenhuis van Kampala
(Uganda red.) moest ik over de
mensen heen hinkstapspringen
omdat ze daar door het bed
dentekort in de gangen liggen.
Je wil dan het liefst zo snel mo
gelijk terug naar Nederland om
geld bij elkaar te krijgen. Je ziet
daar dat vader en grootvader al
lebei aids hebben en de klein
zoon seropositief is. De toe
komst van het land komt in ge
vaar omdat hele generaties zijn
besmet. Wanneer je ook maar
iets kan doen om een beetje
vreugde in de rest van die le-
Een jaar na cle klap
Beeld van de Diana-herdenking in Parijs.
Kensington Palace in Londen
en het landgoed Althorp trok
ken gisteren tallozen die de
dood van de Britse prinses Dia
na, vandaag een jaar geleden,
wilden herdenken. Toeristen
voerden de boventoon in de ge
stage stroom treurenden die
bloemen en kaarten legden bij
de hekken van het paleis dat
Diana's laatste huis was. Som
migen waren zelfs speciaal uit
Nieuw-Zeeland gekomen.
De Britse koninklijke familie
wilde graag dat de herdenking
van Diana's dood in stilte zou
verlopen. Terwijl in het hele
land herdenkingsdiensten en
bijeenkomsten werden gehou
den, hielden koningin Elizabeth
en haar familie het bij het ge
bruikelijke kerkbezoek in de
buurt van hun Schotse kasteel
Balmoral. Pas vandaag was er
voor de 'royals' een herden
kingsdienst in kleine kl ing in de
plaatselijke kerk van Crathie. Er
zijn geen openbare redevoerin
gen, alleen zullen de koningin,
prins Philip, kroonprins Charles
en de prinsen William en Harry
bij de kerk korte tijd sympathie
betuigingen in ontvangst ne
men voor de camera's. Een be
zoek aan het graf van Diana
staat niet op het programma.
De familie van Diana heeft een
privé-ceremonie georganiseerd.
Dat is niet omdat er tussen de
twee families onenigheid be
staat, maar omdat de jonge
prinsen William en Harry zelf
het liefst op Balmqral blijven,
waar ze vorig jaar het nieuws
van de dood van hun moeder
Op Althorp, waar Diana op
groeide, was het gisteren erg
druk. Vandaag was het Diana-
herdenkingscentrum daar weer
dicht nadat het twee maanden
open is geweest. In totaal kwa
men er in die periode ruim
150.000 bezoekers. De kaartjes
waren maanden geleden al uit
verkocht.
In Parijs bezochten t
media de plaats waar Diana en
haar vriend Dodi Fayed een jaar
geleden verongelukten. Velen
legden boeketten bij de replica
van het Vrijheidsbeeld aan het
eind van de tunnel waar Diana's
leven eindigde. Bij Harrods, het
Londense warenhuis dat eigen
dom is van de vader van Dodi,
zou vandaag een standbeeld
worden onthuld van de twee
geliefden, uitgevoerd in brons
en graniet. Bij Britse overheids
instellingen zou de vlag halfstok
worden gehangen.
Hoewel veel Britten een beetje
Diana-moe zijn geworden, be
steedden de Britse media in het
weekeinde veel aandacht aan
haar overlijden. Hoofdredactio
nele commentaren, speciale bij-
lages en brievenpagina's ston
den er vol mee. ,,Laat haar nu in
vrede rusten" is de oproep van
de Independent on Sunday.
De krant vergelijkt het verschei
den van de prinses van het volk
met de moord op president
Kennedy.Nog jaren zullen
mensen zich herinneren wat ze
deden op het moment dat ze
hoorden van Diana's dood." De
commentator schrijft dat het
verdriet van het volk zo groot
was dat een ieder die daarin
niet deelde automatisch niet tot
het volk behoorde, zelfs gevaar
lijk dichtbij het etiket van vijand
van het volk kwant. Het konink
lijk huis en vooral koningin Eli
zabeth werden het slachtoffer
van de emoties van het volk, ge
leid door de pers.Een schan
delijke episode in onze moder
ne geschiedenis," vindt de In
dependent on Sunday. „Het
was lelijk, bruut en vernede
rend. Diana's dood was een tra
gedie, maar het zou ook een
tragedie zijn als we haar nu niet
zouden laten rusten in vrede."
Er is hoop voor linkshandige
pianospelers. Het Nederlandse
bedrijf Poletti en Tuinmann
heeft voor de Engelse pianist
Christopher Seed een gespiegel
de fortepiano gebouwd die ide
aal is voor een linkshandige
speler. De fortepiano (de tech
nische naam voor een piano
met een houten frame, speciaal
geschikt voor achttiende en
vroeg negentiende eeuwse stuk
ken) wordt deze week afgele
verd bij Seeds huis in Hampshi-
Bij de piano van Poletti en
Tuinmann zitten de hoge regis
ters links en de bassen rechts,
zodat de moeilijke passages met
de 'sterke' hand kunnen wor
den gespeeld. Ook de pedalen
zijn gespiegeld. Voor linkshan
dige pianisten is dat vooral een
groot voordeel bij pianoconcer
ten van Mozart en Chopin.
Seed (34) heeft twee jaar ge
werkt aan zijn uitvinding en liet
de buitenwereld voor het eerst
meegenieten tijdens een mu-
ziekexpositie in Brugge, begin
deze maand. Vanuit de hele we
reld ontving hij enthousiaste re
acties. Seed verwacht dat zijn
piano, die 75.000 gulden heeft
gekost, een gat in de markt zal
vullen.
pure aandachttrekkerij. Politie erbij, de
hele straat heeft het gezien. Wat een ver-
schutting.
B. Weet je nog hoe die broer van haar in
de kerk tekeerging tegen de schoonfamilie?
Dat wasookalzo'n vertoning. Over de
opvoeding van de kinderen en allemaal
zaken die hem geen moer aangingen. Die
schoonmoeder bleef al die tijd recht voor
zich uit kijken. Ik vond het maar een kil
A. Wat had die vrouw dan moeten doen?
Een potje gaan staan janken? Dat had ik
pas eng gevonden, 't Heeft gewoon nooit
geboterd tussen haar en d'r schoondoch-
B. Wist jij trouwens dat ze weer wilde
gaan werken als ze terug zou zijn van va
kantie?
A. Wat voor werk? Vrijwilligerswerk zeker.
B. Zoiets ja. Ach, wat doet het er ook nog
toe. Ze is dood.
A Wa t kan je toch raar aan je eind ko-
vens te brengen, ben je rijllee
het helpen van die mensei
je kracht putten om ander b;
weer te helpen."
De ontwikkelingssamenwr ko:
is veranderd tijdens Keuni
carrière. De lokale hulpver
ners houden volgens hem
langer meer alleen hun ha
op, maar worden volwaarr
partners. „Kijk, v\
terpomp in India kapot is,
dat comité wel weer eer
schrijven om een nieuv\
gen, maar zo schiet het
Als je aan de mensen ee
beitje per emmer water
kan iemand de pomp ondi
houden en is het mogelijk
tien jaar een nier
slaan. Daarnaast is het vee
ter voor de eigenwaarde v
mensen. Simavi probeert
projecten die kant op te sti
en je ziet dat de mentalitei
daardoor langzaam verand
Mensen leren dat 'gratis'
bestaat. Datje als organisa
het systeem kan verandere
geeft voldoening.
De MuammarGadaffiprijsvoor
de rechten van de mens is dit
jaar uitgereikt aan FIDEL CAS
TRO. De Cubaanse dictator krijgt
de prijs voor zijn 'strijd tegen het
imperialisme'. Hij is gisteren
overhandigd aan de Cubaanse
ambassadeur in Libië. Aan de
prijs is een geldbedrag van circa
500.000 gulden verbonden. De
Libische staatstelevisie zond de
ceremonie rechtstreeks uit. Oud
president Kaunda van Zambia
verklaarde daarbij dat Gadaffi en
Castro zich onderscheiden door
hun verzet tegen de Verenigde
Staten, ,,die het symbool zijn van
onderdukking." De Cubaanse
ambassadeur onderstreepte de
verwantschap van Cuba en Libië.
„Beide landen strijden voor een
betere wereld en tegen alle vor
men van imperialistische agres
sie". Castro verontschuldigde
zich in een telegram voor zijn af
wezigheid.
Fidel Castro. foto reuters
Eerdere winnaars van de in 1989
ingevoerde Muammar Gadaf-
fiprijs zijn onder meer Nelson
Mandela, de kinderen van de In
tifada, de Algerijnse oud-presi
dent Ben Bella en de leider van
de Natie van Islam, de Ameri-
kaan Louis Farrakhan.
Ex-Spice Girl GERI HALLIWELL
gaat een deel van haar gardero
be, waaronder de mini-jurk die is
gemaakt van de Britse vlag, ver
kopen. De opbrengst komt ten
goede aan een liefdadigheidsin
stelling. Behalve kleding biedt
Halliwell ook haar MG-sportwa-
gen uit 1967 ter veiling aan. De
verkoop heeft op 17 september
plaats bij het Londense veiling
huis Sotheby's.
Verwacht wordt dat het Union
Jack-jurkje, dat Halliwell de ko
per persoonlijk zegt te zullen
overhandigen, ongeveer 8.000
pond (26.000 gulden) zal op
brengen. De waarde van het rood
satijnen jurkje dat Geri droeg
toen ze in november vorig jaar de
Zuid-Afrikaanse president
Nelson Mandela ontmpette en
van een paar schoenen met pla
teauzolen wordt geschat op
3.000 pond (10.000 gulden).
De opbrengst van de veiling gaat
in zijn geheel naar een liefdadig-
Als kamerlid voor DS-70 besliste Sierk Keuning mede
over de miljarden die de staat aan ontwikkelingssamen
werking uitgeeft. Dat die werden besteed aan megapro
jecten vond hij altijd iets onwezenlijks hebben. Ruim 22
jaar geleden werd de Heemstedenaar vervolgens direc
teur van Simavi. Miljarden heeft de vereniging die medi
sche hulp verleent in de Derde Wereld zeker niet. Maar
van de stap terug naar de menselijke maat kreeg Keuning
nooit spijt. Vrijdag nam de directeur afscheid. Ter gele
genheid daarvan werd hij benoemd tot Ridder in de Orde
van Oranje Nassau.
Het is een vertrek zonder af
scheid. Wat vreemder klinkt
dan het is. Keuning (63) blijft tot
de pensioengerechtigde leeftijd
aan Simavi verbonden als advi
seur bijzondere activiteiten. Tij
dens de laatste twee jaar van
zijn carrière zal de Heemstede-
naar zich onder meer bezig
houden met het organiseren
van de jubileumactie die in
2000 ter gelegenheid van het
75-jarig bestaan plaatsvindt.
Opkomen voor mensen. Het
staat centraal in het leven van
Keuning. De geboren Arnhem
mer was districtsbestuurder bij
de NW (de voorloper van de
FNV), werkte bij de Raad voor
de Kinderbescherming en was
dus kamerlid voor DS-70. Maar
als lid van de vaste kamercom
missie voor ontwikkelingssa
menwerking begon hij juist het
menselijke aspect uit het oog te
verliezen. „Je praatte dan over
een stuwdam in Egypte die 25
miljoen mensen van elektriciteit
zou voorzien. Nederland betaal
de er miljoenen aan mee. Ik kon
me bij 25 miljoen mensen hele
maal niks voorstellen. In de Are
na passen 50.000 bezoekers en
daar kan ik me niet eens een
beeld van vormen. Ik verloor in
die discussies het zicht op de
De stap naar Simavi gaf Keu
ning het overzicht terug. Geld is
schaars bij de vereniging die
kleinschalige medische projec
ten in de derde wereld opzet.
Voor de financiën is de organi
satie afhankelijk van leden en
donateurs. Van de overheid
krijgt Simavi slechts incidentele
bijdragen. „Maar we denken
hier over elk dubbeltje heel
goed na", zegt Keuning met een
ontwapende glimlach. „Het ef
fect van de beslissingen die je
hier neemt, is veel beter zicht
baar. Voor 1500 gulden kun je
in bijvoorbeeld India een water
pomp laten plaatsen. Daarmee
voorzie je een heel dorp tien
jaar lang van water. Vervolgens
komt er een brief van het plaat
selijke medische comité met
een foto van de pomp. Dan zie
je het resultaat."
Ter plekke de resultaten van de
projecten bekijken, deed de di
recteur maar af en toe. Omdat
Simavi met lokale hulpverleners
werkt en geen mensen uitzendt,
ontbreekt volgens Keuning de
noodzaak voortdurend op reis
te zijn. Maar als hij in de ont
wikkelingslanden was, maakte
dat diepe indruk op de Heém-
MENSELIJK
De Britse vice-consul op het
Spaanse toeristeneiland Ibiza,
MICHAEL BIRKETT, stapt op,
heeft hij gisteren aangekondigd.
De reden is dat hij zijn buik vol
heeft van het 'gedegenereerde'
gedrag van zijn jonge landgeno
ten die naar het eiland komen op
zoek naar zon, seks, drugs en
drank. De 51-jarige diplomaat is
anderhalf jaar op zijn post ge
weest. In die tijd heeft hij zich
onder meer met criminaliteit,
overdoses en verkeersongelukken
moeten bezighouden, „Ik heb
schoon genoeg van het gedrag
van de vooral jonge Britse toeris
ten die hier komen en van het op
ruimen van de troep die ze ach
terlaten", zei Birkett.
Dertien miljoen kijkers bij domino-uitzending
Ontzetting bij de bouwers op het moment dat een aantal stenen 'weigeren' te vallen. „Niet alles was te controleren." foto gpd
De studiolampen zijn koud. De mestlucht
hangt weer door de hal in Leeuwarden,
waar de vloer oogt als de nachtmerrie van
dominobouwers: een wanordelijke steen
tjeszee. Notaris Koen Kunst kwam de nacht
ervoor met de definitieve telling: 1.605.557
steentjes gingen om. Zo'n 600.000 weiger
den, voor het oog van 4,2 miljoen Neder
landers en 9 miljoen Duitsers. „Simpele
dingen gingen mis", zegt Robin Paul Weij-
ers, terwijl de steentjes-chaos op kleur
wordt gesorteerd.
„Doordat we meer techniek hadden, na
men we meer risico dan in 1988", zegt de
opperbouwer, die ook toen initiatiefnemer
was. Bij dat spektakel, waarbij zo'n
1.382.000 stenen vielen, speelden ze op sa
fe, door een groot vlak op te zetten met
maarliefst 500.000 domino's. „Toen die
vielen, wisten we dat het goed zat", aldus
de oud-student van de Technische Univer
siteit in Delft.
Nu moest er een grotere show komën, maar
daardoor ging veel mis. „Ik kon niet alles
controleren." Op veel plaatsen stokte het,
onder meer doordat steentjes op trappen
verkeerd waren geplaatst, waardoor vier
complete projecten niet doorgingen. „Het
is net als vuur. Na het aansteken, is dat niet
helemaal te controleren.
Weijers was 'tot op de botten' zenuwachtig,
twijfelde tot het einde aan succes, want hij
miste het overzicht. „Ik kreeg geen schat
tingen door." Nadien dronk hij doodmoe
een biertje en vertrok naar de woonboerde
rij in Sumar, de slaapplaats van de ontwer
pers. De communicatie-adviseur uit Oister-
wijk gaat nu op vakantie naar zijn naar
Hongarije geëmigreerde zus. Daarna bekijkt
hij twee aanbiedingen van bedrijven voor
communicatieprojecten.
Weijers' liefde voor domino's stamt uit
1986, toen hij samen met ruim veertig bou
wers werkte aan het KLM-dominorecord.
Daarbij vielen 'slechts' 755.000 steentjes,
overigens pas na de derde poging. „Dat be
schouwde ik als verlies." Deze teleurstelling
werd de drijfveer voor een nieuwe poging,
samen met studenten van de technische
universiteiten Twente en Eindhoven. Domi
no heeft magie, vindt Weijers.
In de hal sorteren de bouwers het plastic.
Tien 'zetters' haakten af, vooral de dagen en
uren voor de finale, omdat „de spanning te
veel werd". Nynke Stellema uit Stiens gaat
de gezellige sfeer missen, ,,'s Avond stond
een lekker muziekje aan. Overdag werden
we als aapjes bekeken. Ons privéleven ging
er wel aan, want de laatste dagen werkten
we twaalf uur achtereen." Vandaag begint
ze aan het tweede jaar van de opleiding
dokters-assistente. „Maar ik kan wel vakan
tie gebruiken."
„Ik had liever een sneeuwschuiver gehad",
zegt Annelies Klimstra uit Damwoude. „Nu
merkje pas hoeveel één miljoen stenen
zijn", zegt Jesse de Jong, die net als Nynke
door uitzendbureau Randstad werd inge
huurd toen de bouw achterop raakte. De
nuchtere Jan Clots treurt niet dat alles om
ligt. „Dat was toch de bedoeling?" Een en
keling vertelt over romances tussen bou
wers. „Die liepen gearmd naar hun project,
dan weet je het wel.
BART OLMER
Eerst zon, dan regen
Er zullen maar weinig mensen zijn die het betreuren dat de meteoro
logische zomer het veld ruimt. De maanden juni tot en met augustus
brachten betrekkelijk weinig zomerweer. Juni bracht veel regen, in ju
li kwamen we zon en warmte te kort en augustus trachtte de zomer te
'helen maar ging tijdens de derde decade volledig onderuit. De ge
middelde temperatuur komt deze zomer waarschijnlijk uit op 16,2
graden (De Bilt). Dat is een waarde overeenkomend met het langja
riggemiddelde.
De meteorologische herfst begint morgen met zonneschijn.
Later op de dag komt er echter meer bewolking en in de loop
van de middag of avond kan er een regen of onweersbui tot
ontwikkeling komen. Dat komt doordat een frontaal systeem,
gekoppeld aan een depressie bij IJsland, zich naar onze omge
ving uitbreidt. Met een oost-zuidoostenwind, langs de kust toe
nemend tot vrij krachtig of krachtig, wordt echter wel vrij warme
lucht aangevoerd. Daarin beweegt het kwik zich naar waarden
rond 21 graden.
Op woensdag en donderdag houden de regenkansen aan. Dat heeft
ook te maken met restanten van de voormalige orkaan Bonnie. De
temperaturen blijven evenwel op niveau. Als de zon even de ruimte
krijgt komt het kwik gemakkelijk boven de 20 graden uit.
A. Vandaag is het precies één jaar geleden.
B. Wat?
A. Dat ze is verongelukt.
B. Een heel jaar al? Dat is snel gegaan.
A. Ik hoorde het toen van de buren. Haar
ex was midden in de nacht gebeld door de
Franse politie. Dat ze uit de bocht was ge-
vlogen met een of andere playboy. Een
avondje aan de zwier geweest en toen
dronken achter het stuur gaan zitten.
Een enorme klap.
B. D'r kinderen zullen wel gedacht
hebben. Wat deed mama bij die
vreemde man in de auto.
A. Ach, die waren wel wat ge
wend met haar. Ze had altijd
vriendjes, de een na de
ander.
B. Ik zie ze nog lopen
op de begraafplaats,
metz'n drietjes ach
ter de kist.
A. Hou op. Ik begin
zo weer te jan ken.
B. Even goed ook zielig voor haar.
A. 't Klinkt misschien hard, maar ik had
niet met haar te doen. Ze dacht toch altijd
alleen maar aan zichzelf? Kleren kopen,
uitgaan, reisjes naar hier en naar daar. Ze
was nog maar zelden thuis. D'r kinderen
zette ze bij haar schoonouders neer, die
waren daar dan wel weer goed voor.
B. Wat zou jij gedaan hebben na zo'n rot-
huwelijk? Ze begon net weereen beetje
van het leven te genieten. Jarenlang zat ze
opgescheept met die Jan Hen van haar.
Hij keek nau welijks naar haar om.
A. Wat mankeerde er nou aan die man?
Oké, het was een beetje een slome, maar
hij was lief voor de kinderen en had een
goede baan.
B. Hij had er een vriendin bij, die ouder
was dan zij en nog lelijk ook. Dat kon ze
niet verkroppen.
A. Ik vind het niet vreemd dat die man
een beetje rust zocht buiten de deur. Thuis
was het altijd schelden. Ze heeft zich zelfs
een keer 's avonds van de trap gegooid,
Geri Halliwell.
heidsinstell ing die kinderei
kanker helpt. Bij Geri Hall
werd toen ze 18 was een
goedaardige knobbel uit h.
borst verwijderd.
Nadat vorige week een lang
onvindbare halfzuster van
Beatle JOHN LENNONopd
claimt nu een 32-jarige vro
dat zij een onwettige docht
van Lennon. De in oktober
in Hamburg geboren vrouw
momenteel in de Beatles-tl
haven Liverpool woont, zei
de BBC-radio dat ze nooit r
baarheid aan haar afkomst
gegeven om haar moeder te
schermen.
De vrouw, die haar na
de publiciteit wil hebben er
haar verhaal ook niet aan di
levardpers wil verkopen, zeg
sinds haar twaalfde te wete
zij êen halfzus is van Lenno
zoon Julian (uit zijn huwelij
Cynthia) en Sean (uit zijn rc
met Yoko Ono). Zij vertelde
'vaag' te herinneren hoe Jol
haar en haar moeder kwam
zoeken.
De zwangerschap van de
van de 32-jarige vrouw rr
januari of februari 1965 zij
gonnen. In die periode was
volgens de officiële versie,
wintervakantie in de Alpen
zijn toenmalige echtgenote
Cynthia. In het begin van hi
carrière traden de Beatles
quentop in Duitsland.
Een zegsman van de BBC
verpool bevestigde dat hem
kopie is overhandigd van
boorteakte van de vrouw
Lennons dochter te zijn
staat John Winston
vader vermeld.
John Lennon.
KEES VAN DER LINDEN