Denksport
E
S
R
R
E
D
p
e
R
D
E
S
S
Ierdag 29 augustus 1998
idge
Ad Oskam
lomeravonddrives lopen op zijn eind en
,rtwJ de geselecteerden worden aansluitend
fptcmber de finales gehouden. Voor de
lebbers is bridgen ook nog te combine-
reisje naar de zon. In de toer
de goede bridgers, Estoril, Juan
pins en Deauville zijn traditiegetrouw
Nederlanders te vinden. Van Maarten
Heiloo is het volgende pro-
2 24 l
jn wi
nspel uit Estoril:
West
Oost
t had met 1 SA geopend. West 2 ha
Pj^isfer): Oost 3 sch (zeer goede schop-
L'i Steun en maximaal); West 4 kl (controle
laveren); Oost 4 ha (controle in harten
P liet in ruiten); West 4 SA; Oost 5 kl (drie
van de vijf, waaronder schoppenheer);
it 6 sch. Zuid kwam uit met kl 3. In ieder
11 moet klaverenheer bij Zuid zitten. En
at klaverenvrouw in de eerste slag hield,
n er verder geen problemen. Of toch?
:nheer werd door Noord genomen en
:n kwam in de volgende slag. Na harte
en ruitenvrouw had West alleen nog
te kaarten over. Twee hartens moeten
(est worden afgetroefd. Hoe gaat u de
te lijf? Als de troeven 3-1 of 2-2 zit-
er 12 slagen. Toen de meeste Oost-
begonnen met schoppenaas waren
genblikkelijk down, en onnodig. Goed
om eerst een harten te vertroeven
lan schoppenvrouw te spelen. Noord
inderdaad alle troeven! Een kleine
ippen was nu voor de heer. Opnieuw
1 een harten vertroefd. Met de laatste
r van West zaten de troeven van Noord
Ie knip. De rest was voor de leider. Het is
oppassen geblazen, want als de leider
nt met troefvrouw in slag 2, speelt
rd na ruitenaas troef
i te weinig aankomers
n n als twee keer harten
Ivas het spel:
w 4-
heeft Oost
tl zowel troef
vertroeven.
H8762
9632
H973
het tempo moest goed zijn! Veel Oost
ers spraken over pech, maar het was ge-
In goed of slecht afspel van de leider,
l in het tweede spel moet de leider vanaf
begin heel alert zijn:
West Oost
A B 7 5 ¥86
A 6 3 2 V75
A 6 5 a V 10 8 7 3
bieden was eenvoudig. Oost was de ge-
tweemaal pas opende West met 1
)ost 1 SA; West 3 SA. Zuid kwam uit met
(vierkaart met honneur). Het is een
zalig contract. Er moet veel goed zitten.
klaverens, twee ruitens,
harten en twee schoppens zien te ma-
Hoe moet de leider het contract gaan
en? Aan de meeste tafels nam Noord de
slag met ha 9. Daarna kwam Noord
g met sch 4 voor de boer van de leider.
Noord de tweede kla-
met de heer nemen. Opnieuw
)ppen was voor het aas. Het contract
al niet meer gemaakt worden! Wat
t de leider fout gedaan? Als deze zich
gerealiseerd, dat Zuid met .vier hartens
een honneur was begonnen, dan was
1 bridge om in de eerste slag het aas te
en. Na klaverenaas en klaveren komt
rd weer aan slag. Maar NZ kunnen nu
dan twee hartenslagen maken. En
an de schoppens duurt
J'diantwikkeling
slagen,
'as het spel:
A B 7 5
A 6 3 2
A65
4*
B 9
B92
rdat NZ aan hun schoppens toe waren,
West al ruitenaas en ruiten kunnen
Jen. Het tempo is net goed om de negen
sn voor de neus van NZ weg te kapen.
:erste slag is vaak de belangrijkste slag!
laatste spel is van Kees Nuyens uit het
van Juan les Pins. Daar had Noord:
H 3; ha A V B 9 8 6 4; ru 10 9 7 3; kl
is de gever en NZ waren kwetsbaar,
bieden: Oost 1 ru; Zuid pas; West 1 SA;
•rd 3 ha (gelet op de kwetsbaarheid een
bod); Oost 4 kl; Zuid 4 ha; West 5 kl;
rd Moet Noord passen, doubleren of
5 ha bieden? Doubleren komt niet in
merking. Maar er is grote kans, dat NZ
slagen verliezen en dat is met deze
itsbaarheid te veel. In de praktijk kun-
maar heel weinig bridgers de. beheer-
opbrengen om op gezette tijden te pas-
Noord heeft zijn verhaal verteld en
frinpt het aan Zuid overlaten. Als Zuid ster
met weinig ruitens, zal hij nog 5 ha
len. In de praktijk bood Noord nog 5 ha,
t opnieuw 6 kl en Noord na tweemaal
sen ook nog 6 ha. Zelfs dat was nog niet
einde van de bieding, want de hiet-
itsbare Kees Nuyens op de Oostplaats
d tenslotte 7 kl Of Kees Laas als West
blij mee was??
was het spel:
*75 u <En
8 5 T- 0 A H V 6 2
H V 6 4 3 2 Z A B 10 8 7
108652
H 10 3 2
B 4
*95
was een potdichte aangelegenheid en
>p voor de Nederlanders. Maar of OW
groot slem hadden geboden of zelfs
ir slem als Noord in de tweede ronde
ast had? Waarschijnlijk klein slem nog
Achteraf was doublet op 5 kl nog het
rdeligste. Want als OW niet redoubleren
rt dat minder op dan het geboden en
laakte slem.
puzzel
Kruiswoordraadsel
nummer 35
Horizontaal:
1. Geldinstelling; 8. insect; 9. ankerplaats;
10. lokspijs; 12. Zweedse scheikundige; 13.
tamelijk; 15. hoofddeksel; 16. dik boek; 18.
rode verfstof; 20. gast; 21. strafwerktuig; 22.
herkauwend zoogdier; 24. cijfer; 26. rund;
28. Europeaan; 30. hoffeest; 33. inhouds
maat; 34. op een andere plaats; 35. bouw
werk; 36. dwarsmast; 37. rekening; 39. deel;
40. lidwoord; 42. vallei; 45. kneep; 48. deel
van het bestek; 49. gelegenheid; 51. eet- en
drinkpartij; 53. drinkgerei; 54. rijtuig; 55.
middagmaaltijd; 56. netvleugelig insect; 57.
Japanse munt; 58. bijbelse naam; 60. keu
rig; 61. klas.
Oplossing
nummer34
De twee woorden van de opgave van vorige
week waren:
VAKBONDSLEIDER
en KADERPERSONEEL
Verticaal:
1. Eenvoudig; 2. lol; 3. slee; 4. koetshuis; 5.
beryllium; 6. benaming; 7. mannelijk dier;
8. hoog bouwwerk; 11. kaakholte; 12. voch
tig; 14. alcoholische drank; 15. onrust; 16.
wortel; 17. graanbederf; 19. plantje in de Al
pen; 23. bizon; 25. kinkel; 27. groente; 28.
boom; 29. Europeaan; 31. Turkse titel; 32.
kloosteroverste; 33. inhoudsmaat; 38. le
venslucht; 39. oord; 41. broodsuiker; 43.
zoon van Zeus; 44. schildersgerei; 46. gelof
te; 47. forum; 49. breisteek; 50. troefkaart; VVi PI Ddd TS
52. schaamte; 54. grondstof voor kinine; 58.
oude lengtemaat; 59. persoonlijk vnw.
J
[5]
C 1
M
T
L3
E
E
0
ril
E
A
0
0
Dl
L
E
B
0
0
1
E
B
Jj
E
L
E
LU
Lil
U
U
L
U
Li
JU
"M]
U
0
DHQQ {QBHDB HQDQ
H Ei BBBI Q
□B BBBBMDBE3B
L
U
Ui
u
\G\
L2
Ui
u
Ui
u
LJ
E
E
E
Jj
A
S
E
E
H
T
H
E
L
O
T
M
T
T
lv
T
R
O
P
E
K
O
_Bl
E
R
T
TT
T
R
M
1
K
s
a"
T
JJ
"r
\K
E
p
X
L
N
H
O
T
E
T]
"N
T
G
1
D
E
L
L
E
E
N
A
~r~
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
2 36 58 18 59 19 35 22 24 45
11 en 4 20 60 8 46 25 23 26 4
28 29 34 61.
De
luxe dominospel zijn:
Mw. A. Slobbe-Heus, Mozartstraat 12, Lisse
(kruiswoord).
Mw. I. van Asperen, Staringkade 50, Leiden
(cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 35
Horizontaal:
5. Die stukken zijn tijdelijk moedeloos (13); 8. Hoogste
tijd voor een piek (6); 9. Zo dronken als een baviaan (6);
11. Naar school (14); 12. Munt van een springer (4); 13.
Onder de indruk van een treffer (9); 14. Aangetast door
verwennerij (8); 15. Eén van de dieren die boren (4); 16.
Vrekken aan de was (7); 19. De kroegbaas leeft niet
meer in deze plaats (9); 21. Waait naar binnen bij de
bakker (9).
Verticaal. 1. Hierin zitten geen mannen (10); 2. Niet
opstaan bij de pakken (10); 3. De minnares van een lar
ve? (10); 4. In zijn huis spreekt men niet over de strop
(9); 6. Kleding voor de nacht (10); 7. Gave van het abat
toir (11); 10. Schijnen gelukkig niet te slagen (7); 17.
Stof in de urine bij moeder (6); 18. Vreemd schoeisel
van een varensgast (5); 20. Zo voornaam is een vork (4).
Oplossing
nummer34
Horizontaal: 6. Lichtreclame; 9.
ondank; 10. ijsklomp; 11. keten;
12. geurstof; 13. ouderavond;
15. roem; 16. leed; 17. d;
18. voortgang; 20. graafwesp;
22. stilstand.
Verticaal: 1. Pianokruk; 2. kra
ken; 3. schijngrond; 4. zaakkun-
digen; 5. demonstrant; 7. haan
tje de voorste; 8. oplopen; 14.
andermaal; 19. areaal; 21. pad.
dammen
Voor de meeste mensen zit de
zomervakantie er bijna op en
staat onder meer het nieuwe
damseizoen voor de deur. Om
dat er daarnaast ook nog eens
weinig bekend is over het ver
loop van de WK-match tussen
Tsjizjov en uitdager Schwarz-
man (op het moment dat deze
rubriek gemaakt werd althans)
leek het mij passend u vandaag
een zestal eindspelopgaven
voor te schotelen. De moeilijk
heidsgraad is redelijk te noe
men en voor alle standen geldt
dat wit speelt en wint. Ter con
trole zijn ook de cijferstanden
vermeld. Voor u echter aan de
slag gaat vraag ik u namens
damclub Krommenie om van
daag (zaterdag 29 augustys)
deel te nemen aan het Dammen
op de Zaanse Dam. Men kan er
sneldammen (10 of 30 min.) of
deelnemen aan een simultaan-
séance. Het evenement gaat om
12.00 uur van start. U kunt nog
meespelen als u zich uiterlijk
11.00 uur telefonisch opgeeft bij
Martin Berends, 075-7715691
Cijferstanden:
3
O
O
9
O
cj:
b
S
O
m
0
#i
o:
tin
b
O
O
b
Diagram 2: wit 26, 49, dam 50;
zwart 34,38.
Diagram 3: wit 9, 18, dam 4;
zwart 15, 20, 27.
Diagram 4: wit 12, 39, 44, dam
1; zwart 25, dam 48.
Diagram 5: wit 10, 44, 49; zwart
16,31,36.
Diagram 6
Diagram 6: wit 8, 9, 36;
schaken
In september speelt wereld
kampioen Gari Kasparov in
Praag een match over zes partij
en tegen Jan Timman. De
match zal vanuit Nederland
met grote belangstelling worden
gevolgd. Tegelijk mogen we ons
afvragen wat Kasparov in spor
tief opzicht voor bedoeling
heeft met deze match. Ik heb
veel respect voor Timman, die
op de jongste wereldranglijst
met een 22-ste plaats weer te
rug is aan de top. Maar hij is
noch een belangrijke rivaal voor
Kasparov, noch een aanstor
mend talent. Vindt Kasparov
Timman een interessante spar
ringpartner? Gaat het hem om
het geld? Ik denk dat we de
vraag moeten uitbreiden, en
ons afvragen wat Kasparov
überhaupt nog voor drijfveren
in de schaakwereld heeft.
Het is opvallend, dat Kasparov
de laatste jaren steeds minder
traditionele toernooien speelt,
en zich steeds meer met alter
natieve activiteiten bezighoudt.
Zo is hij nogal eens actief met
partijen tegen televisiekijkers of
simultaans via internet. Bij dat
laatste heeft Kasparov een tik
keltje last van achterdocht. On
langs beëindigde hij in Londen
voortijdig een partij uit een in-
temetsimultaan, omdat hij er
van overtuigd was dat zijn te
genstander een computer ge
bruikte. Commentatoren merk
ten meesmuilend op dat Kaspa
rovs stelling op dat moment te
wensen overliet.
Toch is Kasparov ook geïnteres
seerd in computerschaak, al zijn
zijn resultaten daarmee niet po
sitief. U herinnert zich vast nog
zijn nederlaag tegen Deep Blue
in 1997. Ook tegen de program
ma's Genius en Fritz heeft hij in
matches grote moeite gehad.
Die ervaringen hebben hem wel
op een nieuw idee gebracht,
ifll i.
A
A AA
A
A A11
£3
a aa
a
s m
-JS -a
A
EB
door hem 'Advanced Chess' ge
naamd. Dit jaar speelde hij een
match tegen Topalov, waarbij
beide spelers tijdens de partij
een computer mochten raad
plegen. De spelers hadden een
uur bedenktijd per partij; de
match eindigde in 3-3 en werd
door Kasparov gewonnen na
vluggertjes.
Een heel andere activiteit van
Kasparov is het spelen van si
multaans over vier of zes bor
den, tegen zeer sterke tegen
standers. Hij begon in 1988 en
1989 met wedstrijden tegen de
topspelers van Frankrijk, die hij
beide keren met 4,5-1,5 ver
sloeg. In 1992 won hij met 3-1
van Duitsland (met onder ande
ren Hort en Lobron), waarvoor
hij een BMW ter waarde van
90.000 mark ontving. In datzelf
de jaar versloeg hij Argentinië
met 4-2 en 5-1. Pas vijf jaar later
pakte hij dit spelletje weer op en
versloeg Argentinië weer met
nagenoeg dezelfde cijfers. Dit
jaar boekte hij een indrukwek
kende zege op Israël met 3-1 en
4-0. Niet alleen was het de
grootste uitslag tot nu toe, maar
vooral de tegenstand was in
drukwekkend. Alle vier de spe
lers hadden een rating van on
geveer 2600 en behoorden daar
mee tot de top honderd van de
wereld! De bekendste voor ons
was Emil Sutovski, die in 1996
wereldjeugdkampioen werd en
in 1997 het VAM-toernooi in
Hoogeveen won.
Wit: Sutovski
Zwart: Kasparov
1 e4 c5 2 Pf3 d6 3 d4 cxd4 4
Pxd4 Pf6 5 Pc3 a6 6 Le2 e6 7 f4
Le7 8 0-0 0-0 9 a4 Pc6 10 Le3
Dc7 11 Khl Te8 12 Lf3 LfB 13
Dd2 Pa5 14 Df2 Pc4 15 Lel e5
16 Pde2 d5 17 fxe5 Pxe5 18 Lf4
dxe4 19 Pxe4 Pd5 20 Lg3 De7 21
Tadl Pxf3 22 gxf3 Pf6 23 P2c3
Pxe4 24 fxe4
Sutovski is een heldere aanvals-
speler en zal hier heel content
zijn geweest met zijn open to-
renlijnen en zijn dreiging Pd5.
24... Lh3 25 Tfel Tac8 26 Ld6
De6 27 Lxf8 TxfB 28 Td3 Dh6 29
Pd5 Kh8 30 Tg3 Le6 31 Tegl
Dh4 32 Dd4 f6 33 c4
Na 33 Txg7 Txc2 krijgt zwart te-
genkansen. Sutovski houdt zijn
grote tegenstander liever onder
druk.
33... Tf7 34 Pb6 Te8 35 Tdl h6
36 Te3 Tfe7 37 e5 Lg4
Een gekke zet, waarmee zwart
toch tegenspel krijgt. Na 38 h3
Txe5! staat zwart plotseling ge-
38 Tg3 f5 39 Pd5 Txe5 40 Pf4
Df6 41 TH Tel 42 Dxf6 Txfl 43
Kg2 Txf4!
Zie diagram 1Zwarts stelling is
zo veilig, dat hij in alle rust met
twee torens een mat net kan
breien zonder dat wits dame
iets kan aanrichten.
44 Dc3 Te2 45 Kgl Tfe4 46 h3
Tel 47 Kh2 T4e2 48 Tg2 Te3 49
Dxel Txel 50 hxg4 fxg4 51 a5 h5
52 Kg3 g5 53 Th2 Te3
Wit geeft het op; zwart wikkelt
af naar een gewonnen pionnen-
eindspel.
De volgende partij, gespeeld in
november 1997 in Engeland, is
typerend voor een simultaan
partij tegen een zwakke tegen
stander. Wit lijkt lang doelloos
heen en weer te schuiven, maar
dat komt waarschijnlijk omdat
hij zich nou eenmaal niet op al
le partijen kan concentreren.
Zwart blijft daarop geduldig af
wachten, wat een beruchte fout
is. De beslissende aanval komt
dan namelijk altijd wel eens.
Wit: Kasparov
Zwart: Lee
1 c4 Pf6 2 Pc3 c5 3 Pf3 e6 4 g3
b6 5 Lg2 Lb7 6 0-0 a6 7 Tel d6 8
e4 Dc7 9 d4 cxd4 10 Pxd4 Le7 11
Le3 0-0 12 Tel Te8 13 f4 g6 14
g4 Lf8 15 g5 Pfd7 16 Pde2 Pc6
17 Pg3 Db8 18 a3 Pa5 19 Lfl
Dc7 20 Pbl Pc6 21 Pc3 Pa5 22
b3 Tac8 23 Lg2 Lg7 24 Pbl Db8
25 Lfl Pc6 26 b4 Pa7 27 Dd2
Ted8 28 Pc3 Pc6 29 Tedl LfB 30
Df2 La8 31 Tc2 a5 32 b5 Pe7 33
Tcd2
Zie diagram 2. In plaats van de
verdedigende zet Pc5 besluit
zwart eindelijk tot een bevrij
dingsactie, maar die kan hij met
zijn beperkte speelruimte allang
niet meer verdragen.
33... d5 34 f5 gxf5 35 exfB e5 36
Pxd5 Pxd5 37 cxd5 Lxa3 38 Pe4
Lb4 39 Dh4 Lxd2 40 Txd2 PfB 41
Dh6 Lxd5 42 Pf6 Kh8 43 Ph5
Zwart geeft het op.
filatelie
Het is ontegenzeggelijk een
prachtig velletje, dat dinsdag 1
september verschijnt (met twee
80 c.-zegels) en waarmee de in
huldiging van koningin Wilhel-
mina in 1898 en de aanbieding
van de Gouden Koets door de
Amsterdamse bevolking weer in
herinnering wordt geroepen.
Een sfeervol velletje, een ko
ninklijk vel, zou Wim Sonneveld
hebben gezegd.
Ook de zegels zijn heel mooi. Ze
springen eruit. De linker laat het
staatsieportret van koningin
Wilhelmina (in koningsmantel)
zien en de andere toont de
Gouden Koets voor de Ridder
zaal, terwijl koningin Beatrix na
het uitspreken van de Troonre
de weer instapt (1989). In de
bovenrand van het velletje staat
'Huldeblijk van het Amsterdam-
sche volk' en in de onderste
rand 'aan hare majesteit konin
gin Wilhelmina'. Tussen de ze
gels het jaartal 1898.Toch zullen
we dit fraaie velletje na 1 sep
tember niet of nauwelijks op
een brief terugzien. En waarom
niet? Eenvoudig omdat het zich
niet leent voor gebruik op een
gewone envelop. Het formaat is
namelijk 165 bij 85 millimeter
en de afmetingen van een enve
lop zijn 160 bij 110 a 112 milli
meter.
Het velletje zal dan ook een
prooi worden van postzegel- en
oranjeverzamelaars. Slechts een
enkeling zal de moeite nemen
het velletje - dat zich daar overi
gens wel toe leent door de aan
gebrachte perforaties - te gaan
slopen om de zegels apart te ge
bruiken. Veel zal dat echter niet
gebeuren, want wat heb je nu
de zegels uit bij voorbeeld de
stripvelletjes los op een brief ge
zien. Toch ook nauwelijks.
Bij het bepalen van de oplage
heeft PTT Post daar volgens mij
ook al rekening mee gehouden.
Die is 2 miljoen. Te weinig om
te mikken op algemeen gebruik,
voldoende voor verzamelaars
en voor buitenlandse belang
stelling.
Zowel de postzegel- als de oran
jeverzamelaar kan aan het her
denkingsvelletje eventueel nog
een bijzonder aspect toevoegen.
Van 4 tot en met 6 september
wordt namelijk ter gelegenheid
van de postzegeltentoonstelling
'100 jaar Vorstinnen op de Ne
derlandse Troon, Europese Vor
stenhuizen', die in het World
Trade Center (Coolsingel) in
Rotterdam wordt gehouden,
een bijzonder poststempel ge
bruikt De afbeelding in het
stempel is ontleend aan de
postzegel die is uitgegeven op 6
september 1898 (de dag van de
inhuldiging van koningin Wil
helmina), de zogenoemde 'kro
ningsgulden' of'kroningszegel'.
Het stempel wordt gebruikt ge
durende de openingstijden van
de tentoonstelling in een stand
van de organisatie. Wie niet op
de tentoonstelling komt om het
velletje van dit bijzondere stem
pel te laten voorzien kan ook af
drukken krijgen door voldoende
gefrankeerde enveloppen/kaar
ten te sturen naar PTT Post, de
Verzamelservice, Postbus
30051, 9700 RN Groningen Op
de eveneens voldoende gefran
keerde envelop/omslag vermel
den: Stempel vorstenhuizen.
Stempeling is mogelijk tot één
week na de tentoonstelling.
De (gratis) tentoonstelling, met
internationale deelname, is spe
ciaal gewijd aan postzegelcol
lecties met het thema 'vorsten
huizen in Europa'. Verschillen
de vorstenhuizen en postmusea
werken mee door het beschik
baar stellen van postzegels, ont
werpen van zeeels, drukproe
ven, enz., met afbeeldingen van
koningen, koninginnen, prinsen
en prinsessen. NB. Op dit mo
ment zijn er nog tien regerende
vorstenhuizen: België, Dene
marken, Groot- Brittannië,
Liechtenstein, Luxemburg,
Monaco, Nederland, Noorwe
gen, Spanje en Zweden.
In Zweden wordt langzamer
hand nog nauwelijks een zegel
uitgegeven met een kroon-
waarde-aanduiding. Op 20 au
gustus verscheen opnieuw een
aantal Brev-zegels. De 100-ste
geboortedag van de schrijver
Vilhelm Moberg (1898-1973), in
Zweden bekend door de vierde
lige emigrantenreeks, wordt ge
memoreerd op een Brev-rolze-
gel (5 kr.). Op de zegel het diep-
doorgroefde gezicht van de
schrijver en hoofdfiguren uit
'De emigranten'.Ook ae jaarlijk
se groetzegels zijn Brev-zegels.
Zes stuks in een boekje; prijs
30 kr. De zegels tonen, om het
uit de 15e eeuw daterende
Zweedse gilde van suikerbak
kers te eren, gebakjes.
