Internetten vanuit
luie stoel en via tv
Economie
audeteam op zoek naar
aders die GSM's storen
Aardappelcampagne van start
IMF vol lof over Thaise hervormingen
Grootste 'oliebeker' in aanbouw
'Defensie zit particuliere
bommenspeurders dwars'
Twijfels over aanbesteden
telefoonverkeer overheid
Roebel zakte steeds vaker door bodemprijs
,NDAG 17 AUGUSTUS 1998
lEln rticuliere autoverkoop neemt af
jjK. De greep van autobedrijven op de markt van gebruikte
^sneemt toe. Het aantal auto's dat direct wordt verkocht
>n de vorige en de nieuwe eigenaar neemt af. Volgens de
-_g. de branchevereniging voor garagebedrijven bedroeg het
OPl al gebruikte auto's dat autobedrijven de eerste zes maanden
1998 verkochten 568.000. Dat is een toename van twaalf
ent ten opzichte van 1997. Het aantal auto's dat direct tus-
eigenaren wisselde, lag in die periode op 317.000, dat is ne-
6 l': tien procent minder dan in 1997. Het marktaandeel van pro-
la ionele autobedrijven steeg met acht procent tot 64 procent.
1.2:
ïSï gere Pr'Js vermindert olie-inkomsten
9? ELDQRti De olieproducerende landen krijgen door de lage
bi; )rijs veel minder geld binnen dan voorheen. De Duitse krant
i'ï delsblattschrijft vandaag dat de leden van de OPEC
95 janisatie van Olie Exporterende Landen) dit jaar ongeveer
74: ()erde minder met hun olie verdienen dan vorig jaar. Dat be-
2oocint ^at ^un 0''e"ink°msten sinds 1986 niet zo laag zijn ge-
15!oc !st Het Handelsblatt heeft berekend dat de uitvoer naar
island in de eerste helft van dit jaar ruim zevenhonderd mil-
-,5! gulden minder heeft opgeleverd dan in de eerste helft van
gjaar. In de VS is de import voor het eerst groter dan de helft
de olie die het land verbruikt. Dat komt omdat steeds meer
jrikaanse oliebronnen onrendabel worden.
iver roept 14.000 'Rangers' terug
7ÏÏ jEÈLi De Britse autofabrikant Rover, onderdeel van het Duit-
".2s MW-concern, heeft gisteren 14.000 exemplaren van het type
ge Rover naar de garage teruggeroepen. Er kan zich een de-
voordoen in een van de slangen van het koelsysteem. Het
om alle Range Rovers in benzine-uitvoering die zijn gepro-
i'?i eerd tussen juni '94 en januari '98. De Classic, Discovery,
io!s ilander en Defender vallen niet onder de terugroepactie. De
gratis vervangen.
dia belooft honderd miljoen banen
De komende tien jaar komen er in India honderd
oen banen bij. Deze belofte deed de Indiase premier Atal Be-
Vajpayee zaterdag in een toespraak ter gelegenheid van On-
inkelijkheidsdag. De premier verklaarde dat vermindering
de werkloosheid 'een belangrijk punt is op de nationale
nda'. Hij gaf toe dat het moeilijk is om voor iedereen een
te creëren, maar hij achtte dat niet onmogelijk. Schattin
geven aan dat er tot 2002 gemiddeld 94 miljoen mensen in
a zonder werk zitten. In de vijfjaar tot 1997 waren het er ge-
ië!o: deld 58 miljoen. India telt ongeveer 960 miljoen inwoners.
ouwbare statistieken over de werkloosheid zijn er niet.
«egafusie banken in VS goedgekeurd
iingtonHet Amerikaanse ministerie van justitie heeft zijn
Ikeuring gehecht aan de fusie tussen NationsBank en Ban-
lerica, een transactie waarmee 114,6 miljard gulden is ge
lid en waarmee de grootste bank van de Verenigde Staten
laat. De toestemming werd gegeven nadat de bedrijven
den ingestemd met het afstoten van zeventien bankfilialen
staat New Mexico. De fusie, de op een na grootste uit de
hiedenis na die tussen Citicorp en Travellers, moet ook nog
den goedgekeurd door de Fed, de Amerikaanse centrale
rsatel: kwart groter klantenbestand
erdam Met de overname van het telecombedrijfje Bizztel
root telecomaanbieder Versatel zijn klantenbestand met 25
ent tot vijfduizend. Het gaat om zakelijke klanten. Net als
atel is Bizztel voornamelijk actief op het gebied van tele-
verkeer voor middelgrote en kleine bedrijven. Bizztel is we-
erkoper van telefoondiensten. Het bedrijf heeft voet aan de
uc id in het noorden, van het land. De overname past inde
istrategie van Versatel. Versatel opereert sinds 1995 op de
ommarkt in Nederland, en vanaf afgelopen juni in België,
en enkele jaren wil directeur Mesch vijf procent van de Be-
7 K x-markt in handen hebben.
nterregionaal Fraudeteam
Nederland is een onder-
Igestart naar het gebruik
05 stoorzenders die onder-
het mobiele telefoonver-
3I; volledig blokkeren. De zo-
4,4: en 'GSM-banners' hebben
kort hun intrede gedaan
horeca. Sommige onder-
85§rs willen zo voorkomen
sfeer in hun zaak wordt
zz|oed door mobiele telefo-
54:1 woordvoerder van het
1.8J lijk openbaar ministerie
dat KPN Telecom en
el zich bij de Rijksdienst
^.[Radiocommunicatie (RDR)
ieklaagd over de sto-
,Het probleem doet
liet op grote schaal voor,
de eerste klachten hebben
er serieus genomen", zegt
illegale stoorzenders zijn
draagbare kastjes met
3 lereik dat varieert van en-
^onderden meters tot een
van enkele kilometers.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van verkeer en
waterstaat dateren de de eerste
berichten over de stoorzenders
al van april. „De RDR doet er
onderzoek naar met peilwa-
gens, net zoals andere illegale
zenders worden opgespoord",
zegt hij. „Tot dusver hebben we
niemand op het gebruik van
zo'n apparaat kunnen betrap
pen. Het gebuik van de stoor
zenders is domweg verboden en
kan ook levensgevaarlijk zijn.
Wie kwaad in de zin heeft, kan
met het blokkeren van het mo
biele telefoonverkeer de be
drijfsvoering van een bepaalde
firma ontregelen. Ook alarm
nummers zijn dan niet meer
bruikbaar."
De woordvoerster van Liber-
tel erkent dat mobiele telefonie
soms ergernis veroorzaakt. „Wij
adviseren onze klanten de ge
dragsregels voor mobiele telefo
nie te volgen, dat betekent on
dermeer dat de draagbare tele
foon wordt uitgeschakeld in de
bioscoop, het theater of het res
taurant."
- SONALIA
president A. VAN WA VEREN van KPN International wordt al-
'46: en directeur van het samenwerkingsverband van AT&T en
.30! lurce (KPN, Swisscom en het Zweedse Telia). Hij volgt D. Roth
weg moet omdat AT&T vanaf 2000 uit het verband stapt en
,25fanienwerken met British Telecom. Roth is in dienst bij AT&T.
05 IfDER ENT (36) wordt per 1 september directeur van de dro-
23j jketen Etos van Ahold. De vertrekkende directeur W. Vreezen
7C'; loemd tot president van Ahold Asia Pacific. Van der Ent werkt
36 'g in een managementfunctie voor Makro in Spanje. Hij heeft
verleden ook gewerkt bij Vendex.
c? lad van Bestuur van Ahold heeft A. BOER (40) benoemd tot
p- dent van Aholds Tsjechische dochteronderneming Euronova.
28 K nu nog algemeen directeur van Maxis Nederland. Daarvoor
fdde hij managementfuncties bij Unigro en Makro. Euronova
35 aide vorig jaar met 120 winkels een omzet van 480 miljoen. De
•dochter heeft vijfduizend werknemers.
iief
vc STOUT is benoemd in de directie van scheepsbouwer Van
essen-de Noord in Krimpen aan den IJssel, sinds enige tijd
deel van IHC Caland. Stout is sinds 1965 in dienst van het be
was het laatst manager techniek van GNS, de civiele
tëbouwtak.
latiseerder Astra Informatica in Nieüwegein heeft drie men-
ngezocht als lid van de nieuwe raad van commissarissen. Het
A A. ANBEEK VAN DER MEIJDEN (voorzitter, oud-vice-
i der van de raad van bestuur van Delta Lloyd Verzekerings-
I. B. G. F. VAN MULKEN (BSO, Nedlloyd) en mr. J. P. M. BA-
"d hoofddirectie Stad Rotterdam Verzekeringen). Astra gaat
de termijn naar de Amsterdamse beurs.
KPN steekt met Net.Box concurrent WebTV de loef af
den haag .gpd-amp
KPN Telecom brengt vanaf 1 oktober een systeem op de
markt waardoor het mogelijk is via de telefoonlijn en een
tv te internetten. Het systeem maakt een computer over
bodig. Het benodigde kastje, de zogenoemde Net.Box,
heeft de omvang van een pocketboek en wordt aangeslo
ten op de tv, de telefoon en het elektriciteitsnet. KPN gaat
de Net.Box leveren met een afstandsbediening en een
draadloos toetsenbord. Het totale pakket gaat 799 gulden
kosten of kan voor 29,95 gulden per maand worden ge
huurd.
Voordeel is volgens KPN dat
je gewoon in de huiskamer uit
je luie stoel kunt internetten of
bij thuiskomst even kunt con
troleren of er nog e-mail is bin
nengekomen. KPN Telecom
steekt concurrenten Philips en
Sony daarmee net de loef af.
Overigens kan hun WebTV elk
moment van Groot-Brittannië
het Kanaal oversteken naar het
Europese vasteland.
Zowel Net.Box als WebTV
werden anderhalf jaar geleden
gelanceerd. De van oorsprong
Franse box is een uitvinding
van het jonge bedrijfje NetGem,
dat inmiddels al in Duitsland,
Spanje, Zwitserland, Finland en
de Arabische Emiraten zaken
doet. Van WebTV, een samen
werking met computergigant
Microsoft, zijn er in de VS in
middels enkele honderdduizen
den verkocht.
KPN verwacht met het systeem
een doorbraak op het gebied
van internetten te bewerkstelli
gen. „Het Internet wordt zo
voor iedereen toegankelijk. Ook
voor mensen die geen zin heb
ben in ingewikkelde handelin
gen met een computer", zegt
een woordvoerder.
In eerste instantie biedt het
systeem toegang tot het eigen,
beperkte Het Net van KPN Tele
com. Wie ook op het wereldwij
de netwerk wü surfen, heeft
vooralsnog een internetprovider
nodig. KPN levert daarom een
kennismakingsabonnement van
dochteronderneming Planet In
ternet/World Access (PI/WA)
mee. Behalve de aanschafkos
ten betaalt de consument tele
foonkosten en het abonnement
van de provider.
Zuivelreuzen
krijgen er een
concurrent bij
ruswuk anp
De zuivelreuzen Friesland Co-
berco en Campina Melkunie
krijgen er in april een concur
rent bij. Het is de nieuwe on
derneming Farm Dairy die
vanuit een nog te bouwen fa
briek in Lelystad dagverse zui
velproducten op de markt gaat
brengen.
Initiatiefnemer en belangrijk
ste geldschieter van het project
is G. de Bruynefdirecteur en
oprichter van het aardappelver
werkingsbedrijf Farm Frites in
Oudenhoorn. De Bruyne wil uit
concurrentieoverwegingen niet
zeggen aan welke supermarkten
hij de dagverse zuivel gaat leve
ren. Voor 45 miljoen kilo is de
afzet geregeld, zegt hij. Over een
aantal jaren wil De Bruyne de
productie uitbreiden tot 150
miljoen kilo melk per jaar. In
het nieuwe bedrijf is plaats voor
twintig tot dertig man perso
neel. De investeringskosten
schat hij op meer dan tien mil
joen gulden.
Werk zat voor
ex-werknemers
Fokker in VS
amsterdam anp
De 28 ex-Fokkerwerknemers die
bij Boeing in dienst zijn, komen
niet op straat te staan. Zij zijn in
dienst van uitzendbureau
Randstad Polytechniek. Het uit
zendconcern zegt direct werk
voor ze te hebben .bij Neder
landse, Duitse en Franse lucht
en ruimtevaartbedrijven.
Boeing werkt aan een reorga
nisatie waarbij 28.000 van de
238.000 arbeidsplaatsen moeten
verdwijnen. De banen van con
tractanten zoals de Nederlan
ders staan mogelijk op de tocht.
Het uitzendbureau heeft in Eu
ropa honderd vacatures voor de
hoogopgeleide vliegtuiginge
nieurs. „Dit is flexwerk optima
forma. Randstad verwacht dat
er tussen de tien en vijftien Ne
derlanders terug willen. Na het
faillisement van Fokker vertrok
ken 44 ingenieurs naar Boeing.
Een aantal begon voor zichzelf
of haakte af, waardoor er nu
nog 28 over zijn.
Deskundigen, die het tv-inter-
netten hebben getest, geven het
systeem een kans van slagen.
Bij de presentatie van de Net
.Box op de grote multimedia-
beurs in Cannes bleek dat het
ongeveer vijf minuten kost om
het apparaat te installeren en
aan te sluiten. Veertig seconden
later waren de eerste digitale
stappen op Internet gezet. „Het
moet supereenvoudig zijn", leg
de de vertegenwoordiger van
NetGem bij gelegenheid uit.
„In Europa heeft eenvijfde
van de huishoudens een pc,
maar zelfs als je ze een ander
jasje geeft en in verschillende
modellen, vormen en kleuren
aflevert worden er nooit zo veel
verkocht als van telefoons of
tv's", is NetGems filosofie ver
der.
De WebTV van Philips, Sony
en Microsoft is in grote lijnen
vergelijkbaar met de Net.Box.
Zoals het zich nu laat aanzien
verschillen ze ook nauwelijks in
prijs. In de praktijk zal moeten
blijken of de consument aarvhet
tv-intemetten wil. Pc-gebrui-
kers willen in de meeste geval
len ook teksten opslaan en af
drukken alsmede programma
tuur binnenhalen. Die mogelijk
heden bieden de Internet-tv's
niet. Je kunt de beelden hooguit
op de videorecorder opnemen.
gaselternijveen» Met de aanlevering van de eerste
fabrieksaardappelen bij Avebe is vandaag de jaar
lijkse aardappelcampagne begonnen. Dat gebeurde
terwijl de Plantenkundige Dienst in Wageningen
zo'n 170 partijen zetmeelaardappelen onderzoekt
op bruinrot. Bij Avebe leidde de gesignaleerde
aardappelziekte niet tot grote onrust. Dankzij de
hoge zetmeelgehaltes denkt de coöperatie de ge
plande opbrengst van 485.000 ton zetmeel dit jaar
te halen. foto anp jacob melissen
bangkokdpa
Thailand is het eerste land in
Azië dat een vergaande hervor
ming van zijn financiële sys
teem heeft voorgesteld. De
maatregelen zijn de meest om
vattende tot nu toe, zo zei
Anoop Singh, vice-directeur
voor Azië van het Internationaal
Monetair Fonds (IMF), dit
weekeinde in Bangkok. Een
IMF-delegatie overlegt daar
over het verdere verloop van de
kredietverlening van ruim 34
miljard gulden aan het land.
De maatregelen komen neer
op de privatisering van staats
bedrijven en de stimulering van
buitenlandse investeringen in
het bankwezen. Het ministerie
van financiën heeft vijftien mil
jard beschikbaar gekregen om
noodlijdende banken van nieuw
kapitaal te voorzien. Afgelopen
vrijdag werden al vier banken
aangewezen om te worden ge
privatiseerd of onder de hoede
van andere banken te worden
gebracht.
den haag gpd
plosieven, 'maar wij doen er al
les aan om die terug te dringen'.
Hij wil niet bevestigen dat een
kwart van de Nederlandse ge
meenten met problemen
kampt.
Defensie heeft sinds kort
'hulp' gekregen van enkele zelf
standige explosieve opsporings-
bedrijven. Die ondernemingen
zijn veelal opgezet door oud-
militairen afkomstig van het Ex
plosieven Opruimings Com
mando (EOC) van de land
macht. „Vanzelfsprekend", al
dus de woordvoerder van de
fensie, „heeft het leger bepaalde
veiligheidseisen aan deze be
drijven gesteld. Sinds 1 augus
tus zijn die van kracht."
Volgens de betrokken onder
nemingen misbruikt het defen
sieapparaat zijn positie als toe
zichthouder om een monopolie
op het gebied van de explosieve
opsporing te behouden. De vei
ligheidseisen zijn namelijk zo
streng dat het onmogelijk is er
aan te voldoen.
Defensie brengt de veiligheid
onnodig in gevaar door opspo-
ringsbedrijven van explosieven
het werken onmogelijk te ma
ken. Het leger doet alles om mi
litairen die een eigen bedrijf zijn
begonnen te traineren. Er ont
staan daardoor levensgevaarlij
ke situaties, omdat het leger zelf
onvoldoende capaciteit heeft
bommen op te sporen.
Deze beschuldigingen wor
den geuit door diverse bedrij
ven en de werkgeversorganisa
tie VNO-NCW. Jaarlijks worden
er volgens de betrokkenen dui
zenden explosieven uit de
Tweede Wereldoorlog gevon
den door onwetende burgers.
Een kwart van alle gemeenten
kampt met terreinen waar zich
bommen en granaten in de bo
dem bevinden. Door een gebrek
aan middelen kan het leger al
het werk niet aan.
Een woordvoerder van defen
sie erkent dat er wachtlijsten
zijn voor het opsporen van ex-
den haag anp
gorkum Bij staalconstructiebedrijf Mercon in
Gorkum wordt in opdracht van Bluewater Terminal
Systems de grootste oliebevoorradingstoren ter
wereld gebouwd. De ruim dertig meter hoge con
structie wordt als een omgekeerde beker in de
boeg van een mammoettanker gemonteerd, waar
na 43 pijpleidingen als kilometerslange rietjes gas
en olie vanuit de bodem naar de tanker transporte
ren. Acht ankerkettingen houden het gevaarte, dat
voor de Braziliaanse kust komt te liggen, op zijn
plaats.
foto anp ton bobsboom
Telecombedrijven staan niet
echt te springen om het tele
foonverkeer voor Nederlandse
overheidsinstellingen te gaan
verzorgen. Zij hebben grote
twijfels over de grootte van de
aanbesteding van telefonie -
zo'n 110 miljoen gulden - om
dat veel overheden al contrac
ten hebben afgesloten met tele-
comaanbieders. Bovendien zou
de 'ambtenarenmentaliteit' er
wel eens voor kunnen zorgen
dat de meeste overheidsinstel
lingen liever bij het vertrouwde
KPN blijven. Programmabureau
ON21 meldde vorige week dat
de overheid voor 110 miljoen
gulden aan telefoondiensten
gaat aanbesteden. ON21 (Bin
nenlandse Zaken, Justitie, Be
lastingdienst, VNG en Sociale
Verzekeringsbank) is organisa
tor van de aanbesteding. Doel
daarvan is de geliberaliseerde
telecommarkt te stimuleren en
zelf geld te besparen. De over
heid is de grootste telefoonklant
van Nederland met een reke
ning van 200 miljoen gulden.
moskou afp
vervolg van voorpagina
Het afgelopen weekeinde is er
op hoog niveau over de maatre
gelen rond de roebel overlegd.
President Jeltsin, die vorige
week zei dat hij zijn vakantie
niet wilde onderbreken omdat
hij anders zou toegeven dat er
sprake is van een crisis, arri
veerde vanmorgen toch in Mos
kou.
Jeltsin heeft steeds beweerd dat
er van een devaluatie geen spra
ke zou zijn. Analisten hielden er
al eerder rekening mee dat Rus
land aan een waardeverminde
ring van zijn munteenheid niet
zou kunnen ontkomen. Het op
rekken van de marge waarbin
nen de koers kan schommelen,
riekt naar een devaluatie.
Tot vandaag gold voor de roebel
een marge van vijftien procent
boven of beneden de 6,2 per
dollar, dus tussen 5,27 en 7,13.
Die fluctuatieruimte zou gelden
tot het jaar 2000. De centrale
bank gaf voor elke dag de toege
stane hoogste en laagste koers
op. Die praktijk is nu afgeschaft.
De roebel was de laatste tijd bij
herhaling lager dan de laagste
koers die de centrale bank op-
gaf.
De Russische minister van fi
nanciën, Michail Zardonov, gaf
vandaag de verzekering dat de
bevolking tegen de negatieve
gevolgen van de crisis wordt be
schermd. De maatregelen moe
ten speculatie tegen de roebel
verhinderen. Zadornov en pre
sident Sergej Doebinin van de
centrale bank lieten weten dat
speculanten de laatste tijd de fi
nanciële markten domineerden.
De dollar steeg als gevolg van de
roebelmaatregelen. De koers zat
maandagmorgen kort na de be
kendmaking boven de 2,04 te
genover 2,0230 gulden aan het
eind van de handel van vrijdag.
Wat later bleek de koers iets ge
zakt. De afgelopen nacht arri
veerde een delegatie van het In
ternationaal Monetair Fonds
(IMF) in Moskou voor overleg
over crisismaatregelen waar het
parlement mee moet instem
men. Vorige week stelde het
parlement het debat daarover
uit, wat voor het IMF aanleiding
was om achthonderd miljoen
dollar van een deellening van
5,2 miljard dollar vast te hou
den.
Afgelopen donderdag greep de
centrale bank al in op de wissel
markt om de koers van de roe-
i bel te ondersteunen en om te
proberen het vertrouwen in het
bankwezen overeind te houden.
Vice-bankpresident Kiseljov zei
dat er nauw met de banken
wordt samengewerkt. Het geld
verkeer tussen de banken on
derling is de laatste paar dagen
vrijwel tot stilstand gekomen.
Sommige banken hebben niet
aan hun verplichtingen vol
daan.
De centrale bank van Rusland
gaf de bevolking zaterdag nog
de verzekering dat hun spaar
geld veilig is bij de banken in
het land. „Er is geen reden om
te proberen zo snel mogelijk
geld van de rekeningen te ha
len", verklaarde vice-president
Kiseljov van de Russische cen
trale bank op tv.
In de telefoonwereld wordt
getwijfeld of het werkelijk om
110 miljoen gulden gaat. „Het is
een beetje een lege huls gewor
den", zegt een ingewijde. Ener-
tel, Esprit Telecom, Telfort en
Versatel hebben inmiddels al
verscheidene contracten geslo
ten met overheidsinstellingen.
Manager overheidsbeleid van
Telfort (NS en British Telecom)
verwacht bovendien dat de res
terende instellingen weinig zin
hebben een nieuwe aanbieder
in de arm te nemen. „De men
taliteit van 'behoud het goede'
is bij velen aanwezig", aldus
R. van den Hoven Van Gende-
ren. Telfort weet dan ook nog
niet zeker of het meedoet aan
de aanbesteding.
Volgens Versatel kan de aan
besteding nog best interessant
zijn. Maar juridisch adviseur
M. van der Heijden verwacht
eveneens dat het niet eenvou
dig zal zijn de oude aanbieder
van de troon te stoten. „Je hebt
te maken met overheidsinstel
lingen die het liefst risico's mij
den en daardoor voor KPN zul
len kiezen. Die mensen zitten
op budgetten. Ook al besparen
zij daarop, het geld gaat toch te
rug naar Financiën", zegt Van
der Heijden.
Enertel, onlangs overgeno
men door het Amerikaanse
WorldPort, volgt de aanbeste
ding met grote belangstelling.
„Wij zullen bieden, maar con
currenten krijgen pas een kans
als het een doorzichtig proces
wordt. KPN moet volgens de re
gels van toezichthouder Opta
meedoen", aldus een woord
voerder.
Esprit Telecom weet ook nog
niet of het gaat meedingen naar
een contract. Recentelijk sloot
het Britse telecombedrijf, dat
een kwart van zijn omzet in Ne
derland behaalt, al een overeen
komst met het ministerie van
buitenlandse zaken voor het af
handelen van het telefoonver
keer, exclusief lokale belletjes.
