Honderden buitenlanders
inmiddels weg uit Congo
GOED
KOOP
Omagh bestaat nu uit niets
anders dan verdriet
Buitenland
Serviërs nemen laatste bolwerk van UCK in
President Habibie biedt
Indonesiërs excuses aan
itNDAG 17 AUGUSTUS 1998
lijn-explosie Oekraïne: 17 doden
Een methaangasexplosie diep in een kolenmijn in Loe-
in het oosten van Oekraïne, heeft gisteren aan zeker ze-
itien mijnwerkers het leven gekost. Zes mijnwerkers worden
jvermist. Van de 123 kompels die ondergronds waren, waren
27 aan het werk in dat deel van de mijn dat door de explosie
id getroffen. De oorzaak van het ongeluk wordt onderzocht,
de verouderde kolenmijnen in Oekraïne kwamen dit jaar al
termijnwerkers om.
(atersnood China breidt zich uit
go. Aan de watersnood in China lijkt geen einde te komen,
wijl dijken langs de rivier de Yangtze opnieuw dreigen te bez-
kendoor hoogwater, trad in het noordelijke Binnen-Mongo-
de rivier de Ulyji Muren buiten zijn oevers. Daardoor kwa-
m 146.000 mensen vast te zitten, van wie er inmiddels 70.000
veiligheid zijn gebracht. De Yangtze beleefde de zesde hoog-
lerpiek van deze zomer, waarin volgens officiële cijfers meer
p tweeduizend mensen in heel China zijn omgekomen als ge-
|gvan overstromingen.
diné vanuit Ghana beschoten
De regering van de West-Afrikaanse staat Togo heeft gis-
en een infiltratiepoging vanuit het buurland Ghana verhin-
id. Nadat inwoners van de hoofdstad Lomé gistermorgen
iden opgeschrikt door beschietingen met zware en lichte wa-
ps vanuit Ghana, zette de regering troepen en vliegtuigen in
pde nader aangeduide 'agressors' het hoofd te bieden. Later
ide minister van binnenlandse zaken weten dat de situatie
der controle was. Ook Ghana heeft de beweerde invasiepo-
ig veroordeeld. Beide regeringen zeiden samen te werken om
aanvallers uit te schakelen.
>pniars Taliban gaat verder
[ul. De fundamentalistische strijders van de Taliban hebben
het noorden van Afghanistan de stad Aybak ingenomen. De
liban rukken al ruim een week op tegen de verschillende mili-
s die tot voor kort de strijders van de Taliban uit het noorden
jbeerden te houden. De Taliban hebben gisteren voor het
steen vlucht met noodhulp op de stad toegelaten. De VN en
Rode Kruis staakten hun hulptransporten naar de stad op 4
[ustus. De Taliban veroveren met succes de infrastructuur en
jben hun tegenstanders op moeilijk bereikbare plaatsen van
aar geïsoleerd.
oden bij busongeluk in Indonesië
MTA» In Indonesië zijn gisteren zeker 26 mensen omgeko
en en acht zwaar gewond geraakt toen de overvolle passa-
isbus waarin zij zaten van de weg raakte en in een acht meter
p ravijn stortte. Nog eens 46 mensen liepen minder ernstige
wondingen op. Het ongeluk voltrok zich in de buurt van het
rpCibedug Limbangan, ongeveer 160 kilometer ten oosten
ïlakarta. Overlevenden hebben verklaard dat de chauffeur
iter het stuur in slaap was gevallen.
erkeersproblemen bij de Brenner
2ANOTwee dagen na de aardverschuiving op de Brenner-
ihveg in de Italiaanse Alpen moet het verkeer ook vandaag
grekening houden met vertragingen. Die worden veroorzaakt
)r de reparatiewerkzaamheden bij Fortezza, waar zaterdag
Duitse toeristen om het leven kwamen in een lawine van
dder en stenen. Weliswaar zijn de modder- en steenmassa's
de wegen over de Brenner en van de spoorweg verwijderd,
ar nu moeten delen van de autosnelweg opnieuw worden ge-
ilteerd. Verder moeten de hellingen worden gestabiliseerd.
eonazi's herdenken dood Hess
Ongeveer 150 neonazi's hebben zaterdag in Greve, een
irstadje van Kopenhagen, de dood van de nazi Rudolf Hess
dacht. De rechts-extremisten hadden de herdenking ver
loven naar de vroege morgen om ongeregeldheden te voorko-
n, maar de politie moest toch in actie komen om met traan-
en31 arrestaties tegendemonstranten tegen te houden. Ook
derde neonazi's werden twintig arrestaties verricht, enkele
gens het bezit van verboden wapens. Alle arrestanten werden
er weer vrijgelaten. In het oosten van Duitsland is een 13-jari-
jongen gewond geraakt bij een overval op een camping door
kele tientallen neonazi's. Onder de rechts-extremisten waren
igelijk ook Nederlanders. De groep viel 's nachts binnen op de
mping. Ze schreeuwden 'Heil Hitier' en andere provocerende
•gans. Het is nog onduidelijk hoe de jongen gewond raakte.
"een voor de eerste 2.50
Wie nu een Liberie! Personal of Li
aertel Professional abonnement
'"it. profiteert niet alleen van de beste g
sprckskwaliteit, de voordeligste
brieven en vier maanden gratis abonnem
nt.
Maar krijgt bovendien 2 kaarten voo
het Rolling Stoncsconcert van
P'cmber a.s. in Den Haag. Tenminste, als
u snel beslist. Want er zijn slechts
kaarten beschikbaar. Mocht u ook
w vrienden willen meenemen,
dan snel de ticketlijn voor de regulie
e kaartverkoop: 0900 300 1250
V) p.min.). Daar kunt u nog terecht voor
de laatste kaarten.
Bel voor meer informatie, de act.evoo
waarden of het dichtstbijzijnde
'■""ppunt gratis l.ibertel 0800 05 60.
Rebellen voorspellen spoedige inname van Kinshasa
Honderden buitenlanders hebben Congo het afgelopen
weekeinde spoorslags verlaten. Onder hen waren acht
tien Nederlanders. Volgens de opstandelingen tegen pre
sident Kabila kunnen rebellerende troepen de hoofdstad
Kinshasa op zeer korte termijn innemen.
KINSHASARtr-ANP-AFP
De Nederlanders wilden zater
dag per boot vertrekken naar
Brazzaville, de hoofdstad van
het 'andere' Congo. Maar ze
kregen geen toestemming voor
de overtocht. De groep is toen
met een Airbus van de Belgi
sche luchtmacht vertrokken
naar Gabon. Ongeveer dertig
Nederlanders die op evacuatie
geen prijs stelden, zijn in Congo
achtergebleven.
De Congolese regering ver
bood gisteren de uittocht van
enkele honderden mensen tij
dens een Franse evacuatieactie.
Zaterdag konden ongeveer drie
honderd buitenlanders Congo
wel per boot verlaten. Ook gin
gen ongeveer 260 mensen weg
in een Frans vliegtuig. Een grote
groep Libanezen regelde zelf
een toestel.
De sfeer tegenover buitenlan
ders in de hoofdstad Kinshasa
werd de afgelopen dagen grim
miger naarmate de opstande
lingen tegen het bewind van
president Kabila verder opruk
ten. Vooral Tutsi's, Fransen en
Amerikanen zijn het doelwit
van de groeiende woede in
Kinshasa. Veel Congolezen den
ken dat Frankrijk en de Verenig
de Staten de drijvende kracht
zijn achter de opstand. De
meeste rebellen zijn Tutsi's. Ze
ker drieduizend mensen de
monstreerden zaterdag in Kins
hasa tegen de aanwezigheid van
buitenlanders.
Volgens berichten van men
sen die Congo hebben verlaten,
zijn veel buitenlanders bang
voor de toenemende haat. Die
zou worden aangewakkerd door
de regering-Kabila. Zo zouden
de autoriteiten volgens aanhan
gers van de rebellen kapmessen
hebben uitgedeeld uit aan 'on
gecontroleerde gedrogeerde
jongeren'.
De omstreden president Ka
bila keerde gisteren vanuit zijn
zuidelijke geboortestad Lubum-
bashi terug in Kinshasa, waar
zijn positie steeds benarder
wordt. Hij verscheen op de tele
visie om te bewijzen dat hij te
rug was. Hij verklaarde dat hij
de rebellen zal verslaan en de
bevolking gaat bewapenen.
Kinshasa kan volgens de snel
oprukkende rebellen elk mo
ment vallen. De opstandelingen
zijn naar eigen zeggen gevor
derd tot op 120 kilometer van
de stad. Tijdens de opmars zou
den zich regeringstroepen bij
hen hebben g
«SA»
/v7TïM.VL
Wanhopig wachten inwoners van Omagh buiten het Omagh Leisure Centre op nieuws over hun familie en vrienden die slachtoffer zijn geworden
van de bomaanslag. Het Leisure Centre is ingericht als crisiscentrum waar politie en medewerkers van de gemeente gegevens verzamelen over de
slachtoffers. foto ap peter morrison
OMAGH HANS LEBER
Het was een feestelijke zater
dagmiddag in de Market Street
in het Noord-Ierse Omagh. Kin
deren liepen de vele-kleine win
kels in en uit om met hun moe
ders nieuwe schooluniformen
te kopen. En agenda's natuur
lijk, met pennen in zoveel mo
gelijk kleuren. De optocht met
rijdende toneelstukken, uitge
voerd door de jeugd van
Omagh, was aanstaande.
Drommen mensen wachtten al
langs de kant van de weg toen
de bom om tien over drie af
ging. In één klap werden 28
mensenlevens weggerukt. On
der de doden waren tien kinde
ren.
Het was één van de drukste da
gen van het jaar in Omagh.
Market Street was de drukste
plek en met de meeste kinderen
in de buurt. De daders hadden
het haarfijn uitgekiend. Zij wil
den zoveel mogelijk slachtof
fers. Sterker nog, ze hadden er
ook geen moeite mee enkele
politiemensen uit Omagh met
een levenslang trauma op te za
delen. De agenten stuurden op
basis van een vals bomalarm de
bevolking de verkeerde kant uit,
rechtstreeks naar de bom.
Omagh bestaat nu uit niets an
ders dan verdriet. De ongeveer
35.000 inwoners hebben alle
maal wel een bekende die ge
wond is of overleden. Voor 26
Noord-Ierse families betekende
de bomaanslag het verlies van
een naaste. In Spanje wordt ge
rouwd om twee kinderen die
meededen aan een studiereis.
Uit één familie vonden drie ge
neraties de dood.
Politie-inspecteur Kevin Sheehy
staat er verslagen bij. „Mijn col
lega's stuurden de mensen weg
bij het gerechtsgebouw, waar
volgens een telefonische waar
schuwing de bom zou afgaan.
Ze hebben ze rechtstreeks naar
de bom gestuurd, die vierhon
derd meter verderop afging.
Met dat idee moeten ze verder
leven. Maar het onderzoek is
gaande, we zullen ze pakken."
In Omagh Leisure Centre, in ge
bruik als crisiscentrum, klinkt
een ijselijke kreet. Een jongen
van een jaar of twintig liep al
een uur verdwaasd en in paniek
rond, maar heeft nü zekerheid.
Hij valt zijn moeder in de ar
men. Zijn twee broertjes houdt
hij ook stevig vast. Zo staan ze
enkele minuten samen te hui
len. Ze hoopten nog op goed
nieuws over hun vader, maar
wisten al die tijd eigenlijk wel
beter. Hij is vermoedelijk stukje
voor stukje bij elkaar i
vorens er iets was wat hem her
kenbaar maakte.
Bij de plaats van de ramp wor
den de eerste bossen bloemen
gelegd. Of liever: op zo'n twee
honderd meter afstand van de
rampplaats, want daar zijn poli-
tie-eenheden inmiddels met in
frarood warmtezoekers aan het
speuren naar over het hoofd ge
ziene lichaamsdelen. Niemand
wordt voorlopig toegelaten om
dat het technisch onderzoek
Lokaal verslaggever Richard
Molligan maakte een verslag in
het ziekenhuis. Hij slikt: „Een
abbatoir. Mensen zonder be
nen, zonder armen. Er hing ie
mand dood op de schouders
van een man. Iedereen zag dat
het over was, maar die man wil
de dat niet geloven."
Er was geen extra politie op
straat in Omagh. Geen extra
veiligheidsmensen. Omagh
staat bekend als een ongedeelde
stad. Agenten spreken van 'wei
nig spanningen' tussen de beide
bevolkingsgroepen. Een agent
wordt opnieuw witheet: „Hoezo
spanningen, wat doet het er
toe? Er vielen slachtoffers onder
beide groepen. Niemand hier is
kwaad op de andere partij, ie
dereen heeft verdriet. Meer niet.
Maar de IRA pakt deze mensen
van het zogeheten Real IRA zelf
wel. Daar wordt intern mee af
gerekend. Natuurlijk weten ze
wie het hebben gedaan."
Het bezoek van IRA-voorman
Adams leidt tot een rare sfeer in
Leisure Centre. „En wat vind je
nou van je vrienden?", roept
een man geëmotioneerd. „Het
zijn mijn vrienden niet", rea
geert Adams. De Ierse premier
McAleese, ook op bezoek bij de
families van de slachtoffers,
wisselt geen woord met Adams.
Toch is het voor het eerst dat de
IRA-voorman een aanslag ver
oordeelt. Tot voor kort was het
helemaal ondenkbaar dat hij
zijn medeleven kwam betuigen
bij de slachtoffers.
Steeds meer families druipen af
uit het Leisure Centre. De ze
kerheid die zij wilden hebben,
betekent het begin van hun
rouwproces. Meer dan honderd
gewonden liggen her en der in
Noord-Ierse ziekenhuizen. Co-
ordinerend chirurg Pinto van
het lokale Tyrone Hospital in
Omagh heeft niet geslapen.
„We wisten niet bij wie we
moesten beginnen, zoveel ge
wonden. Ik roep partijen op: Dit
wil ik nooit weer meemaken."
PRISTINA DPA-AFP
LIBERTEL
Servische troepen hebben giste
ren na een lange belegering een
verzetshaard van het Kosovo
Bevrijdingsleger (UCK) ingeno
men. De plaats Junik, dichtbij
de Albanese grens, gold als het
laatste bolwerk van betekenis
van de UCK-strijders en lag al
weken onder vuur. Honderden
UCK-strijders en burgers zijn de
grens met Albanië overgevlucht.
Ook het plaatsje Lodja is op het
UCK heroverd.
De nieuwe politieke leider
van UCK, Dema^i, heeft giste
ren aangekondigd dat het UCK
een nieuwe tactiek gaat toepas
sen, 'die voor de Serviërs nog
erger, moeilijker en onaan
vaardbaarder zal zijn'. Ondanks
de ernstige verliezen van de af
gelopen weken blijft Demagi
van mening dat het UCK de
enige kracht is die een recht
vaardige oplossing kan brengen
voor de etnische Albanezen in
de omstreden en aan de deel
staat Servië ondergeschikt ge
maakte provincie.
De verovering van Junik is
van Joegoslavische zijde als
Amerikanen lijken bereid
hun president te vergeven
WASHINGTON JOHN WANDERS
CORRESPONDENT
Bijna heel Amerika gaat er
van uit dat Clinton orale
seks heeft gehad met voor
malig stagiaire Monica Le
winsky. Zeven maanden ge
leden werd daar nog in af
keurende zin over gespro
ken. Platgewalst door de ex
cessieve aandacht in de
Amerikaanse media over
heerst bij het publiek inmid
dels de onverschilligheid.
Dat de president zijn
seksuele avontuurtjes met
Lewinsky tot nog toe glas
hard heeft ontkend, doet er
kennelijk weinig toe. Clin
tons populariteit is onaan
getast door de affaire en blij
kens opiniepeilingen is het
Amerikaanse volk bereid
hem te vergeven, ook al
maakt hij vandaag voor de
federale grand jury een draai
van 180 graden.
De publieke opinie, nu
nog in het voordeel van
Clinton, kan snel omslaan
als er nieuwe feiten aan het
licht komen die de positie
van de weinig populaire
aanklager Starr versterken.
Als Starr kan aantonen dat
hij niet de gek is waarvoor
het grote publiek hem
houdt, dat hij niet al vier
jaar lang op kosten van de
Amerikaanse belastingbeta
ler bezig is met een heksen
jacht op de Clintons, maar
dat hij in het Witte Huis een
patroon van list en bedrog
aantrof, dan kan het volk
zich radicaal tegen de presi
dent keren.
Naar verwachting zal Starr
zijn onderzoeksrapport ko
mende maand presenteren
aan het Congres. Het is ver
volgens aan het Congres om
te bepalen of de inhoud van
het rapport voldoende aan
leiding biedt voor de meest
drastische stap denkbaar:
het starten van een afzet
tingsprocedure tegen de
president.
Indien de Republikeinen
ertoe besluiten Clinton te
wippen en daar met steun
van de Democraten ook nog
in slagen hetgeen voor
alsnog twijfelachtig is dan
zal de eerstvolgende Repu
blikeinse presidentskandi
daat tijdens de verkiezingen
van 2000 moeten opboksen
tegen een ingewerkte presi
dent Gore. Hij heeft als vice-
president nauwelijks uitstra
ling, maar de rol van presi
dent zou hem legio moge
lijkheden bieden daarin ver
andering te brengen. Vanuit
Republikeins perspectief
lijkt een afzetting van Clin
ton zo bezien geen geweldi
ge strategie.
Een waarschijnlijker vari
ant is dat de Republikeinen
Clinton zijn laatste termijn
als president laten uitdienen
en hem met zoveel mogelijk
vervolgonderzoeken blijven
achtervolgen. Veel Republi
keinen zien Clinton graag
als aangeschoten wild, als
het symbool van een in hun
ogen perverse liberale
denktrant die gedoemd is te
mislukken. Zolang Clinton
strompelt, zullen de Demo
craten strompelen, is hun
redenering.
Wij krijgen die
vlekken er wel uit
JERUZALEM AFP
FBI-medewerkers verschaf
fen zich in het geheim toe
gang tot de woning van Mo
nica Lewinsky. Ze weten de
hand te leggen op 'De Jurk'.
Later brengen ze verslag uit
aan het Witte Huis met de
geruststellende mededeling:
de klus is geklaard. Inder
daad, de geheime agenten
zijn erin geslaagd de veel
besproken en wellicht met
presidentieel sperma be
vlekte blauwe avondjapon
helemaal schoon te krijgen.
Helaas voor Clinton is het
verhaal niet echt, maar een
reclamespot op de Israëli
sche televisie voor een was
middel van Unilever, dat
'witter dan wit' wast. De
productiemaatschappij
Weinberg-Carasso-Shamir,
die achter de satirische re
clamespot zit, vindt verwij
ten als zou de spot van
slechte smaak getuigen on
zin. Ze hoopt dat haar idee
Staatshoofd wil invloed leger inperken
JAKARTA THEO HAERKENS
CORRESPONDENT
President Habibie wil Indonesië
omvormen tot een open demo
cratie waarin de mensenrechten
worden gerespecteerd en het le
ger een bescheiden rol speelt.
Hij benadrukte dat iedereen de
ruimte krijgt zijn opvattingen te
ventileren, bijeenkomsten te
houden en zich te organiseren.
Hij bood de bevolking en de fa
milies van de slachtoffers van
het Soeharto-regime zijn ver
ontschuldigingen aan.
Habibie deed dit zaterdag
voorafgaand aan de viering van
de 53ste Onafhankelijkheids
dag, vandaag. Hij nam op 21
mei het roer over van Soeharto,
die het land 32 jaar met ijzeren
vuist regeerde. Habibie nam af
stand van Soeharto's Nieuwe
Orde, waarin hij zelf tientallen
jaren lang een vooraanstaande
rol speelde.
De nieuwe president wil een
burgerlijke samenleving waarin
democratie en welzijn centraal
staan. Habibie concludeerde
dat het leger, dat in sociale en
HAK
APPELMOES
pot 720 ml. van y&T
n»
overwinning gemeld. Waarne
mers menen echter dat, net als
bij eerdere recente militaire
overwinningen van de Serviërs,
de UCK-strijders verkozen hun
bolwerk op te geven en zich el
ders te hergroeperen. Ze zou
den zich schuil houden in de
bergen en afwachten op een
nieuwe gelegenheid om de Ser
viërs te bestoken.
OETKER
RISTORANTE
PIZZA'S
WITTE DRUIVEN
.PSwcesBV tel 035-5483333
CSD
ELKE DAG GOED NIEUWS S
politieke zaken een flinke vinger
in de pap heeft, aan invloed
moet inboeten.
De datum waarop hij als pre
sident werd beëdigd, 21 mei,
noemde Habibie 'het begin van
het tijdperk waarin de democra
tie ontwaakt'. Respect voor de
mensenrechten is daarvan een
onmisbaar onderdeel. Het Soe-
harto-bewind lapte die aan zijn
laars, vooral in Aceh, Irian Jaya
en Oost-Timor. Ook werden po
litieke tegenstanders ontvoerd
en gemarteld. Habibie bood
voor die misdaden zijn veront
schuldigingen aan.
Habibie nam afstand van de
opvatting dat mensenrechten
een puur westers cultureel pro
duct zijn. „We moeten de waar
digheid van alle mensen respec
teren, ongeacht religie, ras,
huidskleur, sekse of sociale sta-
Pakistan levert
verdachte van
bomaanslag uit
NAIROBI-ISLAMABAD AP
Pakistan heeft een verdachte
van de recente bomaanslagen
op de Amerikaanse ambassades
in Kenya en Tanzania gearres
teerd en aan Kenya uitgeleverd.
Dit maakte het Pakistaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken
gisteren bekend. De verdachte,
Mohammad Sadik Howaida,
werd op de dag van de beide
aanslagen in Karachi aangehou
den nadat hij uit Nairobi was
aangekomen.
Een anonieme zegsman bij de
regering verklaarde dat de auto
riteiten een verband vermoeden
tussen Howaida en de Saudi-
sche multi-miljonair Osama bin
Laden. De in Afghanistan
woonachtige Bin Laden is vol
gens Amerikaanse functionaris
sen één van de belangrijkste
geldschieters van terroristische
aanslagen tegen de door hem
gehate Verenigde Staten. In Na
irobi zitten in verband met het
onderzoek naar de bomaansla
gen nog vijf mensen vast. Twee
personen die in Dar es Salaam
vastzitten zijn mogelijk mede
plichtig, maar behoren volgens
het hoofd van de Tanzaniaanse
recherche niet tot de daders. Bij
de aanslagen in Kenya en Tan
zania kwamen 257 mensen om
en raakten meer dan vijfdui
zend gewond.
