Aanhangers Kabila slaan terug
Kenya's zieke gezondheidszorg kan nog veel
Buitenland
Celstraffen tegen
'coupplegers' in
Suriname geeïst
Kosovo: UCK vecht
om laatste stellingen
AO 11 AUGUSTUS 1998
ie treinbestuurders staken door
Het ziet ernaar uit dat de wilde staking van Waalse
Qstuurders, die sinds vrijdag vooral het treinverkeer in
céië verlamt, voorlopig doorgaat. De directie van de Belgi-
hoorwegen (NMBS) heeft gisteren na contact met de vak-
ft, die de acties niet ondersteunen, een oproep gedaan op
riiinisten om het werk zo snel mogelijk te hervatten. Die
aan die oproep nog geen gehoor gegeven. De staking
ïderlandse reizigers vrijwel uitsluitend op het traject
jcht-Luik. NS-klanten zijn daar voorlopig aangewezen op
kjes. De Thalys en de intercity's tussen Amsterdam-Brus-
ijs ondervinden geen hinder, aldus de NS.
huad nieuwe president Ecuador
De christen-democraat Mahuad is gisteren in het parle-
ii Quito beëidigd als president van Ecuador. Mahuad won
ijkskveede ronde van de verkiezingen van vorige maand nipt
faijn populistische tegenstander Noboa, die vice-president is
fe|den. Mahuad riep de Peruaanse president Fujimori op een
jakkoord te tekenen. Ecuador en Peru hebben een grens-
:t, dat in 1995 leidde tot een militair treffen waarbij tiental-
iden vielen. Delegaties van beide landen hebben tot nu toe
ifs geprobeerd een oplossing voor het conflict te vinden.
^1 storingen in Duitse kerncentrales
In de negentien Duitse kerncentrales hebben zich de af-
"ig èn tien jaar meer dan 2.000 incidenten voorgedaan. Twee
ing het om een 'directe melding', wat betekent dat er acu-
Wgheidstechnische gebreken zijn geconstateerd. Dit schrijft
Ttse krant Bild vandaag. De krant baseert zich op een rap-
iat fat de Duitse minister van milieu Merkel vandaag presen-
Vorige week bleek uit een opiniepeiling dat de meerder-
de Duitsers wil dat op lange termijn alle kerncentrales
:rtejtsland worden gesloten.
=jge kinderen verdacht van moord
[ito. Twee kinderen van 7 en 8 jaar uit Chicago worden ver-
flvan de moord op een 11-jarig meisje. Ook zouden ze het
Ji eerst seksueel hebben misbruikt. De twee zijn gisteren
^leid aan de kinderrechter. Nog nooit eerder zijn in Chi-
Rulke jonge kinderen aangehouden op verdenking van
Hoe de jongens precies berecht en eventueel bestraft
_jn is nog niet duidelijk. De verdachten kunnen niet volgens
jrmale strafrecht worden berecht, omdat ze daarvoor te
ajn. Maar de staat Ilinois heeft geen speciale strafinrichting
^julke jonge personen.
ina: geen overstroming na vloedgolf
Een vloedgolf in de Yangtze-rivier is gisteren de grote in-
istad Wuhan gepasseerd, zonder dat het tot de gevreesde
omingen is gekomen. Elders in centraal China blijft de
verlast echter grote ellende veroorzaken. Het waterpeil
Yangtze steeg op enkele centimeters na tot de hoogte van
records, waardoor het water bijna over de in onlangs aan-
e zandzakversterkingen sloeg. De nooddijken hielden het
Jr en de stad van 7 miljoen inwoners werd een ramp be-
Iti. De Chinese autoriteiten stelden het opblazen van dijken
"jde Yangtze uit, nadat het waterpeil iets was gezakt. Zondag
dijken bij Jianli opgeblazen om het waterpeil naar bene
is krijgen. Volgens het persbureau Xinhua werden 50.000
_en uit het gebied geëvacueerd.
-ancieel directeur Expo'98 opgepakt
bN» Financieel directeur Caldeiri van de wereldtentoon-
[gExpo '98 in de Portugese hoofdstad Lissabon is gisteren
Jikt wegens onregelmatigheden in de boeken van de orga-
Portugese kranten melden vandaag dat omgerekend
en miljoen gulden wordt vermist. De onregelmatigheden
n fa bij een routinecontrole met het oog op de sluiting van de
bnstelling op 30 september, aldus Expo-chef Ferreira. Het
ïment, dat begon op 22 mei, had eerst met tegenvallende
sèkersaantallen te kampen. De toegangsprijzen gingen voor
se|eel omlaag. De Expo is gewijd aan de zee. en de oceanen.
hi B
n.gië: aantal zedendelicten neemt toe
II Het aantal zedendelicten in België vertoont een sterke
jog! Er werden ten opzichte van.1996 10,6 procent meer
flndingen en 18,2 procent meer verkrachtingen geregi-
rd. Ook zijn vorig jaar dertien doden gevallen bij zedende-
L De cijfers staan in het jaarverslag van de Algemene Poli-
Djundienst. De toename kan evenwel het gevolg zijn van de
"Iherpte aandacht voor deze vorm van misdrijven naar aan-
Jg van de zaak-Dutroux. Ruim de helft van de aanrandin-
verd gepleegd op minderjarigen. Ook in de meeste gevallen
Je verkrachtingen waren de slachtoffers onder de 18 jaar.
netisch gewijzigd eten onderzocht
Jên» De Britse Labourregering wil meer en beter onderzoek
I genetisch gewijzigd voedsel. Met deze eis reageerde het ka-
Fgisteren op onthullingen over een lopende studie die, mo-
voor het eerst, schadelijke effecten door gemanipuleerd
Ésel aan het licht brengt. Volgens de betrokken staatssecreta-
[poker zijn er nog geen plannen voor een onmiddellijk ver
klaar hij erkende dat er veel meer tests nodig zijn. Labour-
in toonden zich verontrust over de eerste resultaten van een
3e naar de schadelijke gevolgen van genetisch gemanipu-
J voedsel. Uit het onderzoek blijkt dat genetisch veranderde
sppelen het immuniteitssysteem van ratten schade kunnen
Tengen. De wetenschappers betwisten de veiligheid van de
%ve voedseltechnologie voor de mens.
a
r:
mipdeel van Titanic geborgen
ffiNTQ' Onderzoekers hebben gisteren een deel van de Tita-
Seborgen. Het stuk plaatstaal van de romp aan de stuur-
ffdzijde, dat 6,5 bij 4 meter groot is, is het eerste deel van het
dat aan de oppervlakte is gebracht sinds het schip in april
Efzonk. De groep van ongeveer honderd onderzoekers aan
gd van het schip de Abeille had twee keer eerder gepoogd het
Wan de romp uit het water te tillen. Het deel van het wrak
■t niet alleen gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek,
zal ook voor het publiek te bezichtigen zijn. Het als 'on
paar' beschouwde reusachtige passagiersschip kwam tij-
4 zijn eerste grote oversteek van de Atlantische Oceaan op 15
i 1912 in botsing met een ijsberg en verging. Daarbij kwa-
J 1.522 van de 2.200 opvarenden om het leven.
uw geval van vergiftiging in Japan
Tien Japanners zijn gisteren na het drinken van groene
iet vergiftigingsverschijnselen in een ziekenhuis opgeno-
Aanvankelijk meldde de politie dat er sporen van cyanide
r n waren aangetroffen, maar na een eerste grondig onder-
bleek dit onjuist te zijn. Het is het tweede geval van vergifti-
Jin twee weken tijd in Japan. Op 25 juli stierven vier mensen
Bet cyanide en arsenicum te zijn vergiftigd op een zomerfes-
I Van de tien die maandag in een ziekenhuis zijn opgeno-
f' bevinden zich er drie in kritieke toestand.
een afscheiding Nevis van Saint Kitts
ÉDe twee Caribische eilandjes Nevis en Saint Kitts
itie. Van de kiesgerechtigden op Nevis heeft 62
n een referendum weliswaar uitgesproken voor
freid, maar de benodigde tweederde meerderheid
e niet gehaald. Als dat wel was gebeurd, was Nevis
[van de kleinste staatjes ter wereld geworden. Volgens de nog
picièle resultaten stemden 2.427 Nevisianen voor afschei
den 1.498 tegen. Vaticaanstad is met 800 inwoners overigens
fetwist de kleinste onafhankelijke staat.
Artsen zonder Grenzen evacueert medewerkers uit oosten Congo
Troepen die trouw zijn gebleven aan president Kabila
van de Democratische Republiek Congo hebben gisteren
enkele bescheiden militaire successen aan het front in
het zuidwesten van Congo opgeëist. De Congolese
staatsradio meldde gisteren dat regeringstroepen de ste
den Boma en Matadi in handen hebben. Ook zou het re
geringsleger de stellingen in het oosten hebben weten te
versterken.
KINSHASA AFP-ANP-Rtr-
de Congo dat de verbinding tus
sen de Congolese hoofdstad en
Boma en Matadi liggen ten de Atlantische kust vormt. Tot
zuidwesten van de hoofdstad dusver had het bewind in Kins-
Kinshasa, in het strategisch be- hasa niet willen toegeven dat
langrijke gebied rond de rivier rebellen al tot Boma waren op
gerukt. De rebellen zouden zich
nu hebben teruggetrokken in de
oliestad Muanda en de haven
stad Banana aan de Aüantische
kust. Volgens de regering zijn ze
daar ingesloten door het Con
golese leger. Volgens minister
van informatie Mumengi zijn
de gelederen van de rebellen
sterk uitgedund als gevolg van
eerdere, zware gevechten om de
garnizoensplaats Kitona.
Intussen zouden in het oos
ten van het land Ugandese troe
pen Congo zijn binnengetrok
ken. Volgens de Congolese re
gering zijn ze het gebied ter
hoogte van Lake Albert met
tanks en pantservoertuigen bin
nengetrokken. Ze zouden op
weg zijn naar de stad Bunia.
Artsen zonder Grenzen heeft
haar buitenlandse medewerkers
inmiddels uit Oost-Congo te
ruggetrokken. Onder de tien
evacuees zijn ook twee Neder
landers. De toegenomen onvei
ligheid en het feit dat de teams
niet langer effectief hulp kun
nen verlenen, is voor de hulpor
ganisatie reden voor de evacua
tie. In Oost-Congo ondersteun
de AzG gezondheidscentra met
medicijnen en leidde de organi
satie personeel op.
De teams in de oostelijke pro
vincie Kivu, op de grens met
Rwanda, zijn de afgelopen week
een aantal malen bedreigd door
gewapende rebellen en rege
ringssoldaten. De organisatie
maakt zich ook grote zorgen
over aanhoudende geruchten
dat in Congo jacht wordt ge
maakt op Congolese en Rwan
dese burgers, met name Tutsi's.
Artsen zonder Grenzen blijft
overigens wel aanwezig in het
zuiden en westen van de De
mocratische Republiek Congo
en Kinshasa.
paramaribo steven v
pathao In de plaats Panthao, in de provincie Bahr El-Ghazal, wacht het lichaam van een slachtoffer van de Sudanese hon
gersnood in de schaduw op de begrafenis. Vorige week meldden internationale hulporganisaties dat door de aanhoudende
burgeroorlog en hongersnood dagelijks al ongeveer 200 Sudanezen omkomen. foto »ap» brennan linsley
NAIROBI FRANS VAN DEN HOUDT
correspondent
Het straatbeeld van Nairobi wordt mo
menteel deels bepaald door mensen met
verband om hun ledematen en hoofden.
Zo'n 5.000 inwoners van de Kenyaanse
hoofdstad liepen vrijdag verwondingen
op bij de bomaanslag op de Amerikaan
se ambassade. Al die slachtoffers waren
aangewezen op lokale ziekenhuizen,
dokters en verpleegkundigen. Dat doet
de vraag rijzen hoe Kenya's zo vaak be
kritiseerde gezondheidszorg met deze
ongekende catastrofe is omgegaan.
„Je moet onder normale omstandighe
den een duidelijk onderscheid maken
tussen privé- en overheidsziekenhuizen
en tussen ziekenhuizen in Nairobi en
daarbuiten", zegt dokter Wanjira. „De
eerste categorie staat garant voor eerste
klas zorg en behandeling. De publieke
sector is helaas eén heel ander verhaal.
Maar vrijdag hebben alle medisch insti
tuten in Nairobi optimaal gefunctio
neerd. Dokters en verplegers hebben al
lemaal keihard gewerkt."
Wanjira werkt in het Masaba Zieken
huis, een 180 bedden tellend privé-hos-
pitaal, enkele kilometers buiten het cen
trum van Nairobi. Hij was vrijdag in de
operatiekamer toen algemeen directeur
George Momanyi binnenstormde en
hem aanspoorde op te schieten, omdat
de polikliniek werd overspoeld door
zwaargewonde mensen. „Het was een
half uur nadat de bom was ontploft, en
de slachtoffers begonnen binnen te stro
men", verhaalt Momanyi. „Het Nairobi-
en het Kenyatta-ziekenhuis, die dichter
bij het centrum liggen, waren toen al vol.
De meeste mensen hadden diepe sne
den in gezicht en handen, en ze bloed
den hevig. Ik heb nog nooit zoveel bloed
bij elkaar gezien. We hebben gelukkig
niemand hoeven weg te sturen.
Alle zeven dokters en zestig verpleeg
sters van het ziekenhuis werden opge
trommeld en ingezet. Na het bekend
worden van de catastrofe kwamen ook
buren met een medische achtergrond
toegesneld om te helpen. Oud-verpleeg
sters die zelf gewond waren, lieten zich
verbinden en gingen vervolgens aan de
slag. Iedereen was 24 uur lang non-stop
aan het werk. Leveranciers van medica
menten zorgden snel voor de aanvoer
van pijnstillers, verband, pleisters, spui
ten en hechtingsnaalden en -draden.
Ook vrienden en kennissen droegen aan
wat ze nog thuis hadden liggen. Tiental
len vrijwilligers meldden zich als bloed
donor.
„We hebben ons best gedaan", zegt Mo
manyi drie dagen na de ramp. Hij is nog
steeds enigszins beduusd van het over
weldigende karakter van de hulpopera
tie. „Bedankt, bedankt, bedankt", zegt
een net uit het ziekenhuis ontslagen
man al handenschuddend als hij Moma
nyi langs ziet komen. In totaal werden
vrijdag 450 mensen behandeld in zijn
ziekenhuis, waarvan er 24 nu nog op
zaal liggen. „Het was hartverscheurend
te zien hoe iedereen meeleefde en zich
inzette. Ik had niet verwacht dat Kenya-
nen zo goed voor elkaar konden zijn",
aldus Momanyi.
Zowat iedereen bleek plotseling bereid
het leven van een ander te redden. „Ik
had zelf een snee in m'n pols", zegt oud
verpleegster en slachtoffer Rose Ongeri.
„Maar heb toch allerlei hevig bloedende
mensen behandeld. Ik ben bang dat heel
wat vreemd bloed met dat van mij is
vermengd. Ik vertrouw maar op God dat
het niet tot een HIV-besmetting heeft
geleid."
Ook in de andere grote ziekenhuizen
heerst over het algemeen tevredenheid.
Ondanks de enorme chaos die de komst
van honderden zwaar gewonden tegelijk
met zich meebrengt, wordt de opvang
door de meeste patiënten geprezen. Ook
Kenya's grootste ziekenhuis, het 2.000
bedden telende Kenyatta Hospital, nogal
eens onder vuur genomen vanwege de
erbarmelijke omstandigheden, wordt
geloofd. Geneesheer-directeur Julius
Meme heeft veel lof voor de inzet van
zijn staf en prijst zich gelukkig dat hij net
500 nieuwe semafoons had uitgedeeld,
zodat personeel binnen een mum van
tijd konden worden opgeroepen.
„Kenya is op medisch gebied tot heel
en stephan waceman
De vijftien mannen die ervan worden verdacht
vorig jaar oktober in Suriname een staatsgreep te
hebben beraamd, hebben één tot zes jaar gevan-
genissstraf tegen zich horen eisen. De couppo
ging werd door de Surinaamse adviseur van staat
Bouterse en president Wijdenbosch in de kiem
gesmoord. De rechter doet morgen uitspraak.
Het Surinaamse leger deed op 25 oktober een
inval in een garage in het centrum van Paramari
bo. Dertien mensen werden opgepakt wegens het
beramen van een staatsgreep. Twee wisten te
ontkomen, maar werden later door de Neder
landse en Amerikaanse ambassades uitgeleverd.
De groep, voornamelijk militairen, was van
plan om later die nacht de marinebasis te over
vallen om aan wapens te komen. Vervolgens wil
den ze de Memre Boekoekazerne overnemen en
politici oppakken. Kort na de arrestaties liet Bou
terse weten al maanden op de hoogte te zijn. Ook
benadrukte hij dat het plan er goed uitzag en
'honderd procent kans van slagen' had.
Op aandrang van toenmalig minister van bui
tenlandse zaken Van Mierlo en de Amerikaanse
regering werd de verdachten door de Surinaamse
autoriteiten een eerlijk proces toegezegd. Men
senrechtenactivisten vinden echter dat de rechts
gang tegen de vermeende coupplegers niet deugt.
De coupplegers verklaarden de coup te hebben
beraamd uit ontevredenheid over de situatie in
het land. Het NOS-journaal meldde later echter
dat een ruzie over drugs de aanleiding was. Ame
rikaanse narcoticateams zouden ten minste één
van de arrestanten kennen als een 'belangrijke
drugskoerier' van Bouterse. Ook de meeste ande
re arrestanten zouden eerder door hem zijn inge
zet bij opslag en transport van drugs.
PRISTINA AP
De etnisch-Albanese opstandelingen in Kosovo
proberen zich in hun laatste overgebleven stellin
gen overeind te houden tegenover een Servische
overmacht. In het westen van de opstandige Ser
vische provincie, waar het Kosovo Bevrijdingsle
ger, het UCK, nog standhield in de plaatsen
Djakovica en Junik, werd volgens etbnisch Alba
nese bronnen gisteren nog fel gevochten.
Onder druk van het Servische offensief en ver
maningen van de internationale gemeenschap
heeft een gematigde factie van het UCK in het
weekeinde bereidheid getoond onderhandelin
gen te beginnen over autonomie voor Kosovo
binnen Servië.
De Amerikaanse gezant Hill is gisteren in Pristi-
na, de hoofdstad van Kosovo, aangekomen om te
proberen een vredesproces van de grond te krij
gen. Hij zei een 'goed gesprek' te hebben gehad
met de etnisch-Albanese leider Rugova. Hij zou
ook gesprekken voeren met andere vertegen
woordigers van de etnische Albanezen, zei Hill,
maar hij wilde niet zeggen met wie.
Albanië heeft Servië er gisteren van beschul
digd zijn luchtruim te hebben geschonden. Zater
dag en zondag waren drie maal helikopters over
Noord-Albanië gevlogen. „Door zulke incidenten
escaleert de situatie", zo werd gezegd.
veel in staat", zegt dokter Wanjira,
„maar Kenyaanse dokters en verpleeg
sters moeten wel willen en helaas is dat
niet altijd het geval. Inzet en motivatie
zijn vaak onder de maat. Dat is proble
matischer dan gebrek aan medicijnen en
apparatuur." Het blijft afwachten hoe
straks de psychiatrische opvang zal zijn
van al die mensen die een trauma aan
de bomaanslag overhouden. Waar Ke
nya in ieder geval zwaar zal moeten leu
nen op buitenlandse hulp, is op het ge
bied van plastische chirurgie om ernstig
verminkte mensen te helpen. Het land
telt slechts vijf van dergelijke specialis
ten.
Wat de ziekenhuizen nu vooral bezig
houdt, zijn de financiële gevolgen van de
noodhulp. Meme van het Kenyatta Hos
pital zegt afgelopen weekeinde het totale
budget voor dit jaar te hebben gebruikt.
Ook dokter Momanyi van Masaba Hos
pital voorziet Financiële problemen als
de overheid niet snel over de brug komt
met de hulp die ze zaterdag bij monde
van de minister voor gezondheidszorg
heeft toegezegd. „Het enige waar je in
eerste instantie aan denkt, is levens red
den. Je vraagt niemand om geld. Ook de
patiënten die zijn opgenomen, sturen
we naar huis voordat ze betalen. Ze be
loven later terug te komen met geld, en
daar vertrouwen we maar op."
Taliban melden
dood ex-premier
van Afghanistan
De leider van de anti-Taliban
alliantie in het noorden van Af
ghanistan. oud-premier Gul-
buddin Hekmatyar, is in de
noordelijke provincie Takhar
door drie mannen doodgescho
ten. Dat hebben de Taliban, de
religieuze militie die in de afge
lopen week de laatste grootste
stad in het noorden in handen
kreeg, vandaag bekendgemaakt.
De dood van Hekmatyar is nog
niet uit andere bron bevestigd.
De Taliban lieten in het mid
den wanneer Hekmatyar was
gedood en wie verantwoordelijk
was. Hekmatyar vluchtte naar
Iran toen de Taliban zijn rege
ring in 1996 uit Kabul verdre
ven. Hij keerde later terug om
een versplinterde coalitie van
anti-Talibangroepen te leiden.
De fundamentalistische Tali
ban hebben na hevige gevech
ten de stad Taloqan veroverd.
Volgens het in Pakistan geves
tigde persbureau AIP hebben de
fundamentalisten, die reeds
driekwart van het Aziatische
land in handen hebben. Talo
qan na hevige gevechten met de
aanhangers van generaal Ma-
sud ingenomen. Masud is com
mandant van de regering van
president Rabbani, die door de
Taliban is verdreven. Rabbani
was voor de verovering van de
stad uit Taloqan gevlucht.
Weer slachting
in noorden van
Angola gemeld
LUANDA »AFP
In het noorden van Angola zijn
het afgelopen weekeinde 145
mensen vermoord bij aanvallen
in Kumbi di Baze. Onder de
slachtoffers zijn drie Portuge
zen, zo hebben de autoriteiten
in de provincie Malanje gister
avond bekendgemaakt. De au
toriteiten beschuldigen leden
van Nationale Unie voor de To
tale Onafhankelijkheid van An
gola (Unita) ervan de moorden
te hebben gepleegd.
De afgelopen weken vonden
in Angola ook al massaslachtin
gen plaats. Op 21 juli werden in
de noordoostelijke provincie
Lunda Norte 215 mensen ge
dood De regering wees toen
Unita ook als de schuldige aan.
De beweging ontkent de be
schuldigingen.
Het dorp Kambu Kamama in
de provincie Malanje werd vrij
dag door gewapende mannen
overvallen. Daarbij vielen naar
verluidt tientallen doden. De
aanvallen van vrijdag zouden
diamanthandelaren als doelwit
hebben gehad.
Door de moordpartijen is de
angst toegenomen dat Angola
opnieuw zou kunnen terugval
len in een burgeroorlog. Tijdens
de lange broedertwist tussen
Unita en de regering, die begon
na de onafhankelijkheid van
Portugal in 1976, kwam een half
miljoen mensen om. In 1994
werd onder leiding van de VN
een wankele vrede gesloten.
BVD: radicale
islamieten ook
in Nederland
DEN HAAG ANP
De Binnenlandse Veiligheids
dienst (BVD) bevestigt dat er in
Nederland een netwerk van ra
dicale islamieten bestaat dat ge
welddadige acties ondersteunt.
Maar over een eventueel ver
band tussen dit netwerk en de
bomaanslagen van vrijdag in
Kenya en Tanzania wil de BVD
niets zeggen. Wel kan er vanuit
worden gegaan dat informatie
over zulke organisaties tussen
de Westerse inlichtingendien
sten wordt uitgewisseld.
Hiermee reageerde een
woordvoerder van de BVD gis
teren op berichten van het Bei-
roetse blad Middle East Repor
ter, dat een nieuwe terreurcoali-
tie mede vanuit Amsterdam
opereert. Zo'n nieuwe coalitie
zou verantwoordelijk kunnen
zijn voor het plegen van aansla
gen, zoals die in Kenya en Tan
zania. Zulke terroristische acties
kunnen namelijk niet worden
uitgevoerd zonder specifieke
kennis en een internationale or
ganisatie.
Het is niet duidelijk of de Im
migratie- en Naturalisatiedienst
(IND) betrokken is bij het on
derzoek naar de islamitische ra
dicalen. Het ministerie van jus
titie sluit niet uit dat het hier
om vluchtelingen gaat. Als dat
zo is, dan heeft dat gevolgen
voor het al dan niet verlenen
vein een verblijfsvergunning.
„Mocht een erkend vluchteling
worden verdacht van banden
met een gewelddadige organi
satie, dan kan dat uiteindelijk
leiden tot het intrekken van de
status", aldus een woordvoer
der van Justitie.