Eerste succes voor
troepen van Kabila
Na erectiepil Viagra nu
de eerste echte afslankpil
T'
Buitenland
unta weigert gesprek
iet Aung San Suu Kyi
Hokken in Europa
steeds populairder
Spanje beschuldigd van
nalatigheid bij bootramp
Meisjes roken om af te vallen
DAG 8 AUGUSTUS 1998
DPA Deutsche Pi
ir GPD Geassocieerde Pers Dier
sten
nen bij stortplaats gevaarlijk
■isjlii Zwangere vrouwen die in de buurt wonen van een
Maats voor giftig afval, lopen een hogere kans op kinderen
=boorteafwijkingen. Dit blijkt uit een Britse studie waarvan
YlVkomsten gisteren zijn gepubliceerd in het medische tijd-
t The Lancet. Het onderzoek richtte zich op 21 stortplaat-
oyi België, Frankrijk, Denemarken, Italië en Groot-Brittannië.
Verzoekers vergeleken de woonomstandigheden van de
i ers van twee groepen kinderen, die allen tijdens hun
&(%erschap in een straal van minder dan zeven kilometer van
fstortplaats woonden. De ene groep van 2.366 kinderen
ezond ter wereld gekomen, 1.089 kinderen vertoonden ge-
eafwijkingen. Het risico op afwijkingen bleek af te nemen
ij nate de moeders verder van de stortplaats verwijderd
'den. De onderzoekers noemen met name open ruggetjes,
Voblemen, vergroeiingen aan de slagaders en afwijkingen
Dloedvaten. De onderzochte plaatsen bevatten gevaarlijk
ntrieafval. De onderzoekers wijzen er echter op dat ook ge-
e ze! huisafval gevaarlijk kan zijn.
tenl
i mejerzoek naar lekken in zaak-Lewinksv
ït 0\
^igton Een federaal Hof van de Beroep in Washington
n h(gisteren bepaald dat er een onderzoek moet komen naar
:oeko°rspe'en van informatie aan de media in de zaak-Lewins-
en v?lgens bet hof zijn er ruim voldoende aanwijzingen dat me-
'eentkers uit het team van speciaal onderzoeker Kenneth Starr
flatmatisch uit de geheime verhoren hebben gelekt. Het hof
majstreept daarmee een eerdere uitspraak van een rechtbank,
ispaonstateerde dat 'het ernstige en systematische karakter van
hapfkken van geheim grand-jurymateriaal naar de media duidt
n oiin showproces.'
enst
't^leense laat 55 kinderen achter
/eertgoDe Chileense Leontina Espinoza, die als 's werelds
ebujtbaarste vrouw ter wereld gold, is op 73-jarige leeftijd over-
bet|. Zij laat een man, 55 kinderen en ruim honderd kleinkin-
jken, achter. Leontina baarde in totaal 57 kinderen, onder wie
int|in drielingen en elf tweelingen. Deze 'prestatie' leverde haar
ir Vermelding op in het Guinness Book of Records. De Chi-
°P \e baarde in 1981 haar laatste kind. Zij leed aan diabetes en
nadat ze donderdag in coma was geraakt. Ze woonde in de
mifijenwijken van San Antonio,
ike
"mein.se ex-minister verdacht van fraude
-Ier j
De Franse justitie is een officieel onderzoek begonnen
/an mo8ehjke witwaspraktijken door de vroegere minister van
nsie Leotard. Ook heeft zij een onderzoek geopend tegen
zierlaaste met^ewer^er van Leotard. De autoriteiten maakten
jflp bekend na verhoor van beide politici in het Paleis van
;rk tie in Parijs. Het duo wordt ervan verdacht in 1996 het
YYjdkantoor van de Republikeinse Partij (inmiddels omge
spt tot Liberale Democratie) illegaal te hebben gefinancierd,
rdiij
olt!onesische militairen weg uit Aceh
i ge
seumawe Militairen trekken zich binnen een maand terug
t luie Indonesische provincie Aceh (het vroegere Atjeh). De le-
tigtider generaal Wiranto heeft dit gisteren aangekondigd. Wi
tlij d maakte de terugtrekking van alle gevechtstroepen bekend
„Desprekken in de Noord-Sumatraanse provincie over de mis-
eecn die de strijdkrachten er zouden hebben begaan in de tien
ïendurende strijd tegen separatisten. Woensdag werd bekend
reetien massagraven zijn ontdekt. Daarin liggen volgens de on-
w.inkelijke Legal Aid Foundation honderdenburgerslachtoffers
levde militaire repressie aan het begin van de jaren negentig,
irei
'(ieurtocht naar Zweedse 'Nessie'
^.Vkholm Een internationaal team speurders gaat naar Mid-
J?.!-Zweden om klaarheid te brengen in een eeuwen oud mys-
over een monster dat zou leven in het Grotè Meer bij Os
mund. Met zestien schepen en sonarapparatuur vertrekt de
3 t(lgatie medio augustus. Ze gaat na of er een groot paardachtig
e8jt bestaat dat sinds het midden van de 17de eeuw al zo'n 150
1 ill is gesignaleerd. De leider van de groep is Adrian Shine, die
lim twintig jaar jaagt op het Schotse 'monster' van Loch
,s. Hij beschikt over speciaal voor dergelijk onderzoek ge-
ïkte onderwatermachines. Het Grote Meer is Zwedens op
^na grootste binnenwater en bevindt zich in de regio Jamt-
600 km ten noordwesten van Stockholm.
Itkraïne ontslaat regionale leiders
De premier van Oekraïne, Poestovojtenko, heeft gisteren
pyitig lokale en regionale bestuurders de wacht aangezegd. Zij
_jben in zijn ogen te weinig gedaan om belastinginning te ver
deren en de achterstand in loonbetalingen en pensioenuitke-
gen in te lopen. De eerste minister kwam met zijn aankondi-
,ng in een toespraak op een conferentie waarbij 500 regerings-
re£tionarissen en ruim 1.700 zakenlieden aanwezig waren.
a kraïne moet hoognodig zijn overheidsfinanciën op orde bren-
n p, waarvoor hogere belastinginkomsten cruciaal zijn.
int
,shaos op geldmarkt Suriname
;li|AMARiBOIn Suriname bezorgen de dagelijks stijgende wis-
vkoersen chaos op de financiële markt. Gisteren lag de koers
ebr de Amerikaanse dollar op de'parallelmarkt iets boven de
Surinaamse guldens, ongeveer 50 procent hoger dan de offi-
ojle koers. Een dag eerder lag de koers nog op 590 voor een dol-
jv De prijzen van importgoederen worden dagelijks aangepast.
Chet parlement hebben oppositie en coalitie de regering ge-
jetagd wat ze doet om een einde te maken aan het hollen van
koersen.
ijl
"pi jaar na bloedbad in Myanmar
flfcON.
0,belangrijkste oppositiepartij
'Myanmar, de Nationale Liga
jr Democratie van Nobel-
1 «winnares Aung San Suu
2 heeft een aanbod gekregen
°tdaag te komen praten met
jtegenwoordigers van de mi-
'ire junta. Een woordvoerder
de NLD maakte echter be-
fid dat de partij het voorstel
tijst omdat zij de condities
accepteren.
"an de militairen mag oppo-
[feleider Suu Kyi niet deelne-
aan deze onderhandelin-
Bovendien willen de NLD-
tegenwoordigers eerst weten
'arover gesproken gaat wor-
b Vorig jaar deed de NLD
(zelfde en weigerde om de ta-
rte gaan zitten met de hoog-
baas van het voormalige
ftna, Secretary Nr.l, Khin
*unt. Ook toen was de reden
1 Suu Kyi van de regering niet
[cht meepraten. Suu Kyi
eft van de militairen, die het
ld al sinds 1962 in hun ijzeren
iep houden, geeïst dat ze
or 21 augustus de macht
erdragen.
Vandaag is het tien jaar gele
den dat het leger van Myanmar
een slachting begon onder haar
politieke tegenstanders. Dui
zenden mensen, die in de
hoofdstad Rangoon (nu omge
doopt tot Yangon) deelnamen
aan vreedzame demonstraties,
kwamen daarbij om het leven.
De kans is niet groot dat oppo
sitie er vandaag in slaagt pro
testacties te houden. Duizenden
militairen bevolken het cen
trum van de stad, dat is afge
schermd van de buitenwereld.
Waarschijnlijk om de spanning
enigszins te verminderen gaf de
militaire regering gisteren toe
aan Suu Kyi's verzoek de bewa
king rond haar residentie op te
heffen.
De junta beëindigde drie jaar
geleden het huisarrest van de
oppositieleidster maar houdt
haar nauwgezet in de gaten en
beperkt voortdurend haar be
wegingsvrijheid. Zo kwam Suu
Kyi onlangs bijna een week vast
•te zitten in haar auto omdat de
militairen haar niet naar een
partijbijeenkomst buiten Yang
on wilden laten gaan. Uiteinde
lijk werd zij door de militairen
met geweld teruggereden naar
haar huis.
Vliegveld Kisangani heroverd Topontmoeting in Zimbabwe
brussel anp
kinshasa-victoria falls
Troepen die trouw zijn gebleven aan de Congolese presi
dent Kabila hebben gisteren het vliegveld van Kisangani
heroverd op opstandelingen. Dat heeft de Congolese
staatsradio gemeld. Als het bericht waar blijkt, is dat de
eerste overwinning van betekenis van het bewind-Kabila
op de rebellen sinds het begin van de strijd, enkele dagen
geleden. Kisangani is de derde stad van het voormalige
Zaïre en geldt als de toegangspoort naar het westen van
het land.
slag in zijn land niet duidelijk.
Grote afwezige is evenwel
president Mandela van Zuid-
Afrika. Dit sterkste land in de re
gio is door Mugabe niet uitge
nodigd. De Zuid-Afrikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
Afred Nzo, en zijn collega's op
defensie en veiligheidszaken
waren daarom speciaal naar
Congo gereisd en spraken Kabi
la in Lubumbashi, vlak voor zijn
vertrek. Dit onderhoud duurde
een half uur.
Enkele uren nadat Kabila uit
Kabila is zelf gisteren in Zimba
bwe aangekomen waar hij in
Victoria Falls, op de grens met
Zambia, een regionale confe
rentie bijwoont over de opstand
in zijn land. Behalve Kabila en
de Zimbabwaanse president
Mugabe worden ook de leiders
van Zambia, Uganda, Rwanda
en Namibië verwacht. Of ook de
Tanzaniaanse president Ben
Mkapa komt is na de bomaan-
Kinshasa was vertrokken om
steun te vergaren voor zijn be
dreigde regime begonnen zijn
soldaten in de hoofdstad win
kels te plunderen en etnische
Tutsi's aan te vallen. De aanval
len op Tutsi's, die kennelijk be
doeld zijn als vergelding voor de
betrokkenheid van Tutsi's bij de
opstand in Oost-Congo, doen
vrezen voor een desintegratie
van het voormalige Zaire.
Kabila en zijn tegenstrevers
lijken bereid het conflict om de
heerschappij over het immense
land tot het einde toe uit te
vechten. Kabila vroeg zijn volk
zich voor te bereiden op een
'langdurige, slepende oorlog,
een oorlog van het volk waarin
het gehele volk zijn land en de
soevereiniteit moet verdedigen.'
Eerder al beschuldigde Kabila
de Ugandese president Museve
ni en Rwanda's sterke man
Kagame ervan dat ze troepen de
grenzen over hebben gestuurd.
Xenical: wondenniddel tegen corpulentie
Zij zouden de werkelijke drij
vende kracht achter de opstand
zijn. Rwanda zal terugvechten
als Congo zijn dreigement
waarmaakt en het buurland
aanvalt, zo reageerde de Rwan
dese president Bizimungu giste
ren.
De bevelhebber van het re
bellenleger, Sylvain Bikelenge,
liet vanuit Goma weten niets te
zien in een vergelijk. ,.Een poli
tieke regeling zou betekenen
dat we meneer Kabila laten zit
ten waar hij zit. Daar zijn we to
taal op tegen. Wij vinden dat
Congo nieuwe leiders nodig
heeft, die samenwerken met
een breed samengestelde rege
ring", aldus Bikelenge. Hij
meldde nieuwe militaire suc
cessen op alle fronten. Kabila
heeft inmiddels toegegeven dat
zijn tegenstanders steden als
Goma, Bukavu en Uvira onder
controle hebben.
Heropening casino's
ankara «ap
De Turkse regering overweegt
weer casino's toe te staan. De
regering wil zo toeristen lokken.
In februari had de regering de
76 casino's in het land gesloten
omdat het vrijplaatsen zouden
zijn voor misdaad.
Steeds meer koppels in Europa
wonen samen. De populariteit
van het huwelijk is sterk afge
nomen. 'Praktisch overal'
groeit het aantal baby's met
ongetrouwde ouders, consta
teert het Europees bureau van
de statistiek (Eurostat).
Bijna èen kwart van de kinderen
die in de Europese Unie ter we
reld komen, heeft ouders zon
der trouwboekje. In 1980 was
dat nog minder dan tien pro
cent. Zelfs in het conservatieve
re zuiden van Europa is het
aantal 'buitenhuwelijkse' ge
boortes verdubbeld, zo blijkt uit
de gegevens van Eurostat en de
Raad van Europa die deze week
zijn gepubliceerd.
Het zijn de eerste resultaten
van een omvangrijke demogra
fische studie in 46 landen, die
de situatie van 1980 vergelijkt
met de toestand in 1997. De
studie bestrijkt een bevolkings
groep van 810 miljoen mensen.
IJsland, waar twee op de drie
baby's geen getrouwde ouders
heeft, leidt in de trend van 'bui
tenhuwelijkse' geboortes. Daar
na volgen Denemarken, Noor
wegen, Zweden en Estland.
Fransen en Britten malen even
eens veel minder om het boter
briefje, ook al hebben ze kinde-
Nederland blijft met 18,6 pro
cent borelingen zonder ge
trouwde ouders steken onder
het Europees gemiddelde. Maar
het zijn er al veel meer dan de
4,1 procent in 1980. Cyprus en
Griekenland bungelen met res
pectievelijk 1,4 en 3,3 procent
onderaan.
De Cyprioten hebben het hu
welijk dan ook hoog in het
vaandel. Meer dan tien op de
1.000 Cyprioten zijn getrouwd.
Het Europees gemiddelde is van
jaarlijks 6,3 op 1000 inwoners
(1980) gedaald naar 5,0 op 1000
(1997). Vooral in Andorra, Ar
menië en Zweden is het huwe
lijk niet bijster populair. Het
aantal trouwlustigen in Mid
den- en Oost-Europa is
dramatisch" gedaald, signa
leert Eurostat. Daarentegen is er
in Denemarken een omgekeer
de trend aan de gang.
Met echtscheidingen gaat het
op en neer. Terwijl het aantal
echtbreuken in West-Europa
steeg, was er een duidelijke da
ling in de oostelijke landen. Het
gemiddelde in de Europese
Unie ligt op 1.8 op de 1.000 in
woners. De Britten zijn binnen
de gmeenschap koplopers. De
Griekse en Spaanse echtparen
zijn het minst geneigd uit elkaar
te gaan. Maar de Ieren zijn niet
meegeteld omdat echtscheiding
er pas in 1996 is gelegaliseerd.
Malta is nog het enige land in
Europa waar men niet officieel
kan scheiden.
Een van de meest opvallende
trends in het Europese bevol
kingsonderzoek is echter de da
ling van de kindersterfte. De af
gelopen twintig jaar is die in de
meeste landen meer dan geha-
leveerd. In de EU sterven nu 5,3
op de 1.000 baby's, in 1980 was
dat meer dan het dubbele aan
tal (12,4).
Europanen worden ouder
dan een twintigtal jaar geleden.
Vrouwen in de Europese Unie
halen nu gemiddeld 80,5 jaar, in
1980 was dat 77,1 jaar. Mannen
komen op 74,1 jaar (70,5 in
1980). Maar de verschillen in le
vensverwachting tussen West
en Oost-Europa zijn aanzienlijk.
In sommige Oost-Europese lan
den is de gemiddelde leeftijd
waarop men sterft niet veel ho
ger dan in 1980. De Roemeense
man komt zelfs ruim een jaar
eerder te overlijden dan in het
tijdperk van Ceausescu. Volgens
Eurostat is dit deels te wijten
aan alcohol en stress.
barcelona henk van den boom
dag of tien op zee dreven. De
vissers zouden dit bij de Spaan
se autoriteiten in Melilla heb
ben gemeld.
Volgens de gouverneur van
Melilla is er vanuit Marokko
nooit een verzoek om hulp is
gekomen. Dagelijks steken van
af de Noord-Afrkaanse kust
wankele motorbootjes de Straat
van Gibraltar over om de hon
derden, veelal jongere, Marok
kanen, Algerijnen of vluchtelin
gen uit andere Afrikaanse lan
den naar Spanje te brengen.
Tientallen, maar misschien ook
wel honderden, halen de over
tocht niet omdat de vaak veel te
volle bootjes omslaan in de ver
raderlijke zeestraat.
De minister van sociale zaken
van de zuidelijke deelstaat An-
dalusië, Isaias Perez, heeft giste
ren geëist dat de minister van
binnenlandse zaken van de
centrale regering in Madrid in
het parlement komt uitleggen
wat er bij Melilla precies is ge
beurd.
correspondent
De Spaanse regering wordt er
van beschuldigd geen hand te
hebben uitgestoken bij de ber
ging en mogelijk de redding
van 38 Marokkaanse vluchte
lingen. Hun motorsloep sloeg
eind juni om, dicht bij de
Spaanse exclave Melilla aan de
Noord-Afrikaanse kust. Opposi
tiepartijen en humanitaire orga
nisaties willen weten waarom
de Spaanse regering heeft ge
probeerd het drama geheim te
houden. Bestaat er misschien
een afspraak tussen Madrid en
de Marokkaanse regering om
over dit soort voorvallen te zwij
gen?
Pas deze week werd het inci
dent bekend. Op 5 juli spoelden
op de Marokkaanse kust de eer
ste lijken aan van de drenkelin
gen. Marokkaanse reddings
schepen zijn toen begonnen de
lichamen te bergen die, volgens
verklaringen van vissers, al een
geneve bob kroon
correspondent
Na de Viagra-storm en de heisa
over doping dient zich een
nieuwe orkaan aan: de Xenical
vermageringspil. Xenical heet
het langverwachte wondermid
del tegen corpulentie te zijn,
waaraan een derde van de Ame
rikaanse en een kwart van de
Nederlandse bevolking lijdt.
De zwaar gepatenteerde nieu
wigheid Xenical komt van de
gerenommeerde Zwitserse far
maceutische gigant Roche in
Bazel en is deze week goedge
keurd door de Europese Com
missie. Misschien wat voorba
rig, want zelfs de Zwitserse ge
zondheidsdiensten staan nog
wat huiverig tegenover dit pro
duct van eigen bodem. Dat
geldt ook voor de Amerikaanse
FDA, de Food and Drug Admi
nistration. Het fiat van deze in
stantie geldt vaak als het groene
licht voor de hele medische we
reld.
Is Xenical een wondermiddel?
Ja en nee. Het remt de opname
van vetzuren door het spijsver
teringskanaal door de werking
van bepaalde enzymen te blok
keren, die de vetopname door
de darmwand regelen. Dat
'overtollige' vet wordt dan met
de ontlasting uitgescheiden.
Voedingsspecialist Prof. Alain
Golay van de Universiteit van
Genève: ,,Het is natuurlijk beter
als je dat overtollige vet niet
binnenkrijgt, maar de meeste
mensen hebben de grootste
moeite zich aan een dieet te
houden, dus daar kan Xenical
inderdaad een nuttige rol spe
len".
Golay houdt zich al vijf jaar
bezig met klinische proeven
met Xenical en zegt dat de pil
inderdaad voor sommige
zwaargewichten als een 'doel
treffend en veilig medicament'
mag worden beschouwd. „Xeni
cal komt niet in de bloedbaan
en evenmin in de hersenen", al
dus Golay.
Maar over eventuele bijwer
kingen is hij wat voorzichtiger.
De FDA heeft na jarenlange kli
nische proeven enkele gevallen
van borstkanker bij vrouwelijke
proefpersonen geconstateerd
en wil nog verder testen alvo
rens de vermageringspil vrij te
geven. Omdat vitamines A en E
in vet oplosbaar zijn, dreigt bo
vendien ook een gevaar voor vi
taminegebrek bij Xenical-slik-
kers.
Mede daarom willen de Zwit
serse gezondheidsdiensten nog
even de kat uit de boom kijken.
Dat alles heeft een apotheker in
Zürich er niet van weerhouden
via het Internet een forse voor
raad Xenical-pillen van een
nogal dubieuze leverancier in
Nieuw-Zeeland in huis te halen.
De Federale Volksgezond
heidsdienst in Bern heeft deze
pillen in beslag laten nemen en
waarschuwt tegen deze praktij
ken, 'omdat men bij dit soort le
veranties niet zeker is van sa
menstelling en kwaliteit van het
medicament'.
Roche zegt dat Xenical niet
als een 'banale vermageringspil
moet worden beschouwd maar
als een medicament', dat door
de arts moet worden voorge
schreven. Volgens Peter Wull-
schleger, woordvoerder van Ro
che, blijkt uit klinische tests met
vijfduizend patiënten, dat Xeni
cal dertig procent van het geab
sorbeerde vet.'onderschept' en
daardoor een gewichtsverlies
van tien kilo per jaar veroor
zaakt. Roche meent dat Xenical
de firma in Basel een jaarlijkse
winst van ongeveer een miljard
gulden zal opleveren, wanneer
het preparaat algemeen en offi
cieel verkrijgbaar is.
Amsterdam Airport Schiphol
mill'
ij da is onze verbouwing gaat uw vakantie gewoon door
Misschien bent u aan een welverdiende zomer
vakantie toe En vertrekt u binnenkort naar een
plek waar de lucht strakblauw is en het water altijd
lekker Dan is de kans groot dat uw vakantie op
Schiphol van start gaat
Wij doen uiteraard alles om uw vakantie
probleemloos te laten beginnen. Maar daarvoor
hebben we - eerlijk gezegd - extra medewerking
van u nodig. Heel concreet willen we u vragen
om ruim op tijd te komen. Dat heeft - behalve
met de extra zomerdrukte - vooral te maken
met de grootscheepse verbouwing waar Schiphol
middenin zit En hoe vervelend we dat ook vinden,
we kunnen niet elke vomi van overlast vermijden.
Soms zijn we gedwongen u een omweg te
laten maken. Soms moeten we u per bus naar hel
vliegtuig brengen. Als u wat eerder komt, kunt u
rustig uw weg vinden en ontspannen aan uw
vakantie beginnen.
Alvast bedankt voor uw begrip. Wij werken er
intussen aan om Schiphol zo snel mogelijk mooier,
beter en ruimer te maken.
londen anp
Tienermeiden gaan roken omdat ze willen afval
len. Volgens een artikel in de British Medical
Journal maakten de rokende meisjes zich aan
zienlijk meer zorgen over hun gewicht dan niet-
rokers. Eén op de vier zei dat roken de honger
verdreef. Graag staken zij er nog eentje op om
vervolgens een maaltijd over te slaan. „Zorgelijk
is dat ze sigaretten gebruiken als een middel om
hun gewicht te controleren en pondjes te verlie
zen", stelt onderzoeker Arthur Crisp van de St.
George Medical School in Londen.
Het onderzoek werd verricht onder 3.000 Britse
en Canadese meisjes. De meeste jonge rokers be
seften dat het beter was niet te roken, maar von
den de angst om dik te worden toch sterker.
De Britse regering slaagt er niet in percentage
rokers onder jongeren omlaag te brengen. In Ne
derland is dat volgens cijfers van Stivoro (Stich
ting Volksgezondheid en Roken) over 1997 wel
het geval. Die ontwikkeling was vooral toe te
schrijven aan verminderd gebruik onder jongens.
Bij meisjes wijzigde het percentage rokers zich
niet.
Schiphol bouwt aan de toekomst