Investeringen VS in
ons land nemen toe
ilachtafval in plantaardige halvarines
Economie
Keuring ME-patiënten
kwestie van willekeur
Wie wordt moeders mooiste?
Extra premieverhoging
voor 'rotte' Nutspolis
Twintig man weg bij
streekvervoerder VSN
Uitzendkrachten snel weg bij NedCar
Siemens wil af van Britse fabriek
F*
4
eperkt vrachtverkeer in Polen
WE^chau, Om verdere beschadiging van wegen te voorkomen
;ft Polen besloten het zware vrachtverkeer in het zuiden van
;land aan banden te leggen. De hitte brengt grote schade toe
I de asfaltwegen, die doorgaans al van slechte kwaliteit zijn.
li 's morgens negen uur tot 's avonds elf uur uur mogen
zwaarder dan twaalf ton of meer de komende tijd
It meer rijden. De beperking geldt voor elf van de 49 provin-
s in het land, zo heeft het Poolse ministerie van transport be-
idgemaakt.
rote supermarktfusie in VS
i/vork De Amerikaanse supermarktketen Albertson's, num-
ir drie op de ranglijst in de VS, koopt concurrent American
ires, nummer vier. Voor 23,4 miljard gulden wordt Albertson's
de grootste, voor Kroger en Safeway. Het nieuwe supermarkt-
a icern telt 2.470 vestigingen en 218.000 werknemers en heeft
jaar een omzet van ongeveer 72 miljard gulden. American
3 ires zit vooral in Texas en Californië. Door de overneming is
lertson's, zoals de nieuwe onderneming gaat heten, present in
Amerikaanse staten. Ahold heeft in de VS ruim duizend vesti-
rost Group koopt fabriek Sara Lee
?terdam De Trost Group in Amsterdam neemt de spuitbus-
a ifabriek Intradal Produktie Belgium NV over van Sara Lee/De.
in het Belgische St. Truiden gevestigde fabriek is het Europe-
productiecentrum voor spuitbussen van Sara Lee. Deel van
3 transactie is een leveringsovereenkomst voor alle producten
a Sara Lee/De in spuitbussen voor de Europese markt. Dat
a >ft managing director A. Trost van de Trost Group afgelopen
a pht bekendgemaakt. De Trost Group, die zich Europa's groot-
b producent van technische en industriële spuitbussen noemt,
b »ft vier bedrijven gevestigd in Dokkum, Zaandam, Neumün-
b r (Duitsland) en St. Truiden met in totaal 410 werknemers,
b or de aankoop zal de geconsolideerde omzet stijgen van 75
Ijoen gulden in 1997 naar 180 miljoen in 1999, denkt Trost.
b Icopops nog steeds op frisdrankschap
3 iecht In een kwart van de supermarkten staan nog altijd al-
liolische fruitdrankjes als alcopops en mixdranken tussen de
idranken in. Dat zegt de Stichting Alcoholpreventie. Alcohol-
3 ps zijn zeer in trek bij jongeren. Volgens de Stichting Alcohol-
jventie weten jongeren vaak niet dat er alcohol in de drankjes
Minister Borst van volksgezondheid vindt dat de drankjes op
schappen met andere alcoholhoudende dranken thuishoren
niet tussen de frisdrank. Vorig jaar heeft zij de branche opge-
3 [pen hier voor te zorgen. De Stichting Alcoholpreventie con-
iteert dat zelfregulatie niet werkt. Ze meent dat regels moeten
p (rden vastgelegd in de nieuwe drank- en horecawet.
ipnieuw deel Gazprom in de verkoop
iskou De Russische regering is van plan nog eens vijf procent
het gasbedrijf Gazprom, het grootste bedrijf van het land, te
[kopen. Met de verkoop neemt het overheidsaandeel in het
drijf af van 40 naar 35 procent. Gazprom, dat bijna 400.000
rknemers heeft, beheert de productie en de distributie van de
ssische aardgasvoorraaden en is de grootste leverancier van
5 aan West-Europa.
tijging vervoer per binnenschip
orburc Binnenschippers hebben in 1997 meer vervoerd dan
t jaar daarvoor. Zowel het binnenlandse als het internationale
rvoer over water is toegenomen tot ruim 320 miljoen ton. De
jvang van het buitenlandse vervoer steeg met twaalf procent
I bijna 225 miljoen ton. Het binnenlandse vervoer nam met
ht procent toe. De groei van het buitenlandse vervoer komt
Igens het Centraal Bureau voor de Statistiek vooral door de
'name van het containervervoer. De internationale binnen-
ïepen transporteerden ook meer aardolie, aardolieproducten,
>te minerale brandstoffen, ertsen en metaalresiduen.
imzet mineraalwater daalt bij regen
Itterdam Als het slecht weer is, drinken Nederlanders minder
water. Vorig jaar werd gemiddeld zestien liter geconsu-
èerd. In de tegenvallende zomer van 199$ was dat ruim eenli-
minder. Volgens het jaarboek van de Nederlandse Frisdran-
n Industrie (NFI) is de laatste jaren een trend te zien in de af-
van mineraal- en bronwaters. Die heeft een veel scherpere
iatie met het zomerweer dan de afzet van frisdranken. De zes-
jn liter die vorig jaar werd gedronken, is overigens in Europees
rband een druppel op de gloeiênde plaat. Fransen, Italianen,
jlgen en Duitsers consumeren gemiddeld honderd liter per
ja. De NFI vermoedt dat dit te maken heeft met de kwaliteit
n het leidingwater in Nederland.
t onen in een gesloten NS-station
Kecht Stations te huur. De Nederlandse Spoorwegen adverte-
n met leegstaande stationsgebouwen waarin gewoond of ge-
jrkt kan worden. Ze doen dit om te voorkomen dat krakers er
izit van nemen of de slopershamer ze met de grond gelijk
aakt. Het gaat om stations in Zuid-Nederland, zo blijkt uit het
S-weekblad De Koppeling. De meeste gebouwen zijn bedoeld
jn in te werken. Alleen station Tiel geldt als echte woonruimte.
Vastgoed verhuurt de complete gebouwen van Blerick, Bun-
jj, Houthem, St. Gerlach, Susteren, Swalmen en Vierlingsbeek.
|rder zijn er NS-restauraties te huur in Culemborg en Bergen
Zoom. Volgens De Koppeling kiezen de laatste tijd steeds va-
jjr (tand)artsen, uitzendbureaus en makelaars voor een plek
jn het spoor.
Vijnboer Portugal verwacht misoogst
jsABONPortugese wijnboeren verwachten een slecht jaar. De
ueveelheden van de verschillende wijnsoorten zullen aanzien-
jk achterblijven bij wat de laatste jaren gebruikelijk is. Wijnboe-
n houden rekening met een productieverlies van dertig tot
chtig procent. Dat zijn de gevolgen van het slechte weer in het-
igin van de zomer. Rond de rivier de Dao is de situatie het ern-
jgst. Producenten overleggen al met het ministerie van land-
juw welke regio's zullen worden aangewezen als calamiteits-
[bieden. De schade wordt nu al geschat op één miljard gulden.
Esprit klaagt
in Brussel over
BT en AT&T
amsterdam anp
Het kleine Nederlandse tele-
combedrijf Esprit heeft in
Brussel een klacht inge
diend over de fusie tussen
de telefoongiganten British
Telecom en AT&T. „De
voorgestelde overeenkomst
zou betekenen dat we terug
gaan naar de situatie waarin
de macht op de telefoon-
markt grotendeels in één
hand ligt", klaagt Esprit-di
recteur M. Potter.
Zijn bedrijf heeft daarom
een brief aan de Europese
commissaris voor Mededin
gingszaken Van Miert ge
schreven met de punten van
kritiek. De twee reuzen kun
nen gebruik maken van el-
kaars voordeeltjes van de
netwerken, die niet voor an
dere bedrijven beschikbaar
zijn. Ook vindt Esprit dat
British Telecom te hoge ta
rieven berekent aan andere
telefoniebedrijven. Verder
komt een te groot deel van
de capaciteit op de belang
rijke telefoonverbinding VS
- Europa in één hand te lig
gen.
Geldstroom naar Zweden verzesvoudigd
Nederland wordt als investeringsland voor de VS steeds
belangrijker. Het Europese bureau voor de statistiek
meldt een toename van de kapitaalstroom naar ons land
met 33 procent. In 1997 werd door de Amerikanen in to
taal 4,18 miljard gulden geïnvesteerd tegen 3,08 in 1996.
brussel anp
In de top vier van belangrijkste
EU-handelspartners voor de VS
zakte Nederland echter een
plaats. In Zweden wordt meer
geïnvesteerd. De Amerikaanse
investeringen in dit Scandinavi
sche land werden vorig jaar ver
zesvoudigd. Zweden staat daar
door op de derde plaats na
Groot-Brittannië en Frankrijk.
Uit gisteren gepubliceerde
cijfers van het Europese bureau
voor de statistiek (Eurostat)
blijkt, dat de Amerikanen de
grootste directe investeerders
blijven in de Europese Unie.
Het totaal is vorig jaar gestegen
met 42 procent van 33,22 tot
47,11 miljard gulden. Groot-
Brittannië bleef de belangrijkste
partner. Bijna tweederde van de
Amerikaanse investeringen
kwam daar terecht.
De Europese investeringen in
de Amerikaanse markt zijn
vooral dankzij de Britten meer
dan verdubbeld. Ze groeiden
van 34,1 naar 82,72 miljard gul
den. De kapitaalstroom van Ne
derland naar de VS nam echter
af met bijna 3 miljard gulden,
van 4,61 in 1996 tot 1,64 miljard
gulden in 1997.
Dat wil volgens De Neder-
landsche Bank (DNB) overigens
niet zeggen, dat de Nederlan
ders daadwerkelijk minder fa
brieken in de VS hebben ge
kocht. De veranderingen zijn te
rug te voeren op het interne ka-
pitaalbeheer van grote multina
tionale bedrijven. Ter plekke ge
maakte winst, die wordt geher
investeerd telt niet mee in het
cijfer van Eurostat.
Binnen de Europese Unie
blijft Nederland een belangrijke
investeerder in het buitenland.
Ons land komt na Groot-Brit
tannië, Duitsland en Frankrijk
op de vierde plaats. De kapitaal
stroom van Nederland naar het
buitenland nam toe met negen
procent. Nederland investeerde
meer in de Europese markt dan
in gebieden buiten de gemeen
schap.
De Europese markt blijft inte
ressant voor buitenlandse in
vesteerders. Maar de groei is ge
matigd in vergelijking met de
kapitaalstroom van de gemeen
schap naar het buitenland, con
stateert Eurostat. De wederzijd
se investeringen van de EU en
Japan staan nog steeds op een
laag pitje, zo blijkt uit de gege
vens.
groningen gpd
Instellingen die de sociale ver
zekeringswetten uitvoeren,
hanteren,grote verschillen als
het om de WAO-keuring van
ME-patiënten (lijders aan
chronische vermoeidheid)
gaat. Artsen bij het GAK of Ca
dans houden er soms andere
opinies op na dan hun colle
ga's. Dat concludeert het Col
lege van Toezicht Sociale Ver
zekeringen (CTSV) na onder
zoek.
Probleem bij de keuring is
dat er ondanks de ernstige
klachten meestal geen sprake
is van objectief vaststelbare
stoornissen. ME-patiënten die
via de USZO (de uitkeringsin
stelling voor overheids- en on
derwijspersoneel) en het GAK
worden gekeurd hebben méér
kans op een WAO-uitkering
dan anderen die aangewezen
zijn op de SFB (bouw) en Ca
dans (detailhandel, zorg, wel
zijn, schoonmaak). Maar ook
bij de USZO en het GAK kan
men op een arts stuiten die
weigert af te keuren.
Het CTSV gaat de proble
men met de zogenaamde
claimbeoordeling, die zich ook
voordoen bij andere 'vage'
ziekten zoals whiplash en mi
graine, opnieuw neerleggen bij
het Landelijk Instituut Sociale
Verzekeringen (LISV). Bekeken
moet worden of de richtlijn
'Medisch arbeidsongeschikt
heidscriterium' aanpassing
behoeft. Het LISV houdt bin
nenkort discussiebijeenkom
sten voor de stafartsen van de
instellingen die de sociale ver
zekeringswetten uitvoeren.
De verzekeringsartsen moe
ten een betere voorlichting,
scholing en training krijgen,
meent C. Sierksma, bestuurs
lid van de stichting Steun
groep ME en Arbeidsonge
schiktheid en zelf ook ME-pa-
tiënte. ,,In het CTSV-rapport
staat het voorbeeld van de arts
die zegt: Ik ga kijken of ik uw
verhaal over vermoeidheid lek
kan schieten. Dan vraagt hij of
de patiënt nog wel eens een
boodschap doet. Als die dat
bevestigt zegt de arts: Dan
kunt u ook gaan werken. Kijk,
zo'n arts moet nodig bijscho
linghebben."
den haag gpd
opmeer» Door de spotjes op televisie van eigenzinnige koeien die zelfs van de hoge in een zwembad springen, spreekt zo'n koeienkeuring in Op
meer al gauw tot de verbeelding. Hoewel, de dames gisteren in Opmeer liepen niet op slippers en hadden ook geen zonnehoedje of zonnebril op.
Wel zetten ze hun beste beentje voor om in hun categorie Miss Noord-Holland te worden. Bij de prijsuitreiking zal het de koeien in kwestie een
worst zijn, wie de prijs wint en een medaille krijgt opgespeld. Als ze maar een paar happen vers gras krijgen, dan zijn de dames doorgaans allang
tevreden. foto gpd martin mooij
De Haagse zorgverzekeraar
Nuts verhoogt tussentijds de
premies van acht 'rotte' collec
tieve contracten. In de ergste
gevallen gaan de premies met
twintig procent omhoog. De
premieverhoging treft een klei
ne 10.000 mensen die via een
collectief contract particulier
zijn verzekerd. Nuts heeft in de
Haagse en Leidse regio onge
veer een half miljoen particulie
re ziektekostenpolissen.
Onder de ingreep valt overi
gens ook de collectieve verzeke
ring van de ruim 750 perso
neelsleden. Volgens de raad van
bestuur lijdt Nuts op die con
tracten te veel verlies. ,,Dan kun
je beter nu even de pijn pakken,
anders ziekt zo'n strop door",
aldus een woordvoerder.
Nuts voorziet trouwens dat
eind dit jaar alle premies voor
haar particuliere ziektekosten
verzekeringen omhoog moeten
met zo'n acht tot twaalf pro
cent. Die premieverhoging is
nodig om de stijgende kosten
van de gezondheidszorg op te
kunnen vangen.
Nuts is met ongeveer 800.000
verzekerden één van de grootste
zorgverzekeraars in de Haagse
regio. De tussentijdse ingrepen
zijn nodig, omdat het resultaat
van Nuts over het eerste half
jaar behoorlijk tegenvalt. Intern
wordt stevig gesnoeid in de be
drijfskosten. Zo wordt een inter
net-project uitgesteld. De lo
pende tv-reclamecampagne
'Het leven is raar maar wij zijn
nuts' wordt beperkt. De hele
operatie moet op jaarbasis on
geveer tien miljoen gulden op
leveren. Volgens de top van
Nuts-ziektekostenverzekeringen
zijn de tegenvallende financiële
resultaten een direct gevolg van
de stijgende kosten van de ge
zondheidszorg. „Alle zorgverze
keraars kampen hier mee. Wij
zijn ook niet de enige die tus
sentijds tarieven aanpassen. Zil
veren Kruis en Nationale-Ne-
derlanden hebben dat ook al
gedaan. Binnen de branche
wordt erop gerekend dat per 1
januari de premies echt stevig
omhoog gaan. Daar nemen wij
nu alvast een voorschotje op."
KKR aast op
Duitse Herberts
NEW VORK ANP
De Amerikaanse ovemamespe-
cialist Kohlberg Kravis Roberts
(KKR) heeft een bod uitgebracht
op de grote Duitse lakkenpro-
ducent Herberts. Er zouden nog
andere kandidaten zijn, melden
enkele financiële kranten giste
ren.
Moederconcern Hoechst wil
Herberts afstoten om zich nog
meer te kunnen concentreren
op farmacie en aanverwante ac
tiviteiten. Herberts, dat in Ne
derland een vestiging heeft in
Breda, telt 7.500 werknemers en
boekte vorig jaar een omzet van
drie miljard gulden. De onder
neming heeft op de Europese
lakkenmarkt een aandeel van
bijna vier procent en bezet
daarmee de derde plaats, achter
Akzo Nobel en het Britse ICI
utrecht» gpd
Verenigd Streekvervoer Neder
land (VSN) zit sinds gisteren
zonder hoofd voorlichting. In
een korte fax aan alle dagbladen
liet de man gisteren weten dat
zijn functie per direct is verdwe
nen. Gegevens over nieuwe
woordvoerders bij de busbedrij-
venbedrijven waarin VSN wordt
opgesplitst, ontbreken.
Het plotselinge en direct in
gaande vertrek blijkt bij navraag
te maken te hebben met een
kort geding aangespannen door
zes medewerkers van de centra
le holding. Zij eisten duidelijk
heid over hun toekomst.
Vervolgens heeft de VSN-di-
rectie twintig mensen per direct
boventallig verklaard. Onder
hen is ook het hoofd voorlich
ting. Hoeveel mensen er na de
ze stap nog werkzaam zijn bij
de holding, kan de secretaris
van de directie als tijdelijk
woordvoerder niet zeggen. Wel
bevestigt hij dat er inmiddels al
tientallen mensen vrijwillig el
ders een toekomst hebben ge
zocht.
VSN is bezig met een groot
scheepse reorganisatie waarbij
vooral de centrale holding
wordt afgeslankt.
Uitzendpersoneel houdt het
snel voor gezien bij NedCar in
Born. Dat meldt het manage
ment in het bedrijfsblad Radar.
Ex-werknemers geven beperkte
verlofmogelijkheden en te wei
nig afwisseling op als redenen
voor hun vertrek. Daarnaast
vinden zij de werkdruk in de
autofabriek te hoog.
Het bedrijf kwam in april dit
jaar uitgebreid in het nieuws na
alarmerende berichten over cri
minaliteit op de werkvloer. De
directie besloot een onderzoek
in te stellen naar de oorzaak van
de problemen. Daaruit bleek
dat de medewerkers de toege
nomen werkdruk als een pro
bleem ervaren.
De achtergrond van dat ver
schijnsel is dat NedCar in toe
nemende mate onder druk staat
om meer te produceren. Het
bedrijf stapte vorig jaar over van
een twee- naar een drie-ploe
gendienst. De productie moet
naar 300.000 auto's per jaar. Vo
rig jaar rolden er nog 200.000
van de band.
Niet geheel onverwacht volg
de vorige maand het bericht dat
het ziekteverzuim bij NedCar in
1997 was gestegen van 6,0 naar
6,6 procent. Daar komt nu nog
eens bij dat uitzendkrachten,
zodra ze kunnen, op zoek gaan
naar een andere werkgever. Om
erachter te komen waarom dat
gebeurt, liet NedCar zogenoem
de 'exit-interviews' uitvoeren
met mensen die het bedrijf de
rug toekeerden. Veel ex-werk-
nemers geven daarbij naast een
te hoge werkdruk 'geen verlof
kunnen krijgen' op als reden
voor vertrek.
NedCar erkent dat iets aan de
problemen moet worden ge
daan. Als eerste aanzet worden
nu medewerkers aangetrokken
die alleen op maandag en vrij
dag werken.
Naast de exit-interviews loopt
nog een onderzoek onder 110
zieke werknemers. De resulta
ten van deze interviews worden
binnenkort bekendgemaakt.
Igetariërs Bond spreekt van misleiding
[ersum tom van ruswuk
[term 'plantaardig' wordt vaak ten on-
hte gehanteerd als het gaat om halvari-
De Nederlandse Vegetariërs Bond
/B) spreekt in dit verband zelfs van mis-
ling. In zogenoemde plantaardige halva-
es wordt vaak het dierlijke bindmiddel
atine gebruikt. Dat wordt gemaakt van
„Jhtafval.
k 3.NVB noemt deze situatie onacceptabel
v*|vil daarom van minister Borst van volks-
J »ndheid opheldering. Ook wordt er be
ien of er in Europees verband actie kan
rden ondernomen. Enkele grote marga-
efabrikanten is inmiddels om een stand
ariërs Bond blijkt dat veel kuipjes halva-
e in de supermarkt de aanduiding 'plant-
lojdig' op de verpakking vermelden. Bij
luws Meisje, Planten en Blue Band is dit
terecht, omdat deze merken dierlijke
gelatine bevatten, zegt de NVB. Zelfs de be
kende producent Alpro, onder meer te vin
den in reformwinkels, heeft in de Soya Mi-
narine gelatine verwerkt.
Becel, Sense, Linera, Zonne Pond, Twenty
Four en diverse huismerken van super
markten bevatten volgens het onderzoek
gelatine, maar gebruiken de term 'plantaar
dig' niet. Verschillende merken in de na
tuurvoedingswinkel en Wajang Light ge
bruiken geen gelatine en zijn daarom wel
gerechtigd de kwalificatie plantaardig' te
gebruiken, meent de bond.
Gelatine wordt in halvarines gebruikt'als
bindmiddel voor water. Op die manier
krijgt de consument een mager smeermid
del op zijn brood, waarin het vet is vervan
gen door 'gebonden water'. Het product
wordt gewonnen uit slachtafval (in de bio-
industrie omschreven als 'restproduct') als
huiden en botten van onder meer runderen
en varkens. Joodse, islamitische en hindoe-
staanse consumenten vermijden dit pro
duct, omdat het afkomstig kan zijn van die
ren die in hun godsdienst voor consumptie
zijn verboden. Ook de gekke-koeienziekte
heeft gelatine in opspraak gebracht.
Een woordvoerster van de Keuringsdienst
van Waren zegt in het tijdschrift 'Laten
Laten Leven' van de NVB dat de term
'plantaardig' wél gebruikt mag worden voor
halvarines met gelatine. „Alleen als produc
ten de aanduiding honderd procent plant
aardig of zuiver plantaardig gebruiken, is
het toevoegen van dierlijke vetten, meikei-
witten of gelatine niet toegestaan", zegt ze.
Toch vindt de Nederlandse Vegetariërs
Bond het hoog tijd dat de Warenwet op dit
punt wordt veranderd. „Producten met
slachtafval als plantaardig bestempelen
gaat te ver", zegt H. van Boven van de NVB.
„Je bent niet zuiver bezig als je dierlijke in
grediënten in een product gebruikt en het
dan als plantaardig in de winkel zet."
tyneside Met een verbeten trek
op zijn gezicht staat personeels-
manager Llew Aviss van de Sie
mens halfgeleiderfabriek in Tyne
side de Britse pers te woord. Sie
mens wil af van zijn fabriek in het
noordoosten van Groot-Brittan
nië. Als er eind september geen
koper is gevonden, wordt de pro
ductie stapsgewijs beëindigd. Dat
heeft het Duitse elektronicacon
cern meegedeeld. De fabriek
draait overigens pas twee jaar en
werd geopend door koningin Eli
sabeth. Siemens nam in 1995 het
besluit om de vestiging neer te
zetten, maar sindsdien zijn de prij
zen van halfgeleiders op de we
reldmarkt volgens het concern
met 95 procent gedaald. Er wer
ken 1.100 mensen, voor wie de
toekomst uiterst onzeker is ge
worden. De fabriek in Tyneside is
één van de vijf chipsfabrieken van
het concern. De andere staan in
de Verenigde Staten, Frankrijk,
Taiwan en Duitsland. Siemens
haalt zeven a acht procent van zijn
omzet uit chips.
foto ep a owen humphreys
1i in**
uw
siewnms
