Roze gloed over
Amsterdam
Van Basten v;
gras naar gravi
WEER
Het Gesprek van de Dag
Geblunder rond Schiphol
De commune van Le Creusot
Ongeboren baby in
krijgt les in muziek
Edith Piaf
VRIJDAG 31 JULI 1998
COMM ENTAAR
Annemarie lorritsma was deze week twee keer in het nieuws. Als
kandidaat-minister van economische zaken en beoogd vice-pre
mier van de WD. En als demissionair minister van verkeer en wa
terstaat die in de kwestie Schiphol weer een steek liet vallen. De
formatie van Paars-2, waarin zij zich de rol van bruggenbouwer
tussen PvdA eA WD toebedeelt, verdrong haar geblunder rond
Schiphol naar de achtergrond.
Door haar onzorgvuldigheid is de kans nu groot dat de al jaren du
rende discussie rond de aanleg van de vijfde baan weer van voren
af aan kan beginnen. In april nog verwees de Raad van State alle
bezwaren tegen de uitbreiding van Schiphol naar de prullenmand.
Het economisch belang van Schiphol ging voor. Maar in zijn jong
ste uitspraak komt de Raad daar via een omweg toch op terug. Jor-
ritsma moet de bezwaren opnieuw in behandeling nemen.
Officieel heet het dat zij onvoldoende heeft gemotiveerd waarom
zij zich niets aantrekt van de bezwaarmakers. Slaagt lorritsma erin
dat beter uit te leggen, dan is er niets aan de hand. Maar wie de uit
spraak goed leest moet constateren dat de kritiek van de Raad het
fundament van de uitbreidingsplannen zelf raakt. Zo blijkt het plan
op essentiële onderdelen in strijd met eerdere besluitvorming.
Bezwaarmakers zullen deze punten aangrijpen om de aanleg van
de vijfde baan verder te vertragen. Jorritsma maakt zich geen zor
gen. Voor haar staat vast dat de vijfde baan er komt. Ze heeft nog
een noodwetje achter de hand waarin de aanleg met anderhalf jaar
bespoedigd kan worden! Het is duidelijk dat de nieuwe vice-pre
mier niet langer met haar hoofd bij Schiphol zit. Ze weet dat het
noodwetje in de Kamer geen schijn van kans maakt. Bovendien
heeft ze zelf gezegd dat de tijdwinst maximaal een half jaar kan
zijn.
Nu gaat haar ministerie over in handen van PvdA'er Netelenbos die
een uitgelezen kans krijgt nog eens kritisch naar de uitbreiding te
kijken. Ondertussen moeten voor- en tegenstanders van Schiphol
maar weer gaan afwachten wat er gebeurt. De vijfde baan moet
milieu en economie meer lucht geven. Alles is beter dan de be
staande situatie, zo geeft ook Natuur en Milieu toe.
Als WD-minister van Verkeer en Waterstaat heeft Jorritsma de be
langen van haar achterban slecht behartigd. Telkens het probleem
naar voren geschoven. Schiphol is een hete aardappel waar ook
Jorritsma zich niet aan heeft willen branden.
Toen de arbeiders van Parijs in
1871 de macht grepen in hun
stad, deden zij dat niet voor
niets. Tientallen boeken werden
geschreven over hun 'Commu
ne van Parijs', en ruim een
eeuw later is aan de revolte zelfs
een intemet-site gewijd. Maar
zij waren niet de enigen die dat
jaar in opstand kwamen. Le
Creusot, waar morgen de Tour
renners over de finish gaan, had
ook zijn Commune.
Le Creusot was in de 19de eeuw
voor Frankrijk wat Coventry
voor Engeland was, een cen
trum van zware industrie. De
naam van de stad was afgeleid
van het werkwoord 'creuser' -
graven. En graven is waar de in
woners zich in de 19de eeuw
mee onledig hielden, want Le
Creusot lag in een rijk kolenbas-
sin.
Die kolen konden de gebroe
ders Schneider goed gebruiken
voor hun staalfabriek, waar zij
alles maakten wat maar van
ijzer was. Als het op de produc
tie van locomotieven of gewe
ren aankwam, kon niemand de
broertjes verslaan. Maar van ar
beidsverhoudingen hadden ze
minder verstand. Zelfs naar
19de eeuwse maatstaven waren
de Schneiders hard voor hun
10.000 arbeiders, staalhard.
Toen in januari 1870 die arbei
ders in staking gingen voor een
kortere werkweek, spoedden de
broers zich vanuit 'hotel parti
culier' in Parijs terug naar Le
Creusot om de onderhandelin
gen aan te gaan. Om die onder
handelingen wat te bespoedi
gen namen ze 3000 soldaten en
een generale staf mee, die de
keizer hun volgaarne ter be
schikking had gesteld. Terwijl
de soldaten het vuile werk de
den, verpoosden de generaals
zich met een van de broers op
diens kasteel.
De soldaten kweten zich be
kwaam van hun taak, en het lijf
blad van de arbeiders richtte de
Dagelijks wordt in deze ru
briek de finishplaats van de
Tour de France voor het voet
licht gehaald. Morgen stopt de
Tour in Montceau les Mines,
volgende oproep aan de stakers:
„Buigt voor de volharding van
de Heer Schneider, beeft voor
woede van deze zeer hoge en
zeer machtige seigneur, deze
miljoenenprins, deze Don Juan
van het kapitaal, deze baron
van het geld, voorzitter van de
Wetgevende Raad, lakei van de
keizer."
De stakers bogen, maar beefden
niet, want een jaar later grepen
zij in hun stad de macht. Zij zet
ten het royalistische gemeente
bestuur aan de kant, en instal
leerden zichzelf in het pluche.
Een bloedbad zoals in Parijs,
waar 20.000 arbeiders het neer
slaan van de Commune met
hun leven betaalden, bleef in Le
Creusot achterwege. Maar ook
in de provinciestad moest de
Commune met militair geweld
gesmoord worden.
Le Creusot heeft sindsdien altijd
de naam behouden een stad
van militante stakers te zijn, een
stad misschien waar de staken
de Tourrenners zeer welkom
zijn.
CEES VAN ZWEEDEN
m
Bijna 200 matrozen oefenden gisteravond in de ArenA voor de openingsceremonie van de Gay Games.
foto anp juan vrijdag
Ondernemers willen graantje meepikken van Gay Games
Heel langzaam verschijnt er een roze gloed over Amsterdam. De hoofdstad maakt zich
op voor de Gay Games, het homoseksuele sportspektakel dat morgen losbarst en een
week lang duurt. Maar het zijn voornamelijk homo-cafés die zich hullen in roze versie
ring en vlaggen met het logo van de Gay Games. De Amsterdamse 'hetero-horeca' wil
financieel wel profiteren van de doorgaans goed verdienende homo, maar zich liever
niet associëren met het feest voor homoseksuelen.
Omgeven door veiligheidsmen
sen arriveerde gisteren Dana In
ternational op Schiphol, de Is
raëlische transseksueel die dit
jaar het Eurovisie Songfestival
won en op de openingsceremo
nie in de ArenA aanwezig zal
zijn. In Israël zou de transseksu
eel regelmatig te maken hebben
gehad met bedreigingen en
daarom moet zij zelfs in het 'to
lerante' Nederland streng wor
den bewaakt.
In het zogeheten 'Friendship
Village', dat deels is onderge
bracht in het Muziektheater,
wacht een lange rij sporters ge
duldig op een deelnemerspas.
Tussen een berg koffers en
tassen begint spontaan een
koor te zingen. De leden zijn
van het Zuid-Afrikaanse Hope
and Unity Metropolitan Com
munity Church. Het is een van
de deelnemers aan het koren
festival dat komende week
plaatsvindt in het Concertge
bouw.
Ondanks een lange, vermoeien
de reis hebben ze er duidelijk
zin in. „Jammer, maar van Am
sterdam hebben we nog niets
Dana International, die zal optreden tijdens de openingsceremonie van
de Gay Games, kwam gisteren aan op Schiphol.
foto anp marco ockhuisen
gezien sinds we op Schiphol ar
riveerden. Van het vliegtuig in
de trein en toen onder de grond
met de metro hierheen", vertelt
een van de zangers. „We ver
heugen ons enorm op Amster
dam." Een uurtje later staat het
gezelschap met bagage wat ont
redderd bij het Centraal Station.
Het wachten is op iemand die
hen zal afleveren bij een slaap-
adres. Waar, is nog volslagen
onduidelijk.
Al maanden geleden werd in
advertenties in landelijke kran
ten een oproep geplaatst of Am
sterdamse homoseksuelen een
logeeradres beschikbaar had-
'Ik heb nu heel weinig met voetba
Op gras heette hij een groot
meester. Maar dat hij ook op
gravel uitstekend uit de voeten
kan bewees hij gisteren. Marco
van Basten was een verrassende
gast op de Euregio Open in Los
ser. Met niemand minder dan
Henri Leconte aan zijn zijde de
monstreerde hij tussen de re
genbuien door zijn kwaliteiten
met het tennisracket.
„Kom op, Flying Dutchman",
moedigde Leconte de gewezen
voetballer aan. Van Basten liet
zich alle aanwijzigingen van de
voormalige Franse toptennisser
welgevallen. „Want wat betreft
het tennis ben ik van heel ver
gekomen", zegt Van Basten la
ter. Eigenlijk heeft hij geen zin
in een interview, maar na enig
aandringen schuift hij zijn goed
belegde broodje toch even ter
zijde.
Marco van Basten in Losser. De
in Badhoevedorp woonachtige
ex-voetballer liet zich door Tom
Okker overhalen om samen met
wat sponsors en tennissers te
golfen en tennissen. „In
Monaco heb ik Tom leren ken
nen. We hebben samen geten
nist en golf gespeeld. Daaruit is
onze vriendschap ontstaan.
Toen hij me belde, heb ik maar
toegehapt. Ik woon nu toch
weer in Nederland.
Zo sloeg hij eerst een balletje op
de golfbaan 't Sybrook en een
dag later op De Smalmaat. Van
Basten: „Golfen gaat me
delijk af, ik heb een ham
van 7. Net te weinig om ljj(
worden", zegt hij zonder
zijn stem. „Ik vind het bt
Het is mijn leven: een b^ig»
golfen, tennissen en skiörec
De voetballerij, zo geeft pen
toe, trekt hem niet meerjaar
lopig niet althans. Een b|bbi
zoals Rijkaard en Koemgvel
Oranje? Nee, daar zit Vajern
ten niet op te wachten. ,jv bi
nu heel weinig met voetled:
Daar heb ik bewust voot rek
zen. Ik kom er nu achter
nog veel meer leuke dinj
in het leven." Gisteren v\
hij er nog van gedachten
met Okker. „Hij zei dat j
tief speler het mooiste h
meegemaakt, vanaf de z
wordt het nooit meer zo
Daar kon ik me prima in
den."
Toch zat hij tijdens het a
pen WK voetbal wel op c iar
ne bij de thriller Nederla >in
gentinië. „Verder heb ik
wedstrijden via de televi
volgd. Nederland had ee
elftal, maar ze hebben eij0n
nig uitgehaald", zegt Vai
ten, die in '88 de grote st
tijdens het voor Oranje 2° n
cesvol verlopen EK in Di
land.
»r h
den voor hun internationale
seksegenoten. Wat een gastvrij
gebaar had moeten zijn, is bij
een enkeling uitgegroeid tot lu
cratieve handel: een huis in de
binnenstad wordt voor honderd
dollar per dag aan twee deelne
mers verhuurd.
Ook het zakkenrollersgilde staat
in de startblokken. Voor.de
tasjesdieven, voornamelijk af
komstig uit Oost-Europa en
Zuid-Amerika, vormen de
200.000 bezoekers die voor de
Games naar Amsterdam komen
een gemakkelijke prooi. De Am
sterdamse politie heeft tijdens
de spelen dagelijks vierhonderd
extra mensen achter de hand en
een peloton ME'ers. Bij de ope
nings- en sluitingsceremonie in
de ArenA zal dat aantal zelfs op
lopen tot 700 agenten.
De Gay Games zijn gisteren ne
gatief in het nieuws gekomen
door berichten over financiële
malversaties van directeur Mare
Janssens. Vijf jaar geleden werd
hij samen met zijn zakenpart
ner failliet verklaardDe belas
tingdienst en een bank hebben
nog 4,5 miljoen gulden van het
duo tegoed. Janssens heeft al
geruime tijd geen vaste woon-
of verblijfplaats meer in Neder
land en woont nu officieel in
Zwitserland. „Een pijnlijke situ
atie", geeft een woordvoerder
van de Gay Games toe. „Maar
voor de Games heeft hij tot dus
verre uitstekend werk geleverd."
Marco van Basten kan ook op de tennisbaan aardig uit de voet»
hij gisteren liet zien tijdens een toernooi in Losser, foto wei
Het bericht dat ongeboren ba
by's kunnen reageren op invloe
den van de buitenwereld is niet
nieuw. Maar over de vraag hoe
groot die invloeden prercies
zijn, verschillen de meningen.
Sommige verloskundigen in de
VS zijn ervan overtuigd dat ba
by's werkelijk iets kunnen op
steken van wat zich buiten af
speelt. Om die reden zijn er
zelfs scholen voor ongeboren
kinderen.
Ongeboren baby's kunnen van
af de vijfde maand van de
zwangerschap in de schoolban
ken plaatsnemen. De Ameri
kaanse verloskundige dr. Rene
van de Carr laat de kinderen
twee uur per dag onderwijzen.
gr
Zijl
Ze krijgen 'les' in het al
muziek.
Van de Carr denkt dat oil
hersenen van de ongebc 3>n
die manier kunnen stin
Ouders die naar de sch<
ongeborenen gaan, ze^
ze voor en na de gebo<
hun baby concrete re
zien: de ongeboren» 'ee
woordt' via trappen en
ter wereld gekomen blijs'°
by's de lessen te hebbne
werkt: zij luisteren naar e r'
ziek en zijn gevoelig vooP^
die ze als ongeborenen
gehoord.
ANP.
ACHTERKLA
Juli scoort slecht
En klagen dat we een jaar geleden deden! Aan de vooravond van de
warmste augustus uit de instrumentele geschiedenis ontbrak het juli
aan een lange periode van stabiel zomerweer. Met op Schiphol 208
uren zon tegen normaal 202 en 25 warme dagen (maxima boven de
20 graden) tegen 18 in een doorsnee hooimaand was het gejammer
evenwel verre van terecht. Dit jaar is er werkelijk reden tot ergernis
want vooral qua warmte en zonneschijn scoorde juli niet best. Op de
nationale luchthaven is het kwik slechts op 9 dagen aan 20 graden
toegekomen en tot gisteren bedroeg het aantal uren zonneschijn nog
geen 140.
Met augustus op de kalender worden de bakens niet verzet. We moe
ten het voorlopig hebben van zo nu en dan een vriendelijke dag. De
maand begint weliswaar met hogere temperaturen en weinig wind,
van de buien zijn we nog niet verlost. Toch laat de zon zich wat vaker
zien dan vandaag en het kwik loopt op tot 21 graden. De wind is aan
vankelijk zwak en veranderlijk, zaterdagavond zwak tot matig uit
noord tot noordoost.
Op zondag blijft de regio waarschijnlijk verschoond van buien. Deze
ontwikkeling hebben we te danken aan een rug van hogedruk. Er is nu
en dan zonneschijn en er waait een matige wind uit richtingen tussen
noord en noordoost. De as van de hogedrukzone bevindt zich in de
nacht van zondag op maandag precies boven Nederland. Daardoor
waait het nauwelijks en als ook de bewolking wordt opgeruimd kan de
temperatuur tot beneden de 10 graden zakken.
Gisteren waren er plaatselijk zware buien, waarbij in betrekkelijk kor
te tijd veel neerslag viel. In het midden en oosten werd overdag tot
meer dan 30 mm opgevangen. Bij ons tapte Stompwijk vanochtend
28 mm af waarvan 21 sedert gisteravond.
Onlangs las ik een ontroerend boekje van de Fran
se schrijfster Anne Wiazemsky. In het Nederlands
is het verkrijgbaar onder de titel Liefdesliederen.
Op de flap staat: 'Liefdesliederen is vooral ook een
ode aan de chansons van Edith Piaf
Edith Piaf ach, ik was die naam al helemaal ver
geten, maar dankzij het boekje zat ik opeens weer
in de Immanuëlkerk te Maassluis en hoorde ik een
preek van onze eerwaarde dominee K. W. Derck-
sen.
Zomaar, midden in de preek, zei hij plotseling:
'Kent u dat indrukwekkende lied van die Franse
zangeres, Non, je ne regrette rien.Het werd
doodstil in de kerk. Toen ging er een wave rond.
geen wave zoals op de voetbaltribunes, maar een
fluistenvave. Dominee Dercksen hield ons voordat
Je ne regrette rien betekende Ik heb nergens spijt
van. Hoe door en door verkeerd was dat! Je hele
bestaan diende juist in het teken te staan van
spijt, van schuldgevoel, van zondebesef
Ondanks het feit dat de dominee de tekst
van het lied heftig had veroordeeld, bleef
overeind staan dat hij het woord 'indruk
wekkend' had gebruikt. Zelfs echter als
hij dat niet had gedaan, zouden wij al
onthutst zijn geweest. Blijkbaar kende
onze dominee de liederen i'an zo 'n
Franse zondares. Goed, hij keurde ze
af, maar toch, hij kende ze. hij kon
een titel noemen!
Direct na de dienst werd in vele Gere
formeerde huiskamers bij het kopje
koffie verhit gediscussieerd over de
vraag of dit zomaar kon. Een dominee
die blijkbaar naar Franse chansons
luisterde. In de week daarop zwol de
discussie erover aan tot een storm van
protest. De kerkenraad kwam in spoed
zitting bijeen en de volgende zondag
HELEEN CRUL
vernamen wij van één onzer andere pastores dat
onze dominee 'overspannen' was en daarom voor
lopig drie maanden ziekteverlof kreeg. 'Kan hij
drie maanden lang de hele dag naar die smerige
hoer Piaf luisteren', zei mijn oom Huib grimmig.
Dankzij dat hele gebeuren werd ik nieuwsgierig.
Hoe zouden die cliatisons van Edith Piaf klinken?
Het was niet eenvoudig om er iets van te horen te
krijgen. Ik herinner me dat ik tenslotte bij een
lichtzinnige Hervormde schoolvriend een 78-toe-
ren plaat te horen kreeg waarop Corn' Brokken in
vertaling een liedje van Piaf zong. 'Voor mij bij jij
mylord, zo op en top een heer. dat ik verlegen
word, wanneer ik je passeer.Ik kon daar opmer
kelijk weinig zondigs in ontdekken. Opwindend
was het ook helemaal niet, netzo min trouwens
als dat andere liedje dat ik op een avond per onge
luk op de radio hoorde. 'Non, je ne regrette rien.
Dankzij het feit echter dat ik die twee simpele lied
jes gehoord had, ontdekte ik als ik op straat liep
iets merkwaardigs. Op de meest uiteenlopende
plaatsen in ons stadje hoorde je soms opeens ie
mand zachtjes Voor mij ben jij Mylord of Je ne re
grette rien fluiten. En degenen die steels zo'n liedje
floten of het zachtjes in een winkelportiek stonden
te neuriën waren altijd belijdende leden van onze
kerk.
Behalve ik. begreep ik al spoedig, waren ook bijna
alle andere Gereformeerden nieuwsgierig gewor
den! Ook zij hadden op de een of andere manier
clandestien bij lichtzinnige kennissen naar 78-toe-
ren platen van Piaf geluisterd. Ik weer nog dat ik
op een donkere avond op de Haven liep. In de
smalle Zure Visclisteeg stond één onzer ouderlin
gen. Hij leek mij tamelijk dronken, In ieder geval
deed hij een plas tegen een blinde muur en hij
zong daarbij luidkeels: 'Non! Rien de rien. Non, je
ne regrette rien.
Aan de temperaturen kan het niet lig
gen, maar Story lijkt niettemin de zo
mer in de bol geslagen. BEATRIX
CLAUS GESCHEIDEN! Zo heet het op
de voorpagina. Met de toevoeging:
Prins woont alleen op kasteel Draken-
steyn. Zit je maandenlang met smart
op een koninklijk huwelijk, ALEX EN
EMILY, te wachten, krijg je dit! Evert
Santegoeds zelf sloeg, met behulp van
een onvermijdelijke ingewijde, aan het
fantaseren over HET GEHEIM VAN
DRAKENSTEYN. Wat nu heeft Sante
goeds vanachter een oververhitte pc
ontdekt? Dat Claus de laatste maanden
vaker dan ooit op kasteel Drakensteyn
bivakkeert, dat hij maar één of twee
keer in de week naar Den Haag (naar
Beatrix, dus) gaat en dat de koningin
(z'n eega, dus) hém eigenlijk nooit op
zoekt. Bovendien, weet de ingewijde,
dat Drakensteyn deze zomer in record-
tempo wordt verbouwd. Santegoeds
heeft dat, als ware hij een heuse jour
nalist, zelf ook gecheckt. 'Vanaf de
openbare weg is inderdaad te zien dat
een aannemer in het koninklijke do
mein zijn tenten heeft opgeslagen.'
Maar dan begint het gefluister weer.
Dat er enkele vertrekken worden gemo
derniseerd en er een nieuwe badkamer
wordt gemaakt. En het gespeculeer.
Dat de prins op bijna 72-jarige leeftijd
meer en meer voor zichzelf kiest. Ten
slotte is er dan weer het grote indek
ken, waarin Santegoeds een meester
is. 'Ook Beatrix kan zich vinden in de
levensavond die Claus voor zichzelf
heeft uitgestippeld.'
Maar goed ook, want in Party wordt
deze week een gans ander beeld van
Beatrix en Claus geschetst. NIEUWE
ENERGIE VOOR STRALENDE
BEATRIX, staat daar boven een stuk
met daarin kreten als 'OVERGE
KIG NA GENEZING CLAUS' en
STEEDS VERLIEFD OP CLAUS'
hofbrori (overduidelijk een gan;
dan waaruit Story put): 'In een
waakt ogenblik zie je hoe ze elk^
devol aanraken. Dat is gewoon
rend. Mensen die een verstand:
lijk hebben of een uitgebluste r
doen dat echt niet. Beatrix en C
kunnen echt niet zonder elkaar
Maar dan gooit Privé weer roei,
eten. De 'geestelijke vader van
trologie in Nederland', J.B. Gie
heeft voor het blad een
'voortgangshoroscoop' get rok kei,
de in verband met de kwakkele
zondheidstoestand van enkele
van ons Koninklijk Huis'. Giele:
ziet niet veel goeds. KOMMER
KWEL VOOR DE ORANJES, sta
ven het stuk. Prins Claus staan
belingen te wachten. 'Eind novi
komen er problemen binnen he
De onruststoker Pluto kan
vierkant met Maan zorgen voor
lekken van familiemoeilijkhede r
reddering is het gevolg.'
Is er deze week dan ook nog
sitiefste melden? Jazeker! Bon
Claire is nu eindelijk van de
Met een nieuwe pruik doet ze d
gebreid kond van in zowel Story
Party. Nu nog een leuke man or
geluk compleet te maken. En
Groothuizen heeft haar tweede L
aan alle bladen tegelijk verkoch j.
Overal dezelfde softfocus foto's
kenbaar van dezelfde fotograaf.
Story heet-ie Chris van de Voore
Privé Chris van de Voorn. En in
Gentle Look.
(Weekend was niet tijdig bes»
baar).
dbi
in 1
ijd
he