De Pyramide
gaat nooit verloren
Fietsroutes in Nederland
Goedkoper
bellen met
ANVR-kaart
Toerisme
KÉfl 3 B STIGl C HTS
ZATERDAG 25 JULI 1998
Wilheimina in beeld
Diverse musea in Apeldoorn besteden dit jaar uitgebreid
dacht aan het leven van koningin Wilheimina. 'Wilhelmi:
Beeld' - van 30 augustus tot 11 oktober in het Van Ree
Museum - toont de wijze waarop de vorstin in beelden, m
menten en kunstwerken is vereeuwigd; Paleis Het Loo
een overzicht van de kleding die Wilheimina van haar vr<*
jeugd tot haar laatste optreden heeft gedragen (28 augu
3 januari) en het Historisch Museum Apeldoorn putte va
tentoonstelling 'Een volk presenteert zich' uit de rijke cc
tie streekdrachten van Koningin Wilheimina (29 augustu
november).
Grootste jeugdherberg
De jeugdherberg in hartje Amsterdam is drastisch vernie
Met 475 bedden is het City Hostel Vondelpark meteen oi
grootste jeugdherberg van ons land. Aan het bestaande hi
gebouw - de voormalige Huishoudschool voor Meisjes -
de de Nederlandse Jeugdherberg Centrale (NJHC) een nu
vleugel. De slaapkamers voor een, twee, vier, zes of achl
sonen zijn voorzien van eigen sanitair. Het City Hostel Va
park is 24 uur per dag geopend en biedt onder meer een
serie, twee restaurants en twee conferentiezalen.
lnfO:020-55 13 12 3.
Edammer Kaasmarkt
Naast Alkmaar heeft sinds een tiental jaren ook Edam
toeristische kaasmarkt. Ze worden (tot en met 19 augu
gehouden op alle woensdagen van circa 10.30 tot 12.3C
Op zaterdag 8 augustus is er bovendien een uitgeb
avondmarkt met braderie.
Info: WV Edam, telefoon (0299).31.51.25.
Gelderland Cultuurland
In Gelderland 'woedt' nog tot en met 6 september de zi
manifestatie 'Gelderland Cultuurland'. Door de hele prov
heen worden tal van culturele en toeristische activiteite
houden, die niet zelden gratis toegankelijk zijn. De evene
ten staan vermeld in drie dikke brochures (Veluwe/Arn
Achterhoek/Liemers en Rijk van Nijmegen/Rivierengebie:
zijn op te vragen bij onder meer alle VW-kantoren in de
Info: Gelders Bureau voor Toerisme, telefoon (026).333.20.33
Klank-en Lichtspel
Op de Grote Markt te Brussel wordt deze zomer tot en i
oktober zo goed als elke avond een klank- en lichtspel
voerd. Thema: de roemrijke geschiedenis van de hoof
van België en' die van de Grote Markt in het bijzonde
voorstellingen duren een half uur en verschillen in zoven
die in bijvoorbeeld de Val de Loire (Frankrijk) dat ze ui
tend en alleen zijn gebaseerd op een samenspel van m
en licht. Er wordt geen commentaar bij gegeven. Tot aan
gustus begint het spektakel om 22.30 uur. Daarna om
uur en vanaf 7 september om 21.15 uur. Van 10 tot ei
17 augustus zijn er geen voorstellingen. De Grote Markt
bedekt met het fameuze Bloementapijt (Tapis des Fleursl
Info: Belgisch Verkeersbureau te Haarlem, telefoon (023).534.44.34
Boomkroonpad
De belangstelling voor het Boomkroonpad bij
(Drenthe) overtreft de verwachtingen verre. In 1997 trok
nouveauté van Staatsbosbeheer ruim 166.000 bezo
Om deze massa in goede banen te leiden, wordt de att
uitgebreid met een aantal wandelmogelijkheden in de
omgeving. Ook rijdt er speciaal voor kinderen deze zomi
paardentram door het bos en worden er tot en met 17
tus op alle maandagen Kinderdoedagen gehouden.
Info: Provinciale WV Drenthe, telefoon (0592).37.37.55.
Bosbus
Bij het merendeel van de
bij het Algemeen Neder
lands Verbond van Reis
ondernemingen (ANVR)
aangesloten reisbureau's
is sinds kort voor 50 gul
den een speciale ANVR-
Vakantiekaart te koop.
Hiermee kan vanuit elke
telefooncel en vanaf elk
toestel in veertig belang
rijke vakantielanden wor
den gebeld. Daarnaast
kan de kaarthouder ge-
bniik maken van een aan
tal extra diensten waaron
der een berichtenservice.
Ook kan gratis met het
(voorgeprogrammeerde)
alarmnummer van de
grote Nederlandse reis-
ver/.ekeraars worden ge
beld. Telefoneren met de
ze kaart levert de gebrui
ker in vergelijking met
normaal bellen besparin
gen op, die kunnen oplo
pen tot 50 procent.
Bellen vanuit een 'telefooncel' in Rio de Janeiro. Het
kan met de nieuwe telefoonkaart van de ANVR.
FOTO ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
De vrolijk getatoeëerde bosbus die tot en met
gustüs over de Utrechtse Heuvelrug rijdt. FOTO
Tot en met 15 augustus kunnen op of bij de
velrug vertoevende vakantiegangers gebruik maken
'Bosbus'. De speciaal ingezette touringcar rijdt
ren per dag een vaste route waarbij onder meer wordt
bij het Ouwehands Dierenpark, Kasteel Amerongen,
Huis Doorn en de Pyramide van Austerlitz. Ook
sen aangedaan als Leersum, Woudenberg en
Dienstregeling, prijs en traject staan vermeld in een
die valt op te vragen bij het Utrechts Bureau voor
telefoon (030).296.77.77.
In samenwerking met de Stichting
Landelijk Fietsplatform heeft uitge
verij Buijten Schipperheijn het
boek 'Ronde van Nederland via LF-
routes' uitgegeven. De ruim veer
tig, in een handige ringband verza
melde trajecten, vormen tezamen
zowel een 'grote' (1000 kilometer)
als een 'kleine' (600 kilometer) wie
lerronde van Nederland. Daarbij
wordt steeds gebruik gemaakt van
Landelijke Fietsroutes waaronder
de Noordzeeroute (LF1), de Wad
denzeeroute (LF10) en de Midden-
Nederlandroute (LF4). Dat laatste
traject wordt gebruikt voor de 'klei
ne' ronde die onder het IJsselmeer
door gaat.
Tegelijkertijd verscheen bij dezelf
de uitgever (ditmaal in samenwer
king met NIVON) 'Fietstochten
met onderdak', waarin Diederik
Mönch en Bas van der Post tien
meerdaagse fietstochten beschrij
ven met een lengte die varieert van
55 tot 230 kilometer. Ook deze tra
jecten voeren voornamelijk over
het landelijke netwerk van fiets
routes waarbij rekening is gehou
den met overnachtingen op betaal
bare en natuurvriendelijke adres
sen zoals NIVON-huizen en NJHC-
Jeugdherbergen. Naast plattegron
den (dezelfde als in 'De Ronde van
Nederland') bevat het boek onder
meer ook foto's van de aanbevolen
accommodaties, nauwkeurige rou
tebeschrijvingen, toeristische be
schrijvingen en belangrijke tele
foonnummers.
De fraai uitgevoerde boekjes kos
ten respectievelijk f. 34,50 ('De
Ronde van Nederland') en f. 21,50
('Fietstochten met onderdak') en
zijn verkrijgbaar bij de ANWB-kan-
toren en boekwinkels.
Horden wandelaars lopen dezer
dagen 'ergens' tussen het Gro
ningse Pieterburen en de St.
Pietersberg bij Maastricht op
het Pieterpad. Het traject is de
populairste lange-afstands wan
delroute in Nederland. Om hoe
veel lopers het gaat is niet te
zeggen, maar vorig jaar werden
van de gidsjes deel 1 en 2 maar
liefst 11.139 exemplaren ver
kocht. Op grote afstand volgt
het Pelgrimspad, dat naar de St.
Pieter in Rome voert. Daarvan
werden 2242 wandelgidsjes ver
kocht. „En dat, terwijl ik dacht
dat de uitgever er failliet aan
zou gaan", verklapt medeop
richtster van het Pieterpad Toos
Goorhuis-Tjalsma lachend. Sa
men met haar Groningse vrien
din Bertje Jens stippelde ze in
1981 de 450 kilometer
route door de mooiste
van Noord-, Oost- en
derland uit. „We
maal niet van plan de
andere informatie uit te
Maar we zijn door een
onder druk gezet. Ik
als ik zie hoeveel
jaar weer van verkocht
den".
Woordvoerster Andrea
Stichting Wandelplatfon
Amersfoort kan geen ecl
klaring voor het grote su
van het Pieterpad beden i
heeft het idee dat het de
ratie zou kunnen zijn:
„Pieterburen en Pietersla
klinkt wel", zegt ze. „Ne
Pelgrimspad. Dat spreel
mensen ook aan."
De Pyramide van Austerlitz. Een stokou
de uitspanning die niet meegaat met de
tijd. Geen entree en grote souplesse als er
meegebracht eten en drinken wordt ge
nuttigd. Een kranige speeltuin die vooral
in trek is bij de kinderen van dagjesmen
sen uit het aangrenzende bos. Een klei
ne, lawaaiige gooi- en smijtkermis, om
geven door de geur van pannekoeken,
worst en patat. En natuurlijk de pyrami
de zelf, de eeuwige deceptie die wat mor
sig tussen de boomtoppen piemelt.
Klopt. Want de bomen zijn ge
groeid. Munt-verrekijkers staan
er niet (meer), want er valt niks
ver te kijken. Het Frans-Bataaf-
se legioen, onderdeel van het
Keizerlijk leger van Napoleon
en gelegerd in een tenten-kam
pement te Zeist, bouwde in
1804 de pyramide van plaggen
en zand ais herinnering aan
hun verblijf daar en aan de
overwinningen van Napoleon.
Bovenop kwam een houten
obelisk te staan, die in 1893
werd vervangen door een ste
nen. Een stevig hangslot sluit
het hek af dat toegang geeft tot
de trap naar boven in die naald.
Eenvoud
De uitspanning aan de voet van
de heuvel maakt klaar wat geen
enkel ander recreatiebedrijf in
Nederland doet: de toegang is
gratis en ouders die bij de speel
tuin hun eigen boterhammen
en de thermosfles tevoorschijn
halen worden niet weggestuurd.
De Pyramide is soepel. Want de
naar schatting 100.000 bezoe
kers zorgen nog elk jaar voor
'een leuke winst'.
Geen moment aarzelt bedrijflei-
der Roy van Kolfschoten als je
vraagt voor wie De Pyramide is
bestemd: „Voor Jan met de Pet.
Mensen die de hoge entrée van
attractieparken niet kunnen be
talen. Onze kracht is de een
voud".
Een lome zondagmiddag. Twee
parkeerwachters getooid met
ouderwetse pet, wijzen binnen
stromende automobilisten de
weg tussen de bomen, waar op
de onverharde grond een plek
dient te worden gevonden. Kost
dat? De man glimlacht beschei
den: „Dat ziet u straks maar,
misschien een klein gebaar".
Tumult komt de bezoeker tege
moet. Geratel van mitrailleurs
en gebrul van racemotoren
stijgt op uit de automatenhal,
mannen beuken voor een piek
op een boksbal, botsauto's gie
ren over de baan, een jonge
botsbaanleider zit slungelig-
achteloos op de zijkant van een
wagentje dat hij met één pink
tussen het gewoel doorstuurt:
de maestro. Het zindert in het
Mystery spookhuis, waar bloed
van de letters cassa druipt en er
vormt zich een rij voor de kassa
waar speciale munten voor het
kermisspul worden verkocht.
Ook de wespen staan al in de rij
Kort na de tweede wereldoorlog
rijdt een kleine, grijze vrachtau
to van Voorburg naar de groene
delen van ons land. Achterin
zitten op houten banken in het
duister opgesloten zo'n dertig
magere kinderen, die de hon
gerwinter hebben overleefd. De
vader van een meisje, eigenaar
van een wasserij, heeft de
schoolklas een 'dagje-uit' ca
deau gedaan. Na een bezoek
aan kersenboomgaarden in het
Krommerijngebied gaat de
tocht naar Austerlitz: De Pyra
mide, de schommels, draaimo
lens, de loopton, de glijbaan en
niet vergeten de wespen. De
kersen komen er na al dat ge-
schommel vlot weer uit.
Het is ruim vijftig jaar geleden,
dat reisje waaraan maar geen
einde leek te komen. Maar als
een der groot geworden kinde
ren nu oog in oog staat met de
onverwoestbare uitspanning
aan de weg tussen Zeist en
Woudenberg constateert hij tot
zijn verbazing dat er nauwelijks
iets is veranderd.
Natuurlijk, de bomen zijn ge
groeid en er zijn kermisachtige
attracties bijgekomen, zoals een
botsbaan, een griezeltent en
een luidruchtige automatenhal.
Maar het paviljoen met houten
betimmering, de speeltuin en
terrassen zijn bijna nog net zo
als toen en al met al ontmoet je
er een sfeer van eenvoudig,
rechtlijnig vermaak: ouderwets,
niet meer van deze tijd.
Hangslot
En dan die pyramide, op het
hoogste punt van de Utrechtse
Heuvelrug. Indertijd stond het
publiek na het beklimmen van
de 101 treden tellende stenen
trap een poosje sprakeloos aan
de voet van de twaalf meter ho
ge stenen obelisk. Wat een uit
zicht over de heidevelden. Je
zag de Domtoren, de Biltse wa
tertoren, Zeist en Amersfoort in
de verte. Dat is veranderd. Een
platgelopen, morsig bospad
gaat er heen. Papier ligt ver
spreid rond afvalmanden. Een
vrouw heeft halverwege de trap
de moed opgegeven: hitte,
ademnood. Haar man, met
zoontje inmiddels boven aange
komen, roept: „Ga maar weer
naar beneden Gré, hier valt toch
niets te zien".
De Pyramide van Austerliz, die eeuwige deceptie die wat morsig tussen de boomtoppen piemelt. FOTO GPD/MARK PRINS
om een vorkje mee te prikken
op het terras van het paviljoen
met buffetrestaurant en snack
bar, waar het nuttigen van zelf
meegebrachte happen wèl is
verboden. Rondom het pavil
joen hangt een zware geur van
patat, knakworst en pannekoe
ken. Op de kermis kost alles een
piek: de grijpers die speelgoed
beren pakken, de papegaai die
met kwispelende staart en
bouwvakkersfluitje plastic eie
ren legt waarin kinderen wat
prulgoed vinden, de zuurstok
automaat, het spuitbalspel... De
kiosk tussen paviljoen en
spookhuis verkoopt 23 verschil
lende soorten Pyramide-an-
sichtkaarten: op slechts één
kaart zie je de pyramide zelf, op
de andere voornamelijk herten,
vossen, vogels en apen. Knal
touwtjes verkopen ze er ook en
vingerhoeden met het opschrift:
'Naai veilig'.
De sfeer van de jaren '50 hangt
onherroepelijk over de draai
molen en de zweefmolen: vlieg
tuigen, Amerikaanse auto's,
scooters, raketten van het allang
niet meer gemaakte soort, glit
ter, chroom, gekleurde hefüg-
heid. Blauw, geel, rood is het
ijzer in de speeltuin. Als van
ouds. Alles zit goed in de verf.
De bodem is zanderig. Net als
vijftig jaar geleden zijn de
schommels in de vorm van
bootjes, waarin je met zijn
tweeën tekeer kunt gaan, erg in
trek. Herinneringen aan de buik
vol kersen komen op bij het
aanschouwen van het steeds
hoger en hoger gaan op de en
gelse schommel. Wie er af wil
dient zich eerst nog een poosje
te onderwerpen aan het geweld
van de meerderheid.
In het bos zitten de dagjesmen
sen. Kleed uitgespreid, tuinstoe
len uitgeklapt, koelbox bij de
hand. „De kinderen zijn in de
speeltuin", zegt mevrouw Har
deman uit Veenendaal. Haar
man, wijdbeens neergedaald op
een plaid, doet een dutje. „Het
is hier lekker koel en 't kost niks.
Straks mogen ze een patatje,
drinken hebben we bij ons. Ik
heb er drie dus dan weet je 't
wel: ga je een middagje naar
Ouwehands of de Efteling ben
je zo een kapitaaltje kwijt".
De Pyramide bestaat als horeca-
onderneming al 150 jaar. In
vroeger jaren was er een her
berg gevestigd, een punt van
rust en verversing voor de boe
ren die langs trokken met hun
vee. De familie Van Kolfschoten
is sinds 1917 eigenaar. Het
grondgebied (gemeente Wou
denberg) en het pand zelf zijn
eigendom van een stichting, die
de landgoederen Den Treek-
Henschoten beheert. De familie
De Beaufort heeft daarin de
grootste belangen. Zij streeft er
nadrukkelijk naar De Pyramide
in oude staat te handhaven en
staat volgens Roy van Kolfscho
ten niet te juichen over de ker
misattracties. Uitbreiding van
de uitspanning wil de familie
per se niet. Dus blijft alles bij
het oude.
De parkeerwachter bedankt de
bezoeker bij vertrek voor het
kleine gebaar en wenst hem een
prettige voorzetting. Wat vindt
hij nou van De Pyramide? „Ach
meneer, ze zeggen wel eens ver
gane glorie, maar kijk nou eens
naar al die mensen: die komen
toch ergens voor?"
