Aantal files stijgt
tot zestienduizend
Economie
Staking Zuid-Korea breidt zich uit
tierikanen steken 28
ljoen in Pharming
f spreekt reserves aan
fors krediet Rusland
igelijk morgen geld
F voor hulp Indonesië
KLM gaat reizigers
ook trein aanbieden
IHC Caland heeft geen boodschap
aan politieke situatie Myanmar
Hypotheek goedkoper dan ooit
Halve ton
huisvuil per
huishouden
General Motors vecht
staking bij rechter aan
C Schiphol genomineerd voor prijs
jL. Het World Trade Center (WTC) Schiphol is één van de
nomineerde gebouwen voor de FGH Vastgoedprijs 1998.
lere zijn De Hogenhout in Den Haag en Winkelcentrum
ilein in Rotterdam. De gebouwen zijn geselecteerd door
yonder leiding van de Utrechtse burgemeester I. Opstel-
13 november wordt de winnaar bekend. Dan wordt de
jrlijkse prijs uitgereikt in de RAI. De vorige keer werd de
egekend aan de gemeente Den Haag voor de ontwikke
lde combinatie stadhuis/bibliotheekcomplex.
rner wil Japanse films maken
Warner Brothers gaat in Japan kwaliteitsfilms en tv-pro-
(a's maken. Bedoeling is dat het Amerikaanse amuse-
incem in een gezamenlijke onderneming met Nippon
lion Network vanaf 2000 één tot twee films per jaar produ-
films worden niet alleen gemaakt voor de binnenland-
kt. De nieuwe joint venture onder de naam Towani wil
dere markten bedienen. Ook het Japanse computerbedrijf
m ia en Time Warner Entertainment doen mee.
'H Lufthansa voor facelift vliegveld
en. Het vliegveld van München wordt met financiële
edvan de Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa uitge-
Erkomt een tweede luchthavengebouw, voor 1,2 miljard
it< Lufthansa draagt 520 miljoen mark bij in de kosten. De
aartmaatschappij zit voor veertig procent in de maat-
lij die de terminal, goed voor een jaarlijkse capaciteit van
miljoen passagiers, gaat exploiteren. De andere zestig
itis in handen van FMG, het bedrijf achter de luchthaven
iinchen. Lufthansa en zijn partners krijgen het exclusieve
ksrecht over de terminal, die in 2003 klaar moet zijn.
er vluchten Nederland-China
|G. China en Nederland hebben een akkoord gesloten
tbreiding van het luchtverkeer tussen beide landen. Zo-
M als dochter Martinair mogen meer vluchten gaan uit-
De KLM vliegt nu twee keer per week naar Peking, dat
drie keer. Daarnaast mag de fOJVl ook twee keer per week
inghai en Nangjing gaan vliegen. Martinair voert nu al
eer per week vrachtvluchten uit op Guangzho (Kanton) en
raks ook twee keer per week naar Nangjing.
ostriële productie stijgt grillig
jRGHet volume van de industriële productie blijft stij-
e cijfers laten echter een grillig verloop zien. De groeicij-
rieerden de jongste maanden tussen de 1,6 en 6,5 procent
;basis, aldus het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS),
bedroeg de groei ten opzichte van een jaar eerder slechts
icent. Ten opzichte van april is er zelfs sprake van een da-
et drie procent. In de eerste vijf maanden lag de industrië-
luctie 4,8 procent hoger. Het relatief lage cijfer van mei
vooral veroorzaakt door de voedings- en genotmiddelen-
rie, die met 1,7 procent groei achterblijft. De overige in-
:1e sectoren kennen groeipercentages van boven de vijf.
NP/RUDOLF KLEUN
lerikaanse biotechnolo-
jf Genzyme General in-
circa 28 miljoen gulden
Leidse branchegenoot
ïg. De ondernemingen
lan samenwerken bij de
ïling van een medicijn
ziekte van Pompe, een
spierziekte. Hiervoor
ielk gebruikt van gene-
ïgepaste dieren,
ning verwierf eerder be
id met de genetisch ge
leerde stier Herman. De
eling van een medicijn
le ziekte van Pompe
aats in de VS. De tech-
Pharming hanteert, is
ind niet toegestaan,
de aard en inhoud van
:genomen joint venture
nzyme willen beide on
togen geen nadere me-
doen. De investe-
n Genzyme had plaats
liddel van de aankoop
iTON «KRF-Rtr-AFP-DPA-ANP
itemationaal Monetair
noet zijn reserves aan-
Dat is nodig nu de in-
na de enorme kredieten
iele crisislanden in Azië
•e leningen heeft toege-
Rusland.
moment heeft het IMF
miljard dollar waarover
direct kan beschik-
i dat bedrag zou aan het
ii het jaar weinig meer
miljard dollar overblij-
)aarmee komt de mate
we in staat zijn om aan
irplichtingen te voldoen
n de grens waaronder
niet op ons gemak voe-
d verldaarde plaatsver-
i lMF-directeur S. Fi-
.Dat zou betekenen dat
nieuwe kredieten meer
IE «AP
vandaag na een tweede en
laatste overlegronde het licht op
groen zal zetten.
Het IMF heeft Indonesië' 43
miljard dollar (86 miljard gul
den) toegezegd om het land uit
het economische dal te helpen.
De regering in Jakarta heeft
daarnaast gevraagd om vier tot
zes miljard dollar (acht tot 12
miljard gulden) extra steun om
de ergste nood van de bevolking
te kunnen lenigen. Veel Indone
siërs zijn door inflatie of werk
loosheid in moeilijkheden geko
men, terwijl er een tekort is aan
rijst en ander voedsel.
»ië kan mogelijk morgen
ien op de volgende deel-
'van de met het Inter-
al Monetair Fonds (IMF)
gekomen noodlenin-
it heeft Kadhim Al-Eyd,
gste vertegenwoordiger
'MF in Singapore, van
gezegd.
eelbetaling omvat een
dollar (twee miljard gul-
ei Al-Eyd na een confe-
'ver de herstructurering
Indonesische schulden
zei te verwachten dat
bestuur in Washington
In Zuid-Korea hebben werkne
mers van een aantal grote
staatsbedrijven en vijf banken,
ongeveer 45.000 man, zich van
morgen aangesloten bij de lan
delijke staking. Deze is gisteren
begonnen onder metaalarbei
ders in verschillende takken van
zware industrie. Het gaat om
protesten tegen massa-ontsla
gen. In totaal zijn nu ongeveer
100.000 werknemers in staking.
Niet iedereen doet mee. De
ongeveer 50.000 vakbondsleden
bij Korea Telecom weigeren
mee te staken. Ze zeggen goede
vooruitgang te boeken bij on
derhandelingen met de bedrijfs
leiding.
De politie heeft inmiddels ar
restatiebevelen gevraagd om
een twaalftal vakbondsleiders te
kunnen oppakken wegens het
organiseren van illegale stakin
gen. Volgens de overheid heb
ben sommige bonden niet vol
daan aan de wettelijke verplich
ting om overheidsbemiddeling
te vragen bij hun arbeidsconflict
alvorens te gaan staken.
De sanering van zijn staatsbe
drijven die Zuid-Korea moet
doorvoeren in ruil voor het fi
nanciële reddingspakket dat het
eind vorig jaar van het Interna
tionale Monetaire Fonds heeft
losgekregen, heeft een verdub
beling van het aantal werklozen
tot gevolg gehad. Verwacht
wordt dat de komende tijd nog
Duizenden werknemers van de autofabriek Hyundai bij Ulsan in Zuid-Korea staken tegen de massa-ontsla
gen. Bij Hyundai moeten vanwege herstructurering 4.800 van de 26.000 werknemers ander werk zoeken.
foto reuters
veel meer ontslagen zullen val- Vandaag zeiden de bonden in plande staking te zullen door-
len. De twee grootste vakbon- een verklaring woedend te zijn zetten. Alleen bij de autofabriek
den zijn uit protest hiertegen over de plannen om 'arbeiders Hyundai zullen 26.000 werkne-
vorige week opgestapt uit het te arresteren die voor hun rech- mers ook na morgen doorsta-
overleg met de werkgevers en ten opkomen'. Zij kondigden ken.
de overheid. aan de tot en met morgen ge-
Over afstanden tot 600 kilometer
AMSTELVEEN RUDOLF KLEUN
De KLM, Luchthaven Schiphol en de Nederlandse Spoorwegen
willen nauwer gaan samenwerken. Dat moet er toe leiden dat
reizigers over afstanden tot 600 kilometer vaker voor de trein
kiezen en dat minder passagiers met de auto naar Schiphol
komen. De drie partijen tekenen volgende week een intentie
verklaring om de mogelijkheden voor samenwerking te on
derzoeken.
Die volgt na een experiment vorig jaar waarbij KLM-passagiers
voor het eerste of laatste deel van hun reis, tussen Brussel en
Schiphol, konden kiezen uit vervoer per vliegtuig of met de snel
le trein Thalys. Nu willen de drie partijen de mogelijkheden ver
der uitwerken om reizigers die naar Parijs en Brussel, en later
ook naar Londen en steden in Duitsland willen, vaker voor de
trein te laten kiezen. De trein kan bovendien een alternatief zijn
voor binnenlands vliegverkeer.
De samenwerking kan er volgens de KLM toe leiden dat de
maatschappij en de spoorwegen hun reserveringssystemen aan
elkaar koppelen. Ook wordt nagegaan of het mogelijk is dat pas
sagiers die per trein naar Schiphol gaan hun bagage bij vertrek
op het station afgeven en laten labelen. Ze hoeven er daarna niet
meer mee te sjouwen op de luchthaven. De NS wil daar niet na
der op ingaan. ,,We sluiten juist een overeenkomst om de moge
lijkheden te onderzoeken.
Een KLM woordvoerder somt een aantal voordelen van sa
menwerking op. Iedere vermindering van autoverkeer rond
Schiphol is welkom omdat de wegen dreigen te verstoppen. Het
verminderen van vluchten over korte afstanden en vervanging
door de trein is opgenomen in de planologische kernbeslissing
over de uitbreiding van Schiphol. Het eventueel schrappen van
regionale vluchten biedt bovendien extra ruimte biedt voor het
rendabelere lange afstandsverkeer.
van aandelen Pharming.
Pharming deed vorige maand
al een aandelenemissie waar
mee het bedrijf zo'n 120 mil
joen gulden binnenhaalde. Het
bedrijf heeft sinds begin juli een
notering aan de Europese beurs
Easdaq. Pharming verwacht
voor de ontwikkeling van nieu
we producten in de periode tot
2005 in totaal 150 miljoen gul
den nodig jte hebben. Directeur
G. Hersbach zei eerder te ver
wachten de resterende dertig
miljoen gulden binnen te kun
nen halen uit de opbrengsten
van de eerste te produceren
middelen. Met de nu gesloten
samenwerking heeft Pharming
zich echter nu al verzekerd van
voldoende financiële armslag.
Hersbach kondigde eerder ook
al aan voor eventueel onder
zoek dat in Nederland niet is
toegestaan zijn heil te zoeken in
het buitenland. Pharming heeft
al vestigingen in Finland, België
en de Verenigde Staten.
kunnen verlenen", voegde hij
daaraan toe.
Elke financiële crisis die in
een ander land ontstaat, zou het
IMF in grote moeilijkheden
brengen. Het bedrag dat het
fonds nu ter beschikking staat,
is op het laagste niveau sinds
het begin van de jaren tachtig
beland.
Daarom wil het IMF ruim 8
miljard dollar uit zijn reserves
aanspreken. Deze middelen ko
men uit een algemene leen-
overeenkomst (GAB) die aan
het begin van de jaren zestig is
opgezet door de rijkere landen,
de zogenoemde G-10, waartoe
ook Nederland behoort. In geval
van nood kan het fonds hierop
een beroep doen. Daarmee
maakt het IMF voor de eerste
keer in twintig jaar weer gebruik
van deze mogelijkheid.
RUSWUK* ANP
Met de slechte politieke situatie in Myanmar (het
vroegere Burma) heeft president-directeur J. Bax
van IHC 'als zakenman' niets te maken. IHC gaat
zoals gisteren gemeld voor de kust van Myanmar
een drijvende olieopslag bouwen en exploiteren.
Een order van honderden miljoenen guldens in
een periode van vijftien jaar. Volgens Bax zou de
concurrentie IHC uitlachen als het bedrijf had af
gehaakt vanwege de mensenrechten.
De Europese Unie is evenwel 'zeer bezorgd'
over de slechte politieke situatie in Myanmar en
de Verenigde Naties hebben kritiek op de schen
dingen van de mensenrechten in het Aziatische
land. In Nederland neemt het ministerie van eco
nomische zaken als leidraad dat er geen officiële
boycot van Myanmar is.
EZ stimuleert investeringen niet, maar remt ze
ook niet af. Bedrijven zelf moeten het besluit ne-
Bovag en RAI: Jaarlijks anderhalf miljard schade aan economie
Het aantal files op de Nederlandse wegen is vorig jaar
met zeven procent toegenomen tot 16.000. Er stonden fi
les met een totale lengte van 68.000 kilometer. Die ver
oorzaken een jaarlijkse schade aan de economie van 1,6
miljard en meer dan een miljoen gederfde arbeidsuren.
AMSTERDAM ANP
Uit de jongste cijfers van Bovag
en Rai blijkt dat zestig procent
van de files in de ochtend- en
avondspits vallen. Een op de vijf
files wordt veroorzaakt door een
ongeluk. In een op de tien ge
vallen zijn wegwerkzaamheden
de oorzaak. Zeven procent van
de verkeersopstoppingen zijn
'kijkfiles'.
De Nederlandse schatkist
strijkt dit jaar 22,2 miljard gul
den op aan motorrijtuigenbe
lasting, brandstofaccijnzen en
belasting op personenauto's en
motorfietsen (BPM). Dat is 4,4'
procent meer dan vorig jaar.
De gemiddelde aanschafprijs
van een nieuwe auto steeg vorig
jaar van 38.400 naar 39.600. Bo
venop de netto catalogusprijs
komt gemiddeld 45 procent of
ongeveer 13.000 aan belastin
gen, zoals BTW en BPM. Daar
mee is Nederland een van de
duurste landen in de EU. In
Duitsland geldt een heffing van
15 procent, in België 22 procent,
het Verenigde Koninkrijk 17,5
procent en in Italië 19 procent.
Alleen de Denen zijn duurder
uit met een belasting van 198
procent op de cataloguswaarde.
Aan de verkoop van benzine
gaat 76 procent naar de Neder
landse schatkist. Het aantal
voertuigen dat wordt gestolen
stabiliseert zich rond de 30.000
per jaar.
Rabobank zet trend met verlaging rente
DEN HAAG GPD
De hypotheekrente is gezakt
naar een historisch laagtere
cord. Bij de laatste verlaging van
de hypotheekrente in februari
werd al gesproken van 'een his
torisch laagterecord', maar die
kwalificatie zal niet meer lang
stand houden. De hypotheek
met een rentevaste periode van
vijf jaar zakt bij de Postbank
vanaf morgen naar een niveau
van 5,3 procent, geringer dan
ooit tevoren. Nu bedraagt de
hypotheekrente voor een derge
lijke periode bij de Postbank
nog 5,5 procent.
Er is geen directe aanleiding
voor de tariefverlagingen. De
banken wijzen eensgezind naar
'de ontwikkelingen op de geld
en kapitaalmarkt'. ,,Geld is mo-
DEN HAAG GPD
menteel goedkoop, zo simpel is
dat", aldus een woordvoerder
van ABN Amro.
De Rabobank nam afgelopen
vrijdag het voortouw en ontke
tende daarmee een sneeuwbal
effect. De grootste Nederlandse
partij als het gaat om hypothe
ken verlaagde over de hele linie
de tarieven. Over een hypo
theek waarvan de rente voor vijf
jaar vaststaat, hoeft geen 5,6
procent meer betaald te wor
den, maar 5,4 procent. „De ren
teverlagingen op de geld en ka
pitaalmarkt zijn substantieel ge
bleken, daarom besloten wij on
ze tarieven te verlagen", aldus
een woordvoerder.
Vervolgens ging het snel. Een
dag later maakte Aegon bekend
de rente voor een periode van
tien jaar of langer te verlagen tot
onder het niveau van de Rabo
bank.
ABN Amro moest het week
einde laten passeren, maar
kwam daarna meteen in actie.
Ook bij deze bank zakten alle
tarieven. ABN Amro voert bijna
exact dezelfde wijzigingen door
als de Rabobank. De rente over
vijf jaar blijft bij ABN Amro met
5,5 procent echter duurder dan
bij de concurrenten (Postbank
5,3 procent, Rabobank 5,4 pro
cent).
De Postbank kwam dinsdag
als laatste in actie. De bank liet
de voor een en twee jaar in tact,
maar verlaagde de eest. Het is
de vraag hoe lang het huidige
laagterecord in de boeken blijft.
„Je kunt nooit uitsluiten dat nog
meer verlagingen volgen", aldus
een zegsman van de Rabobank.
IHC Caland is geen onbekende in het Verre Oosten. Op de foto de Tantwan Explorer van IHC-dochter SBM
Production Contractors. Het gevaarte buitengaats Myanmars buurland Thailand wordt ingezet bij tal van ope
raties rond de oliewinning in het gebied. foto anp
men. Buitenlandse Zaken formuleert het zo: „Er
zijn geen dwingende regels en zonder die kan dit
ministerie geen stappen nemen".
IHC werkt samen met de Britse oliemaatschap
pij Premier. Die nam het project over van Texaco
dat zich onlangs onder dnrk van de publieke opi
nie en van Amerikaanse boycotdreiging terug
trok.
De Nederlandse bierbrouwer Heineken stond
twee jaar geleden op het punt een brouwerij te
bouwen in Myanmar, een joint venture met een
plaatselijk bedrijf. De partner bleek eigendom van
het militaire regime in het land. Heineken be
zweek uiteindelijk onder druk van vooral Ameri
kaanse actiegroepen. Die zouden oproepen de-
bierflesjes van het merk dicht te laten.
IHC noemt de investering voor het land een
'cruciaal' project. „En daar doen wij aan mee", al
dus Bax.Als ik op m'n gevoel zou handelen, kan
ik nergens zaken doen."
De Nederlandse huishou
dens hebben vorig jaar ge
middeld elk een halve ton af
val langs de stoep gezet. In
totaal haalden de vuilnis
mannen bijna 8 miljoen ton
huishoudelijk afval op. Dat
was vijf procent meer dan in
het voorgaande jaar 1996.
Een en ander blijkt uit voor
lopige berekeningen van het
Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (CBS).
De vuilnisman heeft dui
delijk kunnen merken dat
Nederland vorig jaar weer
stevig aan het verbouwen is
geweest. Er werd twintig pro
cent meer verh.ouwingsafval
ingezameld. Er was boven
dien flink veel, gescheiden
ingezameld, tuinafval meer
dan in 1996.
Het CBS ziet een duidelijk
verband tussen de stijgende
inkomens en de toename
van het aantal woningen met
een tuin.
Nettowinst fors teruggelopen
NEW YORK KRF-Rtr-ANP
General Motors heeft het ge
duld verloren met zijn staken
de werknemers. Het Ameri
kaanse autoconcern wil dat de
rechter een halt toeroept aan
de acties, die fors inhakten op
de nettowinst in het tweede
kwartaal. Die zakte van 2 mil
jard dollar (ruim vier miljard
gulden) vorig jaar tot 389 mil
joen dollar (ruim 780 miljoen
gulden).
GM eist onmiddellijke arbitrage,
zoals in dit geval verplicht is
volgens de CAO uit 1996. Vol
gens het concern is de staking
onrechtmatig. De werkweige-
ring begon op 5 juni in Flint
(Michigan) en heeft intussen 26
van de 29 GM-fabrieken in
Noord-Amerika platgelegd.
De acties leveren een schade
post van ongeveer 1,2 miljard
dollar op. De productie-uitval
beloopt zo'n 227.000 wagens. Er
zitten ongeveer 165.000 mensen
noodgedwongen thuis. GM eist
ook schadevergoeding van de
vakbond UAW, die de staking
organiseert.
„De tweedekwartaalcijfers
zijn zeker niet representatief',
stelde GM-voorzitter John
Smith gisteren. De kosten van
de acties zouden deels terugver
diend kunnen worden door
overuren te draaien en de pro
ductie op te voeren. Door de
staking gaat GM zijn investerin
gen terugschroeven. De omzet
nam toe van 38,9 miljard tot
42,6 miljard dollar.
Inzet in het conflict is behoud
van banen. GM had gehoopt
dat de werknemers deze week
weer aan de slag zouden gaan,
na de twee weken zomervakan
tie die achter de rug is. Maar af
gelopen weekeinde zei hoofd
personeelszaken van GM G.
Knechtel 'zeer teleurgesteld' te
zijn na het laatste overleg met
UAW-vice-voorzitter R. Shoem
aker. Analisten vrezen dat de
staking tot half augustus voort
duurt nu Knechtel de onder
handelingstafel heeft verlaten.
