Samen-op-W egkerk
verliest 45.000 leden
Verzoening bisschoppen en pastores blijft uf
Kerk Samenleving
i
'Angstschreeuw hyperventilerende lutheranen misplaatst
Leidsch Dagblad
■■■■■■F
MAANDAG 13 JULI
REDACTIE* DICKV
Zwarte Madonna: 400.000 pelgrims
warschau Ongeveer 400.000 pelgrims hebben gisteren een be
zoek gebracht aan Czestochowa, het populairste Mariabede-
vaartsoord van Polen. De speciale pelgrimstocht was georgani
seerd door het radicale rooms-katholieke station Radio Maryja,
dat gemiddeld ruim twee miljoen luisteraars trekt. Tijdens de
mis beklaagde aartsbisschop Kazimierz Majdanski zich over 'de
geestelijke en verbale wanorde' die volgens hem tegenwoordig
de overhand heeft. Hij noemde in dat verband onder meer het
'morele relativisme' en abortus. De heuvel Jasna Gora in
Czestochowa is sinds de veertiende eeuw een bedevaartsoord
omdat daar de icoon van de Zwarte Madonna, de beschermhei
lige van Polen, wordt bewaard. Jaarlijks trekken ongeveer vier
miljoen pelgrims naar de stad.
Moslims eren Mohammed
Amsterdam Enkele honderden moslims hebben in Amsterdam
de geboortedag van hun profeet Mohammed herdacht. Ze be
tuigden hun liefde voor 'het licht van Allah' en prezen de islam
als voorbeeld voor de mensheid aan. „Accepteer de islam voor
geld en succes", riep de leider van de processie. „Mohammed,
de genade der werelden", stond op een spandoek dat de over
wegend Surinaamse gelovigen meevoerden op hun tocht van de
Taibah-moskee naar de islamitische school As-Soeffah.
FOTO ANP
Louis-Marie Billé aartsbisschop Lyon
lyon Paus Johannes Paulus II heeft de aartsbisschop van Aix-
en-Provence, Louis-Marie Billé, benoemd tot aartsbisschop van
Lyon. De 60-jarige Billé volgt kardinaal Jean Balland op, die op 1
maart overleed. Billé is voorzitter van de Franse bisschoppen
conferentie. Als aartbisschop van Lyon, het op één na grootste
bisdom van Frankrijk, mag hij zich primaat van Gallië noemen.
Daarmee herinnert de Rooms-Katholieke Kerk eraan dat Lyon
het eerste bisdom in Gallië, het huidige Frankrijk, was. Billé
werd in 1962 tot priester en in 1984 tot bisschop gewijd.
Oostenrijk erkent Jehova's
wenen Oostenrijk heeft de Jehova's Getuigen en zeven andere
groeperingen als religieuze gemeenschap erkend. De nieuwe
status betekent niet dat de staat de groepen als godsdienst be
schouwt. Ook houdt het geen wettelijke erkenning als kerkge
nootschap in, zo heeft het ministerie van culturele zaken ver
klaard. Religieuze gemeenschappen mogen daardoor geen offi
cieel godsdienstonderwijs geven. Ook kunnen ze geen aan
spraak melken op de wettelijke zendtijd of belastingvoordelen.
Oostenrijk telt twaalf kerkgenootschappen of geloofsgemeen
schappen die daar wel recht op hebben. Daartoe behoren de
Rooms-Katholieke Kerk, de Evangelische Kerk, het Israëlitisch
Kerkgenootschap, de islam en het boeddhisme. De acht nieuwe
religieuze gemeenschappen zijn: de Baha'i Gemeenschap, de
Bond van Baptistengemeenten, de Bond van evangelische ge
meenten, de Christelijke beweging voor religieuze vernieuwing,
de Pinkstergemeenten, de Zevende-dags Adventisten, de Kop-
tisch-Orthodoxe Kerk en de Jehova's Getuigen. De Scientology
Kerk en een hindoeïstische groepering hadden hun verzoek om
erkenning ingetrokken. De aanvraag van de Sahaja-yoga is afge
wezen.
Ontvoerde Canadese religieuze vrij
Montreal» Een Canadese religieuze die in de nacht van dinsdag
op woensdag in het noorden van Rwanda was ontvoerd, is het
het afgelopen weekeinde vrijgelaten. Over het lot van twee
Rwandese nonnen, die in dezelfde nacht door een groep gewa
pende mannen waren meegenomen, is nog niets bekend. Op 22
maart werden zeven religieuzen in Rwanda ontvoerd. De ver
moedelijke Hutu-rebellen lieten hen'ongeveer een week later
vrij.
rotterdam anp
De lutheranen moeten htm no
titie 'Omwille van de naam' in
trekken. Het stuk, waarin de lu
therse synode de hervormde
rechterflank van intolerantie
ten opzichte van de fusiepart
ners beticht, is hard, bitter en
soms bewust kwetsend. „Als je
Samen-op-Weg stuk wil ma
ken, dan moet je zó doen",
schrijft ds. P. de Jong, lid van
de hervormde synode, in het
blad Woord Dienst. De Rot
terdamse predikant, lid van de
behoudende Gereformeerde
Bond in de Nederlandse Her
vormde Kerk, beschouwt de
notitie als een 'hyperventilatie,
een angstschreeuw', terwijl er
voor de lutheranen geen enkel
gevaar is. Het zou hen sieren
als ze het rapport terugnemen,
meent De Jong
Het steekt de lutheranen
vooral dat de hervormde syno
de in maart onverwacht een al
ternatieve naam voor de toe
komstige verenigde kerk van
hervormden, gereformeerden
en lutheranen koos, Om tegen
standers van de kerkfusie in ei
gen kring tegemoet te komen,
gaven de hervormden de voor
keur aan Verenigde Kerk der
Hervorming. Gereformeerden
en lutheranen hielden vast aan
Verenigde Protestantse Kerk in
Nederland. De lutheranen be
schuldigden de hervormden
van intolerantie omdat zij van
de discussie over de naam een
'prestigekwestie' hadden ge
maakt. De Jong veroordeelt de
suggestieve en beledigende
toon in de notitie. Hij vindt dat
de lutheranen eerst eens naar
zichzelf moeten kijken voordat
wederzijdse acceptatie moge
lijk is.
De 16.000 lutheranen moe
ten volgens De Jong beseffen
dat hun kerk eigenlijk te klein is
om invloed te willen hebben op
de naam van de SoW
zou een beetje begrip
zwaarde hervormde t0
zijn. Tot nu toe zettei nf
ranen star en zonder
ativiteit de hakken in
schrijft De Jong. Hei
gens hem beter zijn ;0
het hervormde signa
sitiefs te doen en nieiffiS.
standpunt te herhalenH
Het totale ledental komt op 2,4 miljoen
leusden anp
De Hervormde, Gereformeerde en Lutherse Ker
ken hebben in 1996 samen 45.000 leden verloren.
Het ledental van de toekomstige Samen-op-Weg-
kerk komt daarmee op 2,4 miljoen. Dat is 15,4
procent van alle Nederlanders. Dat blijkt uit de
Statistische Jaarbrief 1996, die de gegevens van
de drie kerken voor het eerst gezamenlijk presen
teert. In 1990 hadden de kerken nog bijna 2,7
miljoen leden. Het rapport onderscheidt lidma
ten (leden die gedoopt zijn en belijdenis hebben
gedaan) en doopleden (leden die als kind ge
doopt zijn). De 521.048 hervormde en 669 luther
se papieren leden vallen buiten de telling.
De Nederlandse Hervormde Kerk is met
1.672.683 leden (69 procent) de grootste SoW-
partner. De Gereformeerde Kerken volgen met
721.845 gelovigen (30 procent), terwijl de Evange
lisch- Lutherse Kerk in 1996 bleef steken bij
17.275 leden (0,7 procent). Van de hervormden
en gereformeerden is 17 procent jonger dan 20
jaar, 60 procent is tussen de 20 en 64 jaar en 23
procent is ouder dan 65 jaar. Van de lutheranen
zijn deze gegevens niet bekend.
In 1996 lieten ongeveer 16.300 mensen zich
dopen. Dat was een daling van 20 procent ten
opzichte van 1990. Het aantal mensen dat in het
openbaar belijdenis van zijn geloof deed, daalde
in dezelfde periode met 26 procent tot 9350. De
populariteit van kerkelijke huwelijksinzegeningen
nam ook af, maar de statistici hadden geen gere
formeerde gegevens tot hun beschikking.
Als het om de inkomsten van de kerk gaat,
tasten gereformeerde lidmaten met een gemid
delde bijdrage van 454 gulden (1995) het diepst
in hun buidel. Lutheranen geven het minst (290
gulden) aan de kerk, terwijl hervormden gemid
deld 382 gulden bijdragen. In 1995 incasseerden
de drie kerken in totaal ruim 479 miljoen gulden
aan „levend geld". De bijdragen voor bijvoor
beeld zending en diaconie vallen daar niet onder.
Naam
De toekomstige verenigde kerk van hervormden,
gereformeerden en lutheranen beschikt over
2260 gemeenten, 3110 dienstdoende predikanten
en 1717 emeriti. Nederland telt 1341 hervormde
gemeenten, 862 gereformeerde kerken en 57
evangelisch-lutherse gemeenten. De drie kerkge
nootschappen zijn sinds 1986 in staat van hereni
ging. Maar over de naam van de SoW-kerk ver
schillen de partners nog altijd van mening. Gere
formeerden en lutheranen houden het op Vere
nigde Protestantse Kerk in Nederland. Hervorm
den geven de voorkeur aan Verenigde Kerk der
Hervorming.
De hervormde kerk in Rijnsburg. De Nederlandse Hervormde Kerk is met 1.672.683 leden (69 prcGr<
grootste SoW-partner.
VPW laakt geheime agenda en 'kliklijn
HAARLEM/HILLEGOM
KEES VAN DER LINDEN
De bisschoppen Bomers en
Punt zijn onaangenaam verrast
door de open brief die de Ver
eniging van Pastoraal Werken
den (VPW) vorige week heeft
verstuurd. „Het is nogal een
straf middel", zo laat hun
woordvoerder weten. In de brief
beschuldigt de VPW de bis
schoppen van het voeren van
een geheime agenda. „Zo'n
agenda bestaat helemaal niet,
dat ontkennen ze categorisch,"
aldus de zegsman, die laat we
ten dat Bomers en Punt niet
zullen reageren op de brief.
„Het volgende gesprek tussen
de VPW en de bisschoppen
staat gepland voor dit najaar.
Dat willen ze afwachten."
De boze brief van de VPW
aan de bisschopsraad komt am
per twee maanden na een ver
zoenend gesprek tussen de twee
partijen. Sinds de VPW de bis
schopszetel van Haarlem in
1993 'pastoraal vacant' verklaar
de, zaten de bisschopsraad en
de VPW niet meer samen om de
tafel. Nu is er opnieuw wrijving
ontstaan. Bisschop Bomers en
zijn rechterhand hulpbisschop
Punt praten vriendelijk en be
gripvol met alle betrokkenen in
het bisdom, maar voeren on
dertussen slechts hun eigen
wensen uit, zo stelt voorzitter
G. Smit van de VPW vast.
De VPW constateert dat vaca
tures Voor pastores niet worden
ingevuld. „Pastoraal werkers die
zich melden bij het bisdom om
zich beschikbaar te stellen, ko
men niet aan de bak. Er zijn
geen plekken vrij, krijgen ze te
horen." Volgens Smit is dat een
leugen. „De beschikbare plaat
sen worden gewoon open ge
houden voor priesterkandida
ten uit Vogelenzang en Nieuwe
Niedorp."
De bisschoppelijke priester
opleiding in Vogelenzang, die
Bisschop Bomers.
ARCHIEFFOTO UNITED PHOTOS DE
BOER
samenwerkt met het seminarie
van het conservatieve Neo-Ka-
techumenaat in Nieuwe Nie
dorp, levert jaarlijks zo'n drie
kandidaten af. „Maar het is de
vraag of deze mensen wel pas
sen in het klimaat van het bis
dom", aldus Smit. Hij kent
voorbeelden van parochies die
de naar voren geschoven kandi
daat weigerden. „Er zijn kandi
daten waar de bisschop het hele
bisdom mee is doorgegaan, om
ze maar ergens kwijt te raken.
Niet alle 'parochies laten zich
dat aanleunen. Die weigeren en
zoeken een oplossing in een sa
menwerkingsverband met an
dereparochies."
Voor de priester-kandidaten
uit Vogelenzang is het niet een
voudig om als pastor te functio
neren in de huidige samenle
ving, meent Smit. „Je zou kun
nen zeggen dat ze worden op
geleid tot pastoor in de ouder
wetse betekenis, dus met twee
oo's. De vakken die ze op
school krijgen zijn voor een deel
erg traditioneel. Over de inhoud
van het curriculum is trouwens
met de bisschoppen geen ge
sprek mogelijk."
Smit voorziet dat in het bis
dom Haarlem dezelfde situatie
gaat ontstaan als in het diocees
Den Bosch. „Pastoraal werkers
worden alleen maar benoemd
in ondersteunende functies, dus
als catecheet of opbouwwerker.
Het basispastoraat is daar voor
behouden aan priesters." Ge
zien het afnemende aantal celi
batair levende priesters, schuilt
in zo'n beleid een groot gevaar.
„Als je alles toesnijdt op het be
schikbare personeel, ben je op
gegeven moment koud aan het
saneren."
In de brief bekritiseert de
VPW de gretigheid waarmee de
bisschoppen ingaan op 'roddel
en achterklap' uit het bisdom.
Priesters die - in strijd met het
kerkelijk wetboek - de hostie
uitreiken aan protestanten,
worden in het bisschoppelijk
paleis op het matje geroepen.
„Ik vind dat de bisschoppen
niet serieus moeten ingaan op
Foto uit de archieven
..fill®
Foto's in deze rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde bank- of
girocheque ter waarde van vijf gulden (vooreen exemplaar van 13 bij 18 centimeter in zwart wit) op te sturen
naar het Leidsch Dagblad, t.a.v. Leidsch Dagblad Archieven, Postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante be
taling aan de balie van het Leidsch Dagblad aan de Rooseveltstraat 82. U ontvang de foto binnen drie weken.
ANNO 1898
ANNO 1973
Woensdag 13 Juli
LEIDEN In den boek- en kunsthandel van Blanken
berg Co., op de Mare alhier, is geëtaleerd en verkrijg
baar een prachtig medaillon van Koningin Wilhelmina,
in passend encadrement, zeer zeker het best gelijkend
van al hetgeen tot heden is verschenen, 't Is een waar
kunstwerk, dat den naam van Ant. Latour alle eer aan
doet. Zoo iets is een waar salonartikel.
LEIDEN Het weder is de Beiersche infanteriekapel
gisteravond niet ter wille geweest. De hoop, dat er
reeds toen, in plaats van heden, een gunstige verande
ring zou intreden, is niet bewaarheid. Het is daarom
den Leidenaars niet euvel te duiden, dat zij in zoo'n
geringen getale waren opgekomen. Het was er in den
tuin van ,,Zomerzorg" werkelijk koel en wegens den fij
nen regen nu en dan, ook vochtig. Het is wel jammer,
dat het concert onder zulke omstandigheden plaats
had, want de kapel van den heer Joh. Strauss is de
aandacht in vele opzichten waard. Het publiek getuig
de den geheelen avond van veel waardeering. Het was
tevreden.
LEIDEN De Leidsche kampioenclub ,,Ajax", die
over uitmuntende spelers beschikt, was alhier de
laatste tegenstander der Engelsche cricketers in ons
land. De Leidenaren hadden bijzonder hun dag in het
vangen.
De conclusie is, dat ,,Ajax" door de Engelschen is
geklopt op de 1ste innings met 30 runs. Van de 7 in
het geheel gespeelde wedstrijden wonnen de Hollan
ders 3-maal en de Engelschen 4-maal. De tournée is
nu afgeloopen en de Engelschen keerden naar hun
land terug.
vrijdag 13 juli
LEIDEN Een momentopna
me van een stukje Haagweg.
Het is een heerlijk stukje groen
langs het water van de Rijn. Het
was een herenhuis, dat lelijk in
verval was geraakt. Erachter
stond aan de oever van de Rijn
een houten gebouw, dat eens
atelier is geweest van de schil
der Menso Kamerlingh Onnes.
Het is allemaal verdwenen. Één
troost: de bomen zullen blijven.
Binnenkort begint de bouw van
een flat, maar het hoge groen
wordt gespaard.
ROME De kleinzoon van de
olie-miljardair J. Paul Getty, de
17-jarige Paul Getty is sedert
enkele dagen uit Rome verdwe
nen waar hij als hippy leefde.
De politie vermoedt dat hij ont
voerd is, maar het wordt niet
uitgesloten dat de jongen een
schijn-ontvoering op touw heeft
gezet om een deel van de mil
jarden-erfenis van zijn grootva
der in handen te krijgen. Paul
Getty had twee jaar geleden het
huis van zijn moeder verlaten
om in een commupe te gaan le
ven. Van zijn moeder kreeg hij
LEIDEN - Een momentopname van een stukje Haagweg.
nauwelijks geld. Hij voorzag in
zijn levensonderhoud door de
verkoop van zijn schilderijen.
DOVER Lange-afstands-
zwemmer Graham Mclntyre zag
zijn poging om in recordtijd het
Kanaal over te zwemmen letter
lijk naar de haaien gaan. Na ne
gen van de 33 kilometer te heb
ben afgelegd kwam Mclntyre in
botsing met een vier vijf meter
grote haai. Hevig geschrokken
werd hij aan boord van zijn volg
boot geholpen en naar Dover te
ruggebracht. Schipper Brickell
van de volgboot zei zich niet te
FOTO ARCHIEF LEIDSCH DAGBLAD
kunnen herinneren ooit iets
dergelijks in zijn 21-jarige loop
baan te hebben meegemaakt.
Ik heb nog nooit een zwemmer
zo snel aan boord zien klim
men", aldus Brickell. In het Ka
naal worden regelmatig haaien
gesignaleerd.
dergelijke mededelp k
lijkt wel een kliklijn.
Bovendien is het
derlijk voor een goei is
houding als je mee es
oren mept met eeni
dus Smit. „We snapj di
een organisatie re
heeft, maar we
voorkeur aan dat de
geest wordt geïntei t
niet naar de letter.""
viseert haar leden
matje worden gerc
nooit alleen te me!
bisschop. „Als ze
tuurlijk, want er zijlne
gewoon niet gaan."
De priesterraad,
uit gekozen verteger J
van de priesters inl
buigt zich in augus }'s
brief van de VPW. L
Hillegom, emeritus
aangesloten bij de p
zegt op persoonlijk t
ven in de brief in
onderschrijven.
msÊ
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071 -5128 030
DIRECTIE
B.M.Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J.Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L F Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
J Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
J. Preenen chef red. Groot Leiden
W.F Wegman, chef red. Duin en Bollenstreek
W. Spierdijk, chef sportredactie
T Brouwer de Koning, chef Rijn- en Veenstr.
E. Straatsma, chef red. Regio Leiden
Redactie-
Hoofdredactie:
ADVERTENTIE^
Maandag t/m vrijdag vi
A
ABONNEMENÏÏ
bijvooruitbetaling: v.
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per half jaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een macht
het automatisch afschrijven van
geld, ontvangen 1,- korting
VERZENDING PERf
per kwartaal (NL)
LEIDSCH DAGBLAD OP CAT"
eilijklea I
hebben of blind zijn (of eens'
:n samenvatting vï li
vs uit het Leidsch DJ' -
beschikbaar. Voor informatief!
Auteursrechten voort
K E N H U I Z
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonde
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131
