VVD en PvdA willen akkoord openbreken De teloorgang van de Paarse zonnekoning Binnenland D-Day is toch hetzelfde als Dolle Dinsdag? Russen in Den Helder Bolkestein mogelijk eerder uit Kamer JAC 8 JULI 1998 ANP Algemeen Neder rol» j ve ^jnmaker begraven an Onder grote belangstelling is in Amsterdam de fiet- oekr Eddy Wind (26) begraven. De plechtigheid vond giste- ïlfsjs op de Oosterbegraafplaats. Wind werd vorige week ZM) klant doodgestoken. De begrafenisstoet trok van zijn teiangs de fietsenwinkel, waar de man en zijn baas werden 1 h|en. Eddy schoot zijn baas te hulp toen deze door een /ocriige klant werd neergestoken. Zijn werkgever belandde 1 zevenhuis. De dader meldde zich later bij de politie, lat! foto anp koen suyk je messen verbod in Amsterdam Pne'L Er komt vooralsnog geen verbod op het dragen van a Jnde hoofdstad. Dat heeft burgemeester Patijn van Am- gisteren gezegd tijdens een vergadering van de raads- üljie voor algemeen bestuur en juridische zaken. Vorige lati een aanta^ ft"acties voor een algeheel verbod op het le an messen en steekwapens. De directe aanleiding hier- [jPfde dood van fietsenmaker Eddy Wind die op hetzelfde ponder grote belangstelling werd begraven. De burge- a ^ei tijdens de vergadering dat een messenverbod heel te handhaven is. Wel zei hij met de politie te willen pra- ^betere handhaving van de wet op wapens en munitie, lat lutie in chipindustrie na\ r Vatuurkundigen van de Rijksuniversiteit Leiden en de 't ra FOM hebben, samen met collega's uit Frankrijk en oijen belangrijke ontdekking gedaan. De ontdekking kan Drmop termijn tot een revolutie in de 'chipindustrie' leiden. Dtfaten van de onderzoeken worden morgen gepubliceerd itoptenschappelijke blad Nature. Middelbare scholieren le berog steeds dat de weerstand van een draad voor de gelei- nke elektriciteit steeds groter wordt, naarmate men de ?ft inner en langer maakt. Wanneer de draad echter zo dun klit hij nog maar enkele atomen dik is, blijken nu andere eregelden. De wetenschappers hebben aangetoond dat ?t lische weerstand van afzonderlijke atomen louter en al- tapidt bepaald door hun chemische eigenschappen. De en/an een elektrische verbindingsdraad op een massapro- Dels geheugenchips nadert al een afmeting van slechts 500 keuVolgens de Leidse onderzoeker J. van Ruitenbeek kan hetfe ontdekking niet onmiddellijk kan worden toegepast e ltjlektronische industrie. Maar het maken van schakel- in gn miniscule schakelelementen op atomaire schaal 1 etfeen stapje dichterbij, is."! greppel is top-bodybuilder m'iDe politie heeft de identiteit bekendgemaakt van het i lichaam dat vorige week in een greppel in het Lim- albeek is gevonden. Het gaat om Ronald van Kleef, top- Ider en voormalig Mister Holland. De 34-jarige sport- luder uit Melick is met schoten door het hoofd om het Dracht. De auto van het slachtoffer werd vorige week ag met een kapotte portierruit op een parkeerterrein in en aangetroffen. De avond ervoor was de man van huis <oi)iomassavergasser Hemweg mislukt aan! Het plan om een biomassavergasser te koppelen aan vegcentrale in Amsterdam is mislukt. Het Noord-Hol- e Sfovinciebestuur en Energie Noord West zien af van de egeP deze installatie die groenafval na verbranding omzet ir Kit als brandstof voor de centrale zou gaan dienen. Eige- ,ng A van de Hemwegcentrale zegt niet te kunnen garande- jte-l het geleverde gas daadwerkelijk wordt verstookt, ouT z«jn er teveel onzekerheden in de toekomstige organi- jehide energiesector en de marktontwikkeling. UNA voor- het door de nieuwe installatie geleverde gas niet altijd n dfentrale gebruikt zal wordenvDe biomassavergasser zou ijgplegd moeten worden, waardoor de exploitatie niet zvijlldabel is. der ïe,-stralen tegen te hoge voertuigen M» Rijkswaterstaat gaat laserstralen inzetten om nieu- vallen met de hoogtebalk bij de A15 richting Gorinchem nsi>nien. Vorig jaar kwamen op die plek drie mensen om Gil toen achtereenvolgens een vrachtwagen en een bus te- var&lk aanreden. De laserstralen signaleren de vrachtwa- 3ngi>ussen die hoger zijn dan 4,10 meter. Via detectiepalen Jeuipjes flikkeren terwijl een jaloeziebord ernaast open- tegï chauffeur weet dan dat hij naar de vluchtstrook moet. ijarflat niet en rijdt hij door dan houdt de stalen balk hem n v<3 de l» Jraf voor jeugdige overvalster 1'sj4» Een 14-jarig meisje uit Schiedam is gisteren door )cJ)Vrechter in Rotterdam veroordeeld tot tien maanden 1 w?van drie voorwaardelijk, voor het plegen van een over- mien speelgoedpistool. Het meisje maEÜrte december vo- mab 13-jarige leeftijd met twee vrienden van 16 en 17 jaar 3' °i gulden buit bij een overval op een kapsalon in Schie- °P'buit was bestemd voor het afbetalen van een schuld "Jidste jongen, waarmee het meisje verkering had. Het ra!l opgepakt nadat de jeugdige overvallers tegen vriendjes vojverval hadden opgeschept. Toen de politie het meisje ^eJreed zij op een gestolen brommer. b formant moet hulp krijgen Justitie moet een voormalig informant/infiltrant van iele Inlichtingendienst (CID) Haarlem op een redelijke 1 elpen. Maar een vordering van een voorschot van ulden op een eventuele schadevergoeding voor deze man omdat justitie zijn identiteit zou hebben prijsge- n niet worden toegewezen. Dat heeft de president van lank in Den Haag, mr. A. van Delden, gisteren bepaald ïn kort geding over het voorschot. Hij adviseerde advo- V Warlam van de oud-informant en justitie alsnog sa- oplossing te zoeken. dj io Bakker niet in hoger beroep lÉii De zanger Marco Bakker gaat niet in hoger beroep h veroordeling wegens dood door schuld. De wettelijke fJ°or het indienen van hoger beroep is gisteren verstre- q|) de rechtbank was gistermiddag laat geen verzoek van ^1 Jékend. Twee weken geleden veroordeelde de rechtbank e jr tot een celstraf van een halfjaar, die is omgezet in 240 tverlening. Ook werd hem voor twee jaar zijn rijbe- j jjd ontzegd, waarvan een jaar voorwaardelijk. Waar de emjjn taakstraf gaat uitvoeren, is nog niet bekend. Pjirbijslag nu« In het overzicht van de uitkeringen per 1 juli 1998 (in 11 juli) is een fout geslopen. In tabel I (kinderen gebo- ;in,|2 oktober 1994) staat bij kinderen van 6 t/m 11 jaar en ent jaar een bedrag vermeld van 652,60. Dat moet 452,60 Ent no' Weinig kennis van Tweede Wereldoorlog haarlem monique v. hoogstraten Nederlanders weten weinig over de Tweede Wereldoorlog. Dat concludeert het Historisch Nieuwsblad op basis van een onderzoek onder 200 mensen. Zo weet tachtig procent van de ondervraagden niet dat de Duit se invasie op 10 mei 1940 plaatshad. Wanneer en wat 'Dolle Dinsdag' was, is ook voor velen een onduidelijke zaak. Twintig procent kan nog wel vertellen dat het op 5 septem ber 1944 was, maar de één meent dat Dolle Dinsdag het zelfde is als D-Day en de ander denkt dat het bijltjesdag was. Een ondervraagde vertelt vrolijk dat hij die dag is verwekt: „Mijn ouders waren toen zo blij!" In werkelijkheid sloegen NSB'ers en andere collaborateurs op de vlucht door het gerucht dat Bre da bevrijd was en de geallieer den in snel tempo oprukten. In het onderzoek is een onder scheid gemaakt tussen lager en hoger opgeleiden en tussen drie leeftijdgroepen. De hoger opge leiden die ouder zijn dan zestig jaar scoren het hoogst, de lager opgeleiden in de leeftijd tussen 20 en 40 jaar het laagst. Toch zijn de verschillen tussen de groepen niet uitzonderlijk groot: gerekend in rapportcijfers krijgt iedereen een onvoldoen de. Opmerkelijker dan het verschil in kennis is het verschil in bele ving. Op de vraag waaraan men het eerste denkt bij het horen van 'Tweede Wereldoorlog' denkt de helft van de jongeren aan de jodenvervolging. Bij de ouderen daarentegen denkt slechts drie procent daaraan. De helft van de zestigplussers denkt als eerste aan eigen erva ringen en die van de familie. Het jaar waarin de jodenvervol ging begon is bij eenderde van de ondervraagden bekend. De precieze datum werd door slechts drie van de 200 mensen genoemd: 15 juli 1942. Eén der de van de ondervraagden weet wel het jaar. Vijf van de 200 on dervraagden kan de drie be langrijkste stakingen opnoe men: de Februaristaking, de april-mei-stakingen van 1943 en de Spoorwegstaking. De vraag naar de naam van de Oostenrijkse rijkscommissaris is gemakkelijker voor de onder vraagden: 46 procent weet dat dit Seyss Inquart was of redt zich met diens bijnaam 'Zes en een kwart'. den helder Voor het eerst in de geschiedenis is vanmorgen een schip van de Russische vloot in de Helderse ma rinehaven aangemeerd. De onderzeebootjager RFS Bespokoyny is een grote trekpleister tijdens de Nationale Vlootdagen, die komend weekeinde plaatsvinden met het thema Varen voor Vrede. foto paul van weel eau CPD Geassocieerde Pers Diensten 'Dit jaar nog besluit over Schiphol' den haag anp De onderhandelaars van PvdA. WD en D66 hebben gisteren afgesproken dat het nieuwe kabinet nog dit jaar een besluit zal nemen over de toekomst van Schiphol. Uitgangspunt is dat de burgerluchtvaart moet kunnen groeien. Dat hebben de onder handelaars van de drie partijen meegedeeld. In het regeerakkoord zullen geen uitspraken worden gedaan over de groei op Schiphol noch over andere lokaties (Flevoland, Noordzee). De WD had het liefst al in het regeer akkoord een keuze willen maken. De onderzoeken naar een vliegveld in de Noord zee en naar een vliegveld in Flevoland zijn nog in volle gang. De resultaten komen in september be schikbaar. De Graaf zin speelde op de mogelijk heid van een keuze in fa sen: voor de middellange termijn een vliegveld in Flevoland en voor de lange termijn een luchthaven op een eiland in de Noordzee. Onenigheid over voorgestelde bezuinigingen den haag anp De fracties van WD en PvdA willen het akkoord over het financieel beleid onder Paars-2 openbreken. De onder handelaars Bolkestein (WD) en Wallage (PvdA) worden teruggestuurd naar het overleg met de informateurs. Al leen D66 is zeer tevreden met het resultaat. den haag gpd De WD vindt de bezuiniging van 375 miljoen gulden per jaar op Defensie onacceptabel. Ook een besparing op de rijkssubsi die aan het agrarisch kennisin stituut in Wageningen, dat toonaangevend is in de wereld, moet van tafel. De PvdA-fractie eist dat Ontwikkelingssamen werking alsnog wordt ontzien. Bovendien willen de sociaalde mocraten de garantie dat de zorgsector niet opdraait voor de snel stijgende medicijnkosten. Volgens een WD-Kamerlid staat de liberale fractie 'abso luut niet te juichen' bij het fi nanciële akkoord. Men vindt dat er geen goed evenwicht is gevonden tussen,bezuinigingen en geld voor nieuw beleid. Met de 750 miljoen voor armoede bestrijding, een PvdA-eis, gaat de VVD morrend akkoord. De PvdA vreest dat extra uit gaven voor 'leuke dingen' op de tocht staan, omdat ze afhanke lijk zijn gemaakt van eventuele meevallers bij de aardgasin komsten. Vanwege de lage energieprijzen zal dat naar ver wachting niet veel opleveren. De sociaaldemocraten willen bovendien meer inzicht in de inkomensverdeling onder Paars-2. Het miljard dat de onderhan delaars hebben gereserveerd voor onvoorziene tegenvallers, is al meteen een twistpunt ge worden. D66 eist dat dit bedrag wordt gebruikt voor tegenvallers in de collectieve sector. Eventu eel mag het worden ingezet voor de medicijnenkosten. De PvdA heeft het miljard al opge teld bij de negen miljard aan ex tra uitgaven. De WD gaat er van uit dat een deel van dit geld wordt gebruikt om het financie ringstekort te verlagen. De drie onderhandelaars her vatten vandaag hun gesprekken over het financieel akkoord. Gisteravond probeerden ze de weerstand tegen de overeen komst in de fracties wat te nu anceren. Maar PvdA-onderhan- delaar Wallage gaf wel toe dat het compromis „bij alle partijen pijn doet". WD-leider Bolkestein zal waar schijnlijk tijdens de komende regeerperiode terugtreden uit de politiek. In een interview met het weekblad Elsevier zegt de WD-leider deze week dal één' van de redenen voor zijn wens ook deze kabinetsperiode geen ministerspost te bekleden te maken heeft met 'het onvermij delijke ogenblik dat ik afzwaai'. „Wanneer dat is, weet ik nog niet. Maar het feit doet zich na tuurlijk onverbiddelijk voor, "al dus Bolkestein. De WD-leider zegt verder in het interview dat de huidige vice-premier de enige kandi daat is om hem op te volgen. „Er is slechts één kandidaat voor mijn opvolging en dat is Hans Dijkstal". Dijkstal gaf een aantal maanden geleden in het openbaar te kennen de komen de kabinetsperiode graag frac tievoorzitter van de WD in de Tweede Kamer te willen wor den. Bovendien zegt Bolkestein dat er in het nieuwe paarse ka binet slechts drie van de vijf huidige WD-ministers zullen terugkeren. „Van onze minis tersploeg moeten er een paar oud en een paar nieuw zijn. Zalm (de huidige minister van financiën) blijft op zijn post. Dus je zou kunnen zeggen: twee andere WD-ministers blijven in het kabinet, echter op andere posten. Twee demissionaire mi nisters nemen zitting in de Ka mer." Bronnen in de WD gaan er al enige tijd vanuit dat naast Zalm alleen de ministers Jorritsma en Van Aartsen opnieuw minister in het nieuwe paarse kabinet zullen worden. Dijkstal en Voor hoeve zouden daarmee in de Tweede Kamer terechtkomen. Dijkstal zou dan bovendien in aanmerking komen voor het vice-fractievoorzitterschap om vervolgens ergens halverwege deze kabinetsperiode de fakkel van Bolkestein over te nemen. Al meer dan dertig jaar staat Hans van Mierlo voor vernieu wing in de politiek. Het eerste paarse kabinet zonder de christendemocraten is voor al zijn verdienste. Maar juist met dat kabinet lijkt Van Mier lo zichzelf definitief buitenspel gezet te hebben. D66 is op hem uitgekeken. Zijn ministerie ook. En zelf ziet de 'paarsma- keri het ook niet meer zo zit ten. Opgegeten door zijn eigen gees teskind. Uitgerekend het paarse kabinet, bekroning van de idea len waar D66 in de jaren zestig mee begon, luidde het politieke einde van geestelijk vader Hans van Mierlo in. Hoe gewoner paars werd, hoe meer gaten er vielen in de glans en de glamour van 'mister D66'. Vier jaar geleden leek het even of de Nederlandse politiek op nieuw begon. Eindelijk werd de eindeloze hegemonie van de christendemocraten gebroken. D66 ooit opgericht om het stof van de verzuilde Neder landse politiek te blazen maakte de onmogelijk geachte samenwerking tussen de tegen polen PvdA en WD mogelijk. En D66-oprichter Van Mierlo personifieerde die dijkdoor braak in de Haagse polder rond het Binnenhof. Het was in feite 'zijn' kabinet dat met de konin gin op de trappen van paleis Huis ten Bosch stond. Paars was anders, paars was spannend, paars bruiste. Paars opende nieuwe horizonten en dat straalde af op het kabinet. D66 kwam met ministers die onervaren, maar enthousiast de politiek indoken. Zelfs de oude getrouwen van WD en PvdA le ken aangestoken door de paarse koorts en stapten veerkrachtiger naar hun ministeries. Alleen premier Wim Kok waarschuwde dat het een 'gewoon kabinet' was. Maar dat werd door de meegesleepte pers afgedaan als overdreven voorzichtigheid. Van Mierlo (67) haalde vier jaar geleden eindelijk de vurig be geerde post van Buitenlandse Zaken voor zichzelf binnen. Hij kwam bovendien met interes sante nieuwkomers op de prop pen: organisatie-adviseur Wijers op Economische Zaken, zieken huisdirecteur Borst op Volksge zondheid en procureur-gene raal Sorgdrager op Justitie. D66 leek een gelukkige hand van kiezen te hebben, maar de afge lopen vier jaar ging dat sprookje langzaam uit. Sorgdrager strui kelde van incident naar inci dent, Borst kreeg te maken met een steeds onrustiger achterban en Wijers, na een jaar al de ge droomde opvolger van Van Mierlo genoemd, hield het na vier jaar voor gezien in de poli tiek. Ook voor Van Mierlo pakte paars even anders uit dan hij zelf gedacht had. De kritiek kwam al direct na zijn aantre den op gang. Eerst nog zachtjes maar gaandeweg steeds luider. In de formatie stond van begin af aan vast dat D66 de 'apen rots' aan de Bezuidenhoutse- weg claimde. Dat leidde tot de vraag of het niet logischer was geweest als de Democraten bin nenlandse zaken hadden bezet om de democratische hervor mingen door te voeren die sinds 1966 de kroonjuwelen van de partij vormen. Van Mierlo had D66 immers opgericht om de zuiverheid te rug te brengen in de politiek. Geen vuile handen, geen trucjes, geen achterkamertjes politiek meer. De burger moest inzicht krijgen op het bestuur en zich daar ook meer mee kunnen bemoeien, via referen da en door de invoering van de gekozen burgemeester en de gekozen minister-president. Van Mierlo verklaarde echter dat dergelijke bestuurlijke ver anderingen alleen in een re geerakkoord kunnen worden vastgelegd. Daarna is het aan de coalitiepartijen die dat hebben ondertekend om ze verder uit te werken. Dat kan een minister van binnenlandse zaken niét in zijn eentje bereiken, aldus de D66-voorman. En dus kon hij mooi naar buitenlandse zaken. In augustus stond het kabinet op het bordes bij de koningin en in september lag Van Mierlo voor het eerst onder vuur. Hij had in het gebruikelijke voor overleg met de Kamer niet ge- Hans van Mierlo tijdens het partijcongres in Noordwijkerhout, eerder dit jaar. meld dat hij bij de Verenigde Naties in New York zou voor stellen een permanente VN- brigade op te richten voor de crisisgebieden in de wereld. Ook het kabinet bleek niet op de hoogte. De Kamer stond op haar achterste benen. Buiten landwoordvoerders (en ex-di- plomaten) Weisglas (WD) en De Hoop Scheffer (CDA) be toogden om het hardst dat de VN „niet het forum is om zo maar wat losse ideeën te pone ren". Ook vice-premier Dijkstal (WD) noemde de actie van Van Mierlo „niet fraai". De nieuwbakken minister ver klaarde bij terugkeer verbolgen dat hij een proefballonnetje had opgelaten, en dat veel landen het voorstel steunden. Hij kon het ook niet helpen dat de Ka mer niet vergaderde als hij een plan lanceerde, zei hij geïrri teerd. Dat was uiteraard ook weer tegen het zere been. Van Mierlo bleek geen geboren diplomaat. Dat was de ambte naren van buitenlandse zaken inmiddels ook duidelijk. Histo risch is het verhaal dat hij ken nismaakte met de afkortingen cultuur op het ministerie. Toen de zoveelste topambtenaar zich voorstelde door te zeggen: „Ik ben sinds kort DWH", reageer de Van Mierlo tot hilariteit van de aanwezigen geruststellend: „Maar man, dat geeft toch hele maal niets." Een dossiervreter zoals zijn CDA-voorgangers Van den Broek en Kooijmans was hij ook al niet. De ambtenaren, die de afgelopen jaren gewend waren aan bewindslieden met een uit gebreide kennis van zaken, za gen zich geconfronteerd met een minister die de informatie het liefst op een A4-tje aange reikt kreeg. (Alsof alle proble men in de wereld op één velle tje passen, mopperden de di plomaten onder elkaar). En ei genlijk had hij nog liever dat zij hem gewoon uitlegden wat de standpunten waren, zodat hij niet hoefde te lezen. Dat groeide in de loop der jaren uit tot wat in het ministerie het Alzheimer-uurtje is gaan heten. Topambtenaren lezen de be windsman dan de dossiers van de dag voor, en praten hem bij. Van Mierlo ontwikkelt vervol gens al filosoferend en debatte rend een standpunt; een geheel nieuwe aanpak op Buitenlandse Zaken. De media waren aanvankelijk mild voor de geliefde politicus, een ex-collega die in de jaren zestig ooit als journalist bij het Algemeen Handelsblad begon nen was. Maar gaandeweg drongen de missers door in de krantenkolommen en verbleek te de glans van de eeuwige 'jeu ne premier' in de politiek. Juist de door zijn aanhangers bewonderde stijl van brede filo sofische beschouwingen waarin hij graag „ruimte creëer de", 'verbanden aanbracht' en op paradoxen stuitte - bleek niet geschikt voor het diploma tieke handwerk. Van Mierlo groeide echter in de dossiers. Hij slaagde er door be hoedzaam en strategisch opere ren in het Nederlandse voorzit terschap van de Europese Unie, in de eerste helft van vorig jaar, goed af te ronden. Maar de kritiek bleef komen, nu uit zijn eigen partij. De man die D66 keer op keer uit het slop trok, bleek als minister van bui tenlandse zaken teveel weg en letterlijk te onzichtbaar. Steeds vaker doemde de vraag op of Van Mierlo lijsttrekker moest blijven. Halverwege het voorzit terschap hakte hij zelf de knoop door: hij zag ervan af, de partij kon op zoek naar een opvolger. De partij deed, onder aanvoe ring van Van Mierlo, een groot beroep op de nieuwe 'glamour boy' Hans Wijers, maar die wei gerde en bleef weigeren. En dus werd Els Borst een jaar jon ger dan de grote meester de nieuwe lijsttrekker. Ondertussen bleek paars zoals Kok al voorspeld had toch een gewoon kabinet. Het beleed met de mond dualisme en openheid, maar de coalitie partijen legden hun menings verschillen over heikele politie ke punten net als vroegere kabinetten zoveel mogelijk vast in vooroverleg. D66 verloor weliswaar tien ze tels bij de verkiezingen in mei (van 24 naar 14) maar de kiezer koos wel voor een voortzetting van paars. Daarmee is het eer ste kabinet Kok een mijlpaal in de naoorlogse Nederlandse po litiek. „Wij zijn voorgoed van de dwanggedachte af dat je voor regeren afhankelijk bent van het CDA," constateerde Van Mierlo eerder tevreden in een inter view. Het paarse kabinet heeft ook bewezen dat D66 meer kop stukken telt dan Van Mierlo. De nieuwe generatie politici heeft zich nadrukkelijk in de kijker gespeeld. Fractievoorzitter Thom de Graaff, tweede man Roger van Boxtel en justitieel woordvoerder Boris Dittrich zijn stamgasten bij Den Haag Van daag. Het vertrek van Wijers als minister word door vriend en vijand betreurt. En daarmee lijkt de rol van Van Mierlo, inmiddels ook al weer 67, uitgespeeld. Paars is ge woon, het CDA zit niet langer vanzelfsprekend in elke rege ring. De deur naar het referen dum en de gekozen burgemees ter is voorzichtig op een kier ge zet. Binnen D66 staat de nieuwe ge neratie te trappelen. In de for matie is de naam van Van Mier lo als toekomstig minister nau welijks genoemd. D66 had de kaarten gezet op Borst en Wij ers. En ook na het vertrek van de laatste zat niemand op een terugkeer van Van Mierlo te wachten. Vandaar dat de 'grand old' man van D66 er nu zelf voor heeft gekozen te vertrek ken. den haag jaco van lambalgen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1998 | | pagina 3