Wel hits maar geen verhaal Literair tocht| door Noordwi 'Je moet jezelf met veel poeha zien te presenteren Cultuur&Kunst Regiss^ Van Ie' overleg maruke den hollander Noordwijk heeft iets met schrij vers en dichters. Dichter Albert Verwey deed er inspiratie op, 'de muse van het socialisme' Henriëtte Roland Holst bracht haar jeugd door aan het Lin- denplein, in het huis 'De Lin- denhofWinnares van de AKO- iiteratuurprijs 1992, Margriet de Moor, is een geboren en geto gen Noordwijkse en in de Voor straat woont kinderboeken schrijfster Simone Schell. Maar ook grote namen als Mulisch, Hofland, Maria Dermout en J.B. Charles passen in het rijtje, of wel omdat ze de badplaats uit kozen als vakantiebestemming of er hun verhalen zich lieten afspelen. Noordwijker Thijs den Otter heeft het verband tussen Noordwijk en de literatuur nu vastgelegd in 'Een literaire fiets tocht aan zee'. In het boekje neemt hij de fietser mee langs allerlei plekjes die iets met schrijvers of scènes uit boeken te maken hebben. De Noord wijkse 'boekenfamilie' Baalber- gen - eigenaar van boekenanti- quariaat Moby Dick en boek winkel Van der Meer aan het Vuurtorenplein - verzamelt al jaren allerlei zaken over Noord wijk die iets met literatuur te maken hebben. Volgens W. Baalbergen jr. werd op een ge geven moment het idee gebo ren om met het verzamelde ma teriaal iets te doen, waardoor ook anderen er kennis van kon den nemen. „Het moest een soort bibliografie worden over Noordwijk en zijn schrijvers", vertelt Baalbergen. In Den Otter, tweedejaars stu dent aan de School voor de Journalistiek in Utrecht, werd al snel een enthousiast auteur ge vonden. „Het overdonderde mij wel een beetje, toen ik ervoor werd gevraagd", zegt hij, „maar het leek me heel leuk om te doen." Volgens Baalbergen en Den Otter had het boekje ook geschreven kunnen worden in de vorm van een wandeling. Baalbergen: „We ontkwamen er echter niet aan om de route zo wel langs zee als di wijk-binnen te laten dan zit je al snel a stand van bijna 10 jij Dat ismisschien tt veel van het goede. n we er voor hebben g df er een fietstocht vani ;t( In samenwerking >aj van de fietsersbond ba er onder meer voorl e zorgd dat gevaarlijke rei tuaties zoveel moge! 10 omzeild, is de routine gezet. Thijs den Otte ei een verhaal omh meeste voorwerk wa ir< door de Baalbergem fti direct aan de slag n w zoeken van boekfrag kl gedichten die ik wil n ken. Heerlijk werk. II 1st veel gelezen. Ik kend ee te schrijvers wel, ma, Ik al hun verhalen. VI ik meest en ook aangf m raste, was de ontdek it zo verschrikkelijk vee I gebied is dat met N( o' maken heeft." Verbazing was er o ra feit dat Noordwijk n( id omspringt met zijn l ac goed. Veel huizen jk spelen in boeken zijn 1 terug te vinden in pi lie dat de slopershamer b ren heen zijn ver :g werk heeft gedaan. fl je Albert Verwey ligt e iai loosd bij. De letters i m steen zijn niet eens ol baar. 10 or 'Een literaire fiets e zee' wordt aanstaa ti dag om 13.00 uur o ge presenteerd op de ipj boekenmarkt 'Boel lis de Vuurtoren'. Wiez D tocht fietst, maakt k i weg te worden o ar door straattoneel. I lir is op de markt vi o voor de introductie 12,50 gulden. In de r kels en bij de plaats Tc kost het 14,95 guide vi onder de Vuurtoren' lal rair evenement, wt d 35 boekhandelaan tie quarische en tw de boeken te koop aantrol WOENSDAG 8 JUL11998 Barbarah Hoyng en Els Snijder over beroepspraktijk van vrouwelijke kunstenaars Kleinste schilderij in Noordwijk Abba-show 'The Dancing Queens' groeit uit tot 'artistieke thriller' Wie de voorstelling 'The Dancing Queens' wil zien moet opschieten. Aan staande maandag gaat de ze show, op basis van de liedjes van Abba, in pre mière. Er is een serie voor stellingen gepland tot en met 31 augustus. Maar het is de vraag of er zolang wordt gespeeld. Afgelopen maandag moest producen- te Marianne van Wijnkoop alle medewerkers vertellen dat, op last van Benny en Björn (de beide heren van Abba), de show moet wor den stilgelegd. Toch wor den deze week de try-out- voorstellingen gespeeld, tenzij de rechter.... En daarmee draait deze AB- BA-show nu uit op een ar tistieke thriller. amsterdam hans visser Het Amsterdamse Werkteater aan de Oosterburgergracht on dergaat een kleine metamorfo se. Studenten van de Rietveld academie scheppen er de sfeer van de jaren zeventig, de jaren waarin de vier leden van de Zweedse groep ABBA met hun niets-aan-de-hand-popmuziek stormenderhand de wereld ver overden. Intussen wordt in het atelier de laatste hand gelegd aan de kostuums en wordt er in de the aterzaal onder leiding van Stan ley Burleson nog weer een keer gerepeteerd. Niets lijkt de fees telijke première op 13 juli nog in de weg te staan. Maar Mari anne van Wijnkoop kijkt toe. Haar productiebureau Work In Progress heeft zich moeten te rugtrekken uit de productie. „Het is ons verboden hiermee door te gaan. Maar gelukkig heeft Hans Looye, directeur van het Werkteater, de show overge nomen. Dus gaan de voorstel lingen voorlopig door." Regisseur Stanley Burleson is daar blij om. „Het was even een schok, toen we hoorden dat we zouden moeten stoppen. Maar we doen er nu een extra schepje bovenop, we willen niet opge ven. Eens te meer willen we nu laten zien wat we hebben ge maakt. Dat het zonde zou zijn geweest ermee op te houden." Michael Diederich, Brigitte Nijman, Laura Vlasblom en Edwin de Jongh (vlnr): altijd al ABBA-fans. Met Work In Progress, een fi nancieel door producent Joop van den Ende gesteunde onder neming zonder winstoogmerk, wil Marianne van Wijnkoop jonge theatermakers en arties ten ervaring laten opdoen. Eer der resulteerde dat in een voor stelling over de Amerikaanse zanger/songwriter Nilsson, met onder anderen Bill van Dijk en Lottie Hellingman. En nu zou er dan een show rond ABBA worden gespeeld. Work In Progress had van de Buma, de vereniging die au teursrechten beheert, toestem ming om de ABBA-liedjes uit te voeren, Maurice Wijnen zou la ten zien dat hij daar omheen een goed script kan schrijven en Stanley Burleson zou zich voor het eerst als regisseur mogen bewijzen. Maar helaas: een en thousiaste melding op Internet dat 'ABBA, The musical revue in the Nederlands' op handen was, strooide roet in het eten. Het nieuws kwam de heren van ABBA onder ogen, die in Amerika zelf doende zijn een musical over hun muzikale ver leden te ontwikkelen. En dus werd hun Nederlandse verte genwoordiger, platenmaat schappij Polygram, opgedragen aan dat Nederlandse initiatief een einde te maken. De door Work in Progress ver kregen rechten bleken toen on toereikend te zijn. Liedjes zin gen: oké. Maar het ABBA-ver- haal vertellen en daarbij de lied jes uitvoeren in chronologische volgorde, dat ging te ver. Mauri ce Wijnen is daarom het script gaan herschrijven. De spelers, Laura Vlasblom, Brigitte Nij man, Michael Diederich en Edwin de Jongh, bleken altijd al ABBA-fans te zijn geweest. Hun 'jeugdliefde' werd daarom uit gangspunt voor de show. Ieder zou vertellen en bezingen hoe hij of zijn met de muziek van ABBA opgroeide. Maar ook dat bleek Polygram te ver te gaan. Nogmaals: de liedjes mogen, maar een ver haal daar omheen niet. Slapelo ze nachten heeft Marianne van Wijnkoop gehad: moest ze de spelers, de drie musici, de tech nische staf, iedereen nu op straat zetten? Maandag lichtte ze alle medewerkers in, waarna Hans Looye namens het Werk teater bekend maakte, dat zijn stichting de maand juli garant zou staan zodat een weer aan gepaste versie van de show voorlopig toch kan doorgaan. Een opluchting voor iedereen, ook voor zanger/danser/choreograaf Stanley Burleson, die nu toch als regisseur kan debuteren. Hoewel, zelf ervaart de ster van onder meer Miss Saigon en Joe, the musical, dat anders. „Ik heb immers al vaker dan sen voor andere shows neerge zet. Maar je merkt nu wel dat je als regisseur meer dan ooit de complete controle over de voor stelling hebt. Het is bovendien een nieuw project, waarvoor je foto cpd/roland de bruin veel meer verantwoordelijkheid voelt." Voor hij aan de productie be gon had hij trouwens helemaal niet het gevoel dat hij met ABBA veel affiniteit had, „Maar toen ik eraan begon, bleek ik al die nummers te kennen en te kun nen meezingen. Sinds ABBA in 1974 het Songfestival won, zijn ze onafgebroken op de radio te horen." En nu lijkt de tijd dan rijp te zijn voor een soort herleving van de ABBA-gekte. „De groep staat weer in de schijnwerpers", stelt Stanley vast. „Net als de mode van die dagen. Toen wij aan de show begonnen was AB BA net een beetje 'camp' aan het worden." Werkteater, Amsterdam. The Dancing Queens, tot en met 31 augustus, werkdagen behalve dinsdag, 20.30 uur; zondag 17.00 uur. Bereikbaar vanaf Amsterdam CS met bus 22 en 32. De voormalig toneel, sieregisseur Kees vre maandag op 86-jaP' overleden in zijn f v Amsterdam. Van Hj naam maakte als re van acteerstijl en rfe het Nederlandse thln zijn carrière als stond van 1942 totta planken. Van 1953 tot 1955k; artistieke leiding vale hemse toneelgroe^ai Daarna had hij vijf ja0{ eigen gezelschap, Tet groep Test, dat exjen toneel bracht. Hij vjev experimentele th|er moest losmaken schouwburgcircuit, L_ keurig vond. Van Iet ceerde het werk vai schrijvers Ionesco, Adamov in ons land Vanaf 1955 was bij de Vara. Hij hie bezig met openluc Nederland en werd hij benoemd leider van de toneep dio. Hij bleef dat tot tijd stimuleerde hij landse schrijvers Ko jj Loggem en Roden r schrijven van toi |3, voor dit gezelschap, bren Polet en Bert Ook de toneelloopbi la dewijk de Boer begc gatie van Van Iersel. Na zijn afscheid naar aanleiding va 1 meningsverschillen] rond Van Iersel. In 1! hij nog voor de elf d [e de tv-bewerking va j. Gijzen van streekn e, ver A.M. de Jong. D groot succes. o leiden bernadette van der goes Vrouwelijke kunstenaars wor den dit jaar in het zonnetje ge zet. Ter herdenking van het feit dat een eeuw geleden de Natio nale Tentoonstelling van Vrou wenarbeid werd gehouden, be steden meer dan twintig mu sea, waaronder het Stedelijk Museum De Lakenhal in Lei den, speciaal aandacht aan kunst gemaakt door vrouwen. Bovendien verscheen onlangs bij uitgeverij SUN een boek over honderd jaar beroeps praktijk van Nederlandse beel dend kunstenaressen. In Lei den zijn veel kunstenaressen actief. Twee van hen, Barbarah Hoyng en Els Snijder, vertellen over hun werk en hoe zij invul ling geven aan hun beroep. Barbarah Hoyng is al een flink aantal jaren actief als kun stenares. Een energieke en in spirerende persooidijkheid die niet bang is voor veranderin gen. Aanvankelijk legde zij zich toe op tekenen, schilderen en etsen, maar koos uiteindelijk voor de beeldhouwkunst. En ook daarin heeft Barbarah in middels een hele ontwikkeling doorgemaakt. Na enige tijd in brons te hebben gewerkt, leer de ze zichzelf het hakken in steen. Juist toen ze veel succes kreeg met haar gestileerde paardenbeelden, besloot ze weer een andere weg in te slaan. „Ik wilde vrij zijn en niet steeds vastgepind worden op die paarden", zegt ze. „Ik ver kocht goed, maar kreeg ineens behoefte aan een pauze. Men sen belden mij op en bestelden soms twee beelden tegelijk, als of het om zakken suiker ging. Als je niet uitkijkt, word je een producent. Ik heb daarna drie jaar niet geëxposeerd, heb veel naar werk van andere beeld houwers gekeken en ontdekte zo wat ik wilde." De beelden die Barbarah Hoyng nu maakt zijn van een grote puurheid. Het zijn tijdlo ze oervormen die direct appel leren aan het onderbewuste. In 'Canto ostinato' heeft zij de eeuwenoude thematiek van de vruchtbaarheidsgodin uitge beeld. Een tot de uiterste es sentie teruggebrachte marme ren vrouwentors draagt een houten eivorm. Op dezelfde vanzelfsprekende manier als waarop vrouwen het leven dra gen. Els Snijder rondde drie jaar geleden haar opleiding aan de Haagse Academie van Beelden- TO THE HlSMAH BODY Een beeldbuis van Els Snijder waarop de woorden 'Injury to the human body' als in een grafsteen staan gegraveerd. foto pr noordwuk» 's Werelds kleinste schilderij is op zaterdag 25 juli te zien tijdens een kunstmanifestatie op het Noordwijkse Vuurto renplein. De vorige poging van schilder Jean Thomassen om het kleinste schilderij te maken sneuvelde toen hij net iets te hard uitademde en het doek van 1,2 bij 1,2 millimeter op de grond viel en onvindbaar bleek. Zijn nieuwe poging om het record, het oude staat op 1,5 bij 1,5 millimeter, te breken wordt als het slaagt opgenomen in het Guinness Book of Records. Op de kunstmanifestatie van 25 juli komen behalve Thomassen nog zo'n vijftig kunstenaars uit binnen- en buitenland. Het festijn duurt van 10.00 tot 17.00 uur. Twee ton voor brief filosoof Descartes berlun Een brief van drie kantjes van de Franse filosoof en na tuurwetenschapper René Descartes heeft op een veiling in Ber lijn 180.000 mark (ongeveer 200.000 gulden) opgebracht. Des cartes (1596-1650), bedenker van de beroemde zin Cogito, ergo sum (ik denk, dus ik besta), richtte zijn brief in 1641 aan de En gelse filosoof Thomas Hobbes. Hij gaat in op de kritiek van Hob- bes op de stellingen die hij in 1637 in zijn Dioptrique had gepu bliceerd. De brief geldt als het belangrijkste manuscript dat de laatste twintig jaar te koop is aangeboden. De koper zou een 'Europese antiquair' zijn. Muzikale kunst op North Sea Jazz den haag Tijdens het North Sea Jazzfestival hangen in de foyers en wandelgangen van het Nederlands Congres Centrum schilde rijen, tekeningen, grafiek en foto's van 25 kunstenaars en foto grafen. Alle kunstwerken hebben een muzikaal thema. In de Frans Halszaal hangen 'jazzportretten' van Piet Klaasse en is de interactieve installatie 'Hangin' Out' te zien waarin twee beel dende kunstenaars samenwerken met een componist/sonoloog. De muziek verandert wanneer mensen de installatie naderen. De tentoonstelling is te zien tot en met aanstaande zondag. Morgen is de expositie ook te zien, van 10.00 tot 16.00 uur voor belangstellenden die het festival niet bezoeken. 'Miles II', een grafiekprent van Piet Klaasse. foto pr de Kunsten cum laude af. Sindsdien exposeerde zij een aantal keren, deed mee aan en kele projecten en won twee prijzen. „Mijn werk is installa- tie-achtig. De inhoud is be langrijker dan de vorm. Ik ben af van het idee dat ik iets moois moet maken." Els Snijder houdt zich onder meer bezig met de vele afbeel dingen van geweld waarmee mensen dagelijks worden ge confronteerd: „Beelden die bij na geen enkel effect meer heb ben als je onder het genot van een kopje koffie de krant leest. Om mensen er bij stil te laten staan heb ik televisies en beeld buizen van gips, cement en po lyester gemaakt, waarin ik bij voorbeeld een foto aanbreng die ik een beetje heb veran derd." Kleine ingrepen waar mee het wel lukt de aandacht van de toeschouwer vast te houden en interesse op te wek ken voor de mensen die zijn af gebeeld. Een foto van een meisje uit de Spaanse Burgeroorlog wordt een stuk dramatischer door het ringetje dat zij aan haar vinger draagt ook echt aan de voor stelling toe te voegen. En een beeldbuis waarop de woorden 'Injury to the human body' als in een grafsteen staan gegra veerd, verliest in één klap alle onschuld. Niet langer is het een bron van ontspanning en ver maak, maar een bom die elk moment kan ontploffen. Asso ciaties die Els Snijder niet be wust in haar beelden legt: „Mijn werk ontstaat ergens tus sen instinct en ratio. Daarom leg ik het ook niet graag uit, want ik ben bang het dood te praten. Het belangrijkste mo ment voor mij is als ik een ex positie heb ingericht dat men sen reacties geven." Barbarah Hoyng: „Natuurlijk maak ik ook mijn werk voor anderen. Als ik in mijn eentje op een onbewoond eiland zou zitten kwamen er misschien nog maar een of twee beelden uit mijn handen. De wisselwer king tussen kunstenaar en pu bliek is heel belangrijk." „Barbarah Hoyng en Els Snij der hebben allebei zo hun ei- 'Canto Ostinato' van Barbarah Hoyng. gen manier om hun kunst on der de aandacht te brengen. Snijder heeft een vaste galerie in Rotterdam en onderhoudt veel contacten met kunste naars en docenten die zij nog van de academie kent. Barba rah Hoyng doet bewust aan pu blic relations: „Ik lijk chaotisch, maar heb wel degelijk een sce nario. Een tijdje terug heb ik een folder uitgegeven en over twee jaar verschijnt er een ca talogus van mijn werk." De tijd dat vrouwen in de kunstwereld minder serieus werden genomen dan mannen is volgens Hoyng voorbij: „Iedere vrouw kan kunstenaar worden, maar het is niet een voudig vol te houden. Om je te handhaven moet je initiatief tonen." Els Snijder vindt het voor vrouwen moeilijker om zelfver trouwen te houden: „Je moet jezelf met veel poeha zien te presenteren en bovendien is het een eenzaam beroep. Kun stenaars hebben geen vanzelf sprekende plaats in de maat schappij. Je moet jezelf voort durend aan de gang houden. Daarom werk ik elke dag, ook als ik geen inspiratie heb." Van 31 juli t/m 1 november toont De Lakenhal in de ten toonstelling 'Van beeld tot beeld' werk van vrouwelijke kunstenaars uit de eigen col lectie. Bij uitgeverij SUN is het boek 'Beroep: kunstenares, de beroepspraktijk van beeldend kunstenaressen in Nederland 1898-1998' verschenen. Prijs: fl 44,50.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1998 | | pagina 20