5
Denksport
n
th
!tt;
m
ZATERDAG 27 JUNI 1998
BRIDGE
Ad Oskam
foor het bieden en spelen moet je altijd alle
[ust nemen. Bepaalde karaktertrekjes worden
n bridge afgestraft. Ongeduld is er een van en
Minadenkendheid een ander. Na het bieden
in het uitkomen is het goed om eerst als leider
je kaarten van beide kanten goed op te ne-
tnen en een speelplan te maken. Afhankelijk
zan de situatie moet een leider dan proberen
pf zo safe mogelijk te spelen of soms afgaan
ip de enig mogelijke verdeling om het spel te
cunnen maken.
n het volgende spel kwam van beide overwe-
iets terug:
West
i B 103
k A 7 5 2
Oost
H 6 3
het bieden was eenvoudig. Oost als gever
Dpende met 1 SA. West bood in een keer 3 SA.
£uid kwam uit met sch 2 (dat belooft een hon-
jieur en lengte schoppen). Noord nam met het
ias en speelde schoppen na. Hoe moet de lei
ier het spel proberen te maken? De schop
penvrouw zal zeker bij Zuid zitten. Als de
schoppens gemaakt kunnen worden hebben
MZ al 3 of 4 slagen. Alleen als Noord ruiten-
leer heeft, is er een kans op negen slagen via
ie snit op ruitenheer. Een mogelijke slag in
pen vrijgespeelde klaveren als deze 3-3 ver-
ieeld zitten, komt te laat, omdat Zuid dan
?erst de vrije schoppens opraapt. Er moet dus
tesneden worden op ruitenheer vanuit West.
jds Noord twee of drie ruitens heeft, gaat het
iiog goed, omdat West tweemaal aan slag is te
brengen met een aas. Maar wat als Noord vier
[uitens heeft of meer? Dan moet West drie
teer aan slag gebracht worden om te snijden,
pn West heeft inderdaad een derde aankomer,
mits.... Oost in slag 1 schoppenheer onder het
ias gooit. Had U het spel ook zo gemaakt?
A5
V*,
\lleen door in slag 1 alert te zijn kon de leider
dit spel maken. Aan de andere tafels gingen de
Dostspelers even zo gemakkelijk down.
Dok in het tweede spel kon alleen de alerte lei-
Her het spel thuis brengen:
West Oost
H753 A 104
DW hielden in het bieden hun kruit droog en
gaven geen inlichtingen weg.
Dost was de gever opende het bieden met 1
Ha; NZ pasten voortdurend: West 2 ha; Oost 3
ha; West 4 ha. West had in eerste instantie on
derboden wegens de slechte verdeling. Oost's
S ha is bedoeld als een belemmerend bod te-
pen een eventuele aktie van NZ op weg naar
hen schoppencontract. Maar West had teveel
pm nu te passen en bood de manche. Het
eindcontract is goed. Het wordt gemaakt als
ruitenvrouw bij Noord zit of als de klaverens
f iQpij NZ 3-3 zitten. Zuid kwam uit met schop-
0 ©enaas en heer, die Oost aftroefde. Troef was
Qpor het aas van Noord, die troef naspeelde.
0 X>e troeven zaten 2-2. Hoe kan de leider zijn
fransen vergroten boven de 50% kans op rui-
envrouw bij Noord en de 36% kans op een 3-
p verdeling in klaveren? De redenering van
Dost was, dat als Zuid wel ruitenvrouw zou
hebben en slechts twee klaverens iets moois
zou kunnen gebeuren. Daarom werd de vierde
slag in de blinde genomen en de laatste
DevQchoppen afgetroefd. Klaverenheer en een
Üeine klaveren waren goed voor de volgende
plagen. Toen bij Noord een kleine klaveren
tegde Oost de 10. Zuid kwam met
slag. En de rest van de sla-
OW, want zo lag het spel:
t V 10976
r A 5
vH107 T V B 8 4 3 2
H 8 6 w 0 A B 3
H 7 5 3 z A 10 4
nde- A H 5 4
H .96
llijke' «V10942
men v 2
puid moest ruiten spelen of in de dubbele ren-
el once schoppen. Aan de andere tafel had de
.„leider eerst een klaveren afgegeven om de
§el [derde klaveren van West te benutten. Maar op
net laatst bleef alleen de ruitensnit over en
ging deze leider gewoon down.
den.pok in het laatste spel moet de leider probe
ren zijn kansen te vergroten:
West Oost
i/ofj
J B52
B 7 A 8 5 4
lit- A H 9 V B 10 6 2
H 8 V 7 6 3
Sommige paren waren in 6 SA of 6 sch geëin
digd. Maar aan deze tafel liep het bieden an-
West opende met een forcing 2 kl; Oost 2
(hartenaas); West 5 kl (klaveren controle);
Post 6 ru, het goede eindcontract.
De start was met hartenheer, die Oost nam.
Hoe moet de leider spelen? Als de schoppens
jl-3 zitten en/of de ruitens 3-2 is er geen vuiltje
de lucht en maken OW ook 6 sch en 6 SA.
Daarom probeerde de leider eerst de troeven
met ruitenheer en aas, waarbij Oost de 10 bij-
speelde. Toen de troeven rond zaten kon de
eider zich veroorloven om zich te wapenen
tegen een slechte schoppenverdeling. Een
peine schoppen werd hoog ingetroefd. Daar-
7,-Ka werd ru 9 de aankomer voor de vrije schop-
)5}.pens.
Dit was het spel:
4. 108764
¥62
tgnDok de troeven 4-1 zit en maakt de leider
het spel mits Zuid klaverenaas heeft. Na
pveemaal troef worden op drie hoge schop
pens eerst de verliezende hartens weggegooid.
Pas dan wordt de rest van de troeven gehaald,
^laveren na brengt West weer aan slag als
Zuid klaverenaas heeft. West kan daarna het
jdozijn volmaken met de vrije schoppens.
Zorgvuldig spel wint op den duur altijd.
PUZZEL
Kruiswoord nummer 26 Oplossing nummer 25
Horizontaal:
1. Deel van een bloem; 6. luchtklep; 12.
venster; 13. wortel; 14. oude lengtemaat;
16. rots; 18. groef; 19. de oudere; 20. in
secteneter; 22. gast die eershalve is uitge
nodigd; 23. nagerecht; 24. doorgang; 26.
oogziekte; 28. struisvogel; 29. buigzame
buis; 32. bevlieging; 33. coupe; 34. deel
van een bijenkorf; 35. het aanwezig zijn el
ders tijdens een misdrijf; 37. opera van
Verdi; 38. domoor; 41. bergplaats; 43.
bende; 46. ethische norm; 48. bijdehand;
50. Spaanse heer; 51. koker; 52. olieboer;
55. filmdecor; 56. voorzetsel; 57. geluid
loos; 58. gauw; 60. muzieknoot; 61. deel
van de voet; 62. deel van een trap; 64. Vi
king; 65. genezen.
Verticaal:
1. Afdruk; 2. slee; 3. gedwee; 4. schilders
gerei; 5. Arabische titel; 7. heldendicht; 8.
bontsoort; 9. Trans-Europa-express; 10.
voorzetsel; 11. docente; 15. langzaam; 17.
niveau; 18. banier; 19. klap; 21. onbe
trouwbaar; 23. afwas; 25. hertachtig dier;
27. zweefrek; 29. land; 30. geestdrift; 31.
influenza; 36. blaasinstrument; 37. edel-
stand; 39. deel van het oog; 40. telwoord;
42. overal; 44. spoorstaaf; 45. rivier in
Duitsland; 47. poedelhond; 49. vereerd
symbool; 50. erwtensoep; 53. kleurt 54.--
vierkante zuil; 57. Engelse titel; 59. wate
ring; 61. holmium; 63. bijwoord.
Welke twee woorden worden gevormd
door de letters in de volgende vakjes:
6 52 44 19 62 22 8 47 56 3
16 2 57 27 14 45 53 61 5 63
12
De twee woorden van de opga
ve van vorige week waren:
GENEESKUNDE
en APOTHEKER
Winnaars
De winnaars van een luxe dominospel zijn:
G. Paauw, Dahliastraat 30, Rijnsburg
(kruiswoord).
A. van Nierop-Duyndam, J. v.
Banningstraat 30, Zoeterwoude
(cryptogram).
Oplossingen van de kruiswoordpuzzel en/of het cryptogram, bij voorkeur per brief
kaart, dienen uiterlijk woensdag a.s. in het bezit te zijn van het Redactiesecretariaat
Leidsch Dagblad, Postbus 54,2300 AB Leiden.
Cryptogram nummer 26
HorizontaaL
4. Geen goedkope training voor een atleet (8); 5. To
neelspeler die het klaarspeelt in een andere functie
(9); 8. Volkswagen die in het offensief gaat? (11); 13.
Geen jeugdige kop (4); 14. Deels een Europeaan die
de tijd heeft (8); 15. Nota van een knappe vrouw in
het kabinet (13); 17. Alarmkreet in de dierentuin
(2,4,2,3); 19. Het optillen van een postbus (8); 21. Het
Friese gebied van meisjes aan het water (8).
Verticaal:
1. Ze wonen naast elkaar in deze plaats (5); 2. Het ooi
evaartje als marktnotering (16); 3. Vertrek van een be
steller in het wijnhuis (6); 6. Vlot soort (3); 7. Geen
kasteel om te beginnen (4); 9. Door schroom komt
men in de problemen (12); 10. Vertoont overeen
komst met Amstel pils (7); 11. Met plezier begerig ge
worden (5); 12. Ik geef m nog 100 jaar om te vliegen!
(5); 16. Boerderij van glas (5); 18. Verhalen die Duit
sers vertellen (5); 20. Een gravure stelt wat voor (4).
Oplossing
nummer 25
Horizontaal: 2. House; 5. nu; 6.
alarmschijf; 9. vooruitzicht; 11.
bedrag; 12. tweekamp; 13.
rondbazuinen; 16. Bari; 17. ui
terst; 19. kraamhulp; 20. krie
ken.
Verticaal: 1. Toeleverancier; 3.
stroomgebruikers; 4. afkickcen
trum; 5. nethemd; 7. spuit; 8.
hitje; 10. weerman; 14. zitka
mer; 15. inrammen; 18. hip.
DAMMEN
Het openbare damleven ligt zo
langzamerhand volledig stil
want de zomer(stop) is begon
nen. Buiten een stuk of wat zo-
mertoernooien valt er op dam-
gebied tot september weinig te
beleven. Dat betekent dat ik u
de komende weken wat vaker
dan gewoonlijk aan het werk zal
zetten.
Vandaag alvast een voorproefje
van wat u te wachten staat. We
beginnen met een zestal
eindspelopgaven die ik met
zorg voor u heb uitgekozen. Wit
speelt en wint steeds en ter con
trole zijn ook de cijferstanden
vermeld. Volgende week krijgt u
de oplossingen van deze opga
ven en de twee vraagstukjes uit
de vorige rubriek. Ik ga er vanuit
dat u met een beetje goede wil
alle standen tot een goed einde
weet te brengen.
Cijferstanden:
Diagram 1: wit 23, 44, 50; zwart
25 en 34.
Diagram 2: wit 10, 49, dam op
26; zwart 22 en 40.
Diagram 3: wit 26, 49, dam op
50; zwart 34, 38.
Diagram 4: wit 26, 27, dam op 3;
zwart 16 en 44.
Diagram 5: wit 27, 36, dam op
32; zwart 26,39.
Diagram 6: wit 15, 25, dam op
14; zwart 4, 8 en 38.
m
O
9
O
SCHAKEN
Paul Bierenbroodspot
Ivan Sokolov heeft zijn kandida
tuur voor de Nederlandse titel
duidelijk gesteld. Zijn start van
drie uit drie was overdonde
rend. In de vierde ronde volgde
een remise tegen concurrent
Jan Timman. Landgenoot Pre-
drag Nikolic kan goed volgen
met een half punt achterstand
en ook het feit dat zich onder de
slachtoffers concurrent Loek
van Wely bevond, maakt duide
lijk met welke bedoelingen de
titelverdediger aan het Neder
lands kampioenschap is begon
nen. Sokolov won in de tweede
ronde een modelpartij van de
butant Sipke Ernst. De negen
tienjarige Ernst had in de eerste
ronde voor een verrassing ge
zorgd door van Dimitri Reinder-
,i
i
s?
4
i
i
1
i
A
1
i
1
F
0
1
p|
0
d?
IJl!
tÉr
iêi
i
i
i
i
A
i
W/
lil
H
PI
pf
Ml
n
s
s
Ernst - Sokolov
Hollands, Stonewall
l.Pf3d5 2.d4c6 3.e3?! t
WÜTsielUzich zeer-he^cheideh
op en doet geen enkdie poging"
openingsvoordeel te behalen.
3...Lg4 4.c4 e6 5.Pc3 Pd7 6.b3
f5
Sokolov kiest voor de Stonewall
opstelling. Dit is een verstandi
ge keuze omdat hij zijn 'slechte
loper' buiten de keten heeft ge
bracht en wit met 3.e3 en 6.b3
een verkeerde configuratie heeft
ingenomen om de Stonewall
goed te bestrijden.
7.Le2 Ld6 8.0-0 Pgf6 9.a4 De7
Haalt 10.La3 nog even uit de
stelling.
10.Lb2 0-0 11.H3 Lxf3 12.Lxf3
Tf7 13.Pbl?!
Wit zet alles op alles om de
zwartveldige lopers af te ruilen.
De methode is nogal omslachtig
en zwart komt makkelijk tot
aanval. Het oprukken op de
damevleugel lijkt meer perspec
tief te bieden. 13.c5 gevolgd
door b3-b4-b5 en ruilen op c6
geeft ten minste nog enig tegen
spel.
J3...g5
Een standaardwënding in de
Stonewall;
14.La3 Lxa3 15.Txa3 Tg7 16.g3
g4 17.hxg4 Pxg4 18.Lxg4 Txg4
19.Kg2 Pf6 20.Thl Pe4 21.Ta2
TfB 22.Th3 Dg7
Een fijnzinnige zet die de g-
pion nog een keer pent, zodat
de g-toren dadelijk naar de f-lijn
kan.
23.Del (Zie diagram 1) f4!
Zwart had alles klaargezet voor
deze opstoot en het is gelijk uit.
24.exf4
Ook na 24.Pd2 fxe3 25.Pxe4
(25.fxe3 Tf2+ en wint) Txe4
26.fxe3 Dxd4 is er geen hoop op
redding.
24...Txf4 0-1
Pion f2 valt niet meer te dekken
en daarmee stort de witte stel
ling in. Titelfavoriet Loek van
Wely is na vier ronde al bijna
kansloos geworden. Zijn start
was goed met een overwinning
op Jan Timman. Daarna een re
mise tegen Jeroen Piket. Daarna
ging het mis tegen Nikolic en
Nijboer. De partij tegen Nikolic
is het naspelen waard.
Nikolic - Van Wely
Engels
l.Pf3 Pf6 2.c4 c5 3.g3 b6 4.Lg2
Lb7 5.0-0 e6 6.Pc3 Le7 7.d4
cxd4 8.Dxd4 0-0 9.Lf4 d6
10.üd2 Dc8 1 l.Tacl Td8
Zwart besluit zijn gesloten stel
ling te behouden. ll...Dxc4
kwam echter zeker in aanmer
king. Na 12.Lxd6 Dxd6 (12...Td8
maakt onoverzichtelijke verwik
kelingen mogelijk die goed uit
pakken voor wit: 13.Pd5! Dxd5
14.Lxe7 Dxd2 15.Pxd2 Lxg2
16.Kxg2Te8 17.1jcf6gxf6 18.Tc7)
13.Dxd6 Pbd7 14.Pe5 Pxe5
15.Lxb7 Tab8 17.Lg2 en wit
staat iets beter.
12.Tfdl a6
Wederom was 12...Dxc4 moge
lijk. Na 13.Pe5 Da6 14.e4 Pbd7
heeft wit compensatie voor de
pion.
13.De3 Dc7
Nu hadl3...Dxc4 14.Dxb6 wit de
betere stelling opgeleverd.
14.Ü13 Dc5 (Zie diagram 2)
15.Pd5!
Een verrassende zet die diep
doorberekend is.
15...ljtd5 16.cxd5 Dxe3 17.Lxe3
Pxd5 18.Txd5! exd5 19.Lxb6
Zwart staat een kwaliteit vocir,
maar dat heeft in deze stellipg
geen betekenis. Het witte loper-
paar beheerst het hele bord.
19...Tf8 20.b4 15 21.Le3 Pd7
22.Tc7 Tad8 23.Pd4 Lf6
Zwart mag 24.Lxf5 niet toelaten.
Wit wint nu de kwaliteit terug
en daarmee de partij.
24.Pe6 g6 25.Lg2 d4 26.LH6
Tfe8 27.Pxd8 Txd8 28.1.d5+
Kh8 29.h4 Pe5 30.Lg5 Lxg5
31.hxg5 d3 32.exd3 Pxd3 33.a3
Te8 34.U4 Pe5 35.Lxa6 h6
36.gxh6 d5 37.a4 d4 38.Tc5 d3
39.Kg2 g5 40.Lb5 Te6 41 .Td5 1 -
0
Toemooiaankondiging:
In het weekend van 3 tot en met
5 juli wordt het zevende AKN-
toemooi gehouden. In de Haar
lemse sociëteit 'De Vereerji-
ging', Zijlweg 1, zal om een eer
ste prijs van 3000 gulden gestre
den worden. Er worden zes ron
den Zwitsers gespeeld, een bye
in de eerste vier ronden is mo
gelijk. Inschrijfgeld 50 gulden.
Aanmeldingen en inlichtingen
(voor 30 juni) bij:
Adrie Pancras 023-5326671; Rob
Graaff 023-5243521 ofJanOote
men 0228-515776
FILATELIE
In menig huis hangt een werk
van hem, Maurits Comelis
Escher, Nederlands populairste
graficus en misschien wel de
meest gereproduceerde kunste
naar ter wereld. In menig boe
kenkast prijkt ook wel een ro
man, een gedichtenbundel of
een novelle van hem, Simon
Vestdijk, een dichter-schrijver
van uitzonderlijke klasse.
Beide kunstenaars, beiden Fries,
beiden honderd jaar geleden ge
boren, worden 7 juli postaal her
dacht op twee aansprekende ze
gels van 80 cent, die aan elkaar
zitten en samen een cultureel
tweeluik vormen. De zegels zijn
in vellen van 100 stuks opgeno
men en van beide zijn 4,5 mil
joen stuks aangemaakt.
De Escherzegel laat een zwart-
-wit foto zien waarop Escher
(Leeuwarden, 17 juni
1898/Hilversum, 27 maart 1972)
getuige is van de onthulling van
de wandschildering Metamorp
hose in het postkantoor aan het
Kerkplein in Den Haag. Het
kunstwerk is 48 meter lang en
1,2 meter hoog en toont diverse
diersoorten, die op de hem zo
kenmerkende wijze in elkaar
overvloeien.
De andere zegel verbeeldt een
herkenbaar portret van Vestdijk
(Harlingen, 17 oktober
1898/Utrecht, 23 maart 1971),
dat is gemonteerd over een pa
gina uit zijn essay Fantoches.
Evenals de vorige week bespro
ken zegel 200 jaar Koninklijke
Bibliotheek zijn ook deze zegels
ontworpen door Felix Janssens.
Hij heeft het boek als bindend
element tussen de drie ontwer
pen gebruikt. Bij de KB-zegel als
object van een rijke, nationale
verzameling, bij de Escher- en
Vestdijkzegels als linker- en
rechterpagina van een boek. In
het vel gedrukt krijgt men zo de
indruk van een opengeslagen
boek.
Mijn bewering (rubriek 30 mei)
dat bij de beschrijving van de
Zeeland/Rijkswaterstaat-zegel
(uitg. 9 juni) door PTT Post een
gek foutje was gemaakt heeft
nogal wat Zeelandkenners naar
de pen doen grijpen. PTT
schreef: de zegel toont een dijk
met een natuurlandschap bij
het Zeeuwse Koudekerke en de
Oosterschelde, gezien vanaf de
Pompetoren. Ik schreef toen dat
er wel een Koudekerke op Wal
cheren ligt, maar dat je vandaar
niet de Oosterschelde kunt zien,
omdat Noord-Beveland daar
nog tussenligt; wel staat op
Schouwen-Duiveland een
Plompetoren.
Een lezer liet me weten: Koude
kerke ligt inderdaad op Walche
ren. Maar bij de Plompetoren is
de Koudekerksche inlaag. Deze
inlaag is globaal tussen paal 20
en 30 gelegen. Dit keer is de
PTT dus niet fout.
Een lezeres schreef: Geen gekke
fout van PTT Post, maar een
grote gekke fout van uw mede
werker. Het betreft hier Koude
kerke op het toenmalige eiland
Schouwen, een dorp dat in de
15-de en 16-de eeuw door over
stromingen uiteindelijk is ver
zwolgen (zie encyclopedie van
Zeeland II, blz. 199). De toren
van de kerk bleef staan en heet
De Plompetoren.
Zo zie je maar. Bij PIT Post we
ten ze dit echter ook nog steeds
niet, want op het PTT-maple
dat 9 juni verscheen (nr. 19Ö)
staat een keer de Oosterschelde
met Plompetoren bij hét
Zeeuwse Koudekerke en eep
keer blik op het landschap vart
af de Plompetoren in het
Zeeuwse Koudekerke. Wel heeft
men dus Pompetoren in Plom
petoren veranderd.
Duitsland heeft 10 juni zijp
jaarlijkse serie Für die Jugend in
omloop gebracht. Deze keör
zijn het figuurtjes uit tekenfilms
die optreden, zoals Maya de Bij
en het Zandmannetje. Waar
den: 2 x 100 50 pf., 2 x 110
50 pf en 1 x 220 80 pfennig.
Verder werd op 10 juni een
llOpf.-zegel (kruis met men
senmenigte) gewijd aan 150 jaar
Duitse Katholiekendag.
Malta heeft tot nu toe dit jaar
vier emissies uitgebracht. Ach
tereenvolgens verschenen: 26
februari, Maltezer kunstschat
ten, klederdrachtententoonstc(-
ling in Valletta en 200-ste
sterfdag van de Franse schilder
Antoine De Favray (1706-1798),
2 x 6c en 2 x 16 c 28 maart, eiri
de heerschappij Johanniter Ob-
de (sinds 1522) 200 jaar gele
den, twee paren, 2 x 6c. en 2 x
16c, met o.a. Napoleon; 22 april,
Europazegels, festivals/feesten,
16c en 35 c. en 27 mei, internar
tionaal Jaar van de Oceaan, 2d,
6c, 16c en 27c, met o.a. diepzee
duikers en portret Jacques
Cousteau (1910-1997)
