OLLAND
O
9
Geen klok loopt op tijd
Het geheim van
TOTAL LOSS
IN ENGELAND?
TROUBLES
IN AMERIKA?
n
s
N TURKIJE?
Toerisme
9
>at vraagt om de reisverzekering van
Zorg en Zekerheid.
Bel voor meer informatie: 071 - 5 791 217.
lorg en Zekerheid
)at vraagt om de reisverzekering van
Zorg en Zekerheid.
Direct afsluiten? Bel: 071 - 5 791 217.
lorg en Zekerheid
]Dat vraagt om de reisverzekering van
Zorg en Zekerheid.
Direct afsluiten? Bel: 071 -5 791 217.
"lorg en Zekerheid
De tijd is volkomen van slag in het
Utrechtse museum 'Van Speelklok tot
Pierement'. Wie binnenstapt bij de expo
sitie 'Zingende klokken van de lage lan
den' hoort op willekeurige tijdstippen ca
rillonmuziekjes en het slaan van klokken.
Is Vadertje Tijd gek geworden? Nee. Om
bezoekers de gelegenheid te geven in één
uur tijd zoveel mogelijk carillons te horen,
loopt voor de gelegenheid geen enkele
klok op tijd. Ook de bezoeker, die steeds
weer deuntjes uit een andere hoek hoort,
raakt al snel ontregeld. Tenminste, als hij
of zij het gebodene keurig stuk voor stuk
bekijkt.
Blikvanger van de expositie is het oude to
renuurwerk uit de kerktoren van Goede
reede, door het museum aangekocht en
gerestaureerd. Dit rode carillon, met tien
klokken en zeventien hamers, is groot ge
noeg om de werking van uurwerk, slag
werk en speelwerk goed te bestuderen, en
klein genoeg om er van alle kanten om
heen te lopen. Het Goereese carillon, uit
ongeveer 1580, speelt afwisselend 'Kort
jakje' en de psalm 'Gelukkig is het land'.
Het museum verwierf het klokkenspel uit
het piepkleine Zuid-Hollandse stadje be
gin jaren tachtig, toen Goedereede een
nieuw carillon ophing.
Ongeneerd
'Van Speelklok tot Pierement' bestaat
veertig jaar. En grijpt dat jubileum onge
neerd aan om te pronken met zowel eigen
bezit als een paar bruiklenen. Om alles
goed te laten glinsteren en glanzen, wer
den de ramen Verduisterd en zijn er rijen
kleine halogeenlampjes opgehangen. Het
oudste exemplaar op de expositie is de
Jacquemartsklok uit ongeveer 1500. De
naam komt van 'Jacques-marteau'. Dat
betekent 'Jaap met de hamer'. Boven op
de wijzerplaat staan twee houten manne
tjes die met hun hamers op bellen slaan.
Een grappige klok met een nog duidelijk
middeleeuws aanzien. De 17e - gouden -
eeuw was de bloeiperiode van het caril
lon. Elke stad en elk dorp wilde zijn status
benadrukken met welluidend klokgelui.
De volgende eeuw, de 18e, was de tijd van
rijke kooplui, die zelf zo'n carillon in huis
wilden hebben. Zo kwamen de staande
klokken de wereld in. Vooral in Amster
damse grachtenpanden stonden deze
uurwerken luidkeels te pronken. In de
noordelijke provincies daarentegen werd
muziek in een klok als overbodige luxe
beschouwd.
Dat ook armoe tot heel bijzondere klok
ken kan leiden, bewijst een lief Glasg-
löckchenuhruiX het Zwarte Woud. Omdat
de klokkenmakers in het Schwarzwald
geen geld hadden voor metaal, is dit uur
werk gemaakt van hout, met klokjes van
glas. Als ze gestemd moesten worden,
werden er heel voorzichtig stukjes van de
bellen afgebroken.
'Speelklok' zou 'Speelklok' niet zijn als be
zoekers niet zelf aan de slag konden. Er is
een groot puzzelbord met raderen die
verplaatst kunnen worden. De kunst is,
een klok via dit raderwerk rond te laten
lopen. Op een enorme bronzen, met wa
ter gevulde klok, kan de bezoeker zich uit
leven met hamers. Wie hard genoeg slaat,
ziet trillingen op het wateroppervlak ver
schijnen: 'buiken' en 'knopen' geheten.
Er is ook een oefenbeiaard te zien. Daarop
kunnen carillonspelers - beiaard is
Vlaams voor carillon - thuis oefenen zon
der dat ze meteen de halve stad laten
meegenieten. Ongeweten feest trouwens
heel Utrecht deze zomer een beetje mee
met het jarige Nationaal Museum. Zolang
de expositie duurt, is óp het carillon van
de Domtoren ieder uur het Museumlied
te horen. Het is gecomponeerd door
Romke de Waard, een van de oprichters
van "Van Speelklok tot Pierement'.
Zingende Klokken van de Lage Landen. Jubileum-
expositieVan Speelklok tot Pierement, Buurkerk
hof 10, Utrecht. Open di za 10-17 uur, zon- en
feestdagen 12-17 uur. T/m 27 sept.
ERDAG 27 JUN11998
i op te rijden, is meteen ook
jnbekendste. En de lastig-
In het tussen hoog opge-
oten struikgewas verstopte
delpad dat de fietser vanuit
kale symmetrie van de Wie-
germeer rechtstreeks naar
ystieke genoeglijkheid
het voormalige eiland
zitten twee smerige
e bochten plus een smal,
iten bruggetje. Wie er niet
beducht is en met verbaas-
ogen naar het plotseling
zich opbollende land
riskeert een valpartij. En
cht wat schaafwonden,
zelfs dèt zou je er voor
moeten hebben. Wierin-
ïs Noord-Hollands grootste
im.
Heuvellandschap bij Westerland. Op de achtergrond het kerkje.
enden, tienduizenden au-
snorren jaarlijks over de
die het voormalige eiland
armhartig in twee stukken
En bijna niemand van de
tuurders, die de buurtschap
Hoelm kent. Of aan de voet
de Nicolaaskerk (Wester-
diep beneden zich het
stelmeer heeft zien glinste-
Of bij Stroe over de dijk
de matglimmende slikpla-
van Waddenzee heeft ge-
deld. Of over dat eerderge-
mde fietspad peddelde, de
nding tussen de Wieringer-
_.dweg en de Zuiderkoogweg.
jt gerucht gaat, dat langs
Jerszijden van de Stroeërweg
■t 'sammelkes' moeten heb-
Ti gewoond, aardmannetjes.
1 niet anders dan waar zijn.
lor feeën, kabouters en trollen
let er in Nederland geen be-
e schuilplaats bestaan dan
leringen. Bochtige, met mei-
prnhagen afgezoomde weg
getjes, tot ruim dertien meter
boven zeeniveau oplopende
heuvels, dwars door het groen
strepende windwallen... Ierland
in Madurodam-formaat als er
geen Wieringer boerderijen op
de ruige ruggen van het golven
de land hadden gestaan.
Hongerrijwieltocht
Wieringen ligt ver weg. In het
oosten de Afsluitdijk, in het
westen de Amsteldiepdijk, in
het noorden de zee en in het
zuiden de uitgestrekte einde
loosheid van de Wieringermeer.
Een uithoek in een uithoek.
Niet onlogisch daarom, dat er
van het ex-eiland nauwelijks
iets wordt vernomen. Alleen im
port-inwoner Max Teeuwisse
haalde af en toe het nieuws. De
zichzelf'diversionist' noemende
waard van 'Neerlands enige
vrouwencafé waar ook mannen
mogen komen' haalde onder
meer de kranten toen hij in de
jaren zeventig als leider van de
Maxistische Partij in de ge
meenteraad van Wieringen
werd gekozen. Vooral zijn cam
pagne ('Stem op Max, want dan
weet je tenminste zeker dat er
niets gebeurt') schijnt de kiezers
diep in de ziel te hebben ge
raakt.
Helaas, Teeuwisse aanwezig
heid in de raad duurde slechts
vier jaar. Druk, druk, druk. In
die periode immers stelde hij
ook nog de vermaarde cursus
'Leer Stom Lullen in Tien Les
sen' samen, zwaaide hij met
ijzeren hand de scepter over
zijn multifunctionele 'Jazzfiets-
theatermuseumboerderij' in
Den Oever en trof hij voorberei
dingen voor de 'Hongerrijwiel
tocht'. Wie fietst het snelst met
een halve mud aardappelen op
z'n bagagedrager van Wieringen
naar Amsterdam? Max - ook
faam genietend als de 'The Sin
ger Unlimited' MaxTeawistle -
haalde er zo'n beetje alle kran
ten mee, maar geen mens die
inschreef. Waarna hij teleurge
steld achter de horizon van het
nieuws verdween. En met hem
Wieringen
Even was er voor het ex-eiland
een oprisping in 1996. Bij Wes-
terklief vonden twee jongens
met een metaaldetector een pot
met onder meer zes zilveren
armbanden, zestien zilverbaren
en achtenzeventig Karolingi
sche zilveren munten. Toege
snelde archeologen waren het
er na onderzoek snel over eens:
de schat moest daar omstreeks
850 door een Deense Noorman
zijn begraven. Waarna Wierin
gen voor de media plotseling
het 'Land van de Vikingen'
werd. Niet voor lang echter.
Binnen enkele maanden zakte
het voormalige vissersbastion
opnieuw weg in de vergetelheid
en werd het op de Hoelmer
Kruisweg, de Noorderlaan en de
Bierdijk weer net zo aangenaam
stil als vroeger.
Of daar ooit verandering in
komt? Sinds kort slingert zich
vanaf het 'Huis van de Aarde'
(met replica van de Vikingschat
- de echte ligt in het Rijksmuse
um van Oudheden te Leiden) in
Den Oever een magnifieke,
goed bewegwijzerde fiets- en
wandelroute langs alle hoeken
en gaten van het Vergeten Ei
land. 'Volg de Vikingen' heet het
traject ietwat bevelend. Het
leidt de gebruiker onder meer
langs het pas gerestaureerde
Michaëlskerkje, museumboer
derij Jan Lont, het Kooibos, de
Hoelmer Wierdijk en natuurlijk
de door Staatsbosbeheer ge
bouwde observatiepost van het
Vogelreservaat Normerven, iets
ten noordwesten van Hippoly-
tushoef.
Geen mens
Het was zondagochtend vroeg,
maar de zon was al warm en er
stond een weldadig briesje uit
het noorden dat zowel lucht,
land als wad had schoongebor-
steld. Mooier kon het zelfs op
Wieringen niet zijn, maar toch...
toch was er zelfs door de verre
kijker geen mens te zien. Als er
al wat bewoog waren het scha
pen. Of - meer nog - vogels. Een
wemeling van bonte steltlopers
op het Normerven, parmantig
stappende grutto's bij de Mars-
kepoeltjes en als absolute vedet
te van dit openluchttheater, die
betrekkelijk kleine, maar niette
min majestueuze kiekendief
hoog boven de Stroerkoog. Vlie
gen zonder ook maar een tip
van je vleugel te laten trillen.
Het bleek te kunnen.
Zelfs de altijd krijsende kap-
meeuwen bij Vatrop hielden uit
pure bewondering voor even
hun snavel.
Informatie: Het Huis van de Aarde, te
lefoon: 02 27 - 51 11 91. Ook kan men
zich met begeleiding van een gids van
de Historische Vereniging Wieringen
per touringcar over Wieringen laten
rondrijden. Informatie hierover bij
Hotel-Restaurant De Haan, Oeverdijk
4,1779 AA Den Oever, telefoon:
02 27 - 51 12 05.
31
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
IJsland-marathon
In augustus liggen de temperaturen in de IJslandse hoofdstad
Reykjavik overdag tussen de twaalf en veertien graden Celsi
us. Ideaal voor het afleggen van een lange afstandsloop. Re
den ook waarom nu al sinds vijftien jaar op de op één na
laatste zondag van augustus de Internationale Stadsmarathon
van Reykjavik wordt gehouden. Deze zomer wordt het evene
ment gehouden op 23 augustus en om de feestvreugde te ver
hogen kan er ditmaal ook worden deelgenomen aan een halve
marathon of een 10-kilometer wedstrijd.
Informatie: IJslands Verkeersbureau in Amsterdam, telefoon 020 -
Scheepjes geflest
Flessen en flesjes met alle scheepstypen van de Nederlandse
visserijvloot zijn te zien op de tentoonstelling 'De Visserij ge
flest'. De expositie staat nog tot en met 1 november in het
IJmuider Zee-en Havenmuseum 'De Visserijschool', Havenka
de 55.
Informatie: 02 55 - 53 80 07.
Mexicaanse maskers
In het Tropenmuseum aan de Linnaeusstraat 2 in Amsterdam
is tot en met 15 november de expositie 'Mexicaanse Maskers'
te zien. De uit 200 exemplaren bestaande collectie - verza
meld door Willem van Roon - geeft een uitgebreid en goed
beeld van maskers zoals deze worden gebruikt tijdens Mexi
caanse dansfeesten. Ook kan in het Tropenmuseum tot en
met 3 januari 1999 'Indië omlijst' worden bezocht, een ten
toonstelling over 4 eeuwen schilderkunst in Nederlands-lndië.
Informatie: Tropenmuseum, telefoon:020 - 56 88 20 0
Busboot Parijs
Ook deze zomer vaart er weer een busboot door Parijs. Het in
korte tijd razend populair geworden vervoermiddel (dat pas in
1996 z'n eerste trip maakte) vaart langs zo'n beetje alle grote
bezienswaardigheden in de Franse hoofdstad en heeft zes op
stapplaatsen: de Notre Dame, het Hötel de Ville, het Louvre,
de Eiffeltoren, het Musée d'Orsay en St. Germain des Prés.
Een tocht met de 'batobus' kost ongeveer 20 francs, afhanke
lijk van het gekozen traject. Een dagkaart kost 60 francs.
Duinen van Six
In het noordelijk deel van de Wimmenummerduinen tussen
Egmond en Bergen aan Zee (plaatselijk beter bekend als de
Duinen van Six) heeft het Provinciaal Waterleidingbedrijf
Noord-Holland (PWN) twee voormalige tuintjes teruggebracht
in hun oorspronkelijke staat. Door afgravingen en herbeplan
ting hoopt het PWN op herstel van de flora en fauna zoals die
voor komen in de omringende vochtige duinvalleien. Langs
het heringerichte gebied is een voetpad aangelegd met uit
zichtpunt en informatiepanelen.
Super retour
De Zwitserse Spoorwegen introduceert in samenwerking met
de NS de komende zomer een zogenoemd super-retour voor
treinrezigers. Een retourticket 2e klas gaat voor de eerste per
soon 399 gulden kosten (le klas: 599) en voor de tweede
200 gulden (300). De aanbieding is geldig vanaf en naar elk
station in Nederland en Zwitserland.
Informatie: Zwitserland Toerisme, telefoon 020 - 62 22 03 3.
Veer naar Cuba
Nog voor het eind van dit jaar - zo is het plan - begint een
Zweedse rederij een veerdienst tussen de ook bij Nederlan
ders populaire Mexicaanse badplaats Cancun (Mexico) en Cu
ba. De ruim 230 kilometer lange overtocht zal worden uitge
voerd met schepen die een capaciteit hebben van 1200 pas
sagiers en 250 auto's. Over de prijzen is nog niets bekend.
Passiespelen
Hoewel het evenement pas in 2000 plaatsvindt (van 21 mei
tot 1 oktober), is nu al begonnen met de kaartverkoop voor de
vermaarde Passiespelen in het kleine Beierse bergdorp
Oberammergau. Er kan worden gekozen voor zowel een dag-
bezoek als meerdaagse arrangementen. De Passiespelen wor
den sinds 1632 eens in de tien jaar opgevoerd en werden voor
het laatst gehouden in 1990. Ze trokken toen honderdduizen
den bezoekers.
Informatie: Verkehrs- und Reisebüro Gemeinde Obberammergau 0HG, Eu-
gen Papst-strasse 9a, D-82487 Oberammergau, telefoon: (vanuit Neder
land) 00 49 -88 22 92 31 0.
WERELDWIJDWEG
Het World Wide Web, in de
volksmond meestal 'Het In
ternet' genoemd, stroomt
bijna over van toeristische
informatie. Er is bijna geen
plek ter wereld of er is wel
iets over te vinden op één
van de miljoenen sites van
het web. Voor wie op reis
gaat is het Internet een on
uitputtelijke bron van infor
matie en mogelijkheden om
een reis te plannen.
Voor deze aflevering blijven
we dicht bij huis. Heel
dichtbij zelfs. Noord-Hol
land is op het Internet niet
zo geweldig vertegenwoor
digd. Wel via diverse steden,
maar dat betreft vaak ge
meentelijke mededelingen.
Uiteraard is de provincie
van de partij, maar echt in
teressant voor de gewone
man is die site niet. Er zou
veel meer toeristische infor
matie op kunnen staan.
Omdat het openingsverhaal
van deze pagina over het
Huis van de Aarde in Wie
ringen gaat, hebben we ook
de naam van dat plaatsje
maar eens ingetikt bij een
zoekmachine. Dat werd on
middellijk afgestraft, want
'Wieringen' biedt veel meer
dan alleen het dorp in de
'kop van Noord-Holland. De
gemeente heeft overigens
ook een aardige site met
een leuk stukje informatie
over het heden, verleden en
de toekomst van Wieringen.
Voor wie alles over de pro
vincie Noord-Holland, op
toerisch gebied dan, wil we
ten, is er maar één adres:
dat van de provinciale VW.
Een werkelijk prachtige site
met een enorme lading we
tenswaardigheden in een
duidelijke, rustig opmaak.
Of je nu iets wilt weten over
hotels, musea of evenemen
ten, alles staat erin en is ge
makkelijk te vinden via een
perfect werkende database.
Actuele zaken worden extra
onder de aandacht gebracht
via een soort advertenties,
zoals momenteel het Rei
zend Zomerfestival Kara
vaan, dat de komende
maanden door de kop van
Noord-Holland trekt.
http://www.noordholland.nl
http://www.wieringen.nl
http://www.noord-holland-
tourist.nl/nl/welcome.html
