Politieagenten voelen
zich onveilig op straat
Niet pompen, maar nat houden in de Randstad
Luchtig boekje over gebruik en misbruik van Anne Frank
BAI
g geen parlementaire
iquête Bijlmerramp
Binnenland
Zie Mitsubishi.
Middeleeuwse zeilvaart herleeft
Drinkwaterbedrijven en
Duinbehoud sluiten vrede
\G 26 JUN11998
>ND$y'
joenenbrand keukenfabriek
lEen uitslaande brand heeft gisteravond de grote opslag-
I n keukenbedrijf Hom in Sittard verwoest. Bij de miljoe-
v and zijn geen slachtoffers gevallen. Eigenaar Michel Hom
de tribune in Saint Etienne bij de voetbalwedstrijd Neder-
llexico, toen hij de onheilstijding per mobiele telefoon
l doorgebeld. In de verloren gegane opslaghal bevonden
i'n tweehonderd complete keukens, honderden keukens
bouw, ijskasten en andere elektrische apparatuur. Ook de
ïistratie was in de hal ondergebracht. Overigens zijn niet
jevens verloren gegaan, want ze worden ook bijgehouden
hoofdkantoor in Echt. De oorzaak van de brand is nog
ekend.
landelijke' tegenvaller Dijkstal
iag» De CDA-fractie in de Tweede Kamer vindt het 'schan-
dat minister Dijkstal van binnenlandse zaken de politie-
en de afgelopen jaren per agent te weinig geld heeft uitge-
„Ook hier heeft Dijkstal zijn zaakjes afgeraffeld", aldus
)PRU woordvoerder Van de Camp. Uit het rapport „Blauw in het
'"van een extern adviesbureau blijkt dat de zogenoemde
'ergoeding - die politiekorpsen voor elke agent krijgen -
de 6000 en 12.000 gulden te laag is. Volgens Van de Camp
rfdat neer op een structurele tegenvaller van tussen de 233
8 miljoen gulden.
eindentbomen terug in Overijssel
•51491 Lt Het provinciebestuur van Overijssel wil de kakakteris-
appel- en perenbomen langs de landwegen in de provincie
De bomen zijn in de loop van de jaren opgeofferd aan het
rkeer en uit het landschap verdwenen. Overijssel verloor
lee een deel van haar landschappelijke identiteit. Die ver-
ig wil het provinciebestuur nu ongedaan maken. Dat bete-
ïiet dat Overijssel een tweede Betuwe zou moeten worden,
wel dat op speciaal aangewezen plaatsen nieuwe ffuitbo-
worden aangeplant. De provincie ziet de bomen niet alleen
id! temg als een waardevol landschappelijk element, maar
anwege de gebruiken die er mee samenhingen, zoals ver
van de opbrengst onder de dorpbewoners. De landinrich-
r dienst gaat de provincie adviseren waar de fruitbomen te-
ïoeten komen.
>e
nden verminken driejarig kind
gen» Twee agressieve honden hebben gisterochtend een
lirig Nijmeegs jongetje gegrepen. Het kind ligt zwaargewond
^ziekenhuis en moet plastische chirurgie ondergaan. In
i juni kreeg de politie al vijfmaal klachten over het agres-
Igedrag van de herder en de boxer. De honden liepen vaak
hererp straat. De 31-jarige vader van het kind wilde met zijn
1 8rer[tje op bezoek bij de hondenbezitter. Toen deze de deur
laaicte grepen de honden het kind en sleurden het de
jt op. De vader probeerde zijn kind te redden, maar telkens
j een hond de baas was begon de ander opnieuw te bijten,
'nd liep over het hele lichaam en in het gezicht bijtwonden
1 honden zijn naar het asiel gebracht. Hun eigenaar heeft
nd gedaan van de beesten.
ntraal meldpunt 'foute' ambtenaren
idam Er komt in Rotterdam een centraal meldpunt voor
Ie en corruptie van gemeentelijke ambtenaren. Zowel amb-
model ren als burgers kunnen bij het meld- en steunpunt Integer
leien terecht, ook als ze vermoedens hebben van niet-inte-
'n eer andelen. Volgens burgemeester en wethouders is ambtelij-
tegriteit en de bestrijding van fraude en corruptie in princi-
m zaak van elke dienst zelf. De meeste gemeentelijke dien-
;n deelgemeenten hebben inmiddels een contactpersoon,
het kan voorkomen dat een ambtenaar liever niet bij zijn
dienst maar bij een onafhankelijke instelling 'zijn hart uit-
aldus B en W.
terdam subsidieert thuiswerken
;n om een scheiding tussen het wonen en werken in zijn
oenen rlaan te brengen. Met de zogenoemde Premie-W-Woning
'et pt de gemeente het wonen en werken aan huis te bevorde-
kortinjjDat hebben burgemeester en wethouders van Rotterdam
ESMAljoten. De Premie-W-Woning is een proefproject in de deelge-
ite Delfshaven. Hoe hoog de subsidie wordt, moet nog uit
larktonderzoëk blijken. Maar zij zal maximaal de helft van
isten van de werkruimte bedragen.
raten ^5-1
ering moet eerst vragen ophelderen
;ering moet een laatste
ijgen om de vele vragen
g over de Bijlmerramp
992 bestaan op te heide
en S3nj Als die antwoorden niet
lières ende duidelijk zijn, kan de
de Kamer alsnog besluiten
Dijjj arlementaire enquête naar
enheidpp in te stellen.
is nu nog te vroeg voor
zwaar onderzoek, vindt
verkgroep van de Tweede
ir, die onderzoekt of er een
nentaire enquête moet
n. De werkgroep consta-
gisteren in een tussen-
;rslag wel dat er nog veel
onduidelijkheid bestaat
Bijlmerramp,
liggen nog honderden
i," aldus werkgroepvoor-
Meijer (CDA). De Kamer-
issie voor verkeer en wa
lt is het daarmee eens. De
ig krijgt nu gedurende het
CPD Geassocieerde Pers
Adviesraad bepleit een andere manier van omgaan met water
Wat hebben het op stal houden van
het melkvee, het verdwijnen van de
bollenteelt uit de binnenduinrand,
het niet aanleggen van een nieuw
glastuinbouwgebied in Zuid-Holland
en een hogere waterprijs met elkaar
te maken? Antwoord: het zijn alle
maal manieren om te voorkomen dat
Nederland binnen enkele decennia 's
winters verzuipt en 's zomers uit
droogt. Zaken waar volgens de Raad
voor het Landelijk Gebied een ad
viesraad van de regering nu over
moet worden nagedacht, simpelweg
omdat we anders te laat zijn.
amersfoort monica wessel1ng
Door de klimaatverandering stijgt de
temperatuur en neemt de neerslag in
de winter met tien procent toe. De zo
mers zullen over een eeuw veel droger
zijn; zes procent minder neerslag. Zó
droog dat er een werkelijk tekort aan
water is, zo zegt onderzoeker A. Den-
neman. „De echte problemen komen
pas als wij er niet meer zijn, maar dat
betekent niet dat we er niet nu al aan
moeten werken.
In Noord-Holland zal het met de ver
droging in de zomermaanden nog wel
meevallen, mits het IJsselmeer als
zoetwaterbuffer blijft bestaan. Zuid-
Holland heeft die buffer niet en krijgt
wel met ernstige verdrogings- en dus
verziltingsverschijnselen te maken. In
de wintermaanden zullen beide laag
gelegen provincies veel natter zijn.
„Vernatting en verdroging zijn tot in
lengte van jaren met kunstgrepen op te
vangen. Zo kun je het watertekort voor
de bollenteelt aanvullen door de aan
leg van een enorm bassin. Het Hoog
heemraadschap van Rijnland heeft be
rekend dat dat 1.000 hectare groot
moet zijn. Dat kost nogal wat. En door
extra bemaling kun je de weilanden
best droog houden. Maar ook daarvoor
is de prijs gigantisch. En bovendien
opereer je op het scherpst van de sne
de. Een ramp blijft altijd mogelijk."
De Raad bepleit een andere manier
van omgaan met water. We moeten
niet langer het water naar onze hand
willen zetten, maar ons naar het water
richten. Die opvatting heeft gevolgen
voor zowel de inrichting van Neder
land als voor het gebruik van ons land.
Zo wordt nu nog in de natte tijden wa
ter op het platteland en de stad zo snel
mogelijk afgevoerd. Daardoor krijgt het
water geen kans om in de grond te zak
ken en in de bodem dus een zoetwa
terbuffer te vormen.
„Als je accepteert dat recreatiegebie
den en weilanden een deel van het jaar
door nattigheid ontoegankelijk zijn,
kun je de waterafvoer geleidelijker la
ten verlopen. Zo voorkom je overstro
mingsproblemen (het waterpeil in de
rivieren stijgt minder snel. red.) en be
strijdt je verdroging in de zomer", zegt
Denneman. Hij begrijpt best dat melk
veehouders niet direct zitten te wach
ten op zulke maatregelen. „Je voert
zo'n nieuw regime ook niet in een keer
door. In een aantal decennia verhoog
je langzaam het waterpeil. Daar heeft
de melkveehouder van nu geen pijn
van."
Die geleidelijkheid bepleit hij ook bij
uitplaatsing van de bollenteelt uit de
binnenduinrand. „Die ligt daar ver
keerd. Bollen hebben zoet water nodig
en door de verdroging zal juist de zou
te kwel in het duingebied alleen maar
toenemen." De Raad hoopt met een
tijdige onderkenning van de proble
men die er onvermijdelijk aan zitten te
komen, nu al foute beslissingen te
voorkomen. Zo heeft Zuid-Holland
plannen voor de aanleg van een nieuw
glastuinbouwgebied in de Hoeksche
Waard. „Niet doen. Zuid-Holland ver
droogt en glastuinbouw slurpt zoet wa-
Of het plan om in de uiterwaarden van
de grote rivieren spontaan, als natuur
ontwikkeling, ooibossen te laten groei
en. „Ook niet doen. In de winter moet
de afvoercapaciteit van de rivieren
groot zijn. Daarom ook bepleiten wij
bredere of diepere winterbeddingen."
Voor niet-agrariërs lijken deze zaken
ver van het bed. De Raad bepleit echter
ook een forse prijsstijging van zowel
het drinkwater als allerlei produkten
die bij de vervaardiging veel water no
dig is. Niet alleen industriële produk
ten, maar ook 'simpele' voedingsmid
delen als melk en vlees. Landbouw en
industrie zijn gezamenlijk verantwoor
delijk voor 90 procent van het water
verbruik. Overigens studeren Noord
en Zuid-Holland zelf ook al op hun wa
terhuishouding. Noord-Holland heeft
zelfs grootse plannen om waterbek
kens aan te leggen.
Vakbond: Agressie in Amsterdam neemt ontoelaatbaar toe
De agressie tegen de politie in Amsterdam neemt steeds ernstigere vormen aan. Elk
weekeinde raken dertig agenten licht gewond. Dat stelt de Amsterdamse Politie Vakor
ganisatie (APV), die 2000 leden telt. Vakbond en de Ondernemingsraad vinden het ge
weld tegen agenten ontoelaatbaar en eisen maatregelen van de korpsleiding.
amsterdam anp
Politiepersoneel op straat voelt
zich onveilig. Agenten lopen bij
schermutselingen vaak bijt-
-snij- en schaafwonden op. Vol
gens voorzitter G. Cevat van de
APV zijn op korte termijn maat
regelen nodig om te voorkomen
dat politiemensen het bijltje er
bij neergooien.
In het weekeinde vormt ge
welddadig uitgaanspubliek op
met name het Rembrandtplein
en Leidseplein een steeds groter
probleem. Volgens Cevat zijn
daar zowel Marokkaanse jonge
ren als anderen bij betrokken.
„Bij onderlinge vechtpartijtjes
keert het geweld zich dan tegen
de politie.
Cevat maakt korpsleiding en
politiek het verwijt dat ze te
weinig doen aan de problemen.
Amsterdamse agenten voelen
zich in hun hemd gezet door
een onderzoeksrapport over de
rellen in Overtoomse Veld.
Daarin adviseren de onderzoe
kers dat agenten een hogere op
leiding moeten krijgen. „Je ver
liest je autoriteit. Het publiek
denkt: wat een stelletje sukkels,
die politie.
De APV pleit voor meer agen
ten en ondersteuning door de
ME in de weekeinden. H. van
Rijn van de Amsterdamse afde
ling van de Nederlandse Politie
bond heeft ook zijn zorg over de
toename van agressie gemeld.
Volgens hem zouden de onbe
wapende surveillanten niet
meer in risicovolle wijken moe
ten werken.
Een woordvoerder van de
korpsleiding stelt dat agressie
tegen de politie niet wordt geto
lereerd. Een relatief kleine groep
zorgt voor overmatig veel poli-
tie-inzet. De korpsleiding heeft
woensdag na overleg besloten
45 agenten vrij te maken die
snel moeten kunnen ingrijpen
op momenten dat collega's
worden bedreigd. Over verdere
maatregelen wordt nog nage
dacht.
Een aulo waaraan u op elk terrein plezier beleeft? Die
L200. Deze stoere, multifunctionele doorzetter is compleet uilj;
2.5 liter dieselmotor of een 2.5 turbodieselmotor met intercoo
Verkrijgbaar met 2WD of 4WD. als Single Cab, Club Cab. o
Double Cab. Alle op grijs kontekei
27.995,- De Mitsubishi dealer veri
De L200 i
:li u er graag
zomerreces (dat duurt tot 24
augustus) de tijd om met ant
woorden te komen. De Kamer
beslist vervolgens na de vakan
tie of een enquête nodig is.
De betrokken instanties heb
ben tot nu toe wel geprobeerd
op alle wagen antwoord te ge
ven, maar de informatie was
'meer dan eens onvolledig of
onjuist' of werd door andere be
trokkenen tegengesproken.
„Slachtoffers, hulpverleners, ge
tuigen en politici waren er lang
niet altijd van overtuigd dat de
gegeven informatie correct en
volledig was," constateert de
werkgroep.
Een parlementaire enquête is
echter een zwaar middel en dus
moet de regering nog een
laatste kans krijgen haar ver
zuim goed te maken. De werk
groep heeft een waslijst van vra
gen opgesteld waar naar haar
oordeel nog een antwoord op
moet komen.
Natuur- en milieugroepen gaan samenwerken
kampen Met heel bijzondere gevoelens hijsen vandaag twaalf mannen op het IJsselmeer het zeil op hun schip. Zij zijn zich er zeer van bewust dat
ze na 600 jaar de middeleeuwse zeilvaart op de voormalige Zuiderzee laten herleven. Voor het eerst vaart na grofweg zes eeuwen hier weer eeri
kogge. Eén van de twaalf zeilers is Gerald de Weerdt (50), conservator van het museum het Behouden Huys op Terschelling. Hij is één van de initi
atiefnemers van de stichting De Kamper Kogge, de organisatie die het schip uiterst nauwkeurig heeft laten nabouwen aan de hand van een wrak
uit de 13de eeuw. „De kogge", zo legt De Weerdt uit, „was voorde middeleeuwse mens, wat de computer is voorde hedendaagse. Het was een
van belangrijkste technische innovaties die de samenleving van toen net zo drastisch heeft veranderd, als de computer de onze". De kogge was re
volutionair, omdat het schip voor het eerst in de geschiedenis uitgebreide internationale handel mogelijk maakte. „Met de schepen tot aan de tijd
van de kogge kon men hooguit wat rondscharrelen vlak onder de kust. Ze konden maar weinig vracht meenemen. De handel was vooral aangewe
zen op vervoer over land." foto anp jacob melissen
haarlem theo van der kaaij
Stichting Duinbehoud en de
drinkwaterbedrijven begraven
de strijdbijl in het duinzand. Sa
men met een twintigtal groepe
ringen voor natuur en milieu
ondertekenen zij op 30 juni in
Overveen een convenant om
met elkaar samen te werken.
„De drinkwaterbedrijven zijn
meer onze richting op geko
men, ze zijn ecologischer gaan
denken" zegt Henk Wijkhuisen
van Duinbehoud in Leiden.
„Het duidelijkste bewijs daar
voor is dat er voortaan nog
maar twee en geen tien miljoen
kubieke meter water uit de Ken-
nemerduinen wordt opge
pompt. Daar hebben wij lang
durig actie voor gevoerd.
Totaal schuiven volgende
week 25 organisaties aan tafel
om hun bereidheid tot samen
werking te tonen. Naast Duin
behoud, het Noord-Hollandse
waterleidingbedrijf PWN en Ge
meentewaterleidingen Amster
dam zijn dat onder meer Het
Noordhollands Landschap, ver
eniging Natuurmonumenten,
Staatsbosbeheer, directie
Noord-Holland van Rijkswater
staat en hoogheemraadschap
Uitwaterende Sluizen. Het
Drinkwaterleidingbedrijf Zuid-
Holland blijft voorlopig aan de
zijlijn staan, maar staat positief
tegenover samenwerking.
Doel van dit landelijk samen
werkingsverband is om voor
lichtingsprojecten te ontwikke
len over drinkwater, oppervlak
tewater, duinen en kust. In de
praktijk zullen de bestaande be
zoekers- en informatiecentra
samenwerken om het publiek
beter van dienst te kunnen zijn.
De samenwerking is een vervolg
op het in 1996 gehouden pro
ject 'Water, te kust en te keur'
van diverse bezoekerscentra
aan de kust van Noord-Holland,
Zuid-Holland en Zeeland.
„Het gaat hierbij om de zach
te kant van de natuurbescher
ming zoals milieu-educatie en
voorlichting", zegt Wijkhuizen.
„Stichting Duinbehoud heeft
weliswaar geen bezoekerscentra
maar wel lespakketten. De orga
nisaties blijven hun eigen beleid
voeren. Dat is de harde kant van
de natuurbescherming."
Duinbehoud zegt nog steeds
voor de troepen uit te lopen,
maar vindt zich onderhand
meer adviesgroep dan actie
groep. Ooit riep een PWN-di-
recteur in deze krant 'Duinbe
houd denkt ongenuanceerd-, nu
is het zelfs voor het waterlei
dingbedrijf geen taboe meer om
te overwegen nóg minder water
uit de duinen te pompen. Vol
gens Duinbehoud kunnen de
waterpompen in de Kennemer-
duinen al uit bij 600.000 liter
per jaar. Dat zou een explosieve
groei van de natuurwaarden te
zien geven.
Wijkhuizen: „Toch hebben
wij nog steeds bestaansrecht.
Zo blijkt bijvoorbeeld dat het
PWN geweldig 'groen' denkt,
maar niet buiten het eigen hek.
Onlangs is in Beverwijk een bre
de duinzoom finaal kaalgekapt
voor een pijpleiding. Dat had
ook anders gekund zonder
schade aan de natuur".
idam monique van hoogstraten
ichenschreeuwt een barse Duitse man-
Item. Dan volgt het geluid van een roestige
nvare voetstappen op de trap, gebonk op
leur, een gierende sirene. Zo werd Anne
[kin 1944 uit haar Achterhuis gehaald. Al
ts, volgens een Amerikaanse geluidscassette,
ind met special ejfects wordt gebruikt door
urtoneelgezelschappen en scholen die het
lstuk over Anne Frank opvoeren - en dat
t vaak in Verenigde Staten. Dat Anne
fcniet door Duitsers, maar door Nederlan-
sverd gearresteerd, doet er voor Amerika-
hiet toe. Dit past nu eenmaal beter in het
IJ dat ze aan de overzijde van de oceaan
Jen van de Europese geschiedenis.
■Frank is in vijftig jaar tijd razend populair
Irden. Hoe wist het de harten van Japan-
|ltalianen, Russen, Amerikanen en zelfs
jers te veroveren? Dat is de vraag die David
louw, medewerker van het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie (RIOD), wil beant
woorden in het deze week verschenen Anne
Frank voor beginners en gevorderden, een boek
je even luchtig als de titel doet vermoeden.
Meer dan 25 miljoen exemplaren zijn er over de
hele wereld van Het Achterhuis verkocht (en
misschien gejezen). „Waarschijnlijk iets minder
dan de bijbei en het rode boekje", zegt Bar-
nouw. „Maar die waren gratis verkrijgbaar.®
Hoe is het mogelijk dat een dagboek van een
pubermeisje in de verste uithoeken van de we-
reld terecht is gekomen?
In juni 1958 wordt op het Kremlin een brief uit
Oost-Duitsland bezorgd. Walter Ulbricht, secre
taris-generaal van de communistische partij
SED, verzoekt Rusland om filmbeelden van con
centratiekampen, SS'ers en gruwelijkheden die
door nazi's zijn begaan. Het materiaal is be
stemd voor een documentaire over Anne Frank.
Aan het einde van datzelfde jaar was de film
klaar.
'Een dagboek voor Anne Frank' luidde de titel,
maar in de film zelf kwam zij nauwelijks voor.
Wel werden beelden getoond van razzia's, de
portaties en stapels lijken in Auschwitz en Ber
gen-Belsen. Gevolgd door beelden van ex-nazi's
die in het na-oorlogse West-Duitsland hoge
posten bekleedden en luxe villa's bewoonden.
De boodschap? West-Duitsland is schandelijke
erfgenaam van nazi-Duitsland. En Oo$t-Duits-
land, dat heeft zich van het nazisme kunnen be
vrijden, dankzij de heilzame werking van het
communisme. Met Anne Frank had dat alle
maal weinig van doen. Zij fungeerde slechts als
pion in de Koude Oorlog.
In dezelfde jaren vijftig werd Anne aan deze zij
de van IJzeren Gordijn gekneed tot een ontroe
rend Hollywood-meisje. Gedetailleerd beschrijft
Barnouw de wordingsgeschiedenis van het to
neelstuk en de film die in Amerika werden ge
produceerd, en korte tijd later naar Nederland
en andere West-Europese landen werden geëx
porteerd. De reacties waren hier niet onverdeeld
enthousiast. 'Heiligschennis' noemde Vrij Ne
derland (dat in de oorlog als verzetskrant was
ontstaan) de toneelvoorstelling. Anne is te
„sexy, met behulp van truitjes en dergelijke".
In de film ging naar goed Hollywoord-gebruik
veel aandacht uit naar de liefdesgeschiedenis
tussen Anne en (mede-onderduiker) Peter. Jam
mer is het dat Barnouw nauwelijks ingaat op de
ideologische beladenheid van deze 'kapitalisti
sche' Anne. Zij fungeerde in Amerika als sym
bool van 'het vrije Westen'. Terugkerend thema
was de strijd tussen goed en kwaad. Ofwel: tus
sen democratie (Amerika) en dictatuur (nazi-
Duitsland, maar ook de Sovjetunie). Het on
schuldige meisje gaat ten onder aan het kwaad,
maar het goede zal overwinnen, zo luidde de
Amerikaanse boodschap.
Het is niet toevallig dat Barnouws boek nu ver
schijnt. De grote ideologieën zijn verdwenen.
De tijd lijkt rijp om Anne te bevrijden uit de
keurslijven die zij kreeg aangemeten. Bovendien
sluit Barnouw aan bij een soort geschiedschrij
ving dat in de mode is: nogal wat historici
schrijven tegenwoordig liever over het beeld dat
latere generaties zich van een persoon of gebeur
tenis hebben gevormd, dan over de persoon of ge
beurtenis zélf. Zo zijn over het 'gebruik en mis
bruik' van Anne Frank en de holocaust vooral in
de Verenigde Staten tal van boeken en artikelen
verschenen.
Betekent dat, dat de 'echte' Anne Frank weer te
voorschijn komt? Barnouw betwijfelt dat. Nog
steeds wordt zij gebruikt voor goede doelen, of het
nou de bevrijding van homo's, vrouwen of zwar
ten betreft. Zelfs voor natuurbehoud wordt zij in
gezet. En de Anne Frank Stichting heeft anno 1998
nog altijd de doelstelling 'de idealen aan de wereld
uit te dragen, zoals nagelaten in het dagboek'.
Maar droeg zij eigenlijk wel idealen uit? Tekende
Anne Frank niet gewoon haar leven op, zoals zij
dat leidde op haar onderduikadres?
Advertentie in het programmaboekje bij de toneel
première van de Diary of Anne Frank in New York
op 5 oktober 1955. foto riod
