Celstraf geëist tegen handelaren
'Rechter koos voor hoogstbetaalde werknemer'
Tijdbom 'Clickfonds' blijft rustig doortikken
(LM verkoopt belang
in Britse touroperator
Economie
Kleding vaak visitekaartje bedrijf
ONDERDAG 18 JUNI 1998
[)verleg streekbus-CAO hervat
:ht» Er komt toch weer overleg over het eerder vastgelopen
^O-overleg voor het streekbuspersoneel. De VSN Groep heeft
e vakbonden uitgenodigd om vanmiddag te komen praten. Bij
:t streekvervoer dreigt een staking. Eerder liep het overleg vast
het loonbod van 3,6 procent, dat de bonden iets te mager
iden, en de overgang van VUT naar vervroegd pensioen. „Ik
aervan uit dat de werkgever iets extra's uit de knip haalt, an-
erszou hij ons niet uitnodigen", hoopt een woordvoerder van
leCNVBedrijvenbond. De VSN wil daarop niet ingaan maar
,oopt van de bonden te horen hoe de vergaderingen met hun
aderleden zijn afgelopen.
Philips bespaart fors op energie
pinHOVENDe Nederlandse Philips-vestigingen hebben de afge
lopen tien jaar het energieverbruik met gemiddeld 28 procent
rerminderd. Philips is daarmee naar eigen zeggen koploper in
de Nederlandse industrie. Het elektronicaconcern heeft zichzelf
als doel gesteld om in het jaar 2000 het energieverbruik wereld
led met een kwart te hebben verminderd. Negen Philips-be-
drijven die gisteren intern zijn onderscheiden brachten de uit
stoot van kooldioxide met 148.000 ton terug. Dat is zestig pro
centvan de totale reductie die alle Philipsbedrijven in Neder
land. Het concern bespaart daarmee evenveel energie als het
jaarverbruik van een stad met 50.000 inwoners. In geld: zo'n 250
Geen productie pvc vanwege milieu
milaan De chemische productie in het noordoosten van Italië
dreigt de komende dagen grotendeels stil te vallen doordat de
overheid om milieuredenen heeft gelast een afvoerbuis af te
sluiten. Het betreffende chemiecomplex Porto Marghera is ei-
jendom van de bedrijven Enichem en EVC. Laatstgenoemde
'oncern, dat in handen is van Enichem en het Britse chemiebe
drijf ICI, is de grootste pvc-producent van Europa en staat geno
teerd aan de Amsterdamse effectenbeurs. De twee bedrijven lo
zen hun koelwater via de leiding in de Adriatische Zee. De lagu
ne van Venetië er vlakbij zou er ernstig door zijn vervuild.
Restaurantketen mag mensen ontslaan
isterdam De directie van de Amsterdamse restaurantketen
Dobson Uzcudun mag van de kantonrechter twee werkne
mers ontslaan. Volgens de werkgever ging het om twee mensen
uit Bangladesh zonder verblijfsvergunning. Met twee anderen
van de tweehonderd allochtone werknemers is ook een conflict
ontstaan. Maar dat lossen de eigenaren van Dobson naar eigen
zeggen op met de Horecabond FNV. De bond is daar niet zo ze
ker van. Steuncomité en Horecabond stappen nu naar de Twee
de Kamer om het misbruik van de Wet arbeid vreemdelingen
aan te kaarten. Volgens het comité worden in de restaurants 'ar
beidsflexibiliteit en werkdruk tot in het absurde doorgevoerd'.
Kroketten en fritessaus in een bedrijf
ien polder Snackbarbezoekers kenden de combinatie al langer,
maar gisteren kreeg het samengaan van kroket en fritessaus ook
een financieel tintje. Remia, vooral bekend van de gelijknamige
saus, en Van Dijk (Kwekkeboom, Van Dobben en Laan) gaan fu
seren. Van Dijk maakt ook de margarines Gouda's Glorie cn^
Sense. Door de krachtenbundeling willen de bedrijven met een
omzet van zeshonderd miljoen gulden sterker komen te staan
tegenover de afnemers, die steeds grotere blokken vormen. Bij
beide familiebedrijven werken in totaal 750 mensen.
Nieuwe aanwinst Transavia
schiphol De eerste Nederlandse Boeing 737-800 is gistermid
dag op de nationale luchthaven geland. Transavia heeft acht van
deze vliegtuigen besteld die zijn voorzien van de laatste techni
sche snufjes. De toestellen zijn onder meer voorzien van gloed
nieuwe, geluidsarme en zeer zuinige motoren. De nieuwste ver
sie van het meest verkochte verkeersvliegtuig vliegt hoge, sneller
en verder dan de voorgaande series. Personeelsleden van Trans
avia mochten gisteren als eersten een kijkje nemen. Morgen
worden de eerste passagiers naar hun (vakantie)bestemming ge
vlogen. FOTO WFACAPITAL PHOTOS
Gratis doorieren drogisterij-personeel
utrecht Winkelmedewerkers van drogisterijen mogen op kos
ten van de baas een opleiding tot assistent-drogist volgen. Met
een diploma op zak kunnen zij dan meer gaan verdienen, aldus
de nieuwe CAO. De arbeidsovereenkomst met een looptijd van
twee jaar gaat per 1 april jongstleden in. Personeel krijgt er in
vier stappen 6,4 procent bij. Verder is overeenstemming bereikt
over het aantal vrije zaterdagen. De werkgevers wilden dit aantal
verlagen, maar dat plan is van de baan. De nieuwe CAO geldt
voor zo'n 12.000 werknemers in de branche. Etos (Ahold) valt
hier niet onder vanwege een eigen arbeidsovereenkomst.
Fusie Shell Pakistan en Premier Oil
londen Shell gaat de gaswinning in Pakistan voortaan samen
met het Britse olie- en gasbedrijf Premier Oil aanpakken. De be
drijven richten een gezamenlijke onderneming op voor de win
ningvan gas in nieuwe velden in zuidwest Pakistan. Shell wordt
tartner voor 49,9 procent. Omdat Premier meer gasvelden in-
irengt dan Shell, is afgesproken dat Shell de komende twee jaar
de eerste 120 miljoen gulden aan kosten voor zijn rekening
neemt. De totale waarde van de onderneming is 780 miljoen.
Onderzoek staatssteun voor Nerefco
gbaatsburgDe Europese Commissie onderzoekt of Nederland
niet teveel staatssteun geeft aan raffinaderij Nerefco in Euro
poort. Het bedrijf krijgt een subsidie van vijftien miljoen gulden
voor de bouw van een gasturbine en verbrandingsoven. De in
vestering moet zorgen voor een flinke energiebesparing en lage
re uitstoot van schadelijke stoffen. De emissie van koolstofdioxi
de, dat bijdraagt aan het broeikaseffect, gaat bij gebruik van een
turbine met 23 procent omlaag. Nerefco is een gezamenlijke on
derneming van BP en Texaco. De bouw moet begin volgend jaar
Waar zijn.
De KLM is van plan haar belang
a de Engelse touroperator
dnijet te verkopen. Het levert
de luchtvaartmaatschappij on-
beuwx geveer 120 miljoen gulden aan
contanten op. De verkoop past
eigens de KLM et beleid
deelnemingen die niet tot
kernactiviteiten behoren af
te stoten waneer de gelegenheid
ach voordoet.
Die is aangebroken omdat de
reisorganisatie First Choi-
Luchtvaartpersoneel draagt al jaren voor het bedrijf duidelijk herkenbare kleding.
AMSTERDAM ANP
Een donkerblauw mantelpakje
voor de bankmedewerkster, een
swingend trendy pak voor de
barkeeper, een zwoele zomerse
outfit voor de kelner van het
strandpaviljoen en een overall
met logo voor de televisie-mon
teur.
Bedrijven zien kleding steeds
meer als visitekaartje. „Ze wil
len er mee duidelijk maken wat
voor type organisatie ze zijn.
Vooruitstrevend, terughoudend,
modern of juist klassiek", zegt
loke Geldhof van de Holland
Career Workwear, dat deel uit
maakt van Fenecon, de vereni
ging van confectie- en tricota
ge-bedrijven.
De producenten van bedrijfs
kleding hebben hun omzet de
afgelopen jaren fors zien stijgen.
Vorig jaar is die met ongeveer
tien procent toegenomen tot
vijfhonderd miljoen gulden.
Ook voor de komende jaren
verwacht Fenecon een stijging.
Nederlanders zijn volgens
Geldhof van origine niet en
thousiast over bedrijfskleding.
Ze zijn vaak vrij eigenwijs en in
dividueel ingesteld en hebben
niet zoveel op met uniforme
kleding. Geldhof: „Of je het nou
leuk vindt of niet: herkenbaar
heid kan nodig zijn om naar
buiten te laten zien dat je bij
een bepaalde organisatie hoort.
Het is bijvoorbeeld handig als je
in een café kunt zien wie de kel
ner is. Ook kan het zijn dat je
beschermende kleding moet
dragen."
De afkeer van bedrijfskleding
neemt volgens Geldhof wel af:
„Dat is begrijpelijk, want het
gaat niet meer om het sombere
keurslijf waarin je je vroeger
moest hijsen. Bedrijfskleding
gaat nu met de mode mee of
loopt zelfs op de mode vooruit.
Waar nog bij komt dat de kle
ding comfortabel zit."
Nieuw in de branche van be-
drijfs- en image-kleding is dat
ondernemingen lijnen laten
'Ex-directeur BolsWessanen was te loslippig'
Het openbaar ministerie (OM) heeft forse straffen geëist
in de voorkenniszaak rond opties BolsWessanen in 1994
en 1995. Tegen een voormalige directeur van het bedrijf
eiste de officier van justitie vijftien maanden celstraf,
waarvan vijf voorwaardelijk. Drie optiehandelaren hoor
den straffen tussen de twaalf en vijftien maanden tegen
zich eisen, deels voorwaardelijk.
AMSTERDAM ANP
Tegen vier andere verdachten
eiste het OM tussen de zes en
twaalf maanden cel, waarvan
ook een deel voorwaardelijk. De
zaak tegen twee verdachten
werd geseponeerd wegens ge
brek aan bewijs. De officier van
justitie vindt verder dat de ver
dachten het voordeel dat ze bij
de optiehandel behaald heb
ben, moeten terugbetalen. Dat
varieert van enkele tienduizen
den guldens tot ruim vier ton bij
één van de optiehandelaren.
De verdachten zouden puto
pties hebben gekocht (waarmee
men geld verdient als de aande
lenkoers daalt). Volgens de offi
cier van justitie blijkt uit het be
wijsmateriaal duidelijk dat de
verrichte transacties op de op-
tiebeurs overduidelijk 'niet
marktconform' waren. Diverse
keren werd explosief gehandeld
kort voor (slechts ten dele voor
af aangekondigde) persberich
ten uitkwamen, waarin Bols
Wessanen een lagere winstver
wachting bekendmaakte.
Ook constateerde de officier
een duidelijk relatiepatroon tus
sen de verdachten. In het Bent-
veldse etablissement Blanje
Bleu, gelegen tegenover het
woonhuis van de toenmalige di
recteur, zou deze onder meer
tegenover de eigenaar zijn
mond voorbij hebben gepraat
over de gang van zaken bij zijn
bedrijf. Die informatie ging
'rondzingen' en kwam optie
handelaren ter ore die ook re
gelmatig een vorkje prikten in
het drank- en spijshuis.
Verder zou uit het onderzoek
duidelijk zijn geworden dat de
directeur de enige persoon met
voorkennis was die als bron in
aanmerking komt. Ondanks een
categorische ontkenning van de
verdachte stelde de officier dat
'hij het risico aanvaardde dat hij
meer vertelde dan hij mocht'.
Volgens de officier is het indi
recte bewijs dat hij aandroeg
voldoende om tot een veroorde
ling te komen. De argumenten
waarmee de optiehandelaren
en andere verdachten hun
transacties probeerden te recht
vaardigen noemde hij 'achteraf
geconstrueerd'. De officier con
stateerde ook dat het opvallend
is dat alle verdachten op het
zelfde moment geld beschik
baar hadden.
Beursfraude houdt financiële wereld nog twee jaar bezig
AMSTERDAM GPD
De beursfraude tikt als een tijdbom on
der de stoel van bankiers, beleggers en
beurshandel. Uit de vele puzzelstukjes
die Justitie bij elkaar heeft gesprokkeld
komt van tijd tot tijd een passend plaat
je. En een arrestatiegolfje, waarin een
topman van SNS Bank gisteren voorlopig
de laatste was.
„Het grijpt allemaal in elkaar. Veelal
gaat het om persoonlijke relaties, tussen
banken, pensioenfondsen, vermogens
beheerders en effectenhandelaren. Die
moeten door justitie en de FIOD alle
maal nader worden onderzocht. Sommi
ge onderzoeken duren gewoon één of
twee jaar", aldus een nauw betrokkene.
De laatste tijd is het werkterrein van
Operatie Clickfonds uitgebreid naar per
sonen die zaken deden met de baas van
een aantal financiële vehikels in exoti
sche oorden met soepele fiscale regelin
gen. Vorig jaar haalde Justitie al kilo's
papier en tienduizenden guldens aan
contanten uit zijn Amsterdamse appar
tement.
De man lijkt inmiddels een goed heen
komen te hebben gezocht. Hij bezit de
Zwitserse nationaliteit en doet heel hard
zijn best om in oorden te vertoeven waar
uitlevering op grond van belastingont
duiking niet mogelijk is. Justitie wacht
trappelend het moment af waarop hij op
Schiphol opduikt.
De afgelopen week legde de fiscus be
slag op zijn miljoenenvermogen, terwijl
vier van zijn relaties werden opgepakt.
Het gaat om een medewerker van SNS
Securities, de effectendochter van de
bank, een effectenhandelaar van zaken
bank Credit Suisse First Boston, en me
dewerkers van commissionair Oudhof
Effecten en belegger MN Services, dat
voor het pensioenfonds voor de Metaal
nijverheid werkt.
Clickfonds spreidt zich inmiddels als
een olievlek uit over de Nederlandse
bank-, beurs- en beleggingswereld. Van
drie eerdere hoofdverdachten, die waar
schijnlijk volgend jaar voor de rechter
komen, vermoedt Justitie dat zij rijke re
laties hebben geholpen zwarte beleg
gingswinsten buiten het bereik van de
fiscus te houden dan wel wit te wassen.
Daarvoor waren - illegale - anonieme
rekeningen nodig, zouden vermogens
beheerders steekpenningen hebben ont
vangen en werd er beursfraude ge
pleegd: strafbare handel met (voor-)ken-
nis die andere beleggers niet hebben.
Om hen juridisch met zwaar geschut te
bestrijden plakt Justitie bovendien het
etiket 'criminele organisatie' op deze
mensen en hun kompanen.
Het openbaar ministerie is nu bezig
het witwascircuit te ontrafelen. Het Lon-
dense bedrijf Financial Trading Con
sultancy is daarin de draaischijf. Volgens
Justitie zouden de gisteren en vorige
week opgepakte vijf verdachten dubieu
ze inkomsten via ITC genoten hebben
en zouden ze hun klanten geholpen heb
ben bij belastingontduiking.
ontwerpen met zo'n grote ver
scheidenheid dat medewerkers
de kleren kunnen uitzoeken die
bij hen passen. Roklengten ver
schillen, blazers variëren in ma
teriaal. kleur en model.
Medewerkers vinden dat vol
gens Geldhof prettig omdat ze
zich op een werkdag geen zoi-
gen meer hoeven te maken over
de samenstelling van hun gar
derobe. „Ze kunnen volstaan
met het letten op de weersver
wachting om te kiezen tussen
korte en lange mouw, rok of
broek, jasje of vestje."
Bedrijven schakelen voor het
ontwerpen van hun imagekle-
ding vaak ontwerpers van naam
in zoals Frans Molenaar. Hij
kleedde onder andere de Haag
se vuilnismannen, het perso
neel van Volkswagen, Hoog
ovens en Heineken. Ook coutu
riers krijgen kansen. Zo heeft
Akzo Nobel de 27-jarige Mickel
Kalalo het ontwerp laten maken
voor de outfit van receptionis
Schoolverlater
steeds minder
zonder werk
MAASTRICHT ANP
De werkloosheid onder school
verlaters is in 1997 flink ge
daald. In 1996 was negen pro
cent van de schoolverlaters
werkloos, vorig jaar was dit te
ruggelopen tot vijf procent. Dit
blijkt uit een onderzoek van de
Universiteit van Maastricht dat
vandaag werd gepubliceerd.
De werkloosheid onder afge
studeerden in het kort middel
baar beroepsonderwijs blijft
hoog. Tien procent van de leer
lingen had na anderhalf jaar
nog geen werk. De werkloos
heid onder schoolverlaters van
het mbo en hbo is daarentegen
laag, respectievelijk drie en vier
procent.
De onderzoekers benadruk
ken dat er vorig jaar weinig ver
anderd is aan de overige ar
beidsmarktomstandigheden
van afgestudeerden. Tussen de
twintig en dertig procent heeft
een flexibel dienstverband. Der
tig tot veertig procent geeft aan
dat zij tegen hun zin in deeltijd
werken.
Allochtone schoolverlaters
van mbo en hbo zijn vaker
werkloos en hebben een grotere
kans op een flexibel contract
dan autochtonen. De positie
van vrouwen is slechter dan die
van mannen. Vrouwen zijn va
ker werkloos, hebben vaker een
flexibel contract en hun werk
sluit minder goed aan op hun
opleiding. Daarnaast verdienen
zij minder.
Symposium over historische staking bij Hoogovens in 1973
ce Holidays vandaag een bod
heeft uitgebracht van ruim 360
miljoen gulden op alle aandelen
van de Unijet Group. KLM werd
destijds voor 34 procent eige
naar van Unijet omdat het tot
de overgenomen inboedel be
hoorde van Air UK, nu KLM UK.
De KLM verwacht dat met de
verkoop - na aftrerk van de kos
ten - in tweede kwartaal een
winst van bijna honderd mil
joen in de boeken kan worden
bijgeschreven.
DE KNIPE EP BLAAUW
Zijn verontwaardiging over mis
standen, zijn kritiek op over
heidsbesluiten, zijn idealen over
een betere samenleving. De
voormalige hoogleraar sociale
geschiedenis is anno 1998 in ve
le opzichten nog dezelfde strijd
bare Ger Harmsen als in 1973,
ten tijde van de historische sta
king bij Hoogovens. „Dat die
rechter na twee weken die sta
king verbood en koos voor de
hoogstbetaalde werknemers,
dat vind ik onbegrijpelijk. Daar
kan ik me nog altijd boos over
maken."
Ger Harmsen, 76 inmiddels,
woonachtig in een verscholen
boerderij op het Friese platte
land, is morgenmiddag (aan
vang 13.00 uur) in het vakbond
scentrum in Beverwijk één van
de gasten op het symposium
over inkomenspolitiek en vak-
bondsstrijd. Aanleiding is dat
het precies 25 jaar geleden is
dat 2.300 medewerkers (van de
toen 22.000) van Hoogovens het
werk neerlegden. Zij eisten een
eerlijker prij scompensatie.
'Geen procenten maar centen'
was hun motto. En hun tweede
leus was: 'Iedereen van laag tot
hoog in de CAO'.
De historicus, die tientallen
boeken schreef, onder meer
over het socialisme, de arbei
dersbeweging en Marx contra
marxistische ideologen, heeft de
staking nauwgezet gevolgd en
de invloed en betekenis ervan
beschreven in diverse uitgaven.
„Net als toen vind ik dat de in-
komensvloer hoger moet liggen.
Maar verder, waarvoor ze toen
streden was eigenlijk peanuts.
Ik bedoel, vandaag de dag ver
dienen grote delen van de wer
kende bevolking genoeg."
De staking had weinig te maken
met een intern conflict, het ging
eerder om een politiek doel: in
komensnivellering. „De gebeur -
Ger Harmsen: „Een mens moet een bepaalde welstand hebben om fatsoenlijk te kunnen zijn."
FOTO LEEUWARDER COURANT1AN DE VRIES
tenissen bij Hoogovens vorm
den de inleiding tot de grote na
tionale staalstaking. Hoogovens
fungeerde als katalysator. Pas
toen de rechter na twee weken
ingreep, is de staking massaal
door andere bedrijven overge
nomen."
Om de aanleiding van de sta
king beter te begrijpen, moeten
we een aantal jaren terug in de
tijd, zegt Harmsen. Naar het
eind van de jaren vijftig. „Het
starre beleid van Drees, overi
gens met de beste bedoelingen.
We moesten zuinig aan doen.
We waren een lage lonenland.
Maar het gevolg was dat bouw
vakkers in het oosten van het
land de grens overtrokken en in
West-Duitsland stukken meer
verdienden. En havenarbeiders
uit Rotterdam gingen in Ham
burg aan de slag voor een sala
ris dat in eigen land ondenk
baar was."
Als reactie daarop kwamen de
loongolven in de jaren zestig.
Loonsverhogingen in procenten
waardoor verschillen alsmaar
groter werden. Arbeiders en
vakbeweging waren dat in het
begin van de jaren zeventig beu
en maakten zich sterk voor een
eerlijker prijscompensatie.
Binnen het Velsense bedrijf
stonden voor- en tegenstanders,
die in de meerderheid waren,
fel tegenover elkaar. „Voor zo'n
doel mag je een sociaal bedrijf
als Hoogovens niet gebruiken",
oordeelden ze. De acties leid
den ertoe dat medewerkers met
hogere salarissen zich verenig
den in de Vereniging van Hoger
Hoogovens Personeel VHHP. In
het boek Concern in Beweging,
75 jaar Hoogovens staat: 'Dat
was nieuw, voorheen had het
hogere kader nooit zo'n behoef
te aan een eigen vakorganisa
tie'.
„Nog altijd ben ik van mening
dat alle werknemers van hoog
tot laag in één bond thuishoren.
Zo'n Unie BH LP of hoe die
bond tegenwoordig heet, het is
voor mij nog steeds een graai
enclub, een bond zo'nder enig
ideaal."
Harmsen - voormalig CPN'er,
ex-PSP'er en nu PvdA'er - kijkt
morgen samen met de andere
forumleden Max Rood (advo
caat van de gezamenlijke bon
den in 1973), Herman Bode
(destijds vakbondsonderhande
laar bij Hoogovens) en Henk
van der Kolk, coördinator ar
beidsvoorwaarden FNV) terug
op die turbulente weken in fe
bruari en maart 1973. Tegelij
kertijd komt aan de orde of er in
1998 sprake is van eerlijke inko
mensverhoudingen en of er na
de eeuwwisseling nog ruimte is
voor een strijdbare vakbewe
ging-
De oud-hoogleraar werkt zon
der televisie nog elke dag van de
ochtend tot diep in de avond,
tot dat het radioprogramma
'Met het Oog op Morgen' be
gint. „Ik ben met een aantal
boeken bezig. Schrijven is lastig
en moeilijk. Lesgeven is leuker."
Ouder worden betekent af en
toe een lichamelijk ongemak.
„Ik heb sinds februari een
kunstknie. Maar ouder worden
houdt voor mij niet automa
tisch in dat je ook milder wordt.
Ik kan me nog over tal van za
ken in de maatschappij boos
maken. Over de belangrijkheid
die aan geld wordt toegekend
bij voorbeeld. Natuurlijk, een
mens moet een bepaalde wel
stand hebben om fatsoenlijk te
kunnen zijn. Maar als ik aanbie
dingen over koopsompolissen,
rentetarieven, hoor dan lijkt het
alsof geld het hoogste goed is.
En dat is pertinent niet waar."
