t
Harde aanpak van
Marokkaanse jeugd
I
is hier geen vliegtuig te zien'
Kwart zwangerschappen via
IVF leidt tot meerlingen
Binnenland
jnderhalf miljoen bijen
Ipdood in Vlaardingen
Strepen testen
Marco Bakker verschijnt
dinsdag voor de rechter
Zeeuwse huisartsen willen
garanties bij thuisbevallen
;DAG 6 JUNI 1998
RDAG
efeningen Defensie illegaal'
pk» Het ministerie van defensie voert militaire oefeningen
»t Waddengebied uit zonder daarvoor de juiste vergunnin-
A te hebben. Daarmee stelt Defensie zich boven de wet en
V het afbreuk aan het kabinetsbeleid om militaire activiteiten
»t Waddengebied af te bouwen, stelt de Waddenvereniging.
--^Njurist van de natuurbeschermingsorganisatie heeft uitge-
it dat een groot aantal vergunningen van Defensie voor mili-
oefeningen verouderd, onvolledig of niet openbaar zijn. De
[denvereniging maakt zich ook boos over het feit dat Defen-
Pftee oefeningen in het Waddengebied de laatste tijd intensi-
terwijl afgesproken is de militaire activiteiten te verminde-
J^jVorige week nog wilde Defensie een grootscheepse oefening
oen midden in een kolonie zeldzame vogels. Onder druk van
/addenvereniging verplaatste Defensie die naar een minder
2n gatief reisadvies Indonesië verlengd
pppoRPHet negatief reisadvies voor Indonesië, uitgezon-
I Bali, is verlengd tot en met 15 juni. Eerder was de datum
8 juni afgesproken daar de ambassadeurs van de Europese
i i de politieke situatie in Indonesië nog niet stabiel genoeg
jen. Het platform heeft geadviseerd het reisadvies te hand-
;n en te verlengen. Het platform bestaat uit vertegenwoordi-
van de ANVR, de ANWB, reisverzekeraars en het ministerie
buitenlandse zaken.
jnde professionele autodieven gepakt
i'ERDAMMet de aanhouding van zeven mannen heeft de po-
in Amsterdam een internationale bende autodieven opge-
m De verdachten hebben binnen vijf maanden minstens 66
Ts met een gezamenlijke waarde van vijf miljoen gulden
gemaakt en doorverkocht. Het vermoeden bestaat dat de
Sessioneel opererende bende, die meestal op bestelling lever-
Omgetrokken was bij veel meer diefstallen. Twee verdachten,
22-jarige Amsterdammer en een 22-jarige man uit Purmer-
stalen in Nederland en Duitsland auto's door ze met een
^P|n een vrachtwagen te hijsen. Ook slopen zij huizen binnen
autosleutels te ontvreemden, om zo de voor het huis gepar-
iderxle wagens mee te nemen. De man die als katvanger voor de
inisatie werkte, is nog voortvluchtig.
j>INGEN CONNY TAHEU
-nkt een zacht, maar door-
;end gezoem rond de bij-
ïten die langs een van de
strekte velden in de Vlaar-
le Broekpolder zijn neerge-
Datzelfde gezoem moeten
•andalen hebben gehoord
ze tijdens de pinksterda-
;n afgelopen woensdag de
n naderden en hun snode
ïen ten uitvoer brachten,
een simpele duw- en trek-
iging tekenden ze het
Ivonnis van 1,5 miljoen bij-
de sloot is het geknakte riet
zichtbaar. Daar viste Van
Drift afgelopen maandag
kasten uit. Alle bijen waren
:onken. „Ik weet niet hoe
ze in het water hebben ge-
i, want ik kom hier niet el-
ag", vertelt hij. Het waren
kweekvolken, vier afkom-
uit Oostenrijk en vier uit
land. Nieuwe sterkere bij
lken. Weg investering in
tijd en moeite. Eén kast
hij laten staan in de hoop
aet nog goed zou komen.
rgeefs. De bijenhouder
uit de lege kast de deels
m 1de honingraten met larven
|Warren en werksters. „Kijk,
l^zit het begin van een ko-
TOnecel." Met een mesje
s^ijdert hij de was. De grote
er is leeg.
Woensdag was het opnieuw
raak. Toen hebben vandalen
een ijzeren lat onder twintig
kasten weggetrokken. „Alle kas
ten lagen op de grond, twee
honderd raten lagen door el
kaar. En het regende pijpenste
len. Ik wist niet waar ik moest
beginnen.'' Rondom de kasten
trof hij talloze dode bijen.
Doodgestoken door soortgeno
ten uit de andere kasten.
„Elk volk heeft een eigen ko
ningin en zij scheidt een geur
af. De werksters vliegen op die
geur af en komen dus nooit bij
de buurman in de kast. Daar
zorgen ook de wakers wel voor.
Maar nu viel er niets te verdedi
gen en bijen gaan natuurlijk op
de zoete honinglucht af. Dus
krijg je oorlog en steken ze el
kaar dood", legt hij uit.
Het was voor Van der Drift
onmogelijk te achterhalen wel
ke raten in .welke kast hadden
gezeten, zodat hij ook deze
twintig kasten moest afbreken.
„Ja, dit komt hard aan. Het is
eeuwig zonde."
Van vandalisme heeft hij in
de* Broekpolder de afgelopen ja
ren geen last gehad. En nu is
het twee keer vlak na elkaar
raak. Nee, de bijenhouder heeft
geen wraakgevoelens en hoopt
niet dat de daders flink te gra
zen zijn genomen door de die
ren.
i - i - i rtimiiniiMMi
heerenveen Medewerkers van het wegen
bouwkundig onderzoeksbureau KOAC WMD
onderzoeken de stroefheid van markerings-
strepen in een proefvak op de A7 bij Heeren
veen. Ze laten een hamertje met daaraan een
rubbertje over de aangebrachte strook verf
slingeren. Op een metertje kunnen ze de
stroefheid aflezen. Ook de witheid en zicht
baarheid bij dag en nacht worden gemeten. In
het proefvak testen vershillende verffabrikan-
ten onder de supervisie van Rijkswaterstaat
hun nieuwste produkten uit. Tijdens deze ex
tra controle bleek een aantal stroken al los te
zitten. De proefperiode zal een paar jaar du
ren. FOTO ANP ALEX DE HAAN
Advocaat richt ziclr op zender in ArenA
Zanger Marco Bakker komt
dinsdag voor de rechter wegens
het doodrijden van een vrouw
terwijl hij zwaar gedronken had.
De 60-jarige bariton is dood
door schuld in het verkeer ten
laste gelegd en gevaarlijk rijge-
drag.
Bij het ongeluk, 31 oktober
vorig jaar, kwam een 38-jarige
vrouw om het leven. De zanger
was die avond in het stadion
opgetreden tijdens een gala
feest. Na afloop stapte hij in zijn
Opel Omega, die geparkeerd
stond op het vip-parkeerdek
van de ArenA. Volgens oogge
tuigen scheurde hij weg, waar
bij hij het slachtoffer schepte.
De auto van Bakker boorde zich
in een portiersloge.
Het gerechtelijk laboratorium
berekende dat Bakker op het
moment van de aanrijding tus
sen de 1,1 en 1,9 promille alco
hol in zijn bloed had, wat om
gerekend betekent dat hij tien
glazen sterke drank op had. Het
exacte promillage viel echter
niet meer vast te stellen. Er ver
streken vijf uur voor de politie
een bloedproef kon afnemen.
Bakker kan dan ook niet wor
den vervolgd voor het rijden on
der invloed, omdat het alcohol
promillage is gebaseerd op een
berekening. In het proces kan
die berekening wel een rol spe
len om de schuld van de zanger
aan te tonen.
Marco Bakker zelf beweerde
die bewuste dag slechts ander
half glas wodka te hebben ge
dronken. En hoewel er geen
technische gebreken aan zijn
Hoofdofficier Amsterdam vindt problemen escaleren
AMSTERDAM ANP
De problemen met Marokkaanse jongeren in de hoofd
stad zijn langzaam aan het escaleren, vindt hoofdofficier
Vrakking van Amsterdam. Hij bepleit begeleiding om
meelopers vroegtijdig op te vangen en is zelf van plan de
'harde kern' hard aan te pakken met een lik-op-stukbe-
leid.
jongens de politie en de ver
dachten op te wachten waarna
er een vechtpartij ontstond.
Het was de derde confronta
tie in korte tijd tussen de politie
en Marokkaanse jongeren.
Maar volgens een politiewoord
voerder was er dit keer niets aan
de hand. Circa vijftig jongens
probeerden te verhinderen dat
de politie met de verdachten
het bureau binnen ging. Uitein
delijk lukte het wel en is er met
een paar jongens, de politie en
Aanleiding is een nieuwe con
frontatie tussen Marokkaanse
jongeren en de politie in de Am
sterdamse wijk de Rijp, in het
pinksterweekeinde. De politie
probeerde toen na een melding
van een autodiefstal zeven jon
gens te arresteren. Deze hadden
echter niets met de diefstal te
maken en verzetten zich hevig.
Bij het politiebureau stond een
groot aantal vrienden van de
chtverkeersbeveiliging modernste ter wereld
Marokkaanse ouders 'een goed
gesprek' gevoerd, zo laat hij we
ten. Hij heeft het incident dan
ook niet naar buiten gebracht.
Hoofdofficier Vrakking is ech
ter verontrust omdat er in ver
schillende stadsdelen duidelijk
sprake is van een harde kern
jongeren van rond de twintig,
die uit is op een confrontatie
met de politie en waar de tie
ners tegen op kijken. Volgens
justitie zijn de vrienden bij het
politiebureau in de Pijp via zak
telefoons opgeroepen.
Die groepen moeten op elke
overtreding worden vervolgd
om 'de angel eruit te halen',
vindt justitie. Vroegtijdige op
vang, scholing en gesprekken
met ouders moeten een einde
maken aan het meelopen.
Huisartsen op Schouwen-Duive-
land willen weer thuisbevallin
gen doen op voorwaarde dat er
mogelijkheden komen voor snel
transport naar een ziekenhuis bij
complicaties. Per ambulance
duurt dat volgens hen te lang
omdat de afdeling verloskunde
in Zierikzee gesloten is.
De medici willen met de direc
tie van de Oosterscheldezieken-
huizen in Goes en Zierikzee on
derhandelen over een oplossing.
Voorzitter De Doelder van de
Districts Huisartsen Vereniging
(DHV) Zeeland noemt uitbrei
ding van de ambulances met
een helikopter als mogelijke op
lossing.
De afdeling verloskunde in het
ziekenhuis in Zierikzee werd
eind vorig jaar gesloten uit fi
nanciële overweging. Na protes
ten ging de afdeling weer open.
De ziekenhuisdirectie besloot
een commissie van deskundigen
onderzoek te laten doen naar de
toekomst van het hospitaal.
luchtverkeersleiders beschikken in hun nieuwe onderkomen op Schiphol-Oost over veel geavanceerdere radarschermen.
ir dan 350 miljoen gulden heeft de
ptverkeersbeveiliging er in geïnvesteerd,
r staat tegenover dat de dienst nu over
modernste systeem ter wereld beschikt
het luchtverkeer te begeleiden. Dat sys-
n is bovendien gehuisvest in een spik-
pternieuw gebouw op Schiphol-Oost.
e afgelopen week is het nieuwe systeem
Bcieel Amsterdam Advanced Air Traffic
'trol System - in gebruik genomen. Dat
lekkeloos verlopen, verzekert directeur
^oopmans van de dienst. „We hebben de
Mtfopen maand drie keer proefgedraaid,
■de derde keer, op 17 mei, zeiden de ver-
Wsleiders al, laten we maar gewoon door
is Het loopt prima." Volgens Koopmans
at bijzonder. Elders gaan dergelijke in
ducties met veel aanloopproblemen ge
paard. „Maar wij hebben vanaf de eerste
voorbereidingen de verkeersleiders bij het
project betrokken. Dat is essentieel. Je hoort
elders ook hoe het niet moet. Dan wordt
een systeem opgebouwd en vervolgens
worden de mensen erbij betrokken."
Dat er een nieuw systeem moest komen,
stond voor alle betrokkenen als een paal
boven water. Het oude was twintig tot vijf
entwintig jaar oud. De kans op uitval werd
daarmee steeds groter. Bovendien is het
luchtverkeer tussen 1992 en 1997 met ruim
56 procent gegroeid en kwam het systeem
daarmee aan zijn grenzen. Het nieuwe sys
teem kan in principe echter eindeloos wor
den uitgebouwd. „Zodat Schiphol ook in
derdaad mainport Schiphol kan worden",
aldus Koopmans.
De verkeersleiders regelen in principe al
het luchtverkeer boven Nederland, met uit-
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER POPPE DE BOER
zondering van doorgaande vliegtuigen op
grote hoogte. Die vallen onder het systeem
van Eurocontrol. Met het nieuwe systeem
beschikken de verkeersleiders over veel ge
avanceerdere radarschermen die ook
weersomstandigheden gedetailleerd' weer
geven. Een andere verbetering betreft het
werkklimaat. De verkeersleiders werken nu
in een zaal met veel betere klimaatregeling,
met aangepast licht en een golvend dak dat
voor een rustige akoestiek zorgt. Aan de
noordkant zijn ramen die uitkijken op het
parkeerterrein. Sommige van de verkeers
leiders missen wat dat betreft hun oude
werkplek op Schiphol-Centrum. „Er is hier
geen vliegtuig te zien. Maar ja, in principe
kun je een centrum als dit probleemloos
overal neerzetten. Eurocontrol kan zit toch
ook in Limburg."
Een op de vier zwangerschappen die door rea
geerbuisbevruchting tot stand komen, leidt tot
meerlingen. Dat blijkt uit onderzoek van TNO
naar 1976 IVF-zwangerschappen in Nederland.
Meerlingen hebben een grotere kans op vroegge
boorte, een te laag geboortegewicht en gezond
heidsproblemen.
Het onderzoek, waarvan de resultaten na de
zomer worden gepubliceerd, is het eerste in Ne
derland. TNO benaderde in de afgelopen twee
jaar bijna tweeduizend vrouwen die door in vitro
fertilisatie (IVF) zwanger waren geworden. Het
onderzoeksinstituut volgde de moeders en kinde
ren vanaf zestien weken zwangerschap tot een
week na de geboorte. Verder is bij tweehonderd
IVF-eenlingen van twee jaar ge
keken naar hun psycho-motori
sche gesteldheid.
De IVF-vrouwen bleken met
gemiddeld 34 jaar bijna vijf jaar
ouder dan 'gewone' moeders. In
liefst 482 gevallen leverde de re
ageerbuisbevruchting een
meerling op. Dat is veel meer
dan bij reguliere geboorten.
Het doel van het onderzoek is
de effecten en bijwerkingen van
een IVF-behandeling in kaart te
brengen. Dat is moeilijk omdat
het om een specifieke groep wat
oudere vrouwen gaat die vaak verminderd
vruchtbaar zijn. IVF-klinieken en voorstanders
van de techniek hechten daarom weinig waarde
aan bestaande buitenlandse onderzoeken. Die
geven bijvoorbeeld aan dat 30 procent van de
IVF-kinderen te vroeg (vóór 37 weken) wordt ge
boren. De kans op overlijden binnen een week na
de geboorte blijkt in Frankrijk bijna drie keer zo
hoog.
TNO zet voor het eerst de bevindingen van de
IVF-moeders af tegen een controlegroep van
2000 vrouwen die op een natuurlijke wijze zwan
ger is geworden. Ook worden de gegevens verge
leken met die uit de landelijke verloskunderegi-
stratie. Dat maakt het mogelijk de effecten van
negatieve factoren, zoals leeftijd, gezondheid en
rookgedrag, te elimineren. „We willen weten of er
meer problemen voorkomen bij IVF-eenlingen.
Als dat zo is, hoe komt dat dan? Ligt het aan de
Onderzoek
TNO eerste in
Nederland
auto zijn aangetroffen, wijt hij
het ongeval zelf aan een hape
rende cruise control, waardoor
zijn voertuig op hol sloeg. Zijn
advocaat Verbunt laat onder
zoeken of het functioneren van
de cruise control kan zijn beïn
vloed door een steunzender die
stond opgesteld in de ArenA.
Die zender was tijdelijk in be
drijf om zo'n tweehonderd por
tofoons tijdens he,t bedrijfsfeest
te kunnen gebruiken. De Rijks
dienst voor Radiocommunicatie
verleende een vergunning, met
de waarschuwing dat daardoor
andere radio-elektrische syste
men gestoord konden raken.
Verbunt hoopt het bewijs te
vinden in drie hooit opgehel
derde ongevallen met een Inter
liner-bus. In september 1996
sloeg die spontaan op hol bij
een verkeerslicht en duwde
daarbij drie auto's van de weg.
Een half jaar later reed diezelfde
bus om onverklaarbare redenen
een wasstraat uit. En in septem
ber vorig jaar was het opnieuw
raak. Toen reed het voertuig
plotseling vanuit parkeerstand
in op een busstation in Eindho
ven.
Mocht de raadsman kunnen
aantonen dat het ongeval is ver
oorzaakt door de steunzender,
dan is de kans groot dat Bakker
wordt vrijgesproken. Zo niet,
dan staat hem maximaal drie
jaar cel te wachten als ook over
matig drankgebruik wordt mee
gewogen. Blijft het bij gevaarlijk
rijgedrag, dan staat daarop ten
hoogste twee maanden cel, een
geldboete of een alternatieve
straf.
Toen een van de drie gynae
cologen van de Ooster-
scheldeziekenhuizen ziek werd
ging de afdeling opnieuw dicht.
De huisartsen besloten daarop
geen thuisbevallingen meer te
doen. Vooral in de zomer zit de
tweebaansweg naar Goes vaak
vol met toeristen en zorgt een
brug vaak voor files.
Het onderzoek naar de toe
komst van het ziekenhuis in
Zierikzee is inmiddels afgerond,
maar de ziekenhuisdirectie wil
daarover nog geen mededelin
gen doen.
De Doelder stelt wel dat de
huisartsen deze week naar aan
leiding van het rapport de mo
gelijkheden hebben bekeken
om bij definitieve sluiting van
de afdeling verloskunde in Zie
rikzee toch thuisbevallingen te
kunnen blijven doen. „We eisen
als groep de verantwoordelijk
heid voor de thuisbevallingen
op Schouwen-Duiveland op.
Dat maakt onze positie bij het
stellen van eisen bij de zieken
huisdirectie wat sterker."
moeder of alleen aan de IVF-behandeling?", zegt
onderzoekster Buitendijk. „Het lijkt erop dat IVF
inderdaad van invloed is óp een laag geboortege
wicht en een te vroege geboorte. Niet alleen bij
meerlingen, maar ook bij eenlingen."
Het onderzoek naar bijwerkingen van de IVF-
behandeling is laat op gang gekomen. In 1983
werd de eerste reageerbuisbaby in Nederland ge
boren. Tien jaar later pas begon TNO met het on
derzoek. „Het is ook voor mij verbazingwekkend
dat het allemaal zo lang heeft geduurd. Als er een
nieuw medicijn op de markt komt, wordt dat van
tevoren uitgebreid getest. Met de medicamenten
voor IVF is dat niet of nauwelijks gebeurd. Eerst
hoorde je alleen maar de succesverhalen. Gelei
delijk aan wordt duidelijk dat er ook minder goe
de kanten aan zitten", zegt de TNO-onderzoek-
ster.
Ook over de effectiviteit van
reageerbuisbevruchting is tot
nu toe weinig bekend. Na het
aanvankelijke enthousiasme
kwam steeds meer twijfel. De
gezondheidsraad concludeerde
onlangs dat nog niet is aange
toond dat de IVF-techniek met
regelmaat adequaat werkt. Bui
tendijk pleit voor nader onder
zoek.
„De kans op een zwanger
schap na een IVF-behandeling
is ongeveer 15 procent", aldus
Buitendijk „Men nam altijd aan dat de kans op
spontane zwangerschap bij IVF-ouders nul was.
Maar dat kun je eigenlijk alleen zeggen voor
vrouwen met afgesloten eileiders. In andere ge
vallen is het elke maand mogelijk zwanger te ra
ken. Een IVF-behandeling wordt gemiddeld 2,5
keer gegeven. Het zou best kunnen dat de sla
gingspercentages uiteindelijk heel dicht bij elkaar
liggen. Maar niemand weet dat zeker. Er is nog
geen onderzoek naar gedaan."
Buitendijk vindt dat IVF-centra vaker moeten
aangeven wat de beperkingen van IVF zijn.
„Vroeger was de techniek alleen voorbehouden
aan vrouwen met afgesloten eileiders. Inmiddels
kan in principe iedereen met een vruchtbaar
heidsprobleem aankloppen. Zo'n behandeling is
erg ingrijpend, zowel lichamelijk als emotioneel,
terwijl de effectiviteit niet vast staat. Daar mogen
de centra de vrouwen wel wat meer op wijzen."
Ontlastingdienst
in de slag met
Renkummers
De Gelderse gemeente Ren-
kum beschikt vanaf gisteren
over een Ontlastingdienst,
speciaal opgericht om de
communicatie tussen ge
meente en burgers te verbe
teren. De Ontlastingdienst
rijdt tien weken met een bus
door de gemeente en daagt
inwoners uit hun zegje te
doen over gemeentelijk be
leid.
De Ontlastingdienst is op
uitnodiging van de gemeente
bedacht door het Amster
damse kunstenaarsduo
Attwell Affourtit. Volgens
Simon Angel van A A slaat
de naam op de wens om
ambtenaren en bevolking te
onüasten van wrevel en on
behagen. „Daarom lijkt het
logo sprekend op dat van de
Belastingdienst. De naam
heeft niets te maken met
menselijke uitwerpselen."
De Ontlastingdienst verza
melt gedurende tien weken
alle reacties. Het duo maakt
daarna een evaluatie met be
leidsaanbevelingen. De Ren
kumse raad zal het eindpro
duet serieus bespreken en
eventueel maatregelen ne
men, belooft beleidsmede
werker Bult. Renkum heeft
30.000 guldenuitgetrokken
voor het project.
Verdachte moord
Andrea Luten
na vijf jaar
aangehouden
De politie Drenthe heeft een 28
jarige Meppelaar aangehouden
voor de moord op Andrea Luten
uit Ruinen in 1993.
Een speurhond van de politie
vond het 15-jarige meisje op 10
mei 1993 dood in de bossen bij
Gijsselte. Ze was diezelfde dag
om het leven gebracht toen zij
per fiets op weg was van haar
school in Hoogeveen naar het
ouderlijk huis in Ruinen.
De arrestatie volgt op een
anonieme schriftelijke tip die
eerder bij misdaadverslaggever
De Vries is binnengekomen. Te
gelijk met de aanhouding heeft
de politie huiszoeking verricht
in twee woningen in Meppel en
Ruinerwold.
De verdachte is in verzekering
gesteld, maar ontkent elke be
trokkenheid. De man behoort
niet tot de kennissen- of vrien
denkring van het slachtoffer.
Een maand na de moord
hield de politie al een verdachte
aan. Deze bleek niets met de
zaak te maken te hebben. Later
heeft de politie ten onrechte
nog een aantal verdachten in
het vizier gehad. Een man heeft
in die tijd verklaard dat hij de
dader was en een andere man
als medeplichtige aangewezen.
Onderzoek van de recherche
wees echter uit dat de bekente
nis op fantasie berustte.