Fraudeur krijgt fluwelen aanpak
'De looneis
is terecht'
Feiten &Meningen
'Indonesië moet nu
echt aan de slag'
'De vleermuizen vinden het fantastisch bij Rotterdam Airport' p
DONDERDAG 4 JUNI 1998ikIDER
'Europesebelasting op rente nog ver weg ier'
De 72 000 werknemers die
vallen onder de cao-welzijn
sturen aan op een confronta
tie met de werkgevers. Dins
dag 9 juni komen zij bijeen in
Utrecht om met hun vakbon
den AbvaKabo en CFO acties
voor te bereiden. De bonden
eisen onder meer 4,5 procent
loonsverhoging. De werkge
vers bieden 3 procent. In deze
krant vandaag een buurtwer-
ker aan het woord.
een buurthuiswetker wordt verwacht dat
je met de moeilijkste groepen uit de maat
schappij omgaat. Dat je de mensen moti
veert, dingen oppakt, iets voor de mensen
doet. Anderen kunnen niet met die groe
pen overweg, kunnen geen contact ma
ken, hebben geen aansluiting."
De welzijns-cao noemt Pierlo 'een raar ge
bouw'. ,,Ik heb een hbo- en een vervolg
opleiding gehad en ben leidinggevende
over tien, twaalf man. Banenpoolers mag
ik niet meerekenen, al heb ik er wel mijn
werk aan. Een buschauffeur in Amsterdam
verdient meer dan ik. Terwijl ik ook werd
op zondag als dat nodig is en ook onregel
matige diensten heb. Ik zit in schaal 39 en
de sociaal-cultureel werkers waar ik de lei
ding over heb in 36. Een verschil van vijf
honderd gulden bruto waarvoor ik de ver
antwoordelijkheid over het centrum, de fi
nanciën en de medewerkers heb."
Maar, als het tot een akkoord komt zou
Pierlo de nieüwe cao eerst 'aan de onder
kant' willen repareren door de salarissen
van peuterleidsters en medewerkers van
kinderopvang te verhogen. „Ze moeten
dingen doen waarvoor ze niet zijn aange
nomen en ze kunnen meer dan waarvoor
ze worden betaald. Ze worden betaald oi.
kinderen op te vangen maar er wordt bi]
voorbeeld ook van ze verwacht dat ze tal
achterstanden wegwerken. Zulke extra t|
ken verhogen de werkdruk maar daar
staat geen beloning tegenover."
Directeur Fernanda Gouda van de Stich-,
ting Welzijn Velsen, waar ook De Spil ori
der valt, stelt dat er inhoudelijk geen ver
schillen zijn tussen de wensen van werk]
gevers en werknemers. Het knelpunt is d
Financiering van de looneisen. „De werk|ar,lk
geversorganisatie stapt naar het kabinet!
voor extra geld en er is onvoldoende be-j ver
schikbaar gesteld om alle eisen te fïnan-
eieren. Dan kun je het tekort doorberek^' I u
nen je de kostprijs maar dat is de achter-: v
deur uit want dat kost je je bezoekers. Je;
kunt ook bezuinigen op personeel, maai
dat gaat ten koste van je omvang en je
dienstverlening. Gelukkig volgt de ge
meente Velsen het landelijke advies in d
opzicht. Ik heb van een andere instelling
iemand in huilen zien uitbarsten omdat
daar het ene personeelslid moesten ont
slaan om de loonsverhoging van de andt
te kunnen betalen."
BART BOELE
Militairen arriveren bij het parlementsgebouw om demonstranten bui
ten te houden. Het leger is en blijft voorlopig een machtsfactor in de
Indonesische politiek. foto afp kemal jufri
„jarenlang had de Indonesische
oppositie één gezamenlijk doel.
Soeharto moest weg. Maar nu
Soeharto eindelijk van het to
neel verdwenen is, is het hele
land in opperste verwarring.
Want hoe moet het nu verder"
Nico Schulte Nordholt van de
Universiteit van Amsterdam, tij
dens de crisisdagen in Indone
sië niet van de televisie te slaan,
weet het antwoord nog niet. En
hij is niet de enige, zo bleek gis
teren tijdens een discussie
avond van Indonesiërs, mense-
rechtenactivisten, studenten en
deskundigen op de Leidse uni
versiteit.
„Nu de massale demonstraties
zo goed als voorbij zijn en de
internationale pers weer ver
trokken is, wordt het pas echt
interessant", meent Schulte-
Nordholt. „De meeste Indone
siërs weten niet eens hoe een
echte democratie eruit ziet.
Welke partijen moeten er ko
men? En wie moeten die partij
en gaan leiden? Nu is het poli
tieke proces pas echt begon-
Over een ding waren alle deel
nemers aan de discussie het wel
eens. Met de de nieuwe presi
dent Habibie schiet Indonesië
in elk geval niet echt wat op.
„Het is goed dat Soeharto is op
gestapt, dat een aantal politieke
gevangenen zijn vrijgelaten en
dat er vervroegde verkiezingen
komen. Maar we hoeven niet te
verwachten dat het beleid van
de nieuwe president Habibie
daadwerkelijk anders zal zijn
dan het regime van Soeharto,"
zegt Hendrik Sirat, Indonesisch
activist en voormalig politiek
gevangene. „Habibie was altijd
loyaal aan Soeharto en zal zijn
beleid voortzetten."
Sirat doelt daarmee onder meer
op de economische situatie. Die
is al geruime tijd bijzonder
slecht en er lijkt voorlopig geen
verandering in te komen.
„Habibie heeft tot nu toe nog
geen blijk gegeven van een goed
economisch inzicht. Hij was al
tijd meer geïnteresseerd in
hoogwaardige technologie, de
vliegtuigindustrie bijvoorbeeld.
Soeharto heeft geen oplossing
gevonden voor de slechte eco
nomische situatie waarin het
land verkeert en Habibie zal dat
ook niet doen."
Maar dat er snel wat moet ge
beuren om de economie weer
op poten te krijgen is overdui
delijk. Volgens Sirat dreigen er
zelfs voedseltekorten. „Indone
sië is in zo'n slechte staat dat er
over twee maanden niet genoeg
rijst is om te Indonesiërs te voe
den en er is geen geld om het te
importeren. Ik ben bang dat het
dan echt uit de hand gaat lopen.
Als er geen eten is, zijn de men
sen niet te houden," aldus Sirat.
„De internationale gemeen
schap moet voedselhulp gaan
geven, dat is eigenlijk de eerste
prioriteit."
Aart Verburg van Amnesty In
ternational ziet in het herstel
van de economie een grote rol
weggelegd voor de multi-natio
nals. „Zij moeten nu ook inves
teren in de toekomst van het
land in plaats van er alleen
maar van te profiteren", zo
meent hij. „Ze kunnen veel be
reiken door bijvoorbeeld de
rechten van werknemers te
waarborgen en ze een betere fi
nanciële positie te geven. Daar
mee helpt zo'n bedrijf de eco
nomie, maar onstaat er in het
land misschien ook een sfeer
waarin men meer respect heeft
voor de mensenrechten. En dat
is in Indonesië ook hoognodig".
Volgens Nico Warau, vertegen
woordigervan de Indonesische
oppositiepartij PRD, moet eerst
de politieke situatie gestabili
seerd worden voordat er aan de
economie gewerkt kan worden.
„Economie is gebaseerd op ver
trouwen. En dan vooral op ver
trouwen in een regering. En de
mocratie komt echt niet over
nacht daar moeten we lang aan
werken. Dus we moeten geduld
hebben."
Ook Schulte-Nordholt hoopt
dat er snel een gecontroleerde
democratische situatie komt.
„Ik hoop dat er een paar stevige
politieke partijen mee gaan
doen aan de verkiezingen in
1999. Niet twintig kleine partij
tjes, maar een stuk of vier grote.
Bijvoorbeeld een islamitische
partij en een kleine Golkar par
tij. En ik zou het liefst zien dat
er een nieuwe onafhankelijke
partij komt. Een partij die niet
gebonden is aan etnische ach
tergronden of religie. Dan pas is
er sprake van een democratisch
proces."
In Indonesië wordt steeds vaker
gepraat over een presidium dat
het land zou moeten leiden.
Goed idee, vindt Sirat. „Door de
verschillende groepen in dat
presidium een zetel te geven,
kan voorkomen worden dat er
grote conflicten ontstaan over
hoe het land geleid moet wor
den. Want dan moeten ze het
samen doen."
De rol van het leger blijft nog
steeds cruciaal. Het leger praat
nadrukkelijk mee over de bin
nenlandse politie. Sirat, die in
het verleden door het leger is
opgepakt en gemarteld, is bang
dat de legerleiding zich de ko
mende tijd erg gaat profileren.
„Zolang het systeem in Indone
sië toestaat dat het leger een
dubbele functie heeft, blijft het
geweld bestaan en voel ik me er
nog niet veilig."
LEIDEN. VALERIE LEENHEER
Henk Pierlo van buurtcentrum De Spil in IJmuiden: „Ik word geacht een deel van mijn salaris te halen uit de
tevredenheid die het werk mij biedt." foto united photo de boer jur engelchor
„De eis is niet gigantisch en de eis is te
recht. Het lijkt veel, 4 1/2 procent, maar
het gaat om de totale loonruimte en aan
de onderkant van onze cao moet nog heel
wat worden gerepareerd." Henk Pierlo is
teamleider van buurtcentrum De Spil in
IJmuiden en onderschrijft de vakbonds-
eisen omdat met de geëiste loonsverho
ging de salarissen van welzijnswerkers
weer enigszins op niveau worden ge
bracht. „Wij zijn typische trendvolgers,
maar inmiddels loopt onze sector ver ach
ter op het bedrijfsleven. Daar zijn de lonen
meer gestegen en de secundaire arbeids
voorwaarden beter. Wij hebben nauwe
lijks of geen onkostenvergoeding voor
maaltijden, werkkleding en dergelijke,
overuren worden niet uitbetaald."
Voor Pierlo speelt in de cao-onderhande
lingen ook de waardering mee die de
werkgevers tonen voor het welzijnswerk.
„Ik heb in het buurthuis de zorg om met
mensen iets te bereiken, maar ik word ge
acht een deel van mijn salaris te halen uit
de tevredenheid die het werk mij biedt.
Maar als ik brood koop bij de bakker zegt-
ie echt niet 'neem maar mee voor de halve
prijs omdat je zo'n aardige vent ben'. Van
De anekdote wordt in Europese financiële
kringen altijd met een zekere gretigheid
aangehaald. Het verhaal over Duitsland dat
begin jaren negentig eerst 10 en later 30
procent belasting invoerde over de rente op
spaargeld. Binnen drie maanden verdween
er minimaal 60 miljard D-mark de grens
over. Foetsie, allemaal naar Zwitserland en
Luxemburg. De banken willen het maar ge
zegd hebben: Europees Commissaris Monti
van fiscale zaken speelt met dynamiet als hij
serieus werk maakt van zijn plan om spaar
geld 'in den vreemde' met 20 procent te be
lasten.
Op applaus hoeft Monti dan
ook niet te rekenen als hij mor
gen zijn plan presenteert aan de
Europese ministers van financi
en. Hoogstens een gesmoorde
kreet van teleurstelling of woe
de. Monti valt overigens weinig
te verwijten. Het zijn de lidsta
ten zelf die al dan niet met
het Duitse schrikbeeld in hun
achterhoofd de EU-commis-
saris in het recente verleden aan
de leiband hebben gelegd. De
spaarder die in eigen land de
belasting ontduikt door zijn
geld elders te stallen, verdient
kennelijk een fluwelen aanpak.
En het is al zo eenvoudig voor
de enigszins vermogende Euro
peanen. Van de 15 lidstaten
kennen namelijk alleen Por
tugal, Griekenland en Frankrijk
een wet waarmee de rente kan
worden belast die buitenlandse
spaarders ontvangen. Vanwege
belastingverdragen stelt de hef
fing in deze drie landen evenwel
nauwelijks iets voor. In de prak
tijk betekent dit dat de fraude
rende spaarder bijna overal in
de EU welkom is. In het gast
land betaalt hij niets en door de
rente - inkomsten vervolgens
voor de eigen fiscus te verzwij
gen, betaalt hij ook thuis geen
belasting.
De Nederlandse spaarder die
onoverkomelijke moeite heeft
met de vaderlandse belastingta
rieven, kiest vooral voor Luxem
burg en (in mindere mate) Bel
gië. Voordelig uit en toch een
beetje thuis, zou de slogan kun
nen luiden. Het legt de Neder
landse spaarder in ieder geval
geen windeieren. Stel dat hij
jaarlijks 5000 gulden aan rente
incasseert. In LiLxemburg is dit
alvast onbelast. Prettige bijkom
stigheid is dat het Groothertog
dom zijn bankgeheim koestert.
De Nederlandse belastingdienst
blijft daardoor onbekend met
de uitgekeerde rente en kan zelf
dus ook geen belasting heffen.
Dat scheelt bij het 50-procents-
tarief (tweede schijf) 2500 gul
den. De kans immers dat de
spaarder zelf eerlijk de rente-in
komsten opgeeft, mag mini
maal worden geacht. Anders
stond zijn geld wel in Neder
land op de bank. En het gaat
om veel geld: het Nederlandse
ministerie van financiën schat
dat er tussen de 30 en 70 mil
jard aan Nederlands spaargeld
bij buitenlandse banken is on
dergebracht.
Monti, daarin met de mond ge
steund door de EU-landen, wil
aan deze belastingfraude een
einde maken. Iedere lidstaat
heft straks als het aan de
commissaris ligt minstens 20
procent belasting over de rente
op spaartegoeden van onderda
nen uit een ander EU-land. In
plaats van deze zogeheten
bronbelasting (geheven aan de
'bron' van de rente) kan het
land er ook voor kiezen de in-
gssar
Wethouder keert zich tegen standpunt dat ze als raadslid verdedigde [opb
Ooit vocht ze als een leeuw
voor het behoud van 51 bomen
in het Kralingse Bos. Dat was
een maand of zes geleden. Els
Kuijper uit Kralingen, toen nog
'gewoon' fractievoorzitter' van
de PvdA in de Rotterdamse
raad, slaagde erin de kap van
51 Kralingse bomen tegen te
houden. Tegenwoordig is ze
wethouder en weer een van de
hoofdpersonen in een 'bomen-
kwestie', de zaak rond 631 'te
hoge' bomen bij Rotterdam
Airport. Dit keer is ze vóór de
kap en haalt ze tegenstanders
met een heuse 'aanwijzing* on
deruit. De soap rond 631 Rot
terdamse bomen.
Een bos is een groot woord. Een
park dan? Eh... nee. Een parkje?
Misschien. Maar beter is het om
't verder gewoon over een
groepje bomen, over een boom
partij te hebben. Want meer
dan dat stellen de 631 bomen in
het Wilgenplaspark eigenlijk
niet voor.
Dat groepje bomen was niette
min nu alweer een jaar lang
goed voor veel gesteggel. Vooral
tijdens de laatste maanden dui
kelden gemeentebestuurders,
deelgemeentebestuurders, een
enkel Kamerlid en minister Jor-
ritsma van verkeer over elkaar
heen in het kader van een ge
vecht over de al dan niet ge
wenste kap van 631 bomen. Ze
zouden te hoog zijn. Nou ja, te
hoog. Te hoog in ieder geval
voor vanaf Rotterdam Airport
opstijgende vliegtuigen. Staat in
een internationaal luchtvaart
verdrag (Verdrag van Chicago,
1944).
Die bomen zouden dus gekapt
moeten worden, meent het ge
meentebestuur van Rotterdam.
En wie weet moeten er in de ko
mende jaar ter plekke in totaal
wel 3500 bomen worden inge
kort.
Welnee. Niet nodig, vindt de
déélgemeente Hillegersberg-
/Schiebroek. Met groen ga je
zorgvuldig om. En leefbaarheid
voor de burgers van Hillegers-
berg/Schiebroek - toch al dage
lijks geteisterd door vlieglawaai
- is ook een ding. Van die bo
men blijven We af. En dat deden
ze. Om te beginnen van die 631.
Het was daarom dat er Kamer
vragen kwamen. En de bevoeg
de minister drukte de Rotter
damse bestuurders op het hart
dat ten behoeve van de vliegvei
ligheid werkelijk de bijl in de
bomen moest. Toen het Rotter
damse college bemerkte dat de
deelgemeente bleef weigeren
een kapvergunning te verlenen,
werd besloten tot een zoge
noemde aanwijzing over te
gaan. Waag dat maar eens, zei
den ze bij de deelgemeente.
Kuijper waagde. Als de gemeen
teraad het goed vindt, nemen
de bestuurders aan de Coolsin-
gel - wethouder buitenruimte
Els Kuijper voorop - vanaf don
derdagmiddag 11 juni het heft
voor een tijdje in handen. En de
deelgemeentebestuurders op
hun beurt raken voor wat
maanden hun bevoegdheid
kwijt om kap vergunningen te
verlenen, dan wel tegen te hou
den
In de deelgemeente zijn ze daar
boos over. Boos op de Coolsin-
gel, boos op Els Kuijper. En ze
voelen zich een beetje gekwetst.
Dat Kuijper beloofd heeft dat er
na de bomenkap wat geld is
voor een mooi herinrichtings
plan, wordt als een erg dun
doekje voor het bloeden gezien.
Is er ruzie?
Kuijper: „Welnee, we praten ge
woon met elkaar. We zijn nette
mensen. Kom even zeg..."
Deelraadsbestuurder Marie-Jo
sé Spaapen (ruimtelijke orde
ning): „Dat het ultieme middel,
de aanwijzing, wordt gebruikt
betreuren we. Was niet nodig
geweest. Maar ruzie? We heb
ben elkaar veel te hard nodig."
Maar op het deelgemeentese
cretariaat hebben ze zich wel
eens afgevraagd of deze Els
Kuijper dezelfde Els Kuijper is
als de vrouw die met zoveel ver
ve op de bres sprong voor 51
Kralingse bomen. Spaapen:
„Eenenvijftig bomen. Dat staat
toch niet in verhouding tot 631
bomen. Laat staan die 3500.
Maar ja, dat moet Kuijper zelf
maar uitleggen."
Dat wil ze graag. Ze zegt dat de
ze bomenkwestie niet moet
worden vergeleken met de Kra
lingse bomenzaak van destijds.
„Het ging toen om de keus tus
sen een recreatief evenement
van enkele dagen en de natuur
waarde van 51 bomen. Dit keer
is de veiligheid in het geding,"
Dan: „Maar natuurlijk doet het
ook pijn dat deze 631 bomen
gekapt moeten worden. Ik hou
van bomen-
We moeten alleen niet overdrij
ven, vindt Kuijper. „Er dreigt
het beeld te ontstaan dat een
heel park tegen de grond gaat.
Dat beeld klopt niet." Ze vertelt
wel mooiere stukjes bos gezien
te hebben dan de betreffende
bomenpartij in het Wilgenplas
park. „Voor het merendeel pro-
ductiebos is het", schampert ze.
„Ik zou veel meer moeite heb
ben met het omhakken van een
gezonde eik, een oude beuk of
een mooie plantaan." Ze
spreekt de laatste drie nanCail
met liefde uit. „We hebber
hier over populieren die i#fl^
komende tien jaar toch wej^tlsc
dood zouden gaan.Paa?
Maar over de kwaliteit vanl°es'(
groepje bomen wordt vanF'ee
ning verschild. Er zijn Schi'me'c
broekers die wijzen op de i
zame diersoorten die al jar
lang een fijn leventje leideJ-^,
het productiebos van Els K
per. Peter van Dalen, deelrj
lid namens de OnafhankelL-|4
Partij Leefbare Wijk (OPLVlI. 1
vestigde onlangs de aandak
op de vele zeldzame dierscHAAG
in het Schiebroekse parkje!
noemde watervleermuizenpleeg
dwergvleermuizen, bosuilaog g
ransuilen, torenvalken, spefeies
wers, wezels en egels. ën bi
Spaapen: „Groen is groen, pen
moeten we afblijven. Of hest
mooi is of niet, moet de nait naj
zelf uitmaken. De vleermuidigei
vinden 't er in ieder geval flochl
tastisch." dat
ROTTERDAM» WESSELPENNING flient
[omr
daar
eken
Het welvaren straalt af van het hoofdkantoor van de Union Bank of Switzerland. Een straffe aanpak van frauderende spaarders in de EU zou v
schijnlijk tot een nog grotere kapitaalvlucht richting Zwitserland leiden. foto »ap» michei&?n
Merp
formatie over uitgekeerde rente
door te spelen aan de nationale
belastingdienst van de spaarder.
Die neemt de aanslag dan wel
verder voor zijn rekening.
20 PROCENT
De 'minstens 20 procent' die
Monti voor ogen staat, is zo'n
typisch Europees compromis
waar niemand tevreden mee
kan zijn. Voor Luxemburg bij
voorbeeld, maar ook België, is
dit percentage veel te hoog. Het
Groothertogdom vreest een
massale uittocht van spaarders
naar Zwitserland, net zoals
Duitsland overkwam. Voor een
land met krap 400.000 inwoners
maar wel ruim 220 banken, is
dit de doodsteek voor de econo
mie. Andere landen, waaronder
Nederland, vinden de 20 pro
cent weer veel te laag. Immers:
de spaarder zou in eigen land al
snel 50 of 60 procent inkom
stenbelasting betalen over de
rente. Vandaar dat minister
Zalm van financiën hamert op
informatie-uitwisseling, wat
evenwel voor Luxemburg,
Duitsland en Oostenrijk weer
onacceptabel is wegens het al
daar bewierookte bankgeheim.
Ook Groot-Britannië kent geen
wettelijke basis om dit soort
bankinformatie door te spelen.
Een eerder geopperd alternatief
van Zalm kreeg evenmin een
warm onthaal. De minister kan
leven met een bronbelasting
van 25 procent, mits dit geld
dan wel naar het thuisland van
de spaarder gaat. Waarom zou
je immers Luxemburg de op
brengst van de bronheffing la
ten houden, als dit land nota
bene zelf de mogelijkheid voor
de belastingontduiking creëert.
„Boevenstreken moet je niet
belonen", menen Nederlandse
diplomaten.
Het voorstel.van Monti voorziet
evenwel niet in een dergelijke
belastingverrekening tussen
twee landen. Zoals het ook niet
voorziet in een oplossing voor
de gevreesde uittocht van
spaarders naar Zwitserland of
welk belastingparadijs met
bankgeheim buiten de EU dan
ook.
Denkbeeldig is die spaarylucht
geenszins, zoals het Duitse
voorbeeld aantoont. Zeker als
straks ook nog eens het risico
van wisselkoersverliezen ver-
saan
dwijnt met de komst van pje|
euro-rekening in het buit£en
land ndo;
Het Monti-plan is door El^ c
plomaten dan ook 'met en0Dge
reserves' ontvangen. „Wel
ben het beleefd maar snoe
afgeschoten", zegt een vaiTE]
Hun bazen, de ministers, i
vrijdag in ieder geval dezeZiESUl
beleefdheid opbrengen. V<kech
paniek is gezien de onderl)r8en
verdeeldheid nog geen redpria
Temeer daar over dit soorflet SI
cale zaken ieder land een di
torecht heeft. Er zal via hePgbjl
landenpunt nog heel wat i( niet
illegaal Nederland binnen?* nie
men, alvorens een EU-regA*e P
daar een eind aan maakt.
ctic
