Prachteditie van de Camera Obscura Milan Kundera verwijst naar Kafka als 'leermeester' Boeken Z Horror op maat in Het spannendste Kinderboek sJohn Gilstrap revancheert zich met 'Tot elke prijs' 'Double Talk Two' is een heel stuk opwindender dan gemiddelde dichtbundel Ontsnappings-lectuur wordt meer en meer voor vol aangezien ONDERDAG 4 JUNI Het uur van de haanvan Thea Dubelaar Hildebrand kan in deze verzorgde uitgave mee de volgende eeuw in JEUGDTHRILLER RECENSIE JOKE DIEBEN - FRERICHS i Dubelaar Het uur van de haan (8- laar) Paperback met illustrates van p Hopman. Productie: Uitgeverij gsma voor de Werkgroep Kinderboe- jitgevers ikv de Maand van het Span- l pje Boek 'Het Spannendste Kinder- is t/m 31 augustus te koop voor X) Achterin het boe; kortingsbonnen een twintigtal andere jeugdboekti- tels. samenwerkende kinderboe- tuitgevers haken in op de >i 07j and van het Spannende ;k met een eigen actiethriller, gdboekenauteur Thea Dube- r leverde horror op maat met 71 f uur van de haan. De paper- ik, die zich afspeelt op een i voodoo-praktijken vergeven Disch eiland, kost één gulden 070! hebben sommige boekver iers al aangekondigd Het innendste Kinderboek gedu- de de actieperiode (t/m 31 71 ;ustus) aan hun jeugdige iten cadeau te zullen geven, i Het uur van de haan gaat r samen met zijn moeder en 'se kurir nieuwe vriend Frederik de >gaai vjS* doorbrengen op het tropi- e eiland, waar zijn moeder •oren is en zijn oma Celeste 5 steeds woont. Zijn andere m. 071.'llandse) oma De Boer is niet ,ter gesteld op Frederik, die ïnrijk is en het vakantietripje meiert. Ze vindt de verre reis snlijk maar een griezelige lerneming. Daarom hangt ze ïweg jr favoriete kleinzoon op de 1 feesteep nog gauw een Maria- daülon om de nek, als be- 7 uur,terming tegen kwade invloe- t en onverhoopte ongevallen ierweg. Ir' Zön)at oma De Boer een vooruit- ide blik heeft en dat haar >g in oldaillonnetje nog een vitale itoonstin het verhaal gaat spelen, de klai ig sprfr THRILLER «RECENSIE loeddti ARNO RUITENBEEK/GPD /m 2/8 ochtdnieuw speelt een onschuldi- tiener een hoofdrol in een Her van John Gilstrap. Maar Iers dan Nathan's vlucht is fees,fe nieuwste, Tot elke prijs, 1 vr stoken van oppervlakkigheid ranzige clichés. De Ameri- schiidjnse schrijver revancheert irkenoi met een alleszins geloof- laatstjrdig en over de hele linie adspannend verhaal, latteg fflthan's vlucht was exact een lm 30: geleden zo'n typisch vakan- 7 uur joek: een twaalfjarige jongen op de vlucht slaat voor boze 'domme volwassenen. Uiter- ,tica\te simpel van opzet, zodat 8, di tdoor zon loom geworden le- elke zich niet hoefde in te span- t. rilstrap heeft het dit keer veel er aangepakt. Hij lijkt niet ter meer uit op effect. In Tot prijs staat het gezin Dono- s. za lj-- vader Jake, moeder Caro- en hun dertienjarige zoon vis - centraal. Jake en Caro- Zo 14 zijn al vijftien jaar op de cht voor de FBI. De federale itie verdenkt de ouders er <e Fore onrechte van in het begin i de jaren tachtig een massa m voelt de lezer van deze vlotge schreven jeugdthriller op z'n klompen aan. Want van meet af aan laat Dubelaar er geen mis verstand over bestaan, dat die ietwat patserige Frederik van geen kant deugt. Neem bijvoor beeld de ongezonde belangstel ling die hij al voor het vertrek voor zwarte magie aan de dag legt, of de manier waarop hij meteen na aankomst oma Ce- leste tegen zich in het harnas jaagt: een kind weet, dat daar niks goeds uit voort kan komen. Thea Dubelaar voert de span ning in dit relatief korte verhaal vakkundig op. Het culmineert in een bloedstollende finale waarin Roy op het nippertje aan de donkerste zwarte- magie- praktijken weet te ontsnappen, dankzij de (geestelijke) bijstand van zijn beide diepgelovige oma's. En Frederik? Die betaalt een zware tol. Zo is er toch nog gerechtheid in dit Spannendste Kinderboek van 1998, waarin Dubelaar goed (geloof) en kwaad (voodoo) moralistisch doch overtuigend tegenover el kaar stelt. Monumenten oprichten duurt lang in Nederland. Onge veer vijftien jaar geleden kwam men in brede kring tot de conclusie dat er behoefte was aan een nieuwe reeks waarin de klassieke werken van de Nederlandse litera tuur in goede edities aangeboden moesten worden. Geld was er wonderlijk genoeg meteen beschikbaar. Commis sies vergaderden en produceerden nota's. Uitgevers gooiden zich bij elkaar of hielden zich. er juist buiten en startten een eigen reeks. En de geleerden die de edities tot stand moesten brengen, gingen natuurlijk ook niet over één nacht ijs. Maar nu zijn dan toch de eerste drie delen van de Deltareeks verschenen: de Kleine gedigten voor kinderen van Van Alphen, een bloemlezing uit het werk van Jacob van Maerlant en - natuurlijk - de Camera Obscura van Hildebrand. KLASSIEKER RECENSIE NOP MAAS Hildebrand, Camera Obscura. Bezorgd door Willem van den Berg, Henk Eijssens, Joost Kloek en Peter van Zonneveld. Twee delen in cassette Uitgevenj Athenaeum/Polak Van Gennep, Prijs 75,-. Toen de Camera Obscura in 1839 verscheen, verwachtte nie mand dat dit zo'n beetje het meest klassieke werk van de Nederlandse letterkunde zou worden. De Haarlemse apothe kerszoon Nicolaas Beets had op dat moment juist zijn theologie studie in Leiden afgerond. Hij was beroemd en een beetje be rucht als dichter van Byroniaans angehauchte verhalen, maar in middels had hij die 'zwarte tijd' al achter zich gelaten. Onder het pseudoniem Hildebrand had Beets van tijd tot tijd proza stukken gepubliceerd in tijd schriften. Eveneens onder dit pseudoniem stelde hij de bun del samen die hij onder de titel Camera Obscura de wereld in zond. Inmiddels is uit onder zoek gebleken dat hij dagboek bladen en brieven aan zijn vrienden bewerkte tot schetsen voor zijn boek. Voor een deel is het boek dus 'toevallig' tot stand gekomen. Deze ont staansgeschiedenis is het boek ongetwijfeld ten goede geko men. In een dagboek en in brie ven aan collegastudenten druk te men zich nu eenmaal losser en spitser uit dan de gewoonte was in de officiële literatuur. De verrassing van de Camera en de belangrijkste kwaliteit die men in de loop van de jaren aan het boek toeschreef was dan ook zijn schitterende stijl. Beets heeft die ook zelf niet kunnen handhaven in de rest van zijn leven. Men blijft niet (zoals Hil- debrand-bewonderaar Godfried Bomans) eeuwig student. De eerste druk van de Came- ra was een stuk dunner dan het boek dat we nu in handen heb ben. In de loop van de jaren voegde Beets er een aantal stuk ken aan toe. De beroemdste verhalen waren in de eerste druk al present: De familie Stas tok (dé satire op de Nederland se burgerij), Een onaangenaam mensch in de Haarlemmerhout (over een bezoek van Hilde- brands Amsterdamse neef Nurks) en Een oude kennis (aanvangend met het spreek woordelijke 'Hoe warm het was en hoe ver'). Klassiekers als De familie Kegge en Gerrit Witse kwamen er pas later bij. De eerste druk van de Came ra bestond uit 1150 exemplaren en Beets kreeg 320,- honorari um. Veel recensies verschenen er niet, maar de mond tot mond reclame maakte snel een twee de druk noodzakelijk. Pas vanaf het verschijnen van de derde druk in 1851 kwam de gang er goed in. De Erven F. Bohn ver kochten in 122 jaar zo'n 400.000 exemplaren van het boek. Vanaf 1953 verscheen de Camera Ob scura ook als Prisma-pocket. In een kwart eeuw werden daar van nog eens 400.000 exempla ren verkocht. Voor Beets zat er ook een tragisch aspect aan het succes van zijn jeugdwerk. Net als Gerard Reve moet hij een beetje gek geworden zijn van het steeds maar weer terugko men op dit boek dat al zijn late re activiteiten overschaduwde. Wie de verhalen van de Ca mera leest, wordt geconfron teerd met het wonder van de li teratuur. Hoewel de verhalen al lerlei tijdgebonden aspecten hebben, wekken ze toch de in druk van tijdloosheid. Ze blijven herkenbaar en komisch. Bij voorbeeld Een oude kennis, waarin de gezette heer Gruis ('Buikje') zich door de hitte naar het buitentje van zijn oude aca demievriend Deluw sleept. Hij w^i zijn oude makker verrassen, maar wordt aanvankelijk niet eens herkend. Hij treft Deluw aan temidden van een ontluis terende gezinscrisis die met veel geraas en getier gepaard gaat. De ontvangst is magertjes: zijn vriend moet naar een pa tiënt en laat Buikje achter met een weinig toeschietelijke echt genote en kinderen die hem be ledigen. Als klap op de vuurpijl is hij getuige van een nieuwe gezinscrisis, als blijkt dat de 'knappe' dochter des huizes on gewenste contacten onder houdt met een buurjongen. De nieuwe editie van de Ca mera Obscura bestaat uit twee delen. Het eerste deel bevat de tekst van de verhalen, het twee de geeft allerlei toelichting. Tekstverantwoording, ont staansgeschiedenis en drukge schiedenis gaan vooraf aan de annotatie, waarin allerlei tijdge bonden aspecten van de teksten voor de lezer verhelderd wor den. Ook het toelichtende boek je Na vijftig jaar, dat Beets in 1887 publiceerde, is integraal opgenomen. De annotatie is hoofdzakelijk beperkt tot woordverklaring en voor de 19de-eeuwse lezer wél, maar voor ons niet meer duidelijke verwijzingen. Bij Een oude ken nis wordt bijvoorbeeld wel mee gedeeld dat het verhaal in Haar lem lijkt te spelen, maar wordt niet gezegd dat voor de nuffige oudste dochter wellicht de late re schrijfster Truitje Toussaint model gestaan heeft, want dat was de vroegere lezer ook niet bekend. De boeken hebben een mooie, lezersvriendelijke typo grafie meegekregen. In deze prachtige en deskundig verzorg de editie kan Hildebrand uitste kend mee de volgende eeuw in. Identiteit: worstelen met denkbeelden over liefde en het uniek-zijn moord te hebben gepleegd op hun collega's. Slachtoffers en 'verdachten' waren in diénst van de firma Enviro-Kleen (te vertalen als milieu-schoon maak), die een oude wapenop slagplaats van de overheid moest ontdoen van de levens gevaarlijke resten. Wie de echte moordenaars zijn en wat hun motief was, we ten de Donovans niet. Lange tijd hebben ze zich er ook niet om bekommerd. Hun enige zorg was om uit handen te blij ven van de van oogkleppen voorziene FBI-agenten. Dat luk te "door steeds een andere iden titeit aan te nemen en regelma tige verhuizingen in de VS. Maar door een ongelukkig toe val raakt Jake zijn laatste dek mantel kwijt. Ze moeten Travis dan toch de vreselijke waarheid vertellen. En besluiten over te gaan tot een tegenaanval, geholpen door Ca rolyns superrijke en net zo machtige oom. Hun geluk is dat hun plaaggeest, FBI-agente Ire ne Rivers, over meer hersens en gevoel blijkt te beschikken dan de andere dienders. De ontkno ping is niet echt een verrassing, maar vormt wel de keurige afronding van een zeer aan vaardbare thriller. ROMAN RECENSIE Drie jaar geleden verscheen Verraden testamen ten, de tweede essaybundel van Milan Kundera, waarin vooral de plaats van de hedendaagse ro mankunst in de westerse samenleving onder de loep werd genomen. Kundera maakte hierin dui delijk wat het schrijven van een roman voor hem betekent: het vertoeven binnen een gebied waar een totale vrijheid van denken heerst en geen moraal of standpunt hoeft te worden verdedigd. Deze houding is eveneens de inzet geweest van Identiteit, zijn nieuwe roman. 'Het essentiële voor een roman is dat wat alleen een roman kan zeggen', luidt in Verraden testa menten de kern van het betoog die in de bundel over acht essays is verspreid. Voor Kundera ligt de kracht van de roman in de eerste plaats 'in de eu forische onverantwoordelijkheid van de verbeel ding, in het plezier van het fantaseren, het verras sen, ja zelfs het choqueren door een verzinsel.' De bewondering van Kundera gaat in Verraden testamenten vooral uit naar Kafka die, wars. van het realisme, de 'labyrintische sociale organisatie waarin de mens verdwaalt en ten onder gaat' in zijn werk heeft verbeeld. Het is dan ook niet ver wonderlijk dat de invloed van Kafka terug te vin den is in Identiteit De roman begint op een ni veau dat je 'realistisch' zou kunnen noemen, maar gaandeweg voelen de personages de bodem van de werkelijkheid onder hun voeten wegzak ken. Ze hebben meer en meer hun 'identiteit' ver loren en kunnen uiteindelijk feit en fictie niet meer van elkaar onderscheiden. Ook het nacht- merrie-achtige einde van de roman kun je duide lijk zien als een verwijzing van Kundera naar zijn 'leermeester' Kafka, evenals de vragen die de schrijver zijn lezers vervolgens voorschotelt: 'Wat was precies het moment waarop de werkelijkheid veranderde in onwerkelijkheid, de realiteit in een droom? Waar lag de grens? Waar ligt de grens?' Identiteit begint met een ogenschijnlijk niets zeggend voorval, wanneer een van de hoofdfigu ren, de vrouw Chantal, bemerkt dat de mannen op het Normandische strand niet meer naar haar omkijken. Ze confronteert haar vriend Jean-Marc met haar bevindingen en hij moet voor zichzelf stiekem toegeven dat 'die vrouw van wie hij had gedacht dat het Chantal was oud, lelijk en bela chelijk anders' is geworden. Chantal en Jean- Marc wonen al jaren samen, maar uit 'dit niets' begint hun band langzamerhand scheuren te ver tonen. En dan ontstaan de problemen pas echt, omdat beiden steeds meer na gaan denken over vragen die ze eigenlijk helemaal niet kunnen be antwoorden. Chantal en Jean-Marc zijn twee eenzame indi viduen die houvast proberen te vinden aan hun identiteit. Ze worstelen met de wil om hun unieke plaats in de wereld te bepalen, en het is pijnlijk om te lezen dat die wil nergens toe leidt. Met een welhaast sadistisch genoegen heeft Kundera, die maar al te vaak als de alwetende verteller in het verhaal opduikt, zijn personages te kijk gezet. Chantal en Jean-Marc zijn namelijk verre van uniek - ze worden voornamelijk geplaagd door de zorgen waarmee een doorsnee westerling van de ze tijd te maken heeft. Dat de verhouding tussen deze man en vrouw in Identiteit bol staat van de clichés, is dan ook niet toevallig. Het toeval zorgt er overigens wél voor dat bei den uiteindelijk hun werkelijke identiteit onder ogen kunnen zien, en de manier waarop Kundera ze aan hun lot overlaat is schrijnend. Jean-Marc belandt tegen het einde van de roman op een bankje in Londen, zonder bezittingen en hoop. En dan lezen we: 'Nu is hij ineens echt zichzelf, teruggeworpen tussen de mensen bij wie hij hoort: tussen de armen die geen dak boven het hoofd hebben om hun verlatenheid mee te be schermen.' En Chantal? 'Of het nu een geluk of een ongeluk is om op deze aarde te zijn geboren, de beste manier om er je leven door te brengen is je te laten meevoeren, zoals ik op dit moment, door een vrolijke, luidruchtige menigte in bewe ging', denkt ze wanneer ze in de ondergrondse sneltrein stapt die haar van Parijs naar Londen zal voeren. De man is een zwerver geworden, de vrouw is tevreden dat ze wordt opgenomen in de massa: er is weinig overgebleven van de zogehe ten identiteit waarmee de personages in deze ro man van Kundera hebben geworsteld. Identiteit is niet het beste werk van Kundera De ondraaglijke lichtheid van het bestaan en On sterfelijkheid zijn nog steeds de hoogtepunten binnen zijn oeuvre), maar niettemin valt er tij dens het lezen van deze roman veel te genieten. Kundera is een van die zeldzame auteurs die niet zozeer een verhaal wil vertellen, maar meer idee- en over de romankunst aan het papier toever trouwt. En als je bent gezegend met een soortge lijk sadistisch genoegen als dat van de auteur om twee romanfiguren op een groteske manier te zien worstelen met hun denkbeelden over liefde en het uniek-zijn, dan is Identiteit zeer zeker een aanrader. Rappoe'zie met inleiding van Gerrit Komrij SF-BOEKEN RECENSIE POE"ZIE* RECENSIE HANS WARREN/GPD ble Talk Too. Rapoëzie. Samenstelling Emerald zondiji met een inleiding van Gerrit Komrij, Uitgevenj Psych De Arbeiderspers. 100 pag. Prijs TO,Off op ou. "rit Komrij (54) is een man met veel schillende kanten, maar dat hij ook Jr Te s weet van rap zullen weinigen ach- hem hebben gezocht. Hij voorzag de >r Emerald Beryl samengestelde idel Double Talk Too, waarin de ac- le rap en hiphop worden gepresen- rd, van een prachtige inleiding. Mis- ien is de ouwe poëzie wel dood, op- t Komrij. Maar rappers hebben de i^Kzie door mond- op mondbeade- op het nippertje gered. Rap is in geval geen poëzie van de studeerka- 665 (r, het is juist poëzie van het asfalt, vi- I en brutaal. Of zoals De Gekste LA. zichzelf introduceert: de dingen ik doe, zijn soms goed en soms :ht/ maar als ik kom, kom ik rauw, /onai$ en echt. Iet is duidelijk dat Komrij - onbe- oen. jt Nederlands beste poëziekenner - heil ziet in dit rauwe, ruige en echte 'L, nu de traditionele dichtkunst, ls hij zegt, op een intellectueel zij- or is geraakt, in slaap is gesukkeld of raad aan zichzelf heeft gepleegd. Hij Dagtf in zijn essay verbanden met allerlei 55,0(iere vormen van orale poëzie. En hij laximét een poging de eigen stem van de poëzie te omschrijven. De rapper is l sociale outcast die provoceert met zijn taal en een agressief dialect ge bruikt. Rap schept, zoals alle ware poë zie, nieuwe woorden en maakt oude woorden nieuw. Maar microfoons en luidsprekers zijn onlosmakelijk verbon den met rap. De teksten zijn bedoeld om naar te luisteren en niet zozeer om te lezen. Of om met Yukkie B. te spre ken: Geen grappen, deze kunstvorm is niet te geloven/ Zien is geloven, zelfs een dove laat ik swingen/ Voel de bas dwars door je darmen heen naar bin nen dringen./ Mijn stijl is uniek. Wat je hoort is magnifiek/ Een abstracte tech niek, onvervalste rapmuziek. Het probleem met Double Talk Too is dat we niets anders te horen krijgen dan het ritselen van het papier. Jammer is 1 ook dat geen enkele achtergrondinfor- Va/ matie over de opgenomen auteurs wordt verstrekt. Er is werk uit binnen- mmm en buitenland, er zijn Amerikaanse, Franse en Nederlandse teksten. Je moet misschien even wennen, maar al snel u- raak je in de ban van deze bruisende ly riek. De officiële dichters durven haast niets, de rappers wagen bijna alles. Zo kunnen ze er onbekommerd op los rij men. De al genoemde Gekste N.UA LU komt bijvoorbeeld met de reeks rijm woorden beat. favoriet, wiet, limiet. Er is veel geweld in deze poëzie. Van ver- fijnd taalgebruik houdt men niet: Die bullshit-woorden en andere zooi. Je wordt geconfronteerd met het volle le- ven, bijvoorbeeld door White Wolf in Slaapstad: Van voordeur tot voordeur geen reet te beleven. Is rap de poëzie van nu of misschien de poëzie van de toekomst? Ik weet het niet, maar ik weet wel dat Double Talk Too stukken opwindender is dan de ge- middelde Nederlandse dichtbundel. Nu Gerrit Komrij het goede voorbeeld heeft - gegeven, mag eigenlijk geen poëzie-lief- I J hebber doof blijven voor de oproep van Brainpower: Doe af die oogkleppen en verdiep je in het rappen/Trrr! In slaap t/% gevallen zielen worden wakker. JAN VAN KOOTEN/GPD Greg Bear, Het Rijk van de Geest, Prijs 49,90, Foundation en Chaos, 30,00 Walter Jon Williams, De Nieuwe Stad in Vlammen, 49,90. Stephen Baxter, Gren zen in het Oneindige, 29,90 David Bnn, The Postman, filmeditie, 34,90, Sterrenrif ƒ30,00. Alle uitgaven zijn van Meulen- hoff Science fiction kun je vertalen als 'gefantaseerde wetenschap'. Naarmate de wetenschappen zich uitbreiden over meer terrei nen, komen er meer gebieden waarover SF-boeken geschreven worden. De oude Grieken fanta seerden over mensen die net als vogels konden vliegen. Icarus probeerde het, maar zijn poging verliep noodlottig. In de tweede eeuw schreef de Griek Lucian van Samosata een boek over een reis naar de maan, dat je de eer ste SF-roman kunt noemen. Daarna duurde het heel lang voor er meer SF werd geschre ven. Nu is het genre veelsoortig. Uit de laatste aanwinsten maak ten we een keus. Slechte SF is er bijna niet meer. Maar er bestaat verschil in spanning, humor, taalgebruik. Greg Bear - hij wordt door zijn uitgever 'De ideeënsmid van de moderne SF' genoemd - hoort op het ogenblik tot de vooraan staande schrijvers op dit gebied. Hij komt dit voorjaar met Het Rijk van de Geest. Het speelt rond de helft van de aanstaande eeuw en gaat over therapieën (wie volgt ze niet), kunstmatige intelligentie (wie droomt daar niet van) en criminaliteit (wie lijdt er niet onder). Toekomst verhaal of simpel doortrekken van onze moderne tijd? Ook van Bear: Foundation en Chaos. Een voortzetting van Asi- movs Foundation-trilogie. Na het overlijden van de oude meester in 1992 verklaarden Gregory Benford, Greg Bear en David Brin het een hele eer te vinden te zijn uitverkoren om de Foundation-cyclus voort te zet ten. Benford is verleden jaar aan de beurt geweest. Dit jaar Bear dus. Asimov hoeft zich voor het werk van Bear niet te schamen. Walter Jon Williams is eigen lijk een fantasy-schrijver, maar omdat hij zijn verhalen het liefst vertelt tegen een SF-achtergrond kunnen zijn boeken onder beide genres ingedeeld worden. Zijn Nederlands debuut, Heer van de Nieuwe Stad, werd in 1996 geno mineerd voor de Nebula Award. Het vervolg daarop is De Nieuwe Stad in Vlammen. Over levens sappen die uitgezogen worden, plasma en plasmadiefstallen in een verdorven maatschappij huizend op de aarde die inmid dels tot een grote stad is uitge groeid. Een mooi voorbeeld van een eigentijdse SF-schrijver is Step hen Baxter. Hij studeerde wis kunde in Cambridge en filosofie in Southampton, Engeland. In beide studies behaalde hij een graad. Zijn eerste SF-verhaal werd gepubliceerd in 1986 en hij schreef een subliem vervolg op De Tijdmachine van H.G. Wells. Verschillende internationale prijzen vielen hem ten deel en nu is de vertaling van Grenzen in het Oneindige verschenen. Oud en klassiek gegeven; tijd en ruimte, maar op een geheel nieuwe en uiterst verfrissende wijze aangepakt. Nog een wetenschapper, Da vid Brin, behaalde zijn doctoraal in astronomie en toegepaste na tuurkunde. Hij is hoogleraar as tronomie en werkt als adviseur voor de NASA. Kevin Costner verfilmde zijn The Postman dat in de Nederlandse bioscopen niet een groot succes werd. Het boek is daarentegen van harte aan te bevelen. Over een man die na de ineenstorting van het democratische Amerika koerier speelt om de ver uit elkaar le vende mensen-gemeenschap pen met elkaar in contact te brengen. Met als symbool van vrijheid de pet van een overle den postbode. Van dezelfde schrijver: Ster renrif. Over de diefstal van ge nen op een verre planeet die ille gaal bewoond wordt door ver schillende rassen. Brin heeft voor verscheidene van zijn ro mans zowel de Hugo- als de Ne bula Award gekregen en ook Sterrenrif heeft de kwaliteiten die dergelijke onderscheidingen rechtvaardigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1998 | | pagina 27