'Ik kan mijn zaal met een
gerust hart achterlaten'
List zingt samen
met Jo Lemaire
'Het Omheinde Land' met 'plaatjes van Verkade'
Cultuur Kunst
AedEia van Dood Paard
s hoofdpijnverwekkend
Sempre Crescendo:
uitbundig knetterhard
tppie Baantjer signeert bij De Kier
[iden Appie Baantjer signeert op zaterdag 6 juni bij boekhan-
jplDe Kier zijn nieuwste misdaadroman 'Het lijk op drift'. Het is
et 49ste avontuur waarin inspecteur De Cock de hoofdrol voor
Lh opeist. In het najaar hoopt Baantjer de 50 vol te maken. Hij
Jop de Nieuwe Rijn in het kader van de 'Maand van het Span
ende Boek'. De signeersessie begint om 14.00 uur en duurt tot
|.00 uur.
jtones zeggen opnieuw concerten af
De Rolling Stones hebben opnieuw
jbropa afgelast. De optredens in Milaan, Barcelona, Lyon en
Jannheim gaan niet door. De concerten in de Amsterdam Are-
gepland voor 29 juni en 12, 5 en 6 juli, zijn nog niet ge-
Ihrapt. Mojo Concerts heeft goede hoop dat de optredens ge-
loon doorgaan
ïrieven Juliana verkopen goed
jftarlemTwee brieven van prinses Juliana hebben gisteren op
én veiling in Haarlem hoge prijzen opgebracht. Een brief
jfchreef ze als prinses in 1942 vanuit Amerika (350 gulden), de
inder als koningin in 1959 vanuit Soestdijk (800 gulden). Een
Aartje met een kleine foto van haar hele familie kreeg een nieu-
"e eigenaar voor 650 gulden. Een aantal kerst- en nieuwjaars-
darten vond geen koper. Ook nieuwjaarskaarten van Wilhelmi-
p bleven onverkocht.
aliaanse onderscheiding voor Fuchs
Rudi Fuchs, directeur van het Stedelijk Museum in
sterdam, heeft gisteren een hoge Italiaanse onderscheiding
ikregen. De Italiaanse president Scalfaro benoemde hem tot
nnmendatore van de Italiaanse staat. Fuchs kreeg de onder-
jheiding wegens zijn inzet voor de versterking van de banden
jssen Nederland en Italië op het terrein van de kunst. De schei-
ende Italiaanse ambassadeur Ranieri Tallarigo, die Fuchs de
•rsierselen uitreikte, prees de museumdirecteur als iemand die
Italië weet en beter Italiaans spreekt dan hijzelf.
)rkest van het Oosten in New York
fscHEDEHet Orkest van het Oosten maakt in februari volgend
voor het eerst een tournee door de Verenigde Staten. Er
lorden vijftien concerten in twaalf steden gegeven, met als
bogtepunt het optreden op 13 februari in de beroemde Carne-
e Hall in New York. De tournee wordt gemaakt onder leiding
i chef-dirigent Jaap van Zweden.
pbetaanse kunst in Hooglandse kerk
iden» Kunstenaars en politici zetten zich in de maanden juli en
igustus in voor Tibet. De wereldwijde actie 'World Artists for
aan bijdragen dat de Tibetaanse bevolking en cul-
behouden blijft. Leiden doet ook mee. In de Hooglandse
irk wordt vanaf morgen, tot en met 25 juli, een expositie ge-
uden van aquarellen, acryls en olieverven geïnspireerd op de
betaanse kunst en het boeddhisme. De expositie is maandag
in 13.00 tot 16.00 uur en dinsdag tot en met zaterdag van 11.00
it 16.00 uur geopend.
eugd Symfonie-orkest in muziektent
se» Het Jeugd Symfonie-orkest Bloembollenstreek treedt mor-
n om 15.00 uur op in de muziektent op 't Vierkant in Lisse.
st orkest, dat bestaat uit 45 jonge musici, verzorgt een pro-
amma dat zowel uit klassieke als uit eigentijdse muziek be-
lat. De dirigent is Erik Waerts. Het concert wordt gegeven in
t kader van Lisse 800 jaar.
ubberen Robbie-Karaoke in Join
)ordwijk Het jongerencentrum Join houdt morgen een 'Rub-
?n Robbie-Karaoke avond'. Vanaf half tien zijn liefhebbers
de Rubberen-Robbie liedjes in het centrum aan de Wete-
tgkade 2 in Noordwijk welkom.
stelling MedEia door Dood Paard
e Spel: Manja Topper. Kuno Bak-
Oscar van Woensel Gezien 27/5,
LAK theater. Leiden.
klassieke heldin is die
Dassie belichaamt, dan is dat
dea. De vrouw die voor haar
te liefde eerst haar vaderland
familie in het ongeluk stort
vervolgens, als die man een
Ier neemt, zelfs de kinderen
uit hun verbintenis zijn
irtgekomen vermoordt. De
lestrijd van Medea, de moti-
ing van haar wandaden zijn
estal aanleiding tot een uit-
tnde brand. Maar niet bij
od Paard. Toneelgezelschap
d Paard koos ervoor dit stuk
>rengen vanuit het koor, de
ommentariërende en verder
ter toekijkende instantie.
)e drie spelers staan vrijwel
rloos in een kaal en streng
vertellen wat er ge-
benadrukken de ge-
lens van onmacht die een
toeschouwen veroordeelde
dit drama bekruipen. De ge-
ikelijke rol van het koor (de
ieurtenissen verklaren en zo
e scheppen in de chaos) vin-
i ze te mager, ze willen meer.
willen sturen, en een ander
taal. Dood Paard speelt de
schouwer in het kwadraat.
Het idee is verfrissend, want de
verlamming die je voelt bij het
zien van rampen, is een mooi
uitgangspunt. Helaas doet
Dood Paard dat in slecht En
gels, een aaneenschakeling van
titels van en regels uit pop-lied
jes; van 'Love Hurts' tot 'I Will
Survive' en zelfs 'Obladi
Oblada'.
Het kreupele taaltje waarvan
ze zich bedienen gaat irriteren
en uiteindelijk staat de melig
heid van de pop-verwijzingen
als een huizenhoge muur tus
sen het verhaal en het publiek.
Wie zou willen bewijzen dat de
gemiddelde song-tekst geen li
teraire waarde heeft en voorna
melijk uit sentimentele ge
meenplaatsen bestaat, krijgt
hiermee een mooi wapen in
handen. Hun uitspraak maakt
het je nog lastiger de tekst seri
eus te nemen: kwetsbare kinde
ren worden 'fulnerabul kits' en
het woord 'love' klinkt als een
logge klomp klei die stuk valt op
een betonnen vloer. Maar het
meest hinderlijke, want het
meest onverklaarbare, is het in
een hoofdpijn-verwekkend
tempo vertonen van veel te veel
vakantie-dia's tussen de bedrij
ven door. Veel vaart zit er al niet
in deze statische MedEia, maar
dan moet je zelfs wachten met
je ogen dicht.
taste boekenprijs voorlopig veilig
IUSSEL GPD
de vaste boekenprijs in
derland wordt voorlopig
iet getornd. De voorzichtige
bging van Europees commis-
ris Vein Miert om te sleutelen
de prijsafspraken tussen
Itgevers en boekverkopers,
jerd gisteren door EU-cul-
urministers in de ijskast ge-
is over een half jaar
Jordt de discussie voortgezet.
1 Staatssecretaris Nuis toonde
[ch opgelucht na het beraad
t zijn Europese cultuurcol-
„We zijn een stuk opge-
hoten", aldus Nuis, die het
in de discussie duide
lijk als een overwinning be
schouwde. De cultuurminis
ters kwamen overeen eerst een
studie af te wachten naar de
wijze waarop grensoverschrij
dende vaste boekenprijzen in
overeenstemming kunnen
worden gebracht met de Eu
ropese concurrentieregels. Dat
onderzoek had de Europese
Commissie al een jaar geleden
beloofd, maar is nog steeds
niet afgerond. In het najaar
moeten de resultaten op tafel
liggen. De cultuurministers
mogen vervolgens eerst hun
zegje doen, alvorens de Com
missie een besluit neemt over
de vaste boekenprijs.
Vervolg van voorpagina
Het nieuwe seizoen in de Leidse Schouwburg begint op
15 september meteen goed, met een solo-optreden van
een artiest van formaat: Ramses Shaffy. 'De tred is wan
kel, de lever verwoest, de stem hapert zo nu en dan. Maar
deze man is niet omver te kegelen', zo meldt het kersver
se programmaboek. Wat Shaffy precies gaat doen, is nog
niet duidelijk. Pim Wallis de Vries, directeur van de Leid
se Schouwburg: „Je boekt bij Shaffy een man, geen pro
gramma."
leiden cees van hooreArean. Paul de Leeuw zal de rol
die Leen Jongewaard ooit had
spelen. Met prachtige nummers
als 'Kom Kees, het is maar tijde
lijk' en 'Op een mooie Pinkster
dag'. Ik ben erg benieuwd, maar
ik denk dat dat hem heel goed
zal afgaan."
Er is in het komende seizoen
natuurlijk veel meer dan Shaffy.
Anne-Wil Blankers komt naar
de Leidse Schouwburg in de in
trigerende rol van koningin Wil-
helmina, het Nederlands Dans
Theater geeft acte de présence,
cabaretiers als Herman Finkers,
Pieter de Rijk, Lenette van Don
gen en vele anderen zullen de
lachsalvo's losweken, het trio:
Jules Deelder, Herman Brood
en Bart Chabot komt stennis
maken, Mini en Maxi presente
ren entertainment van wereld
niveau en -last but not least - de
Leidse burgemeester Cees Goe-
koop zal zijn debuut maken als
cabaretier. Kortom: het borrelt
en gist in de Leidse Schouwburg
als in het laboratorium van een
alchemist.
„Het is heel vreemd om dit
programma te presenteren nu
ik in september wegga", zegt
Pim Wallis de Vries, directeur
van de Leidse Schouwburg. „En
het moet gezegd: ik voel nu al
een tikje weemoed. Ik ben echt
benieuwd naar het optreden
van burgemeester Goekoop. Ik
weet nog niet wat hij gaat doen.
Wat ik ook heel leuk vind, is dat
de musical 'Heerlijk duurt het
langst' van Annie M.G. Schmidt
weer gaat draaien. Jenny Arean
en Jasperina de Jong wisselen
elkaar in de hoofdrol af. Dat is
louter uit praktisch oogpunt ge
daan, omdat die twee artiesten
ook elders nog verplichtingen
hebben. In Leiden komt Jenny
„En wat zou je denken van
een muzikale theaterproductie
als 'En nu wij' van Gerrie van
der Klei en Willem Nijholt. Het
stuk gaat over twee artiesten die
een fikse ruzie hebben gehad,
maar na een tijd toch weer be
sluiten samen op te treden. In
de kleedkamer komt het tot een
treffen. Met die twee
talenten in de hoofdrol moet dit
wel erg fraai theater opleveren."
Opvallend en tegelijkertijd erg
logisch is het gezamenlijke op
treden van Herman Brood, Bart
Chabot en Jules Deelder, bro
thers in crime. Het programma-
Speciaal voor liet LAKtheater
Daarnaast is er natuurlijk
ruimte voor de 'vertrouwde' na
men. Theatergroep Holiandia
bijvoorbeeld speelt er 'Ach De
ken! Deken ach! mijn waarde
Wolff, een ontroerend portret
van de twee oud-Hollandse
schrijfsters Betje Wolff en Aagje
Deken. Truus Bronkhorst en
Marien Jongewaard komen met
aangrijpend en meedogenloos
danstheater.
Vertrouwd in de oren klinkt
ook de naam van Sylvia Kristel,
zij het bij de meeste mensen
nog altijd in een ander verband.
De voormalige filmdiva, die we
reldberoemd werd met haar
vertolkingen in erotische films
(Emanuelle), heeft het de laatste
jaren prima naar de zin in het
theater. Op 6 en 7 november is
ze in Leiden met Mensch, durf
te leven.
Het LAK tenslotte besteedt
ook aandacht aan regionale
kunstenaars. In: Visitekaartjes:
Leidse componisten op vleugels,
kunnen we kennismaken met
stukken van componisten uit
deze stad, composities die zul
len worden vertolkt door Gerard
Bouwhuis en Cees van Zeeland.
In de schaduw van de 'grote'
Schouwburg presenteerde het
'kleine' LAKtheater gisteren een
seizoenprogramma met speer
punten, zoals directeur Roland
Helmer dat uitdrukte. Eén daar
van mag uniek heten, want
nooit eerder traden Liesbeth
List en Jo Lemaire samen voor
het voetlicht. Tussen kerst en
nieuwjaar staat het Nederlands-
/Vlaamse gelegenheidsduo vijf
maal in het LAKtheater met
nummers van Brei en Piaf. „Ja,
ik ben net zo benieuwd als jul
lie", lachte Lemaire, die gisteren
de presentatie met een drietal
eigen nummers opluisterde.
Een ander speerpunt is de
aandacht die het LAK wil (blij
ven) geven aan veelbelovende
groepen en formaties als De
Wetten van Kepler, Dood Paard,
Theater Adhoc en De Federatie.
Daarnaast zijn er negen voor
stellingen te zien uit de serie
'De Nieuwe Theatermakers'. De
titels worden pas later bekend
gemaakt omdat de organisatie
het nieuwste van het nieuwste
wil opnemen.
boekje belooft verbaal vuurwerk
en dat zou best eens waar kun
nen zijn. 'Moeder ga voor je
kindje staan, daar komen de
dichters aan!'
Interessant is ook de nieuwe
productie van Wim T. Schip
pers, die voorlopig nog 'Zonder
Titel' heet. Het belooft een on
vervalste Nederlandse komedie
te worden. Niet voor honden, zo
schrijven de programmama
kers, maar voor mensen.
Henk van Ulsen zal opnieuw
met 'Dagboek van een gek' door
het land gaan toeren, het stuk
van Gogol waarmee hij in de ja
ren zeventig heel toneelmin-
nend Nederland plat kreeg. Jan
Ritsema zal de regie voor zijn
rekening nemen. Het 'Dagboek'
wordt gebracht in een geheel
kleine greep uit het gevarieerde
aanbod dit jaar.
„Het aanbod aan kindervoor
stellingen is deze keer ook weer
heel rijk. Het lijkt wel of kinde
ren in Nederland serieuzer wor
den genomen dan in landen als
Frankrijk en Duitsland. Die lan
den zitten wat betreft het kin
dertoneel nog in de jaren vijftig.
Er gebeurt in Nederland op to
neelgebied sowieso erg veel.
Heel nieuwe dingen ook. Op het
Engelse acteren is niets aan te
merken. Maar het Engelse to
neel is traditioneler, met altijd
weer de grote namen van Law
rence Olivier en John Gielgud."
„Het wordt dit seizoen alle
maal erg interessant en leuk.
Zowel in het LAK-theater als in
de Leidse Schouwburg. Ik zal
het zelf niet meer meemaken.
Maar omdat ik ga werken voor
het theaterbureau van Ghisel-
bert Thierens zal ik ongetwijfeld
nog veel met de Leidse Schouw
burg te maken krijgen. Het zal
me een genoegen zijn. Ik kan
mijn zaal met een gerust hart
achterlaten."
Koor laat alle remmen los
RECENSIE LI DY VAN DER SPEK
Meiconcert door het Studenten Muziek
gezelschap 'Sempre Crescendo'
Zo'n groep jonge 'zangers en
speellièn' tussen de pilaren
van de kleine vierkante, antie
ke Waag doet het wel. Ze wor
den door de Leidse burgerij,
laten we eerlijk blijven, vooral
door aardige ouders, gewogen
en, wat wil je, geenszins te
licht bevonden.
Het is een mooi program
ma, twee cantates voor jfe
pauze met kamerkoor en -or
kest, daarna een spectakulaire
Rossini (delen uit 'Wilhelm
Teil') met de hele santekraam.
'Du aber Daniel, gehe hin'
blijkt een juweeltje van een
cantate van Telemann, met al
les erop en eraan: koren, arias,
recitatieven, een mooie intro
voor orkest. Al snel komen vier
instrumentalisten en een zan
ger bovendrijven die geduren
de het hele concert ook niet
meer onder te schoffelen zijn.
Als eerste de hoboïst, tevens
praeses van Sempre, Sebasti-
aan Garvelink die samen met
de fluitist Mirjam Buurmeijer
de toon zet. Prachtig helder en
zuiver is hun beider klank, rit
misch niet uit het gareel te
slaan, gewoon héél goed.
Dan de continuo partij, An
neke Veenhoff, orgel en Emst-
Jaap Rozenboom, contrabas.
Dit duo draagt het Sempre op
handen. Voor alle vocale solis
ten: cum laude! Je moet daar
maar in je eentje een aria zin
gen of een recitatief, of een
flink stuk solo in een koor. Je
wordt echt voor de beesten ge
gooid. Niet alle stemmen zijn
gloedvol, volumineus, fantas
tisch, maar ze zijn zuiver, into
neren goed en zingen wat er
staat. Johannes Tromp ver
dient met zijn bas/bariton-
tenor-aandeel een lauwer
krans. Tromp maakt een grote
toon, weet alles van woord
schilderen, laat 'die Freude'
echt lachen, kent rotsvast z'n
partij. In de aria 'In deine
Hande' (Bachkantate) doet
ook de cello het heel behoor
lijk, ondersteunt de stemmen
goed en heeft ook solistisch
wat in te brengen.
Het eerste gedeelte van de
Ouverture van Rossini 'Wil
helm Teil' is uiterst oncomfor
tabel voor het oor. Er komt
geen schot in en 't jankt maar
voort. Tót het hele orkest mag
uitbarsten in zielevreugd; dan
komt het er pas van. Lekkere
puur schelle fluiten, dappere
pauken en trompetten, gou
den hobo's, en de strijkers
worden hier bepaald beter.
"Vals' in galop is overigens ook
veel minder kwalijk dan in
slow motion. Het koor laat alle
remmen los. Woeste stromen
denderen door de Waag. De
'jongens' zijn niet loepzuiver,
maar er mag hier wel wat gruis
mee rollen. 'Cinto il crine di
bei fiori' doet het tot slot als
vuurwerk op oudejaarsavond,
kleurrijk spetterend en uitbun
dig knetterhard.
Nieuw boekje in serie Leids Verledenover geschiedenis Leidse stadspark
De ontwikkeling van de stads
parken in Leiden blijft een
dankbaar onderwerp voor ge
schiedschrijvers. Het kon dus
bijna niet anders of in de serie
'Leids Verleden' moest een
boekje uitkomen over het Leid
se groen. 'Het Omheinde Land'
heet deel negen, vanaf vandaag
verkrijgbaar. Een mooi vormge
geven boek, zoals ook bij de an
dere uitgaven uit de reeks het
geval was. Maar met dit boekje,
geschreven door tuinhistoricus
Gaston Bekkers, is iets bijzon
ders aan de hand.
Voor het eerst koppelt Stede
lijk Museum De Lakenhal na
melijk een tentoonstelling aan
een uitgave uit de serie 'Leids
Verleden'. Weliswaar beschei
den, maar de moeite waard.
Stickers
Te zien zijn oude tekeningen en
gravures, foto's en plattegron
den van de Leidse parken en
plantsoenen, platen die ook in
het boek van Gaston Bekkers
voorkomen. Het boekje zelf is
overigens ook anders dan an
ders. Het zet aan tot knutsel
werk. De illustraties - een dikke
stapel stickers - worden los bij
geleverd en moeten net als
vroeger met de plaatjes van Ver
kade worden ingeplakt.
'Het Omheinde Land' maakt in
zichtelijk hoe in 1831 het eerste
openbare stadspark (het Plant
soen) vorm kreeg en hoe vanaf
dat moment de ideeën over de
inrichting van de Leidse parken
met de tijd mee veranderden.
Maar ook oudere groene plek
ken, zoals De Burcht, worden
onder de loep genomen.
Gravure
Bekkers noemt een gravure van
Abraham Delfos uit 1763 de
meest fascinerende prent uit
een reeks van vele afbeeldingen
die in de loop der eeuwen van
De Burcht zzijn gemaakt. „Een
toegangspoort markeert het be
gin van de steile trap, links en
rechts hiervan liggen op de hel
ling formele tuinen met brode
ries waarin een aantal klassieke
beelden staan. Bovenaan wordt
een gedeelte van de ringmuur
bedekt door een prieel. Deze
klassiek ingerichte tuin gaat aan
beide zijden over in een tafereel
van vrijstaande bomen en gra
zende herten. In de besloten
heid van de ringmuur zou een
Naast welbekende feiten
(zoals de aanleg van de Leidse
Hout als werkverschaffingspro
ject in de crisisjaren), meldt
'Het Omheinde Land' ook ver
geten gebeurtenissen.
Wie weet zich te heri
dat - in een recent verleden -
Leiden een verkeerspark heeft
gehad voor toekomstige ver
keersdeelnemers? Een park als
in Assen, waar de jeugd zich op
stepjes en in trapauto's kon be
kwamen in de verkeersregels.
De gemeentelijke tuinarchitect
D.J. Boerema maakte het ont
werp, dat in het Noorderpark
naast de Pieter Bothstraat ook
grotendeels werd uitgevoerd.
Maar de verkeerstuin is nooit
voor het publiek opengegaan.
Na een discussie over de nood
zaak voor dergelijke educatie,
nam de gemeente in 1967 het
terrein in gebruik als parkeer
plaats, zodat de sportvelden be
ter bereikbaar waren.
De Burcht volgens Abraham Delfos.
doolhof hebben gelegen." Een
compleet ander beeld dan de
huidige groene hellingen. De
GEMEENTE-ARCHIEF LEIDEN
klassieke tuin d
beeldde, raakte u
de negentiende
Delfos af-
de mode in
;uw, toen de
Engelse landschapsstijl (ook te
zien in het Plantsoen) opgang
deed.
'Het Omheinde Land' is voor
vijftien gulden te koop in de
Leidse boekhandels. De gelijk
namige tentoonstelling loopt
tot en met 30 augustus.
