I
Zuid-Holland wil miljard
voor aanleg Randstadrail
Bourgondiër verkijkt zich op Haagse mores
Binnenland
Meppelse krijgt twee jaar
voor neerschieten ex-man
Alle eendjes zwemmen....
Tekort aan huisartsen
groter dan aangenomen
9ERDAG 28 MEI 1998
nd tegen Vloeken naar Straatsburg
•ndaal De Bond tegen het Vloeken dient een klacht in bij
iuropees hof voor de rechten van de mens. Volgens de bond
JApt het Nederlandse rechtssysteem tekort in de bescherming
<^^He godsdienstige gevoelens van de burgers. Aanleiding is het
i^Hit van het gerechtshof in Amsterdam om geen strafvervol-
>^^-in te stellen tegen Theo van Gogh. Naar aanleiding van de
"-Holman, die in elke christen een misdadiger zag, had Van
|i in 1995 in HP/De Tijd de christenheid omschreven als "het
/etste volksdeel dat als supportersvereniging van "die rotte
fVitn Nazareth' (R. Loesberg)'. De bond deed toen aangifte
JjZJtns godslastering en discriminatie van christenen. Het
-ytv^n echter niet tot een rechtszaak, tot teleurstelling van de
1 onztzen betaalt studenten boete terug
ilie, vr
itgrgnlAAG Minister Ritzen (onderwijs) wil dat alle studenten die
mrechte een boete hebben moeten betalen voor onjuist ge-
(c van de OV-jaarkaart, hun geld terug krijgen. Dat heeft Rit-
gisteren bekendgemaakt. Ongeveer 9.500 studenten kregen
jaar geleden een boete, omdat zij in 1992 te veel geld bij-
jenden. Studenten die te veel bijverdienen, worden gekort
un studiebeurs. Zo nodig wordt die korting ook met terug
lende kracht doorgevoerd. Maar volgens Ritzen mag met te-
/erkende kracht geen boete worden opgelegd voor het bezit
een OV-kaart. Het ging om 'boetes' van 360 gulden per
'10 nd.
buw luchtalarm in gebruik
jaag» Minister Dijkstal (binnenlandse zaken) bijt volgende
PpÉc woensdag in Madurodam het spits af voor het nieuwe lan-
™~ke waarschuwingssysteem bij rampen. De gebruikelijke sire-
an 12.00 uur op de eerste maandag van de maand, maakt
ts voor eens per jaar een proefalarm op de eerste woensdag
n '4 ^juni om 12.00 uur. De burgemeester van de miniatuurstad
t bij de officiële ingebruikstelling van het waarschuwings-
ïes op schaal aangeboden.
ffiSSel
ate iaalf jaar voor dubbele kindermoord
:ies IQSCHHet gerechtshof in Den Bosch heeft gisteren een 39-
Haar|^e man uit Montfort (Limburg) veroordeeld tot twaalf jaar
tngenisstraf en TBS met dwangverpleging voor het doden
_twee van zijn kinderen. Er was achttien jaar en TBS geëist.
fFBlachtoffers waren 8 en 5 jaar oud. Een derde kind, de tl0-ja-
u^kooii, had in zijn slaap zijn vaders hand gepakt, waarna de
^^ïhet niet kon opbrengen ook dit kind te doden. Vóór de kin-
^^Bioord schreef de man zijn ex-echtgenote dat hij haar met
=z7erdriet om haar kinderen wilde laten voortleven. De man
^^Bn drinkt inmiddels zes weken niet meer om zo een einde
zijn leven te maken.
;001denten gaan vaker met vakantie
po haag» Hoewel studenten gemiddeld 3.500 gulden per jaar
9 dt ^der besteden dan hun niet-studerende leeftijdsgenoten, ge-
jlaats £e wel265 gulden meer uit aan vakanties. Dat komt doordat
E. Bfleer tijd hebben om met vakantie te gaan. Het Centraal Bu-
itwijk, I voor de Statistiek (CBS) heeft onderzocht hoe de bestedin-
van studenten verschillen van die van werkende jongeren
dezelfde leeftijd. Twee van de drie studenten gaan minimaal
°de ^ceer Per jaar met va^antie- Eenderde deel gaat zelfs twee
eren/d Per )aar °f va^er- Bij niet-studerende jongeren gaat minder
3iden Jde helft een keer per jaar met vakantie. Beide groepen geven
fietzelfde uit, zo'n 1.300 gülden per vakantie.
Europa is laks met bossen
Europa gaat laks om met zijn bossen. Overheersende
386) [ïomische belangen en de opstelling van de politiek zetten de
to mfliurlijke rijkdom van de Europese bossen ernstig onder druk,
1H-68 het Wereld Natuur Fonds (WNF). Nederland bezet op de
Dpese Bossen Ranglijst van het WNF de elfde plaats. Zwitser-
i zijn ea scoort het best, Denemarken sluit de rij van vijftien landen,
hetjjer^nd staat laag op de lijst, omdat er nauwelijks natuurlijk
40 te H's- Ais het êaat om de bescherming van bossen doet Neder-
1 het goed, vierde. Natuurlijk bos wordt in Europa steeds
gdeur\ider aangetroffen, en beslaat nog slechts twee procent van
de B^otale oppervlak aan bos.
ngd\
iddenvereniging: verbied oefening
I/uk» De Waddenvereniging heeft minister Van Aartsen ver-
ht een militaire oefening in het natuurgebied de Hors bij
oot \tl te verbieden. Het ministerie van defensie wil daar volgen-
J. v.dveek een oefening houden ter voorbereiding van een militai
rs mfaow enkele dagen later in Den Haag. Volgens de Waddenver-
verzo^mg gaat het om een 'ongekend' grote oefening met helikop-
;che i landingsvoertuigen, parachutisten, F-16's en springladin-
geves Defensie heeft voor de oefening in het natuurgebied een
^^running nodig van Natuurbeheer. Die is nog niet verleend.
0 j™]ilde achtervolging op fiets
onrejERDAMNa een wilde achtervolging op de fiets heeft de poli-
aanh Amsterdam gisteravond een 32-jarige man opgepakt, die
tenelfgelopen twee weken zes drogisterijen zou hebben overval-
>rd dfoe laatste vier weken zijn in de hoofdstad veertien drogiste-
nÜHS li en supermarkten overvallen. De politie kreeg steeds meer
ijzingen dat het om dezelfde dader ging en zette tachtig
n hem op te sporen.
[ie gewonden door brand in Utrecht
Bij een brand in een flat in Utrecht zijn gisteravond
Libbe-I gewonden gevallen. In totaal haalde de brandweer tien
sen met een hoogwerker uit hun huizen. Tien andere bewo-
brachten zichzelf in veiligheid. Eén van de gewonden is er
lernstig aan toe. Het slachtoffer is oergebracht naar het
idwondencentrum in Beverwijk. Door de brand zijn vier wo-
tijdelijk onbruikbaar. Over de oorzaak en de schade is
niets bekend.
rsoneelsgebrek bij transplantaties
De Ziekenfondsraad maakt zich grote zorgen over
loende personeel bij het toenemende aantal transplantaties
donororganen en -weefsels. Bij een toename van vijftig pro-
t transplantaties nemen de kosten voor personeel en mate-
1 met ruim twintig miljoen gulden toe. Dat staat in een rap-
t tage die de raad vandaag bespreekt. De toename verhoogt de
kdruk in operatiekamers, op intensive-care- en verpleegaf-
ngen, alsmede bij de zogeheten uitnamechirurgen en hun
ns. Uitbreiding van de personele capaciteit valt volgens de
;enfondsraad op korte termijn moeilijk te realiseren.
Aasrst naar de markt vow rijpe
kMt Inter,geitenkaasjes en
[Jtivapperiq stokbrood. Bh dar, loncbe*, voor
*et "^Jies witte HjhcCe kooi
onate fJC
erlani
iókAMPefEH't toppunt wkjnfe
At
•ver het voordeel en de vrijheid van kamperen met tent, vouwwagen, toer-
an en camper in het gratis magazine "VRIJdan de caravan'. Fullcolour, vol
informatie en adressen. Bel voor gratis toezending. 023 - 528 18 38.
Provincie dient verlanglijstje in bij informateurs
Ze vragen 'impulsen' maar ze bedoelen hele grote zakken
geld. De provincie Zuid-Holland heeft bij de drie infor
mateurs haar verlanglijstje ingediend. Een tot anderhalf
miljard voor Randstadrail, honderd miljoen gulden extra
voor grondaankopen voor groen, geld voor mooie bedrij
venterreinen langs de A4 en voor stedelijke vernieuwing.
monica wesseling
Zuid-Holland kan de 'vaart der
volkeren' niet bijhouden, zo
spiegelen de gedeputeerden de
informateurs voor. Bedrijven en
bewoners verlaten de zuidvleu
gel van de Randstad omdat het
verkeer er altijd vaststaat, de
hoeveelheid groen beroerd is en
een aantal steden verloedert.
Het kabinet moet met geld over
de brug komen om het tij te ke
ren, vindt het dagelijks bestuur
van de provincie.
Zo willen GS de verbinding
Amsterdam/Antwerpen (onder
meer de A4) op allerlei manie
ren verbeteren. De geplande
verbreding tussen Leiden en
Burgerveen van vier naar zes
stroken moet nu snel worden
uitgevoerd, de ontbrekende
stukken bij Delft en Hoogvliet
moeten worden aangelegd. Bo
vendien moet er langs de weg
op een aantal plaatsen haast
worden gemaakt met de aanleg
danwel verbetering van be
drijfsterreinen. Dat geldt voor
de Oostvlietpolder bij Leiden,
het Forepark en Ypenburg bij
Leidschendam en de Hoeksche
Waard.
Niet alleen voor automobilis
ten moet Zuid-Holland aantrek
kelijker worden. Het kabinet
zou nu al een tot anderhalf mil
jard gulden moeten vastzetten
voor de aanleg van Rand
stadrail: de light-railverbinding
tussen de grote steden.
De provincie moet groener
worden. Daar zijn genoeg plan
nen voor: het Bentwoud, de
GroenBlauw Slinger (een groen
lint dwars door de provincie
heen) en het moerasgebied De
Venen. Maar de uitvoer van al
die plannen stagneert. ,,We
hebben meer geld nodig. De
prijs van de grond en het aan
leggen van natuur wordt steeds
duurder", aldus gedeputeerde
Heijkoop. Zuid-Holland wil bo
vendien toestemming voor het
bouwen van landgoederen in
natuurgebieden. Met de op
brengst van de verkoop daar
van, kan een deel van de hoge
kosten voor nieuwe natuur wor
den betaald.
Geld is er ook nodig voor de
veiligheid van de provincie.
Bodemdaling, zeespiegelstijging
en versnelde afvoer van rivier
water maken de strijd tegen het
water steeds moeilijker. Zuid-
Holland wil proberen die strijd
te combineren met de aanleg
van natuur. Zo wordt er in de
buurt van Vianen in de uiter
waarden van de Lek een twee
tot driehonderd hectares groot
nat natuurgebied aangelegd.
Bedoeld als waterberging maar
tegelijkertijd natte natuur. Heij
koop sluit niet uit dat deze
proef op meer plekken in de
provincie gevolg krijgt.
rechtbank, had zich schuldig
gemaakt aan een poging tot
moord. Dat dit was gebeurd na
kalm beraad en rustig overleg'
leidde de rechtbank met name
af uit het feit dat ze al maanden
eerder een vuurwapen had ge
kocht in België. Ook de tijd tus
sen het moment dat haar ex-
man die avond bij haar aanbel
de en het moment dat ze hem
in de rug schoot, duidt volgens
de rechtbank 'op een voldoende
rustige afweging'.
Hoewel de rechtbank geen
goed woord over had voor de
terreur van de voormalige echt
genoot en begrip had voor de
druk op de vrouw, kwalificeer
den de rechters het neerschie
ten net als de officier als eigen
richting. En 'hoe groot de drang
van verdachte ook moge zijn
geweest om de omgang met het
slachtoffer te beëindigen, zij
heeft dat naar het oordeel van
de rechtbank op een volstrekt
onaanvaardbare en zelfs ver
werpelijke wijze gedaan'.
De Meppelse die haar echtge
noot in de rug schoot omdat hij
haar na de scheiding hardnek
kig bleef lastigvallen en bedrei
gen, is gisteren tot twee jaar cel
veroordeeld, waarvan acht
maanden voorwaardelijk. De of
ficier van justitie had vier jaar
geëist voor dit 'schoolvoorbeeld
van eigenrichting'.
Kreeg de vrouw daarmee een
veel lagere straf dan de officier
had geëist, haar voormalige
echtgenoot kreeg een zwaarde
re straf. De officier had tegen
hem zeven maanden voorwaar
delijk geëist, maar de rechter
veroordeelde hem tot een jaar
cel waarvan de helft voorwaar
delijk. De celstraf wordt daarbij
omgezet in 240 uur dienstverle
ning. De eis deed volgens de
rechter 'noch recht aan de ernst
van de gepleegde feiten noch
aan de persoon van de verdach
te
De
cludeerde de
Er dreigt een veel groter tekort
aan huisartsen dan tot nu toe
werd aangenomen. Om dat te
voorkomen moeten er zeker 525
artsen worden toegelaten tot de
huisartsenopleiding, dat is
tweehonderd meer dan nu. Bo
vendien moet er veel meer on-
'Allochtoon'
mag niet meer
in de Bijlmer
Ambtenaren in het stadsdeel
Amsterdam-Zuidoost mogen de
term allochtoon niet meer ge
bruiken in nota's, voordrachten
en correspondentie omdat die
volgens de stadsdeelraad kwet
send is.
De bevolking in de Bijlmer
bestaat uit veel nationaliteiten.
Het Surinaams-Nederlandse
GroenLinks-raadslid Olf ergert
zich al jaren aan de term alloch
toon. ,,Ik voel me er door gedis
crimineerd. Dat is gevoelsmatig.
Het heeft een nare bijklank, als
of er iets t
De
rosmalen Het kunstwerk van Lelijke Eendjes en Play Mobiel-poppen is van Alphen aan den Rijn verhuisd naar het Autotron in Rosmalen. In Al
phen viel het kunstwerk bij omwonenden niet in goede aarde en moest weg. Het Autotron had wel interesse en plaatste het geheel in een vijver
van het park. Bezoekers vinden het prachtig en in Alphen aan den Rijn heeft men spijt dat het weg is. foto wfa gerard damoiseaux
heid heeft mij een bord op de
rug geplakt. Daar heb ik last
Volgens Olf denken meer
r zo over en ze diende
motie in die de steun kreeg
de stadsdeelraad. De amb-
mogen nu alleen nog
spreken over 'etnische minder
heden'. „Daar kan iedereen zich
in vinden", aldus Olf. Volgens
haar verdient het voorbeeld van
Amsterdam-Zuidoost navolging
bij andere overheden.
Staatssecretaris Jan Gmelich
Meijling (defensie) kan serieus
gaan denken aan het vervullen
van een diepgekoesterde wens:
een carrière als predikant in de
Hervormde Kerk. Of het oprich
ten van een impresariaat voor
beeldend kunstenaars en musi
ci - zijn tweede liefhebberij. De
kans is namelijk niet groot dat
de liberaal Gmelich Meijling in
een volgend kabinet terugkeert
als staatssecretaris. Daarvoor is
de rondborstige, flamboyante
bestuurder iets te vaak in op
spraak geweest.
Gmelich Meijling, die 'best
nog wel een ritje als staatssecre
taris zou willen meemaken',
redt het deze keer niet met een
grap en een grol en een ferme
klap op de schouder. In de afge
lopen vier jaar heeft hij niet be
paald de indruk gewekt veel res
pect te hebben voor het parle
ment, en evenmin voor 's lands
financiën waar het ging om de
aankoop van een vliegtuig en
declaraties op kosten van de
zaak.
De fracties die de baantjes
mogen verdelen voor het nieu
we kabinet blijken over een
scherp geheugen te beschikken.
En wie de Haagse mores kent,
weet dat er altijd een afrekening
plaatsheeft. „Dit soort zaken
doen je geen goed, of ze waar
zijn of niet", is het pordeel van
PvdA-Kamerlid en defensie
woordvoerder Zijlstra. Deze
Groningse parlementariër, maar
ook premier Kok, is represen
tant van een sobere leefstijl -
een wijze van leven die Gmelich
Meijling als nazaat van koffie-
en suikerhandelaren uit Am
sterdam alleen van horen zeg
gen heeft.
De PvdA zal in de formatie
'Mister Apache', staatssecretaris Gmelich Meijling.
vermoedelijk Defensie opeisen
en dan is Gmelich Meijling geen
lang leven als staatssecretaris
meer beschoren. CDA-Kamerlid
Hillen daarentegen kan Gme
lich Meijling wel waarderen.
„Hij is een Bourgondiër in hart
en nieren. Ik vind hem deskun-
foto gpd
diger dan zijn baas", aldus de
christen-democraat, die met
laatstgenoemde doelt op minis
ter Voorhoeve.
Gmelich Meijling wordt zel
den betrapt op een politieke
uitspraak. Dat hij lid is gewor
den van de WD zal vooral te
maken hebben met zijn levens
stijl en achtergrond als officier
bij de marine. Het hogere kader
bij de marine is immers van
oudsher een WD-bolwerk.
In 1978 werd hij burgemees
ter van Castricum en zeven jaar
later burgemeester van Den
Helder. De waardering in de
marinehaven voor hem is groot.
Hij bekleedde een duizeling
wekkend aantal bestuursfunc
ties en werd onder andere lid
van het hoofdbestuur van de
WD.
In 1994 vroeg Voorhoeve
Gmelich Meijling om staatsse
cretaris materieel en personeel
te worden. Daarmee kreeg hij
de verantwoordelijkheid voor
het grootste deel van het depar
tement. „Ik run die tent", is
sindsdien een gevleugelde, iet
wat uit het verband gerukte uit
spraak van Gmelich Meijling.
Hij reisde de hele wereld over
en kocht voor miljarden aan
vliegtuigen, helikopters, fregat
ten en ander defensiespul. Ook
sleet hij voor honderden miljoe
nen overtollig materieel. Hij
voelt zich zichtbaar senang als
marktkoopman in den vreem
de.
Zijn woordvoerder Veen her
innert zich één van zijn vele be
zoeken aan de Arabische Emira
ten. „Hij kan perfect toneelspe
len en mensen voor zich inne
men. Als hij geitenogen moet
eten. wekt hij bij de gastheren
de indruk nog nooit zoiets lek
kers te hebben gegeten."
Toneel is dan ook één van
zijn liefhebberijen. Hij scoorde
hoog op de feministische meet
lat van het tijdschrift Opzij. „Ik
ben van het koken, het vuil en
de boodschappen." Gelovig is
hij ook. „Ik kan makkelijk met
God praten", zei hij in datzelfde
interview in Opzij.
Voor de bewindsman die het
liefst iedereen met een formeel
'u' aanspreekt begonnen de
problemen pas in zijn huidige
functie. De aanschaf van een
prijzige luxueuze zakenjet voor
de top van Defensie en politiek
Den Haag werd 'on-Nederlands
decadent' genoemd maar wist
hij toch door te drukken. Erger
werd het toen hij in februari dit
jaar, in Washington, de Ameri
kanen een Nederlands fregat
aanbood om Saddam Hussein
schrik aan te jagen. Gmelich
Meijling had voor zijn beurt ge
sproken en kreeg een spreek
verbod - iets wat bij een politi
cus niet vaak voorkomt.
Een recent ontstane kwestie
versterkte het imago van een
royaal levende bestuurder, die
taxi's urenlang liet wachten en
dure kostuums aanschafte als
de bagage even zoek was. Free
lancejournalist Dick Berts be
gon een persoonlijke vendetta
tegen de liberaal. De staatsse
cretaris wilde financieel niet
over de brug komen in de zaak-
Spijkers, een in 1987 ontslagen
bedrijfsmaatschappelijk werker
bij Defensie. Berts vroeg op ba
sis van de Wet openbaarheid
van bestuur inzage in de door
Gmelich Meijling ingediende
declaraties, eerst bij Defensie en
later bij de gemeente Den Hel
der.
Uit de vrijgegeven stukken
blijkt dat Gmelich Meijling
nogal ruim van declareren was.
Bonnetjes invullen is voor boek
houders, niet voor de bestuur
der die het landsbelang dient.
Zijn uitgaven lijken op het eer
ste gezicht niet onrechtmatig.
Toch blijft het beeld hangen van
een onverschillig politicus die
het beneden zijn waardigheid
acht om zich voor een paar cen
ten te verantwoorden.
dersteuning komen in de huis
artsenpraktijk.
Die conclusie trekt de Lande
lijke Huisartsen Vereniging
(LHV) uit een onderzoek van
het Nivel (Nederlands instituut
voor onderzoek van de gezond
heidszorg). Dat heeft onder
zocht hoe groot de behoefte is
aan huisartsen in de periode
1997-2010.
Alleen al door de toename
van het aantal ouderen moet
het aantal huisartsen met negen
procent omhoog. Veranderin
gen in de zorg, zoals meer aan
dacht voor chronisch zieken,
langere consulten, intensievere
samenwerking met specialisten
en meer nascholing, betekenen
meer werk voor de huisarts. Bo
vendien willen meer huisartsen
in deeltijd werken.
Dit alles leidt tot een veel gro
tere vraag naar huisartsen. Met
de conclusie dat er elk jaar ze
ker 525 mensen moeten worden
toegelaten tot de huisartsenop
leiding, zit de LHV nog aan de
lage kant. Als alle factoren volle
dig worden meegenomen, zou
dat aantal volgens het Nivel-on-
derzoek zelfs 677 moeten zijn.
Bovendien hebben de huis
artsen in hun praktijk veel meer
ondersteuning nodig. Er zijn
1.300 praktijkassistenten en
2.000 praktijkverpleegkundigen
extra nodig. Huisartsen zullen
meer dan nu in kleine groepen
moeten samenwerken.
De discussie over het ont
staan van een tekort aan huis
artsen speelt al geruime tijd.
Minister Borst (volksgezond
heid) overwoog vorig najaar
even om de duur de huisartsen
opleiding in te korten, om een
dreigend tekort te voorkomen.
Borst en de LHV spraken toen af
nader onderzoek af te wachten.
Overheid steekt
geld in windpark
haarlem theo van der kaaij
Het plan voor plaatsing van
honderd windturbines langs de
Afsluitdijk wordt werkelijkheid.
De ministers Wijers en De Boer
zijn bereid financieel bij te dra
gen aan wat het grootste wind-
park van Europa moet worden,
een project van de provincies
Noord-Holland en Friesland.
Zonder tegenslag kan de bouw
van de windturbines van totaal
driehonderd MegaWatt eind
2000 beginnen. De opgewekte
elektriciteit is die van een grote
stroomcentrale, waarmee
700.000 huishoudens worden
bediend.
Met dit project kunnen beide
provincies in één klap hun
voorgenomen doelstelling op
het terrein van windenergie rea
liseren. Met name in Noord-
Holland werden veel minder
windturbines gebouwd dan was
afgesproken. Plaatsing op het
land levert meer bezwaar op
van omwonenden en landeige
naren dan verwacht.
Het rijk deed gisteren de toe
zegging driekwart van de zes
miljoen gulden te betalen aan
voorbereidingskosten. De totale
bouwkosten bedragen een mil
jard gulden. De energiebedrij
ven ENW en NUON hebben
grote belangstelling om het
windpark te exploiteren. Van
wege de grootte wordt het pro
ject in heel Europa aanbesteed.
De Waddenvereniging heeft
inmiddels laten weten geen be
zwaar te zullen maken tegen de
windturbines. Wel wordt nader
milieu-onderzoek verlangd. De
vereniging is fel tegen plaatsing
van windturbines in de Wad
denzee, op de Waddeneilanden,
in de duinen langs de Noordzee
en in het Lauwersmeergebied.
