lacobswoude zoekt
ilternatief voor Keet
Fvloderne koe volgt tegenwoordig krachtdieet
Ioorleesontbijt met Harry
le 'Roald Dahlmeester'
Rijn Veenstreek
DE BOER OP
Koeien duiken om de
dag in dezelfde sloot
Sloopvergunning woning
Rijpwetering geweigerd
JNDERDAG 28 ME11998
iet voorlezen verandert boek met letters in spannend verhaal'
LOFARENDSVEEN
IUKE HOUTMAN
5e kent het boek waaruit ik ga voorlezen?" Na
vraag van C. Reijngoudt van Probiblio gaan
middellijk dertig kindervingers de lucht in. „De
tastische meneer Vos", roept groep 5 van ba-
ichool Elckerlyc in Roelofarendsveen in koor.
leerlingen kennen het oeuvre van Dahl zo on
eer uit het hoofd, want hun meester Harry is
Roald-Dahlmeester' van de school. Met een
irleesontbijt begint deze woensdagochtend op
basisscholen de vijfde editie van de Nationale
Drleesdag.
teijngoudt leest voor namens Probiblio, een
;hting die het lezen door kinderen bevordert,
jngoudt vervangt bij het voorleesontbijt Euro-
iementariër E. Plooij die afmeldde wegens het
itseling overlijden van haar man. Reijngoudt
meester Harry van der Veer stellen alles in het
k om kinderen het plezier in lezen mee te ge-
Zo is voorlezen een belangrijk onderdeel op
weekrooster van meester Harry. Reijngoudt:
et boek heeft de laatste jaren concurrentie ge-
gen van de televisie en computerspelletjes.
or de taalontwikkeling zijn stil lezen én
irlezen belangrijk. Je ziet vaak dat ouders stop-
i met voorlezen als een kind zelf kan lezen. En
is jammer, want met voorlezen verandert een
boek met letters ineens in een spannend ver
haal."
De Alkemadese versie van de Voorleesdag heeft
een speciaal tintje, omdat van veel kinderen uit
deze gemeente wordt gezegd dat ze een taalach
terstand hebben. Volgens Elckerlycs remedial
teacher A. Godri is dit één grote misvatting. „In
derdaad komen van de 330 leerlingen er zo'n vijf
tig bij mij langs voor spraaklessen. Maar wat de
kinderen in Roelofarendsveen vooral verkeerd
zeggen, komt door hun 'Veense tongval'. Ze spre
ken hier geen Algemeen Beschaafd Nederlands.
Het lijkt me nogal raar wanneer een kind in een
tuindersgezin beschaafd spreekt, terwijl de ou
ders en broertjes Veens praten. De scholieren
zeggen hier 'hun hebben' in plaats van 'zij heb
ben' en 'wai zain blai' voor 'wij zijn blij'. Moeten
we dit een taalachterstand noemen of een dia
lectverschijnsel? Volgens mij het laatste."
Adjunct-directeur van Elckerlyc T. Kuiters is het
roerend met haar eens. „Na al die geruchten over
taalachterstand in Alkemade is meteen een werk
groep in het leven geroepen om de achterstand
weg te werken. Wij vragen ons af of dit eigenlijk
nodig is. Bij de jaarlijkse CITO-toetsen zit Roelo
farendsveen steeds boven het regionale en zelfs
fors boven het landelijke gemiddelde. En dit geldt
ook voor het deel van de CITO-toets dat over taal
I irgemeester Van Beek: 'We willen jongeren een kans geven
ïgeren in Leimuicjen houden, ondanks de sloop van
Keet, mogelijk toch een eigen uitgaansplek. Dat zegt
rgemeester W. van Beek van Jacobswoude. De ge-
lente zoekt, samen met jeugd van de Outsiders en de
litie naar een nieuw, legaal en fatsoenlijk onderkomen.
1UIDEN ROBBERT MINKHORST
konden niet langer tole-
dat er een illegaal café
zonder sluitingstijden",
Van Beek de sloop toe. „Er
ren veel klachten uit de om-
ig over overlast. Signalen
drugsgebruik. Het gebouw
keerde in een deplorabele
stand. We wilden nu toch
daad stellen."
acobswoude gedoogde ge-
tijd dat De Keet als uit-
inscentrum werd gebruikt,
d vorig jaar dreigde de bur-
she;
gemeester niettemin met slui
ting, maar na een gesprek met
een vertegenwoordiging van de
Outsiders kon dat worden ver
meden. De jongeren beloofden
een opzet te bedenken die lega
lisering van de Keet mogelijk
maakte. Hoogstwaarschijnlijk
zou het gebouw dan ook wor
den vervangen door een nieuw
pand. Zover kwam het alleen
niet. Gisteren liet E. van Segge-
len van de Outsiders weten dat
de vereniging daar niet in was
Enkele leden van de 'eerste
lichting' van de Outsiders willen
evenwel alsnog de hele zaak op
zich nemen. Van Beek geeft ze
graag een kans. Hij heeft hen op
3 juni uitgenodigd voor een ge
sprek. Als zij er in slagen een
goede opzet te bedenken, is Ja
cobswoude bereid om facilitei
ten te zoeken. Dan valt ook over
subsidie te praten.
De schuld die de Outsiders bij
de gemeente hebben van onge
veer 10.000 gulden, is voor de
burgemeester van onderge
schikt belang. „We moeten wat
over hebben voor een goed
jeugd- en jongerenbeleid. Ik wil
ook geen spanningen bij de
Outsiders oproepen." De jonge
ren kregen een lening van de
gemeente toen ze De Keet in
richtten. Jacobswoude stelde
ook het gebouw beschikbaar.
leen gras is allang niet meer genoeg
koe kan tegenwoordig wei-
goeds meer doen. Mestfa-
ken op vier poten, die stin-
en de bodem verzuren,
ir een koe is ook een nuttig
st. Je kunt haar melken,
ten en zelfs van de botten is
lijm te maken. Het beest is
nog een uitstekende herge-
iker en eet een flinke hoe-
ilheid plantaardig afval. Vee
bovenal krachtvoer,
de Lindenhovestraat in
ammerdam staat al sinds
1 het gebouw van mengvoe-
bedrijf
Niekerk
Muis-
ïkel. Van
ngvoe-
bedrijven
de Rijn-
ïntjes,
r boeren
Lisse tot
Utrecht
(41)
ter per jaar gaf heel normaal, nu
wordt 7000 liter al mager ge
vonden. De druk op de koeien
wordt steeds groter en naast
fokken helpt het juiste voer
daarbij aanzienlijk."
Maar ook aan krachtvoer zit
een grens. „Koeien zijn herkau
wers met vier magen. Ze heb
ben ruw en vezelrijk voedsel no
dig, gras dus. Daarom bestaat
hun maaltijd tot hooguit een
derde uit krachtvoer. Het is een
aanvulling die nodig is om ge
noeg melk uit die koe te krij
gen."
Handwerk
komt er bij
na niet meer
!6lt,
akkerbouw en sierteelt
kenmerken de dorpen rond
Leiden en Alphen aan den
Rijn. Iedere boer, iedere
tuinder heeft zijn eigen
verhaal te vertellen. Dat gaat
vaak verder dan technische
details over de
bedrijfsvoering.
De rubriek De Boer Op
belicht de andere kant van
bedrijven die de Rijn- en
In deze aflevering aandacht
voor de koe als hergebruiker
van plantaardig afval.
rkt
ds zijn
te. Lekker
rit bij huis
-want hij
int pal
st het ge-
w met
tuintje
de Rijn.
let bedrijf is gespecialiseerd
undveevoer. Maar de specia-
tie houdt daarbij niet op.
eerste produceren ze uit-
itend voer voor melkkoeien,
en die worden gefokt voor
vlees hebben weer ander
idsel nodig. Ten tweede kan
boer kiezen uit voer dat pre-
aansluit bij de behoefte van
koeien. Veel of weinig ener-
Veel of weinig eiwit. Zelfs
r dat uiteindelijk tot betere
en leidt.
an: „Koeien moeten te-
-rdig zo veel melk pro-
dat alleen gras niet ge-
eer is voor die beesten,
leger was een koe die 4000 li-
geleverd, worden vermalen, ge
zeefd en gemengd. Onder ver
hitting wordt het mengsel in
brokken geperst en vervolgens
afgekoeld.
De brokken zijn samengesteld
uit grondstoffen afkomstig van
alle uithoeken van de wereld.
Meestal zijn dit afvalstoffen. Uit
Amerika komt bijvoorbeeld ci-
truspulp (schillen en pitten),
een afvalstof van de limonade
industrie. Margarineproductie
levert sojaresten op en suiker
productie levert bieten. „Rund-
veevoer bevat minder troep dan
menigeen denkt. Alles is plant
aardig", zegt Vroman, terwijl hij
met zijn hand door een bak met
Fokko Vroman toont een handje rundveevoer. „Alles is plantaardig."
brokken graait.-
De grauw-bruine brokken
zien er weinig appetijtelijk uit
en lijken meer op konijnenkeu
tels. Toch lijkt het wel alsof aan
deze brokken en het dieet van
een koe meer aandacht wordt
besteed dan aan dat van een
mens. Mineralen, vitaminen, ei
witten, energiewaarden, alles
ligt precies vast en kan voor elke
boer worden aangepast. Geen
conserveermiddelen en alles
puur natuur. Vroman: ,',Je moet
goed uitkijken wat je in dat voer
stopt, want je vindt het bijna al
lemaal weer terug in de melk.
De laatste tijd is BSE veel in
het nieuws geweest, een ziekte
die zou zijn ontstaan door ka
davers te vermengen met ge
woon voer. „Diermeel en de
structieveren (vet dat vrijkomt
bij verbranding) zijn r
verboden. Maar dat hebben wij
ook nooit gebruikt. Het was te
duur om het productieproces
daarop aan te passen."
De toekomst ziet Vroman
zonnig in. „Hoewel je overal te
maken hebt met fusies, boerde
rijen die steeds groter, maar ook
schaarser worden, loopt de pro
ductie hier nog niet zo terug.
Maar op langere termijn, met
steden die steeds verder uitbrei
den e
Kagenaar
gewond na
val door dak
Een 36-jarige Kagenaar is bij
een val door een dak zwaar
gewond geraakt. De man
zakte bij werkzaamheden
door een golfplaat en kwam
zes meter lager op de beton
nen vloer terecht. De Kage
naar, die buiten levensgevaar
verkeert, ligt met diverse ver
wondingen in het Leids Uni
versitair Medisch Centrum.
Snelheidscontrole
Bij een snelheidscontrole in
Nieuw-Vennep is ruim een
kwart van de 133 gecontroleer
de automobilisten op de bon
geslingerd. Van de 35 voertui
gen die gisteren tussen 8.30 en
9.45 uur op de Zuiderdreef te
hard reden, ging er één dertig
kilometer per uur te snel. De ge
meten snelheid was tachtig ki
lometer per uur, terwijl vijftig
kilometer per uur is toegestaan.
Themapark Archeon: extra
toezicht na tweetal branden
Het themapark Archeon heeft
de veiligheidsmaatregelen aan
gescherpt na de twee kleine
branden die de afgelopen dagen
bij het park hebben gewoed.
Hoewel de politie geen aanwij
zingen heeft dat iemand of een
bepaalde groep het op Archeon
en omgeving heeft gemunt, zegt
hoofd park pr G. IJzereef geen
enkel risico meer te willen lo
pen.
Volgens de politie is er ook
geen reden om een relatie te
leggen tussen de twee kleine
branden die bij het themapark
hebben gewoed. „Er is in elk ge
val geen link tussen Archeon en
de beide branden", zegt politie
woordvoerder H. Schimmel.
Voetsporen
Ook IJzereef heeft geen grond
om té vermoeden dat het
themapark een doelwit is. Maar
niets is zeker, verklaart hij de
extra surveillances. „Je hebt ge
zien dat iemand twee kerken in
het district
gaat ervan
én het
Alphen in brand 5
niet wat mensen
halen."
De politie var
Rijn- en Aarlanden
uit dat beide branden -
afgelopen weekeinde toen een
lemen hut in de as werd gelegd
en de tweede maandagavond
toen een huisje op het volkstui
nencomplex sneuvelde - zijn
aangestoken. Bij een van de
branden zouden rolletjes ver
band, gedrenkt in benzine, zijn
gevonden. Schimmel kan dat
niet bevestigen. Wel trof de po
litie bij het gebouw op het
volkstuinencomplex voetspo
ren. „We hebben een vaag sig
nalement waar we wat mee
kunnen", aldus Schimmel. „Er
zijn alleen weinig aanwijzingen
die naar een verdachte kunnen
leiden." De extra surveillances
kostten de politie gisteren intus
sen handenvol werk. De politie
reed over een bouwpad toen ze
plotseling wegzakte in het rulle
zand. Een takelbedrijf moest er
aan te pas komen om de wagen
los te trekken.
Een koe van een boer uit Oud-
Ade is de afgelopen week drie
keer in dezelfde sloot gelopen.
De Leiderdorpse brandweer
sommeerde de boer vervol
gens om de koe 'dan maar' op
te zetten, zodat de brand-
?r in elk geval niet meer uit
hoefde te rukken. Dat mocht
iter niet baten. Een paar da
gen later liep het zusje van de
koe ook in de bewuste Sting-
sloot in de Rode Polder.
De Leiderdorpse brand-
eermannen hebben de koei-
i drie keer op eigen kracht
op de kant getrokken. Een keer
moest een takelwagen uitruk
ken om een van de zusjes met
i zogeheten 'paardenbroek'
haar buik uit het water te
tillen.
De koeien, gekocht van een
boer uit Noord-Brabant, zou
den volgens de brandweer de
sloot inlopen omdat ze in Bra
bant gewend waren dat hun
weilanden met prikkeldraad
zijn afgezet. Zolang de koeien
geen schok ontvangen, blijven
ze dan ook braaf doorbanje
ren. „In Brabant hebben ze
bakken met water waar ze uit
drinken. Hier slurpen ze uit de
sloot. We vermoeden dat de
koeien daardoor steeds in de
sloot vallen", zegt brandweer
commandant A. Vons.
De brandweer onderzoekt
nog of de boer'nalatigheid is te
verwijten. „We moeten na
gaan of we hem een rekening
kunnen sturen", aldus Vons.
De brandweer heeft vorige
week in de weilanden van de
boer al meer dan duizend gul
den onkosten gemaakt.
De Oud-Adese boer wenst
Eigenaren woedend over besluit
FOTO ENGEL LAMEIJER
het landschap dat steeds
meer een open-luchtmuseum
wordt, verandert er zeker wat."
Als de nood ooit aan de man
komt, kan Vroman de bakens
altijd nog verzetten. Intussen
doet het hoge gebouw van zijn
mengvoederbedrijf al dienst als
steunzender voor mobiele tele
foons.
IVO POMMEREL
RIJPWETERING»
entale pand Kop-
poellaan 3 in Rijpwetering mag
niet worden gesloopt. De Alke
madese monumentencommis
sie schaart zich achter dit advies
van de Rijksdienst voor de Mo
numentenzorg. A. Hogeboom
en C. Borst, eigenaren van het
huis uit de eerste helft van de
vorige eeuw, zijn woedend. Zij
willen het pand slopen en er
een nieuwbouwhuis voor in de
plaats zetten.
Monumentenzorg noemt de
bouwkundige staat redelijk en
vindt dat de restauratie goed
mogelijk is. De gemeentelijke
monumentencommissie zal het
college daarom adviseren geen
sloopvergunning te verlenen.
Het is onwaarschijnlijk, dat het
college het advies negeert.
Beide eigenaren toonden zich
gistermiddag zeer geëmotio
neerd voor de commissie. Res
tauratie en renovatie van hef
danig vervallen pand zou
600.000 gulden kosten. Boven
dien vinden beiden dat zij bij de
aankoop van het pand fout zijn
ingelicht over de monumentale
status ervan.
Advocaat
Toen bleek dat de commissie
niet was te vermurwen alsnog
tot sloop te adviseren aan het
college, verliet Hogeboom woe
dend de zaal. Borst bleef op
haar plaats om de commissie te
vertellen, dat zij 'bepaalde men
sen' aansprakelijk zal stellen
voor al het leed dat haar en haar
gezin is aangedaan.
„Ik schakel een advocaat in",
aldus de hevig aangeslagen ei
genares.
Je ziet vaak dat ouders stoppen met voorlezen als hun kind zelf kan lezen. Dat is jammer", vindt C. Reijngoudt1
in de Elckerlyc in Roelofarendsveen.
Probiblio die gisteren voorlas
FOTO HIELCO KUIPERS
De ontmoetingsplaats van jongerenvereniging Outsiders in Leimuiden is gisteren gesloopt.
FOTO ENGEL LAMEIJER