Leidsch
Dagblad
7
25
Driekwart nabestaanden
tegen donatie organen
'Operatie Oranje' vreest Onkruit
DE
BUIT
IS
BINN
Alphenaar
beroofd
van fortuin
herdachte in moordzaak
liecht tweede moord op
'Geen verband tussen
twee branden Archeon'
Veiling nieuwe haring vooral Hollandse folklore
Grote loterijen gaan
volgend jaar fuseren
Vliegtuig besprenkelt
herlijn met parfum
buien
TWEE WEKEN GRATIS
DE WERELD OM U HEEN.
X
■OENSDAG 27 MEI 1998
Buitenland
186A1!
Een 51-jarige zakenman uit
\lphen aan den Rijn is in
j Antwerpen beroofd van een
klein fortuin. De Alphenaar
ïad zijn Daimler Benz in de
(erkstraat in het centrum
Antwerpen geparkeerd.
«Autokrakers sloegen een
ruitje in en gingen er van
ioor met een stapel dollar-
heques ter waarde van
110.000 gulden. Verder
raakte de man twee credit-
:ards, een gsm-telefoon en
fototoestel kwijt.
ARLEM GPD
ïchieden
jen, t/ml
fietstoch
f30/8,'
OPGERICHT 1 MAART 1860
LOSSE NUMMERS ƒ1,80
ZATERDAG 2,30
Economie
Cultuur en Kunst
Vrijgelaten Pakpahan
pleit voor zelfstandig
Oost-Timor
Nieuwe arrestaties
g»A in zaak
beursfraude
Pinkpop is dit
jaar erg
'hitgevoelig'
Sport
ARC doet wat het
moet doen: 3-0 tegen
Barendrecht
Groot aantal weigeraars verrast onderzoekers
Brandweercommandant Molenaar:
HET WOORD IS AAN
Maureen Dowd
Zodra je genoegen neemt
met minder dan waar je
recht op hebt, word je met
nog minder afgescheept.
Tiriwrmnad
Slechts een kwart van de nabestaanden is bereid mee te
werken aan orgaandonatie van de overledene als de arts
daarom vraagt. Driekwart weigert toestemming. Dat is
veel meer dan verwacht. Schattingen gingen er tot nu
van uit dat maximaal 40 procent van de nabestaanden
niet wil meewerken. Dit blijkt uit het onderzoek Don
Quichot van het Academisch Ziekenhuis Groningen
(AZG) naar knelpunten bij donatie van organen en weef
sels.
De ziekenhuizen zijn ge
vraagd een jaar lang alle gege
vens van overleden patiënten te
registreren. Op die manier is in
kaart te brengen hoeveel poten
tiële donoren er zijn en hoeveel
er uiteindelijk zijn aangemeld.
Ook is na te gaan welke factoren
een rol spelen bij het niet door
gaan van donaties. Heeft de fa
milie er moeite mee, had de pa
LEEUWARDEN GPD
Binnenkort verschijnt het eind
rapport van Don Quichot. Een
deel van de resultaten is giste
ren gepresenteerd tijdens een
symposium in het Medisch
Centrum Leeuwarden. Het MCL
is een van de negen ziekenhui
zen in het hele land die hebben
meegedaan aan het onderzoek.
tiënt kanker of heeft de arts de
vraag niet gesteld omdat hij het
te druk had?
Het werven van donoren, zo
wel voor weefsel als voor orga
nen, stuit op problemen bij pa
tiënten, artsen en nabestaan
den. Het grootste knelpunt
blijkt bij de nabestaanden te lig
gen. In een kwart van de weige
ringen wil de familie het niet
hebben, bij nog een kwart gaat
men er vanuit dat de patiënt het
niet gewild zou hebben, 14 pro
cent heeft nooit over donatie
gesproken, 13 procent wil niet
dat het lichaam wordt aangetast
en 10 procent heeft grote emo
tionele problemen met donatie.
Verder kunnen patiënten te
oud of te ziek zijn om voor do
natie in aanmerking te komen
en een behoorlijk aantal artsen
stelt de vraag niet omdat ze te
weinig tijd heeft of over te wei
nig kennis beschikt over de pro
cedures rond orgaandonatie.
Onderzoekster Linda Willems
noemde het gebrek aan kennis
bij artsen „niet echt bemoedi
gend". Ze kregen een vijfje of
een zesje.
Het grote aantal weigeraars
bij de nabestaanden heeft de
onderzoekers verrast. Willems
hoopt dat dit door de nieuwe
Wet op de Orgaan Donatie ver
andert. Nu iedereen een formu
lier in de bus heeft gekregen en
zelf kan beslissen over wel of
niet doneren van organen of
weefsel na overlijden, wordt er
meer over gesproken. Mensen
worden daardoor minder snel
overvallen door de donatie-
vraag.
ROBBERT MINKHORST
Twee keer brak er in korte tijd
bij Archeon in Alphen aan
den Rijn brand uit, maar van
een verband tussen de eerste
en tweede vuurhaard willen
de brandweer en het thema
park niets weten. Wel zijn er
sporen gevonden die erop
duiden dat beide branden
zijn aangestoken.
Zaterdag in de vroege och
tend ging een lemen hut, in
het oude Archeon nog in ge
bruik als tolkenverblijf, in
vlammen op. De hut stond op
dat deel van het park dat Ar
cheon heeft afgestoten. Het
gebouw zou ook binnenkort
worden afgebroken. De
brandweer vermoedde al snel
brandstichting. Plaatsvervan
gend commandant A. Ooster-
lee: „Er ontstaat niet zomaar
brand midden in de nacht in
in 29-jarige man uit Zaandam
ieft gisteren bij de rechtbank
E Haarlem voor opwinding ge-
e irgd door aan het begin van de
tting direct twee moorden op
biechten. Voor een van de
e moorden stond de man te
lt, maar de andere bleek een
onopgehelderde zaak uit
96 te zijn. „Ik voel me opge-
zei de man na zijn ver-
iring. De Zaandammer stond
'jrecht voor een dodelijke
hietpartij op 17 november vo
rig jaar in zijn woonplaats. Een
47-jarige man uit Westzaan was
het slachtoffer. Na een aanvan
kelijke bekentenis bleef de
Zaandammer steeds hardnekkig
ontkennen de man te hebben
doodgeschoten.
Bij aanvang van de zitting van
gisteren kwam hij daar op terug.
Bovendien vertelde hij er
meteen bij ook een 22-jarige
man uit Zaandam te hebben
vermoord. Diens lichaam werd
op 12 februari 1996 gevonden in
het Noordzeekanaal, nabij As
sendelft.
tdaEen,9/ii te kunnen concurreren met buitenland
De Staatsloterij, de Lotto en
de BankGiroLoterij gaan in de
loop van 1999 fuseren. Be
langrijkste reden voor de sa
menwerking noemen de drie
organisaties de grotere op
brengst voor goede doelen.
Verder denken de loterijen sa-
beter te kunnen concur-
met kansspelen uit het
buitenland.
Staatsloterij en Lotto on
derhandelden al drie jaar over
fusie. Hoewel dat in 1996
leidde tot een 'intentieverkla
ring', schoot de samenwer
king in de praktijk niet erg op.
In het najaar van 1997 meld
de de BankGiroloterij zich als
derde partij, waarop een spe
ciale team werd benoemd.
Pas daarna kwam er schot in
de zaak.
De fusie moet een forse
kostenbesparing opleveren,
waarbij vooral de verdere au
tomatisering winst moet op
leveren. Veel (wederverko
pers van staatsloten en Lotto
biljetten hebben nu nog twee
terminals in hun zaak staan.
In de toekomst moet de klant
systeem zijn of haar
gokje(s) kunnen wagen. Het is
niet de bedoeling om be
staande loterijen samen te
voegen. De concurrentie van
buitenlandse loterijen zal al
leen maar groter worden,'ver
wachten de samenwerkende
organisaties. Vooral via Inter
net zullen steeds meer aan
bieders van kansspelen direct
de Nederlandse huiskamers
.weten te bereiken. Andere
concurrenten vormen de ille
gale lotto's en de al dan niet
illegale bingo's. Uit onder
zoek van het College van Toe
zicht op de Kansspelen is ge
bleken dat bij kleine, lokale
kansspelen (loterijen, bingo-
/kienen of winkelweekacties)
jaarlijks circa 145 miljoen gul
den opgaat. Het aantal offi
cieel gemelde bingo- of kien-
avonden beliep in 1996 naar
schatting 48.000. Deze bijeen
komsten resulteerden in een
geschatte omzet van 117 mil
joen, waarvan circa 90 mil
joen aan prijzengeld is uitge
keerd. Het college wil de
handhaving van en de con
trole op de regels voor bingo's
.verbeteren, omdat ze niet
meer vallen onder 'onschul
dig volksvermaak'.
De drie loterijen zetten in
1997 samen 1.633 miljoen
om, waarvan minder dan 400
miljoen naar goede doelen
ging-
Staart tussen de vingers, mond open en happen maar. Bezoekers van een supermarkt in Katwijk stortten zich gisteren enthousiast op de i
ring. Het eerste vaatje ging in Scheveningen voor 83.000 gulden van de hand. foto dickhogewoninc
SCHEVENINGEN* ERICDEJ/
De haringrace mag dan tot het verleden be
horen, de strijd tussen de verschillende vis
sersplaatsen blijft bestaan. De Scheveningse
veilingmeester Gijs de Wild cultiveerde gis
teren althans bij de verkoop van het eerste
vaatje Hollandse Nieuwe vooral de vete tus
sen Katwijk en zijn woonplaats.
De haring was binnengevaren door de
Scheveningen 22 en de Scheveningen 23, 1-
0 voor het havendorp. De schippers Floor
Kuijt en Wim Ouwehand hebben echter als
geboorteplaats Katwijk in hun paspoort
staan: 1-1. „Komt er toch nog wat goeds uit
Katwijk", mompelde De Wild grootmoedig.
De Katwijkse bedrijven Haasnoot, Hoek en
Ouwehand mengden zich lang in het ge
vecht om de eerste veertig haringen, wat
voor de veilingmeester reden was het dorp
maar te bestempelen tot 'de goudkust van
Nederland.' „Jongens, we kunnen die ha
ring toch niet naar Katwijk laten gaan? Dat
vaatje moet in Scheveningen blijven
spoorde hij zijn plaatsgenoten aan. Maar de
enige die de uitputtingsslag met de Staat
sloterij tot het eind toe kon volhouden, was
een Urkse ondernemer.
Als vertegenwoordiger van het grootkapi
taal bewees de bieder van de Staatsloterij,
Anne de Lange, ongewild dat de traditione
le veiling van de nieuwe haring gisteren in
de visafslag van Scheveningen toch vooral
een feest van simpele, Hollandse folklore
was. Hij had zojuist met het grote geld van
de Staatsloterij het eerste vaatje Hollandse
Nieuwe in de wacht gesleept. Het vaatje
zou hij aanbieden aan de sterren van het
Nederlands elftal. En 's avonds zou de verse
haring een hoofdrol spelen in de televisie
show van de gokgigant. Maar ondanks deze
aanval van glamour, rook de strak in het
pak gestoken 'winnaar' gewoon naar verse
vis. En ondanks dat een vreemde eend in de
bijt er met de ongekaakte haring vandoor
ging, leverden Katwijk, Urk en Schevenin
gen ouderwets strijd.
Die strijd staakte uiteindelijk bij 83.000
gulden, 20.000 gulden meer dan vorig jaar.
Geheel volgens verwachting mocht de man
van de Staatsloterij het plastic emmertje in
ontvangst nemen. „Het was wel taai. Ik heb
geprobeerd ze met kleine stapjes en met
grote sprongen murw te krijgen, maar voor
al die Katwijkers en Urkers lieten zich niet
snel afschrikken", zei de Lange. Dankzij zijn
enthousiast opbieden, krijgt de Stichting
Slachtofferhulp binnenkort 83 mille bijge
schreven. „Ik moest dat vaatje hebben. Ook
omdat wij graag bijdragen aan het goede
doel", legde De Lange uit. Zijn gezicht ver
sierd met een glunderende lach, zijn han
den met vissappen. ,,U bent bij de haring
en dat zult u straks weten ook", vertrouwde
keurmeester Aad Taal de eigenaar van het
eerste vaatje toe. Taal had eerder de vis van
schipper Ouwehand gekozen tot beste ha
ring. Het visje was nog wat klein en had van
de keurmeester best vetter gemogen, maar
hij liet zich de verse zeewaar toch goed
smaken.
Pagina 17: Keuren i
loterij
i haring wordt
iy> en
sproeivliegtuig heeft giste-
:n op drieduizend meter hoog-
boven Berlijn een ton parfum
sgelaten om ervoor te zorgen
it het, althans voor even, niet
ank in de Duitse hoofdstad,
e besprenkeling met 'Eau de
erlin'. een speciaal door Ame-
kaanse wetenschappers sa-
lengestelde buitenluchtpar-
was een initiatief van de
radiozender RS2 als reactie op
klachten van Berlijners over
stank. De zender legde er de na
druk op dat er geen sprake was
van het 'spuiten' van het par
fum, want daarvoor zou een
aparte vergunning nodig zijn
geweest. RS2-woordvoerder Mi
chael Wieland zei dat de geur-
stof binnen een half uur was
opgelost. Overwogen wordt ook
andere Duitse steden op het
luchtje te trakteren.
Antimilitairisten dreigen zeespektakel Defensie te verstoren
DEN HAAG GPD
De orgahisatie van 'Operatie
Oranje', de groots opgezette
manifestatie van Defensie op 6
juni voor de kust van Scheve
ningen, neemt de dreigemen
ten Vein Onkruit om de orde te
verstoren zeer serieus. De anti
militaristische organisatie
heeft laten weten in actie te
zullen komen tijdens het zee
spektakel, dat volgens progno
ses een half miljoen toeschou
wers op de been kan brengen.
Voor de organisatie is het
dreigement van Onkruit reden
om met de komst en de route
van het massaal aan te voeren
militaire materieel zeer om
zichtig te werk te gaan. Er
wordt geen enkele mededeling
gedaan over de verplaatsingen
van voertuigen, wapentuig en
manschappen. B. Vermijs,
manager van de Stichting Pro
motie Den Haag: „Wij gaan het
Onkruit niet makkelijk maken.
Defensie heeft in de voorbije
tijd heel veel last van die lui ge
had. Het laatste dat wij willen
zijn blokkades van mensen die
zich aan elkaar vastketenen op
de route. Dat idee is een
nachtmerrie."
Tijdens 'Operatie Oranje' ge
ven zo'n tweeduizend man
schappen van marine, land
macht, luchtmacht en mare
chaussee voor de kust, op het
vasteland en in de lucht de
monstraties. De bijdrage van
het ministerie van defensie is
erop gericht iedereen te laten
zien wat de Nederlandse
krijgsmacht anno 1998 moet,
doet en kan. Het is tevens een
cadeau aan de gemeente Den
Haag, ter gelegenheid van het
750-jarig bestaan.
een hut." Bovendien zijn er
rolletjes verband gevonden
die in benzine waren ge
drenkt.
De tweede brand brak
maandagavond uit. niet ver
van de ingang van het park.
Allleen was het niet een ge
bouw dat bij Archeon hoorde,
maar een houten keet op een
volkstuintje, zegt brandweer
commandant H. Molenaar.
„Ik zie niet welk verband er
zou moeten zijn", zegt hij.
Diezelfde overtuiging heeft
een medewerker van Ar
cheon: „Het heeft niets met
ons te maken."
De brandweer kon overi
gens niets meer van de twee
gebouwen redden. De lemen
hut met het rieten dak ging
verloren en ook van het ge
bouwtje in de volkstuin kon
de brandweer alleen de resten
blussen. De politie heeft de
branden nog in onderzoek.
Bonden staken
overleg KPN
De vakbonden gaan met de le
den overleggen over mogelijke
acties bij KPN Telecom. Gister
avond besloten de bonden het
overleg over de reorganisatie bij
het telefonieconcern af te bre
ken. Het bedrijf weigerde het
plan van de bonden over te ne
men om de stoelendans van
medewerkers te beperken. Ook
wilde de directie geen garantie
geven dat er gedwongen ontsla
gen vallen.
Maandag onderbraken hon
derden werknemers van KPN
Telecom al spontaan hun werk
om duidelijk te maken dat ze
geen vertrouwen hebben in de
gewijzigde opzet. Tussen de
3.500 en 5.000 medewerkers
van KPN Telecom krijgen door
de nieuwe structuur van de on
derneming een andere functie.
Voor velen betekent dit verhui
zen of over grote afstand pen
delen. KPN Telecom wil de re
organisatie eind 1999 afronden.
De bonden hebben voorge
steld de huidige districtskanto
ren samen te voegen om te
voorkomen dat grote aantallen
werknemers moeten verhuizen
of pendelen. Ook zou de opera
tie over een langere periode
moeten worden uitgesmeerd.
Beide voorstellen tasten volgens
KPN Telecom te veel het doel
van de sanering aan.
De directie van KPN Telecom
betreurt het dat de bonden het
overleg hebben afgebroken, te
meer omdat volgens een
woordvoerder tijdens het over
leg 'handreikingen zijn gedaan
om de sociale gevolgen van de
reorganisatie te beperken'.
VOOR DONDERDAG
opnieuw r
VANDAAG 28 PAGINA'S
Binnenland
Buitenland
Cultuur
-3,5
-6,7
Feiten en meningen2
Kerk en Samenleving16
RTV/programma's13
Sport24 t/m 27
Strips11
Uitgaan22
Dans, muziek en zang in de
familiedansmusical 'DeTrul-
lenhoedster® van Marten
Toonder door Opus One in
de schouwburg in Hoofd
dorp, waarvooreen kortings
bon.
IIEEPT U UW
VAKANTIE AL
GEBOEKT IN
PRESTON PALACE?
Informeer snel naar
tie vele mogelijkheden!
Almelo
0546 - 54 21 21
Hollandse
'n Happy Happening
BEROEPSKLEDING
Ook voor
vrijetijdskleding
Haarlemmerstraat 203-205 Leiden - Telefoon 5121072
Ja. ik wil een abo
op hel leidsch Dagblad.
Na de eerste twee weken betaal ik mijn abonnement:
Per kwartaal Oauiomati.sch (f. 94,15)
omatisch (f. 32,70)
nk/giro:
O acceptgiro (f. 95,15)
Leidsch Dagblad
DE WERELD OM JE HEEN.
Deze bon in een envelop, zonder postzegel.
r 10050.2300 VB Leidei
71 141 400114
OF BEL 071-5128 030