'Alles
ontploft'
'Th
Huwelijkshuiver
ZATERDAG 23 ME11998
van 't Hek: „Ik ben één van de laatsten die zich verzet. Als ik langs ben geweest, moet je jeuk hebben."
FOTO GPD ROLAND DE BRUIN
1 r hangt erg veel Prozac in de lucht.
I J Iedereen zit bij een peut te kakelen.
To be or not to be, that's nötsthe
question. Er is geen vlucht meer leeg naar Bonaire
of Thailand. Het aantal vluchten van Eelde naar
Schiphol kan niet worden uitgebreid. Wie vliegt er
nou van Eelde naar Schiphol?! Als ik volgende week
naar Roosendaal moet, zit ik bij Abcoude al in de fi
le. Ik ben niet voor het verbreden van wegen, ook
niet voor een weg d'r onder, dus ik moet iets orga
niseren met de trein. We zitten niet vol met men
sen, maar vol met parkeren, met welvaart. Je moet
mensen op dat punt keihard in hun portemonnee
treffen. Parkeren in de binnenstad van Amsterdam
moet onbetaalbaar zijn, hebben wij weer ruimte
voor ons huis.
Ik bel een keer inlichtingen van de NS en moet
twaalf minuten wachten. Vijftig cent per minuut.
Het kost je dus zes gulden om te weten hoe laat de
trein vertrekt. Het gaat me helemaal niet om het
geld, ik verbaas me over de gekte, er kan niets meer
gewoon voor niks.
Ik begrijp het wel, maar ik blijf me er tegen ver
zetten. Ik begrijp best dat de broertjes De Boer naar
Barcelona willen. Ik ben een keer naar Barcelona -
Real Madrid geweest. Gewéldig. Ik snap best dat ze
daar ook graag eens willen* spelen. Alleen van dat
geld hadden ze niet moeten zeggen. Als ik zeg dat
ik word onderbetaald, dat kan toch niet, ik heb al
zo veel. Alles wordt geld. Optieregelingen, beurs
gang. Ik vind dat heel jammer. Alles ontploft. Op
eens moet iedereen. Alles moet meteen groot, ste
vig. Anouk, whim. Jiskefet, wham. Connie Palmen,
wham. Niet eerst een paar duizend exemplaren op
de markt om te kijken of het loopt, nee, meteen
honderdduizend. Dat geldt voor mezelf ook. We le
ven bij de hypes. Zal ook wel door de televisie ko
men. Ik heb een dochter van negen en ons hele
huis hangt vol met de Spice Girls. Maar ze is niet
naar het concert geweest. Ik neem haar liever mee
naar iets echt leuks. Iedereen heeft de Titanic ge
zien, wij niet. Dat is niet streng en dat is niet zielig.
Bij ons is het heel leuk, maak je geen zorgen, maar
een paar dingen kunnen niet. Toen ik kind was
ging het net zo. Mijn moeder zei dan: 'Ja Youp,
maar later mogen die andere kinderen misschien
wel eens dingen niet die jij dan wel mag.'
Ik ben één van de laatsten die zich verzet. Toon
Hermans had zijn ding, dit is mijn ding. Als ik langs
ben geweest, moet je jeuk hebben. Ik wil dat het
knettert. Het moet knisperen, het geluid dat je
krijgt als je over verse sneeuw loopt. Als Dutroux
ontsnapt dan móet ik er iets van zeggen. Maar het
moet wel iets leuks zijn.
Mobiele telefoons, vreselijk. Ik geef in Carré een
voorstelling voor 1900 mensen, dat is een behoor
lijke klus, en dan gaat er een telefoon. Tekst kwijt.
Ja, zo'n vent pak ik: 'Sorry hoor, word je gebeld, be
langrijk telefoontje, loopt er een man met een bril
op het toneel doorheen te kletsen, heel vervelend,
sorry hoor'. Lazer toch op! Dat moetje gewoon niet
doen, niet bij mij, zeker niet bij mij, maar ook niet
in het Concertgebouw, ook niet in een restaurant.
Bij mij krijg je te horen: als je de pest hebt aan je
baan, opzeggen: als je een bloedhekel hebt aan je
vrouw, wegwezen. Ik kan niet tegen types die be
wust blijven hangen en hun hele leven verchagrij
nen. Van die sneue figuren, en dan druk ik me nog
zachtjes uit, die in hun grote liefde zijn belazerd."
k k
„Ik trek nu wel een vol Carré, ze zitten zelfs op
plaatsen waar ze helemaal niets zien, maar ik heb
ook gespeeld voor acht man van wie ik er vier ken
de. Met cabaret NAR, waar ik toen nog in zat, heb
ben we ook een voorstelling afgelast wegens gebrek
aan publiek. En-dat-zijn-we-niet-vergeten. Je moet
nooit de heenweg vergeten, want op de terugweg
kont je ze allemaal weer tegen. Ik vind het heel leuk
om eens de best lopende artiest te zijn, maar ik zou
toch wel een ongelooflijke lui zijn, als ik dat het be
langrijkste in mijn leven vond. Geluk hangt niet in
de lucht, daar moet je voor vechten, daar moet je
mee bezig zijn. Ik zie mensen die op een gegeven
moment met hun vrouw en kinderen alleen nog
maar bezig zijn met achterstallig onderhoud. Een
huwelijk doe je er niet bij. En je zet geen kinderen
op de wereld om een tijdje later te zeggen: ik vind
het toch eigenlijk niet zo leuk. Dan ben je toch een
sukkel, een lui. Mensen die hun carrière voor laten
gaan, vind ik sukkels. Ik heb het getroffen, maar ik
worstel ook wel eens met de liefde. Wat denk je,
anders zouden wij het eerste stel zijn met wie het
vlekkeloos verliep.
Youp van 't Hek, het leven en de vraagstukken
Na zes weken in een uitverkocht Carré - vanavond is de laatste
voorstelling toert Youp van 't Hek de komende tijd met zijn
programma 'De Waker, de slaper en de dromer' door het land.
Wie Neerlands grootste spraakwaterval in levende lijve zijn
teksten wil horen spuwen zal moeite moeten doen om nog aan
kaartjes te komen. Voor wie dat niet lukt, laat Dick Hofland Van
't Hek op deze pagina eens even tjes helemaal leeglopen.
door DICK HOFLAND
Het is toch ook een kleine moeite om een leuke
vader te zijn. Ik ben een leuke vader. Eh, ik probeer
een leuke vader te zijn. Daar is niet veel voor nodig:
een bal en een paar kwartier. Mijn vader had ook
altijd veel tijd voor zijn kinderen en hij had toch
een drukke baan. Ik zie het bij zóveel mensen mis
gaan in de liefde. Als mijn vrouw zegt: Youp, die en
die gaan scheiden, dan roep ik altijd: hebben ze
kinderen? Niet? Dan zoeken ze het zelf maar uit.
Wel? Dan ga ik heel anders denken, moet ik er heel
erg over nadenken. Soms is het beter voor de kin
deren, maar het percentage scheidingen is zo
groot, dat kan niet altijd zo zijn. Onze oudste doch
ter heeft de scheiding meegemaakt van haar moe
der met haar vorige man, nou ik kèn de tragedies.
Ik ben ontzettend voor kinderen. Als ik mijn zoon
tje naar school breng en we lopen lekker te kletsen,
hij lult al net zo als zijn vader, dan voel ik altijd die
hand in mijn hand. Dat doet-ie niet voor niets.
Wij hebben een lekkere achtertuin en daar zat ik
van de week achter de krant naar hem te loeren
terwijl hij probeerde een bal hoog te houden. Aan
mij heeft hij niks, ik kan niets met een bal, maar ik
keek zo een kwartiertje naar hem zonder dat-ie het
in de gaten had. Dat was zó ontroerend. Ik geloof
heel erg in wat niet uit te leggen is, in wat niet ge
likt is. Wij hebben thuis een keer een feest gegeven,
zomaar, omdat we daar zin in hadden. Was hart
stikke leuk, zo leuk dat we het jaar daarop weer een
feest gaven. Maar toen beter georganiseerd. Dat
was lang zo leuk niet. We kregen later nog wel
kaartjes van vrienden, die schreven dat ze het zo
gezellig hadden gevonden, maar toen ik ze tegen
kwam en zei dat wij het eigenlijk niet zo geslaagd
hadden gevonden, zeiden ze: nee, wij eerlijk gezegd
ook niet."
„Ik denk veel na over mijn succes, maar ook weer
niet te veel. Als je Het Geheim ontdekt, is het over,
gebeurd. Net als met de liefde. Sommigen kunnen
je precies uitleggen waarom ze van iemand hou
den, maar ik kan dat niet. Er moet ook iets geheim
zinnigs blijven. Anders ga je dingen bewust doen
en dan werkt het niet meer. Dat zie ik zo vaak, ik
zeg wel eens: je ziet de redactievergadering: 'Weet
je wat ook heel leuk is om te doen...' Het moet niet
zo bedacht zijn, het moet uit jezelf komen. Ik denk
natuurlijk wel na over wat ik doe, ik schrijf, doe try-
outs. Er zijn mensen die de try-outs beter vonden,
die zeggen: toen worstelde je tenminste nog. Eén
van de redenen van mijn succes is dat ik de taal
van de straat in het theater heb gehaald. Ik heb
neuken neuken genoemd. Ik heb heel intieme din
gen gezegd, ben heel dichtbij gekomen, humor is
daarbij de manier, het transportmiddel. Maar men
sen herkennen het wel, ook al denken ze altijd dat
het niet over hen zelf gaat, maar over de buur
vrouw. Ik zeg dan altijd: de buurvrouw was er gis
teravond ook. En zei hetzelfde.
Ze zeggen wel eens: jij bent de leukste van de
kroeg. Misschien is dat ook wel zo. Ik zal je vertel
len, mijn dochter wordt een keer aangesproken
door een jongen die vraagt: jouw vader is toch
Youp van 't Hek? Mijn dochter, stralend: Jaahaa!
Zegt die jongen: Nou, dat vindt mijn vader een küt-
cabaretier. Daar kan ze tegen hoor, ze zegt altijd:
maar pap, dat speel je toch hè, op dat toneel, dat
bèn je toch niet. Ik vind het heerlijk dat er mensen
zijn die mij geweldig vinden, maar ook mensen die
mij vreselijk vinden, die mij echt haten. Daar ben ik
trots op. Een goede cabaretier mag niet door ieder
een leuk worden gevonden. Ik heb onderhand een
stapel programma's van een meter hoog en de één
vond het vorige programma het best, de ander dit
programma, die vond het ene programma voor de
pauze beter, de volgende weer een ander program
ma juist na de pauze. Ik vind het best. Ik kan er al
leen niet tegen als iemand zegt dat het een trucje
is. Zes weken Carré uitverkocht, daar zou ik iets
langer over nadenken. De recensies over mijn nieu
we programma, De waker, de slaper en de dromer
had ik allemaal goed. Ik wist precies wie wat ging
schrijven.
Overdag doe ik niets. Daarom heb ik ook een
productiebedrijf, met tien mensen, zodat ik geen
middenstandzorgen heb. Al die dingen zijn uitbe
steed, ik wil niet naar de stomerij. Ik wil uitgerust
zijn, leeg, zodat ik mensen een absolute topavond
kan bieden. Mensen die zich netjes hebben aange
kleed, uit eten gaan en zich verheugen op mij. Dan
ga je toch niet als een slecht acteur in een interview
zeggen: straks moet ik weer in die bus helemaal
naar Winschoten. Dat horen ze in Winschoten ook
hoor. Ach, de boodschap hoeft niet zo, maar ze
moeten wèl gelachen hebben. Ik verheug me op die
tournees. Als ik met de auto ga, laat ik me altijd rij
den door studenten zodat ik de hele tijd kan na
denken. Ik vind het ook niet erg als ik 's avonds niet
naar huis kan. Ik houd van hotelkamers. Ik ben
vaak en graag alleen, dat was als kind al zo. Dan
kan ik nadenken, de tijd nemen om te schrijven. Ik
ben graag thuis, maar het is heerlijk om een paar
dagen alleen door Maastricht te dolen. Dat is niet
slecht voor beide partijen.
Ik ben veel alleen, maar zeker niet eenzaam. De
groep om me heen is geweldig, we eten altijd sa
men en ik test alle nieuwe grappen op ze uit. Dan
liggen ze onder tafel, maar soms zeggen ze ook: nee
Youp, dat moet je niet doen. Verder praten we bij
na nooit over het werk. Ik wil niks officieels om ons
heen. Eén keer heb ik een technicus gehad, die
kreeg allure-neigingen, een grote bek. Toen zijn
contract verlengd zou worden, heb ik dat maar niet
gedaan. Alles wat raar gaat doen, zich aan gaat stel
len, daar krijgen wij de slappe lach van. Ik wil het
leuk houden, ik wil fluitend naar Delfzijl rijden."
„Over de grote theaters heb ik wel getwijfeld. Het is
begonnen in Rotterdam, in Luxor. Een groot thea
ter, maar er was toen niets anders beschikbaar. Al
tijd leuk, een Amsterdammer in Rotterdam, ik
houd van strijd, van competitie. Dat voetballen te
genwoordig, Ajax-Heerenveen 7-3... Ik wil dat er
weer wat gebeurt in de competitie, ik roep tegen
woordig zelfs wel eens: Hup Feyenoord! Jongen, ie
dereen speelt Europees voetbal, alleen Volendam
niet. Straks dat WK in Frankrijk, wat moet ik er van
denken? Ik ga er naartoe om dagelijks een stukje te
schrijven voor de NRC. Ik verheug me er op, voet
bal is een grote liefde van me, maar... ik weet het
niet. Ik ga nooit met mijn zoontje, want je moet zo
opletten, er zijn zoveel risico's. En ik heb geen zin
in gevaar, geen zin om te moeten rennen. Of je
krijgt een vlaggetje van Dè bank in je handen om
met z'n allen heen en weer te zwaaien, en op de
middenstip staat zo'n mannetje in een beestenpak
te dansen... lazer op, vermaak daar een dementen
huis mee.
Grote theaters... Na Luxor, wat massaal èn leuk
was, wilde ik ook Carré. Maar niet altijd. Ik wil nog
wèl eens iets speciaals doen dat alleen in Carré kan,
al weet ik nog niet goed wat. Maar geen Ahoy'. Vol
gend jaar doe ik alleen de grote theaters, en na de
oudejaarsconference ga ik een jaartje rustig aan
doen. Schrijven, lekker lang op vakantie met mijn
vrouw."
k k
„Je moet leven in het kader dat 't elk moment afge
lopen kan zijn. Mijn vrouw zegt: als je dood neer
valt, moet het schoon zijn. In mijn geval betekent
dat, dat ik me voor dingen moet wapenen, voor ge
luk, succes, liefde. Mensen die arrogantie baseren
op succes, die worden een beetje sneu. Als er iets
een luxe artikel is, ben ik het. Ik heb geen grote te
leurstellingen in mijn leven gehad. Het is net een
jongensdroom. Succes, al zeventien jaar overal bij
voorbaat uitverkocht, zelfs Carré, waar alle groten
hebben gestaan. Maar ik maak niet voor niets een
grap over Ronald Reagan, die nu Alzheimer heeft.
Hij zit in een verpleeghuis en in een helder mo
ment herinnert hij zich ineens dat hij president van
Amerika is geweest. Dan roept hij: 'Ik ben de presi
dent van Amerika geweest!' Roepen al die andere
dementen: 'Jaahaa, wij ook!'
Mijn moeder had Alzheimer, mijn vader een her
senbloeding; ze zijn alle twee op hun tachtigste
overleden. Op beide begrafenissen heb ik gedron
ken. Ze hadden een mooi leven gehad, maar ze wa
ren op. Het enige was nog de dood. Ik las kortgele
den in de krant dat er in een verpleeghuis door een
griepvirus vijf bejaarden waren overleden. Prachtig,
dat hang ik op in de gang! Heb je ze wel eens ge
zien, in zo'n verpleeghuis? Tong uit de mond, bwa-
bwè....de dood is niet altijd het ergste in het leven.
Mijn ouders hebben hun acht kinderen opge
voed op een manier waarin ook de dood thuis
hoorde. Ik was op mijn achtste misdienaar en deed
ook dodenmissen, kreeg je vrij voor van school.
Daardoor ben ik gewend geraakt aan de rituelen
rond de dood. Ik herinner me nog dat er een keer
een meisje van 27 zelfmoord had gepleegd, Ik keek
die kerk in, zo dwars door al die rijen met verdriet,
vol radeloze mensen. Ik vroeg mijn vader daar veel
over en hij praatte er heel normaal met mij over.
Soms zei hij ook dat hij er geen antwoord op had.
Ik praat met mijn kinderen ook normaal over de
dood. Niks geheimzinnigs.
De waarheid is natuurlijk: ziek of gezond. Wij
hebben momenteel in onze omgeving een aantal
mensen die ernstig ziek zijn. Tegen die mensen zeg
je niet: Carré loopt lekker, of: Ajax heeft gewonnen.
Ik heb niet overal een antwoord op, en daardoor
kan ik mijn vak ook beter relativeren. Jozef van den
Berg, die prachtige poppenspeler, die verloor zijn
broer en kon het niet meer opbrengen om op te
tfeden. Hij leeft nu in een container. Als er écht iets
in mijn persoonlijke leven zou gebeuren, dus met
mijn vrouw of kinderen, dan wordt dat misschien
een ommekeer."
C r u l
Bijna alle Europese kroonprinsen
hebben de leeftijd om te trouwen
maar verreweg de meesten zijn nog
vrijgezel. Ze lijken ook geen haast te
hebben om hun plicht te doen: te
zorgen voor nieuwe troonopvolgers,
opdat de toekomst van het konings
huis waarvan zij deel uit maken» ge
waarborgd is. Waar komt deze 'hu
welijkshuiver' vandaan? Aan het
antwoord op deze vraag wijdde het
Engelse blad Hello onlangs een uit
gebreid artikel. Het blad was mij
nooit eerder opgevallen, maar tij
dens een paar dagen Barcelona zag
ik het opeens overal in de kiosken
liggen, met vijf kroonprinsen op de
omslag.
Eindelijk eens een blad dat zich op niveau
bezighoudt met het wel en wee van adel
lijke telgen, vorstelijke nazaten en filmster
ren. Ranzige gossip, leugens en het tenen
krommend proza dat 'de bladen' in ons
land over ons uitstorten, kom je er niet in
tegen. In deze bladen was vanaf januari de
verloving van Willem-Alexander en Emily
Bremers voor de derde achtereenvolgende
keer met grote stelligheid vóór Koninginne
dag aangekondigd, terwijl 'PWA' voor de
derde achtereenvolgende keer alleen op: Ko
ninginnedag naar het volk zwaaide. Wel1 oe
fende dit keer Marilène van den Broek voor
haar nieuwe rol als prinses, en zij deed dat
met verve. Waarmee tegelijkertijd duidelijk
werd dat een 'burgermeisje' als toekomstig
koningin helemaal geen probleem hoeft te
zijn, maar dat de cruciale vraag is: welk bur
germeisje.
Wanneer dat meisje, net zoals Marilène,
afkomstig is uit een onbesproken,1 res
pectabele familie, sportief en intelligent is,
een evenwichtige persoonlijkheid heeft en
ook nog eens over een natuurlijke aanleg
beschikt om zich met gratie en distinctie in
het openbaar te bewegen, dan zullen er
weinig koninklijke bezwaren zijn.
Maar dat Albert van Monaco, Philippe van
België, Felipe van Spanje, Frederik van De
nemarken en ook Willem-Alexander voor
alsnog niet verloven, heeft, volgens het blad
Hello, te maken met het verschijnsel dat al
deze prinsen verscheurd worden door de
ambivalentie enerzijds een veel gewonef le
ven te kunnen leiden dan hun ouders, èh
anderzijds toch op vorstelijke wijze de
kroon te zullen moeten dragen, samen met
een waardige echtgenote die ook in dienst
is van het landsbelang.
De dubbele boodschap die ze kregen van
hun ouders: zoveel mogelijk een gewo
ne, normale opvoeding en tegelijkertijd 'ko
ninklijk' zijn met een onontkoombaar carri
èreperspectief, plaatst ze voor een groot di
lemma. Ze komen in kringen waar laoon-
prinsen vroeger nooit kwamen en waar het
wat partnerkeuze betreft verleidelijker is je
hormonen dan je hersenen te laten spre
ken. De meeste kroonprinsen hebben dan
ook vrouwen aan en in hun armen, waar
mee het ongetwijfeld zoet toeven is, maar
wier reputatie te omstreden is om de troon
mee te bestijgen. Wellicht zijn fotomodel
len, filmsterren en andere glossy dames uit
het volk spannender dan de ingetogen vor
stelijke dochters, maar de vrouwelijke naza
ten van de Europese adel en koningshuizen
kijken tegenwoordig ook bij voorkeur bui
ten het eigen milieu, signaleert Heljo.
Waarom in een strak gereglementeerd le
ven met een (kroon)prins stqppen als er
zoveel leuke, rijke mannen met topfuncties
in politiek en bedrijfsleven rondlopen, met
wie je, onopgemerkt voor het oog van de
wereld en zonder het dagelijks terugkerend
starre stramien van plichtplegingen, een vrij
en comfortabel (huwelijks)leven kunt lei
den?
De neiging van Europese kroonprinsen om
een huwelijk almaar uit te stellen, is volgops
het blad Hello eveneens gelegen in hel feil
dat een 'verloving' de-openbare kennisge
ving is van het feit dat er binnenkort ge
trouwd gaat worden. Koningshuizen mogen
dan min of meer met htm tijd mee gaan, op
dit punt gedragen ze zich nog volgens ar
chaïsche tradities. Zolang er niet verloofd is,
weigeren ze de romance van hun troonbjd-
volger te erkennen. Hetgeen betekent dtit
de desbetreffende vriendin geen fonpéle
status heeft, niet in het openbaar aan dè zij
de van de prins gesignaleerd mag worden
en hooguit via de achterdeur naar binnen
gesmokkeld mag worden.
Weliswaar kan de vriendin dit zeer betreu
ren, voor de betreffende kroonprins bete
kent zo'n relatie echter een grote persoon
lijke vrijheid om nog wat te spelevaren. Het
definitieve afscheid van die vrijheid, en de
wetenschap dat het verwekken van troon
opvolgers voor mannen geen wilde haast
heeft, zou ook ten grondslag liggen aan cle
huwelijkshuiver van de kroonprinsen.
Zelfs al zou de kandidate de volledige in
stemming van minister-president ep
parlement krijgen - hetgeen bij enkele van
de huidige vriendinnen van kroonprinsen
op z'n minst problematisch zal zijn - dan
nog is er, eenmaal verloofd, geen weg meer
terug. Dan ligt de carrière waarvoor zij ex
clusief uitverkoren zijn, opeens in volle
zwaarte op hun schouders. Nog evePtjes'
van twee walletjes blijven eten: gewoon én
koninklijk zijn, wel de lusten maar niet de
lasten, is zoveel aantrekkelijker.
HELEEN CRUL
